Cursus Zorgen voor Zin bij mensen met dementie

Transcriptie

1 Cursus Zorgen voor Zin bij mensen met dementie WERKBOEK MODULE 3: Het leven gaat door... Barbera van der Schans Tilly de Kruyf

2 Colofon Auteurs Barbera van der Schans (Zonnehuisgroep Vlaardingen / Ideon, bvanderschans@zgvlaardingen. nl), auteur en Tilly de Kruyf (Trainingswinkel Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen, tillydekruyf@gmail.com), co-auteur en trainer, met dank aan Peterjan van der Wal (Zonnehuisgroep Vlaardingen / Vereniging Het Zonnehuis, ajpw.vanderwal@inter.nl.net). ISBN/EAN: Fotografie: Istockphoto/beeldbank Vilans 2016 Vilans / Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen Aandacht voor levensvragen vormt het hart van goede kwaliteit van welzijn en zorg voor ouderen Het Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen is een samenwerkingsverband van ActiZ, Agora, Humanistisch Verbond, LOC Zeggenschap in zorg, MOgroep, PCOB en Unie KBO, Reliëf, Vereniging Het Zonnehuis en Vilans. Deze publicatie is te downloaden via: Materialen.html Postbus RE Utrecht T: E: training@netwerklevensvragen.nl I: Bezoekadres: Catharijnesingel GC Utrecht

3 Geachte heer/mevrouw, Welkom bij de cursus Zorgen voor Zin bij mensen met dementie. Deze cursus bestaat uit drie modules van elk drie bijeenkomsten. De onderwerpen van deze drie modules zijn: 1. Leren omgaan met dementie, 2. Na de diagnose: Steun vinden bij elkaar 3. Het leven gaat door. U volgt momenteel de module Leren omgaan met dementie. Tijdens de bijeenkomsten zal er gebruik gemaakt worden van groepsgesprekken, oefeningen in kleine groepjes en huiswerkopdrachten. Ook zult u sommige opdrachten uitvoeren samen met uw naaste met dementie. Dit werkboek is bedoeld voor de verschillende opdrachten tijdens en tussen de gezamenlijke bijeenkomsten. Naarmate de cursus of de module waar u aan deelneemt vordert, zal dit werkboek steeds verder gevuld raken met uw eigen informatie, maar ook met informatie die u van de cursusleiders krijgt. Op die manier ontstaat een naslagwerkje dat u een stukje motivatie biedt voor de momenten dat u dat nodig heeft. Aan het einde van het werkboek vindt u extra informatie en verwijzingen naar literatuur en interessante websites. Heel veel succes en plezier met deze cursus!

4 Eerste bijeenkomst TIJD WAT WERKVORM 10 minuten Welkom Groepsgesprek 15 minuten Film: Interviews 20 minuten Nabespreking interviews en uitleg verschillende rollen Groepsgesprek 15 minuten Werkboek oefening 1 Werkgroepen van 3 personen 20 minuten Dobbelsteenspel 1: Rollen Groepgesprek 5 minuten Huiswerkopdracht 1 en terugblik bijeenkomst 1 Groepsgesprek 10 minuten Pauze (groepen komen samen) 10 minuten 25 minuten Nagesprek en werken met ontwikkelingswerkboek Inleiding Welkom bij de module Het leven gaat door. In deze module gaat u met elkaar op zoek naar wat u en uw naaste samen verder helpt. Hoe werkt deze cursus? De module bestaat uit drie bijeenkomsten waarin u met andere mantelzorgers het gesprek aangaat, leert van elkaar en gezamenlijk opdrachten maakt. Soms zijn dit opdrachten uit dit werkboek, maar er zitten ook enkele meer speelse oefeningen in deze cursus, of gesprek aan de hand van een filmfragment. Uiteindelijk zult u het meeste leren door te oefenen en om die reden zult u in deze cursus regelmatig uitgedaagd worden om ook thuis het geleerde toe te passen en steeds een plan te maken hoe u het wilt aanpakken, nu en in de toekomst. De bijeenkomsten zelf duren 90 minuten. Tijdens deze 90 minuten zal uw naaste met dementie in een eigen groep praten over zingeving bij dementie. Waarbij het wel zo is dat de groep met mensen met dementie 60 minuten met elkaar in gesprek is. Mocht u tegelijk komen dan zal uw naaste het eerste half uur verwelkomt worden met een kopje koffie of thee. Na afloop zult u met uw naaste met dementie verenigd worden om bezig te zijn met het ontwikkelingswerkboek. Hiervoor is steeds 30 minuten gereserveerd. Mocht u vragen hebben over het werken met of aan dit ontwikkelingswerkboek, dan kunt u deze natuurlijk stellen aan de cursusleiders. Mocht u meer informatie willen over dementie, dan vindt u aan het eind van dit werkboek enkele boeken en websites die mogelijk interessant zijn. We hopen dat u veel plezier beleeft aan deze cursus!

5 Oefening 1 / Huiswerkopdracht 1 Welke rollen heb ik? Welke rollen voelen het prettigst? Welke rollen zijn veranderd / verdwenen? Welke rollen zijn gebleven? Welke rollen zijn er nieuw bijgekomen?

6 Welke rollen had mijn naaste? Welke rollen voelen het prettigst voor mijn naaste? Welke rollen zijn veranderd / verdwenen? Welke rollen zijn gebleven? Welke rollen zijn er nieuw bijgekomen?

7 Welke rol hadden u en uw naaste naar elkaar toe? (Hoe) is deze rol veranderd?

8 Tweede bijeenkomst TIJD WAT WERKVORM 10 minuten Huiswerkopdracht nabespreking Groepsgesprek 25 minuten Film: Wat is belangrijk in het leven en nagesprek 10 minuten Werkboek oefening 3 Werkgroepen van 3 personen 3 minuten Uitleg pyramide van Maslow Groepsoefening 10 minuten Werkboek oefening 3 Werkgroepen van 3 personen 10 minuten Werkboek oefening 4 en 5 Werkgroepen van 3 personen 7 minuten Huiswerkopdracht 1 en terugblik bijeenkomst 2 10 minuten Pauze (groepen komen samen) 25 minuten Nagesprek en werken met ontwikkelingswerkboek Oefening 2: Zelf Belangrijkste zaken in het leven voor mijzelf

9

10 Oefening 3: Zelf Lichamelijke behoeften Behoefte aan veiligheid en zekerheid Behoefte aan sociaal contact

11 Behoefte aan waardering en erkenning Behoefte aan zelfontplooiing

12 Oefening 4: Naaste Belangrijkste zaken in het leven voor mijn naaste met dementie

13

14 Oefening 5: Naaste Lichamelijke behoeften Behoefte aan veiligheid en zekerheid Behoefte aan sociaal contact

15 Behoefte aan waardering en erkenning Behoefte aan zelfontplooiing

16 Huiswerkopdracht 2: Oefen thuis met de verschillende rollen voor uzelf en voor uw naaste met dementie Plan om belangrijke zaken in het leven in te bouwen (beschrijf dit hieronder) Welke belangrijke zaken wil ik voor mezelf uitbouwen Hoe kan ik deze momenten meer inbouwen? Wat moet ik daarvoor doen?

17 Op welke momenten voel ik me het meest verbonden met mijn naaste met dementie? Hoe kan ik deze momenten meer inbouwen? Wat moet ik daarvoor doen?

18 Derde bijeenkomst TIJD WAT WERKVORM 10 minuten Huiswerkopdracht nabespreking Groepsgesprek 25 minuten Dobbelsteenspel 1: steunbronnen 15 minuten Steun zoeken, o.a. Website Mezzo 10 minuten Creëren maatjesproject 10 minuten Werkboek oefening 6 Werkgroepen van 3 personen 15 minuten Nabespreking module, en korte mondelinge evaluatie Groepsgesprek 10 minuten Pauze (groepen komen samen) 25 minuten Nagesprek en evaluatie module 3

19 Oefening 6: Mantelzorger Hoeveel. ontvangt u? Van wie? Gezelschap Aanspraak Steun Tijd

20 Oefening 7: Plan Hoe gaat u zorgen voor meer... Gezelschap Aanspraak Steun Tijd

21 INFORMATIE OVER HET LEVEN GAAT DOOR Op de volgende bladzijdes vindt u verwijzingen naar informatie behorend bij deze module. We hebben er voor gekozen om niet te veel informatie over dementie toe te voegen aan dit werkboek aangezien we van mening zijn dat u het meeste leert door de oefeningen in dit boek. We kunnen ons echter voorstellen dat u behoefte heeft aan meer informatie. Om die reden vindt u hieronder enkele boeken en websites. Boeken Op bezoek bij een dierbare met dementie Met ruim zestig ideeën om samen te genieten Door Anniek Kramer en Marcelle Mulder Dit boek is geschreven naar aanleiding van het onderzoek waaruit ook deze cursus is voortgekomen. Anniek Kramer en Marcelle Mulder zijn vanuit hun werk betrokken bij mensen met dementie, maar zijn ook allebei kind van een ouder met dementie. Ze hebben een zeer praktisch boek geschreven met adviezen hoe het contact met een naaste met dementie zo prettig mogelijk kan worden gemaakt. Dementie verhalen & goede raad Dementiezorg in de praktijk (deel 1 en 2) Beide door Ronald Geelen Ronald Geelen is al vele jaren werkzaam als psycholoog bij mensen met dementie en heeft veel mensen opgeleid. Ook heeft hij talloze boeken geschreven over het onderwerp dementie. Zijn boeken lezen erg prettig en zijn zeer leerzaam. De heldere eenvoud van dementie De magische wereld van Alzheimer. 30 tips voor meer begrip en tevredenheid Beide door Huub Buijsen Ook Huub Buijsen is een psycholoog die vele boeken heeft geschreven over dementie. Het eerste boek is een klassieker, het tweede boekje beschrijft dementie vanuit de ervaringen met zijn eigen moeder. De dag door met dementie Door Anneke van der Plaats Dit boek beschrijft wat er gebeurt wanneer iemand dementie krijgt.

22 Ik ben verdwaald. Dementie. Wat is dat? Door Aart Hoogerwerf Dit boek beschrijft de vele kleurschakeringen van dementie. Die zijn zo afwisselend dat iedere ontmoeting met een dement mens een unieke gebeurtenis is. Websites (veel informatie over dementie) (nogmaals de interactieve film beleven) (interviews met mensen met dementie) (een gratis cursus over dementie)

23

24 Mede mogelijk gemaakt door: