Mijn grootste wens. Nog meer en betere boten bij Aangepast zeilen Sneek. In dit nummer onder andere:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Mijn grootste wens. Nog meer en betere boten bij Aangepast zeilen Sneek. In dit nummer onder andere:"

Transcriptie

1 MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jaargang 16 nummer 1 maart 2011 Mijn grootste wens Nog meer en betere boten bij Aangepast zeilen Sneek Annelies Sietsema: Ik kan weer genieten van mijn twee jongens In dit nummer onder andere: Die auto hebben we gewoon nodig Een huisje in Volendam, vlakbij Nick en Simon Dankzij de hulp van MEE leef ik niet meer in een isolement Thema: Vrijwilligers

2 MEEnieuws 3/2004 1/2011 De directeuren van MEE Groningen, MEE Friesland en MEE Drenthe geven in MEE nieuws bij toerbeurt hun persoonlijke impressie en een kijkje in de keuken van werken bij MEE. Meedoen zoals jij graag wilt v.l.n.r. John Vaneman (Drenthe), Truus Dolstra (Groningen), Nyncke Bouma (Friesland) Het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking kwam in 2006 al tot stand, maar is nog steeds niet bekrachtigd in Nederland! Het verdrag zegt dat het hebben van een beperking mensen niet langer buiten de maatschappij mag plaatsen. Op dinsdag 29 maart vindt in de jaarbeurs in Utrecht een grote landelijke manifestatie plaats om deze gelijke mensenrechten in Nederland op de agenda te zetten. Deze manifestatie wordt georganiseerd door de Coalitie van Inclusie. De Coalitie van Inclusie zet zich in Nederland in om aandacht te vragen voor de Inclusieve Samenleving, een samenleving waarin iedereen kan meedoen, ongeacht handicap of beperking. De Coalitie voor Inclusie is een beweging van mensen en organisaties die het maatschappelijke draagvlak voor een inclusieve samenleving vergroot, beleid gericht op inclusie bevordert en uitsluiting van mensen tegengaat. Inclusie betekent erbij horen. De MEEorganisaties dragen hier hun steentje aan bij door mensen met een beperking te ondersteunen bij de vragen die ze hebben, door samen met hen naar oplossingen te zoeken, door ze op weg te helpen. Je doet mee in de maatschappij als je je eigen keuzes kunt en mag maken, als je woont waar en met wie je wilt wonen, als je een bij jou passende opleiding kunt volgen en als je een daarbij aansluitende baan kunt vinden. De kracht van MEE is dat de consulenten luisteren naar de vraag van mensen met een beperking. Ze gaan naast je staan, nemen je niet het heft uit handen, maar weten wel wat er te halen is. Ze geven informatie en advies, maar laten de uiteindelijke keuze bij de persoon met een beperking. Om ten volle bij te dragen aan de inclusieve samenleving zullen de drie noordelijke MEE-organisaties vertegenwoordigd zijn op de manifestatie op 29 maart in Utrecht. Maar we vragen ook hier in Drenthe, Friesland en Groningen aandacht voor gelijke rechten voor iedereen. We hebben bijeenkomsten georganiseerd en op de Markt van Mogelijkheden was aandacht voor de nu nog bestaande knelpunten. Waar loop je tegenaan, waardoor kun je nu nog niet meedoen zoals je graag mee zou willen doen. Op vind je meer informatie over de manifestatie van 29 maart en het VN-verdrag dat Nederland in 2007 wel heeft ondertekend, maar tot nu toe nog niet heeft bekrachtigd. Wordt vervolgd. Nyncke Bouma, Directeur-bestuurder MEE Friesland In dit nummer 4 Voorbij het hokjesdenken Die auto hebben we gewoon nodig 10 Op zoek naar de perfecte woonvorm Een huisje in Volendam. Vlak bij Nick en Simon 6 Annelies kreeg opvoedingsondersteuning Ik kan weer genieten van mijn twee jongens 12 Dienstverlening mee op maat en veelzijdig Dankzij de hulp van MEE leef ik niet meer in een isolement 8 Thema: Vrijwilligers 14 Tien vragen aan... Maria Poiesz 2

3 MEEnieuws 1/2011 3/2004 Kort nieuws Oproep voor volwassenen met autisme De Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) krijgt steeds meer signalen dat er bij volwassenen met autisme vaak een verkeerde diagnose is/wordt gesteld. Dat kan er toe leiden dat iemand niet de hulp krijgt, die nodig is. Het kan ook resulteren in een behandeling waarin juist geen vooruitgang maar achteruitgang wordt geboekt. De NVA wil graag een inventarisatie maken van deze problemen en de verhalen opnemen in een zwartboek dat in de Autismeweek 2011 wordt gepresenteerd. Herkent u de problematiek? Stuur dan uw verhaal naar de NVA: germa.de.ruig@autisme.nl. Het wordt weer prokkeltijd Een Prokkel is een prikkelende ontmoeting tussen iemand met een verstandelijke beperking, en iemand zonder. Dat kan van alles zijn: samen werken, schilderen, sporten, discussiëren, musiceren, plezier maken en genieten. Dit jaar is er op 10 en 11 juni weer een prokkeltweedaagse. Ga voor meer informatie of voor aanmelden van een Prokkel naar CliniClowns Theatertour 2011 De CliniClowns Theatertour reist ook dit jaar weer door het land. En wel met de vernieuwde voorstelling: Reis door het Zintuigenrijk! Deze kosteloze voorstelling is speciaal afgestemd op de belevingswereld van kinderen met een meervoudige en/of (licht) verstandelijke handicap in de leeftijd tot en met 18 jaar. Kijk voor meer informatie op of bel met (033) G-tennis in Joure In mei 2011 start tennisvereniging Joure met een kennismakingscursus tennis van acht lessen voor mensen met een verstandelijke handicap. De cursus is gratis en de tennisvereniging zorgt -zonodig- voor rackets en ballen. De lessen starten op maandagavond 2 mei. Voor meer informatie en opgave: Sport Fryslân/Frysas r.schiphof@sportfryslan.nl of (0513) Aanmelden is mogelijk t/m 22 april a.s. Ken uw recht Ik heb wat. Wegwijzer bij kosten van handicap of ziekte is een overzichtelijke brochure die een overzicht geeft van alle bestaande regelingen voor mensen met een chronische ziekte, beperking of hoge leeftijd. De brochure is een coproductie van drie ministeries (VWS, Sociale Zaken en Financiën). De brochure voor 2011 is gratis aan te vragen via telefoon (0800) Column Onbeperkt Als iemand mij ging optillen voelde ik mij altijd extra gehandicapt. Nu mijn vriend aangeeft dat mij optillen voor hem gewoon een goed excuus is om me dichtbij te hebben, is het ineens niet erg meer. Ik kan nu juist het zwembad in waar ik anders door de rolstoel niet in kon. Wanneer heb je nu eigenlijk een beperking? In dit zwembad heb ik geen beperking doordat mijn vriend er geen beperking van maakt. Ik heb geen beperking meer in studeren nu ik met een Daisyspeler en studieboeken op cd s liggend door de boeken heen kan. In mijn eigen huis, waar alles op mij is ingericht heb ik geen beperking. Mijn vriend met PDD-NOS heeft weinig problemen zodra mensen zijn gebruiksaanwijzing maar weten en daar rekening mee houden. In de maatschappij is er een beperking als er iets is wat ik niet kan en wat anderen wel kunnen: iedereen kan een trap op, en ik niet. Maar als ik een trap toch niet op wil gaan, is er ook geen beperking. Als ik niet wil doen wat ik niet kan, heb ik geen beperking. Dat zou betekenen dat er pas een beperking is als andere mensen willen wat ik niet kan of vinden dat iets een beperking is. Kortom, als mensen weigeren rekening te houden met mijn gebruiksaanwijzing of iets verwachten wat volgens mijn gebruiksaanwijzing niet kan, dan pas is er een beperking. Dan vraag ik me af wie er nu de beperking heeft. Ik in ieder geval niet. Willemijn Willemijn van Berkum is, zoals ze zelf zegt, professioneel gehandicapt. Daarnaast werkt ze in deeltijd als consulente bij MEE Drenthe en schrijft ze een column voor MEE nieuws. 3

