Marie Brynart & François Grevisse

Transcriptie

1 Facturen Brufodebat 2014 Marie Brynart & François Grevisse, Sustainable Energy Services Voor rekening van Leefmilieu Brussel

2 Programma Inleiding: Organisatie van de gas- en elektriciteitsmarkten Het energieparcours Korte geschiedenis van de vrijmaking (liberalisering) De spelers op de vrijgemaakte markt Het parcours van het geld Inzicht in de factuur en in de leverancier Overzicht van het document factuur Structuur van de prijs Van prijs naar keuze Facturen, contracten en verkoop: reglementaire aspecten Waar klacht indienen? Het verbruik interpreteren

3 Het energieparcours Elektriciteit Producenten Transmissienet: V V Federale bevoegdheid Beheerder: Elia Gewest. transmissienet: V V Gewest. bevoegdheid Beheerder: Elia Distributienet: V 400 V Gewest. bevoegdheid Beheerder: Sibelga Verbruikers

4 Het energieparcours Gas Structuur vergelijkbaar met elektriciteit: Elektriciteit Gas Transport 380kV -> 150kV : Elia Hoge druk: Fluxys Gewest. transport 150 -> 30kV : Elia Distributie < 30kV : DNB Hoge druk: DNB

5 Korte geschiedenis van de vrijmaking Voor de vrijmaking: Sibelga (en Electrabel voor de rekening van Sibelga) is exclusief leverancier en zorgt voor de distributie. Ccge* controleert de prijzen met de "Cost+"-methode: Prijs = Kosten voor de leverancier + een marge. (*): CCGE - Controlecomité voor Gas en Elektriciteit. Na de vrijmaking: "Unbundling" (= ontkoppeling): de toelevering (= verkoop) en de distributie worden door verschillende spelers beheerd. De toelevering wordt vrijgemaakt, d.w.z. open voor meerdere leveranciers. Het transport en de distributie worden toevertrouwd aan privé/publieke monopolies. De regulatoren houden toezicht op de markt.

6 De spelers op de vrijgemaakte markt Producent: al wie elektriciteit/gas produceert en injecteert in het net. Leverancier: al wie elektriciteit of gas verkoopt aan de consumenten Noodleverancier: De distributienetbeheerder is verantwoordelijk voor de toelevering aan (onder andere) beschermde klanten. Hij krijgt daarom ook de titel noodleverancier. Niet te verwarren met Standaardleverancier: de leverancier die wordt toegewezen aan klanten die geen contract hebben ondertekend sinds de vrijmaking (Electrabel Customers Solutions) (Transmissienetbeheerders en gewestelijke TNB's) DNB (Sibelga) DistributieNetBeheerder. In Brussel is dat Sibelga. Sibelga beheert o.a. de meters, vermogensbegrenzers, overzichten enz Regulator (Brugel) Toezicht op de markt 6

7 Het parcours van het geld Toeslagen en bijdragen Producenten Transmissienetbeheerders Leverancier Distributienetbeheerders Alleen de leverancier factureert aan de consument

8 Het parcours van het geld Klantzijde: De klant kiest zijn leverancier; Elke leverancier stelt zijn eigen prijs samen, volgens een tariefformule van zijn keuze; De klant betaalt zijn factuur aan de leverancier...

9 Het parcours van het geld Klantzijde: De leverancier stelt één factuur op voor de klant, en centraliseert alle kosten: De leveranciersprijs, dwz De kosten voor productie of aankoop van energie, De respectieve marges voor de producent(en) en de leverancier, Transport en distributie, De extra kosten vanuit federaal niveau of gewest, De btw. De leverancier hoeft geen producent te zijn Hij koopt en verkoopt, dat is alles!

10 Programma Inleiding: Organisatie van de gas- en elektriciteitsmarkten Het energieparcours Korte geschiedenis van de vrijmaking (liberalisering) De spelers op de vrijgemaakte markt Het parcours van het geld Inzicht in de factuur en in de leverancier Overzicht van het document factuur Structuur van de prijs Van prijs naar keuze Facturen, contracten en verkoop: reglementaire aspecten Waar klacht indienen? Het verbruik interpreteren

