3-1. Gemeente Delft 0102, 1 8 -(K VERZONDEN ~Is OEC. 2ÖI2. Gescand archief datum. Leden van de gemeenteraad,

Transcriptie

1 0102, Besturing en Controlling Controlling Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhofflaan ES Delft Bankrekening BNG t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Controlling, Postbus 78, 2600 ME Delft de gemeenteraad van Delft 3-1 Behandeld door Auke van der Heide Telefoon avdheide@delft.nl Telefoon Internet wwwdelftnl VERZONDEN ~Is OEC. 2ÖI2 Gescand archief datum 1 8 -(K-2013 Datum Uw brief van Onderwerp maatregelen Regeerakkoord kabinet Rutte II Uw kenmerk Bijlage Leden van de gemeenteraad, Zoals u van ons gewend bent, anticipeert de gemeente Delft op de gevolgen van de financiële en economische crisis. In de recent vastgestelde Programmabegroting is het bezuinigingsprogramma opgehoogd naar bijna 45 miljoen. Daarmee vangen we in deze bestuursperiode een daling van rijksmiddelen op (a.g.v. Rutte I, Lente- en Herfstakkoord), houden we rekening met tegenvallers, bijstellingen van grondexploitaties en hebben we ruimte gecreëerd voor hervormingen en investeringen. Door de pro-actieve sturing op een robuust begrotingskader is een relatief goede uitgangspositie gecreëerd om de gevolgen van het nieuwe regeerakkoord en de ontwikkeling van de woningmarkt op te kunnen vangen. In het regeerakkoord van het kabinet Rutte II is een pakket ombuigingen opgenomen dat optelt tot netto -/- 16 miljard in Voor de gemeenten zijn diverse bezuinigingen en grote hervormingen, o.a. in het Sociale domein, opgenomen die gepaard gaan met overheveling van taken, budgetten èn forse (efficiency-) kortingen. Daarnaast is als gevolg van de voortdurende vastgoedcrisis sprake van een overaanbod aan woningbouwplannen die keuzes vergen in regionaal verband. De impact van het regeerakkoord en de woningmarkt op de gemeenten is fors en stelt ook Delft opnieuw voor grote uitdagingen om te hervormen en te bezuinigen. Met deze brief informeert het college u op hoofdlijnen over de maatregelen die worden voorbereid. Daarbij wordt ook de marsroute aangegeven voor venwerking in de cyclusdocumenten. Ter ondersteuning van het beleid wordt rekening gehouden met een noodzakelijke ophoging van de weerstandscapaciteit (risicoprofiel) en met een nieuwe buffer voor besparingsverliezen en flankerend beleid (vanwege de omvang van de ombuigingen). s Het regeerakkoord bevat nog veel onduidelijkheden en over de aanpak van de regionale woningmarkt zijn eerst onlangs gesprekken gestart. Ondanks de onzekerheden vindt het college het belangrijk om u nu reeds te informeren over de aanpak, kaders en oplossingsrichtingen.

2 Zodra, op basis van een nadere uitwerking door het rijk en van de Skenm!* 2 beleidsmaatregelen, een completer beeld beschikbaar is zullen wij u opnieuw informeren over de gevolgen voor de gemeente. Naar verwachting is dit mogejijk ruimschoots voor toezending van de Kaderbrief 2013 en kan dit de vorm krijgen van een presentatie voor de raad. Regeerakkoord 'Bruggen slaan' (Rutte II) In het regeerakkoord zijn voor de gemeenten inkomstendalingen en budgetten voor de decentralisatie van taken opgenomen. Bij de inkomstendaling onderscheiden we generieke bezuinigingen en bezuinigingen binnen specifieke taakvelden. De bezuinigingen bij specifieke taakvelden betreffen hoofdzakelijk te decentraliseren taken. Generieke bezuinigingen Het gaat hier om bezuinigingen op de algemene uitkering uit het Gemeentefonds zoals de afschaffing van het BTW oompensatiefonds, de korting op apparaatsuitgaven van de gemeenten door efficiencyvoordelen (a.g.v. extra taken en schaalvergroting) en de handhaving van de normeringsmethodiek 'samen trap op, trap af. Voor generieke bezuinigingen geldt dat compensatie moet worden gevonden in het financieel meerjarenbeeld. Dit betekent dat een nieuwe bezuinigingstaakstelling moet worden afgesproken. Bezuinigingen op specifieke taakvelden De grootste bezuinigingen hebben betrekking op de taken die gedecentraliseerd worden. Voor de zorg gelden forse (efficiency-) taakstellingen (efficiencykorting bij overheveling taken AWBZ, versobering dienstverlening, hergebruik voorzieningen) evenals voor jeugdzorg (extra korting bij decentralisatie) en participatie (samenvoeging Wajong/WSW/WWB, re-integratie, huishouduitkeringstoets). Overige taakvelden die geraakt worden, zijn onderwijs (huisvesting, maatschappelijke stages) en het bestuur (dualiseringscorrectie aantal raadsleden). Voor bezuinigingen op taakvelden wordt in eerste instantie compensatie gezocht binnen de betreffende beleidsterreinen. Dit betekent dat de rijksbezuinigingen worden vertaald in (versobering van) het beleid van de gemeente. Dit betekent een voortzetting/uitbreiding van het beleid zoals dat tot nu toe is ingezet door de gemeente Delft (zie de Sociale visie en de Innovatie van het Sociaal domein). Budget decentralisaties De drie decentralisaties op het gebied van AWBZ, Jeugd en Participatiewet worden doorgezet (ook met de gewenste beleidsvrijheid voor gemeenten). In het regeerakkoord zijn voor de decentralisatie van m.n. de AWBZ middelen opgenomen. Bij de bezuiniging op het taakveld zorg is een efficiencykorting toegepast die is gestegen van 15% naar 25%. Voor het beleidsterrein participatie komen middelen beschikbaar voor bijzondere bijstand. De beschreven effecten voor Delft zijn indicatief en gebaseerd op dezelfde systematiek zoals gehanteerd bij vorigerijksbezuinigingen. Wel geldt dat in het regeerakkoord staat dat 'voor de budgettaire verwerking alle bedragen uit de tabellen leidend zijn'. In de komende tijd zal nog sprake zijn van aanpassingen en/of nadere uitwerkingen (bijv. in de decembercirculaire). 2/5