4 MEE nieuws 1/2011 Voorbij het hokjesdenken Die auto hebben we gewoon nodig In de clinch met instanties; het overkomt bijna iedereen die te maken heeft met een beperking. Maar stel je voor als je hele gezin dezelfde beperking heeft, zou het dan gemakkelijker zijn om aanpassingen en voorzieningen te organiseren? Patrick en Nastia van Lint, beiden beperkt door dwerggroei, evenals hun twee geadopteerde zoontjes, weten het antwoord: Helaas, nee. 4

5 t Nastia van Lint: Wet- en regelgeving is niet berekend op onze situatie. MEE nieuws 1/2011 Leven met achondroplasie is voor Patrick en Nastia niet echt een probleem. We hebben ons nooit gehandicapt gevoeld, vertelt Nastia. We redden ons prima. Met een paar aanpassingen natuurlijk. Opstapjes in de keuken, aangepaste fietsen, kleine dingetjes eigenlijk. Maar verder proberen we alles net als iedereen te doen. Afgekeurd Dat het echtpaar toch niet zo is als iedereen blijkt als ze, na jaren hard werken in de horeca, te kampen krijgen met ernstige lichamelijke klachten. Onze ruggen zijn op, verklaart Patrick. Feitelijk hebben wij het gestel van een 70-jarige, met het gevolg dat we inmiddels volledig afgekeurd zijn. Nu beseffen we dat we toch beter op onszelf en ook op onze kinderen moeten passen. Daarom zijn we ons gaan oriënteren op allerlei voorzieningen die ons daarbij kunnen helpen. We hebben nu bijvoorbeeld een huishoudelijke hulp, haakt Nastia in, en een persoonsgebonden budget waarmee we wekelijks een dag opvang voor de kinderen kunnen regelen, om ons iets te ontlasten. Veruit de belangrijkste voorziening voor het gezin is een aangepaste auto. Patrick dient een aanvraag in bij de gemeente voor een busje met stahoogte, zodat ze niet hoeven te bukken als ze de kinderen in hun stoeltjes vastmaken. Daarnaast moet de bus voorzien zijn van een lift om de zware kinderdriewielers in te kunnen laden. Met alle andere, voor kleine mensen gebruikelijke aanpassingen erbij, is het een dure wagen. Bij de gemeente hadden ze er veel moeite mee, blikt Patrick terug. Heel begrijpelijk natuurlijk, want zo n voorziening is normaal gesproken voor één persoon bedoeld. Maar in ons geval gaat het om vier personen die allemaal een beperking hebben. Elke aanpassing is noodzakelijk. En deel de kosten maar eens door vier: dan heb je een heel redelijk bedrag. Nastia knikt: Dat kwartje wilde maar niet vallen en dat komt doordat de wet- en regelgeving niet berekend is op onze situatie. Met hulp van MEE lukt het Patrick uiteindelijk om de gemeente ervan te overtuigen dat de situatie van zijn gezin uniek is: De aanvraag is goedgekeurd, gelukkig, maar bij andere aanvragen lopen we toch steeds weer tegen die bureaucratische muur aan. Laatst vroegen we of onze jongste zoon Nune de fiets van zijn broer Pelle kon overnemen, toen die vervangen moest worden door een grotere. Echt, we moesten praten als Brugman om dat voor elkaar te krijgen. Ja, dan denk ik wel eens: dat moet toch beter geregeld kunnen worden. Meer informatie Mensen met een beperking kunnen gebruikmaken van verschillende financiële en juridische regelingen, die er op gericht zijn om zo zelfredzaam mogelijk te kunnen functioneren. MEE ondersteunt hen bij vragen rondom regelgeving. Die vragen kunnen divers zijn. Enkele voorbeelden: Heb ik recht op bijzondere bijstand? Wie zorgt er voor mijn kinderen na mijn overlijden? Ik ben ontevreden over de manier waarop ik behandeld ben. Hoe kan ik een klacht indienen? Voor dit soort vragen is MEE uw gesprekspartner. Sociaal-juridische ondersteuning In gesprek met instanties Tot het takenpakket van MEE behoort ook de Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD). Met deze service kunnen cliënten worden bijgestaan in hun -soms moeizame- contacten met de instanties die over hun zorg beslissen. Trudy Roffel werkt bij MEE Groningen als consulent SJD: Onze afdeling staat vooral bekend om de hulp die we bieden bij juridische procedures, en natuurlijk is dat ook een belangrijk onderdeel van ons werk. Met onze kennis over de wet- en regelgeving binnen de zorg, gecombineerd met onze deskundigheid op het gebied van beperkingen en chronische aandoeningen, kunnen wij de cliënt prima ondersteunen bij het formuleren van brieven of het schrijven van bezwaarschriften. Maar wat ik hier wil benadrukken, is dat MEE die juridische procedures in eerste instantie graag wil voorkomen. Het verhaal van de familie Van Lint (Zie het interview hiernaast, red.) is een goed voorbeeld. Hun complexe situatie week zo af van de gebruikelijke aanvragen, dat de gemeente niet wist hoe ze ermee om moest gaan. Nadat de aanvraag voor de aangepaste auto was afgewezen, hebben wij de familie voorgesteld om opnieuw met de gemeente in gesprek te gaan. Toen bleek weer dat instanties vaak de letter van de wet volgen en de geest van die wet uit het oog verliezen. Terwijl het gaat om de vraag: wat heeft dit speciale gezin nodig om te kunnen meedoen aan de maatschappij? Mede door onze adviserende en bemiddelende rol, zijn de familie en de gemeente uiteindelijk tot overeenstemming gekomen en mag de auto aangeschaft worden. Een mooi resultaat. 5

6 MEE nieuws 1/2011 Annelies kreeg opvoedingsondersteuning Ik kan weer genieten van mijn twee jongens Werken met autistische kinderen was nooit een probleem voor Annelies Sietsema. Ze begreep hun gedrag en kon er goed op inspelen. Maar dan blijkt haar eigen zoontje Teun (6) ook een autistische stoornis te hebben en dat is toch andere koek: Ik wist hoe ik hem moest opvoeden, maar ik raakte hopeloos de weg kwijt. Een cursus opvoeding in combinatie met opvoedingsondersteuning brengt haar weer op het juiste pad. 6

