Vlaak 12, 8321 RV Urk, Tel: Website: Urk, 25 november 2016

Transcriptie

1 Vlaak 12, 8321 RV Urk, Tel: Fax: Website: Aan: de leden van VisNed, Urk, 25 november 2016 Oproep ondertekenen petitie tegen aanlandplicht. In navolging van de petitie van de stichting Eendracht Maakt Kracht (EMK) aan de Tweede Kamer over de waanzin van de aanlandplicht komt er nu een internationale handtekeningenactie die gericht zal worden aan de Europese Commissie en het Europees Parlement. Voorzitter Job Schot van EMK heeft hiervoor afgelopen zaterdag het startschot gegeven. Doelstelling is om uit verschillende lidstaten tenminste handtekeningen op te halen en deze aan te bieden aan de leden van de Visserijcommissie van het Europees Parlement en aan de Eurocommissaris voor Visserijaangelegenheden, de heer Vella. In de petitie wordt aangegeven dat de huidige aanlandplicht onuitvoerbaar is en wordt opgeroepen om dit besluit te wijzigen in een werkbare regeling die wel een bijdrage levert aan een duurzaam beheer van het ecosysteem. De petitie is hier te vinden: VisNed ondersteunt deze actie van harte en roept zoveel mogelijk vissers en sympathisanten op deze petitie te ondertekenen. Tarbot en griet zorgen voor veel commotie Het beheer van het gecombineerde quotum voor tarbot en griet houdt de gemoederen stevig bezig. Natuurlijk is dat begrijpelijk. Ook VisNed vindt het van de gekke dat we in een situatie terecht zijn gekomen dat vis met een hoge economische waarde in zee geworpen moet worden wegens een gebrek aan quota. Vanaf april jl. zijn er door de PO s maatregelen genomen om het quotum beter te beheren maar deze zijn door de goede vangbaarheid onvoldoende gebleken. In CVO-verband is onlangs een tussentijdse TAC-verhoging aangevraagd waarbij het probleem is dat Brussel een wetenschappelijke onderbouwing verlangt terwijl het ICES-advies over tarbot in juni 2015 is afgegeven voor 2016 en Vandaar zijn de VisNed-wetenschappers aan de slag gegaan om de actuele informatie over tarbot en griet van een wetenschappelijke status te voorzien. Duidelijk aangetoond 1

2 kan worden dat de LPUE (zeg maar de gemiddelde dagvangsten) in 2016 substantieel hoger ligt dan in de jaren En als de PO s in april geen maatregelen genomen zouden hebben, was het quotum begin oktober jl. volgevist. Kortom een tussentijdse TAC-verhoging is dringend gewenst en hetzelfde geldt voor een substantiële verhoging in Het ministerie van Economische Zaken kan alleen actie richting Brussel ondernemen als er wetenschappelijke informatie is vandaar voert VisNed intensief overleg met Wageningen Marine Research (WMR) te IJmuiden om het rapport van onze wetenschappers van een WMR-stempel te voorzien. Tenslotte: mede naar aanleiding van een besluit binnen VisNed hebben de PO s recent besloten de aan te voeren hoeveelheid te verhogen van 375 kg tot 600 kg. Daarom ziet de aanvoerregeling er met ingang van afgelopen maandag 21 november 2016 als volgt uit: De aanvoer van tarbot/griet wordt gemaximeerd op 600 kg (dood gewicht in de visafslag) per week of per reis langer dan een week. De aanvoer van rog wordt gemaximeerd op 40 kg per week of per reis langer dan een week. Aanlandplicht wordt in 2017 uitgebreid In 2017 wordt het aantal soorten dat onder de aanlandplicht wordt gebracht uitgebreid, wat betekent dat alle vangsten (maats ondermaats) binnen gebracht moeten worden. Per vistuigcategorie gaat dit gelden voor de volgende soorten: TR1 > 100 mm: schol, tong, kabeljauw, schelvis, wijting en Noorse kreeft. TR mm: tong, schelvis en Noorse kreeft. BT 1 > 120 mm: schol, tong, kabeljauw, schelvis, wijting en Noorse kreeft. BT2 ( mm: tong, schelvis en Noorse kreeft. Indien in een BT2 tuig het Belgisch paneel (voor de kuil tenminste 3 meter lang en tenminste 120 mm) wordt gebruikt mag de gevangen ondermaatse tong gediscard worden. Ook de deminimis-regelingen voor Noorse kreeft in TR2 en wijting in het Kanaal blijven volgend jaar van kracht. Aanpassing contingentenstelsel In Nederland kennen we voor de meest belangrijke soorten (tong, schol, kabeljauw en wijting) een contingentenstelsel of een bijvangstregeling. Vaartuigen die deze soorten willen aanvoeren dienen over een contingent of bijvangstaandeel te beschikken. Indien dat niet het geval is moet de vangst gediscard worden. Nu een aantal van deze vissoorten onder de aanlandplicht zijn gebracht mogen deze niet meer in zee terug gegooid worden. Om misbruik van deze beleidswijziging tegen te gaan is er het afgelopen jaar door overheid en visserijsector met ondersteuning vanuit LEI en Imares nagedacht over het aanpassen van de regelingen. Voor de sector was hierbij van groot belang dat we ons huidige flexibele co-managementsysteem, via het groepenstelsel, zoveel mogelijk ongewijzigd laten en dat zaken zoveel mogelijk aan de voorkant geregeld moeten worden. Concreet betekent dat indien een persoon of ondernemer niet over bepaalde vangstrechten (bijvoorbeeld tong en schol) beschikt hij ook niet met een bepaald vistuig (TBB-boomkor) uit mag varen en gebruiken. Een uitgebreide toelichting wordt gegeven in het deze week verschenen informatiebulletin van de RVO, editie November 2016 (vanaf pagina 18). Indien deze informatie vragen oproept aarzel niet om contact op te nemen met het secretariaat van VisNed. 2

3 Aanlandplicht nadert cruciale fase, mislukking dreigt Na de haventour is duidelijk geworden dat deze botte aanlandplicht nog steeds op geen enkel begrip van vissers op zee kan rekenen. Dat werd ook duidelijk in de vergadering van de Werkgroep Uitvoeringsagenda, waar de cijfers lieten zien dat er geen sprake is van correcte rapportage in logboeken. Daarmee valt echter elke onderbouwing onder ons verweer tegen dit slechte beleidsinstrument weg. Wij zijn tegen het nutteloos dood maken van jonge vis, maar op papier is dat niet aan de orde. Dus is er op papier geen discardsprobleem. Want wat je niet opschrijft bestaat in de beleidswereld niet, ook al weet iedereen dat het anders zit. Op zee is een andere werkelijkheid en dat zien controleurs. Een volledige vastloper dreigt. Dat zal velen als muziek in de oren klinken. Maar dat is echt een verkeerde beleving. Want als dat gebeurt, raken we in een situatie van harde confrontatie met de autoriteiten en dan gaan we 25 jaar terug in de tijd en dat is voor iedereen ongewenst. Daarom zijn alle betrokkenen bij de Uitvoeringsagenda aanlandplicht (ministerie, sector, NGO s, handhavers en onderzoekers) op zoek om binnen de kaders van artikel 15 (hierin staat de aanlandplicht verwoord) van de GVB-basisverordening naar een werkbare oplossing. Dat is lastig, want die oplossing komt niet binnen het tijdkader van de verordening (volledige implementatie 2019). En om die verordening aan te passen is het nodig om Europese Raad, Europese Commissie en Europees parlement te overtuigen. Daarom moeten we gegevens aandragen en slimme plannen maken. We moeten selectiever gaan vissen en daar moeten we op innoveren. De overleving van terug gezette vis moet omhoog. Maar deze aanlandplicht als uitvoering van dit beleid moet van tafel. Het moet anders. Daar werken we aan, maar daarvoor is het nodig om te zorgen voor de juiste gegevens. Dat doen we via de discards reizen, maar daarvoor is het ook nodig dat de logboeken correct worden ingevuld. Zelfs de discardgegevens over Tarbot Griet en Rog komen niet naar voren. Dat helpt ons niet in ons belangenbehartigende werk. Integendeel, het belemmert ons ongelofelijk. Wij zetten ons in Den Haag en in Brussel keihard in om deze vermaledijde aanlandplicht van tafel te krijgen. Wij doen er alles, maar dan ook alles aan om er iets werkbaars voor in de plaats te krijgen, maar dan moeten we wel gegevens hebben. We horen mensen al zeggen niks werkbaar alternatief maar dat is niet realistisch. Als we kunnen aantonen dat dit niet werkt (en dat kunnen we) dan moeten we met een alternatief komen. Daar zijn volop ideeën over die we de komende jaren actief kunnen uitwerken en doorvoeren. Maar dan moet de overheid ons wel de tijd geven en dan moeten de vissers op zee ons wel helpen met de juiste gegevens. Brexit blijft nadrukkelijk op de agenda Hoewel in de media de aandacht misschien iets minder lijkt wordt aan diverse tafels verder overleg gevoerd hoe de aanstaande Brexit ingevuld zou moeten worden. Posities worden bepaald en voorbereidingen zijn in volle gang als, zoals aangekondigd, in maart volgend jaar het officiële verzoek om de EU te verlaten door de Britse regering zal worden ingediend. Voorlopig lijkt het in Brussel business as usual. Dat is ook wel logisch want het zwaartepunt van de Brusselse onderhandelingen liggen op dit moment bij de TAC s en Quota s voor 2017 en volgend jaar zal er rond de uitwerking van de Brexit nog niets wezenlijks zijn veranderd. De Engelse Federatie van Visserijorganisaties (NFFO) heeft afgelopen dinsdag haar standpunt over hoe vanuit Engels visserijperspectief de Brexit zou moeten worden ingevuld in een 24-pagina s groot document bekend gemaakt. De Engelse visserij ziet over het algemeen de Brexit als een once in a lifetime opportunity om de sector te versterken en onrecht uit het verleden bij de toetreding 3

4 recht te zetten. Sterke nationalistische gevoelens om de eigen wateren en ook de eigen visbestanden, die zich hierin bevinden, weer terug te claimen worden niet onder stoelen of banken geschoven. In de Britse politiek wordt de visserij als een top 5 onderwerp genoemd waar het gaat om een Brexit-belang. Op 1 staat het financiële wereldcentrum van de city van Londen die haar positie ondanks de Brexit wil behouden maar dat visserij zo hoog op de ranglijst staat is verbazingwekkend omdat het ook in het VK om een relatief kleine sector gaat. Maar kennelijk zien politici visserij als een onderwerp waarop veel binnen te halen is. Degene die belangstelling heeft om kennis te nemen van het NFFO-document kunnen contact opnemen met het VisNedsecretariaat, dan krijgt men dit toegestuurd. Tweede Kamer Natuurlijk wordt er ook in Nederland niet stil gezeten. De NL-visserijsector heeft haar Brexitposition paper, waar VisNed actief aan heeft mee geschreven, inmiddels bij diverse instanties ingediend en toegelicht. Verder is bekend geworden dat de commissie voor Europese Zaken van de Tweede Kamer in januari 2017 een rondetafelgesprek organiseert over de Brexit. De Tweede Kamerleden Marit Maij (PvdA) en Pieter Omtzigt (CDA) bereiden het rondetafelgesprek voor. Zij zijn door de commissie als rapporteurs namens de Tweede kamer aangesteld om de gevolgen van de Brexit voor Nederland te onderzoeken. Zij zullen ook aanbevelingen doen om de positie van Nederland zo sterk mogelijk te maken en de Nederlandse belangen te beschermen na de Brexit. De rapporteurs ontvangen graag ter voorbereiding schriftelijke reacties van betrokkenen en belanghebbenden. Uiteraard zullen wij er voor zorgen dat het Visserijdocument over de Brexit bij deze rapporteurs terecht zal komen met daarbij het verzoek om aan het rondetafelgesprek te mogen deelnemen. Hoe gaat het met het technisch dossier puls? In eerdere nieuwsbrieven schreven we over de grote stappen die er op het gebied van Controle en Handhaving gezet zijn. Na het maken van de afspraken komt het nu op uitwerken aan. Op 1 januari moeten alle schepen voorzien zijn van een geactualiseerd technisch dossier 'nieuwe stijl'. Het vertalen van de duidelijke afspraken die gemaakt zijn levert een flinke klus op voor Delmeco en HFK. Zij moeten al hun klanten van zodanige informatie voorzien dat het technisch dossier op orde komt. Vanuit de sector wordt gewerkt aan het goed beschrijven van het tuig. Onze bestuursleden Teun van Dam en Maarten Drijver doen dat samen met Arie Lokker van de Coöp. Westvoorn en Durk van Tuinen namens de NVB. Ze hebben er goed de vaart in en dat moet ook, want 1 januari 2017 is een deadline. Alle eigenaren met een puls ontheffing krijgen binnenkort bericht van EZ (RVO). VisNed is verheugd dat er nu duidelijkheid is en dat die duidelijkheid is gecreëerd in een gezamenlijke inspanning van overheid en bedrijfsleven. De controle en handhaving is hiermee volledig op orde gekomen. Dat moest ook, want er deden veel indianenverhalen over pulsvisserij de ronde. De fabels op dit onderdeel kunnen nu heel simpel de kop in gedrukt worden. Op 20 januari 2017 is er in Amsterdam een International Pulse Dialogue Meeting waar de enorme vorderingen van het afgelopen jaar gepresenteerd worden en waar belanghebbenden uit binnen- en buiteland hun (kritische) vragen beantwoord kunnen krijgen. VisNed houdt u op de hoogte. Jurgen Batsleer tot doctor in de biologie gepromoveerd Drie jaar geleden ontmoetten we Jurgen Batsleer, die toen nog bij Imares werkte aan zijn proefschrift over modelmatige benaderingen rondom de aanlandplicht. Kort daarop solliciteerde hij bij VisNed en vanaf 1 januari 2014 is hij voor ons werkzaam 4

5 als wetenschappelijk beleidsadviseur. Afgelopen woensdag promoveerde hij in Wageningen. Een proefschrift met niet alleen een theoretische en modelmatige benadering van de aanlandplicht, maar ook met een keuzemodel om vissen in kwetsbare gebieden te reguleren. Een proefschrift wat een theoretische aanpak kent, maar door het werk bij VisNed ook de confrontatie met de weerbarstige praktijk in zich heeft. Daardoor heeft Jurgen een grote bijdrage geleverd aan het debat over de (on)werkbaarheid van de aanlandplicht. Van nabij, maar toch op enige afstand, hebben we kunnen aanschouwen dat ook voor onze collega de laatste loodjes van zijn promotiewerk zwaar wogen. Niet alleen omdat ze dat altijd doen, maar vooral omdat hij zich vol in zijn nieuwe job bij VisNed stortte terwijl er nog een behoorlijk deel van het proefschrift werk te doen was. Naar we begrepen had dit nadeel toch ook een groot voordeel, want de ervaringen met de weerbarstigheid van de praktijk rondom het implementeren van de aanlandplicht kon hij zo meenemen in het proefschrift. Dat heeft daardoor aan diepgang gewonnen. En daarmee straalt de kwaliteit van zijn werk een heel klein beetje op de kottersector af en daar is VisNed stiekem trots op. Maar zelfs die relativerende opmerking is teveel eer voor ons. Die eer komt Jurgen en zijn gezin toe. Voor het harde werk en voor het feit dat vrouw en kinderen hem al werkend aan het proefschrift en de 7x24 inzet voor de leden van VisNed moesten afstaan. Wij feliciteren Jurgen met het resultaat en zien een grote (en positieve) verschuiving in de verhouding tussen en samenwerking met wetenschappers in instituten. Daar gaan we de komende jaren nog van alles in positieve zin van mee maken. Volwaardige en controleerbare wetenschap vanuit de sector, met een heel eigen rol van de Wageningse instituten. Spannend voor alle betrokkenen, maar wel heel modern en heel toekomstgericht. Werk- en reddingsvest voor visserij ontwikkeld Onze sector wordt gekwalificeerd als gevaarlijk In het niet al te verre verleden zijn er diverse vissers overboord geraakt. De meesten konden, al dan niet gewond, soms snel, soms met veel vertraging, weer aan boord gehaald worden. In sommige gevallen was dat echt als miraculeus te kenmerken. Maar er zijn ook vissers helaas omgekomen. Een goed werkend reddingvest is noodzaak. Zo n reddingvest had er voor kunnen zorgen dat drenkelingen eerder weer aan boord gehaald kunnen worden of, in het trieste geval van overlijden, dat de familie het lichaam van hun dierbare terug krijgen. Dat is voor de rouwverwerking essentieel en ook voor de papieren nasleep van zo n tragisch ongeval. De Nederlandse reddingmiddelenspecialist Besto heeft in samenwerking met de Nederlandse visserijsector een uniek werk-reddingvest ontwikkeld. Het initiatief daartoe werd door Rederij Jaczon genomen en gedurende het proces is de Sectorraad Visserij, waar de RVZ, NVB, VisNed en vakverenigingen bij de ontwikkeling en het testen betrokken Het vest is ontwikkeld op basis van de eisen en wensen van vissers en in de praktijk op verschillende schepen. getest. Het vest is voorzien van een AIS baken, wat het terugvinden van de drenkelingmoet vergemakkelijken. Er zijn al veel vesten besteld. Dat kan via uw PO, die een coördinerende rol heeft en voor de financiële afwikkeling zorg draagt. Ook via het VisNed secretariaat kan informatie verkregen worden. 5

6 Geen verandering meldingen aan Marechaussee In de afgelopen periode werd VisNed regelmatig benaderd met vragen over het elektronisch doorgeven van bemanningsgegevens aan de Marechaussee. VisNed heeft navraag gedaan en vooralsnog verandert er niets! Vanuit VisNed zijn we steeds geïnformeerd over het project Maritime Single Window. Daarover berichtten we al eerder. Vanuit havens kwam verwarrende berichtgeving waar we achteraan gegaan zijn. Van de Marechaussee kwam het volgende heel heldere antwoord binnen: De visserij zal voor de meldingen die elektronisch aan Grensbewaking moeten worden gedaan in een later stadium meegenomen worden. Onbekend is nog vanaf wanneer de visserij de PAX elektronisch aan Grensbewaking zal moeten melden. De thans geldende meldingsverplichting omtrent bemanning en passagiers conform de Schengen Grenscode blijft onverminderd van kracht. Schippers kunnen deze melding blijven doen bij de hen bekende grensdoorlaatpost waaronder uw haven van aankomst valt. Wij blijven als VisNed alert op deze dossiers en wij houden u via deze nieuwbrief op de hoogte van ontwikkelingen. Voor uw tips houden wij ons aanbevolen. Overleg over beheer zeebaars Het zeebaarsbestand kent een groot verspreidingsgebied. De vis komt voor in de westelijke wateren rond Ierland, Engeland en Frankijk tot in de (zuidelijke) Noordzee. Volgens de wetenschap gaat het niet goed met dit bestand waardoor er sinds vorig jaar in Europees verband grote beperkingen in de aanvoer opgelegd zijn. Vorig jaar kwam ICES nog tot een laag vangstadvies, in het meest recente wetenschappelijke rapport over zeebaars stellen de internationale wetenschappers een 0-vangst voor. Dit is natuurlijk niet realistisch immers dan zouden grote delen van de vloot niet uit kunnen varen omdat deze alleen al de kans lopen zeebaars onvermijdelijk bij te vangen. Het 0-advies heeft wel geleid tot een voorstel door de Europese Commissie (EC) om de maatregelen ter bescherming van de zeebaars verder aan te scherpen. Deze luiden nu: Gesleepte vistuigen, inclusief fly shoot mogen een maximale bijvangst hebben van 1 % van de vangt tot een maximum van kg per maand. Handlijnvissers (waar een ring omheen gelegd wordt) mogen in het voorjaar 2 maanden (februari maart) niet vissen. In de overige 10 maanden mogen deze vissers op jaarbasis kg per vaartuig aanvoeren. Recreatieve hengelaars mogen per maand maximaal 10 vissen voor eigen consumptie meenemen maar in de maanden februari maart moet alle gevangen zeebaars terug gezet worden. Voor alle visserijen (beroepsmatig en recreatief) geldt een minimum maat van 42 cm. Dinsdag 15 november jl. is er op het ministerie van Economische Zaken (EZ) een overleg geweest tussen overheid en stakeholders (vertegenwoordigers van verschillende vlootsegmenten en NGO s). In dit overleg heeft VisNed aangegeven grote moeite te hebben met de voorstellen. Ten eerste is niet duidelijk wat het effect is van de reeds genomen maatregelen maar vooral met een 1%-bijvangstregeling wordt een visserman in een flink aantal gevallen gedwongen tot het onnodig discarden van zeebaars wat leidt tot onzinnige verspilling van vis. Hoewel niet ideaal heeft VisNed naar voren gebracht dat tenminste gewerkt moet worden met een bijvangstpercentage van 5 %, het getal dat eerder dit jaar vanuit Frankijk ook genoemd is. Voor alle duidelijkheid: dit zijn de voorstellen van de Europese Commissie en de Raad van ministers neemt hierover een besluit tijdens de Decemberraad. 6

7 Garnalenvisserij zet volgende stap naar MSC-certificering in 2017 De certificeerder die namens MSC bekijkt of visserijen duurzaam zijn heeft een positief oordeel geveld over de garnalenvisserij. Dat blijkt uit het rapport wat aan de Coöperatieve Visserijorganisatie (CVO-het samenwerkingsverband van alle NL-PO s) is gestuurd. Dit positieve oordeel leidt er toe dat de garnalenvisserij in Nederland, Duitsland en Denemarken gezamenlijk het felbegeerde MSC certificaat gaat halen Voor de leden van VisNed is dat goed nieuws. Ze zijn er zo zeker van dat hun duurzame product de weg naar de consument kan blijven vinden. Die duurzaamheid is nu immers onafhankelijk aangetoond. En dat is een steeds harder wordende voorwaarde van supermarktketens om deze delicatesse in hun schappen te houden. Maar we zijn er nog niet, er gaat nu een periode van consultatie, van hoor en wederhoor in. Bovendien heeft de certificeerder nogal wat eisen voor verduurzaming opgelegd. Die kunnen passen in, en zijn een stimulans voor, het pakket van impact verminderende maatregelen wat nu in Vibeg en VisWad verband wordt besproken. Deze belangrijke horde is genomen, het sein staat op groen, maar er is nog wel heel wat (huis)werk aan de winkel om het certificaat wat in de loop van 2017 (we hopen op februari) wordt uitgereikt, te kunnen blijven behouden. Het is een lang proces geweest, maar we zien nu dat dankzij de inzet van velen er een positief eindresultaat aan de horizon verschijnt. Zoals gezegd, de procedure duurt nog wel even en verloopt relatief in stilte maar we houden u op de hoogte. VisNed praat mee over ruimte voor visserij op de Noordzee 2030 In de komende jaren zal er een slag om de Noordzee worden uitgevochten. Veel partijen claimen immers ruimte op de Noordzee en visserij, als oudste gebruiker sinds het begin van de jaartelling, mag daarbij niet weggedrukt worden. Wij waren door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu uitgenodigd om mee te praten over plannen voor de Noordzee in de komende jaren. Pim Visser was gevraagd om namens de visserij een van de drie korte inleidingen (in jargon heet dat een pitch ) en hield de meer dan 50 aanwezigen voor dat de visserijsector een verantwoordelijke sector is, en essentieel voor duurzame voedselvoorziening. Visserij heeft een lage ecologische voetafdruk en voelt zich daarom een volwaardige Noordzeegebruiker met maatschappelijke relevantie. Net als al die andere gebruikers, niet meer en niet minder. De conferentie was georganiseerd door het IDON een overleg van directeuren die op diverse departementen met de Noordzee te maken hebben. De nadruk lag op de plannen rondom energie. Windparken, kabels, leidingen, eilanden etc. Was visserij de afgelopen jaren misschien een vergeten sector VisNed deed er alles aan om dat nu niet meer te laten gebeuren. VisNed bestuurslid Andries de Boer gaf daartoe de aftrap met een heel heldere interventie tijdens de opening. Ons doel is om het verkeerde beeld wat velen van visserij hebben en hun (voor)oordeel weg te nemen. Wij zijn een volwaardige sector, met authentieke familiebedrijven, die uitsluitend vis vangen voor menselijke consumptie, een sector die heel belangrijk is voor specifieke visserij gemeenschappen en dus voor werkgelegenheid. Ons pleidooi voor meervoudig ruimtegebruik vond weerklank en onze oproep om betrokken te worden bij de keuze van de locaties voor en de inrichting van windparken ook. Tevens vroegen we aandacht voor de effecten van zandsuppleties op visstand en biodiversiteit. Onze nadrukkelijke inbreng, ook bij deze conferentie, heeft er in elk geval toe geleid dat we betrokken worden bij de vervolgstappen. Dat is nog niet zo simpel want die worden op vele terreinen genomen, o.a. bij bouwers van windparken, bi ministeries, bij het leggen van kabels, bij zandsuppleties en noem maar op. Daar zijn we blij om, want ook hier geldt: als je niet aan tafel zit sta je op het menu. 7

