Prognose bevolking en woningbehoefte Noord-Holland 2005

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Prognose bevolking en woningbehoefte Noord-Holland 2005"

Transcriptie

1 Prognose bevolking en woningbehoefte Noord-Holland 2005 Afdeling Kennis en Strategie Wim Konter Juli 2005

2 2 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

3 Inhoudsopgave 5 Inleiding Hoe worden deze ontwikkelingen verwerkt in een prognose? 7 Belangrijkste wijzigingen in de prognose nader toegelicht 1. Daling van de buitenlandse migratie 2. Individualisering 3. De verwachte omvang van de nieuwbouw 4. Ontwikkeling arbeidsmarkt 11 Resultaten prognose Bevolkingsprognose Ontwikkeling van de woningbehoefte Effecten op het woningtekort Mogelijke gevolgen voor de arbeidsmarkt 17 Samenvatting en conclusie PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

4 4 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

5 1 Lagere bevolkingsgroei heeft geringe consequenties voor de woningbouwopgave Inleiding De laatste provinciale prognose voor bevolking en woningbehoefte dateert van 2002 en fungeerde als basis voor o.a. het streekplan NH-Zuid, het Ontwikkelingbeeld NH-Noord en scenario s wonen en zorg. Die prognose was gebaseerd op de CBSprognose van Sinds die tijd zijn er enkele ontwikkelingen geweest die van grote invloed zijn op de bevolkingsgroei. Dat is vooral de sterke daling van de buitenlandse migratie, in 2004 resulterend in een negatief migratiesaldo voor Nederland. Het CBS heeft sinds keer de prognoses naar beneden bijgesteld. Het is echter niet zo dat een lagere bevolkingsgroei automatisch gelijk op gaat met een lagere groei van de woningbehoefte. Hierbij speelt namelijk het aantal huishoudens een grote rol. De bijstellingen in de CBS-huishoudensprognoses zijn veel minder groot. In de nieuwe huishoudensprognose is groei van het aantal huishoudens voor het eerst zelfs groter dan de bevolkingsgroei. Regionaal kunnen de ontwikkelingen in sterke mate afwijken van de landelijke ontwikkelingen. Het effect van de daling van de buitenlandse migranten is in de stedelijke gebieden in Noord-Holland Zuid minder groot dan elders. De mogelijke spanning tussen toename van woningbehoefte en groei van woningvoorraad doet mensen gaan verhuizen. Het woningbouwprogramma is daarmee van invloed op de bevolkingsontwikkeling. Op termijn kunnen arbeidsmarktontwikkelingen een steeds groter factor worden bij de bevolkingsgroei omdat na 2010 de groei van de beroepsbevolking zal gaan stagneren. De nieuwe prognoses zijn beleidsmatig van belang omdat het Ministerie van VROM in uitwerking van de Nota Ruimte een aantal investeringsbeslissingen mede afhankelijk maakt van nieuwe prognoses. Het gaat hierbij onder andere om de verdere groei van Almere en de infrastructuur die daarmee samenhangt. De gewijzigde vooruitzichten voor groei van bevolking en woningbehoefte worden vooral bepaald door: 1. Afname van het aantal asielmigranten (vooral niet-westerse migranten) en de verwachte toename van de arbeidsmigratie. 2. Verder gaande individualisering: jongeren gaan nog steeds meer eerst als alleenstaanden zelfstandig wonen en samenwoningsrelaties hebben steeds meer een tijdelijk karakter. Het effect hiervan is dat meer mensen al of niet tijdelijk als alleenstaand wonen en dat er dus meer woningen nodig zijn. 3. In de afgelopen 5 jaar is het woningbouwprogramma laag geweest. Er zijn recent afspraken gemaakt om de nieuwbouw sterk te laten stijgen. Dat zal van invloed zijn op de aantrekkingskracht van de regio. 4. Door de vergrijzing zal de groei van de beroepsbevolking stagneren. Bij verdere economische groei zal er een aantrekkingskracht zijn op arbeidskrachten van elders. Omdat deze 4 ontwikkelingen in sterke mate op elkaar in werken lichten we eerst de samenhang toe. Daarna worden de belangrijkste ontwikkelingen toegelicht en vertaald naar Noord-Holland. In het derde deel worden de belangrijkste veranderingen in de groei van bevolking en woningbehoefte gegeven. Daarna volgen de conclusies en betekenis daarvan voor de beleidsdoelstellingen. PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