7 t Annelies Sietsema: Ik heb nu weer de leiding. En daar zijn we allebei heel blij mee. MEE nieuws 1/2011 Een wervelwind met orkaankracht, dat is Teun. Annelies hoeft zich maar even om te draaien of hij zit alweer bovenop een toren van stoelen op de bank, of tekent met stiften op de muur. Het is nu eenmaal zo dat Teun een autistische stoornis heeft en hyperactief is, vertelt Annelies. Maar dat maakt dat soms grenzeloze gedrag niet draaglijker. Een probleem is ook dat mijn vriend op zee vaart, waardoor ik de opvoeding feitelijk in mijn eentje moet doen. Dat ging best toen we alleen Teun hadden, maar na de geboorte van zijn broertje BenneGeert (3) ging het helemaal mis. Moe Doordat Annelies in die periode chronisch moe is wil ze vooral voorkomen dat Teun boos wordt: Ik was continu bezig om hem tevreden te houden, liet hem bij de televisie eten, kocht boekjes voor hem als we boodschappen deden, dat soort dingen. Helemaal verkeerd natuurlijk, we werden er allebei ongelukkig van. Het erge was dat BenneGeert zijn broer in alles ging kopiëren: had ik twéé moeilijke kinderen! Als ze op Teun s school een voorlichtingsavond over opvoeding bijwoont, beseft Annelies dat het niet goed met haar gaat en ze meldt zich aan bij MEE. Op dat moment is ze totaal uitgeput en daarom stelt de consulent van MEE voor een individuele opvoedingscursus te gaan doen, met begeleiding aan huis. Dit blijkt een heel goede keuze, vooral de opvoedingsondersteuning geeft haar het duwtje in de rug dat ze zo nodig heeft: De consulent kwam bij ons thuis om samen met mij het cursuswerkboek door te nemen. Daarnaast observeerde zij hoe Teun en ik op elkaar reageerden zodat ze heel gericht kon aangeven wat ik goed deed en wat ik kon verbeteren. Ze zei bijvoorbeeld dat ik korter en duidelijker moest zijn als ik Teun terechtwees, en dat ik niet mijn emoties in mijn stem moest laten doorklinken. Heel logisch eigenlijk, want als ik zuchtend toe nou Teun zeg, dan heb ik het al verloren. Sinds de cursus is de rust weer teruggekeerd in het gezin. Nou ja, rustig is het nog steeds niet hoor, lacht Annelies. Teun is een heerlijk kind, maar hij blijft een hele hand vol. Het verschil is dat ik nu weer de leiding heb. En daar zijn we allebei heel blij mee. Meer informatie In het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) wordt onderzoek gedaan naar opvoeding en gedrag. De onderzoekers willen meer te weten komen over opvoedproblemen die spelen bij gezinnen met een kind met een licht verstandelijke beperking en gedragsproblemen en hoe deze gezinnen daarbij geholpen kunnen worden. De onderzoekers kijken daarbij naar effecten van meerdere methodes van opvoedondersteuning. De resultaten zullen gebruikt worden om het zorgaanbod beter te laten aansluiten bij de wensen en behoeften van ouders met een kind met een licht verstandelijke beperking. Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met Marijke Kleefman: pog@med. umcg.nl of bellen met (050) Opvoeding Persoonlijke begeleiding thuis Jolanda Siegers werkt als consulent bij MEE Groningen en is gespecialiseerd in opvoeding: Als ouders bij MEE aankloppen met vragen over opvoeding, dan bieden wij de mogelijkheid om een traject van opvoedingsondersteuning te starten. Dit traject duurt maximaal een half jaar, heeft een individueel karakter en begint altijd met de zogenaamde hulpvraagverduidelijking Daarbij proberen we samen met de cliënt zo duidelijk mogelijk vast te leggen waar precies de problemen liggen. Het kan om een concreet en afgebakend onderwerp gaan, zoals een kind dat maar niet zindelijk wordt. Maar soms betreft het een complexere kwestie, bijvoorbeeld een kind dat grensoverschrijdend gedrag vertoont. Als de hulpvraag duidelijk is worden de doelstellingen geformuleerd. Op basis daarvan maakt de consulent een passend programma. Als het gaat om gedragsproblemen -zoals bij Teun uit het verhaal hiernaast- dan kan het programma gericht zijn op het aanbrengen van meer structuur in het gezin, zodat het kind grenzen leert accepteren. De consulent komt gemiddeld eens per twee weken op huisbezoek. Per keer wordt er een bepaalde situatie besproken, zoals bijvoorbeeld boodschappen doen of de rituelen rondom bedtijd. De ouders vertellen hoe ze dat normaal gesproken aanpakken en samen kijken we dan hoe dat verbeterd kan worden. We gebruiken daarbij ook het middel van observatie, zodat we gericht adviezen kunnen geven. Bij MEE zijn we erg blij met deze ondersteuningsmethode, concludeert Jolanda. Het is een heel oplossingsgerichte aanpak, waar de ouders veel baat bij hebben. 7

8 MEE nieuws 1/2011 Thema: Vrijwilligers 2011 is het Europese jaar voor het vrijwilligerswerk. In heel Europa worden vrijwilligers en vrijwilligerswerk in de schijnwerper gezet. Ook in Nederland. In ons land alleen al zijn zijn ongeveer vijf miljoen vrijwilligers actief. Op alle mogelijke manieren en op alle mogelijke terreinen. Zij vervullen een vitale functie in onze samenleving. Vrijwilligerswerk is er op kleine en grote schaal. Sommige organisaties werken uitsluitend met vrijwilligers, anderen betrekken vrijwilligers bij specifieke projecten. Elke organisatie heeft een eigen structuur en een eigen doelstelling. Op deze pagina s een kleine selectie uit het grote aanbod, meer informatie op Tandemproject Bij MEE Friesland ondernemen vrijwilligers activiteiten met iemand met een beperking, het Tandem project. De vrijwilliger gaat bijvoorbeeld mee winkelen, samen sporten of gewoon een kopje koffie drinken. Logeerkring Drenthe heeft zijn Logeerkring. Mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, moeilijk lerende kinderen en kinderen met ADHD, PDD-NOS of een andere autisme spectrum stoornis kunnen kosteloos logeren bij gastgezinnen. Medewerkers van MEE Drenthe coördineren dit contact. Aanzet AanZet is een stichting voor zelfsturende teams die projecten ondersteunt voor en door mensen die ervaring hebben met de geestelijke gezondheidszorg, maatschappelijke opvang, verslavingszorg en vrouwenopvang. De stichting biedt mensen een plek waar ze mee kunnen doen aan een project en waar ze ook vrijwilligerswerk kunnen doen. Zie Humanitas Humanitas is een grote organisatie waar veel vrijwilligers steun bieden vanuit vele projecten, variërend van maatjescontacten bij inburgering tot het doorbreken van eenzaamheid en het invullen van formulieren. Projecten en activiteiten van Humanitas worden door lokale afdelingen in het hele land georganiseerd. Meer informatie: Rode Kruis Het Nederlandse Rode Kruis is een grote vrijwilligersorganisatie. Het Rode Kruis biedt onvoorwaardelijk hulp aan mensen in nood, wereldwijd én om de hoek. Het biedt hulp aan mensen die slachtoffer zijn van oorlogen, conflicten of natuurrampen, én aan mensen die sociale hulp of verzorging nodig hebben. Het aanbod van het Rode Kruis is omvangrijk: onder andere volledig verzorgde vakanties voor mensen met een lichamelijke of sociale beperking, een thuis voor ernstig zieke kinderen, sociale hulpactiviteiten om het isolement te doorbreken, eenzaamheid te verminderen en zelfredzaamheid te bevorderen. Op vindt u de contactpersoon in uw regio. Bellen kan ook, met het kantoor van het Rode Kruis in Den Haag (070) Zonnebloem De Zonnebloem is een vrijwilligersorganisatie die mensen met een fysieke beperking voor wie eenzaamheid dreigt, mogelijkheden biedt om contacten te leggen en erop uit te trekken door huisbezoek, dagactiviteiten en vakanties. Het gaat dan vooral om mensen voor wie persoonlijk contact en deelname aan het maatschappelijk leven niet vanzelfsprekend zijn. Meer informatie op of via het Nationaal Bureau in Breda (076)