8 Texel populair eiland voor politieke werkbezoeken: Dit keer D 66 Eerdere werkbezoeken door politici die visserij in hun portefeuille hadden inspireerden D 66 burgmeester Michiel Uitdehaag van Texel om zijn partijgenote Fatma Koser Kaya uit te nodigen voor een werkbezoek aan zijn eiland. De organiserende Texelse D 66 afdeling had PO-Texel (en VisNed) Voorzitter Maarten Drijver gevraagd de ontwikkelingen in de lokale visserij te schetsen. Aan de hand van een PowerPoint presentatie nam Maarten zijn toehoorders mee door het historisch perspectief van de visserij: afnemende vloot, dalende visserijdruk, stijgende visbestanden, verminderende impact etc. Natuurlijk werd nadrukkelijk stil gestaan bij de Texelse innovaties, de SUM-wing en de SUM-puls die allebei op het eiland hun geboortegrond hebben. De misvatting dat roggen in de Noordzee hoegenaamd uitgestorven zouden zijn werd ook nadrukkelijk besproken. Ook dit werkbezoek maakte duidelijk dat goed en veel communiceren nodig is om de informatie en visie vanuit de visserij te verspreiden. Dit soort werkbezoeken zijn heel nuttig, omdat dan aanschouwelijk gemaakt kan worden wat op papier staat. Het bezoek aan de pulskotter van schipper Guido Betsema was daarom een heel nuttig onderdeel van het werkbezoek. Onze Haagse contacten zijn voor ons van groot belang en we gaan wat dat betreft een interessante tijd tegemoet. De verkiezingstijd. Voor D 66 betekent dit dat we met een nieuwe fractiespecialist over visserij in contact zullen gaan treden, omdat mw. Koser Kaya niet meer terug keert in de 2e Kamer. Maar voor de verkiezingen zal de 2e Kamer waarschijnlijk wel nog debatteren met staatssecretaris Van Dam over haar initiatiefnota, waar we in eind september in deze VisNed nieuwbrief over schreven. Op die nota is volgens ons wel heel wat af te dingen. Zo vinden wij bijv. dat wel heel eenzijdig nut en noodzaak van gesloten gebieden worden benadrukt, lopen Noordzee en internationale visserij aspecten verwarrend door elkaar heen en komt de visie over de slechte situatie van visbestanden in het algemeen en haaien en roggen in het bijzonder niet overeen met de ICES bevindingen en de ervaringen van onze vissers. Ons commentaar op die nota gaat binnenkort richting Den Haag. Wij zien uit naar het vervolggesprek met D 66 over visserijbeleid in de komende zittingsperiode van de 2e Kamer. Daarin staan essentiële zaken op de agenda, zoals de implementatie van de aanlandplicht die een cruciale en problematische fase in gaat en waar van de politiek gevraagd wordt. Innovatie en verduurzaming zijn in die fase essentieel. Ook bij dit werkbezoek werd heel duidelijk dat we het van innoverend vooruit kijken moeten hebben en dat we in dat proces Haagse politici, ook van D 66 aan onze zijde kunnen vinden. Workshop over beheer haaien en roggen. Vorige week vond onder auspiciën van de Noordwestelijke Wateren-AC (NWWAC) in Dublin een tweedaagse bijeenkomst plaats over het beheer van haaien en roggen waarbij vertegenwoordigers uit Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België en Nederland over dit onderwerp overlegden met de Europese Commissie (EC), wetenschappers en NGO s. Vanuit VisNed waren Geert Meun en wetenschapper Jurgen Batsleer aanwezig. Opnieuw werd duidelijk dat er sprake is van een heel moeilijk onderwerp, immers we hebben het over tenminste vijf zeeën/wateren en in elk van die gebieden tot soms wel 8 10 verschillende haaien en roggen-soorten. Het beheer is heel divers: van een aanvoerverbod voor bijvoorbeeld Hondshaai tot een gezamenlijke TAC voor wel 6 soorten bij elkaar of vrije aanvoer van bepaalde haaien/roggen-soorten. Bovendien bleek nog eens dat de wetenschappelijke informatie vaak erg summier is, laat staan dat er maatregelen bedacht kunnen worden waarbij beheer van deze traag groeiende en moeilijk voortplantende vissoorten efficiënt ingevuld kan worden. Elke land gaf een 8

