FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE"

Transcriptie

1 FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE versie Uitsluitend geslachten en soorten die in Nederland waargenomen zijn opgenomen. Vind je een nieuwe soort (wat niet geheel onmogelijk is), dan lukt determinatie met dit tabelletje niet. Vooral vleugel- en antennekenmerken zijn opgenomen. Vleugels kunnen puntig of rond zijn, breder of smaller. Bij de antennes moet soms het aantal lidjes geteld worden Bij het fotograferen zijn de vleugels van belang (adering, lengte, breedte) en de antennes (aantal lidjes, vorm eerste lidjes, vorm laatste lidjes). Uitdaging is om ook de oogbrug bovenop de kop vast te leggen. Als het mogelijk is metingen aan een foto te doen, dan zijn van belang: L=lengte vleugel en I=verhouding lengte/breedte. (Zie soortenlijst.) Vleugelhouding is bij dood gevonden dieren vaak niet te beoordelen. De beharing en daarmee de vlekken zijn aan zeer aan slijtage onderhevig. Voor vrijwel alle eindpunten in de tabel is in waarneming.nl een invoermogelijkheid voorhanden. Foto s met toestemming overgenomen uit waarneming.nl van Albert de Wilde, Jack Windig, Joke van Erkelens, Thijs de Graaf. Weia Reinboud (weialibel [at] xmsnet [dot] nl)

2 1 a Tussen de vorken (blauw gemarkeerd) liggen 2 aders (rood gemarkeerd); subfamilie Psychodinae, drie tribi, 55 soorten >3 b Tussen de vorken ligt 1 ader: overige twee subfamilies, tenminste 2 soorten. >2 2 a subfamilie Trichomyiinae, 1 soort: Trichomyia urbica, bruin, harig, gevlekte vleugels, larven in rottend hout. Foto: b subfamilie Sycoracinae, 1 soort: Sycorax spec., parasiet van amfibieën. De foto is van de enige waarneming in Nederland en die is niet tot op de soort gedetermineerd: 3 a Vleugels dakvormig boven het lijf, waarbij de voorrand van de vleugel onder zit (net als bij vogels): tribus Psychodini, 18 soorten. >4 b Vleugels vlak gespreid: overige twee tribi, samen 38 soorten >6 4 Psychodini spec. is altijd goed. Ze hebben uivormige antennesegmenten, zie foto bij punt 5C. Verdere determinatie: a Vleugel met zwarte vlekjes bij het eind van de aders, meestal niet bij alle aders maar om en om (alternerend). Tinearia spec., 2 soorten. Meestal betreft het T. alternata, die heeft vage donkere vlekken op de vleugel. T. lativentris heeft veel witte haren op de vleugel. b Vleugel anders. Hier een voorbeeld van de vleugeladering (let op: voorrand van de vleugel zit onder). >5 5 Psychoda spec. is altijd goed. Enkele soorten Psychoda zijn van foto te herkennen: a P. surcoufi heeft een (soms erg vage) band op de vleugels:

3 b P. erminea heeft donkere stippels op de vleugel: c Bij het soortenpaar P. albipennis/p.satchelli zijn er maar 14 (ipv 15 of 16) antennesegmenten. Het laatste segmentje is klein, de eerste twee zijn korter dan de andere. d Bij de overige soorten kunnen wel groepjes onderscheiden worden aan de hand van de laatste lidjes van de antennes: met of zonder lange hals, verkleinde lidjes en dergelijke. Alleen met heel erg goede foto s is er kans op succes, hier alleen een plaatje van een deel van de mogelijheden (uit Freeman 1950). Van links naar rechts: A: P. albipennis, B: P. brevicornis, C: P.cinerea (en P. gemina), D: P. crassipennis, E: P. pusilla (en P. grisescens), F: P. setigera, G: P. trinodulosa. 6 a Antennesegmenten 4-10 ton- of bolvormig, antenne stuk korter dan breedte van de vleugel: tribus Pericomini, 17 soorten. Met een voorbeeld van de vleugeladering. >7 b Antennesegmenten 4-10 uivormig (bolletje met lange steel), antenne lang: tribus Telmatoscopini, 20 soorten. Als plaatje de vleugeladering van de algemene Clogmia. >8 7 Pericomini spec is altijd goed. Veel soorten hebben getekende vleugels. Eén genus kan nader gedetermineerd worden: a Genus Clytocerus heeft een verlengd eerste antennesegment en opvallende beharing op het derde segment (bij mannetjes meer dan bij vrouwtjes), vleugels erg bont met eveneens bonte franje: Clytocerus spec. 8 a Algemene en grote soort (vleugel tot 4.5 mm lang) met witte vlekjes langs de vleugelrand en een paar zwarte vlekjes op de vleugel (met bij verse dieren daar weer een plukje wit haar op, zie foto bij 3b). Clogmia albipunctata. b Anders: Telmatoscopini spec