9 Van de Cliëntenraad Ombuigingen Ombuigingen, het klinkt vriendelijk, maar in het kort komt het er op neer dat iedereen de komende jaren flink moet inleveren. Gemeenten worden van rijkswege geacht in korte tijd miljoenen euro te bezuinigen. Dan is het zaak naar goede oplossingen te zoeken, want een groot percentage van de doelgroepen behoort tot de minima. Deze mensen hebben vaak alleen maar klinkende munt in de portemonnee en dan valt er weinig om te buigen. Hulp in Praktijk Stichting Hulp in Praktijk (HiP) is een organisatie die een communicatienetwerk onderhoudt. HiP zorgt voor contactvorming tussen mensen en doorbreekt zo de anonimiteit in de samenleving. HiP biedt hulp aan mensen die een probleem hebben of in een noodsituatie zitten. HiP is actief in veel steden en dorpen in Nederland. Meer informatie: of bel met de hulplijn (0900) Stichting Present Stichting Present slaat een brug tussen mensen die iets hebben te bieden en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. De stichting wil bouwen aan een samenleving waarbij meer mensen het vanzelfsprekend vinden om naar elkaar om te zien. Meer informatie: Vacaturebank Vrijwilligersvacaturebanken zijn verspreid over heel Nederland. Kijk op: voor de vacaturebank in uw woonplaats. Oranje Fonds Het Oranje Fonds is het grootste nationale fonds op sociaal gebied van Nederland. Per jaar besteedt het ongeveer 24 miljoen aan organisaties en initiatieven die de sociale cohesie versterken in Nederland en in het Caribisch deel van het Koninkrijk. De Prins van Oranje en Prinses Maxima zijn beschermpaar van het fonds. De website inventariseert vraag en aanbod. Als lid van de Cliëntenraad van MEE nam ik deel aan de gemeentelijke inspraakbijeenkomst van Tytsjerksteradiel. Met ondersteuning van consulente Allyn zijn we samen naar deze avond gegaan. Ik kreeg de gelegenheid om onze ongerustheid en adviezen kenbaar te maken. Doordat ik als rolstoelgebruiker tot de doelgroep behoor, werd mijn inspraak goed en duidelijk ontvangen door de gemeenteraad. Ik kon wijzen op de aangetoonde maatschappelijke waarde van MEE: 1 euro geïnvesteerd, 4 euro terugverdiend. Met dit voorbeeld deed ik een oproep om preventief te werk te gaan, en niet met de botte bijl te hakken. Mijn advies luidt dan ook, goed met de aanvrager meekijken. Niet, waar heb ik recht op, maar kijken naar wat nodig is. Tot slot: regels, geld en goederen niet centraal stellen, maar mensen en hun waarden het uitgangspunt laten zijn. Dus, goed kijken naar het individu en maatwerk leveren. Pietsje Wobma, Cliëntenraad MEE Friesland Contact met de cliëntenraad? Stuur ons een mail via en u hoort van ons. 9

10 MEE nieuws 1/2011 Op zoek naar de perfecte woonvorm Een huisje in Volendam, vlakbij Nick en Simon Annemarije (18) weet precies wat het is, verhuizen. Laatst heeft ze meegeholpen toen haar broer Robin op kamers ging. Gordijnen ophangen, dozen vol spullen opbergen in een nieuwe kast; heel spannend allemaal. Ze wil zelf ook best op kamers, maar dan wel met haar beste vriendin. Haar ouders, Johan en Trijntje Kok, zijn al druk bezig om te kijken hoe dat georganiseerd moet worden. 10

11 t Johan Kok: Als ouders willen we graag de regie enigzins in handen houden. MEE nieuws 1/2011 Vijf jaar. Zo lang kan het duren voordat je een woonvoorziening geregeld hebt waar je kind -en jijzelf als ouder- gelukkig mee zijn. Als Johan en Trijntje dat horen, besluiten ze niet langer te wachten: We waren al in gesprek met een aantal ouders van Annemarije s school, vertelt Johan, maar eigenlijk wisten we nog maar heel weinig. Onze honger naar informatie was enorm, om het zo maar te zeggen. De cursus Oriëntatie op Wonen van MEE was precies wat we nodig hadden. Eigen weg De vraag die Annemarije s ouders met de cursus graag beantwoord willen zien is wat willen we nu eigenlijk voor onze dochter. Johan: Wij hebben met Annemarije altijd onze eigen weg gezocht en ook bij deze belangrijke stap in haar leven willen we alle opties tegen elkaar afwegen. Gaan we zelf een stichting oprichten of leggen we onze woonwens bij een zorgaanbieder? Welke zorgbegeleiding heeft Annemarije nodig en hoe moet de woonvoorziening er uitzien? Allemaal onderwerpen waar we vooraf geen idee van hadden, maar door de cursus weten we nu precies wat er mogelijk is en waar onze voorkeur naar uitgaat. Een eye-opener was voor ons de opdracht waarbij we vragenlijsten voor Annemarije s indicatiestelling moesten invullen. We hebben dat afzonderlijk van elkaar gedaan: Trijntje, ikzelf en onze beide zonen. Doordat we alle vier toch heel verschillend naar Annemarije kijken, ontstond er met deze oefening een aardig objectief beeld van wat zij echt nodig heeft. Heel leerzaam. Inmiddels heeft de familie al veel profijt gehad van de kennis die tijdens de cursus is opgedaan. Vooral in hun steeds verder vorderende plannen met de groep ouders van Annemarije s school. Met die club zijn we in gesprek gekomen met Promens Care, vertelt Johan. Ons idee is nu om, samen met deze zorgaanbieder, een project op basis van zorg in natura op te zetten; daar zijn in deze economisch moeilijke tijden de minste risico s aan verbonden. Je kunt bij zorg in natura minder je eigen koers varen, maar toch willen wij als ouders graag de regie enigszins in handen houden. En dan is het heel prettig dat ik nu weet waar ik in de onderhandelingen op moet letten. Annemarije zelf wacht intussen rustig af. Desgevraagd wil ze wel zeggen wat ze het liefste wil: Een huisje in Volendam. Vlak bij Nick en Simon! Meer informatie MEE Friesland verzorgt op aanvraag van scholen in het voortgezet speciaal onderwijs, een cursus Voorbereiding op (Zelfstandig) Wonen. Wie kun je uitnodigen en wie niet? Moet je altijd drank in huis hebben? Heb je straks genoeg geld voor een huisdier? In deze cursus leren leerlingen hoe ze dit kunnen aanpakken. Thema s die aan de orde kunnen komen: Hoe en waar wil je wonen, veiligheid in en om huis, hoe doe je je huishouding, hoe zorg je goed voor jezelf, wat doe je in je vrije tijd etc. Uit huis Cursus Oriëntatie op wonen Ouders of verzorgers van jongeren met een beperking die zich willen oriënteren op een woonplek voor hun kind, kunnen bij MEE terecht voor hulp en begeleiding. Eén van de middelen die we op dat punt aanbieden is de cursus Oriëntatie op Wonen, vertelt consulent Corien Nienhuis. Het belangrijkste doel van de cursus is om de mensen te informeren over alle aspecten van het wonen. Daarnaast krijgen ze ruim de mogelijkheid om ervaringen met elkaar uit te wisselen. De cursus biedt plaats voor maximaal 15 mensen en wordt één keer in de twee weken s avonds gegeven. In totaal zijn er zes bijeenkomsten van ongeveer twee uur waarin verschillende onderwerpen behandeld worden. Nienhuis somt op: De eerste keer is bedoeld voor kennismaking. Daarna volgt een bijeenkomst waarin de woonwensen van de deelnemers in kaart gebracht worden. Ook de woonvaardigheden van de jongeren worden die avond geïnventariseerd: wat kunnen ze al en op welke punten hebben ze nog begeleiding nodig. De derde bijeenkomst wordt gewijd aan de woonmogelijkheden, dus welke vormen bestaan er en bij welke zorgaanbieders kun je daarvoor terecht. Daarna volgt een avond over wet en regelgeving en de vijfde bijeenkomst gaat over de voorbereiding op het wonen voor zowel ouder als kind. We proberen dan de gevoelens en gedachten van ouders te benoemen door ze vragen voor te leggen over hun verwachtingen, hun zorgen en hun behoeften. Tot slot brengen we het netwerk van de jongeren in kaart, waarbij we proberen na te gaan hoe we dat na de verhuizing kunnen behouden en uitbreiden. 11