11 De factuur: eerste oogopslag (1 e bladzijde) Gegevens toeleveringspunt Energievector(en) Leveringsadres EAN-codes (identificatie van een toeleveringspunt) In geval van domiciliëring vermeldt de factuur de domiciliëring en de datum waarop de bank de betaalopdracht krijgt. Gegevens DNB (Sibelga) Naam Noodnummer Klantgegevens Naam en adres klant Gegevens leverancier Naam, hoofdzetel, ondernemingsnr, Gegevens klantendienst (adres, tel., fax & mail of url naar contactformulier) Factuurgegevens Klant- en factuurnr. Factuurdatum Totaalbedrag van betaalde voorschotten Te betalen totaal Rekeningnr. voor betaling of waar de terugbetaling plaatsvindt (indien geen nr. bekend voor terugbetaling, vraag rekeningnr. aan klant) Termijn Mededeling, te vermelden bij de betaling. Aanmaningskosten

12 De factuur: eerste oogopslag (andere pagina's) Detail van de gefactureerde bedragen Nr. van meter ( EAN) Datum initiële/afsluitende opname (cf. meterstand later) Initiële en eindmeterstand verbruik (hieronder) Gefactureerd totaalverbruik Detailoverzicht voorschotten (bedragen & data voor facturatie of betaling) Uitsplitsing van de bedragen in de volgende rubrieken Behandeling van klachten in de rubriek energie"! Procedure in geval van betwisting van factuur Info over de ombudsman voor de energie Gegevens over het contract

13 Structuur van de prijs Het bedrag dat de leverancier factureert, omvat: De kostprijs van de energie ( commodity ) waaronder kostprijs van groene certificaten ( bijdrage groene elektriciteit ) De kostprijs voor gebruik van de netten Transmissienet (Elia voor de elektr.) Distributienet (Sibelga) Heffingen en extra belastingen

14 Structuur van de prijs Belastingen (zoals btw) & extra heffingen 22% Eindprijs elektriciteit BTW 17% van deze 22% Energie 44% Distributie 29% Transport 5% Bron:

15 Structuur van de prijs Eindprijs elektriciteit Eindprijs gas Energie 44% Energie & transport (<3%) 59% Slechts één component voor onderhandeling! Bron:

16 Structuur van de prijs De prijs van de leverancier Sinds de vrijmaking zijn alle prijsformules mogelijk: Vaste tarieven, bv. bij tweevoudig tarief (elektriciteit) kwh-prijs in piekuren kwh-prijs in daluren Vaste heffing Verbr. piekuren Verbr. daluren. Variabele tarieven A, B en C kunnen elke maand geïndexeerd worden met complexe formules De prijzen kunnen dus dalen of stijgen! De leverancier kan hopen het risico te beperken.

17 Structuur van de prijs De prijs van de leverancier Enkelvoudig of tweevoudig? Tweevoudig: onmogelijk voor gas Aangepaste meter vereist voor tweevoudig tarief Tijdstippen voor tweevoudig tarief Piekuren: Weekdagen (ook feestdagen) Daluren: Nachten en Weekends Opgelet: De installatie van een tweevoudig-tariefmeter is niet altijd rendabel! De exacte tijdstippen voor tweevoudig tarief zijn afhankelijk van de ligging: Nachttarief Van 22 tot 7 u. Van 23 tot 8 u. Gemeenten Anderlecht, Oudergem St.-Agatha-Berchem Etterbeek, Vorst, Koekelberg, St.-Jans- Molenbeek, Ukkel, Watermaal-Bosvoorde, St.-Lambrechts-Woluwe, St.-Pieters-Woluwe Brussel, Evere, Ganshoren, Haren, Elsene, Jette, Laken, Neder-Over-Heembeek, Sint- Gillis, St.-Joost-ten-Noode, Schaarbeek Bron: Sibelga

18 Structuur van de prijs De prijs van de leverancier Enkelvoudig of tweevoudig? Opgelet: De installatie van een tweevoudig-tariefmeter is niet altijd rendabel! Bij tweevoudig is het tarief: Duurder in de piekuren Minder duur in de daluren De vaste heffingen zijn niet noodzakelijk dezelfde De activering van de tweevoudige meter kost meer dan 150,-!

19 Structuur van de prijs De tarieven voor transport & distributie Vergoeding voor het gebruik van de transmissienetten en gewestelijke transmissienetten (beheerd door Elia) Vergoeding voor het gebruik van het distributienet (Sibelga) Tarieven goedgekeurd door de CREG (federale regulator) en niet onderhandelbaar.

