Interculturele Palliatieve Zorg in Twente Er is geen wereld van verschil, maar het zijn wel de kleine dingen die het verschil maken

Transcriptie

1 Symposium Interculturele Palliatieve Zorg in Twente Er is geen wereld van verschil, maar het zijn wel de kleine dingen die het verschil maken 10 oktober Kulturhus, in Borne Maak uw keuze uit 10 inspirerende workshops Het symposium is financieel mede mogelijk gemaakt door het St. Elisabethfonds, Monuta, Dela goededoelenfonds en Rabobank Centraal Twente.

2 In Nederland wonen in ,8 miljoen mensen, daarvan heeft 21% een allochtone achtergrond. Naar verwachting zal het totale aantal inwoners in 2060 gestegen zijn naar 17,9 miljoen. Het aantal mensen met een allochtone achtergrond zal dan zo n 29 % van de totale bevolking zijn (CBS) Vooral het aantal niet-westerse allochtonen zal snel groeien (Garssen & van Duin, 2008). In de provincie Overijssel woonden in allochtonen. De verwachting is dat dit er in zullen zijn. Deze groei en daarmee de toename van het aantal oudere en ernstig zieke allochtonen was voor de provincie Overijssel aanleiding om opdracht te geven tot het project Interculturele Palliatieve Zorg in Overijssel. De provincie Overijssel heeft in 2010 aan de Netwerken Palliatieve Zorg van Midden - en Noordwest - Twente, VPTZ Leendert Vriel Twente en Arcon opdracht gegeven te onderzoeken hoe het bestaande aanbod van palliatieve zorg in Overijssel, beter kan aansluiten bij de behoefte van een groeiende groep mensen die niet in Nederland geboren is. Zij zijn vaak als arbeidsmigrant/vluchteling, in dit geval, naar Overijssel gekomen. Nu de eerste generatie ouder wordt en naar verwachting ook hier zal komen te overlijden, groeit ook de vraag naar palliatieve ondersteuning in deze fase. Vanuit cultureel en traditie bepaalde opvattingen over familie- en mantelzorg kan de druk op de mantelzorgers en gemeenschap dermate zwaar worden, dat overbelasting dreigt. Daarom speelt ook de rol van de mantelzorger en naaste een belangrijke rol in dit project. In dit project stonden de volgende vragen centraal: Welke knelpunten ervaren allochtone mantelzorgers tijdens de laatste levensfase? Welke ondersteuning wensen allochtone mantelzorgers tijdens de laatste levensfase? Welke behoefte aan ondersteuning hebben allochtone mantelzorgers tijdens de laatste levensfase? Graag willen wij de uitkomsten van dit project met u delen. Behalve de uitkomsten van dit project willen we u deze dag tools in handen geven om cultuursensitief te worden. In de workshops is aandacht voor diverse interculturele (palliatieve) thema s. U heeft de keuze uit 10 workshops en kunt aan twee workshops deelnemen..

3 Programma uur Ontvangst en registratie uur Start ochtendprogramma voorzitter Maarten Bouwhuis, Dagvoorzitter & Presentator, Presentator BNR Nieuwsradio uur Inleiding interculturalisatie van welzijn en zorg als modernisering door Jan Booij, Jan Booij Advies; interculturalisatie & internationalisering, management- en bestuurlijke vraagstukken uur Eerste fase Interculturele Palliatieve Zorg in Overijssel en in het bijzonder in Twente door drs. Coby Klomp, Projectleider en senior adviseur (Arcon) uur Koffie- / theepauze uur Tweede fase Interculturele Palliatieve Zorg in Overijssel en in het bijzonder in Twente door Coby Klomp (interviews met betrokkenen door Maarten Bouwhuis) uur Première Turkse voorlichtingsfilm uur Interculturele lunch en netwerken uur Sessieronde uur Koffie - / theepauze uur Sessieronde uur Aansluitend netwerkborrel

4 Thema s sessieronde 1 en ronde 2 Sessie 1. Effectief sensitief Jan Booij werkt middels debat toe naar bevindingen over effectief sensitief zijn. Deze workshop is bedoeld voor bestuurders, managers en beleidsmedewerkers. Jan Booij, Jan Booij Advies Sessie 2. Dementiescreening bij oudere migranten Aan de orde komen de obstakels en oplossingen die wij als hulpverlener tegenkomen in de hulverlening bij dementiediagnostiek onder migranten. Ook wordt ingegaan op de Symbol-studie, onderzoek naar de gezondheidssituatie van oudere migranten. Middels stellingen zullen ook de deelnemers gevraagd worden hun inbreng te geven. Mw. Özgül Uysal-Bozkir, neuropsycholoog, projectleider SYMBOL-studie. Sessie 3. Meer dan vergeten Over dementie bij Turkse en Surinaamse ouderen. Aan de orde komen de specifieke aandachtspunten bij dementie bij oudere migranten, zoals taboes, communicatieproblemen, gebrek aan kennis over dementie als ziekte, negatieve ideeën over de Nederlandse ouderenzorg. Er wordt gebruik gemaakt van de film Meer dan Vergeten, waarin familieleden van oudere migranten vertellen over hun zorgen en dilemma's. Mw. drs. Christina Harrevelt, voorzitter NOOM tevens voorzitter van St. Fos ten (Surinaamse vrouwen 50 +) Sessie 4 Afscheid en rouw in verschillende culturen en religie Medewerkers in de palliatieve zorg krijgen steeds meer te maken met mensen met diverse levensbeschouwelijke en culturele achtergronden. Deze cliënten hebben vaak heel andere opvattingen over gezondheid en ziekte, en over zelfredzaamheid, zelfregie en eigen verantwoordelijkheid. Met behulp van foto s van rituelen rond afscheid en rouw in diverse culturen en religies komen cultuurspecifieke wensen en behoeften in de laatste levensfase in beeld, aangevuld met tips voor de praktijk. Tegelijk worden we aan het denken gezet over onze eigen culturele bagage en grenzen. Mw drs Yvonne Heygele, projectontwikkelaar en trainer Focuscultura en NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten). Sessie 5 Informatie beter begrijpen met eenvoudige voorlichting In de workshop wordt ingegaan op de laaggeletterdheid, een lage scholingsachtergrond en Nederlands als tweede taal. Wat is de invloed hiervan op de basisvaardigheden, op het begrijpen van de informatie en op de communicatie? Aan de hand van een aantal voorbeeldprojecten (Begrijp je lichaam, Klaar voor een kind) wordt dit geïllustreerd. Daarnaast wordt er geoefend in eenvoudig taalgebruik. Marjolijn van Leeuwen, methodiekontwikkelaar/projectleider Pharos. Sessie 6 Workshop voor medewerkers van het WMOloket, vraagwijzers e.d. Om de toegankelijkheid van de verschillende WMO en andere informatieverstrekkende loketten over zorg en welzijn te vergroten voor oudere migranten, is het van belang te weten hoe ze te bereiken

5 zijn. En hoe het reguliere zorg- en welzijnsaanbod het beste kan aansluiten op hun wensen en zorgvragen. Aan de orde komen de maatschappelijke positie van oudere migranten, wensen en behoeften, specifieke aandachtspunten in bejegening en communicatie. Er is aandacht voor de eigen vragen en bagage van de deelnemers aan de workshop. Tevens wordt ingegaan op de mogelijkheden om migranten met een mogelijke zorgvraag te bereiken. Met name als het gaat om de kwetsbare ouderen, hoe breng je deze in kaart en als je ze bereikt hebt, hoe onderhoud je dan het contact? Mw. drs Jeanny Vreeswijk-Manusiwa, coördinator van LSMO (Landelijke Stuurgroep Molukse Ouderen) Sessie 7 Familiezorg De kwaliteit van de zorg voor oudere migranten kan sterk verbeterd worden door de communicatie in de driehoek cliënten van allochtone afkomst, de familie- of mantelzorgers en hulpverleners te verbeteren. Dit noemt men ook wel de zorgdriehoek. De participatie van cliënten en hun mantelzorgers in de zorg is binnen afzienbare tijd onontkoombaar en de vraag kan gesteld worden wat deze ontwikkeling betekent in het maatschappelijk en cultureel, organisatorisch maar zeker het persoonlijk perspectief van de betrokkenen. De noodzaak van interculturele en cultuursensitieve communicatie is vooral essentieel in de palliatieve zorg, want rond het levenseinde krijgt de juiste toepassing van specifieke religieuze en culturele rituelen en communicatie daarover een prominente plaats. Hoe praat je over de dood - of sterker nog - mag je wel over de snel naderende dood praten met de cliënt en zijn naasten? En wat betekent dit voor het doen en laten van hulpverleners die daarbij betrokken zijn? Dhr. drs Hans Schellekens, trainer/adviseur Bureau Brom Sessie 8 Welke wensen en behoeften hebben allochtonen ten aanzien van zorg rondom en na het overlijden van een dierbare. In contacten met allochtonen kwam naar voren dat zij naast de ondersteuning in de laatste levensfase ook behoefte hebben om te praten over het overlijden en het verlies van een dierbare. Deze behoeften zijn in kaart gebracht en zullen tijdens de presentatie aan de orde komen. Mw. Ineke Bastemeijer, coördinator Diversiteit, VPTZ Leendert Vriel Enschede en VPTZ Leendert Vriel Twente Sessie 9 Meer kleur in je organisatie: Hoe doe je dat? Kiezen voor cultuursensitief werken vanuit een traditioneel witte organisatie. Carintreggeland en Allerzorg hebben ruim twee jaar geleden bewust gekozen voor zorg- en dienstverlening aan niet Westerse allochtone doelgroepen. De deelnemers worden meegenomen in de Do s en Don ts na twee jaar praktijkervaring. Welke strategische keuzes zijn er gemaakt en hoe pakken deze uit? Er is ruimte voor uitwisseling en het delen van ervaringen. Diane Noordink, Carintreggeland en Saskia Moen, Allerzorg Sessie 10 Palliatieve Zorg bij allochtone en autochtone Nederlanders; zoek de verschillen Is de palliatieve zorg voor allochtonen zoveel anders dan die voor autochtone Nederlanders? Stilgestaan wordt bij behoeftes vanuit, en ervaringen met de Turkse doelgroep en de ervaringen bij palliatieve zorg in het algemeen. Eén en ander wordt geïllustreerd aan de hand van casuïstiek. Op interactieve wijze wordt een debat met de deelnemers gevoerd. Ali Bingol, Zorgburo Maatwerk, Annette aan de Stegge, Jorieke Poppink en Hans Mollema, ZorgAccent

6 Informatie Datum: 10 oktober Locatie: Kulturhus Markstraat 23 Borne Inschrijving U kunt zich tot 1 oktober 2013 voor dit symposium uitsluitend digitaal inschrijven via het inschrijfformulier Bij inschrijving dient u uw voorkeur voor de workshops aan te geven. U kunt aan 2 van de 10 workshops deelnemen. Maximum aantal deelnemers 250 personen. Kosten Deelname kosten 60,-- per persoon. Dit is inclusief lunch, koffie/thee en netwerkborrel. Annuleringsvoorwaarden U kunt uw deelname aan het symposium tot 15 september annuleren bij a.vanberkum@carintreggeland.nl. Er wordt dan 25,--(excl. BTW) administratiekosten berekend. Na deze datum bent u het volledige bedrag verschuldigd. Parkeren Onder het Kulturhus bevindt zich een parkeergarage waar u tegen betaling uw auto kunt parkeren. Tevens bevind zich rechts voor het Kulturhus "De haven", een parkeerterrein waar u uw auto kunt neerzetten. Voor het parkeerterrein moet u in het bezit zijn van een parkeerschijf die u duidelijk zichtbaar achter de ruit neerlegt. Organisatie Arcon, Netwerken Palliatieve Zorg Midden- en Noordwest-Twente, VPTZ Leendert Vriel Twente. Doelgroepen Bestuurders, managers, beleidsmedewerkers, hulpverleners, zelfzorgorganisaties. Het programma is interessant voor eenieder die direct of indirect te maken heeft met Interculturele (palliatieve) zorg op zowel bestuurs- en beleidsniveau als uitvoerend niveau. Routebeschrijving Klik hier voor de routebeschrijving. Contact Agnes van Berkum a.vanberkum@carintreggeland.nl rdwesttwente palliatieftwente # interculturele palliatieve zorg Twitter over en tijdens het symposium door gebruik te maken van #interculturele palliatieve zorg. Deel uw persoonlijke mening, tips en ervaringen als het gaat om interculturele palliatieve zorg.