12 MEE nieuws 1/2011 Dienstverlening MEE op maat en veelzijdig Dankzij de hulp van MEE leef ik niet meer in een isolement In 1992 werd bij Coba van Veen (55) longemfyseem vastgesteld, een slopende, chronische ziekte die alle energie uit haar lijf trekt. Vijf jaar later slaat het noodlot nog harder toe: Folkert, haar zoon en enig kind, overlijdt dan op achttienjarige leeftijd. En of dat nog niet genoeg is heeft ze jarenlang geen contact met haar familie vanwege een diepgaand conflict. Hoeveel ellende kan een mens verdragen? 12

13 t Coba van Veen: Mijn licht opsteken bij MEE Friesland was een schot in de roos. MEE nieuws 1/2011 Best veel. Want Coba blijkt een goedlachse, vriendelijke vrouw, die zichtbaar geniet van haar knusse huis dat deel uitmaakt van een ouderwets gezellig hofje in de binnenstad van Leeuwarden. Haar vrolijke voorkomen wekt niet het vermoeden dat ze een zware tijd achter de rug heeft. Of het moeten al de voorzichtige bewegingen zijn waarmee ze thee schenkt of haar zachte, wat broze stem die geen adem heeft voor lange zinnen. Op orde brengen Hier in dit huis, op deze plek, ben ik eindelijk tot rust gekomen, vertelt Coba. Drie jaar geleden ben ik hier komen wonen, uitgeput, met een hoofd vol chaos. Het eerste jaar was ik niet erg actief, ik was bezig bij te komen denk ik, er was weinig ruimte voor andere dingen. Maar na verloop van tijd begon het toch bij me te knagen, vooral het isolement waarin ik zat begon me op te breken. En ook de chaos in mijn hoofd kreeg ik maar niet op orde. Op een zeker moment ik was net naar het ziekenhuis geweest ben ik spontaan bij MEE Friesland binnengelopen. Ik had al eens wat over ze gelezen, dat ze met je meedenken en meedoen en dat je voor van alles bij ze terecht kan. Het leek me in ieder geval de moeite waard om mijn licht er eens op te steken. Dat bleek een schot in de roos. Want veertien dagen na het intakegesprek kreeg Coba al een consulente op bezoek. En die heeft me een jaar lang echt ongelooflijk goed geholpen, zegt ze. Ze heeft er voor gezorgd dat ik een hulp in de huishouding kreeg, ze heeft bemiddeld bij een geschil met de sociale dienst en ze heeft vervoerspassen en een Spartamet voor me geregeld. Daarnaast en dat vond ik nog veel belangrijker bood ze me een luisterend oor en hielp ze me met het op orde brengen van mijn leven, zodat ik niet steeds maar weer dezelfde gedachten rondmaalde. Verder heeft ze een gesprek gearrangeerd met mijn familie, waarmee ik nu weer een normaal contact heb, en ze heeft me op het spoor van het vrijwilligerswerk gezet. Het isolement waar ik in zat, daar ben ik nu helemaal uit. En dat heb ik dus voor een groot deel aan de hulp van MEE te danken. Meer informatie Jongeren is het thema van de Week Chronisch Zieken Dit jaar is deze week van 4 t/m 12 november. Op is veel informatie te vinden en kunnen ook activiteiten voor chronisch zieken worden aangemeld. Verder zijn er in het land 13 Zorgbelangorganisaties, die zich in de eigen regio onder andere inzetten voor chronisch zieken, geeft meer informatie. Tot slot: MEE Groningen organiseert, bij voldoende belangstelling, een cursus Omgaan met een chronische ziekte. De cursus is gratis voor cliënten van MEE Groningen. Onderzoek Chronische zieken MEE biedt een goed en compleet dienstenpakket voor mensen met een chronische ziekte. Dat was één van de uitkomsten van Uw wensen centraal!, een onderzoek naar de ondersteuningswensen van deze doelgroep. Het onderzoek is uitgevoerd door NHL Hoge School Leeuwarden in opdracht van MEE Friesland. We zijn dat onderzoek gestart omdat we relatief weinig mensen met een chronische ziekte als patiënt hebben., verklaart staffunctionaris Ida Lichthart, en we wilden weten wat daarvan de oorzaak was en wat we eventueel zouden kunnen verbeteren. Een andere belangrijke uitkomst van het onderzoek was dat de doelgroep te weinig bekend is met MEE Friesland, een punt waar nu op verschillende fronten al stevig aan gewerkt wordt. Lichthart: Omdat we mensen met een chronische ziekte zo veel goeds en nuttigs te bieden hebben, op ieder mogelijk levensgebied, is het jammer als ze door onbekendheid met onze organisatie allerlei kansen laten liggen om hun zelfredzaamheid te vergroten. We zijn dan ook druk bezig om ons meer zichtbaar te maken, bijvoorbeeld via de media, maar ook via huisartsen en medisch specialisten en door samen te werken met Zorgbelang Fryslân, een platform voor patiëntenorganisaties. Door meer en duurzamer contact met chronische zieken kunnen we bovendien sneller en gemakkelijker inspelen op de actuele wensen van deze doelgroep. Zo weten we nu bijvoorbeeld dat er behoefte bestaat aan lotgenotencontacten. Binnenkort pakken we dat op en geven er een vorm aan. 13