9 presentatie van de visserij op en aanvoer van roggen en welke maatregelen er van kracht zijn. Vanuit VisNed werd duidelijk gemaakt dat we een klein quotum hebben die een beperkte aanvoer mogelijk maakt als bijvangst en dat roggen bij een volledige toepassing van de aanlandplicht een heel groot probleem dreigt te worden in de categorie: chokespecies. In de bijeenkomst werd duidelijk gemaakt dat de enige oplossing is om een uitzondering op basis van hoge overleving toe te kennen. Er werden ook ideeën gepresenteerd om een vistuig meer selectiever te maken om vangst van roggen te vermijden. Maar duidelijk werd dat er geen ei van Columbus -aanpak beschikbaar is, integendeel. Vanuit verschillende werkgroepen werd tenslotte nagedacht over het toekomstig beheer waarbij van onze kant werd opgemerkt dat we af moeten van de voortdurende kortingen, alleen gebaseerd op data-poor-status (te weinig wetenschappelijke informatie beschikbaar). Vanuit deze workshop wordt door een focusgroep een advies geschreven dat binnenkort ingediend zal worden bij de Europese Commissie. VisNed / Europêche in Brussel over natuurgebieden en visserij Op 16 november ontving de Europese Commissie (EC) VisNed en Europêche, de Europese koepelorganisatie van visserijbelangenorganisaties. Aanleiding was dat Europêche, mede met dank aan onze Franse collega s, een brief aan de Europese Commissie had gestuurd. Hierin bepleitten wij de noodzaak van een betere gezamenlijke methode om de visserijbelangen op bestekken die als natuurgebieden worden aangewezen mee te wegen bij het nemen van maatregelen. De Europese Commissie gaf aan dat er veel tijdsdruk achter het nemen van maatregelen in natuurgebieden zit. Van de ongeveer 3000 mariene Natura 2000 gebieden in de hele Europese Unie is er van zo n 700 inmiddels de officiële zesjarige termijn na aanwijzing verstreken waarna maatregelen van kracht hadden moeten zijn. Maar voor slechts een handvol gebieden heeft de Commissie een maatregelenpakket van de betreffende landen ontvangen. Er wordt daarom druk op de landen uitgeoefend. VisNed en Europêche betoogden dat deze tijdsdruk niet ten koste mag gaan van een zorgvuldige afweging van kosten (visserij) en baten (natuur). De Commissie deelde de visie van VisNed dat maatregelen altijd op basis van goede informatie en wetenschappelijke kennis genomen moeten worden, en met een heldere natuurbeschermingsdoelstelling. Zij bracht ook de visie achter Natura 2000 naar voren: geen gesloten reservaten, maar natuurgebieden waarbinnen menselijk gebruik mag plaatsvinden, mits dat duurzaam kan gebeuren. Zij gaf wel aan dat Europese landen vaak onvoldoende informatie naar voren brengen bij hun voorstellen voor maatregelen in de Natura 2000 gebieden. VisNed concludeert hieruit in elk geval dat het van groot belang blijft om in de verschillende Noordzee- & Kanaal-landen de visserijbelangen goed te laten blijken. Op het verzoek van VisNed en Europêche om op Europees niveau een meer structurele manier van het meewegen van visserijbelangen te organiseren, gaf de Commissie aan hier gehoor aan te hebben gegeven door het opstellen van gidsdocumenten voor gebruik door de lidstaten. Begin december volgt onder meer over deze documenten een bredere Brusselse bijeenkomst over mariene natuurgebieden, waar Pim Visser namens VisNed aan deel zal nemen. Derde ronde Marine Conservation Zones In het Verenigd Koninkrijk (VK) wordt de derde en laatste set Marine Conservation Zones (natuurgebieden) voorbereid, waarvan de officiële aanwijzing wordt verwacht in Enkele van de voorgestelde gebieden kunnen Nederlandse bestekken aantasten. Daarom woonde VisNed op 14 en 15 november een stakeholderbijeenkomst in Bristol bij. Naast VisNed (Wouter van Broekhoven) waren collega s van de Belgische, Franse, Engelse, en Schotse visserij aanwezig. Onder de voor de flyshoot belangrijke gebieden in het Kanaal vallen: 9

10 East Meridian (Eastern Side) (deels binnen en deels buiten 12-mijlsgrens, zuidelijk tussen Eastbourne en Hastings) en Inner Bank (deels binnen en deels buiten 12-mijlsgrens, zuidelijk tussen Hastings en Dungeness). In de Noordzee valt vooral Markham s Triangle op, dat net westelijk van de Klaverbank ligt en waar wij in de VisNed-nieuwsbrief van 14 oktober jl. al over berichtten. Daarnaast speelt een aantal gebieden binnen de Britse 12-mijlsgrens. In dit stadium ging het erom de ecologische kenmerken van alle voorgestelde gebieden en de visserijbelangen die er spelen goed in beeld te brengen. VisNed acht het belangrijk dat de visserijbelangen goed in kaart worden gebracht omdat ze alleen dan ook goed kunnen worden meegewogen wanneer in een later stadium maatregelen worden ontwikkeld. Deze derde en laatste ronde van Marine Conservation Zones richt zich meer op de veelvoorkomende sedimenten zoals zand en gemengde sedimenten. Bij de vorige rondes ging het meer over bijzondere Habitats, zoals riffen. Dat betekent ook dat uit deze derde ronde mogelijk minder visserijmaatregelen hoeven voort te vloeien. Op bepaalde bodemtypen is het wellicht überhaupt niet nodig om bijvoorbeeld de flyshootvisserij te beperken. Daar doen de Britse overheidsadviseurs echter voorlopig nog geen officiële uitspraken over. VisNed blijft nauw bij deze ontwikkelingen aangesloten. In de komende weken kan aanvullende informatie over de ecologie en visserij op deze gebieden worden aangeleverd bij de Britse overheid. Wanneer u zelf ideeën hebt over de visserijverspreiding op deze gebieden, over bijzonder waardevolle plaatsen binnen de gebieden, of over alternatieven voor de gebieden, neemt u dan contact op met het secretariaat van VisNed. U kunt met Seasketch zelf de kaarten raadplegen en verschillende kaartlagen aan- en uitzetten. Daarvoor gaat u naar: en maakt u vrij eenvoudig een account aan. Aanvullende informatie over de gebieden is te raadplegen op: Bijeenkomst Doorvaart & Medegebruik in windparken. Woensdag 16 november organiseerde Rijkswaterstaat een bijeenkomst om de stand van zaken te bespreken omtrent Doorvaart & Medegebruik in windparken. David Ras was hierbij aanwezig. Vanaf volgend jaar gaat het Besluit van Algemene Strekking in dat bepaalt dat doorvaart en medegebruik onder bepaalde voorwaarden zal worden toegestaan in windparken. Dit besluit zal gelden voor alle (nog te bouwen) windparken behalve de Geminiparken ten noorden van Lauwersoog. Teleurstellend is dat de maximale lengte voor doorvaart nog steeds op maximaal 24 meter wordt gesteld en dat nachtelijke doorvaart vooralsnog niet wordt toegestaan. Op de vraag waarom in de beleidsregel niets was terug te zien van de motie Geurts van dit voorjaar, die oproept doorvaart toe te staan tot 45m, werd geantwoord dat I&M en EZ voor kerst gaan aangeven hoe zij invulling gaan geven aan deze motie. Wat ons betreft teleurstellend, omdat er dus nog steeds geen zekerheid over is. Er is aangegeven waarom de proef met max. 24 in onze ogen weinig zin heeft. We denken dat er weinig gebruik van gemaakt gaat worden tijdens de proef, omdat in de praktijk alleen Eurokotters hiervan gebruik zullen maken in de bestaande drie parken voor de Hollandse kust. Met het oog op de geplande parken zouden de grotere schepen dus geconfronteerd worden met veel extra omvaartijd zonder oprekking van de maximale lengte. Rijkswaterstaat heeft zelf aangegeven dat ze klein willen beginnen en eventueel later de regels willen versoepelen. Maar als er in de pilot weinig doorvaart plaats vindt heeft de sector ook weinig mogelijkheden om goed gedrag aan te tonen blijft ons argument. Verder werd ook gesproken over de gedragsregels die gesteld worden aan doorvarende schepen en over de manier hoe deze het beste aan de verschillende doelgroepen gecommuniceerd kunnen worden. Hieruit is wel gebleken dat de gedragsregels geen vrijblijvende status hebben en dat aan de hand daarvan opgetreden kan worden tegen overtreders. 10

