Accounting & Gevalstudies. Patrick Huybrechts

Transcriptie

1 Accounting & Gevalstudies Patrick Huybrechts 1

2 Accounting & Gevalstudies Patrick Huybrechts Accountant Belastingconsulent FideAcc Accountants 2

3 Waarom een vennootschap oprichten? Fiscaliteit Juridisch Bedrijfseconomisch 3

4 Simulatie Wanneer is een vennootschap fiscaal voordeliger dan een éénmanszaak? Zie Bijlage 1 éénmanszaak versus vennootschap fiscaal.pdf 4

5 U beslist tot oprichting Wat zijn de aandachtspunten : - Wat kan ingebracht worden? - Tegen welke waarde kan er ingebracht worden? - Hoe wordt de meerwaarde in de personenbelasting belast? - Is de overdracht onderworpen aan BTW? - Is de overdracht onderworpen aan registratierechten? - Welke formaliteiten? - Enz. 5

6 U beslist tot oprichting A. Voorwerp van de inbreng B. Waardering van de inbreng C. Aandachtspunten inzake directe belastingen D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen : BTW E. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen : registratierechten F. Aandachtspunten inzake vennootschapswetgeving G. Stappenplan 6

7 A. Voorwerp van de inbreng Wat kan ingebracht worden : - Immateriële vaste activa : - Wat met kennis? Art. 218 W.Venn. - Wat met zelf gecreëerde software? - Materiële vaste activa - Wat met verbouwingswerken? - Wat met leasingcontracten? - Voorraden - Vorderingen - Liquide middelen - Schulden : let op met gemengde inbreng : zie verder! 7

8 B. Waardering van de inbreng Principe : - Vaste activa => marktwaarde - Vorderingen => nominale waarde - Schulden => nominale waarde Wat is het risico als de inbreng is overgewaardeerd? Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? 8

9 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is overgewaardeerd? - Art. 229 W.Venn. : algemene oprichtersaansprakelijkheid - in geval van faillissement uitgesproken binnen drie jaar na de oprichting, indien het maatschappelijk kapitaal bij de oprichting kennelijk ontoereikend waren voor de normale uitoefening van de voorgenomen bedrijvigheid over ten minste twee jaar. - De beperkte aansprakelijkheid valt dus weg - Art. 230 W.Venn. : Aansprakelijkheid van de zaakvoerder ( de inbrengers!): - Niettegenstaande enige andersluidende bepaling zijn de zaakvoerders jegens belanghebbenden hoofdelijk aansprakelijk voor de vergoeding van alle schade die het onmiddellijke en rechtstreekse gevolg is van de kennelijke overwaardering van de vermogensbestanddelen verkregen onder de voorwaarden van artikel 220. => dit is ingeval van quasiinbreng! 9

10 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is overgewaardeerd? Conflict met de bedrijfsrevisor? De oprichters zijn niet verplicht in te gaan op de bemerkingen van het verslag van de revisor. Art. 444 vierde lid W.Venn. verplicht de inbrengers dan wel een bijzonder verslag op te maken waarom hun waardering afwijkt van het besluit van de bedrijfsrevisor Oprichters zijn gehouden tot het vergoeden van de schade die het onmiddellijk en rechtstreeks gevolg zijn van overwaarderingen (art BVBA, art. 405, 3 CVBA, art NV W.Venn.) Afwijken als onderwaardering door de oprichters dient tevens het voorwerp van een bijzonder verslag uit te maken. Reden : ook al strekt de onderwaardering derden tot voordeel, toch kan zij ingeval van kapitaalverhoging de nieuwe aandeelhouders benadelen 10

11 B. Waardering van de inbreng Oplossing voor de oprichtersaansprakelijkheid (enkel bij NV) Art. 450 W.Venn. : De vennootschap kan worden opgericht bij één of meer authentieke akten, bij het verlijden waarvan alle aandeelhouders verschijnen, hetzij in persoon, hetzij door een houder van een authentieke of een onderhandse volmacht. Zij die bij deze akten verschijnen, worden als oprichters van de vennootschap beschouwd. Indien evenwel de akten één of meer aandeelhouders die samen ten minste een derde van het maatschappelijk kapitaal bezitten, als oprichters aanwijzen, worden de overige verschijnenden, die zich beperken tot het inschrijven op aandelen tegen geld, zonder rechtstreeks of zijdelings enig bijzonder voordeel te genieten, als gewone inschrijvers beschouwd. 11

12 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? Art WIB92 : Winst bestaat uit inkomsten van alle nijverheids-, handels- of landbouwondernemingen die voortkomen: 4 uit onderwaarderingen van activa of overwaarderingen van passiva, in zover de onderwaardering of de overwaardering niet samenvalt met een al dan niet uitgedrukte vermeerdering of vermindering, naar het geval, noch met afschrijvingen die voor de toepassing van de belasting in aanmerking zijn genomen. De bovenvermelde activa omvatten alle vermogensbestanddelen, met inbegrip van voorraden en bestellingen in uitvoering. 12

13 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? Wat betekent art in de praktijk? Viseert de onzichtbare reserves Verdoken reserves die voortkomen uit : Handelingen die er in bestaan bepaalde hoeveelheden voorraden niet op te nemen in de inventaris of opzettelijk gebruik te maken van waarderingsmethoden waarbij niet wordt uitgegaan van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw Het niet-naleven van fiscaal aanvaarde waarderingsregels Wat niet : Onderschattingen van activa die het gevolg zijn van een correcte waarderingstechniek (vb. gebouw volledig afgeschreven) 13

14 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? Wat betekent art in de praktijk? Voorbeelden : Voorraden die niet correct gewaardeerd zijn Onterechte schulden 14

15 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? Is er een risico op taxatie in toepassing van art. 79 en 207 WIB92? 15

16 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? Art. 79 WIB92 : Beroepsverliezen worden niet afgetrokken van het gedeelte van de winst of de baten dat voortkomt uit abnormale of goedgunstige voordelen die de belastingplichtige, in welke vorm of door welk middel ook, rechtstreeks of onrechtstreeks heeft verkregen uit een onderneming ten aanzien waarvan hij zich rechtstreeks of onrechtstreeks in enige band van wederzijdse afhankelijkheid bevindt. 16

17 B. Waardering van de inbreng Wat is het risico als de inbreng is ondergewaardeerd? Art. 207 WIB92 : De Koning regelt (1) de wijze waarop de in de artikelen 199 tot 206 en 536 bepaalde aftrekken worden verricht. Geen van deze aftrekken noch compensatie met het verlies van het belastbare tijdperk mag worden verricht op het gedeelte van het resultaat dat voortkomt van abnormale of goedgunstige voordelen vermeld in artikel 79, noch op verkregen financiële voordelen of voordelen van alle aard vermeld in artikel 53, 24, noch op de grondslag van de bijzondere afzonderlijke aanslag op niet verantwoorde kosten of voordelen van alle aard ingevolge artikel 219, noch op het gedeelte van de winst dat bestemd is voor de uitgaven bedoeld in artikel 198, 1, 9 en 12, noch op het gedeelte van de winst uit de niet-naleving van artikel 194quater, 2, vierde lid en de toepassing van artikel 194quater, 4, noch op de meerwaarden bedoeld in artikel 217, 3 noch op de dividenden als bedoeld in artikel 219ter. 17

18 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 18

19 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Stelsel van de stopzettingsmeerwaarden (art. 171 WIB92) Wat zijn stopzettingsmeerwaarden? = art. 28 WIB92 Stopzettingsmeerswaarden zijn meerwaarden die uit hoofde of naar aanleiding van de volledige en definitieve stopzetting van de onderneming of van de uitoefening van een vrij beroep, ambt, post of winstgevende bezigheid, vrijwillig of gedwongen, worden verkregen of vastgesteld op activa die voor de beroepswerkzaamheid zijn gebruikt; 19

20 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Stopzettingsmeerwaarden zijn belastbaar als de zelfstandige activiteit volledig en definitief is stopgezet. Met volledige en definitieve stopzetting wordt gelijkgesteld: de stopzetting van één of meer bedrijfsafdelingen de stopzetting van één of meer takken van werkzaamheid Als de beroepsactiviteit slechts tijdelijk of gedeeltelijk wordt stopgezet, spreken we niet over stopzettingsmeerwaarden. De meerwaarden zullen hier tegen het progressief tarief belast worden 20

21 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Berekening van de meerwaarde => rekening houden met art. 43 WIB92 : De verwezenlijkte meerwaarde is gelijk aan het positieve verschil tussen eensdeels de ontvangen vergoeding of de verkoopwaarde bij de vervreemding van het goed verminderd met de kosten van vervreemding en anderdeels de aanschaffings- of beleggingswaarde ervan verminderd met de voorheen aangenomen waardeverminderingen en afschrijvingen. 21

22 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen De stopzettingsmeerwaarde wordt als volgt berekend: verkoopwaarde (ontvangen vergoeding) of inbrengwaarde (waarde ontvangen aandelen) Min fiscale boekwaarde (aanschaffingswaarde of vervaardigingswaarde (ev. + bijkomende kosten) - fiscale afschrijvingen en de minderwaarde die fiscaal zijn aangenomen) Min de kosten van vervreemding = de stopzettingsmeerwaarden 22

23 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Indien het actief zowel voor privé doeleinden als voor beroepsdoeleinden werd gebruikt, zal enkel de meerwaarde op het beroepsgedeelte belastbaar zijn. Voorbeeld: Een gebouw wordt 80% beroepsmatig aangewend. De aanschaffingswaarde in 2001 bedroeg EUR. In 2015 verkoopt men het gebouw voor EUR. Het gebouw wordt afgeschreven aan 3% lineair De meerwaarde bedraagt EUR : [ (3.000 x 14 jaar ) ] = x 80% = Zelfde redenering voor personenwagens (75%)! 23

24 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Stelsel van de stopzettingsmeerwaarden (art. 171 WIB92) : Onderscheid : Materiële vaste activa Immateriële vaste activa 24

25 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Art c) belastbaar tegen een aanslagvoet van 33%: onverminderd de toepassing van 4, b, stopzettingsmeerwaarden op immateriële vaste activa als vermeld in artikel 28, eerste lid, 1, en de in de artikelen 25, 6, a en 27, tweede lid, 4, a, vermelde vergoedingen verkregen als compensatie van een vermindering van de werkzaamheid, in zover zij niet meer bedragen dan de belastbare nettowinst of -baten die in de vier jaren voorafgaand aan het jaar van de stopzetting of de vermindering van de werkzaamheid uit de niet meer uitgeoefende werkzaamheid zijn verkregen. Onder belastbare nettowinst of netto-baten van elk in het vorige lid vermelde jaar wordt verstaan het overeenkomstig artikel 23, 2, 1, vastgestelde inkomen, maar met uitzondering van de ingevolge deze onderafdeling afzonderlijk belaste inkomsten; 25

26 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Art tegen een aanslagvoet van 16,5 %: a) verwezenlijkte meerwaarden op materiële of financiële vaste activa die op het ogenblik van hun vervreemding sedert meer dan 5 jaar voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid worden gebruikt en waarvoor niet voor de in artikel 47 vermelde gespreide belasting is geopteerd, en op andere aandelen die sedert meer dan 5 jaar zijn verworven. De in het vorige lid gestelde voorwaarde van de vijfjarige belegging is niet vereist wanneer de meerwaarden worden verwezenlijkt naar aanleiding van de volledige en definitieve stopzetting van de beroepswerkzaamheid of van één of meer takken daarvan; b) de in 1, c, vermelde stopzettingsmeerwaarden die worden verkregen of vastgesteld naar aanleiding van de stopzetting van de werkzaamheid vanaf de leeftijd van 60 jaar of ingevolge het overlijden of naar aanleiding van een gedwongen definitieve stopzetting en de in 1, c, vermelde vergoedingen die worden verkregen naar aanleiding van een handeling verricht vanaf dezelfde leeftijd of ingevolge het overlijden of naar aanleiding van een gedwongen handeling. 26

27 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Stopzettingsmeerwaarden op immateriële vaste activa : Principe : Meerwaarden op immateriële vaste activa worden in de personenbelasting belast : - Aan het progressief tarief - Of aan een afzonderlijk tarief (33 % of 16,5 %) - voor zover ze niet méér bedragen dan de totale belastbare nettowinst of -baten (na investeringsaftrek) van de stopgezette beroepswerkzaamheid behaald gedurende de 4 jaar die aan het jaar van de stopzetting voorafgaan (de zogenaamde 4 x 4- regel ). 27

28 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Stopzettingsmeerwaarden op immateriële vaste activa : Afzonderlijk tarief van 33 %: enkel in de mate dat de meerwaarde het bedrag berekend volgens de zgn. 4 x 4-regel niet overschrijdt (art c WIB92). Afzonderlijk tarief van 16,5 %: voor stopzetting van de beroepswerkzaamheid vanaf de leeftijd van 60 jaar of ingevolge overlijden van de belastingplichtige of naar aanleiding van een gedwongen definitieve stopzetting (o.a. schadegeval, onteigening, handicap van ten minste 66 %), maar ook weer enkel in de mate dat de meerwaarde het bedrag berekend volgens de zgn. 4 x 4- regel niet overschrijdt (art b WIB92). Progressief tarief: het gedeelte van de stopzettingsmeerwaarde boven het bedrag berekend volgens de 4 x 4-regel wordt belast tegen het progressief tarief van de personenbelasting. 28

29 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : Meerwaarden op immateriële vaste activa worden belast aan een afzonderlijk tarief voor zover ze niet méér bedragen dan de totale belastbare nettowinst of -baten van de stopgezette beroepswerkzaamheid behaald gedurende de 4 jaar die aan het jaar van de stopzetting voorafgaan 29

30 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk Stopzetting van de beroepswerkzaamheid in Referteperiode = : nettowinst van euro 2014: nettowinst van euro 2015: nettowinst van euro 2016: nettowinst van euro 4 x 4-regel = euro Dit is het maximumbedrag dat aan het afzonderlijk tarief belast kan worden. 30

31 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat met verliezen? Stopzetting van de beroepswerkzaamheid in Referteperiode = : nettoverlies van ,00 euro. 2014: nettowinst van ,00 euro. 2015: nettowinst van ,00 euro. 2016: nettowinst van ,00 euro. 4 x 4-regel = ,00 euro of ,00 EUR??? Dit is het maximumbedrag dat aan het afzonderlijk tarief belast kan worden. 31

32 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat met verliezen? 1ste benadering Visie op basis van de oorspronkelijke Circulaire en tot op heden algemeen aanvaard : Circulaire nr. Ci.D.19/ e afl. dd Het referte-inkomen is de algebraïsche som van de (positieve en negatieve) resultaten van de referteperiode. Voorbeeld : Winst van het jaar N - 4 : Winst van het jaar N - 3 : Winst van het jaar N - 2 : Verlies van het jaar N - 1 : Referte-inkomen :

33 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat met verliezen? 1ste benadering Dit betekent dat het referte-inkomen gelijk is aan het algebraïsch totaal van zowel de positieve als de negatieve resultaten behaald tijdens de referteperiode. Praktisch : zie aangifte personenbelasting : Brutowinst Min beroepskosten = resultaat 33

34 34

35 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat met verliezen? 1ste benadering Dit betekent dat het referte-inkomen gelijk is aan het algebraïsch totaal van zowel de positieve als de negatieve resultaten behaald tijdens de referteperiode. Deze berekeningswijze houdt in dat er WEL rekening gehouden wordt met de beroepsverliezen die tijdens de referteperiode werden geleden Geen rekening gehouden wordt met : Vrijstelling bijkomend personeel Investeringsaftrek Toekenning medehelpende echtgenote Toekenning huwelijksquotiënt Aftrek van vorige beroepsverliezen 35

36 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat met verliezen? 2de benadering vonnis van de rechtbank van Luik van , 10/3421/A Op basis van een letterlijke lezing van artikel 171, eerste lid, 1, c, WIB 92 is de mening dat er geen rekening kan worden gehouden met het verlies dat in één van de vier jaren is geleden. Voormelde wetsbepaling spreekt immers enkel van een nettowinst en dus hoeft een verlies niet mee in overweging te worden genomen. In zijn motivatie verwijst de rechter naar de beginselen met betrekking tot de interpretatie van de belastingwetgeving, onder verwijzing naar het Grondwettelijk Hof en cassatierechtspraak (geen belasting dan door een wet, strikte interpretatie, geen normerende waarde van parlementaire stukken ), en stelt de belastingplichtige in het gelijk. Het gevolg is dat een groter bedrag onderworpen is aan het tarief van 33 % in plaats van aan het marginale tarief 36

37 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat met verliezen? 2de benadering vonnis van de rechtbank van Luik van , 10/3421/A Is dit een correct vonnis? 37

38 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen 4x4-regel : praktijk : wat indien minder dan 4 jaren? Is de referteperiode korter dan 4 jaar, dan moet het werkelijk aantal jaren in aanmerking worden genomen. Het maakt ook niet uit of de beroepswerkzaamheid in het eerste jaar van de referteperiode (van 4 jaar) gedurende het ganse jaar werd uitgeoefend of niet. Stopzetting van de beroepswerkzaamheid: 3 januari Aanvang beroepswerkzaamheid: 1 juli Referteperiode = : nettowinst van ,00 euro. 2008: nettoverlies van ,00 euro. 2009: nettowinst van ,00 euro. 4 x 4-regel = ,00 euro. 38

39 Intermezzo : Berekening van de goodwill : Niet de 4x4 regel! Wel een bedrijfseconomische waardering Voorbeeld : Voorbeeld waardering goodwill.xlsm 39

40 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Stopzettingsmeerwaarden op materiële vaste activa : Afzonderlijk tarief van 16,5 %: meerwaarden op materiële vaste activa die worden verwezenlijkt naar aanleiding van de volledige en definitieve stopzetting van de beroepswerkzaamheid Termijn bezitsduur 5 jaar geldt hier niet 40

41 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Om de zware taxatie als stopzettingsmeerwaarde van goodwill te vermijden, wordt het handelsfonds van een zaak na stopzetting door de eigenaar soms verhuurd aan de overnemer : - Er is geen overdracht en dus geen stopzettingsmeerwaarde (belast à 16,5% of 33%) - Het inkomen is belastbaar als roerend inkomen tegen het tarief van 25% (na aftrek van 15% forfaitaire kosten) 41

42 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Besparing : - Overdracht goodwill à 100 => 33 belasting - Verhuur à 100 => % =85 à 25% => 21,25 belasting - Maar let op voor fiscale discussies 42

43 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Let op voor fiscale discussies : Hof van Beroep te Luik (17/12/1997) : de huurinkomsten moeten belast worden als inkomsten van verhuring van een roerend goed en niet als beroepsinkomsten. (Pro belastingplichtige) Een zelfstandig drukker verhuurt het materieel en de uitrusting van zijn gewezen eenmanszaak aan zijn nieuw opgerichte vennootschap waarin hij zaakvoerder is. Deze verhuuractiviteit is geen beroepsactiviteit in hoofde van de verhuurder bij gebrek aan 'voldoende frequente en onderling verbonden handelingen'. De verhuuractiviteit beperkt zich tot het opstellen van één factuur per jaar. De goederen worden enkel beroepsmatig gebruikt door de huurder. De huurinkomsten zijn in hoofde van de verhuurder bijgevolg belastbaar als roerende inkomsten en niet als beroepsinkomsten (Rb. Brugge dd ). (Pro belastingplichtige) 43

44 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Let op voor fiscale discussies : Twee echtgenoten die hun zelfstandige activiteit stopzetten, sluiten een overeenkomst met de door hen opgerichte vennootschap, waarin ze hun professionele activiteit verder zetten. In die overeenkomst verbindt de vennootschap zich ertoe om aan de echtgenoten een vergoeding te betalen voor de gratis terbeschikkingstelling van hun cliënteel. Op basis van de bepalingen in de overeenkomst en de feiten oordeelt de rechter dat de echtgenoten nooit de bedoeling hebben gehad om hun cliënteel ter beschikking te stellen, maar wel om toekomstige bezoldigingen te vermommen als roerende inkomsten. De vergoedingen worden bijgevolg niet belast als roerende inkomsten, maar als bezoldigingen (Bergen dd ). (Contra belastingplichtige) 44

45 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Let op voor fiscale discussies : Een geneesheer verhuurt zijn cliënteel aan zijn vennootschap. Cliënteel van een geneesheer is echter geen roerend goed noch een recht waarover hij kan beschikken. De vergoeding die de geneesheer ontvangt voor "de fictie van verhuring van het recht op uitbating van cliënteel" is een bedrijfsleidersbezoldiging en geen roerend inkomen. Niet de vennootschap, maar de geneesheer behandelt zijn patiënten en beoefent de geneeskunde (Gent dd ). Dat arrest werd bevestigd door cassatie: aangezien de wet uitsluit dat een vennootschap de geneeskunde beoefent, is de huur gesimuleerd en zijn de huurinkomsten belastbaar als bedrijfsleidersbezoldigingen (Cassatie dd ). (Contra belastingplichtige) 45

46 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Let op voor fiscale discussies : De inkomsten die een advocaat geniet uit de verhuring van zijn vroeger opgebouwd cliënteel aan de door hem opgerichte vennootschap, zijn belastbaar als roerend inkomen (Rb. Brussel dd ). (Pro belastingplichtige) 46

47 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Het hof van Beroep in Gent oordeelde dat een geneesheer zijn cliënteel niet kan verhuren vermits hij geen enkele aanspraak heeft op zijn patiënten. Cliënten hebben de keuze om zich tot de geneesheer van hun keuze te wenden : geneesheren kunnen dus niet vrij over hun cliënteel beschikken en het dus ook niet verhuren of verkopen 47

48 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : In een verrassend arrest spreekt het Hof van Cassatie zich voor het eerst uitdrukkelijk uit tegen de verhuurbaarheid van cliënteel. Hoewel het Hof van Cassatie eerder reeds verdedigde dat cliënteel wél kan worden verkocht en zelfs afgeschreven, stelt het Hof nu dat cliënteel niet vatbaar is voor verhuur. Het Hof van Cassatie volgt echter niet volledig de stelling van de fiscus, zodat de uitspraak de administratie mogelijk slechts een pyrrusoverwinning bezorgd heeft (Cass. 19 september 2013, F N). (Contra belastingplichtige) 48

49 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Verhuur van cliënteel : Aanvullend : 49

50 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Ter info : verhuur van belasting kostenaftrek cliënteel 25% 15% auto 25% 15% meubilair 25% 50% Art. 3 en 4 KB/WIB92 : Om het netto-inkomen uit verhuring, verpachting, gebruik, concessie van roerende goederen en auteursrechten te bepalen, worden de kosten die zijn gedragen om die inkomsten te verkrijgen of te behouden bij gebrek aan bewijskrachtige gegevens forfaitair vastgesteld op 15 % van het brutobedrag Het in artikel 3 vermelde forfait wordt gebracht op 50 % wanneer het verhuring betreft van roerende goederen die gemeubileerde woningen, kamers of appartementen stofferen; ingeval een gezamenlijke huurprijs voor de roerende en onroerende goederen is bedongen, wordt het brutobedrag van de belastbare inkomsten van de roerende goederen geacht 2/5 van die huurprijs te bedragen; 50

51 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Ter info : verhuur van belasting kostenaftrek cliënteel 25% 15% auto 25% 15% meubilair 25% 50% In de aangifte personenbelasting (code 1156/1157) dient het netto-bedrag aangegeven te worden, dus NA de forfaitaire kostenaftrek. 51

52 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Wordt de verhuurder/zaakvoerder BTW-plichtig? => art. 4 W.BTW : eenieder die in de uitoefening van een economische activiteit, geregeld en zelfstandig, met of zonder winstoogmerk, hoofdzakelijk of aanvullend, leveringen van goederen of diensten verricht die in het WBTW zijn omschreven => maandelijkse verhuur van auto voldoet perfect aan deze definitie! De verhuur van roerende goederen is een handeling van voortdurende aard wegens het feit dat geregeld huurprijzen worden betaald. De verhuurder is bijgevolg een belastingplichtige, zelfs indien hij slechts één huurder heeft. De rechtbank oordeelde evenwel dat de verhuur van één wagen door een zaakvoerder aan zijn vennootschap geen belastingplicht doet ontstaan in hoofde van deze zaakvoerder (Beslissing dd ; Rb. Antwerpen dd ) 52

53 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Praktijk : - U gebruikt een onroerend goed voor uw éénmanszaak. Bepaalde kosten van het pand worden geheel of gedeeltelijk in aftrek gebracht. - De éénmanszaak wordt ingebracht in een vennootschap - U verhuurt het onroerend goed aan uw vennootschap - Na verloop van tijd verkoopt u het pand. - Probleem : - Wordt de meerwaarde op het pand aanzien als een (belastingvrije) meerwaarde? - Of wordt de meerwaarde belast als een stopzettingsmeerwaarde? 53

54 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Wat zijn stopzettingsmeerwaarden? => art. 28 WIB92 : Stopzettingsmeerwaarden zijn: inkomsten die worden verkregen of vastgesteld uit hoofde of naar aanleiding van de volledige en definitieve stopzetting van de onderneming en voortkomen uit meerwaarden op activa die voor de beroepswerkzaamheid zijn gebruikt; Er moet dus een oorzakelijk verband zijn tussen de stopzetting van de beroepsactiviteit en de meerwaarde. De bewijslast van dit verband rust op de belastingadministratie. 54

55 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Com.IB 28/16 : Meerwaarden op de bedoelde activa worden echter niet als winst of baten aangemerkt, wanneer die activa tussen de datum van de stopzetting en die van de vervreemding op een duurzame wijze uitsluitend tot niet-beroepsdoeleinden (door de eigenaar of door een derde) zijn gebruikt of aangewend. Dit principe wordt desaffectatie genoemd. 55

56 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Com.IB 28/16 : Die uitzondering geldt evenwel niet voor activa (zoals b.v. industriële gebouwen en machines, vrachtwagens en -schepen, tot specifieke handels- of ambachtelijke doeleinden ingerichte ruimten enz.) die uiteraard slechts voor beroepsdoeleinden bruikbaar zijn en waarvan na de stopzetting van de beroepswerkzaamheid, geen aanpassingswerken zijn gedaan die ze tot privé-gebruik geschikt maken. Zo is o.m. als "stopzettingsmeerwaarde" belastbaar, de meerwaarde verwezenlijkt op een bedrijfsgebouw (i.c. een garage), ongeacht het feit dat tussen de stopzetting van de zelfstandige beroepswerkzaamheid en de verkoop van het gebouw een zekere tijdsspanne is verlopen (Cass., , Brohée, Bull. 722, blz. 3357). 56

57 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Praktijk : - Er moet dus een zeker tijdspanne verlopen tussen de stopzetting en de verkoop van het gebouw. - Hoe lang? = feitenkwestie : - Rechtspraak : één jaar is voldoende (Antwerpen, 30/06/1987) - Rechtspraak : 10 jaar of langer 57

58 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Stopzettingsmeerwaarden zijn belastbaar indien (art. 28 WIB92) : de meerwaarden betrekking hebben op activa die voor de beroepswerkzaamheid zijn gebruikt en de meerwaarden werden verkregen n.a.v. de stopzetting van de beroepswerkzaamheid. Er moet dus een oorzakelijk verband zijn tussen de stopzetting van de beroepsactiviteit en de meerwaarde. De bewijslast van dit verband rust op de belastingadministratie. 58

59 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : M.a.w. : Stopzettingsmeerwaarden zijn vrijgesteld indien het desbetreffende actiefbestanddeel blijft behoren tot het privé-vermogen. De belasting op de stopzetingsmeerwaarde is immers pas verschuldigd bij de overdracht of vervreemding : Art WIB92 stelt immers dat : Winst en baten van een vorige beroepswerkzaamheid die de verkrijger voorheen heeft uitgeoefend, zijn: 1 inkomsten die worden verkregen of vastgesteld uit hoofde of naar aanleiding van de volledige en definitieve stopzetting van de onderneming of van de uitoefening van een vrij beroep, ambt, post of winstgevende bezigheid en voortkomen uit meerwaarden op activa die voor de beroepswerkzaamheid zijn gebruikt; 59

60 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : verkregen of vastgesteld uit hoofde of naar aanleiding van de volledige en definitieve stopzetting Dit houdt in dat er een overdracht moet zijn : Wanneer er bijgevolg na de stopzetting van de éénmanszaak bepaalde activa verder gebruikt worden voor privé-doeleinden, worden deze niet belast als stopzettingsmeerwaarden. Twee problemen : - Wanneer wordt een goed aanzien als behorend tot het privépatrimonium? - Het materiaal vast actief moet op duurzame wijze privé worden gebruikt. Maar hier is nergens een termijn gedefinieerd. Hoe lang moet het actief dan privé worden gebruikt vooraleer het voor desaffectatie in aanmerking komt? 60

61 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Desaffectatietheorie (Com.IB 28/16) : Die theorie stelt dat "meerwaarden op beroepsactiva niet als winst worden aangemerkt, wanneer die activa tussen de datum van de stopzetting en die van de vervreemding op een duurzame wijze uitsluitend tot niet-beroepsdoeleinden (door de eigenaar of een derde) zijn gebruikt" en na desaffectatie opnieuw tot het privévermogen behoren De Administratie geeft zelden of nooit vrijstelling op basis van de desaffectatietheorie 61

62 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : In de praktijk weigert de Administratie de desaffectatie om volgende redenen: de activa werden in het verleden afgeschreven waardoor ze onweerlegbaar worden geacht beroepsactiva te zijn, waarvan de meerwaarde steeds belastbaar is als beroepsinkomen; er gebeurden geen aanpassingswerken om de activa (bv. een gebouw) om te vormen tot een woning uitsluitend bestemd voor privé-doeleinden; de activa worden na de stopzetting weliswaar niet meer door de belastingplichtige gebruikt voor beroepsdoeleinden, maar wel nog door een derde-huurder; de belastingplichtige blijft na de inbreng (en stopzetting) van zijn eenmanszaak dezelfde activiteit uitoefenen als bedrijfsleider in de vennootschap; 62

63 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Rechtspraak volgt de administratie niet (altijd) en past nog vaak een belastingvrijstelling toe op basis van desaffectatie. Of er sprake is van desaffectatie is een feitenkwestie. Rechtspraak stelt: de verhuring aan een derde terwijl de huurinkomsten in hoofde van de belastingplichtige worden belast als onroerende inkomsten, staat gelijk met gebruik voor privé-doeleinden (Luik dd en Rb. Hasselt dd ). De professionele aanwending van het goed door de derde-huurder is niet relevant (Rb. Brugge dd , Rb. Hasselt dd en dd en Gent dd contra: Brussel dd ). Het feit dat de belastingplichtige bedrijfsleider is van de vennootschap-huurder evenmin (Rb Hasselt dd , dd en dd ; Rb. Brussel dd ). 63

64 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : verbouwingswerken (om het goed om te vormen tot een louter privé-goed) zijn niet noodzakelijk voor de desaffectatie (Luik dd ); Merk de tegenstelling op met Com.IB 28/18 het feit dat een onroerend goed in het verleden werd afgeschreven, kan niet beletten dat de meerwaarde jaren later wegens desaffectatie wordt vrijgesteld (Rb. Brugge dd ). 64

65 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Problematiek van de desaffectatie : Ook al zijn de activa voor de (stopgezette) beroepsactiviteit gebruikt (1), dan nog is het aan de Administratie om te bewijzen dat de meerwaarde werd gerealiseerd toen de eenmanszaak werd stopgezet (2) en dat er een oorzakelijk verband bestaat tussen die stopzetting en de meerwaarde. Bewijst de Administratie dat niet, dan kan zij de meerwaarde niet belasten als stopzettingsmeerwaarde (Rb. Hasselt dd en Brussel dd ). Er is geen verband tussen de meerwaarde en de stopzetting als de belastingplichtige aantoont dat de gerealiseerde verkoopopbrengst van een voorheen beroepsmatig gebruikt onroerend goed op het ogenblik van de verkoop hoger is dan de verkoopwaarde op het moment van de stopzetting, als gevolg van de algemene prijsstijgingen op de vastgoedmarkt (Gent dd ). 65

66 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Bij overdracht van een handelszaak is de overnemer hoofdelijk aansprakelijk tot na verloop van de termijn van de niettegenstelbaarheid voor de betaling van de fiscale en sociale schulden van de overdrager, tot beloop van het bedrag van de overname. Niet-tegenstelbaarheid en hoofdelijke aansprakelijkheid kunnen echter vermeden worden door bij de kennisgeving aan de betreffende diensten een certificaat te voegen, waarin de bevoegde dienst bevestigt dat de overdrager geen fiscale of sociale schulden heeft. Belangrijke taak voor de beroepsbeoefenaar! 66

67 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Attesten aanvragen : - WIB : artikel 442bis WIB92; - BTW : artikel 93undecies W.BTW - RSZ : artikel 41quinquies van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van het koninklijk besluit van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders; - Sociaal verzekeringsfonds : artikel 16ter van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen. 67

68 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : de overdracht van een geheel van goederen, samengesteld uit onder meer elementen die het behoud van de clientèle mogelijk maken, is niet tegenstelbaar aan Administratie dan na verloop van de maand die volgt op die waarin een met het origineel eensluidend afschrift van de akte tot overdracht of vestiging ter kennis is gebracht van de ontvanger van de woonplaats of van de maatschappelijke zetel van de overdrager. De overnemer is hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de belastingschulden van de overdrager. 68

69 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : De aansprakelijkheid is beperkt tot beloop van de overdrachtsprijs die reeds door hem is gestort of verstrekt, of van een bedrag dat overeenstemt met de nominale waarde van de aandelen die in ruil voor de overdracht zijn toegekend vóór de afloop van de termijn van één maand. De overdrager kan om zijn medeaansprakelijkheid op het gebied van de inkomstenbelastingen en de voorheffingen te vermijden een certificaat vragen bij de Ontvanger der Belastingen van zijn woonplaats of van de plaats waar zijn bedrijfszetel is gevestigd. De ontvanger zal dit attest enkel uitreiken indien er geen belastingschulden meer zijn. Het attest is 30 dagen geldig. 69

70 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : Doel : Deze wetsartikelen bouwen een stelsel uit met als doel bepaalde frauduleuze praktijken te bestrijden waarbij een natuurlijke of rechtspersoon zijn handelsfonds zou overdragen zonder zijn fiscale schulden te betalen of wanneer een ingestelde of aangekondigde fiscale controle tot het vestigen van belastingsupplementen zou kunnen leiden. Middelen : De overgedragen goederen kunnen door de ontvanger van de directe belastingen en/of de ontvanger van de BTW ten belope van de fiscale schulden van de overdrager in beslag genomen worden. De overnemer kan ertoe aangezet worden om de fiscale schulden van de overdrager te betalen ten belope van het bedrag dat hij aan de overdrager zou betaald hebben. 70

71 Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : De overdracht van het handelsfonds is slechts tegenstelbaar aan de Administratie na afloop van de maand die volgt op die waarin een met het origineel eensluidend afschrift van de akte ter kennis is gebracht van de ontvanger van de directe belastingen en/of van de BTW van de woonplaats of van de maatschappelijke zetel van de overdrager. De kennisgeving vormt het vertrekpunt voor de berekening van de termijn en het beslag mag worden gelegd zolang de termijn niet verstreken is. Voorbeeld: als de kopie van de akte van overdracht neergelegd is op het kantoor van de betrokken ontvanger op 30 september 2005, vervalt de termijn op 31 oktober Tot deze datum kan de ontvanger beslag leggen op de overgedragen goederen waaruit het handelsfonds bestaat ten belope van de schulden van de overdrager. Bij gebrek aan kennisgeving begint de termijn nooit te lopen en kan er op elk ogenblik beslag gelegd worden. 71

72 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : De betrokken ontvanger kan vanaf het einde van de voornoemde termijn van de overnemer de betaling van de fiscale schulden van de overdrager vorderen in de volgende mate: de geëiste betaling mag de prijs van de overdracht niet te boven gaan en zij is beperkt tot het bedrag dat reeds door de overnemer betaald is vóór het verstrijken van de voornoemde termijn. 72

73 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : Voor welke fiscale schulden? de inkomstenbelastingen; de onroerende voorheffing; de bedrijfsvoorheffing; de roerende voorheffing; de fiscale boeten en de belastingverhogingen; de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen; de BTW; de interesten. de kosten. 73

74 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : Hoe de hoofdelijke aansprakelijkheid vermijden? De overnemer moet erop letten dat de overdrager gelijktijdig met de akte van overdracht een niet vervallen certificaat (zie hierna) overmaakt aan de bevoegde ontvanger (van de belastingen en/of BTW) waarin bevestigd wordt dat op de dag van de aanvraag van dat certificaat geen enkele fiscale schuld ten laste van de overdrager gevestigd was. 74

75 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : Het certificaat moet in twee exemplaren worden aangevraagd door de overdrager aan de op de dag van de aanvraag bevoegde ontvanger (van de directe belastingen en/of BTW) van zijn woonplaats of van de maatschappelijke zetel. De beslissing van de ontvanger om al dan niet het certificaat af te leveren wordt genomen binnen de termijn van dertig dagen na indiening van de aanvraag. 75

76 C. Aandachtspunten inzake directe belastingen Directe belastingen : diverse attesten Principes : art. 442bis WIB92 : Het certificaat wordt geweigerd indien op de dag van de aanvraag: er in hoofde van de overdrager een fiscale schuld bestaat; er een fiscale controle loopt of er één is aangekondigd; er reeds een vraag om inlichtingen met betrekking tot zijn fiscale toestand is verzonden. Het certificaat is dertig dagen geldig. Daarna vervalt het en de kennisgeving van de akte maakt het niet meer mogelijk te ontsnappen aan de nadelen en gevolgen verbonden aan: de uitgestelde tegenstelbaarheid van de akte; de hoofdelijke aansprakelijkheid van de overnemer. 76

77 Directe belastingen : diverse attesten Schematisch : Overdracht kennisgeving Administratie door overdrager (of overnemer) 30/09/ /10/ /11/2013 vanaf hier tegenstelbaar aan fiscus (indien geen kennisgeving blijft de overdrager dus aansprakelijk) Prijs : Fiscale schuld : hier attest toevoegen om niet-tegenstelbaarheid en aansprakelijkheid te vermijden vanaf hier start aansprakelijkheid overnemer - beperkt tot overnameprijs ( ) - beperkt tot reeds gedane betalingen 77

78 Directe belastingen : Vennootschapsbelasting Goodwill en art. 47 WIB92 : Arrest van het Hof van Beroep van Brussel dd Het geschil betreft de gespreide belasting van de meerwaarde verwezenlijkt op de overdracht van de goodwill van een apotheek. De belastingplichtige vennootschap heeft op 5 september 1986 een apotheek overgenomen en betaalde voor de goodwill een bedrag van EUR dat ze gedurende de boekjaren 1986 tot en met 1995 a rato van 10% per jaar volledig afgeschreven heeft. Op 30 september 1997 heeft de belastingplichtige vennootschap de officina overgelaten en ontving voor de goodwill een bedrag van ,14 EUR. Met betrekking tot de verwezenlijkte meerwaarde opteerde de vennootschap voor de overeenkomstig artikel 47, 1 WIB92 gespreide belasting. 78

79 Directe belastingen : Vennootschapsbelasting Goodwill en art. 47 WIB92 : De toepassing van de gespreide belasting op de verwezenlijkte meerwaarde is overeenkomstig artikel 47 WIB92 slechts toegestaan voor de immateriële vaste activa waarop fiscaal aangenomen afschrijvingen werden toegepast. In deze stelt de administratie dat geen afschrijvingen hebben plaatsgevonden op de verkochte goodwill, integraal bestaat uit door de vennootschap zelf opgebouwd cliënteel. Het Hof deelt deze zienswijze niet. De goodwill van een apotheek bestaat echter onder meer uit het cliënteel, de commerciële ligging, de goede faam, de know-how, de specialiteiten en de vestigings- of uitbatingsvergunning. Vooreerst stelt het hof van beroep vast dat hoewel het cliënteel kwantitatief veelal het belangrijkste bestanddeel van de goodwill uitmaakt, de vestigingsvergunning kwalitatief een minstens even belangrijk bestanddeel van de goodwill is als het cliënteel. Welnu de afschrijving van de goodwill heeft geenszins tot gevolg dat de vestigingsvergunning opgehouden zou hebben te bestaan. 79

80 Directe belastingen : Vennootschapsbelasting Goodwill en art. 47 WIB92 : Wat het cliënteel betreft, dient te worden aangenomen dat het op het ogenblik van de overname bestaande cliënteel gedeeltelijk verdween en gedeeltelijk werd vervangen. Uit de volledige afschrijving over 10 jaar van het aangekochte cliënteel blijkt evenwel niet dat het bestaande cliënteel volledig werd vervangen door nieuw cliënteel. 80

81 Directe belastingen : Vennootschapsbelasting Goodwill en art. 47 WIB92 : Is een gedeelte van de door de belastingplichtige vennootschap overgenomen goodwill al dan niet aanwezig op het ogenblik van de verkoop? Naar het oordeel van het Hof, wel het geval. Het Hof van beroep beslist dan ook dat wanneer een belastingplichtige een handelsfonds heeft verworven en de prijs ervoor heeft geactiveerd en afgeschreven, er geen redenen zijn om deze uit te sluiten van het stelsel van de gespreide taxatie voor de meerwaarde die op het handelsfonds werd verwezenlijkt. Bovendien voorziet artikel 47 niet in een opsplitsing van het cliënteel en de goodwill, die werden verkocht, in een oud gedeelte en in een gedeelte dat later werd opgebouwd, zodat een dergelijke opsplitsing geen toepassing kan vinden. De gespreide taxatie van de meerwaarde met betrekking tot de goodwill ten bedrage van ,14 moest dan ook toegestaan worden 81

82 Casus De éénmanszaak heeft een waarde van EUR en deze wordt overgedragen aan de vennootschap. Wat is uw advies : - Opteren voor een quasi-inbreng? - Opteren voor kapitaalvorming? - Opteren voor combinatie? Zie opgave : Bijlage 2 casus - opgave.pdf 82

83 Casus Heeft uw keuze een impact op : - Liquidatiereserve? - VVPR aandelen? - Aftrek risicokapitaal? - 83

84 Casus Optie : inbreng in natura : pro en contra - Stopzettingsmeerwaarde in de PB - Creatie van werkelijk gestort kapitaal in de vennootschap - Hogere aftrek risicokapitaal - Hogere grens art. 215 WIB92 - Geen creatie van een schuld - Geen intrestaanrekening - Verslag bedrijfsrevisor 84

85 Casus Optie : quasi-inbreng: pro en contra - Stopzettingsmeerwaarde in de PB - Geen creatie van werkelijk gestort kapitaal in de vennootschap - Lagere aftrek risicokapitaal - Lagere grens art. 215 WIB92 - Creatie van een schuld - Intrestaanrekening, maar beperkt - Geen verslag bedrijfsrevisor - Kapitaal zal volledig in speciën volstort zijn => lagere roerende voorheffing 85

86 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW 86

87 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Overdracht van éénmanszaak naar vennootschap => er is een overdracht van activa (en passiva) => dus belast met 21% BTW? 87

88 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW De problematiek van art. 11 en 18 3 W.BTW : Context Overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling = overdracht van goederen en/of diensten De overdracht wordt doorgevoerd tussen twee BTW-plichtigen Aard van de handeling = levering Plaats van de levering? Tot 2009 : levering van goederen : plaats van terbeschikkingstelling : België Verrichting van diensten : plaats vestiging dienstverrichter : België Vanaf 2010 : levering van goederen : plaats terbeschikkingstelling : België Verrichting van diensten : plaats vestiging ontvanger dienst Is er een vrijstelling? Neen Conclusie : gewone belastbare handeling 88

89 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW MAAR : Art. 11 en 18 W.BTW : beide artikelen voorzien dat genoemde overdracht onder bezwarende titel of om niet door inbreng in een vennootschap of op enige andere wijze NIET als levering van een goed of verrichting van een dienst worden aanzien Wanneer de overnemer een BTW-plichtige is die de BTW geheel of gedeeltelijk zou kunnen aftrekken indien ze ingevolge de overdracht belastbaar zou zijn In dat geval wordt de overnemer geacht de persoon van de overdrager verder te zetten = VOORTZETTINGSPRINCIPE 89

90 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Principe : overdracht van een economische activiteit = levering van goederen : Winkelinrichting Voorraad Immateriële activa Bijgevolg : in principe belast met 21% BTW Maar : vrijstelling op basis van art. 11 W.BTW Ratio legis : Vermijden voorfinanciering door de verkrijger Een zekere waarborg aan de Schatkist aangezien deze niet het risico loopt dat de overdrager de BTW niet voldoet Herziening voorkomen van de BTW geheven op de oprichting of aanpassing van een onroerend goed 90

91 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Art. 11 W.BTW : Als levering wordt niet beschouwd de overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling, onder bezwarende titel of om niet, bij wege van inbreng in vennootschap of anderszins, wanneer de overnemer een belastingplichtige is die de belasting, indien ze ingevolge de overdracht zou verschuldigd zijn, geheel of gedeeltelijk zou kunnen aftrekken. In dat geval wordt de overnemer geacht de persoon van de overdrager voort te zetten. Kenmerken : De overdracht is geen levering Ingeval van overdracht van een algemeenheid Vraag : wat is een algemeenheid? 91

92 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW De problematiek van art. 11 W.BTW Oude administratief standpunt : Een algemeenheid van goederen werd gedefinieerd als het gehele patrimonium van een vennootschap of de totaliteit van de elementen die het handelsfonds van een natuurlijke persoon vormen, m.a.w. alles Het begrip algemeenheid van goederen dient te worden onderzocht in hoofde van de overdrager (ET van 16/10/1974) Het gebouw waarin de overgedragen economische activiteit wordt uitgeoefend vormt een essentieel element om uit te maken of art. 11 al dan niet van toepassing is (ET van 27/09/1978) 92

93 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Administratief standpunt (ET van 30/09/2009), met ingang vanaf 1 januari 2010 : Doel van de circulaire : BTW-stelsel dat moet worden toegepast bij de overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling te verduidelijken. De belangrijkste principes van de arresten (m.n. Zaak C- 497/01 Zita Modes dd. 27/11/2003) te integreren in de Belgische commentaar Merk op : art. 11 en 18 W.BTW zijn op zich niet gewijzigd Het volstaat dat een geheel van elementen wordt overgedragen die toelaten om de autonome economische activiteit verder te zetten Het begrip algemeenheid dient te worden onderzocht in hoofde van de overnemer Overdracht gebouw is niet essentieel meer 93

94 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Art. 11 W.BTW in de praktijk vanaf 1 januari 2010 : Het is niet meer noodzakelijk dat alle elementen worden overgedragen, op voorwaarde dat het geheel van wat wel overgedragen wordt de verderzetting van de economische activiteit toelaat Moet het gebouw mee overgedragen worden? Neen Moet het cliënteel mee overgedragen worden? Waarschijnlijk wel Geen onderscheid meer oud of nieuw gebouw. (vervolg zie volgende dia) 94

95 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW - Afschaffing verplichting opteren voor BTW ingeval van nieuw gebouw - Enkel opletten voor herziening in specifieke gevallen (uiteraard indien overdracht nog gebeurd binnen de herzieningstermijn : - Het gebouw wordt niet overgedragen maar wel verhuurd => art. 44 W.BTW - Het gebouw wordt niet overgedragen maar gratis ter beschikking gesteld van de overnemer - Vestiging van vruchtgebruik dat uitdooft binnen de herzieningstermijn 95

96 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Situaties i.v.m. onroerend goed : - Eigenaar - Eigendomsoverdracht : art. 11 en geen herziening - Vestiging huurcontract : art. 11 en wel herziening - Houder van een huurcontract - Overdracht huurcontract : art. 11 en geen herziening - Vestiging huurcontract (onderverhuur): art. 11 en wel herziening 96

97 D. Aandachtspunten inzake indirecte belastingen - BTW Praktijkvoorbeelden : - Overdracht handelszaak inclusief gebouw. Het gebouw werd 25 jaar geleden gebouwd. Quid BTW? - Overdracht handelszaak inclusief gebouw. Het gebouw werd 5 jaar geleden gebouwd. Quid BTW? - Overdracht handelszaak inclusief gebouw. Het gebouw werd 5 jaar geleden gebouwd. Twee jaar na de overname wordt de handelszaak beëindigd. Quid BTW? - Overdracht handelszaak exclusief gebouw. Het gebouw werd 10 jaar geleden gebouwd en wordt na de overdracht verhuurd aan de overnemer. Quid BTW? 97