14 MEE nieuws 1/2011 Tien vragen aan Maria Poiesz 14

15 MEE nieuws 1/ Wie ben je, wat doe je? Ik heet Maria Poiesz, ik ben 52 jaar en ik woon samen met mijn man Gerhard en dochter Hella in Offingawier, vlak bij Sneek. In het dagelijks leven werk ik een paar ochtenden per week als doktersassistent in een verpleeghuis. Daarnaast ben ik actief in de gehandicaptensport. Tegenwoordig vooral als trainer, begeleider en coördinator, maar in het verleden heb ik ook zelf op topniveau gespeeld: ik heb 14 jaar in het nationale zitvolleybalteam gezeten. Een geweldige tijd was het waarin ik veel van de wereld heb gezien en die me ook veel sportief succes heeft opgeleverd. Zo zijn we Europees en wereldkampioen geweest en hebben we zilver gewonnen op de Paralympics van 2004 in Athene. 2. Als artsen de vraag zou worden voorgelegd wat de aard van je beperking is, wat zouden ze dan zeggen? Dat ik ms (multiple sclerose, red.) heb, een aandoening van het centrale zenuwstelsel die allerlei klachten veroorzaakt. Zelf heb ik vaak last van extreme vermoeidheid en ik kan maar heel beperkt lopen. Ook mijn fijne motoriek is aangetast. Toen ik 19 was is de ziekte officieel vastgesteld, maar op mijn 17e kampte ik al met krachtverlies. 3. Hoe ziet je dag eruit? Ik heb min of meer een vast stramien, maar ik moet per dag bekijken wat ik wel en niet kan doen. Als ik onvoldoende naar mijn lichaam luister en teveel hooi op mijn vork neem, kom ik mezelf vroeg of laat tegen en dan heb ik echt tijd nodig om weer te herstellen. 4. Hoe zie je jezelf? Ik heb een vrolijk en optimistisch karakter en ik kan me heel erg in dingen vastbijten: als ik mezelf een doel heb gesteld, dan doe ik er alles aan om dat te bereiken. Zo zet ik me momenteel met hart en ziel in voor Aangepast zeilen Sneek, een stichting voor mensen met een fysieke beperking die graag willen (leren) zeilen. 5. Beperkt de beperking jou of beperk jij je beperking? Ik ben geneigd om te zeggen dat ik de beperking beperk: ik ga altijd actief op zoek naar oplossingen als ik ergens tegen aanloop. Toch kan ik er natuurlijk niet omheen dat de andere stelling ook waar is: als ik geen ms had, dan zou ik meer energie hebben en dan zou ik ook geen rolstoel en andere hulpmiddelen nodig hebben. 6. Grenzen bestrijden, accepteren of verleggen? Eigenlijk alle drie wel. Het zit in mijn karakter om grenzen te bestrijden en proberen te verleggen, maar als ik iets niet voor elkaar kan krijgen dan kan ik me daar goed bij neerleggen. Voorwaarde is dan wel dat ik er voor mijn gevoel ook alles aan gedaan heb om mijn doel te bereiken. 7. Hulpmiddel: noodzakelijk kwaad, heel gewoon of grootste vriend? Ik heb zo onderhand de beschikking over heel wat hulpmiddelen, waaronder twee rolstoelen, een handbike, een traplift, beugels voor mijn benen en een scootmobiel. Voor mij zijn die heel gewoon geworden, maar ik heb ze niet allemaal zonder slag of stoot geaccepteerd. Die scootmobiel bijvoorbeeld, daar wilde ik eerst niet aan, ik zag mezelf daar echt niet op rijden. Terwijl ik hem nu voor geen goud meer zou willen missen. 8. Welke persoon of gebeurtenis was belangrijk voor je in het omgaan met je beperking? Toen ik jong was mijn ouders natuurlijk en later Gerhard, mijn man. Maar ook anderen zoals MEE Friesland, mijn buren en mijn teamgenoten zijn belangrijk voor me. Door praktische hulp te bieden of gewoon door er voor me te zijn op momenten dat ik het moeilijk heb. 9. Heb je tips voor iemand met een beperking? Niet te snel denken dat iets niet kan. Gewoon proberen. En ga sporten. Dat geeft zoveel voldoening. Niet alleen omdat je dan lekker fysiek en gezond bezig bent, maar ook omdat je door het sporten contacten opdoet en vrienden krijgt. Sport heeft mij enorm veel gebracht, zonder dat zou mijn leven een stuk minder aangenaam zijn. 10. Wat is je grootste wens die je ook echt waar wilt maken? Ik heb niet zozeer een persoonlijke wens, maar wat ik wel erg graag zou willen is dat we bij Aangepast zeilen Sneek de beschikking krijgen over meer en (nog) betere boten. We kunnen dan serieus aan de slag met een wedstrijdgroep en nog belangrijker we hebben dan de mogelijkheid om meer leden aan te nemen. Want de animo is groot en we willen niet in een situatie verzeild raken waarin we regelmatig nee moeten verkopen omdat de wachtlijst te lang is. 15

16 MEE nieuws 1/2011 In een hoekje met een... Lezen en meer Bea Visser, Dove prinses Bea Visser wordt geboren in 1936, in Friesland. Rond haar tweede jaar bleek dat ze doof was. Op haar derde ging ze naar de christelijke dovenschool Effatha, ver weg in Den Haag. Gebarentaal was verboden. Ze ontwikkelde zich tot een drijvende kracht in de dovenbeweging in de jaren 70, 80 en 90 van de vorige eeuw. Zij was de eerste die in de jaren 70 gebarentaallessen ging geven aan, vaak wanhopige, ouders van dove kinderen. Bea was ook de eerste dove vrouw in Nederland die openlijk uitkwam voor haar homosexualiteit. Een indrukwekkend levensverhaal van een vrouw die een brug sloeg tussen de horende en niet-horende wereld, opgetekend door Petra Essink. u Bea Visser, Dove prinses. Het levensverhaal van Bea Visser. Opgetekend door Petra Essink. Uitgave van ISBN , 19,00 +23, een revalidatieproces in beeld Annemiek van Munster is een knappe, drukke, jonge vrouw van begin dertig die haar visuele handicap systematisch onderschat en grotendeels negeert. Ze beschouwt zichzelf niet als een gehandicapte en al haar obstakels lost ze op haar eigen manier op. Bovendien is ze ambitieus: ze combineert een deeltijdbaan met een universitaire studie en heeft een druk sociaal leven. Tot ze op een winteravond, op weg naar huis, instort. Ze ziet tenslotte geen andere uitweg dan voor zichzelf de feiten onder ogen te zien en hulp in te roepen. In haar boek beschrijft ze op geheel eigen manier hoe ze uiteindelijk leert omgaan met haar beperking. u Annemiek van Munster, +23, Een revalidatieproces in beeld. Uitgever: Zicht in Zicht ISBN , 12,50 Communicatie bij hersenletsel Dit boek geeft inzicht in de problematiek van hersenletsel en biedt antwoorden en waardevolle tips voor diegenen die met hersenletsel te maken krijgen: de patiënt zelf, de omgeving (mantelzorger) en de professional. Wat houdt hersenletsel in en wat zijn de gevolgen? Waar loop je in de communicatie tegenaan en hoe kun je de communicatie zo goed mogelijk afstemmen? Wie pakt welke rol, taken en verantwoordelijkheden? Welke loketten zijn er en met welke wet- en regelgeving hebben we te maken? Het is een uitgebreid boek over verschillende vormen van hersenletsel en communicatie. u Ellen Witteveen en anderen, Communicatie bij hersenletsel. Begrijpen we elkaar? Uitgever: Bohn Stafleu van Loghum ISBN , 35,00 MEE nieuws is een gratis blad voor mensen met een beperking en de mensen in hun omgeving. MEE nieuws is ook verkrijgbaar in gesproken vorm op Daisy CD-ROM info, te bestellen bij MEE Groningen of via meenieuws@meegroningen.nl MEE nieuws is ook te lezen op de websites van MEE. De adressen staan hieronder. Redactieraad: MEE Groningen Roelie van Aalderen Rosita Kenter MEE Friesland Sietske de Jong Tineke Radema MEE Drenthe Mienke Dokter Ellen Sijnstra Tekst: Roel Kuiper Elsbeth Mulder Fotografie: Reyer Boxem Henk Veenstra Eindredactie: Veldboer & Van Beek, Aalden Vormgeving: Rob van der Loos, Lichtenvoorde Illustraties: Corien Bögels Druk: Van Gorcum, Assen Oplage: exemplaren Uitgave: MEE Groningen MEE Friesland MEE Drenthe Redactieadres: MEE Groningen Postbus BH Groningen Extra nummers zijn gratis verkrijgbaar bij MEE adres: meenieuws@meegroningen.nl MEE Groningen Koeriersterweg 26a Postbus BH Groningen Tel. (050) Fax (050) mee@meegroningen.nl Website Regiokantoor Veendam (0598) MEE Friesland Hoofdbureau Leeuwarden Sixmastraat PA Leeuwarden Postbus BK Leeuwarden Tel. (058) info@meefriesland.nl Website Regiobureaus Dokkum Drachten Heerenveen Sneek MEE Drenthe Eemland KD Assen Ermerweg 88g 7812 BG Emmen Het Haagje LE Hoogeveen Tel. (0592) Fax (0592) post@meedrenthe.nl Website Regiokantoren Assen Emmen Hoogeveen

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Voor cliënten Ik red me prima, maar nu mijn zoontje zich niet normaal ontwikkelt weet ik het even niet meer. Mijn beperking vraagt om aanpassingen in huis.

Nadere informatie

Algemene informatie MEE Friesland

Algemene informatie MEE Friesland Algemene informatie MEE Friesland Ondersteuning bij leven met een beperking Wie is MEE Friesland? MEE is een unieke organisatie waar mensen met een beperking en hun omgeving met vragen terecht kunnen

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Voor cliënten Ik red me prima, maar nu mijn zoontje zich niet normaal ontwikkelt weet ik het even niet meer. Mijn beperking vraagt om aanpassingen in huis.