4 SOORTENLIJST Onderstaande soorten zijn in Nederland gevonden (uit Wagner&Beuk 2002 en Boumans 2011). De lengte L van de vleugel wordt gegeven en de Index I van de vleugel (=lengte gedeeld door breedte). Alleen op foto s waar de vleugel helemaal scherp is kunnen betrouwbare metingen worden gedaan. Deze maten kunnen soms helpen om het aantal kandidaten voor de determinatie te verkleinen. Maar: alle soorten variëren qua grootte! (De maten komen uit Vaillant 1971 e.v.) Een kleine index betekent een relatief brede vleugel, een grote index een relatief langwerpige vleugel. Bovenaan de tabel staan ook de taxonomische aanduidingen: F= familie, SF=subfamilie, T=tribus (stam), G=genus (geslacht), S= species (soort). Voorgestelde subgenera/ondergeslachten zijn weggelaten, de taxonomie is sowieso nog erg in beweging. F SF T G S L I PSYCHODIDAE Psychodinae Pericomini Bazarella subneglecta Clytocerus ocellaris splendidus Pericoma diversa fallax exquisita trifasciata Pneumia = Satchelliella canescens compta extricata mutua nubila palustris trivialis Ulomyia annulata fuliginosa (Setomimini) Tonnoiriella pulchra Psychodini Psychoda albipennis brevicornis cinerea crassipennis erminea gemina grisescens pusilla minuta phalaenoides satchelli setigera surcoufi trinodulosa zetterstedti

5 F SF T G S L I Tinearia alternata lativentris Telmatoscopini Clogmia albopunctata rothschildi tristis Jungiella consors 1.9 longicornis 2.54 soleata Mormia acuminata albicornis caliginosa Panimerus albifacies albomaculatus notabilis Paramormia = Duckhousiella fratercula ustulata Perispsychoda auriculata fusca Philosepedon humeralis 2.63 perdecorum Telmatoscopus = Krekiella morulus similis Trichopsychoda hirtella Trichomyiinae Trichomyia urbica BRONNEN Louis Boumans: De WC-motmug Clogmia albipunctata, naturalis.nl/document/ Louis Boumans: Psychoda surcoufi, een motmug van compost, nieuw voor Nederland, Louis Boumans: Bijdrage aan de kennis van urbane motmuggen (Diptera: Psychodidae), Paul Freeman, Psychodidae in Handbooks for the Identification of Brish Insects Vol IX part 2, F. (François) Vaillant: Psychodidae Psychodinae in Erwin Lindner Die Fliegen in der Palaearktischen Region, Lieferung 287 (1971), 291 (1972), 292 (1972), 305 (1974), 310 (1975), 313 (1976), 317 (1978), 320 (1979), 326 (1981), 328 (1983) (629 bladzijden over de Pericomini en Telmatoscopini; de Psychodini ontbreken). Rüdiger Wagner and Paul L. Th. Beuk: Family Psychodidae in Paul L. Th. Beuk (ed), Checklist of the Diptera of the Netherlands, Foto s op waarneming.nl/familie/view/10259 Foto s op observado.org/familie/view/10259 Foto s op diptera.info/photogallery.php?album _id=83

FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE

FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE versie 9 2016-10-12 Uitsluitend geslachten en soorten die in Nederland waargenomen zijn staan in deze tabel. Vind je een nieuwe soort (wat niet onmogelijk

Nadere informatie

Louis Boumans. introductie. bijdrage aan de kennis van urbane motmuggen. (diptera: psychodidae)

Louis Boumans. introductie. bijdrage aan de kennis van urbane motmuggen. (diptera: psychodidae) bijdrage aan de kennis van urbane motmuggen (diptera: psychodidae) Louis Boumans Motmuggen vormen een vast onderdeel van de fauna van de bebouwde omgeving. De larven leven veelal van organisch afval en

Nadere informatie

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel T: Trichoceridae (Wintermuggen) Uit de Benelux is alleen het genus Trichocera bekend, met

Nadere informatie

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel P. Ptychopteridae (Glansmuggen) Inleiding Uit de Benelux kennen we van de Ptychopteridae

Nadere informatie

Veld- en fotodeterminatie van wilde bijen Sleutel voor de toekomst?