3 Zodra hierover meer bekend is, zullen wij u over de gevolgen voor Delft informeren. Samengevat laat het regeerakkoord van het kabinet Rutte II op dit moment voor Delft het volgende beeld zien van inkomstendalingen en nieuwe budgetten/ intensiveringen. Totaal rijksbezuinigingen RA 'Bruggen slaan' (Rutte II): generiek taakvelden Taakstelling RA 'Bruggen slaan' (Rutte II) Nieuwe taken zorg en participatie Voor Delft houden we op basis van het regeerakkoord rekening met een nieuwe taakstelling van 19 miljoen in 2015, oplopend tot ruim 25 miljoen in Voor gedecentraliseerde taken komt bruto 45,6 miljoen beschikbaar. Tegenover deze ophoging van middelen staan nog wel de bezuinigingen voor de taakvelden zorg en participatie. Grondposities Door de vastgoedcrisis is er de komende jaren een overaanbod aan woningbouwplannen en staan grondexploitaties onder druk. Hierop wil het college anticiperen zoals dat eerder is gebeurd bij de gebiedsontwikkeling Spoorzone, waar, zoal u weet, de focus is gelegd en is gekozen voor een integrale en marktgerichte strategie. Voor de lokale woningbouwplannen bezien we (opnieuw) de mogelijkheden voor herfasering en programmering. De effecten op de ruimtelijke kwaliteit, het vestigings- en sociale klimaat alsmede de financiële houdbaarheid worden in beeld gebracht en voor het geheel van onze gebiedsontwikkelingen worden beleidsmaatregelen voorbereid. Hierbij moet gedacht worden aan sturing op aanbodbeperking en op de mogelijkheden van vraagsturing. In de hele regio is meer aanbod dan vraag die leidt tot schadelijke concurrentie tussen woningbouwprojecten en tot gevolg heeft dat steeds meer gemeenten zich gedwongen zien forse voorzieningen te treffen voor verliezen op grondexploitaties. Om deze situatie het hoofd te bieden zullen in regionaal verband keuzes gemaakt moeten worden. Inmiddels onderzoeken de provincie Zuid Holland en het stadsgewest Haaglanden de overprogrammering van de woningbouw en wordt hiermee bij de herijking van het Regionaal Structuurplan rekening gehouden. Door de wethouders Financiën in Haaglanden is afgesproken dat Delft het initiatief neemt om met de andere gemeenten de problematiek in kaart te brengen. Doel is om een gemeenschappelijk beeld te krijgen van de grondposities en van hieruit in gezamenlijkheid oplossingen te bedenken. Over de voortgang in de keuzes ten aanzien van de regionale woningbouwprogrammering, over de uitwerking van de beleidsmaatregelen voor vraaggerichte sturing in lokale woningbouwplannen alsmede over de financiële gevolgen wordt gerapporteerd in MPG en de Jaarstukken /5