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN &Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN & & VOLWASSENEN Ondersteuning voor mensen met een beperking Heb je een beperking of heeft je zoon of dochter een beperking? Dan is wat ondersteuning soms erg welkom. Ons Tweede

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Wonen & Samenleven

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Wonen & Samenleven MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Wonen & Samenleven Als mijn zoon begeleid zelfstandig gaat wonen, staat er dan altijd iemand voor hem klaar? Ik wil graag een traplift. Bij wie vraag ik die

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Algemene brochure voor mensen met een beperking MEE maakt meedoen mogelijk 1 Colofon Tekst en samenstelling Eenvoudig Communiceren Amsterdam Afd. Communicatie

Nadere informatie

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum REINAERDE Diagnostisch Centrum Onderzoek, advies en behandeling Iedereen wordt in het dagelijks leven wel eens geconfronteerd met zijn eigen mogelijkheden én onmogelijkheden. Als die onmogelijkheden uw

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Gewoon meedoen! www.estinea.nl

Gewoon meedoen! www.estinea.nl Gewoon meedoen! Hoe wil jij meedoen? Dat vragen we aan iedereen die bij Estinea komt voor ondersteuning bij wonen, werken of leren. Meedoen in de samenleving - op je eigen niveau en je eigen manier - levert

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein Zorgen voor een ander, dan doe je gewoon.. Maar soms is een beetje hulp en steun meer dan welkom! In Nieuwegein

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Gelderse Poort MEE maakt meedoen mogelijk Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jeugd & Gezin We redden het niet met de opvoeding van ons kind. Is er iemand bij wie we terecht kunnen? Iemand die ons begrijpt? Ons kind heeft een beperking,

Nadere informatie

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten?

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten? Ik heb een vraag...... over zorg, huiselijk geweld en kindermishandeling, hulp en ondersteuning, opvoeding en jeugdhulp, ziekenhuisopname, beschermd wonen, schulden, werkloosheid, mijn arbeidsbeperking

Nadere informatie

ONDERSTEUNING VAN MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL

ONDERSTEUNING VAN MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL Ondersteuning bij wonen ONDERSTEUNING VAN MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL Voorpagina: Kjerke de Vries: Ik heb niet erg veel hulp nodig. Daarom verhuis ik van een

Nadere informatie

Ondersteuning bij leven met een beperking

Ondersteuning bij leven met een beperking Ondersteuning bij leven met een beperking Niet-aangeboren hersenletsel MEE Niet-aangeboren hersenletsel Raad en daad als het om mensen met NAH gaat Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) overkomt je. Door

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 3 April 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,

Nadere informatie

Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014.

Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Zie ook http://www.amsterdam.nl/zorg-welzijn/zorg-ouderen/ Algemeen: Wat betekenen de bezuinigingen

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

De Winckelsteegh. voor mensen met een ernstig verstandelijke handicap

De Winckelsteegh. voor mensen met een ernstig verstandelijke handicap De Winckelsteegh voor mensen met een ernstig verstandelijke handicap Maak kennis met De Winckelsteegh Wil je deze brochure lezen in eenvoudige taal? Zoek de plaatjes van het vergrootglas. Daaronder staan

Nadere informatie

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren Informatie voor kinderen, jongeren en ouders Wat staat er in deze folder? Inleiding voor ouders 1 Informatie

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

Vragenlijst multiproblematiek I

Vragenlijst multiproblematiek I Bijlage B Vragenlijst multiproblematiek I 1 Achtergrondkenmerken V1. Wat is je geboortedatum? V2. Ben je een jongen of een meisje? V3. Wat zijn de vier cijfers van je postcode? V4. In welk land ben je

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

\ Thuiszorg. Zorg en hulp bij u thuis. BrabantZorg, met aandacht

\ Thuiszorg. Zorg en hulp bij u thuis. BrabantZorg, met aandacht \ Thuiszorg Zorg en hulp bij u thuis BrabantZorg, met aandacht 2 Alle aandacht en zorg bij u thuis \ Thuiszorg Thuis wonen in uw vertrouwde omgeving met alle hulp en zorg die u nodig heeft. BrabantZorg

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis KINDEREN

&Ons Tweede Thuis KINDEREN &Ons Tweede Thuis KINDEREN & & KINDEREN Inleiding Het liefst zorg je als ouder zelf voor je kind maar soms heb je hulp nodig. Bijvoorbeeld als je kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

MEE Gelderse Poort MEE maakt meedoen mogelijk. Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz)

MEE Gelderse Poort MEE maakt meedoen mogelijk. Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) MEE Gelderse Poort MEE maakt meedoen mogelijk Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg Dankzij MEE kunnen we de zorg en hulp thuis

Nadere informatie

Iedereen heeft een verhaal

Iedereen heeft een verhaal informatie voor jongeren Iedereen heeft een verhaal > Goed om te weten als je tijdelijk naar JJC gaat Iedereen heeft een eigen verhaal. Veel verhalen gaan over waarom het niet allemaal gelopen is zoals

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrije tijd & Sport

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrije tijd & Sport MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrije tijd & Sport Ik wil graag dat mijn kind leert zwemmen, maar hij past niet in zo n grote groep. Kan het ook anders? Er is vast wel een (gezelligheids)

Nadere informatie

MEE West-Brabant Maakt meedoen mogelijk. Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz)

MEE West-Brabant Maakt meedoen mogelijk. Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) MEE West-Brabant Maakt meedoen mogelijk Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg Dankzij MEE kunnen we de zorg en hulp thuis organiseren

Nadere informatie

ONDERSTEUNING VAN KINDEREN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL EN HUN OUDERS

ONDERSTEUNING VAN KINDEREN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL EN HUN OUDERS Ondersteuning van kind en gezin ONDERSTEUNING VAN KINDEREN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL EN HUN OUDERS Voorpagina: Deborah Corpeleijn: Door de ondersteuning ervaar ik

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Het keukentafelgesprek

Het keukentafelgesprek Het keukentafelgesprek Informatie over het keukentafelgesprek Waarom een keukentafelgesprek? De Wmo heeft andere uitgangspunten dan de AWBZ. De AWBZ kent een recht op zorg. Er zijn landelijke richtlijnen

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

gezinsvormen [ behandeling in een gezin ]

gezinsvormen [ behandeling in een gezin ] gezinsvormen [ behandeling in een gezin ] 03 Gezinshuis meestal een passend antwoord op een uithuisplaatsing voorwoord Ambiq biedt specialistische zorg aan kinderen, jongeren, hun ouders en volwassenen

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

Psychotherapie. anders denken anders voelen anders doen. ASVZ is er voor mensen met een verstandelijke beperking

Psychotherapie. anders denken anders voelen anders doen. ASVZ is er voor mensen met een verstandelijke beperking ASVZ Touwbaan 1 Postbus 121 3360 AC Sliedrecht t 0184 491200 info@asvz.nl www.asvz.nl ASVZ is er voor mensen met een verstandelijke beperking anders denken anders voelen anders doen Psychotherapie Inhoudsopgave

Nadere informatie

Zorg en Ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking. Dit zijn wij we zijn er voor jou!

Zorg en Ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking. Dit zijn wij we zijn er voor jou! Zorg en Ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking Dit zijn wij we zijn er voor jou! Graag stellen we ons voor! Careander ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking op het gebied

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

OP jezelf LereN WONeN Met begeleiding

OP jezelf LereN WONeN Met begeleiding OP jezelf LereN WONeN Met begeleiding Training Begeleid Wonen training begeleid WONeN de beste voorbereiding voor LAter Wil je als jongere of volwassene graag zelfstandig wonen? Maar moet je daarvoor eerst

Nadere informatie

De Driestroom Begeleiding bij zelfstandig wonen

De Driestroom Begeleiding bij zelfstandig wonen De Driestroom voor mensen met een verstandelijke beperking Begeleiding bij zelfstandig wonen Begeleiding bij zelfstandig wonen Woont u zelfstandig of wilt u zelfstandig gaan wonen? Heeft u daar begeleiding

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

WIJNBERG& WIJNBERG voorbeeld REflEctIEvERslaG

WIJNBERG& WIJNBERG voorbeeld REflEctIEvERslaG & voorbeeld reflectieverslag Naam: - Betreft: Intake gesprek Datum: 2010 Inleiding: Op vrijdag vond mijn intake gesprek plaats bij dhr Wijnberg. De aanleiding tot dit bezoek komt voort uit dat op zeventien

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Workshop Can DO. Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven

Workshop Can DO. Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven Workshop Can DO Astrid Hussaarts en Marco Heerings Trainers Can Do sessie leven Leeuwarden 23 april 2015 Diagnose MS Impact: Plaats, datum, tijd, behandelaar Vooronderstellingen t.a.v. Multiple Sclerose

Nadere informatie

Weten wat er verandert in de jeugdhulp in 2015? Deze lijst geeft antwoord op de meest gestelde vragen.

Weten wat er verandert in de jeugdhulp in 2015? Deze lijst geeft antwoord op de meest gestelde vragen. Weten wat er verandert in de jeugdhulp in 2015? Deze lijst geeft antwoord op de meest gestelde vragen. Vanaf 1 januari 2015 zijn wij als gemeente verantwoordelijk voor de jeugdhulp in Hendrik-Ido- Ambacht.

Nadere informatie

Passend Vertrouwd Dichtbij. Even voorstellen: Syndion

Passend Vertrouwd Dichtbij. Even voorstellen: Syndion Passend Vertrouwd Dichtbij Even voorstellen: Syndion Passend Vertrouwd Dichtbij Syndion ondersteunt mensen met een handicap; volwassenen en kinderen met een lichamelijke, verstandelijke, zintuiglijke of

Nadere informatie

vanuit ieders mogelijkheden daar waar nodig gewoon samen Denkt mee Doet mee Gewoon samen

vanuit ieders mogelijkheden daar waar nodig gewoon samen Denkt mee Doet mee Gewoon samen vanuit ieders mogelijkheden daar waar nodig gewoon samen Denkt mee Doet mee Gewoon samen Uw opgave is ons uitgangspunt: doelgericht, met de focus op zelfredzaamheid en de eigen kracht van mensen met een

Nadere informatie

Samen zijn wij sterk. Even voorstellen... Donateur worden? Kijk op www.buddyhulp.nl

Samen zijn wij sterk. Even voorstellen... Donateur worden? Kijk op www.buddyhulp.nl Donateur worden? Kijk op www.buddyhulp.nl Samen zijn wij sterk Even voorstellen... Foto: Roy Beusker Buddyhulp is voor mij een winnaar. Ze hebben een plan. Ze denken in mogelijkheden. En ze laten iets

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm Mantelzorg is... Mooi De hulpvrager is je dankbaar, mantelzorg geeft veel voldoening Divers De taken lopen uiteen: huishoudelijke

Nadere informatie

Nationale Nederlanden Paspoort. Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker

Nationale Nederlanden Paspoort. Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker Nationale Nederlanden Paspoort Informatieboekje bevolkingsonderzoek naar borstkanker Zorgbelang Gelderland, november 2010 Teksten of delen van teksten uit deze uitgave mogen, na verkregen toestemming van

Nadere informatie

WONEN. Voor kinderen en jongeren met een psychische beperking. Promens Care

WONEN. Voor kinderen en jongeren met een psychische beperking. Promens Care WONEN Voor kinderen en jongeren met een psychische beperking Promens Care Een eigen plek onder de zon Kinderen en jongeren met een psychische beperking groeien op en willen net als leeftijdsgenoten zo

Nadere informatie

Welkom. meegeldersepoort.nl

Welkom. meegeldersepoort.nl Welkom meegeldersepoort.nl Welkom bij MEE Gelderse Poort In deze folder staat informatie over onze diensten en uitleg over onze werkwijze. Wilt u deze infor matie goed doorlezen en bewaren? Wat biedt MEE

Nadere informatie

Kinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen

Kinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen Kinderen Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen Voor wie is dit boekje? Je hebt dit boekje gekregen omdat je autisme hebt of omdat je nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Cliëntondersteuner (naam, organisatie):

Cliëntondersteuner (naam, organisatie): Naam: Geboortedatum: Cliëntondersteuner (naam, organisatie): Datum gesprek: DOMEIN Thema s voor gesprek met cliënt. Ondersteuningsvraag van cliënt bij dit thema. A. Familie en vrienden. Huiselijke relaties

Nadere informatie

Cosis dichtbij voor hulp aan mensen met een verstandelijke of psychische beperking

Cosis dichtbij voor hulp aan mensen met een verstandelijke of psychische beperking Cosis dichtbij voor hulp aan mensen met een verstandelijke of psychische beperking Wie is Cosis? Cosis biedt hulp aan kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen met een psychische of verstandelijke beperking.

Nadere informatie

MEE: PARTNER IN HET CJG

MEE: PARTNER IN HET CJG 1e kwartaal 2016 MEE: PARTNER IN HET CJG MEE ondersteunt mensen met een beperking zodat zij mee kunnen doen in de samenleving. Wij helpen iedereen (weer) grip op hun leven te krijgen, onder andere door

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Steeds opnieuw raak ik mijn baan kwijt. Waar ligt dat nou aan? Welke vervolgopleiding zou iets voor mij zijn? Is er voor mij extra ondersteuning

Nadere informatie

Bevriend met Bram of met een autist

Bevriend met Bram of met een autist Bevriend met Bram of met een autist Eerste druk, januari 2010 2010 Nanno Ymus isbn: 978-90-484-0990-7 nur: 283 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl De namen, plaatsen en gebeurtenissen

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE Hoe word ik als cliënt geïnformeerd over de veranderingen? Met een brief van de gemeente Met een persoonlijk gesprek in 2015

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan

Nadere informatie

Zo werkt het. Wij hebben een steile trap in huis. Wij willen hem minder steil. Doe mee via de site

Zo werkt het. Wij hebben een steile trap in huis. Wij willen hem minder steil. Doe mee via de site extra editie 5 september 2015 Als je het mij vraagt Klanten, mensen uit hun netwerk en medewerkers van Dichterbij praten in de komende tijd met elkaar over hun wensen, kansen en mogelijkheden. Dat gebeurt

Nadere informatie

Copyright Marlou en Anja Alle rechten voorbehouden Opeenrijtje.com info@opeenrijtje.com 3.0 [2]

Copyright Marlou en Anja Alle rechten voorbehouden Opeenrijtje.com info@opeenrijtje.com 3.0 [2] Copyright Marlou en Anja Alle rechten voorbehouden Opeenrijtje.com info@opeenrijtje.com 3.0 [2] Voorwoord Voor je ligt het e-book: Praktisch en Positief Opvoeden met structuur van de PEPmethode. Op basis

Nadere informatie

Onafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz)

Onafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Onafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Onafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Heeft u een indicatie voor de Wet langdurige zorg (Wlz) en wilt u informatie en advies over:

Nadere informatie

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Voor wie is dit onderzoek? 1) Zelfstandig wonende ouderen

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW Huisartsenpraktijk Heino Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Heino zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd.

Nadere informatie

Iedereen moet kunnen meedoen

Iedereen moet kunnen meedoen Nieuwe wet voor maatschappelijke ondersteuning in uw gemeente Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inhoud 2 Voorwoord 5 Wat is de Wmo? 5 Waarom is de Wmo belangrijk? 9 Negen taken voor uw

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie