GEMEENTE HOOGEVEEN. VERSLAG RAADSAVOND 26 maart Meningvormen RAADZAAL

Transcriptie

1 GEMEENTE HOOGEVEEN VERSLAG RAADSAVOND 26 maart 2009 Meningvormen RAADZAAL Aanwezig: Klaas van der Laan (voorzitter), Jan Ballast, Rolien van de Belt, Rob Berkenbosch, Bert Boersma, Bert Bouwmeester, Jan Braam, Sjoukje Brouwer, José Bruins Slot, Erik Giethoorn, Ellen van Heugten-Steenbergen, Anno Wietze Hiemstra, Gert Huijgen, Hendrikus Loof, Jerk Otten, Bert Otten, Henk Prigge, Wicher van Regteren, Henk Reinders, Arend Steenbergen, Jan Steenbergen, Jan Stoefzand, Mark Tuit, Gert Vos, Wim Warrink, Henk van de Weg, Jan Bekkering, Hetty Bouius, Frits Nijland, Dik Schuldink en Alma van Dooren (commissiegriffier). Verder aanwezig namens de Rekenkamercommissie: Frank Galesloot en Jeen Everaarts. Verslag: Zwaantinus Jeuring (Notuleerservice Nederland). De agenda luidde als volgt: 1. Spreekrecht. 2. Onderzoek grote projecten. 3. Rondvraag. Het volgende wordt naar voren gebracht. De voorzitter heet de aanwezigen welkom en opent de vergadering. 1. Spreekrecht Er wordt geen gebruikgemaakt van het spreekrecht. 2. Onderzoek grote projecten De voorzitter geeft het woord aan Frank Galesloot van de Rekenkamercommissie. Galesloot (vice-voorzitter Rekenkamercommissie) presenteert de bevindingen van het onderzoek grote projecten. Naast hem zitten de twee raadsleden die lid zijn van de Rekenkamercommissie en de secretaris. De aanleiding: In het voorjaar van 2007 zeiden de fracties voorkeur te hebben voor onderzoek naar hoe de raad meer grip kan houden op grote projecten. De Rekenkamercommissie besloot een leeronderzoek te doen. De opzet: De bedrijfsvoering en het projectmatig werken zijn niet onderzocht. Die keus bleek terecht omdat de gemeente dit goed voor elkaar heeft. Het onderzoek is gericht op het bestuurlijke traject en op de relatie tussen raad en college en gaat over de informatievoorziening, procesafspraken over terugkoppeling en de besluitvorming. De Rekenkamercommissie richtte zich op de kaderstellende rol en op het verbeteren van de controlerende rol van de raad. Het verloop: Uit drie bureaus is het bureau KplusV gekozen. Het onderzoek is goed verlopen en alle betrokkenen hebben hun medewerking verleend. In eerste instantie Verslag Meningvormen Raadzaal 26 maart 2009 Pagina 1 van 6

2 zijn vier projecten onderzocht, waarna verder is gegaan met de projecten Brede School Zuid en Centrumplan Krakeel. Conclusies: Zoals gezegd is het instrumentarium aanwezig en wordt het goed gebruikt. Grote projecten boeken resultaten. De raad speelt een grote rol bij de kaderstelling aan de voorkant. Daarna wordt zijn rol minder. Het college houdt zich aan de afspraken met de raad. De raad doet mee aan de informele communicatie, en er is weinig formele besluitvorming. De vraag kan worden gesteld of dit goed genoeg is voor Hoogeveen. Die afweging moet lokaal worden gemaakt, het gaat om een Hoogeveens evenwicht. Aanbevelingen: De Rekenkamercommissie is terughoudend geweest met het geven van aanbevelingen. De raad zou in zijn controlerende taak formele momenten moeten inbouwen, en hierover bij de start van een project met het college afspraken moeten maken. Dit kan per project verschillen. De raad kan het college op deze momenten bevragen. De voorzitter merkt op dat het college een brief aan de raad heeft gestuurd. Hij geeft het woord aan de fracties. Reinders (CDA) vindt het een leerzaam rapport. Het CDA vindt het belangrijk vooral zicht te hebben op grote projecten die meerdere raadsperioden beslaan. De controlerende taak is belangrijk. Spreker is blij met het beeld dat uit het onderzoek komt, dat het instrumentarium uitstekend op orde is en dat de projecten behoorlijke voortgang hebben en resultaten boeken. Dat is een compliment voor de opeenvolgende colleges en de ambtelijke organisatie. In de pers wordt het wel eens anders voorgespiegeld. Wie daarvoor verantwoordelijk is, staat vanavond niet ter discussie. Spreker maakt een opmerking over de zin in het rapport We werken vanuit een groot vertrouwen. Het CDA vindt het goed als de raad meer zicht krijgt op de voortgang van grote projecten waardoor het vertrouwen wordt onderbouwd. De zin Vertrouwen geeft ruimte en daarmee slagkracht begrijpt spreker niet. Hij vraagt om uitleg. De besluitvorming verloopt goed, maar gedurende het proces raakt de raad het overzicht kwijt. De raad stelt zich aan het begin doelen die de raad in de programmabegroting gekwantificeerd terug wil zien. Spreker vindt het goed de voortgang van grote projecten aan de hand van deze doelen te toetsen. Een vraag daarbij is of de raad nog de goede doelen voor ogen heeft of dat deze moeten worden bijgesteld. De aanpak kan in een startnotitie worden vastgelegd. Al eerder is de Rekenkamercommissie gevraagd aanbevelingen te doen hoe deze adviezen op het onderwerp gemeentelijke visies kunnen worden toegepast. De vraag is wat de raad met de aanbevelingen doet. De raad is volgens het CDA aan zet, ook al doet het college voorstellen voor verbetering. De fractie stelt voor een commissie vanuit de raad en de organisatie in te stellen om te bekijken hoe de raad zicht kan houden op de voortgang van grote projecten. Het presidium kan samen met de griffie het initiatief nemen. Spreker verneemt graag de reactie van de andere fracties. Het CDA vraagt verder aandacht voor interactieve beleidsontwikkeling. Achteraf moet helder zijn hoe burgers hebben deelgenomen en of zij tevreden zijn. Spreker bedankt de Rekenkamercommissie voor het geleverde werk. Vos (ChristenUnie) vraagt welke rol Reinders voor de griffie ziet. Verslag Meningvormen Raadzaal 26 maart 2009 Pagina 2 van 6

3 Reinders zegt dat het presidium en de griffie het initiatief kunnen nemen een commissie in te stellen. Vos is het hiermee eens, de ChristenUnie had dit ook willen voorstellen. Van de Belt (GroenLinks) vraagt waarom het presidium het initiatief moet nemen. Reinders zegt dat het presidium een club van de raad is. Deze kan het initiatief nemen maar zal het niet hoeven uit te voeren. Van de Belt zegt dat GroenLinks eenzelfde idee heeft, maar dan om vanuit de verschillende partijen een commissie te vormen. Reinders vindt dat ook een goede mogelijkheid. De voorzitter geeft het woord aan de fractie van de VVD. Steenbergen (VVD) constateert dat de Rekenkamercommissie een compliment geeft voor de bestuursstijl in Hoogeveen vanwege slagkracht en vertrouwen. En het college was positief over de opmerking over gestructureerd werken en aansturing van grote projecten. Volgens spreker kan de gemeente dit in haar zak steken. De conclusies die aan de raad zijn gericht zijn niet direct als compliment te beschouwen. De betrokkenheid bij de start is helder, daarna laat de raad het afweten. Officieel heeft de raad te weinig controlemomenten. De Rekenkamercommissie zegt dat de vergaderstructuur niet bevorderend werkt op de invulling van de publieke controle. Dit is een duidelijke uitspraak. Dit kan de raad betrekken bij het lopende verandertraject. Volgens spreker is voor grote projecten een tijdpad nodig, inclusief duidelijk afgesproken momenten van communicatie met de raad. Overschrijdingen moeten direct worden gemeld. Het rapport is bedoeld om de raad te ondersteunen in zijn controlerende taak. De VVD vindt dat de raad het rapport serieus moet nemen door een goede werkwijze voor de raad op te stellen. De VVD ondersteunt de aanbeveling van het presidium om het rapport over te nemen. Huijgen (PvdA) bedankt de Rekenkamercommissie voor het uitstekende onderzoek. Het is een goed leeronderzoek. Over de conclusies: Spreker geeft de ambtelijke organisatie een compliment voor de conclusie dat de onderzochte projecten gestructureerd en beheerst zijn uitgevoerd en dat de organisatie het vak verstaat. De organisatie verdient een extra compliment als wordt bedacht dat het soms over al langer lopende projecten gaat die de Rekenkamercommissie met haar huidige normen beoordeelt. De aanbevelingen zijn alle gericht aan de raad, en dat moet de raad zich volgens de PvdA aantrekken. De PvdA is het eens met de aanbevelingen en met de opmerkingen van de vorige sprekers: de raad is verantwoordelijk voor een kwalitatief goede kaderstelling en voor een goede controle. Er zal iets met de aanbevelingen moeten worden gedaan. Of een commissie het beste is, weet spreker niet. Het mag niet jaren gaan duren. Ook moet dubbel werk in verband met de werkconferentie worden voorkomen. Reinders merkt op dat het presidium kan proberen beide in elkaar te schuiven. Verslag Meningvormen Raadzaal 26 maart 2009 Pagina 3 van 6

4 Huijgen herhaalt dat geen dubbel werk moet worden verricht. De werkconferentie lijkt een te lange doorlooptijd te krijgen. Er moet snel iets worden gedaan. Over de reactie van het college merkt Huijgen op dat het klopt dat er mogelijkheden voor verbetering zijn. Hij vindt de vraag van het college wat het project Herhuisvesting in het rapport doet, terecht. Spreker maakt enkele opmerkingen over het rapport. Bijlage 2, de passage waarin staat dat de geïnterviewden vinden dat de raad het college te weinig kritisch volgt, uitgezonderd enkele raadsleden. Spreker is benieuwd welke raadsleden dat zijn. Een van de uitspraken van een geïnterviewd raadslid is dat de huidige vergaderstructuur een van de verklaringen is voor een passievere houding van de raadsleden. Spreker vraagt zich af of de Rekenkamercommissie dit soort uitspraken zomaar moet overnemen in het rapport. De fractie vindt dit ergens anders thuishoren en niet in het rapport. Bijlage 2 bladzijde 8, over bewonersparticipatie: Hier staat dat bewonersparticipatie ook een keerzijde heeft omdat het gevaar bestaat dat slechts een kleine groep meedoet en dat bewoners voor eigen parochie gaan praten. Spreker vraagt zich af wat de Rekenkamercommissie met deze uitspraak wil doen. Hetzelfde geldt voor de raad: wat moet de raad met een dergelijke uitspraak? Spreker is het eens met de opmerking dat aan burgers een goede vraagstelling moet worden voorgelegd. Bijlage 4, de lijst met geïnterviewde personen: het is opvallende dat slechts enkele partijen zijn benaderd voor de interviews. Tot slot zegt spreker dat de PvdA positief staat tegenover het idee een commissie in te stellen die de aanbevelingen verder gaat uitwerken. Van de Belt (GroenLinks) vindt het een helder verhaal met duidelijke conclusies. GroenLinks kan zich vinden in de conclusies, de fractie is er zelfs enthousiast over. De aanbevelingen moeten snel worden opgevolgd. Spreker kan zich voorstellen dat het presidium een bepaalde rol vervult zoals Reinders voorstelt. GroenLinks vindt wel dat een groepje raadsleden moet worden gevormd, dat een lijst met projecten opstelt om de komende tijd nader te bekijken. De fractie onderschrijft de aanbevelingen en vindt dat er snel uitvoering aan moet worden gegeven. Vos (ChristenUnie) sluit zich aan bij de complimenten voor het college en de ambtelijke organisatie. Spreker vindt de dilemma s die de Rekenkamercommissie schetst duidelijk en herkenbaar, namelijk slagkracht voor het college en de organisatie versus de raad die tijdens het proces iets wil zeggen. Spreker kan zich daar wel iets bij voorstellen, maar de raad wil echter zijn publieke controlefunctie goed uitvoeren. De fractie heeft de dilemma s zoals door de Rekenkamercommissie aangegeven, meegenomen bij de beoordeling van de aanbevelingen. De oplossing is dat er een balans moet zijn tussen het handelen van het college en het sturen en controleren door de raad. De ChristenUnie heeft twee vragen aan de Rekenkamercommissie. Ten eerste heeft de fractie dezelfde vraag als Huijgen: wat doet het project Herhuisvesting in het rapport? De tweede vraag gaat over de zeer beperkte rol van de raad bij de formele afsluiting van een project. Het rapport zegt daar niet veel over. Volgens spreker is het nodig een evaluatiemoment in te bouwen, waarbij moet worden bedacht dat sommige effecten van projecten over meerdere jaren optreden. Spreker vraagt het college hoe het de communicatie wil vermeerderen terwijl tegelijk de huidige communicatie niet mag verminderen. Verslag Meningvormen Raadzaal 26 maart 2009 Pagina 4 van 6

5 Het woord is nu aan de raad. De ChristenUnie neemt de aanbevelingen over. Het presidium is een geschikt overlegforum om de uitwerking voor te bereiden. Aanbeveling 1 is geschikt om voor de raad te agenderen. Spreker is het eens met Van de Belt dat de raad zelf moet beslissen welke projecten de raad wil controleren. Het presidium zou moeten bekijken hoe de andere vier aanbevelingen in de huidige werkwijze kunnen worden ingepast. Volgens spreker kan een soort protocol worden opgesteld om toe te voegen aan de systematiek voor projectmatig werken, waarbij de positie van de raad nadrukkelijk wordt gemarkeerd. Het presidium kan dit voor de raad voorbereiden inclusief een voorstel voor hoe dit kan worden geïntegreerd. Stoefzand (Gemeentebelangen) bedankt alle betrokkenen die aan de totstandkoming van het rapport hebben meegewerkt. Het rapport heeft een leereffect voor de raad en voor anderen. Het college en de organisatie voeren de aanpak bij het projectmatig werken goed uit en dat geeft veel vertrouwen. In de aanbevelingen wordt de raad uitvoerig genoemd. De punten hebben raakvlakken met de onderwerpen van de werkconferentie. Beide moeten worden samengevoegd en daar kan het presidium naar kijken. Daarna is de raad aan zet. De raad zal de controlerende functie beter moeten uitvoeren. De raad beslist welke projecten hij wil gaan controleren. Spreker vraagt zowel de Rekenkamercommissie als het college uitleg over de passage herhuisvesting Compagnieshuis. De keuze voor te onderzoeken projecten is goed onderbouwd in het rapport. Al met al zijn goede aanbevelingen geformuleerd waarmee de raad aan het werk kan. Reinders vraagt of Gemeentebelangen de complimenten voor college en organisatie onderschrijft. Stoefzand herhaalt wat hij heeft gezegd, namelijk dat het college en de organisatie het werk goed doen en dat geeft veel vertrouwen. De voorzitter geeft voor een reactie het woord aan Galesloot. Galesloot is verheugd dat het rapport goed is gevallen en dat de raad ermee aan het werk gaat. Spreker vindt de opmerking van de raad bij de passage over de vergaderstructuur terecht. De Rekenkamercommissie had kunnen zeggen dat de veelheid aan communicatie in vooral informerende zin het punt is, waardoor de formele controlerende functie van de raad enigszins ondersneeuwt. Het Compagnieshuis: Spreker vindt dit wel een goed voorbeeld, en zegt dat de raad bij dit onderwerp op een gegeven moment elke twee weken lijstjes wilde zien. De Rekenkamercommissie vindt het beter als aan de voorkant duidelijke afspraken worden gemaakt op welke punten de raad controleert en op welke punten het college de ruimte wordt gelaten. Dan is er controle op basis van vertrouwen. Dan voorkomt de raad dat naar de burgers moet worden verantwoord hoe de raad toezicht heeft gehouden op het Compagnieshuis. Wat de combinatie ruimte en slagkracht betreft: De ChristenUnie heeft gelijk, er is een balans nodig. Het college moet besturen. Controle door de raad is geen gebrek aan vertrouwen, maar is bedoeld om elkaar scherp te houden. Verslag Meningvormen Raadzaal 26 maart 2009 Pagina 5 van 6

6 Huijgen herhaalt zijn vraag over de lijst met geïnterviewde personen: hoe is deze tot stand gekomen? Steenbergen (lid Rekenkamercommissie) legt uit dat het bureau een lijst met namen heeft opgesteld. Daar zat geen enkel raadslid van de PvdA bij. Op basis van die lijst vroeg het bureau aan spreker om drie namen te selecteren voor een interview. Huijgen begrijpt dat het bureau de lijst heeft opgesteld aan de hand van de doorgenomen documenten. Steenbergen zegt dat dit klopt. Aan de hand van verslagen is de lijst opgesteld. De voorzitter concludeert dat de raad de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie overneemt. De raad verzoekt het presidium de uitwerking ervan voor te bereiden. Het agendapunt kan naar Besluiten. 3. Rondvraag Van de rondvraag wordt geen gebruikgemaakt. De voorzitter sluit hiermee het blok Meningvormen af. Verslag Meningvormen Raadzaal 26 maart 2009 Pagina 6 van 6