20 Structuur van de prijs De belastingen en extra heffingen Er zijn 3 soorten extra heffingen: Federale heffingen Gewestelijke heffingen BTW (21%) Met voorsprong de meest aanzienlijke

21 Van prijs naar keuze De prijs van elektriciteit Mediaan verbruiker: kwh/jaar 0,25 /kwh ~510 /jaar ~70 /jaar Minstens 0,216 /kwh ~440 /jaar Bron: Brugel (

22 Van prijs naar keuze De gasprijs Mediaan verbruiker: kwh/jaar 0,072 /kwh ~925 /jaar ~100 /jaar 0,065 /kwh ~825 /jaar Bron: Brugel (

23 Jaarlijks factuurbedrag ( ) Van prijs naar keuze Potentieel Een potentieel van 15%... In veronderstelling dat de "beste koop" van vandaag ook die van morgen is! Elektriciteit Gas Standaard leverancier Interessantste aanbod op de markt Ter vergelijking: spaarzaam gedrag maakt een vergelijkbare besparing mogelijk, zonder verrassingen.

24 Van prijs naar keuze Keuzecriteria Vast of variabel Tweevoudig of enkelvoudig Groene elektriciteit of niet

25 Reglementaire aspecten facturen en contracten Federaal akkoord Consumenten/Leveranciers Akkoord: De consument in de vrijgemaakte gas- en elektriciteitsmarkt Doelstelling: De bescherming van de consument in de vrijgemaakte gas- en elektriciteitsmarkt verbeteren, en tegelijk de geldende concurrentieregels respecteren. De Brusselse wetgeving Gasordonnantie Elektriciteitsordonnantie Reglementaire besluiten

26 Reglementaire aspecten facturen en contracten Het federaal akkoord Marketingtechnieken: Verandering van contract of van leverancier kan uitsluitend met een schriftelijk en ondertekend contract (bv. niet telefonisch) Telefonische verkoop, schriftelijke bevestiging van het contract (het contract is niet gesloten zolang de klant geen ondertekend exemplaar terugstuurt) bedenktijd van 14 dagen Verkopen buiten de onderneming (bv. deur-aan-deur) De verkoper overhandigt de consument een origineel en duidelijk leesbaar exemplaar van het door beide partijen ondertekende contract. De leverancier bevestigt daarna het contract met een persoonlijk geadresseerde brief. De bevestiging bevat ook een kopie van het contract, ondertekend door de leverancier, inclusief de algemene en bijzondere voorwaarden. De consument heeft nog 14 dagen het recht om te verzaken aan het contract.

27 Reglementaire aspecten facturen en contracten Het federaal akkoord Verandering van leverancier: De verandering van leverancier wordt geregeld door de nieuwe leverancier die ervoor zorgt dat de wettelijke opzegtermijn van één maand wordt nageleefd. Eindafrekening De oude leverancier stelt alles in het werk om binnen de termijn van 6 weken na de ontvangst van de metergegevens van de distributienetbeheerder aan de consument de eindfactuur te bezorgen. Hij betaalt de consument terug binnen 15 dagen na deze afrekening Hij factureert geen administratiekosten Verbrekingsvergoedingen voor niet-conforme ontbinding/stopzetting Geen vergoedingen!

28 Reglementaire aspecten facturen en contracten Het federaal akkoord Klachten De consument kiest vrij de manier waarop hij zijn vraag tot de leverancier richt. De energieleveranciers verbinden zich er toe om mondelinge afspraken die gemaakt worden met de consumenten per brief, per of per SMS, naargelang de aard van de afspraak, te bevestigen. De leveranciers verbinden zich ertoe om vragen en klachten binnen de 5 werkdagen (of 10 werkdagen bij betwisting van een factuur en in elk geval voor de uiterste betaaldatum) te beantwoorden. Dit antwoord vermeldt of de klacht gegrond is (met de motivatie indien ze niet gegrond is), en of ze verder onderzocht moet worden. In dat laatste geval wordt de datum vermeld waarop de consument het definitieve antwoord ontvangt. Indien de betwisting van een factuur gegrond is, of nog moet worden onderzocht, wordt de inning van de betwiste bedragen opgeschort. Er kunnen geen kosten gefactureerd worden voor behandeling van klachten. Inhoud van de facturen (cf. akkoord) Verhuizingen (cf. akkoord) Domiciliëringen (cf. akkoord) Algemene voorwaarden (cf. akkoord)

29 Oefening Vermelden de facturen de elementen die worden genoemd in punt V. Communicatie naar de consument? Welke betalingstermijn is vermeld op facturen die via bankdomiciliëring worden betaald? Over welke termijn beschikt de consument volgens de factuur om te reageren met vragen/klachten?

30 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse Wetgeving (Electriciteit) Beschrijving Ordonnantie betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ordonnantie tot wijziging van artikel 38bis van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 16 juli 1998 betreffende de toekenning van subsidies om investeringen van openbaar nut aan te moedigen en de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussel Ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de ordonnantie van 12 december 1991 houdende oprichting van begrotingsfondsen Datum van aanname Datum van publicatie 19/07/01 17/11/01 23/12/13 23/12/13 12/01/08 14/01/09 30/04/09 5/05/09 20/07/11 10/08/11 Ordonnantie elektriciteit (gecoördineerde tekst) 8/02/13 8/02/13 ID=8&siteID=&language=fre =8&siteID=&language=dut 34

31 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse Wetgeving (Electriciteit) Beschrijving Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering waarbij de winterperiode wordt verlengd Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende vrijstelling van de federale bijdrage ter compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de liberalisering van de elektriciteitsmarkt Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende goedkeuring van het technisch reglement voor het beheer van het elektriciteitsdistributienet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de toegang ertoe Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende goedkeuring van het technisch reglement voor het beheer van het gewestelijk transmissienet voor elektriciteit Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bepalende de datum waarop de huishoudelijke afnemers in aanmerking komen inzake gas Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest houdende uitvoering van artikel 26 van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Datum van aanname Datum van publicatie 28/03/13 17/04/13 12/06/08 16/07/08 13/07/06 29/11/06 13/07/06 28/09/06 6/07/06 21/08/06 10/06/04 16/07/08 35

32 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse Wetgeving (Gas) Beschrijving Datum van aanname Ordonnantie gas (gecoördineerde tekst) 8/02/13 Ordonnantie tot wijziging van de ordonnanties van 19 juli 2001 en van 1 april 2004 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt en de gasmarkt in het Brussels Hoofdstedlijk Gewest en tot opheffing van de ordonnantie van 11 juli 1991 met betrekking tot het recht op een minimumlevering van elektriciteit en de ordonnantie van 11 maart 1999 tot vaststelling van de maatregelen ter voorkoming van de schorsingen van de gaslevering voor huishoudelijk gebruik Ordonnantie betreffende de organisatie van de gasmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, betreffende wegenisretributies inzake gas en elektriciteit en houdende wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 1 april 2004 betreffende de organisatie van de gasmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, betreffende wegenisretributies inzake gas en elektriciteit en houdende wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 1 april 2004 betreffende de organisatie van de gasmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, betreffende wegenisretributies inzake gas en elektriciteit en houdende wijziging van de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Erratum Datum van publicatie 14/12/06 9/01/07 1/04/04 26/04/04 20/07/11 10/08/11 20/07/11 19/10/11 ID=8&siteID=&language=fre =8&siteID=&language=dut 36

33 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse Wetgeving (Gas) Beschrijving Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende goedkeuring van het technisch reglement voor het beheer van het gasdistributienet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de toegang ertoe Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bepalende de datum waarop de huishoudelijke afnemers in aanmerking komen inzake gas Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering waarbij de winterperiode wordt verlengd Datum van aanname Datum van publicatie 13/07/06 18/09/06 6/07/06 21/08/06 28/03/13 17/04/13 37

34 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse ordonnanties Verplichting om offerte te maken: Elke leverancier is verplicht offerte te maken voor elke klant die dit vraagt. De offerte moet: Niet discriminerend zijn Geleverd worden binnen 10 werkdagen Duidelijke en transparante tariefvoorwaarden bevatten, met alle elementen van de prijs, de prijs per kwh en de gemiddelde prijs van de factuur De algemene voorwaarden & maatregelen voor beschermde klanten bevatten Uitzondering: Als een klant een offerte vraagt aan een leverancier bij wie: hij nog schulden heeft EN terwijl hij het aanzuiveringsplan niet respecteert kan deze leverancier: Ofwel schriftelijk weigeren een offerte te maken, Ofwel een waarborg vragen aan de klant (max. 2 maanden) 38

35 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse ordonnanties Contracten van 3 jaar, opzegbaar in 1 maand! De leveranciers moeten contracten met een vaste duur van minstens 3 jaar aanbieden De leverancier: kan enkel opzeggen op beslissing van de Vrederechter De klant: kan eender wanneer kosteloos opzeggen, met een opzeg van maximaal 1 maand 39