Veld- en fotodeterminatie van wilde bijen Sleutel voor de toekomst? Veld- en fotodeterminatie van wilde bijen Sleutel voor de toekomst? 9-1-2016 Stijn Schreven Voor gebruik van foto s uit dit document moet vooraf toestemming gevraagd worden aan de fotograaf: Dick Belgers

Nadere informatie

De kleine beestjesclub

De kleine beestjesclub Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert

Nadere informatie

Geelgerande waterkevers in Vlaanderen

Geelgerande waterkevers in Vlaanderen Natuur.focus 13(4): 156-161 Geelgerande waterkevers in Vlaanderen Sterk bedreigd of onderbemonsterd? Kevin Scheers Bijlage: Determinatiesleutel De geelgerande waterroofkevers zijn in het veld vrij eenvoudig

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 13 juni Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 13 juni Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 13 juni 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Na de gebruikelijke dinsdagochtend-excursie op een ongebruikelijke locatie (Volkstuinen Froukemaheerd) spoedde ik mij richting

Nadere informatie

Libellen herkennen. Weidebeekjuffer Vrouwtjes zijn metaalglanzend groen, de mannetjes zijn blauw. Ze leven langs beken en rivieren (stromend water).

Libellen herkennen. Weidebeekjuffer Vrouwtjes zijn metaalglanzend groen, de mannetjes zijn blauw. Ze leven langs beken en rivieren (stromend water). 1 Libellen herkennen In Nederland leven 71 soorten libellen. Veel daarvan zijn zeldzaam en zul je niet snel tegenkomen. Zo n 25 soorten kun je wel in de stad tegenkomen. Van deze libellen bespreken we

Nadere informatie

Langpootmuggen en verwanten

Langpootmuggen en verwanten Langpootmuggen en verwanten Doel: Kennismaking (types, biotopen) Welke kenmerken zijn belangrijk? Hoe neem ik goede foto s? Enkele voorbeelden met hun kenmerken Kris Peeters, Zwijndrecht peeters.heyrman@scarlet.be

Nadere informatie

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek HOOFDTABEL 1.a. Vleugels gereduceerd, niet verder reikend dan halverwege het achterlijf (fig.

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 oktober Beste natuurliefhebber/-ster

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 oktober Beste natuurliefhebber/-ster De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 oktober 2016 Beste natuurliefhebber/-ster Het was een prachtige dag en ik was graag ook na de excursie nog een paar uurtjes op de tuin gebleven, maar dat zat er

Nadere informatie

Dagvlinders vouwen in rust hun vleugels verticaal, recht boven hun lijf samen (met één uitzondering: de dikkopjes).

Dagvlinders vouwen in rust hun vleugels verticaal, recht boven hun lijf samen (met één uitzondering: de dikkopjes). 1 Vlinders herkennen Er zijn veel meer nachtvlinders dan dagvlinders; in Nederland leven 53 soorten dagvlinders en zo n 2000 soorten nachtvlinders. Nachtvlinders zie je echter veel minder omdat veel soorten

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 23 mei Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 23 mei Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 23 mei 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heerlijke dag. De zon scheen, maar de sluierbewolking maakte het fotograferen tot een prettige bezigheid. Er

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 12 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 12 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 12 juli 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Er stond een vrij stevige bries en de weersverwachting voor in de loop van de middag was niet bijzonder gunstig, maar het

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 juli 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een dag met veel bewolking, af en toe een regenbui en dan weer een tijdje een aangenaam zonnetje. Een dag waarop

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 18 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 18 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 18 juli 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was weer een heel aardige dag en ik heb met plezier bijna een volledige werkdag doorgebracht op de tuinen van De Wiershoeck

Nadere informatie

duistere heiderouwzwever exoprosopa cleomene duikt op in nederlandse wolzwevercollectie (diptera: bombyliidae)

duistere heiderouwzwever exoprosopa cleomene duikt op in nederlandse wolzwevercollectie (diptera: bombyliidae) duistere heiderouwzwever exoprosopa cleomene duikt op in nederlandse wolzwevercollectie (diptera: bombyliidae) John Smit De roodbruine heiderouwzwever Exoprosopa capucina is een fraaie en karakteristieke

Nadere informatie

DETERMINATIE SLEUTEL VOOR DE NEDERLANDSE HEIDELIBELLEN

DETERMINATIE SLEUTEL VOOR DE NEDERLANDSE HEIDELIBELLEN DETERMINATIE SLEUTEL VOOR DE NEDERLANDSE HEIDELIBELLEN VRAAG 1: Zijn de onderzijdes van de ogen blauw tot grijzig gekleurd? (bestudeer voorbeeld 1.1) JA, NEE, De onderzijdes van de ogen zijn duidelijk

Nadere informatie

Een andere kijk op Den Haag

Een andere kijk op Den Haag Dagelijks vliegen er vogels om ons heen. Als je deze medestadbewoners nog niet kent, ga je in deze les kennis met ze maken. Goed om je heen kijken en op schrijven wat je ziet zijn manieren om de stad een

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 29 mei Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 29 mei Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 29 mei 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Ook dit keer was het zeer warm en lange tijd onbewolkt. De matige wind bracht maar weinig verkoeling. In de loop van de middag

Nadere informatie

Spreekbeurt de grote Toppereend

Spreekbeurt de grote Toppereend Ra,ra wie ben ik. Spreekbeurt de grote Toppereend Inleiding Ik doe mijn spreekbeurt over de grote toppereend. Omdat ik dit een hele mooie vogel vind. En omdat jullie misschien veel te weinig weten over

Nadere informatie

Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers

Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers HOMMELS Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers INDELING IN HET DIERENRIJK Rijk: Animalia dieren Stam: Arthropoda geleedpotigen Klasse: Insecta insecten Orde: Hymenoptera vliesvleugeligen Onderorde:

Nadere informatie

Verwerkingsopdracht. voor in de klas. Duistere Dierenrijk Groep 5-6

Verwerkingsopdracht. voor in de klas. Duistere Dierenrijk Groep 5-6 Verwerkingsopdracht voor in de klas Duistere Dierenrijk ------------------------------------------ Groep 5-6 - 4 Nachtvlinders Wist je dat er 2 groepen vlinders zijn? De ene groep noemen we dagvlinders,

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 juli 2015. Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 juli 2015. Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 juli 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, De verwachte (korte) regenbuien vielen inderdaad en ik kwam daardoor niet geheel droog aan bij De Wiershoeck. Ook de excursie

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 mei Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 mei Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 mei 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was weer een zomerse voorjaarsdag, daar zal ik niet over klagen. Maar ook dit keer viel het aantal insecten nogal tegen.

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 5 september Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 5 september Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 5 september 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, In de ochtend ging de zon schuil achter grijze wolken, gelukkig klaarde het later op en scheen de zon regelmatig. Dat

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, donderdag 20 april Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, donderdag 20 april Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, donderdag 20 april 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was donderdag de 20 ste een stuk aangenamer dan de dinsdag ervoor en dus koerste ik al fietsend weer richting De

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, donderdag 3 mei Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, donderdag 3 mei Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, donderdag 3 mei 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, De excursie van dinsdag ging i.v.m. het miezerige weer niet door. Gelukkig was het donderdag wel aangenaam weer en dus fietste

Nadere informatie

De Wespendief. (Veldherkenning)

De Wespendief. (Veldherkenning) (Veldherkenning) R. KASTELIJN De Wespendief IN HET VELD IS VERWARRING MET DE BUIZERD EEN VEEL VOORKOMENDE FOUT. VOOR IEDEREEN DIE IN DE WESPENDIEF IS GEÏNTERESSEERD GELDT EEN ALGEMEEN ADVIES: GA IN HET

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016. Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016. Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heel aangename dag, maar er was minder te zien dan ik had gehoopt/verwacht. Twee dagen eerder waren we in de Hortus

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag.

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg Beste natuurliefhebber/- ster, Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. Een week geleden zag ik alleen nog maar

Nadere informatie

Nachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder

Nachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder Nachtvlinders Wist je dat er 2 groepen vlinders zijn? De ene groep noemen we dagvlinders, de andere groep noemen we nachtvlinders. Het verschil tussen dag- en nachtvlinders lijkt heel simpel: dagvlinders

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heerlijke, zonnige dag met niet teveel wind. Met een beetje sluierbewolking zou het een ideale dag zijn geweest

Nadere informatie

Panter. Ook wel luipaard genoemd

Panter. Ook wel luipaard genoemd Panter Ook wel luipaard genoemd Een katachtige die je niet moet verwarren met het jachtluipaard, ofwel de cheeta, want dat is weer een andere soort kat. Een grote, gevlekte kat Deze snelle kat is een stuk

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, vrijdag 11 november Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, vrijdag 11 november Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, vrijdag 11 november 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was met zo n 5 à 6 graden nou niet direct lekker warm, maar er stond weinig wind en de zon scheen heel aangenaam.

Nadere informatie

Download het originele werkstuk in de bijlage voor de foto's van de bloemen.

Download het originele werkstuk in de bijlage voor de foto's van de bloemen. Praktische-opdracht door een scholier 1556 woorden 24 augustus 2010 5,9 20 keer beoordeeld Vak Biologie Download het originele werkstuk in de bijlage voor de foto's van de bloemen. Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 24 april Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 24 april Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 24 april 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, De weersverwachting was niet best. Het zou koud zijn en er werd 6 mm regen verwacht. Gelukkig viel het mee. Het heeft heel

Nadere informatie

Gallen. Er is een nieuwe druk verschenen van Het Gallenboek. Een mooie gelegenheid om eens kennis te maken met Gallen.

Gallen. Er is een nieuwe druk verschenen van Het Gallenboek. Een mooie gelegenheid om eens kennis te maken met Gallen. Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. november 2010 nummer 8 Gallen Vorig jaar is er een nieuwe druk verschenen van het Gallenboek. Dit is een boek, waarin alle Nederlandse gallen staan,

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Eend Inleiding Ik hou mijn werkstuk over eenden omdat ik het leuke dieren vind en ik wil er wat over leren. Dit wil ik er over weten: Wat doen eenden de hele dag? Wat eten eenden? Wat voor soorten eenden

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een zomerse dag met vrij veel zon en weinig wind. Dat laatste vind ik prettig, maar wat betreft de temperatuur ben

Nadere informatie

Uiterlijke kenmerken 1 / 2e graad

Uiterlijke kenmerken 1 / 2e graad Zoek de zwaluw Uiterlijke kenmerken 1 / 2e graad Elke vogel ziet er anders uit. Niet alleen de kleuren, maar ook de vorm! Schrijf bij elke vogel de juiste naam. De boerenzwaluw in kleur Uiterlijke kenmerken

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 4 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 4 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 4 juli 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Wat mij betreft viel er dit keer op het weer helemaal niets aan te merken. Het was werkelijk een prima dag. Er vlogen en

Nadere informatie

nederland (diptera: psychodidae)

nederland (diptera: psychodidae) psychoda surcoufi, een motmug van compost, nieuw voor nederland (diptera: psychodidae) Louis Boumans Motmuggen zijn kleine mugjes, die vaak in de buurt van bebouwing worden gevonden. Verschillende algemene

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 september Beste natuurliefhebber/ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 september Beste natuurliefhebber/ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 25 september 2018 Beste natuurliefhebber/ster, Deze voor mij voorlopig laatste dag op de tuinen van De Wiershoeck en de Kinderwerktuin was een heerlijke najaarsdag.

Nadere informatie

HET HERKENNEN VAN GROTE MEEUWEN (DEEL 3)

HET HERKENNEN VAN GROTE MEEUWEN (DEEL 3) HET HERKENNEN VAN GROTE MEEUWEN (DEEL 3) Bram Rijksen In de vorige twee delen is ingegaan op de specifieke leeftijdskenmerken van de zeemeeuw, en op welke wijze het verschijnsel rui kan helpen bij het

Nadere informatie

inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8.

inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders in Nederland 11 9. Filmpjes 15 Pluskaarten

Nadere informatie

Opmerking voor de docent. Dieren determineren. Werkwijze

Opmerking voor de docent. Dieren determineren. Werkwijze Opmerking voor de docent. Verspreid door het lokaal ongeveer 30 dieren met een nummer en de naam van de soort. Gebruik preparaten, opgezette dieren eventueel platen. Vermeld eventueel bij het dier enkele

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Lieveheersbeestje Wie het het lieveheersbeestje? Veel mensen vinden insecten, en vooral kevers, maar griezelige beesten. Ze hebben van die rare sprieten op hun kop, van die enge dunne pootjes, En ook hun

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 23 augustus Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 23 augustus Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 23 augustus 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een warme, zeer warme dinsdag. De zon scheen volop en er stond weinig wind. Wat mij betreft zou de thermostaat

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 7 en woensdag 8 april 2015

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 7 en woensdag 8 april 2015 De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 7 en woensdag 8 april 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, Dinsdag, op weg naar De Wiershoeck en de Kinderwerktuin, zagen we onze eerste boerenzwaluw. Maar zoals we

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 26 juni Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 26 juni Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 26 juni 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Volgens de weerprofeten zou het een mooie dag worden en ze kregen helemaal gelijk. De temperatuur was aanzienlijk hoger

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 10 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 10 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 10 juli 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, De dag begon grijs en miezerig, maar toen ik richting Beijum fietste was het droog. Volgens het weerbericht zou het in de

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Werkvorm: Groepjes of alleen Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 45 minuten Groepjes of zelfstandig Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,

Nadere informatie

Determinatietabel voor de bijen van het genus Megachile in Nederland

Determinatietabel voor de bijen van het genus Megachile in Nederland Determinatietabel voor de bijen van het genus Megachile in Nederland Hans Nieuwenhuijsen 1 Achterlijf met 6 tergieten, antennes met 12 leden, vrouwtjes... 2 - Achterlijf met 7 tergieten, antennes met 13

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Dit keer fietste ik met gemengde gevoelens richting De Wiershoeck. Het was bewolkt, dat was niet erg, maar in de loop

Nadere informatie

Dit boomblauwtje fladderde er lustig op los en liet zich moeilijk fotograferen, maar ook hier geldt De aanhouder wint.

Dit boomblauwtje fladderde er lustig op los en liet zich moeilijk fotograferen, maar ook hier geldt De aanhouder wint. De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 9 augustus 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Regelmatig wordt het weer iets anders dan de deskundigen hadden verwacht. Maar dit keer kregen ze toch gelijk. In de

Nadere informatie

Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes

Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes Tijdens deze buitenopdracht komen jullie verschillende insecten tegen. Ook vind je andere kleine beestjes, die geen insecten zijn. De route is met een

Nadere informatie

John Smit, Willem Renema & Bob van Aartsen

John Smit, Willem Renema & Bob van Aartsen DE ZWEEFVLIEGEN CHRYSOTOXUM INTERMEDIUM EN C. FASCIOLATUM NIEUW VOOR DE NEDERLANDSE FAUNA (DIPTERA: SYRPHIDAE) John Smit, Willem Renema & Bob van Aartsen De zweefvliegen van het genus Chrysotoxum lijken

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 november Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 november Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 november 2015 Beste natuurliefhebber/-ster, De dag begon mistig, maar in de loop van de ochtend brak de zon door en werd het alsnog een aangename najaarsdag. Geheel

Nadere informatie

Vogelwerkgroep De Kempen. Nieuwsbrief. Wespendievenonderzoek in de Kempen 2012.

Vogelwerkgroep De Kempen. Nieuwsbrief. Wespendievenonderzoek in de Kempen 2012. Vogelwerkgroep De Kempen Postadres: Kermisberg 6, 5508 DW Veldhoven Website: www.vwgdekempen.nl Gironummer: 5859111 - Kamer van Koophandel: 40238962 Nieuwsbrief Wespendievenonderzoek in de Kempen 2012.

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 en woensdag 16 juli 2014

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 en woensdag 16 juli 2014 De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 en woensdag 16 juli 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Ondanks het tegenvallende weer, het was bijna de hele dag bewolkt en het miezerde af en toe, was het toch

Nadere informatie

De Wiershoeck- Schoolwerktuin, woensdag 13 november 2013

De Wiershoeck- Schoolwerktuin, woensdag 13 november 2013 De Wiershoeck- Schoolwerktuin, woensdag 13 november 2013 Het was afgelopen woensdag mooi herfstweer; droog, een aangenaam zonnetje en weinig wind. Maar het was erg rustig op de tuinen, er waren weinig

Nadere informatie

Veldtabel wolzwevers van Nederland (Diptera: Bombyliidae & Mythicomyiidae) J.T. Smit

Veldtabel wolzwevers van Nederland (Diptera: Bombyliidae & Mythicomyiidae) J.T. Smit Veldtabel wolzwevers van Nederland (Diptera: Bombyliidae & Mythicomyiidae) J.T. Smit Colon Veldtabel wolzwevers van Nederland (Diptera: Bombyliidae & Mythicomyiidae) 2013 Uitgave EIS-Nederland postbus

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, 8 en 9 april Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, 8 en 9 april Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, 8 en 9 april 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Dinsdag scheen af en toe even de zon, maar het was meestal erg bewolkt, het waaide stevig en het was regelmatig nat. Daarom

Nadere informatie

Prooiherkenning bij Steenuilen

Prooiherkenning bij Steenuilen Prooiherkenning bij Steenuilen Noteren Van belang is het te noteren: - datum (gebeurt automatisch) - tijdstip waarop de prooi binnengebracht wordt (graag zo nauwkeurig mogelijk op de minuut af) - wie brengt

Nadere informatie

Dinsdag 26 november 2013

Dinsdag 26 november 2013 Dinsdag 26 november 2013 Al geruime tijd was er, wat mij betreft, enige onduidelijkheid over de juiste benaming van de naast De Wiershoeck gelegen tuinen. Ik wist niet beter dan dat het de Schoolwerktuin

Nadere informatie

Tekst lezen en verwijswoorden begrijpen

Tekst lezen en verwijswoorden begrijpen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en verwijswoorden begrijpen In veel zinnen in de tekst staan verwijswoorden. Een verwijswoord verwijst naar een ander woord. Bijvoorbeeld: hij, hem, zij, het, die, hun, daar,

Nadere informatie

Een impressie over zweefvliegen in het Waasland. Marc Bogaerts 24 november 2012

Een impressie over zweefvliegen in het Waasland. Marc Bogaerts 24 november 2012 Een impressie over zweefvliegen in het Waasland Marc Bogaerts 24 november 2012 Inhoud Hoe herken je een zweefvlieg Soortenrijkdom Levenscyclus Levenswijze Waar moet je zoeken Wat heeft het Waasland te

Nadere informatie

Vraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben?

Vraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben? Naam: VLINDERS Vlinders zijn niet weg te denken uit onze leefomgeving. In het voorjaar kunnen we haast niet wachten tot de eerste Kleine vosjes of Citroenvlinders zich laten zien. En dan in de zomer en

Nadere informatie

Workshop. Bijenhotel

Workshop. Bijenhotel Workshop Bijenhotel 1 Blauwe ertsbij 2 Kleine roetbij Wespbij Zweefvlieg - grote ogen - 1 paar vleugels 3 - korte antennes 4 Bij of Wesp? Bijen - Stuifmeel en nectar (larvenvoedsel) - Verzamelapparaat

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Doordat we anderhalve week afwezig waren komt dit verslag later dan gebruikelijk. Intussen ben ik vergeten hoe de omstandigheden

Nadere informatie

Het voorkomen van Zabrachia tenella in Nederland (Diptera: Stratiomyidae)

Het voorkomen van Zabrachia tenella in Nederland (Diptera: Stratiomyidae) Het voorkomen van Zabrachia tenella in Nederland (Diptera: Stratiomyidae) P. L. TH. BEUK BEUK, P. L. TH., 1990. THE OCCURRENCE OF ZABRACHIA TENELLA IN THE NETHERLANDS (DIPTERA: STRATIOMYIDAE). - ENT. BER.,

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018 De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een prima dag. In de loop van de dag werd het warmer, een beetje benauwd zelfs en wat mij betreft had er iets

Nadere informatie

De Heikikker De Heikikker

De Heikikker De Heikikker De Heikikker Brabant Water beheert 2200 hectare grond waarvan 1500 hectare natuurgebied. Hiermee zijn wij een van de grootgrondbezitters in Noord-Brabant. In deze natuurgebieden liggen ook de waterwingebieden

Nadere informatie

Vogelwerkgroep De Kempen. Nieuwsbrief wespendievenonderzoek in de Kempen 2013.

Vogelwerkgroep De Kempen. Nieuwsbrief wespendievenonderzoek in de Kempen 2013. Vogelwerkgroep De Kempen Postadres: Kermisberg 6, 5508 DW Veldhoven Website: www.vwgdekempen.nl E-mail: info@vwgdekempen.nl Gironummer: 5859111 - Kamer van Koophandel: 40238962 Nieuwsbrief wespendievenonderzoek

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 7 juli 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 7 juli 2014. Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 7 juli 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Omdat er voor de dinsdag erg veel regen werd verwacht en er dan misschien weinig of geen leuke foto s zouden kunnen worden

Nadere informatie

JUFFERS klein, smal, ogen ver uiteen, zittend liggen vleugels meestal op achterlijf. Gekleurde vleugels Vrij groot Blauw glanzend Langs stromend water

JUFFERS klein, smal, ogen ver uiteen, zittend liggen vleugels meestal op achterlijf. Gekleurde vleugels Vrij groot Blauw glanzend Langs stromend water Beekjuffers -> 2 Lijken vlinders breedscheenjuffer weidebeekjuffer bosbeekjuffer JUFFERS klein, smal, ogen ver uiteen, zittend liggen vleugels meestal op achterlijf. Deel vleugel blauw Stromend water groen

Nadere informatie

De wc-motmug Clogmia albipunctata, een opvallend maar onopgemerkt element van onze fauna (Diptera: Psychodidae) Boumans, L.P.C.

De wc-motmug Clogmia albipunctata, een opvallend maar onopgemerkt element van onze fauna (Diptera: Psychodidae) Boumans, L.P.C. UvA-DARE (Digital Academic Repository) De wc-motmug Clogmia albipunctata, een opvallend maar onopgemerkt element van onze fauna (Diptera: Psychodidae) Boumans, L.P.C. Published in: Nederlandse Faunistische

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 27 juni Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 27 juni Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 27 juni 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Ondanks de eerder minder gunstige weersverwachting werd het toch een heel aangename dag. Met af en toe enige sluierbewolking,

Nadere informatie

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel A: Nephrotoma, Cylindrotoma, Diogma 1.a. Bovenkant achterlijf geel met een donkere (bruine

Nadere informatie

7.3. Sleutel tot de families

7.3. Sleutel tot de families 7.3. Sleutel tot de families...waterwantsen (Nepomorpha) 2...oppervlaktewantsen (Gerromorpha) 7...duikerwantsen (Corixidae) blz. 46 Algemeen uitzicht anders (zoekplaat 2, blz. 43)....3...waterschorpioenen

Nadere informatie

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg. Tabel E. Soorten met lichtere (geel tot grijze) middenstreep op achterlijf

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg. Tabel E. Soorten met lichtere (geel tot grijze) middenstreep op achterlijf Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel E. Soorten met lichtere (geel tot grijze) middenstreep op achterlijf 1.a. Voorrand van de

Nadere informatie

DETERMINEREN VAN VLEERMUIZEN IN WINTERSLAAP

DETERMINEREN VAN VLEERMUIZEN IN WINTERSLAAP DETERMINEREN VAN VLEERMUIZEN IN WINTERSLAAP Eerste set René Janssen Erik Korsten VLEN-Dag 20-10-2010 1 2 3 4 5 6 Paul van Hoof 7 8 9 10 OPBOUW VAN DE WORKSHOP 1. 10 foto s om mee te beginnen 2. Waarom

Nadere informatie

HET HERKENNEN VAN GROTE MEEUWEN (DEEL 5)

HET HERKENNEN VAN GROTE MEEUWEN (DEEL 5) HET HERKENNEN VAN GROTE MEEUWEN (DEEL 5) Bram Rijksen In de voorgaande delen is ingegaan op specifieke leeftijdskenmerken en het verschijnsel rui bij grote meeuwen. In het derde en vierde deel is aangegeven

Nadere informatie

Werkstuk Biologie De Sneeuwuil

Werkstuk Biologie De Sneeuwuil Werkstuk Biologie De Sneeuwuil Werkstuk door Rikaatje 1148 woorden 25 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou De Sneeuwuil Gemaakt door: Rika van Breemen 1HVC 2017 Inleiding

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, maandag 26 juni Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, maandag 26 juni Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, maandag 26 juni 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Omdat de vooruitzichten voor dinsdag minder gunstig waren, ging ik maandag alvast op onderzoek op de tuinen. Het was een

Nadere informatie

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg

Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel B: Ctenophora, Dictenidia, Nephrotoma, Tanyptera 1.a. Vleugel met 2 vlekken: een iets verlengde

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 oktober Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 oktober Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 oktober 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was, gelet op de tijd van het jaar, een heel aardige dag. Er stond een stevige wind en het heeft een paar keer geregend.

Nadere informatie

flamingo Klasse vogels

flamingo Klasse vogels flamingo Klasse vogels Orde flamingoachtigen In ZOO en Planckendael vind je drie verschillende flamingosoorten: (Planckendael) Dwergflamingo (Planckendael) (ZOO) Dwergflamingo Familie flamingo s flamingo

Nadere informatie

BMP Needse Achterveld 2006

BMP Needse Achterveld 2006 BMP Needse Achterveld 2006 Ook in 2006 is er elke 2 weken geteld in het Achterveld. Op deze manier proberen we vast te stellen hoeveel vogels van elk soort hier broeden. In het najaar van 2005 is het Achterveld

Nadere informatie

Over de zweefvliegen, en in Nederland en België

Over de zweefvliegen, en in Nederland en België Over de zweefvliegen, en in Nederland en België door Theo Zeegers & Mark van Veen Inleiding In 1938 schreef Kanervo (1938) een revisie van het genus Eristalis voor de Westpalaearctische regio. Hierin onderscheidde

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Klassikaal en deels alleen Duur: ± 45 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren over

Nadere informatie

Microscoop practicum

Microscoop practicum Microscoop practicum De microscoop Een microscoop is een instrument waarmee je kunt vergroten. Met een vergrootglas kun je ook vergroten maar niet zo veel als met een microscoop. Een vergrootglas bestaat

Nadere informatie

Giraffe. Inhoud. Hoefachtigen. Hoefachtigen

Giraffe. Inhoud. Hoefachtigen. Hoefachtigen Giraffe Inhoud Hoefachtigen Waar komen giraffen veel voor? Eten en drinken van de giraffe? Gewicht, lengte en leeftijd De geboorte Verschillende Soorten Giraffen De gevechten Hazenslaapjes Schone oren

Nadere informatie

De bloemvlieg Lasiomma seminitidum nieuw voor Nederland (Diptera, Anthomyiidae)

De bloemvlieg Lasiomma seminitidum nieuw voor Nederland (Diptera, Anthomyiidae) entomologische berichten 187 De bloemvlieg Lasiomma seminitidum nieuw voor Nederland (Diptera, Anthomyiidae) TREFWOORDEN Boerenzwaluw, De Kaaistoep, faunistiek, uitwerpselen J.A. (Joke) van Erkelens Entomologische

Nadere informatie

Door: A.B. van Woerkom, Volkerakstraat 19-bis, 3522 RB Utrecht. Inhoud: Inleiding - Atretium schistoswn - Cerberus

Door: A.B. van Woerkom, Volkerakstraat 19-bis, 3522 RB Utrecht. Inhoud: Inleiding - Atretium schistoswn - Cerberus ATRETIUM SCHISTOSUM OF CERBERUS RHYNCHOPS? Door: A.B. van Woerkom, Volkerakstraat 19-bis, 3522 RB Utrecht. Inhoud: Inleiding - Atretium schistoswn - Cerberus rhynchops - Bij de tekeningen - Summary - Literatuur.

Nadere informatie