4 De concretisering van de meerjarige consequenties is onderdeel van de Kaderbrief 2013 en de Programmabegroting Voor wat betreft de financiële consequenties schatten we vooralsnog in dat de weerstandscapaciteit moet worden opgehoogd met 15 tot 20 miljoen. De dekking hiervoor is niet beschikbaar in de algemene reserve. Het is, gezien het risicoprofiel en solvabiliteit van de gemeente, bovendien sterk te ontraden om hiervoor de algemene reserve aan te spreken. Onderzocht wordt of dit bedrag ten laste van de bestemmingsreserves gebracht kan worden (het saldo van de bestemmingsreserves is ruim 62 miljoen). Om de uitgaven te dekken die nu ten laste van de bestemmingsreserves worden gebracht, moeten de reserves wel weer worden aangevuld. Een voorstel wordt uitgewerkt om dit te doen door middel van verbreding van het spaarmodel Spoorzone tot een spaarmodel Gebiedsontwikkelingen. Indicatief gaan wij er vooralsnog van uit dat de verbreding een extra structureel bedrag vergt van ca. 2,5 miljoen vanaf Een voordeel is dat de hiervoor benodigde middelen vanaf 2015 ten dele in de begroting kunnen worden opgevangen. Wij hebben namelijk de rentelasten vanuit onze vermogensbehoefte de komende jaren conservatief geraamd. Hierdoor ontstaat vanaf 2015 ruimte in de begroting die kan worden ingezet voor verbreding van het spaarmodel Spoorzone naar een spaarmodel gebiedsontwikkelingen. Ingeschat wordt dat aanvullend een bedrag van 1 miljoen per jaar benodigd is om de bestemmingsreserves aan te zuiveren. In MPG 2012 en Kaderbrief 2013 wordt dit nader uitgewerkt. De aanhoudende onzekerheid op de woningmarkt leidt tot een verdere daling van verkoopprijzen van woningen in de Spoorzone. Daarnaast is per 1 oktober het BTW-percentage verhoogd van 19% naar 21 %. Het risico bestaat dat beide exogene factoren leiden tot een daling van de grondwaarde met 14 tot 17 miljoen. Deze verlaging van de grondwaarde leidt tot een verdere verhoging van het spaarmodel met 1,5 tot 2,0 per jaar. Overig Onderdeel van het rijksbeleid van het vorige kabinet is de beëindiging van het ISV met ingang van Voor de toekomst van Delft is het van groot belang dat blijvend geïnvesteerd wordt in de stedelijke vernieuwing en ook in de binnenstad, TIC Delft en de ROM. Voor de voortzetting van deze investeringen wordt de lijn richting het kabinet gesteund die is gericht op alternatieve financiering. Daarnaast wordt een omslag voorbereid van subsidiëren naar revolveren. Dit vereist een omslag in denken en doen ten aanzien van stedelijke vernieuwing die overigens goed aansluit bij de nieuwe rol van Delft als regiegemeente. Naast de risico's van gebiedsontwikkelingen en gegeven de decentralisatie van taken en de omvang van de rijksbezuinigingen, blijft het risicoprofiel van de gemeente Delft hoog en moet rekening worden gehouden met een noodzakelijke ophoging van de weerstandscapaciteit. Hiermee wordt ook ingespeeld op een aantal mogelijke nieuwe risico's met betrekking tot de solvabiliteit en de financieringsstructuur (ontwikkeling schuldpositie in relatie tot de nieuwe wet Houdbare OverheidsFinanciën (HOF)). Tenslotte is voor het nieuwe bezuinigingsprogramma dat zich aandient een risicobuffer noodzakelijk om besparingsverliezen op te kunnen vangen en 4/5

5 om flankerend beleid te kunnen betalen (m.n. voor de hervormingsopgave die samenhangt met de decentralisatie van taken in het Sociale domein). Ingeschat wordt dat voor de hier beschreven overige ontwikkelingen ca. 9 miljoen benodigd is. Tenslotte De gevolgen van het rijksbeleid (regeerakkoord, ISV), de sturing op grondposities en de overige factoren (weerstand, risicobuffer) leiden tot een nieuw bezuinigingsprogramma van ca. 37 miljoen in Regeerakkoord 'Bruggen slaan' Verbreding spaarmodel Stedelijke vernieuwing, buffer, weerstand Nogmaals zij benadrukt dat dit een voorlopig beeld is en dat de nadere uitwerking van de effecten op onze financiële positie nog moet plaatsvinden. De hoofdlijnen van een nieuw bezuinigings- en hervormingsprogramma worden opgenomen in de Kaderbrief De concretisering is onderdeel is van de Programmabegroting Inzet hierbij is om in de kaderbrief langjarige beleidslijnen uit te zetten en de ombuigingen meerjarig in te vullen in de begroting. Hoogachtend, v, het college van burgemeester en wethouders van Delft, ; ^ 6 W. burgemeester ^nftdrs. G.A.A. Verkerk 30, secretaris 3r drs. T.W. Andriessen l.s 5/5

6 D e concretisering van de meerjarige consequenties is onderdeel van de Kaderbrief 2013 en de Programmabegroting Voor wat betreft de financiële consequenties schatten we vooralsnog in dat de weerstandscapaciteit moet worden opgehoogd met 15 tot 20 miljoen. De dekking hiervoor is niet beschikbaar in de algemene reserve. Het is, gezien het risicoprofiel en solvabiliteit van de gemeente, bovendien sterk te ontraden om hiervoor de algemene reserve aan te spreken. Onderzocht wordt of dit bedrag ten laste van de bestemmingsreserves gebracht kan worden (het saldo van de bestemmingsreserves is ruim 62 miljoen). Om de uitgaven te dekken die nu ten laste van de bestemmingsreserves worden gebracht, moeten de reserves wel weer worden aangevuld. Een voorstel wordt uitgewerkt om dit te doen door middel van verbreding van het spaarmodel Spoorzone tot een spaarmodel Gebiedsontwikkelingen. Indicatief gaan wij er vooralsnog van uit dat de verbreding een extra structureel bedrag vergt van ca. 2,5 miljoen vanaf Een voordeel is dat de hiervoor benodigde middelen vanaf 2015 ten dele in de begroting kunnen worden opgevangen. Wij hebben namelijk de rentelasten vanuit onze vermogensbehoefte de komende jaren conservatief geraamd. Hierdoor ontstaat vanaf 2015 ruimte in de begroting die kan worden ingezet voor verbreding van het spaarmodel Spoorzone naar een spaarmodel gebiedsontwikkelingen. Ingeschat wordt dat aanvullend een bedrag van 1 miljoen per jaar benodigd is om de bestemmingsreserves aan te zuiveren. In MPG 2012 en Kaderbrief 2013 wordt dit nader uitgewerkt. De aanhoudende onzekerheid op de woningmarkt leidt tot een verdere daling van verkoopprijzen van woningen in de Spoorzone. Daarnaast is per 1 oktober het BTW-percentage verhoogd van lép/o naar 21 %. Het risico bestaat dat beide exogene factoren leidemot een daling van de grondwaarde met 14 tot 17 miljoen (pn^yil). Deze verlaging van de grondwaarde leidt tot een verdere verhoging/yan het spaarmodel met 1,5 tot 2,0 per jaar. Overig Onderdeel van het rijksbeleid van het vorige kabinet is de beëindiging van het ISV met ingang van Voor de toekomst van Delft is het van groot belang dat blijvend geïnvesteerd wordt in de stedelijke vernieuwing en ook in de binnenstad, TIC Delft en de ROM. Voor de voortzetting van deze investeringen wordt de lijn richting het kabinet gesteund die is gericht op alternatieve financiering. Daarnaast wordt een omslag voorbereid van subsidiëren naar revolveren. Dit vereist een omslag in denken en doen ten aanzien van stedelijke vernieuwing die overigens goed aansluit bij de nieuwe rol van Delft als regiegemeente. Naast de risico's van gebiedsontwikkelingen en gegeven de decentralisatie van taken en de omvang van de rijksbezuinigingen, blijft het risicoprofiel van de gemeente Delft hoog en moet rekening worden gehouden met een noodzakelijke ophoging van de weerstandscapaciteit. Hiermee wordt ook ingespeeld op een aantal mogelijke nieuwe risico's met betrekking tot de solvabiliteit en de financieringsstructuur (ontwikkeling schuldpositie in relatie tot de nieuwe wet Houdbare OverheidsFinanciën (HOF)). Tenslotte is voor het nieuwe bezuinigingsprogramma dat zich aandient een risicobuffer noodzakelijk om besparingsverliezen op te kunnen vangen en 4/5

7 om flankerend beleid te kunnen betalen (m.n. voor de hervormingsopgave die samenhangt met de decentralisatie van taken in het Sociale domein). Ingeschat wordt dat voor de hier beschreven overige ontwikkelingen ca. 9 miljoen benodigd is. Tenslotte De gevolgen van het rijksbeleid (regeerakkoord, ISV), de sturing op grondposities en de overige factoren (weerstand, risicobuffer) leiden tot een nieuw bezuinigingsprogramma van ca. 37 miljoen in Taakstelling gemeente Regeerakkoord 'Bruggen slaan' Verbreding spaarmodel Stedelijke vernieuwing, buffer, weerstand Nogmaals zij benadrukt dat dit een voorlopig beeld is en dat de nadere uitwerking van de effecten op onze financiële positie nog moet plaatsvinden. De hoofdlijnen van een nieuw bezuinigings- en hervormingsprogramma worden opgenomen in de Kaderbrief De concretisering is onderdeel is van de Programmabegroting Inzet hierbij is om in de kaderbrief langjarige beleidslijnen uit te zetten en de ombuigingen meerjarig in te vullen in de begroting. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft,, burgemeester ffïn drs. G.A.A. Verkerk drs. T.W. Andriesspn l.s. 5/5