36 Reglementaire aspecten facturen en contracten De Brusselse ordonnanties Facturen, aanmaningen en ingebrekestellingen De facturen voor gas en voor elektriciteit mogen niet vermengd worden. Anders gezegd: de leverancier mag 1 enkele factuur sturen voor de 2, maar moet het detail van de berekening meegeven. Het beschermingssysteem (beschermde klanten) moet worden vermeld op elke herinnering en ingebrekestelling 40

37 Waar klacht indienen? Bij betwisting van de factuur en bij elke andere klacht, is de leverancier de 1 e verplichte stap. De leveranciers: Electrabel: (zonetarief) werkdagen: van 8 tot 20 u. zaterdag: van 9 tot 13 u. Regentlaan 8, 1000 Brussel Lampiris: Tel.: 078/ v Rue Natalis 2, 4020 Liège

38 Waar klacht indienen? Bij betwisting van de factuur en bij elke andere klacht, is de leverancier de 1 e verplichte stap Leverancier van elektriciteit in Brussel: op Société/Onderneming Téléphone/Telefoon Site web/website Belpower International SA 02/ Electrabel 078/ (prof.) - 078/ Electrabel Customer Solutions 078/ / (prof.) Endesa Energía / Eneco België 015/ Essent Belgium (RWE) 0800/ E.ON Belgium 02/ Lampiris 0800/ Nuon Belgium 0800/ OCTA (FR) (NL) RWE Energy Belgium SPRL 03/ SPE (Luminus) 078/ Trianel Energie 03/

39 Waar klacht indienen? Bij betwisting van factuur en bij elke andere klacht is de leverancier de 1 e verplichte stap Leverancier van gas in Brussel: op Société/Onderneming Téléphone/Telefoon Site web/website Distrigas 02/ Electrabel 078/ (prof.) - 078/ Electrabel Customer Solutions 078/ / (prof.) Eneco België 015/ Essent Belgium (RWE) 0800/ Gas Natural Europe SAS GDF Suez 02/ Lampiris 0800/ Nuon Belgium 0800/ OCTA (FR) (NL) RWE Energy Belgium SPRL 03/ SPE (Luminus) 078/

40 Waar klacht indienen? De federale ombudsman voor energie: Postadres Koningsstraat Brussel 02/ / Vooraleer klacht in te dienen: schriftelijke stappen ondernemen bij de leverancier (met ten minste naam, adres, voorwerp van de klacht).

41 Waar klacht indienen? FOD Energie (Economie, KMO, ) ord_dat_de_consument_beschermt/ FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie Algemene Directie Controle en Bemiddeling Centrale diensten FO WTC III Simon Bolivarlaan Brussel Tel. : Fax: eco.inspec.fo@economie.fgov.be

42 Waar klacht indienen? Brugel eid=2 (om een klacht in te dienen) Formulier terugsturen (met de post, per fax of via ) naar: BRUGEL Kunstlaan Brussel Tel.:

43 Programma Inleiding: Organisatie van de gas- en elektriciteitsmarkten Het energieparcours Korte geschiedenis van de vrijmaking (liberalisering) De spelers op de vrijgemaakte markt Het parcours van het geld Inzicht in de factuur en in de leverancier Overzicht van het document factuur Structuur van de prijs Van prijs naar keuze Facturen, contracten en verkoop: reglementaire aspecten Waar klacht indienen? Het verbruik interpreteren

44 Het verbruik analyseren Vooraf Verdeling van de energiefactuur van de Brusselse gezinnen Koken 6% Verlichting & elektro. 27% Verwarming 54% San. warm water Bijverwarming 12% 1% Bron: ABEA ( Self Check-up )

45 Het verbruik analyseren Vooraf Beschikken over de goede gegevens: Is de factuur wel degelijk een regularisatiefactuur? Is de factuur gebaseerd op de meterstand en niet op een schatting? Als dat niet zo is: Zijn de meterstanden te vergelijken met de laatst bekende gegevens? Zijn de metingen individueel en is het leveringsadres correct? Zijn er andere energievectoren (stookolie, hout)? Indien ja: rekening houden met deze andere vectoren en ze converteren tot PCI Op de factuur is niet altijd alles te controleren! Afrekening van het elektriciteitsverbruik Leveringsadres: Delaruestraat Brussel Meternummer: Verbruiksperiode: van 10/9/11 tot 9/10/12 (395 dagen) Enkelvoudig verbruik initiële meterstand: ,0 meterstand bij einde: ,0 of 4488 kwh

46 Het verbruik analyseren Vooraf Afrekening van het elektriciteitsverbruik Leveringsadres: Delaruestraat Brussel Meternummer: Voor de elektriciteit, bij de particulieren: Verbruik = Initiële meterstand Meterstand bij einde Verbruiksperiode: van 10/9/11 tot 9/10/12 (395 dagen) Enkelvoudig verbruik initiële meterstand: ,8 meterstand bij einde: ,0 of 2154,2 kwh Voor gas: Verbruik = (Initiële meterstand [M 3 ] Meterstand bij einde [M 3 ]) PCS waarbij PCS 10kWh/m 3 (De exacte PCS-waarden worden geleverd door Sibelga: Afrekening van het gasverbruik Leveringsadres: Delaruestraat Brussel Meternummer: Verbruiksperiode: van 10/9/11 tot 9/10/12 (395 dagen) Verbruik in M 3 initiële meterstand: ,0 meterstand bij einde: ,0 of 14905,0 kwh

47 Het verbruik analyseren Het verbruik van elektriciteit Het jaarlijks verbruik berekenen [kwh/jaar] Jaarlijks verbruik = verbruik tijdens de meetperiode / aantal maanden in de meetperiode * 12 Weten waarvoor de elektriciteit werd gebruikt Verwarming Warm sanitair water Ander gebruik (verlichting, koken, elektro enz ) Evalueer elektriciteitsverbruik alleen zonder verwarming en warm water als warm water elektrisch wordt bereid, moet het geschatte verbruik voor water afgetrokken worden (cf. infra)

48 Het verbruik analyseren Het elektriciteitsverbruik Is mijn verbruik normaal? Bron: ABEA ( Self Check-up ) Voorbeeld: 1 gezin met 2 volwassenen en 2 grote kinderen verbruikt kwh elek /jaar zonder warm water en verwarming. Hoe zit het met het eigen verbruik?

49 Het verbruik analyseren Het verbruik van sanitair warm water Meestal beschikt men over geen enkele meting van verbruik voor warm water Dit verbruik wordt dus alleen maar forfaitair geraamd Doelstellingen van de raming van het verbruik voor warm water: 1. Het warm sanitair water aftrekken van het gas- en elektriciteitsverbruik 2. Bewust maken voor de vermoedelijke impact van warm sanitair water en van gedrag dat warm water bespaart Het reële verbruik van warm sanitair water kan fors afwijken van de raming

50 Het verbruik analyseren Het verbruik van sanitair warm water Het verbruik van warm sanitair water ramen: Het apparaattype identificeren Gas/elektriciteit of stookolie Instant of met boiler Gecombineerd met verwarming of afzonderlijk Vermenigvuldig met aantal bewoners Identificeer de aanwezigheid van een waakvlam Bron: ABEA ( Self Check-up ) Is er een vlam wanneer de verwarmingsketel niet verwarmt (alleen voor gas)? Indien waakvlam, 600 kwh toevoegen Jaarlijks verbruik = verbruik apparaat (zie grafiek) x aantal bewoners kwh (indien waakvlam)

51 m³/dag m 3 /jour Het verbruik analyseren (Het verbruik van water) Verdeling van het waterverbruik (per persoon) in een woongelegenheid Bron: ABEA ( Self Check-up )

52 Het verbruik analyseren (Het verbruik voor verwarming) Het jaarlijkse verbruik van brandstof (gas/stookolie) berekenen Jaarlijks verbruik = verbruik tijdens de meetperiode / aantal maanden in de meetperiode * 12 Berekening van het jaarlijkse verbruik voor verwarming Verbruik verwarming = Verbruik brandstof Verbruik warm water (indien dezelfde energiebron als voor verwarming) 500 kwh (indien het kookfornuis dezelfde energiebron gebruikt) Berekening van meterstand in kwh/m 2

53 Het verbruik analyseren (Het verbruik voor verwarming) Berekening van meterstand in kwh/m 2 Index [kwh/m²] = verbruik verwarming / verwarmde oppervlakte Bron: ABEA ( Self Check-up )

54 Het verbruik analyseren We hebben bakens uitgezet Blijft nog te begrijpen: waarom dit verbruik? Enveloppe? Systemen? Gedrag? Maar dat is een ander verhaal!

55 Marie Brynart Soc. coop. Sustainable Energy Services / VRAGEN?