(N.B. De rubrieken 1 t/m 5 altijd in deze volgorde uitwerken)

Transcriptie

1 Nota GS Datum besluit Nummer Vergaderdatum 7 september 1999 Portefeuille voor Wegen, verkeer en vervoer Portefeuille*houder H.S. de Boer Vervanger J.H.J. Verburg Onderwerp Beantwoording schriftelijke vragen statenlid J. TH. G van der Wardt inzake rol provincie bij railvervoer Opsteller / telefoon Mw. G.G. Dijksterhuis / (023) Afdeling / bureau Ruimte, wonen en bereikbaarheid / Verkeer en vervoer Bijgaande stukken (N.B. De rubrieken 1 t/m 5 altijd in deze volgorde uitwerken)

2 2 1. Ontwerp-besluit. De inliggende beantwoording van de schriftelijke vragen van het statenlid J. Th. G. van der Wardt, aangaande de rol van de provincie bij (regionaal) railvervoer vast te stellen. 2. Financiδle, personele, juridische, communicatieve en overige consequenties. n.v.t. 3. Samenvatting. n.v.t. 4. Wijze van totstandkoming. De antwoorden zijn door de afdeling RWB opgesteld op basis van het GS besluit d.d. 15 juni 1999 betreffende de GS-reactie op de nota ôde derde eeuw spoorö. 5. Verdere procedure. De tekst van de vragen en antwoorden ter kennis te brengen van de leden van provinciale staten. Haarlem, 7 september 1999 ANTWOORD NR. 37 Onderwerp Vragen van J. Th. G. van der Wardt (CDA) De voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland deelt u overeenkomstig het bepaalde in artikel 50 van het Reglement van orde voor de vergaderingen van provinciale staten mede, dat op 10 augustus 1999 van het lid van provinciale staten, de heer J.Th.G. van der Wardt, de volgende vragen bij gedeputeerde staten zijn ingekomen. Inleiding De colleges van B&W van Alkmaar, Den Helder en Hoorn hebben een æbrandbriefæ geschreven aan de Vaste Commissie voor Verkeer en Waterstaat over de nota ôde derde eeuw spoorö. Volgens de drie colleges dreigt er een aanmerkelijke verslechtering van de treinverbindingen in Noord-Holland noord als de plannen van minister Netelenbos doorgaan en Noord-Holland noord buiten het zg. kernnet van de NS valt. Uit reacties van genoemde gemeentebesturen in de media blijkt ook zorg over voortgaande marktwerking in het openbaar vervoer. Inmiddels hebben ook de bedrijfsregioæs van Alkmaar, West-Friesland en de Noordkop zich bij het protest aangesloten. Vragen

3 3 1. Gelet op de toekomstige rol van de provincie voor het regionaal vervoer, ook het vervoer per spoor en de discussies daarover in de commissie, verbaas ik me erover dat in de brieven van de colleges en de bedrijfsregioæs geen verwijzing richting provincie is opgenomen. Mij is ook bekend, dat er een werkgroep Verkeer en Vervoer Noord-Holland noord is ingesteld, die onder regie van de provincie bezig is met de voorbereiding van een zg. samenhangend vervoerplan voor Noord-Holland noord. Kunt u aangeven op welke wijze gemeenten en bedrijfsleven hierbij betrokken zijn en hoe u hen hebt ge nformeerd over de zienswijze van de provincie ten aanzien van de nota ôde derde eeuw spoorö? 2. Gemeenten en bedrijfsleven in Noord-Holland noord verwachten een verslechtering van de treinverbindingen als gevolg van de voorgestelde decentralisatie. Uit de reactie van gedeputeerde staten op de nota ôde derde eeuw spoorö blijkt, dat de provincie juist wel voordelen ziet in die decentralisatie. Hoe verhoudt zich deze stellingname tot de verontrusting bij de gemeentebesturen en de bedrijfsregioæs? Of anders gezegd vindt u de verontrusting terecht? 3. In antwoorden op statenvragen van de PvdA (22 juni) erkent u de sociale functie van het openbaar vervoer, zowel in de stedelijke gebieden als op het platte land. U vindt zelfs, dat de overheid die als basisvoorziening moet garanderen. Wellicht, zo schrijft u, kan het spoorvervoer in Noord-Holland noord een krent in de pap worden, waarmee het openbaar vervoer in zijn totaliteit versterkt kan worden. Gelet op de nu ontstane onrust in Noord-Holland noord en de komende behandeling van de nota ôde derde eeuw spoorö in de Tweede Kamer vraag ik u uw visie, wellicht ten overvloede, nogmaals uiteen te zetten. 4. Met behoud van ieders verantwoordelijkheid, maar gelet op de grote belangen, die met deze op handen zijnde veranderingen gemoeid zijn, vraag ik u tenslotte, als regisseur en toekomstig verantwoordelijk bestuur voor het openbaar vervoer, ervoor zorg te dragen, dat de provincie andere overheden en bedrijfsleven in Noord-Holland noord zoveel als mogelijk gezamenlijk optrekken richting Tweede Kamer. Het antwoord van gedeputeerde staten luidt als volgt 1. Wij hebben de regio naar onze mening vroegtijdig en op een goede wijze ge nformeerd over

4 4 ons standpunt over de nota ôderde eeuw spoorö. Dit standpunt luidt dat wij in principe positief tegenover de kabinetsplannen staan. Omdat nog veel onduidelijk is, hebben wij uiteraard randvoorwaarden gesteld aan het overnemen van de bevoegdheden ten aanzien van het personenvervoer per spoor. Deze randvoorwaarden komen er op neer dat wij een programma van eisen moeten kunnen vaststellen waarin onze ambities ten aanzien van het openbaar vervoer in Noord-Holland-Noord tot uiting komen Φn dat in deze ook daadwerkelijk kunnen worden gerealiseerd. Direct na ons collegebesluit is op 16 juni in het Provinciaal Verkeers- en Vervoerberaad Noord- Holland-Noord onze zienswijze kenbaar gemaakt. Vanuit de regio werd toen de zorg uitgesproken over het handhaven van het huidige niveau van dienstverlening. Daarop is van onze zijde aangegeven, dat wij een integratie van het bus- en treinvervoer nastreven, juist om de kwaliteit van het openbaar vervoer te kunnen verbeteren. Op 30 juni al is in de ambtelijke werkgroep van het Provinciaal Verkeersen Vervoerberaad Noord-Holland-Noord een aanvang gemaakt met het bespreken van de eisen die gesteld zouden moeten worden aan het spoorvervoer. Ons staat voor ogen deze eisen uit te laten monden in concrete prestatie-eisen voor een integraal (trein-bus) netwerk in Noord-Holland-Noord, dit als voorbereiding op een aanbesteding van een integrale concessie. Wij hebben de betrokken gemeenten toegezegd dat wij ervan uitgaan dat deze prestatie-eisen in gezamenlijk overleg tot stand komen en dat wij er naar willen streven dat deze ook gedragen worden door de regio. De gedeputeerde Verkeer en Vervoer heeft naar aanleiding van berichtgeving in de pers zich nog eens gewend tot de wethouders van de betrokken gemeenten om deze voornemens uiteen te zetten. Wij zijn door het bedrijfsleven op de hoogte gesteld van hun visie op de kabinetsnota ôde derde eeuw spoorö. Wij voelen ons in ons standpunt gesteund door de reactie van de Kamer van Koophandel Noordwest, die in principe ook positief staat tegenover de plannen, mits voldoende recht gedaan kan worden aan de betekenis en functie van het openbaar vervoer in Noord-Holland Noord. Het bedrijfsleven heeft zitting in het Platform Gebruikers Collectief Vervoer, alwaar ons standpunt zal worden besproken en ook de prestatie-eisen aan de orde zullen komen. Daarnaast wordt bijvoorbeeld ook een overleg voorbereid met de Economische Raad Noord-West Holland.

5 Dit zijn voorbeelden van onze inspanningen om ook bij het bedrijfsleven draagvlak te krijgen voor een nieuwe rol en taak van de provincie Nee, wij vinden de verontrusting niet terecht. In de reacties van de gemeenten en de bedrijfsregioæs wordt naar onze mening voorbij gegaan aan de kansen die decentralisatie en aanbesteding van spoorvervoer bieden voor verbetering van het totale openbaar-vervoerproduct in Noord-Holland Noord. Verbetering van het openbaar vervoer is mogelijk door onder meer integratie van het het bus- en treinvervoer, het te behalen aanbestedingsvoordeel en mogelijk ook het nieuwe elan dat een nieuwe vervoerder kan brengen. Wij sluiten onze ogen niet voor mogelijke nadelen. Het zal zo zijn dat reizigers in de huidige bestaande doorgaande treinen van Den Helder naar Utrecht en van Hoorn naar Den Haag zullen moeten overstappen in Haarlem en Amsterdam. Het overgrote deel van de reizigers uit Noord- Holland-Noord stapt echter al uit in Amsterdam, Haarlem en Sloterdijk en gaat in andere richting verder. Overigens dienen goede overstappen in het programma van eisen geregeld te worden. De gemeenten veronderstellen een teruggang in het voorzieningenniveau. Dit is geen gevolg van de voorgenomen decentralisatie en aanbesteding van het spoorvervoer, maar meer een financiδle kwestie. Wanneer hierover geen bevredigende afspraken kunnen worden gemaakt met het Rijk, ligt het niet in de rede dat provinciale staten zullen besluiten dat de provincie Noord-Holland de verantwoordelijkheid voor het spoorvervoer wil nemen. Bezien zal moeten worden in hoeverre de voordelen opwegen tegen de nadelen. Deze afweging willen wij in samenspraak met de regio maken. Daarbij zal mede in beschouwing moeten worden genomen de (personele en financiδle) gevolgen voor de organisatie. Provinciale staten zullen daarover een beslissing moeten nemen. 3. Mits aan de zoδvengenoemde voorwaarden kan worden voldaan is het onze ambitie dat de provincie de verantwoordelijkheid zal dragen voor het gehele openbaar vervoer in onze provincie. Het streven is gericht op het verbeteren van het openbaar-vervoerproduct. Als eindbeeld staat ons voor ogen een integraal netwerk Noord-Holland-Noord. Om het eindbeeld te bereiken is decentralisatie van het treinvervoer van belang. Deze visie is verwoord in de nota ôvervoer op streek! ô waarover uw staten hebben besloten. Op dit moment heeft de provincie alleen de zeggenschap over het busvervoer in delen van de

6 6 provincie (buiten het gebied van het ROA en gemeenten met een eigen bevoegdheid). Voor het treinverkeer zijn wij afhankelijk van de dienstregeling van NS-Reizigers. Wij kunnen nu vanuit ons verkeers- en vervoerbeleid en ruimtelijk ordeningsbeleid geen prestatie-eisen voor het spoorvervoer formuleren. Afstemming tussen bus en trein behelst thans niet meer dan een eenzijdige aanpassing van bus aan trein. Bij decentralisatie van het regionaal spoorvervoer ontstaat een andere situatie. Voor de eigen regio kunnen prestatie-eisen voor een integraal openbaar-vervoernetwerk worden geformuleerd die tegemoet komen aan zowel de sociale als de bereikbaarheidsfunctie van het openbaar vervoer. Ook aanbesteding van het openbaar vervoer biedt naar ons idee kansen op meer kwaliteit vanwege de te verwachten lagere kosten die hiervan het resultaat kunnen zijn. De recente ervaringen met aanbesteding van spoorvervoer wijzen hierop. Voor een lagere exploitatiebijdrage dan het huidige contractsectorbudget wordt daar beter vervoer geboden dan de huidige dienstverlening. Bovendien zijn met een ge ntegreerde aanbesteding (veel) grotere omzetten gemoeid waardoor de aanbestedingswinst groter zal zijn dan bij aanbesteding van het busvervoer alleen. Op deze wijze kunnen bezuinigingen beter worden opgevangen c.q. kan het voorzieningenniveau voor langere tijd worden gegarandeerd. 4. Onze intentie en inzet zijn er op gericht om samen met de betrokken gemeenten het overleg met de rijksoverheid te voeren. A-agenda Besluit nummer Pagina 4 TitelPS-vraag (schr.) Rol provincie bij railvervoer Datum Nummer37 DocumenttypePS-vraag