11 Voor wat betreft medegebruik is aangegeven dat actieve sleepnetvisserij niet zal worden toegestaan. Alleen bepaalde vormen van passieve visserij zullen toegestaan worden. Aangezien vele vormen van medegebruik niet samen kunnen gaan met doorvaart werd gesproken over het invoeren van zoneringen. Hoe dit in de praktijk uit zal pakken in erg onduidelijk Centraal Overleg Greendeal Op donderdag 17 november was in de visafslag van Den Helder een Centraal Overleg georganiseerd tussen de deelnemende partij in de Greendeal Visserij om te inventariseren wat de stand van zaken is van de verschillende projecten. Naast de vaste Vis- Ned inbreng van Adrie Vonk en Andries de Boer was ook David Ras aanwezig. De deelnemende partijen gaven allemaal een korte presentatie van de stand van zaken van hun inbreng in de Green Deal. Vanuit VisPluisVrij werd aangegeven hoe er in het buitenland tegen het project aan wordt gekeken. Men is over het algemeen zeer positief over het project. Temeer ook dat de algemene opvatting is dat vooral de Nederlandse bodemvisserij verantwoordelijk is voor het pluis dat tot aan de Zweedse kust aanspoelt en negatieve effecten heeft op mariene organismen en vogels. Ook werd gesproken over de toelatingsprocedure voor andere partijen. Momenteel zijn er twee gegadigden die graag willen deelnemen. We hopen dat andere partijen uit de visserijsector het voorbeeld van VisNed willen volgen. Ook kwam weer kort aan de orde dat het inzamelen van afval op de verschillende havens onduidelijkheid oplevert voor de vissers. Port of Den Helder en Groningen Seaports lieten weten bezig te zijn met een folder waarin staat beschreven hoe e.e.a. in hun havens precies geregeld is om onduidelijkheid te voorkomen. Wanneer deze klaar zijn verspreidt VisNed deze graag aan de leden. Visserijkennis via digitaal ontsloten Bij het Ministerie van Economische Zaken is veel aandacht voor het op peil houden van kennis op veel vakgebieden. Zo ook op het gebied van visserij onderwijs en de aansluiting met de visserijpraktijk. Daarom nam de Ministerie het initiatief voor een project waar de website het resultaat van is. Een website waar op moderne wijze en interactief kennis over visserijpraktijk wordt ontsloten. De site is in eerste instantie bedoeld voor het visserij-onderwijs. Docenten van de visserijscholen kunnen er informatie en lespakketten van af halen. Digitaal, in de vorm van teksten, plaatjes en filmpjes. Maar ook als PDF bestand om uit te printen. De onderwerpen zijn breed, van zachte zaken als opvolging in het familiebedrijf tot wat hardere onderwerpen als Arbo en veiligheid aan boord. Het uitvoerende werk is gedaan door ProSea, die ook met de Sectorraad het onderhoud van gaat doen en voor de Sectorraad de verdere uitbouw gaat verzorgen. Ook in de visserij is levenslang leren een begrip aan het worden en daar haakt deze site ook op in. In die Sectorraad hebben namens VisNed Anne Marie van Seters, David Ras en Pim Visser zitting; een brede vertegenwoordiging. De website is sinds vorige week in de lucht. Daar is divers commentaar op gekomen, van loftrompet tot volledig afbranden. Maar gelukkig ook veel inhoudelijke opmerkingen waar we iets mee kunnen. Zoals gezegd, onze Sectorraad heeft immers het beheer gekregen. Dat is een enorme kans. Want we hebben als sectorgenoten de verantwoordelijkheid en de uitdaging om te zorgen dat het verder uitbouwen van deze prachtige site op een manier gebeurt waar we als sector 11

12 achter staan. Daarom is inbreng vanaf de vloot zeer gewenst. Uw commentaar en uw suggesties zijn van harte welkom via ons secretariaat: Gastles op Hogeschool Van Hall Larenstein Afgelopen maandag 21 november maakte Pim Visser de studenten kust- en zee management aan de VHL Hogeschool in Leeuwarden gedurende een gastles van anderhalf uur deelgenoot van de visie van VisNed op visserijpolitiek, ruimtelijke ordening op zee en de Brexit. Wij vinden het belangrijk om onze visie op actuele vraagstukken rondom visserij zoveel mogelijk te delen. Zeker ook met studenten. Die krijgen immers (vinden wij) te vaak een versimpeld beeld van de complexe zaken rondom visserij voorgeschoteld. Door studenten te informeren proberen we hen te prikkelen tot verdiepend onderzoek. Om wat wij (en anderen) vertellen niet klakkeloos aan te nemen. Maar om zich op basis van zelf gevonden feiten een oordeel te vormen. Wij merken nog vaak dat het ouderwetse beeld van geplunderde visbestanden, overbevissing onverantwoordelijke mensen etc. post gevat heeft en maar moeilijk weg gaat. In deze gastles vertelden we over het belang van visserij voor familiebedrijven en visserijgemeenschappen, over positieve bestandsontwikkeling en dalende visserijdruk, over gebiedsbescherming en meervoudig ruimtegebruik, maar zeker ook over de zorgen over de inperking van visgebieden. Over Brexit deelden we onze zorg dat sommige Britten de visserij tot lakmoesproef van Brexit hebben verheven en dat er een reëel gevaar is dat visserij zowel aan EU kant, als aan de Britse kant tot wisselgeld in onderhandelingen wordt. Zo n gastles is telkens weer een plezierige ervaring en ook dit keer konden we constateren dat er sprake was van kennismaking met nieuwe feiten, soms zelfs een eye opener. Daarom gaan we door met deze activiteit, het vertellen van de goede boodschap van visserij in het algemeen en onze VisNed vissers in het bijzonder. Geïnteresseerde onderwijsinstellingen kunnen altijd contact opnemen het secretariaat via visned@visned.nl Sluitingstermijn aanvraag overdracht contingenten. Zoals elk jaar moet het Team Uitvoering Visserijregelingen (VIR) van de RVO na de Decemberraad (dit jaar: 12 en 13 december as.) hard aan de slag om de nieuwe contingenten voor 2017 klaar te maken en ervoor te zorgen dat deze zo snel mogelijk de deur uit gaan. Daarom kunnen aanvragen voor overdrachten van contingenten door individuele ondernemers (niet de groepsaanvragen) tot 9 december 2016 ingediend worden. Na 9 december worden even tijdelijk geen overdrachten van vissers doorgevoerd totdat het team van VIR alle contingenten heeft kunnen verzenden. PAP-regeling schol verlengd. Afgelopen maandag heeft de PAP-schol-commissie overleg gehad en is besloten tot het einde van het jaar geen wijzigingen aan te brengen en de aanvoerregeling daarom op 110 % te laten staan. Dit betekent dat de regeling er als volgt uitziet: In week 44 t/m 47 (31 oktober t/m 26 november 2016) en week 48 t/m 51 (28 november t/m 24 december 2016): Een vaartuig met een basiscontingent schol tot ton mag in de 4-weekse periode max. 110 ton schol aanvoeren. Een vaartuig met een basiscontingent schol van meer dan ton mag in de 4- weekse periode max. 143 ton schol aanvoeren 12

13 Vaartuigen die bovengenoemde maximale hoeveelheid voor de 4-weekse periode overschrijden worden geconfronteerd met een extra heffing van 1,00 per kg schol. Herinnering presentatie nieuw boek: Schol in de Noordzee Belangstellenden worden nog een keer gewezen op de bijeenkomst die morgen, zaterdag 26 november 2016 plaats vindt en waarin een recent verschenen boek over ontwikkelingen in de scholvisserij en visserijbeheer wordt gepresenteerd. Het boek Schol in de Noordzee is geschreven door de bekende visserijbioloog Adriaan Rijnsdorp in samenwerking met Roelle Posthumus. Tijdens de bijeenkomst zal Rijnsdorp zijn bevindingen uiteen zetten en ingaan op de ontwikkelingen in de scholvisserij en het visserijbeheer. Het programma duurt van uur. Ook zal een filmpje getoond worden waaraan 3 oud-lurker vissers hebben meegewerkt en vindt een discussie plaats met de aanwezigen over het huidige beeld van de visserij en de ontwikkeling van de visbestanden. De locatie voor deze bijeenkomst: Restaurant t Achterhuis, Burgemeester J. Schipperkade 2, 8321 EH Urk VIRIS-overzicht Hieronder het overzicht 2016 betreffende de benutting van de belangrijkste quota. Peildatum is 25 november 2016, dit zal betekenen dat het de aanvoer betreft tot en met week 45 van dit jaar. Ter vergelijking ook het overzicht van de benutting van de quota per 26 november 2015, dat is eveneens tot en met week 45 van het jaar ( ) ( ) Vissoort: Quotum: Vangst: Uitputting: Quotum: Vangst: Uitputting: Tong % % Schol % % Kabeljauw % % Wijting % % Tarbot/Griet % % Schar/bot % % Tongschar % % Langoustines % % Rog % % PO-maatregelen. Voor 2016 hebben alle Nederlandse PO s in CVO-verband een aantal PO-maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te laten plaatsvinden en om vroegtijdige sluiting van het quotum proberen te voorkomen. Deze maatregelen zijn: Rog: De maximaal aan te voeren hoeveelheid per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO s vastgesteld op 40 kg doodgewicht. De minimum maat is 55 cm. Aanvoer van rog kleiner dan 55 cm en/of meer dan 125 kg is verboden en de PO s hebben een extra heffing van 5,00 per kg ingesteld voor overtredingen. Tarbot, griet: voor deze soorten geldt een minimum aanvoermaat van 32 cm (verbod op aanvoer van tarbot VI < 500 gram, griet III < 400 gram) en een aanvoerbeperking van 600 kg dood gewicht per week/per reis langer dan een week voor tarbot/griet samen. Bij aanvoer kleiner dan 13

14 32 cm/500 gram-tarbot en kleiner dan 32 cm/400 gram-griet en/of meer dan 375 kg per week wordt een heffing van 10,00 per kg toegepast. Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV. Noorse kreeft: Noorse kreeft valt enerzijds onder Aanlandplicht maar tegelijk mogen ondermaatse Noorse kreeft gediscard worden onder deminimis-regeling, dus feitelijk is er niets gewijzigd t.o.v. vorig jaar. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding. Sluitingen: op dit moment geen. Overzicht uitputting zeedagenbeleid Onderstaand treft u het overzicht aan betreffende de uitputting 2016/2017 van de zeedagen in de verschillende mandjes. Zoals bekend mag worden verondersteld loopt de periode van de zeedagenperiode van 1 februari 2016 tot en met 31 januari Onderstaand is de stand van zaken per 9 november 2016 ( t/m week 45 van 2016). Mandje Toegestane Visserij-inspanning feb 2016 t/m jan 2017 transitie Toegestane Visserij-inspanning feb 2016 t/m jan 2017 na transitie Uitputting per Uitputtingspercentage van inspanning hele jaar. TR1 A* % TR1 B % TR1 C % TR % Totaal TR1/ % TR % BT % BT % Totaal BT1/ % GN % GT 0 West. Wateren** % In bovenstaand overzicht is de ruil van BT-effort ( kw-dagen) ten behoeve van de TRmandjes ( kw-dagen) verwerkt. * Onder TR1A vallen de kabeljauwvissers die deelnemen in CCTV en die daardoor vrijgesteld zijn van zeedagen. ** Effort Westelijke wateren betreft het zeedagenmandje demersale effort t.b.v. de Kanaal-vissers en dit loopt van 1 januari 31 december. Met vriendelijke groet, Het VisNed-team. 14