Landelijk opleidingsprofiel Tuinbouw en akkerbouw januari 2013
|
|
- Timo Verlinden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Landelijk opleidingsprofiel Tuinbouw en akkerbouw januari
2 2
3 Eindkwalificaties opleiding Tuinbouw en akkerbouw CROHO nummer CROHO nummer (major plant en teelt) Januari 2013 Matthijs Breel, CAH Vilentum, Dronten. Dick Kuiper, VHL, Leeuwarden. Angelique Arts, HAS Hogeschool, s Hertogenbosch. Gerry Kouwenhoven, Inholland, Delft. 3
4 Inhoudsopgave VOORWOORD... 5 INLEIDING:... 6 WERKWIJZE:... 7 DE BEROEPSPRAKTIJK VAN DE OPLEIDING TUINBOUW EN AKKERBOUW... 8 OMSCHRIJVING VAN DE VIER HBO STANDAARDEN ACQUIREREN EN ADVIES GEVEN IN DE AGRO EN FOOD SECTOR OPSTELLEN EN UITVOEREN VAN TOEGEPAST ONDERZOEK OPSTELLEN VAN EEN STRATEGISCH ONDERNEMINGSPLAN INKOPEN, ONTWIKKELEN EN VERMARKTEN VAN PRODUCTEN EN/ OF DIENSTEN VERTALEN EN TOEPASSEN VAN BELEID VOORLICHTEN EN COMMUNICEREN OP GEBIED VAN TEELT EN/OF PRODUCT LEIDING GEVEN AAN PROJECTEN, PROCESSEN EN PERSONEN OPZETTEN EN BORGEN VAN EEN KWALITEITSZORGSYSTEEM IN DE KETEN ONDERNEMEND HANDELEN EN REFLECTEREN BIJLAGE 1: HET WERKVELD BIJLAGE 2: OVERZICHT COMPETENTIESETS VERSCHILLENDE HASSEN
5 Voorwoord Deze eindkwalificaties voor de opleiding Tuinbouw en akkerbouw is tot stand gekomen door vier Hogere Agrarische Opleidingen, die in Nederland, worden aangeboden. Wij als Agrarische Hogescholen zien het als een voorrecht om in deze dynamische, inspirerende en innoverende sector de beste professionals op te leiden. We hebben dit in goed overleg en met een flink ambitieniveau gedaan. Dank gaat uit naar het kernteam Matthijs Breel (CAH Vilentum Dronten), Dick Kuiper (VHL), Gerry Kouwenhoven (Inholland) en Angelique Arts (HAS Hogeschool). Verder dank aan Martin Duijkers (Teammanager CAH Vilentum Dronten) en Toine Hattink (Sectordirecteur HAS Hogeschool) voor hun input, meedenken en kritische houding. Uiteraard hadden deze eindkwalificaties niet tot stand kunnen komen zonder de zorgvuldige input van onze studenten en het werkveld waarmee wij zoveel samenwerken. 5
6 Inleiding: In dit document zijn de eindkwalificaties weergegeven voor de opleiding Tuinbouw en akkerbouw voor vier Hogere Agrarische (TA) Opleidingen. Drie van deze opleidingen vallen onder CROHO nummer 34868, namelijk CAH Vilentum, Dronten, VHL, en HAS Hogeschool. De 4 e opleiding valt onder CROHO nummer en is de major plant en teelt, die valt onder de opleiding Greenport business and retail van hogeschool Inholland. Deze laatste opleiding is equivalent aan de opleiding Tuinbouw en akkerbouw. De laatste aanscherping van de eindkwalificaties (toen competenties genoemd) komt uit Kern en Profiel Sinds het Kern en Profiel 2002 project hebben de vier HAO s allen een eigen ontwikkeling doorgemaakt waarbij de curricula zijn aangepast en vernieuwingen zijn doorgevoerd. Dat betekent in de praktijk dat de HAO s langzamerhand steeds meer zijn gaan afwijken van de afspraken die 10 jaar geleden zijn gemaakt, hetgeen natuurlijk heel begrijpelijk is. Voor het werkveld, de overheid maar vooral ook voor de HAO s zelf is het belangrijk dat alle studenten die tuinbouw en/of akkerbouw studeren in het HBO allen hetzelfde eindniveau hebben. Om dit te bereiken is het van belang dat de HAO s dit eindniveau beschrijven. Samen met CAH Vilentum Dronten heeft HAS Hogeschool een voorstel gedaan om deze eindkwalificaties te beschrijven. Hierbij zijn zoveel mogelijk de bestaande competentie kaarten van de 4 HAO s gebruikt. Een belangrijk uitgangspunt bij het herschrijven van de eindkwalificaties is dat alle vier HAO s zoveel mogelijk volgens de bestaande onderwijsmethoden kunnen blijven werken. De eindkwalificaties zijn weergegeven op 3 niveaus en de kennis en de vaardigheden worden beschreven. Hoe deze eindniveaus (met bijbehorende kennis en vaardigheden) worden bereikt is aan de HAO zelf. Er dient per HAO dus een vertaling gemaakt te worden naar de beheers indicatoren en het curriculum. Afgesproken is dat alle afgestudeerden van de opleiding Tuinbouw en akkerbouw voor alle eindkwalificaties minimaal het niveau 2 heeft behaald. Vervolgens worden per hogeschool het niveau 3 gekoppeld aan een afstudeerprofiel. 6
7 Werkwijze: 1. Het uitgangspunt voor het opnieuw beschrijven van eindkwalificaties, zijn de bestaande curricula van de vier opleidingen Tuinbouw en akkerbouw: namelijk CAH Vilentum Dronten, VHL, Inholland en HAS Hogeschool. Uitgaande van de bestaande competentiekaarten Kern en Profiel II uit 2002 en de competentiekaarten die in de loop der jaren zijn aangepast door de HAO s, is er een conversietabel gemaakt om de eindkwalificaties van de HAO s met elkaar te vergelijken (bijlage 2). 2. Uiteindelijk is er in gezamenlijk overleg besloten een nieuwe set eindkwalificaties te maken. Dit heeft geresulteerd in 9 eindkwalificaties. Er is daarbij zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de input van de meest recente curricula van de vier HAO s. 3. Na de eerste conceptversie is er een gezamenlijk overleg geweest waarbij de omschrijving en de drie niveau s zijn besproken. De eindkwalificaties zijn aangevuld met het beroepenveld (functies), hetgeen uit de diverse Alumni databases komt en zijn de kennis en vaardigheden velden ingevuld. Tevens zijn er zo n 100 TA vacatures gescreend om vervolgens de komen tot een attitude eindkwalificatie. 4. Vervolgens hebben de vier HAO s voor zichzelf getoetst of de eindkwalificaties passen in het huidige curriculum en daar waar nodig het curriculum kan worden aangepast. 5. Tot slot zijn de eindkwalificaties getoetst in het werkveld (deelnemers staan in bijlage 1) en intern met de studenten (via opleidingscommissies) besproken en zijn de terugkoppelingen verwerkt. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in de 9 bijgevoegde eindkwalificaties. 7
8 De beroepspraktijk van de opleiding Tuinbouw en akkerbouw De agrarische wereld staat voor de uitdaging om in 2050 ruim 9 miljard mensen te kunnen voeden. Nederland is na de Verenigde Staten de grootste exporteur van agrarische producten ter wereld, met een exportwaarde van 72,8 miljard (2011), een stijging van 9,3 % t.o.v Dit komt overeen met 17,5 % van de totale export van Nederland en een waarde van 10% van het BNP (bron: CBS- LEI 2011). De afgestudeerden van de opleidingen Tuinbouw en akkerbouw zullen hierin een belangrijke rol gaan vervullen, zowel op nationaal als internationaal niveau. Om het niveau van de Nederlandse tuin- en akkerbouw op peil te houden zowel qua productie als internationale handel zullen we toe moeten naar nieuwe en innovatieve systemen. De druk op de planeet wordt te groot, energiebronnen raken uitgeput en afvalstromen moeten worden teruggebracht. High Tech In de tuinbouw worden traditionele teelten steeds vaker vervangen door meer geavanceerde oplossingen. Werd in 2003 de eerste gesloten kas geintroduceerd, nu zijn er ontwikkelingen naar telen zonder kas in klimaatkamers met LED verlichting. In de akkerbouw reed in 2006 de eerste trekker met een GPS uitrusting, nu is de sector toe aan volledig GPS gestuurde onbemande trekkers waarbij de ondernemer op afstand zijn trekker kan besturen en zijn land kan bewerken. Maar ook de biobased economy speelt inmiddels een belangrijke rol in de uinbouw en akkerbouw. Behalve het gebruik planten die kunnen worden geproduceerd voor de inhoudsstoffen zoals stevia die de zoetstof seviolglycosiden bevat, worden ook de afvalproducten uit de agrarische productie steeds vaker benut. Lifescience & Health Daarnaast speelt gezondheid een cruciale rol in het welzijn van de mens. Met de toenemende gezondheidsproblematiek in de wereld, denk hierbij aan overgewicht en toenemende mate van kanker en ouderdomsziekten, wordt de roep om gezonde voeding steeds belangrijker. De tuinbouw en akkerbouw speelt hierin een belangrijke rol. Tenslotte zorgen deze sectoren voor het fundament voor gezond voedsel. Daarom is de aandacht van de primaire sector niet alleen meer gericht op een zo hoog mogelijke opbrengst maar ook de inhoudsstoffen. Voorbeelden hiervan zijn het verhogen van het vitamine C gehalte in tomaten door LED belichting of het verhogen van antioxidanten als lycopeen of β-caroteen in groenten en fruit (bron: WUR 2012). Samenwerking met de verwerkende industrie is hierbij een belangrijke factor. Het welzijn en de gezondheid van de mens kent meer dan alleen de primaire behoefte van voedsel. Ook veiligheid en de sociale omgeving zijn belangrijk. Vanuit de niet voedingstuinbouw is hiervoor veel aandacht. De groene omgeving waarin wij wonen en werken vinden ook hun basis in de tuin- en akkerbouw sec- 8
9 tor. De florerende sierteeltsector met een jaarlijkse export van 5,2 miljard (LEI, 2011) speelt hierin een cruciale rol. Energie Ook de uitputting van onze belangrijkste energiebron, fossiele brandstof, wordt een steeds grotere zorg. Momenteel verbruikt de wereld meer olie dan dat er nieuw wordt gevonden (Dr. Colin Campbel, association for the study of peak oil and gas), hetgeen betekent dat we behoorlijk aan het interen zijn op onze voorraden. De agrarische sector is afhankelijk van deze fossiele brandstof en daarmee het produceren van voedsel. Oplossingen moeten worden gezocht zowel in het gebruik van alternatieve energiebronnen als het produceren van producten met hoge calorische waarden die als energiebron kunnen worden gebruikt. Ook het terugdringen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en kunstmatige meststoffen hoort hierbij. Kortom: het ambitieniveau en de verwachting van de jonge tuinbouw en akkerbouw professionals is hoog. Wij zien het als een uitdaging om in deze dynamische wereld de beste mensen af te laten studeren die klaar zijn om zich nationaal en internationaal te kunnen bewijzen en de traditie van Nederland als kennisinstituut in de agrarische sector voort te zetten en verder uit te bouwen, waarbij innovatie een belangrijke rol speelt. 9
10 Omschrijving van de vier HBO standaarden 1. Een gedegen theoretische basis Binnen de opleiding Tuinbouw en akkerbouw wordt veel aandacht besteed aan vakinhoudelijke kennis. De agrarische sector is vanuit een traditionele achtergrond een zeer kennis intensieve sector waarbij samenwerking en kennisdeling leidt tot explosieve vooruitgang. Nederland is niet voor niets één van de grootste spelers op de wereld als het gaat om de sier- en voedingstuinbouw en akkerbouw. Het delen van kennis sectorbreed met ondernemingen (werkveld) in de sector staat centraal. Iedere opleiding heeft hiervoor eigen werkvormen met allen hetzelfde doel: samenwerking en kennisdeling met het beroepenveld. Ook samenwerking tussen de diverse groene scholen heeft een centrale rol in de vorm van een Groene Kennis Coöperatie waarin kennis wordt gedeeld. Iedere opleiding heeft een belangrijke focus op het kennis domein. De kennis die alle afgestudeerden van de opleiding Tuinbouw en akkerbouw moeten hebben is expliciet vastgelegd in de eindkwalificaties van de opleidingen. Echter iedere opleiding bepaalt zelf de plaats en tijd voor kenniscomponenten in het curriculum. 2. Het onderzoekend vermogen Binnen de opleiding Tuinbouw en akkerbouw wordt vaak een beroep gedaan op het analytische vermogen van de studenten. Binnen de eindkwalificaties is dit helder weergegeven in de niveau s van de eindkwalificaties. Studenten beginnen op niveau 1 met het uitvoeren van eenvoudige proeven, het maken van teelt- of productplannen of het in kaart brengen van sectorale omstandigheden. Dit wordt gedurende de 4 jarige opleiding uitgebouwd naar niveau 3 (afhankelijk van het afstudeerprofiel) waarin steeds complexere praktijksituaties moeten worden opgelost en geïmplementeerd. Deze complexe situaties worden bijna altijd uitgevoerd in (samenwerking met) het werkveld waarvoor de studenten worden opgeleid. 3. Professioneel vakmanschap Binnen de opleiding Tuinbouw en akkerbouw is samenwerking met het werkveld een voor de hand liggende en eenvoudige stap. Het is een kennisintensieve sector waar het gewenst is kennis te delen en samen te werken. Binnen de opleidingen wordt hiervan dan ook veel gebruik gemaakt, zowel op nationaal als internationaal niveau. De niveau s 2 en 3 uit de eindkwalificaties worden meestal getoetst in de praktijk in samenwerking met de bedrijven. Gastdocenten, praktijklessen, projectonderwijs in de praktijk, studieclubs en lectoraten zijn door de opleidingen op diverse plaatsen in het curriculum opgenomen. 10
11 4. Beroepsethiek en maatschappelijke oriëntatie De omschrijving van het beroepenveld bevat al een brede maatschappelijke context waarin de tuinbouw en akkerbouw studenten opereren. Afgestudeerden van de opleiding Tuinbouw en akkerbouw staan midden in de snel veranderende wereld waarin ze een belangrijke rol vervullen in de balans van de 3 P s om een toekomst te kunnen garanderen voor onze toekomstige generaties. Zowel in de ecologische context (planet), de business (profit) en de het welzijn van de medemens (people) ligt hun verantwoordelijkheidsgevoel. Hierin is daadkracht en een pro-actieve houding een absolute vereiste. Aangezien de tuin en akkerbouw een internationaal opererend werkveld is en de studenten via stages, minors of excursies veel activiteiten in het buitenland hebben is er veel aandacht voor interculturele aspecten. Binnen enkele opleidingen wordt een deel van het curriculum ook gezamenlijk ingericht met internationale studenten waarbij wederzijds respect absoluut noodzakelijk is voor een goede samenwerking. Onderwijsvormen, zoals projectonderwijs, bieden al een grote mate van zelfreflectie en het nemen van verantwoordelijkheid binnen een groep. Binnen de opleidingen tuinbouw en akkerbouw hechten wij zoveel waarde aan de attitude van de studenten dat er is besloten dit op te nemen in een aparte eindkwalificatie kaart; ondernemend handelen en reflecteren. 11
12 1. Acquireren en advies geven in de agro en food sector Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij een goed adviestraject kan uitvoeren: een klant kan werven, een vraag van een klant helpen verhelderen, te vertalen in een heldere probleemstelling, met de klant samen naar mogelijke oplossingen te zoeken, zodat er een op de klant afgestemd advies wordt opgesteld, gepresenteerd en besproken. Hij is in staat zich in de klant in te leven en diens belang centraal stellen, maar eveneens de denkbeelden van de klant ter discussie te stellen als dat in diens belang is. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student beheerst alle basiskennis op het gebied van de plant en zijn omgeving. De student kan waarnemen, gegevens verzamelen en luisteren naarde klant. Niveau 2: De student beheerst alle basiskennis op het gebied van teelt, bedrijf en de omgeving. De student kan een klantvraag vertalen naar een onderzoeksvraag, deze formuleren en onderzoek uitvoeren. Niveau 3: De student kan met de kennis van de agro en food sector een probleem analyseren en oplossen. De student kan een goed advies formuleren, afstemmen en uitbrengen. Beroepen Accountmanager Vertegenwoordiger Adviseur teelttechniek Medewerker buitendienst Commercieel adviseur Financieel adviseur Adviseur klimaatregelingen Commercieel technisch adviseur Internationaal bedrijfsadviseur Kennis: Biologie van de plant Teelt technische kennis Omgevingsinvloeden bodem, bemesting en water Bedrijfseconomisch inzicht Analyse methoden bedrijf en omgeving Gesprekstechnieken Communicatieproces Internationale ontwikkelingen Landbouwpolitiek Nederlandse taal Engelse taal Vaardigheden: Werven van klant Luisteren Inleven in de klant Vragen stellen Samenvatten Feedback geven Informatie verzamelen Helder advies formuleren Adviesgesprek voeren Omgaan met weerstanden Reflecteren 12
13 2. Opstellen en uitvoeren van toegepast onderzoek Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om zelfstandig of in teamverband toegepast onderzoek op te stellen en uit te voeren. Het onderzoek is gericht op het oplossen van complexe praktische vraagstukken voor teeltbedrijf(ven) of andere bedrijven in de sector. Het onderzoek vindt plaats in overleg met belanghebbenden, met gebruik van moderne technieken en apparatuur, zodat een representatief onderzoek inclusief rapportage gepresenteerd kan worden met bruikbare uitkomsten voor de belanghebbenden. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student kan een eenvoudige proef zelfstandig uitvoeren. Niveau 2: De student kan een complexe proef zelfstandig uitvoeren. Niveau 3: De student kan een complexe proef zelfstandig uitvoeren en vertalen naar de praktijk en/of aanbevelingen doen voor vervolg onderzoek. Beroepen: (assistent) Veredelaar Onderzoeker Analist Seed production specialist Specialist gewasbescherming Product manager Specialist bemesting Kennis: Plant- en gewasfysiologie Genetica/Veredeling/Biotechnologie Gewasbescherming Bodem en bemesting Bewaartechnieken Statistiek Onderzoeksmethoden Vaardigheden: Projectmanagement Opzetten onderzoeksplan Uitvoeren van literatuuronderzoek Uitvoeren van onderzoek Gebruik meetapparatuur Gegevens statistisch verwerken Helder rapporteren Conclusies trekken Artikelen schrijven 13
14 3. Opstellen van een strategisch ondernemingsplan. Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om, als ondernemer een haalbaar en acceptabel strategisch plan (missie, visie, doelstellingen) op te stellen voor een primair bedrijf of een ander bedrijf in de keten van de sector, zodat op een doelgerichte wijze de productie van goederen of de organisatie van diensten georganiseerd wordt. Het plan wordt opgesteld op basis van een interne en externe analyse, in overleg met betrokkenen, zodat beleidsafwegingen financieel onderbouwd kunnen worden en rekening wordt gehouden met internationale ontwikkelingen en maatschappelijke (interculturele) normen en waarden. Niveaus van de eindkwalificaties Niveau 1: De student kent de verschillende typen ondernemingen en kan hiervoor eenvoudige analyses uitvoeren. Niveau 2: De student kan voor verschillende typen ondernemingen complexere analyses uitvoeren. Niveau 3: De student kan zelfstandig een uitgebreid business plan opstellen. Beroepen: Bedrijfsleider/Manager Ondernemer (eigenaar) (Internationaal) bedrijfsadviseur Kennis: Teelttechnische kennis Bedrijfsvormen Ondernemingsplan (businessplan) Bedrijfseconomie Financieel management Kostprijsberekening Marktonderzoek/(risico) analyse Afzet strategieën Fiscaal/Juridische aspecten Wet en regelgeving Maatschappelijk verantwoord ondernemen Vaardigheden: Samenwerken Planmatig werken Risicoanalyse maken Voeren (functionerings)gesprekken Duurzaam handelen Financiële begroting opstellen Strategisch analyseren Leiderschap 14
15 4. Inkopen, ontwikkelen en vermarkten van producten en/ of diensten Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om voor een product of dienst in de sector een visie te ontwikkelen m.b.t. het mondiaal vermarkten van producten en diensten, rekening houdend met culturele verschillen zodat er een concreet financieel economische onderbouwd plan wordt opgesteld, zoals een marketingplan en een exportplan. Hij is in staat om vanuit externe ontwikkelingen, in een multidisciplinaire benadering, bij te dragen aan een duurzame innovatie van producten en diensten. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student kent de markt (ontwikkelingen) in de agrarische sector. Niveau 2: De student kan een tactisch marketing/ export plan opstellen en een financiële planning hiervoor maken. Student kan op het niveau van de primaire productie sales activiteiten uitvoeren. Niveau 3: De student kan een strategisch marketing- en exportplan opzetten voor een mondiale markt en voor de lange termijn een financiële planning maken. De student kan op het niveau van grote complexiteit sales activiteiten uitvoeren. Beroepen: Product manager Accountmanager Project medewerker Medewerker marketing verkoop Marketing manager Internationaal bedrijfsleiderinkoop manager Kennis: In- en verkoop Marketing modellen Marketing onderzoek Statistiek Maken van financiële analyses Opzetten enquêtes Consumentengedrag Management Informatie Systemen Export Gesprekstechnieken Kostprijsberekening Agrologistiek Engels Interculturele communicatie Innovatiemanagement Vaardigheden: Interculturele communicatie Analyseren In kaart brengen van trends en ontwikkelingen Onderhandelen Voeren verkoopgesprek Creatief denken Multidiciplinair werken 15
16 5. Vertalen en toepassen van beleid Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om nationale en internationale beleidsplannen, wetten, regels en richtlijnen van overheden of overkoepelende organisaties in kaart te brengen en de consequenties daarvan te overzien en voorstellen te doen ten aanzien van de praktische uitwerking van het beleid voor de betreffende organisatie, waarbij rekening gehouden is met de verschillende doelgroepen binnen de keten van de sector, zodat de doelgroep in overeenstemming met dit beleid kan handelen. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student is in staat om beleid te vertalen naar een praktijksituatie. Niveau 2: De student kan beleid toepassen in een praktijksituatie. Niveau 3: De student kan beleid vertalen naar beleidsplannen en kan dit ook implementeren op bedrijfsniveau. Beroepen: Beleidsmedewerker Projectmedewerker Bedrijfsadviseur Ondernemer KAMcoördinator Kennis: Kennis van de praktijk Beleidsplannen Wet- en regelgeving Strategische modellen Landbouwpolitiek Omgevingsbeleid Vaardigheden: Mondelinge en schriftelijke vaardigheden Presenteren Analyseren 16
17 6. Voorlichten en communiceren op gebied van teelt en/of product Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om voorlichting te geven op maat over teelt en/ of product aan een belanghebbende van een bedrijf in de keten van de sector of een klantengroep door middel van een bedrijfsanalyse en gebruik van verschillende media, zodat betrokkenen geïnformeerd en voorgelicht worden op het gebied van plantaardige productie of een ander aspect, goed afgestemd op hun mogelijkheden en situatie. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student is bekend met de teelt in de primaire productie of product en kan een teelt- of productplan opstellen. Niveau 2: De student is bekend met de complexere teelt- en product factoren, kan problemen vaststellen en voorlichting geven over het oplossen van de problemen. Niveau 3: De student kan complexe situaties in de teelt of productie analyseren en in samenwerking met ketenpartners, plannen maken om te komen tot een oplossing. De student kan hierover helder en duidelijk communiceren naar alle betrokken partijen. Beroepen: Specialist boomkwekerij Proces engineer Biobrandstof Substraatspecialist Technisch voorlichter gewasbescherming Voorlichter akkerbouw/ tuinbouw Teeltvoorlichter Accountmanager Kennis: Plant- en gewasfysiologie Bodemkunde en bemesting Gewasbescherming Klimaat en energie Ontwikkelingen in de sector Kostprijsberekeningen Digitale communicatie Gesprekstechnieken Communicatieproces Internationale ontwikkelingen Landbouwpolitiek Nederlandse taal Engelse taal Vaardigheden: Informatie verzamelen Analyseren Presenteren Communicatie Netwerken Werken in teamverband 17
18 7. Leiding geven aan projecten, processen en personen Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om leiding te geven aan een team van medewerkers en/of veranderingsprocessen zodat bedrijfsdoelstellingen worden behaald. Hij is in staat het lange-termijn en operationeel management over een bedrijf uit te voeren. Hierbij definieert hij de strategie, vertaalt deze naar tactische plannen en operationele taakstelling. Hij geeft leiding aan personeel, projecten en stuurt veranderingsprocessen aan. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student is in staat om eenvoudige projecten te begeleiden en kan mede projectleden motiveren. Niveau 2: De student is in staat om projecten en processen te begeleiden, verbeteren en implementeren. De student is in staat om op kleinschalig niveau leiding te geven aan productie arbeiders. Niveau 3: De student is in staat om een strategisch en operationeel bedrijfsplan op te stellen en te implementeren. De student is in staat om op startniveau binnen een organisatie leiding te geven. Beroepen: Operationeel manager Teeltmanager Bedrijfsleider Werkvoorbereider Hoofd Binnendienst Technisch commercieel medewerker binnendienst Kennis: Administratie Arbeidskunde Organisatiekunde Personeelsbeleid Agrologistiek en ketenbeheersing Product en kwaliteit Kostprijsberekeningen Digitale communicatie Veranderingsmanagement Innovatiemanagement Projectmanagement Managementmodellen Vaardigheden: Communiceren Motiveren Taakgesprekken voeren Omgaan met conflicten en weerstanden Commitment verwerven Teambuilding Planmatig werken Risico s analyseren Registreren 18
19 8. Opzetten en borgen van een kwaliteitszorgsysteem in de keten Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert dat hij in staat is om productieprocessen binnen een bedrijf en de gehele keten in kaart te brengen en te beoordelen op kwaliteitsnormen en met diverse partijen zowel de producent als de afnemer binnen de sector met objectieve metingen het kwaliteitsniveau en eventueel verbeterpunten vast te stellen zodat er gezamenlijk gestreefd wordt naar ketenregie en een voor alle partijen acceptabel kwaliteitsniveau dat mogelijk wordt gecertificeerd. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student kan eenvoudige kwaliteitszorgsystemen herkennen en de keten in kaart brengen. Niveau 2: De student kan een ketengericht kwaliteitszorgsysteem opstellen, beheren en implementeren. Niveau 3: De student kan een keten analyseren en hierin continue verbeteringen implementeren. Beroepen: Kwaliteitsmedewerker KAM coördinator Kwaliteitsfunctionaris Hoofd kwaliteit en logistiek Auditor Supply Chain Manager Kennis: Product en kwaliteit Oogst en bewaring Kwaliteitszorgsystemen Kwaliteitsmodellen Wet- en regelgeving Certificering Bedrijfsprocessen Integrale ketenbeheersing Strategische modellen Agrologistiek Voedselveiligheid Duurzaamheid Vaardigheden: Opzetten kwaliteitssysteem Auditen (intern en extern) Analyseren Interculturele communicatie 19
20 9. Ondernemend handelen en reflecteren Omschrijving De beginnende beroepsbeoefenaar signaleert kansen in de markt, zowel voor bestaande als nieuwe producten en diensten, kan ernaar handelen en neemt daarbij verantwoorde risico s. Hij kan binnen economische en ecologische kaders grensverleggend bezig zijn, zoekt actief naar groeikansen en ziet het gat in de markt. Hij onderhoudt netwerken met stakeholders met aandacht voor duurzaamheid en ethisch handelen. Niveaus van de eindkwalificatie Niveau 1: De student kan reflecteren op eigen handelen, heeft zicht op eigen leren en stelt persoonlijke doelen. Niveau 2: De student is bewust van eigen handelen, signaleert mogelijkheden en neemt ongevraagd actie. Niveau 3: De student heeft een duidelijke visie, is kritisch naar zichzelf en de omgeving Beroepen: Toepasbaar op alle beroepen waarbij de attitude is: initiatiefrijk; kritisch; nieuwsgierig; lef en durf tonen; flexibel; sociabiliteit resultaatgericht en zelfvertrouwen. Kennis: Maatschappelijk verantwoord ondernemen in de keten Ethiek Filosofie Reflectiemethoden Besluit- en beslistechnieken Analysetechnieken Argumenteren Vaardigheden: Ongevraagd initiatief nemen Anticiperen op mogelijke problemen Verantwoorde risico s nemen Creatieve technieken toepassen Reflecteren Feedback geven 20
21 Bijlage 1: Het werkveld DLV Plant: Dhr J. van der Wekken CZAV: Dhr K. Francken Novisem: Charl Dings DLV Plant: Jacco van der Wekken (directeur) Intratuin: Ton Uljee (adviseur) Tomatenkweker: Kees van Rooij (mede- eigenaar) Mooij Agro: Hans van den Oever VOF de Peelkroon: Rob van de Enckvort (partner) ZLTO: Goos Cardol (senior specialist Marktvraagstukken) Fides de Lier: Marlène Smal (hoofd HRM) Bunnik Plants: Danny Fiere Tomato World: Miranda van der Ende (manager) Gebr Duyvestein: Ted Duyvestein (eigenaar) WUR: Uulke van Meteren (associate professor) WUR-LEI: Anita van der Knijff (hoofd duurzame ontwikkeling agrosectoren) Royal van Zanten: Paul Schoorl (manager) LTO Noord Glaskracht: Dick Hylkema (directeur) Berg Hortimotive: Bas Lagerwerf (directeur) Rabobank Westland: Cees van den Bos (hoofd zakelijke relaties) MPS-ECAS: Robert Zuyderwijk (commercieel manager) 21
22 Bijlage 2: Overzicht competentiesets verschillende HASsen Eindtermen (OUD), landelijke opleidingscompetenties HAO-opleiding TA, oktober Voorlichting en advies geven op bedrijfsniveau 11. Onderhouden van TA-kennis 13. Opstellen en uitvoeren van toegepast onderzoek 1. Opstellen strategisch plan 4. Opstellen van een ondernemingsplan 7. Opstellen van een marktgericht productplan 5. Internationaal ondernemen 6. In- en verkopen van producten 10 Uitleggen en toepassen van beleid 2. Opstellen en optimaliseren teeltplan 8. Voorlichting en advies geven op gebied van teelt en/of product 12. Opzetten, onderhouden en participeren in netwerken 3. Leiding geven aan personeel en veranderingsprocessen 14. Kwaliteitsbewaking van producten en productieprocessen 15. Ontwikkelen van een kwaliteitszorgsysteem Alg. Hbo competentie: Reflectief denken. Eindkwalificatie 1. Acquireren en advies geven 2. Opstellen en uitvoeren van toegepast onderzoek 3. Opstellen van een strategisch ondernemingsplan 4. Inkopen, ontwikkelen en vermarkten van producten en/ of diensten 5. Vertalen en toepassen van beleid 6. Voorlichten en communiceren op gebied van teelt en/ of product 7. Leiding geven aan projecten, processen en personen 8. Opzetten en borgen van een kwaliteitszorgsysteem 9. Ondernemend handelen en reflectief denken CAH Vilentum Dronten [ 10 algemene competenties] 3.presenteren 4. onderzoeken 8. ondernemen 9. duurzaam handelen 2. samenwerken 3. presenteren 4. onderzoeken 5. innoveren 4. onderzoeken 5. innoveren 8. ondernemen 9. duurzaam handelen 3. presenteren 4. onderzoeken 8. ondernemen 10. globaliseren 2.samenwerken 3. presenteren 10. globaliseren 2.samenwerken 3. presenteren 4. onderzoeken 9. duurzaam handelen 1. leidinggeven 2. samenwerken 5. innoveren 6. organiseren 7. zelfsturen 1. leidinggeven 4. onderzoek 6. organiseren 7. zelfsturen 8.ondernemen 9. duurzaam handelen HAS Hogeschool Tuinbouw en Akkerbouw [ 8 competenties] Inholland Greenport Business & Retail [9 competenties] Business & Management Teelttechniek en veredeling logistiek Van Hall/ Larenstein [10 competenties] 1. Adviseren 1. Beleid en advies 6. Voorlichten en adviseren 5. Opstellen en uitvoeren van toegepast onderzoek 2. Opzetten en kunnen uitvoeren van een strategisch marketingplan 4. Opzetten van een onderneming 3. Het internationaal in- en verkopen van producten en/of diensten 6. Toepassen van technische kennis 7. Duurzaam telen 8. managen van een bedrijf 2. Onderzoeken 3. Opzetten en uitvoeren van toegepast onderzoek 5. Strategisch ondernemen. 4. mondiaal vermarkten van producten en diensten 1. Opstellen strategisch plan 4. Vermarkten producten en diensten 1. Beleid en Advies 2. Voorbereiden en verwoorden van beleid 6. Opstellen en optimaliseren teeltplan 7. Oplossen groeiproblemen en ontwikkelen nieuwe rassen 3. Verbeteren en vernieuwen van de organisatie 9. Beheersen en aansturen van logistieke processen 8. Duurzaam opereren in ketens 5. Optimaliseren bedrijfsvoering 7. Leidinggeven aan een bedrijf 8. Ontwikkelen en uitvoeren van kwaliteitszorgsystemen 9. Brede professionaliserening 10. Reflectief denken 22
Eindkwalificaties Ad voltijd / Tuin en akkerbouw (TADO) CAH Vilentum CROHO 80012
Eindkwalificaties Ad voltijd / Tuin en akkerbouw (TADO) CAH Vilentum CROHO 80012 Beschrijving eindkwalificaties Ad (voltijd) Tuin en akkerbouw (TADO) CROHO 80012 1. Acquireren en advies geven in de agro
Nadere informatieCompetentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006
Competentieprofiel Instituut voor Interactieve Media Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Aangepast in maart 2009 Inleiding De opleiding Interactieve Media
Nadere informatieAssociate Degree Tuin en Akkerbouw Ondernemerschap - Body of Knowledge and Skills (BOKS)
Status: vastgesteld, instemming OR juli 2014 Associate Degree Tuin en Akkerbouw Ondernemerschap - Body of Knowledge and Skills (BOKS) Overzicht relatie beroepstaken, kennisgebieden, competenties en eindtermen
Nadere informatieGreen Business School Bert van Sonsbeek (Techniek) en Rob Kerkmeester (Gewasbescherming)
Green Business School Bert van Sonsbeek (Techniek) en Rob Kerkmeester (Gewasbescherming) Inhoud presentatie Over Over Sector Green Business School Precisielandbouw op Hogeschool HAS Den Bosch Toekomst,
Nadere informatieLandelijk opleidingsprofiel Dier- en Veehouderij mei 2013
Landelijk opleidingsprofiel Landelijk opleidingsprofiel Dier- en Veehouderij mei 2013 Eindkwalificaties opleiding Dier- en Veehouderij CROHO nummer 34869 Mei 2013 Marco Halff en Jeroen Nolles, CAH Vilentum,
Nadere informatieBijlage A: Competenties van de opleiding
Bijlage A: Competenties van de opleiding In deze bijlage heeft een rectificatie plaatsgevonden per 30 oktober 2012. Na voltooiing van de opleiding moet de student als beroepsbeoefenaar zelfstandig en met
Nadere informatieCompetentieprofiel. kaderlid LGB Beroepsinhoud Zorg
Competentieprofiel kaderlid LGB Beroepsinhoud Zorg Generieke Competenties... 2 Affiniteit met kaderlidmaatschap... 2 Sociale vaardigheden... 2 Communicatie... 2 Lerend vermogen... 3 Initiatiefrijk... 3
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING Medior adviseur Expertisecentrum
FUNCTIEBESCHRIJVING Medior adviseur Expertisecentrum Algemene informatie Organisatie: MEE Gelderse Poort Afdeling: Primair Proces Functiebenaming: Medior Adviseur Expertisecentrum Datum: 17 juni 2016 Functiegroep:
Nadere informatieHoe beoordeeld u de volgende competenties van de trainee: zeer goed goed voldoende net niet onvoldoende
Bijlage 3.4 Beoordelingsformulier studenten tijdens Management Traineeship. Naam Trainee : Bedrijf Traineeship : Traineeship begeleider bedrijf : Traineeship periode : van tot en met Hoe beoordeeld u de
Nadere informatieEindtermen Landbouwbreed examenprogramma per Hands On-module per leerweg
Gemengde leerweg GL - Klantgericht adviseren en verkopen in een tuincentrum LG/K/13a/IV De kandidaat kan op correcte wijze klanten helpen en daarbij inspelen op consumentengedrag. LG/K/14a/V De kandidaat
Nadere informatieFunctiefamilie ES Experten organisatieondersteuning
Functiefamilie ES Experten ondersteuning DOEL Instrumenten en methodes ontwikkelen* en aanpassen in een domein en de interne klanten ondersteunen bij de implementatie ervan teneinde de werking van de te
Nadere informatieCompetentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde
Competentie niveaus HHS TIS opleiding Werktuigbouwkunde 1. BoE domeincompetentie Analyseren (minimaal niveau eind major W: 3) (toelichting: deze omschrijving komt uit de Bachelor of Engineering (BoE))
Nadere informatieInitiëren en creëren van producten en diensten, zelfstandig en ondernemend.
COMMERCE Competentieniveaus voor de domeincompetenties Commerce DC.1 Initiëren en creëren van producten en diensten, zelfstandig en ondernemend. Competentieniveau 1 CE/IBL/SBRM/F&B Signaleren en opsporen
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING Senior adviseur Expertisecentrum
FUNCTIEBESCHRIJVING Senior adviseur Expertisecentrum Algemene informatie Organisatie: MEE Gelderse Poort Afdeling: Primair Proces Functiebenaming: Senior Adviseur Expertisecentrum Datum: 17 juni 2016 Functiegroep:
Nadere informatieFunctiebeschrijving manager Bedrijfsvoering
Functiebeschrijving manager Bedrijfsvoering Doel Is verantwoordelijk voor de afdeling Bedrijfsvoering, waartoe behoren datakwaliteit, informatisering en analyse, registratie en boekhouding, compliance
Nadere informatieDemokwekerij Westland. Het tuinbouw innovatiecentrum. Seminar Curaçao
Demokwekerij Westland Het tuinbouw innovatiecentrum Seminar Curaçao Even voorstellen: Peet van Adrichem Techneut / Kweker Directeur Demokwekerij Westland Programma: 1.Tuinbouw Nederland / Westland 2.Bedrijf
Nadere informatieOriëntatie op ondernemerschap
Keuzedeel mbo Oriëntatie op ondernemerschap gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0080 Penvoerder: Sectorkamer handel Gevalideerd door: Sectorkamer Handel Op: 10-11-2015 2 van 6 1. Algemene
Nadere informatieISO Crises! What Crises?
30 maart 2006 ISO Crises! What Crises? kennisteam kwaliteitsmanagement Agenda 13.00 uur opening DB ISO, crises, what crises GB discussie olv DB afronding/conclusies 15.00 uur einde GB 1 Onderwerp KKT-enquête
Nadere informatieCompetenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek.
Competenties met indicatoren bachelor Civiele Techniek. In de BEROEPSCOMPETENTIES CIVIELE TECHNIEK 1 2, zijn de specifieke beroepscompetenties geformuleerd overeenkomstig de indeling van het beroepenveld.
Nadere informatieLANDELIJK OPLEIDINGSPROFIEL BEDRIJFSKUNDE EN AGRIBUSINESS
Maart 2013 CAH VILENTUM HAS HOGESCHOOL VAN HALL LARENSTEIN INHOLLAND LANDELIJK OPLEIDINGSPROFIEL BEDRIJFSKUNDE EN AGRIBUSINESS 2 Eindkwalificaties opleiding Bedrijfskunde en Agribusiness CROHO nummer 34866
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)
Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 160
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Algemene Marketing Code A5 Lestijden 160 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling
Nadere informatieVacature Business Development & Sales
Vacature Business Development & Sales Functieomschrijving 0 1 20.10. 2016 Vacature Business development &sales 01 Zelfstandige denker, met gevoel voor het ontwikkelen en benutten van commerciële kansen.
Nadere informatieCompetentie 1 Ondernemerschap Initiëren en/of creëren van producten en/of diensten, zelfstandig en ondernemend.
Naam student: Studentnummer: Evaluatieformulier meewerkstage CE In te vullen door de bedrijfsbegeleider van de stage biedende organisatie voorafgaand aan het eindgesprek met de stagedocent. De stagiair
Nadere informatieWorkshop Biobased Ketens
Kennisdag Plant Dronten, 26 november 2013 Workshop Biobased Ketens Dirk Osinga (Nordwin College) Oene Schriemer (Hogeschool VHL) www. h o g e s c h o o l v h l. nl Achtergrond van de workshop Project
Nadere informatieLeergang Leiderschap voor Professionals
Leergang Leiderschap voor Professionals Zonder ontwikkeling geen toekomst! Leergang Leiderschap voor Professionals Tijden veranderen. Markten veranderen, organisaties en bedrijven veranderen en ook de
Nadere informatieAcademie voor Talent en Leiderschap Veiligheidsregio s. Leiderschapsprofiel strategisch leidinggevende
Leiderschapsprofiel strategisch leidinggevende Leidinggevende*: er zijn 6 hoofdrollen geïdentificeerd voor de leidinggevende en 3 niveaus van leiderschap, te weten strategisch, tactisch en operationeel.
Nadere informatieBASISGEGEVENS. Naam. Contactpersoon. Dr. E.W.M. Gielen. Portfoliomanager & Organisatieontwikkeling Adacademies. Functie
1 BASISGEGEVENS Soort aanvraag: Nieuwe opleiding De startdatum van de Ad opleiding is gepland per 1 september 2018. Hiermee is te verwachten dat deze nieuwe opleiding valt onder de nieuwe wetgeving rond
Nadere informatieConcretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd
>>> Overgang Maatstaf 2016 Onderstaand overzicht bevat de selectie van de geheel nieuwe eisen uit de Maatstaf 2016 en de eisen waarbij extra of andere accenten zijn gelegd, inclusief een korte toelichting.
Nadere informatieDuurzame Ontwikkeling
Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..
Nadere informatieOTV DIRECTEUR THUISZORG. Een manager met daadkracht, visie en groeiambities. Aansturen van de dagelijkse werking van de thuiszorgdiensten.
OTV DIRECTEUR THUISZORG Een manager met daadkracht, visie en groeiambities RESULTAATGEBIEDEN Aansturen van de dagelijkse werking van de thuiszorgdiensten. - Opmaken van doelstellingsdossiers gezinshulp,poetshulp
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie. Module. Lestijden 60
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Marketing Module Management & Organisatie Code C2 Lestijden 60 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot JA aanvragen vrijstelling
Nadere informatieDe 6 Friesland College-competenties.
De 6 Friesland College-competenties. Het vermogen om met een open enthousiaste houding nieuwe dingen aan te pakken. Het vermogen jezelf steeds beter te leren kennen. Het vermogen om in te schatten in welke
Nadere informatieFunctieprofiel Functioneel Beheerder Functieprofiel titel Functiecode 00
Functieprofiel Functioneel Beheerder Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Zorgdragen voor adequaat beheer en onderhoud van systemen en applicaties, voor tijdige en effectieve ondersteuning van en kennisontwikkeling
Nadere informatieBody of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A
Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Eindterm 1 Ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en ontwikkelen van
Nadere informatieHandreiking toelichting bij descriptoren NLQF
Handreiking toelichting bij descriptoren NLQF CONTEXT Context Instroom Een bekende, stabiele leef- en leeromgeving. 1 Een herkenbare leef- en werkomgeving. Tussen niveau 1 en 2 is geen verschil in context;
Nadere informatieWerken met leeruitkomsten in de Saxion Parttime School
Werken met leeruitkomsten in de Saxion Parttime School Dick Sweitser, Vera de Ruiter en Paul Schunselaar Kom verder. Saxion. 23 maart 2016 Werken met leeruitkomsten.. Waarmee.. Aansluiten bij de ontwikkel-/
Nadere informatieProfielschets. Procesmanager Bouw & Onderhoud Woonwaard
Profielschets Procesmanager Bouw & Onderhoud Woonwaard ERLY the consulting company Opdrachtgever: Woonwaard Datum: maart 2015 Inleiding Woonwaard is een klantgerichte en vernieuwende woningcorporatie,
Nadere informatiePersoonlijk Ontwikkelingsplan
Persoonlijk Ontwikkelingsplan Heb een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) opgesteld om nog eens goed na te denken over wat ik nu kan, wat ik nog wil leren, welke competenties ik nog moet verbeteren wil
Nadere informatieAcademie voor Talent en Leiderschap Veiligheidsregio s. Strategisch leiderschapsprofiel voor specialisten
Strategisch leiderschapsprofiel voor specialisten Specialist: er zijn 4 hoofdrollen geïdentificeerd voor de specialist op het strategische niveau. Brandweer vakman leiderschap staat aan de basis van de
Nadere informatieFunctieprofiel: Manager Functiecode: 0202
Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van een of
Nadere informatieFunctieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303
Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Doel (Mede)zorgdragen voor de vormgeving en door het geven van adviezen bijdragen aan de uitvoering van het beleid binnen de Hogeschool Utrecht kaders en de ter
Nadere informatieInhoud. Deel 1 Wat is een bedrijf? 17. Inleiding 14
Inhoud Inleiding 14 Deel 1 Wat is een bedrijf? 17 1 Bedrijf en bedrijfskunde 19 1.1 Het bedrijf 20 1.1.1 Organisatie, bedrijf en onderneming 20 1.1.2 Bedrijven zijn organisaties 22 1.1.3 De eenvoudige
Nadere informatiePR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten
PR 180724 V1 Beroepscompetentie- profiel Afgeleid van de niveaubepaling NLQF, niveau 6 heeft RBCZ kerncompetenties benoemd voor de complementair/alternatief therapeut. Als uitgangspunt zijn de algemene
Nadere informatieBROCHURE CURSUS PRAKTIJKMANAGER
BROCHURE CURSUS PRAKTIJKMANAGER INLEIDING CURSUS PRAKTIJKMANAGEMENT Deze cursus is voor iedereen die binnen de praktijk (voor een deel) verantwoordelijk is voor het dagelijks aansturen van de organisatie,
Nadere informatieKwaliteitszorg met behulp van het INK-model.
Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. 1. Wat is het INK-model? Het INK-model is afgeleid van de European Foundation for Quality Management (EFQM). Het EFQM stelt zich ten doel Europese bedrijven
Nadere informatieDe student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.
Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen
Nadere informatieMacrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht
AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING 1. Basisgegevens Naam instelling(en) Contactgegevens Universiteit Maastricht School of Business and Economics Tongersestraat 53 6211 LM Maastricht 1 Naam Internationale
Nadere informatieProfielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden
Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden
Nadere informatieUITWERKING KOERS BEST ONDERWIJS
0 6 UITWERKING KOERS BEST ONDERWIJS Krijgt het kind wat het nodig heeft? leerkracht Koester de nieuwsgierigheid van het kind, geef het kind regie en plan samen de leerdoelen. Koers Best Onderwijs 2016-2020
Nadere informatieHET NIEUWE CURRICULUM WERKVELD HBO-V 19 NOVEMBER 2015
HET GEHEIM VAN GOED BEGELEIDEN IS GOED LUISTEREN NAAR DE STUDENTEN JOHN HATTIE HET NIEUWE CURRICULUM WERKVELD HBO-V 19 NOVEMBER 2015 Beroepsprofiel 2020-Christine Rietveld Aan de slag Wat gaan we doen?
Nadere informatieUnitmanager EAD. Resultaatgebieden: 1. Organisatie 2. Maatschappelijke omgeving 3. Bedrijfsvoering 4. Leiderschap 5. Planning en control
Unitmanager EAD Organisatiecontext Het Baken wil een werkomgeving bieden die plezierig, inspirerend en lerend is. Wij zien onze medewerkers als mensen met talenten, competenties, passie en ambities, die
Nadere informatiePVA Jaar 2. Stefan Timmer S1001410 Klas: CE 2b
PVA Jaar 2 Stefan Timmer S1001410 Klas: CE 2b Inhoudsopgave blz. Voorblad - Inhoudsopgave 2 Plan van aanpak tweede jaar 3-4 Bijlage 1: Algemene domeincompetenties 5-6 (wat heb ik geleerd) Bijlage 2: Belangrijkste
Nadere informatieOntwikkelen van commercieel vermogen voor niet commerciële mensen
Ontwikkelen van commercieel vermogen voor niet commerciële mensen Dat aan het doel en de missie van ondernemingen zo zelden adequate aandacht wordt gegeven is misschien de belangrijkste oorzaak van zakelijke
Nadere informatieAlle competenties moeten met voldoende zijn beoordeeld
BEOORDELINGSFORMULIER / Artistieke Praktijk II jaar 4 Blad 1 Toetscode: Datum: Handtekening student: Beoordelaar 1: Handtekening beoordelaar 1: Beoordelaar 2: Handtekening beoordelaar 2: Extern deskundige:
Nadere informatieLid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland
Profiel Lid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland 9 november 2016 Opdrachtgever Van Hall Larenstein University of Applied Sciences Voor meer
Nadere informatieAssociate degree Eventmanager. Bachelor Communicatie (34405)
Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het
Nadere informatieConceptexamenprogramma Landbouw- breed (intrasectoraal) versie 2 juni 2008
Geglobaliseerd programma Landbouw- breed (intrasectoraal) Versie 2 Datum: 9 juni 2008 Een kruisje achter een eindterm geeft per leerweg aan of deze eindterm tot het examenprogramma van die betreffende
Nadere informatieProfielschets. Manager Vastgoedbeheer. Woonwaard. ERLY the consulting company Datum: Augustus 2015 Opdrachtgever: Woonwaard
Profielschets Manager Vastgoedbeheer Woonwaard ERLY the consulting company Datum: Augustus 2015 Opdrachtgever: Woonwaard Adviseur ERLY: mr. drs. Tristan Vos Telefoonnummer: 035 543 00 88 Inleiding Woonwaard
Nadere informatieBijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s
Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Supplement aa. Functie specialist opleiden en oefenen Functie zoals genoemd in artikel 2 lid 1 sub aa. Besluit personeel veiligheidsregio
Nadere informatieMASTERCLASS STRATEGIE
MASTERCLASS STRATEGIE BEGRIJP BETER DE STRATEGISCHE CONTEXT VAN JOUW ORGANISATIE EN VERGROOT JOUW STRATEGISCHE VAARDIGHEDEN NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 EEN KENNISUPDATE OVER DE BELANGRIJKSTE STRATEGISCHE
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 2.3 Organisatie-ondersteunend
Doel van de functiefamilie Interne klanten bijstaan via ontwikkeling en uitbouwen van specifieke dienstverlening die verband houdt met één of meer functionele domeinen ertoe bij te dragen dat de organisatie
Nadere informatieProfielschets Directeur Supply Chain Stamhuis
Profielschets Directeur Supply Chain Stamhuis ERLY the consulting company Datum: maart 2018 Adviseur: drs. Lilian Vos Organisatie Stamhuis is een toonaangevende organisatie op het gebied van winkelverbouwingen
Nadere informatieDEFINITIES COMPETENTIES
DEFINITIES COMPETENTIES A. MENSEN LEIDINGGEVEN A1 Sturen Geeft op een duidelijke manier richting aan een team, neemt de leiding op zich, zet mensen en middelen zodanig in dat doelen met succes worden bereikt.
Nadere informatieStilstaan bij vooruitgang
Stilstaan bij vooruitgang Thuis in duurzaam organiseren Duurzaam rendement is geld verdienen... en meer... Onze visie op duurzaamheid Duurzaamheid is een modewoord geworden. Om mee te gaan met de trend
Nadere informatieMastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business
Mastermind groep Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business In turbulente tijden staat uw business voortdurend
Nadere informatieTransformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw
Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-
Nadere informatieZelfsturing Waar hebben we het over? Zelfsturing (binnen bestaande modellen)? Zelfsturende teams? Zelfsturende organisatie?
Zelfsturing Waar hebben we het over? Zelfsturing (binnen bestaande modellen)? Zelfsturende teams? Zelfsturende organisatie? Waarom hot? Veelal is het motief vanuit financieel oogmerk in kader van kostenreductie,
Nadere informatiewerk maken van een groene economie
Groen onderwijs 2013 2011 VMBO groen 34.472 MBO 30.060 8.891 WO 6.456 onderwijsgroep CONTACT Wilt u meer weten over het groene onderwijs? Neem dan contact op met de Groene Kennis Coöperatie, het innovatieplatform
Nadere informatieSamenvatting aanvraag macrodoelmatigheidstoets associate degree-opleiding Engineering
Samenvatting aanvraag macrodoelmatigheidstoets associate degree-opleiding Engineering Saxion. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieMeer waarde creëren. Assetmanagement op maat
Meer waarde creëren Assetmanagement op maat Zo maken wij assetmanagement toepasbaar Met de toolbox Zeven bouwstenen van professioneel assetmanagement maken we de ISO55000 toepasbaar voor u. Belanghebbenden
Nadere informatieFORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM:
FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: De (G)OC heeft als formele wettelijke vastgelegde taak het adviseren over de OER en het jaarlijks beoordelen
Nadere informatieDoelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel
Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld
Nadere informatieLeergang Allround Leiderschap
Leergang Allround Leiderschap Zonder ontwikkeling geen toekomst! Leergang Allround Leiderschap Tijden veranderen. Markten veranderen, organisaties en bedrijven veranderen en ook de kijk op leiderschap
Nadere informatieEen Stap voorwaarts in Leiderschap.
5 daagse training in voorjaar van 2010 Een Stap voorwaarts in Leiderschap. Doelgroep : DA Filiaal leidsters en aankomende filiaalleidsters Lokatie : Leusden DA hoofdkantoor Dag : Maandag van 9.30u 17.00u
Nadere informatieZelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties
Zelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties Het gaat om de volgende zeven verandercompetenties. De competenties worden eerst toegelicht en vervolgens in een vragenlijst verwerkt. Veranderkundige
Nadere informatieMARKETEER RESULTAATGEBIEDEN. Wat kan ik doen om de doelen te bereiken? (Activiteiten) Wat moet ik bereiken? (Doelen)
Waarvoor ben ik aangenomen? (Doel) Het ontwikkelen, coördineren en realiseren van campagnes en acties binnen een team en/of thema met als doel het bereiken, benaderen en activeren van de doelgroepen. Welke
Nadere informatieWAARDEN BEWUST ONDERNEMEN
WAARDEN BEWUST ONDERNEMEN EEN NIEUW SOORT ONDERNEMERSCHAP RESULTAAT KOERS VISIE PERSOONLIJK LEIDERSCHAP MEERWAARDE & RENDEMENT WAARDEN BEWUST WAARDEN BEWUST ONDERNEMEN ANNO 2013 Waarden Bewust Ondernemen
Nadere informatieBASISGEGEVENS. Contactpersoon. Dr. E.W.M. Gielen. Naam. Portfoliomanager & Organisatieontwikkeling Adacademies. Functie
1 BASISGEGEVENS Soort aanvraag: Nieuwe opleiding De startdatum van de Ad opleiding is gepland per 1 september 2018. Hiermee is te verwachten dat deze nieuwe opleiding valt onder de nieuwe wetgeving rond
Nadere informatieProfielschets directeur
Profielschets directeur Gevraagd wordt een directeur die: richting kan geven aan het onderwijsproces van De Trieme, gebaseerd op kernwaarden, missie en onderwijskundige visie; een eigen doorleefde onderwijsvisie
Nadere informatieTalent Ontwikkelingsplan (TOP) E-Fase voorjaar 2012 Advanced Business Creation. Nick Kuijpers
Talent Ontwikkelingsplan (TOP) E-Fase voorjaar 2012 Advanced Business Creation Nick Kuijpers Inhoudsopgave Business School... 3 Leerdoel... 3 Te behalen competenties... 3 Leeractiviteiten + deadlines...
Nadere informatieCompetenties directeur Primair Onderwijs ONDERWIJS. Schoolmanagement
Competenties directeur Primair Onderwijs ONDERWIJS Schoolmanagement Ontwikkelt een gezamenlijke visie op onderwijs en opvoeding en houdt deze levend. Schept optimale randvoorwaarden voor goed onderwijs.
Nadere informatieStandaard Competentieprofielen / rollen P E O P L E I M P R O V E P E R F O R M A N C E
Standaard Competentieprofielen / rollen P E O P L E I M P R O V E P E R F O R M A N C E Standaard rollen/ competentieprofielen PiCompany Om u te helpen bij de keuze voor de te meten competenties heeft
Nadere informatieStudent Company op het hbo. Stappenplan
Student Company op het hbo Tijdens Student Company ontwikkelen de studenten een bedrijfsconcept en rollen dit uit gedurende een collegajaar lang. Ze verdelen functies, bepalen hun doelgroep, brainstormen
Nadere informatieLeiderschapscompetenties ( niet vakmanschap of inhoudelijke professionaliteit)
Leiderschapscompetenties ( niet vakmanschap of inhoudelijke professionaliteit) We delen de competenties in drie groepen in, zij het dat we de volgorde enigszins hebben gewijzigd, conform het model dat
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is
Nadere informatieOpleiding Chemische Presentatie titel Technologie
Opleiding Chemische Presentatie Technologie titel Rotterdam, 00 januari 2007 Rotterdam, 08 sep 2011 Wat (toekomstige) ingenieurs en management moeten weten van Energie efficiency ALLES!!!!! Chemische Technologie
Nadere informatieStand van zaken Beroepsprofielenonderzoek 2012
Stand van zaken Beroepsprofielenonderzoek 2012 NEVI Inkoopdag 19 juni 2012 Alexander Arsath Ro is - NEVI Purspective Inkoop Beroepsprofielenonderzoek Nut en noodzaak anno 2012 Waarom een Inkoop Beroepsprofielenonderzoek:
Nadere informatieHorizontaal Toezicht op eigen kracht
Donderdag 21 september 2017 Horizontaal Toezicht op eigen kracht Sylvia Verhoef, directeur Margriet van der Meijden, senior adviseur Opbouw Inleiding Horizontaal toezicht Onze visie: Horizontaal toezicht
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL MANAGER FINANCE DIAKONESSENHUIS
FUNCTIEPROFIEL MANAGER FINANCE DIAKONESSENHUIS Inhoudsopgave 1 Diakonessenhuis 3 De organisatie 3 De structuur 3 Financiën/de Concerndienst 4 Vergroten van de wendbaarheid 4 2 Manager Finance 4 Plaats
Nadere informatieopdracht relevante informatie of dat u als opdrachtgever de studenten voldoende tijd voor begeleiding en beoordeling kunt bieden.
vergroot uw slagkracht Huisvesting Innovatie Projectmanagement Optimale benutting Bedrijfsprocessen Faculteit Economie en Management Bedrijfskundig management Wilt u uw bedrijfsvoering laten analyseren
Nadere informatieTOP TOP. Gideon Swart 2025059 ABCE1A
1 TOP Gideon Swart 2025059 ABCE1A 2 Voorwoord In de E-fase gaat het niet meer zo zeer om opdrachten of projecten uit te voeren die vanuit Avans/ABC worden aangeleverd, het gaat veel meer om zelfsturing.
Nadere informatieFunctieprofiel Young Expert
1 Laatst gewijzigd: 20-7-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Ervaringen opdoen... 3 1.1 Internationale ervaring in Ontwikkelingssamenwerkingsproject (OS)... 3 1.2 Nieuwe vaardigheden... 3 1.3 Intercultureel
Nadere informatieCompetenties directeur Nije Gaast
Competenties directeur Nije Gaast De s voor directeuren van Nije Gaast zijn vertaald in vijf basiss. De beschrijving is gebaseerd op de schoolleiderscompententies die landelijk zijn vastgesteld en zijn
Nadere informatieFunctiebeschrijving CLUSTERVERANTWOORDELIJKE NIET-VERPLICHTE HULPVERLENING B4-B5
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieSTAGEINSTELLINGEN ONDERZOEK HJO-JURISTEN ZUYD HOGESCHOOL. Geachte heer/mevrouw,
STAGEINSTELLINGEN ONDERZOEK HJO-JURISTEN ZUYD HOGESCHOOL Geachte heer/mevrouw, De Hogere Juridische Opleiding (HJO) is ontstaan vanuit de voormalige opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD).
Nadere informatieOpleidingsprofiel MPPM
Opleidingsprofiel MPPM De ontwikkelingen in het beroepenveld Fysiek vooruitgangsdenken op basis van een eindontwerp in de ruimtelijke inrichting heeft in de loop van de afgelopen eeuw moeten plaatsmaken
Nadere informatieGoed werkgeverschap en Goed werknemerschap
en Goed werknemerschap Presentatie Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, Opzet van de presentatie 1. Achterliggend onderzoek van TNO Onderzoek naar de stand van zaken Onderzoek naar determinanten
Nadere informatie