6 Hoe worden deze ontwikkelingen verwerkt in een prognose? Het belangrijkste vertrekpunt voor een gemeentelijke of regionale prognose is de huidige omvang en samenstelling van de bevolking van die gemeente of regio. Een bevolkingsprognose wordt gemaakt vanuit het principe dat iedereen elk jaar één jaar ouder wordt. Daarnaast wordt per gemeente, rekening houdend met de specifieke lokale factoren, de geboorte, de sterfte, de vestiging en het vertrek berekend. Vooral geboorte en sterfte worden daarbij bepaald door de bevolkingssamenstelling in de gemeenten. Bij buitenlandse migratie wordt rekening gehouden met de aantrekkelijkheid van de gemeenten voor migranten, bij binnenlandse migratie speelt die aantrekkelijkheid een rol, naast de woningmarktfactoren en dan vooral de beschikbaarheid van woningen. Schema 1 Prognosemodel bevolking en woningbehoefte Belangrijke voorwaarde is echter de beschikbaarheid van voldoende woningen. Daarmee wordt de omvang van de nieuwbouw dus van invloed op de bevolkingsprognose, en daarmee weer van invloed op de groei van de woningbehoefte. Het woningbouwprogramma is hiermee deels een resultaat van de prognose (want beïnvloed door de groei van de woningbehoefte), deels een bepalende factor in de prognose. Bij de prognose van het aantal huishoudens, en afgeleid daarvan de woningbehoefte, worden de verwachte ontwikkelingen uit de nationale huishoudensprognose van het CBS regio-specifiek gehanteerd. Als die woningbehoefte niet in de woongemeente gerealiseerd kan worden (Zuid Kennemerland, Amsterdam), dan zullen woningzoekenden elders zoeken naar woonruimte (Haarlemmermeer, Almere). Dat leidt tot migratie en dus tot een andere bevolkingsontwikkeling. Dit betekent dus dat ook de verwachte woningproductie van invloed is op de bevolkingsontwikkeling, en daarmee de groei van de woningbehoefte. Ook de arbeidsmarkt kan van invloed zijn op de bevolkingsontwikkeling. Als de economische ontwikkeling leidt tot een voortgaande groei van de werkgelegenheid, zal er door een stagnerende groei van de beroepsbevolking na 2010 (vergrijzing) een vraag naar arbeid van elders ontstaan. Het schema kan dan worden uitgebreid met een extra lus. Schema 2 Schema prognosemodel, uitgebreid met arbeidsmarktontwikkeling De mogelijke spanning op de arbeidsmarkt tussen de omvang beroepsbevolking en de werkgelegenheid kan leiden tot extra binnenlandse migratie of tot toenemende pendelstromen. 6 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

7 Belangrijkste wijzigingen in de prognose nader toegelicht In dit deel worden de belangrijkste wijzigingen ten opzichte ten opzichte van de vorige prognoses toegelicht: buitenlandse migratie, individualisering, het hogere bouwprogramma en het effect van deze 2 ontwikkelingen op de bevolkingsgroei. Ook geboorte en sterfte zijn gewijzigd. Het aantal geboorten zal iets sterker dalen dan in vorige prognoses werd verwacht. De levensverwachting is verder toegenomen waardoor de sterfte iets minder zal zijn. De veranderingen ten opzichte van de vorige prognose zijn echter klein. 1. Daling van de buitenlandse migratie snel zal zijn dan in het verleden. De mindere instroom van asielmigranten en immigranten vanuit andere Europese landen zorgde voor de daling van de immigratie. Het CBS verwacht een geleidelijke toename van arbeidsmigranten waardoor het niveau van de immigratie weer op het oude peil zal komen ( personen per jaar). Het aandeel van de asielmigranten en van gezinshereniging zal laag blijven. De emigratie is sterk gestegen door het vertrek van asielmigranten én van Nederlanders en andere Europeanen die Nederland wonen. Er zijn ook veel mensen uit de traditionele migratielanden vertrokken. Het CBS verwacht dat die ontwikkeling nog enige tijd zal aanhouden, waardoor de emigratie pas op termijn zal gaan dalen. Na 2000 is in Nederland is het aantal immigranten gedaald en het aantal emigranten sterk toegenomen. In 2004 waren er zelfs meer emigranten dan immigranten. Noord-Holland De immigratie naar en de emigratie uit Noord- Holland wordt berekend op basis van de relatieve aantrekkelijkheid van dit gebied voor migranten in Grafiek 1 Migratiesaldo Nederland, in het verleden in prognoses De buitenlandse migratie kent grote schommelingen die elkaar steeds kort opvolgen. Het CBS verwacht in haar recente bevolkingsprognose dat er vanaf 2004 weer een langzame stijging van het saldo van immigratie zal zijn, waarbij het herstel naar een oud gemiddeld niveau minder de afgelopen jaren. In de afgelopen 10 jaar is gemiddeld ruim 20% van de vestiging in Nederland op Noord-Holland georiënteerd (de helft daarvan vestigde zich in Amsterdam). Van de emigratie uit Nederland is gemiddeld 19% uit Noord-Holland afkomstig (8% uit Amsterdam). Dit geeft een eerste PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

8 Grafiek 2. Buitenlandse migratie Nederland, Noord-Holland en Amsterdam, verleden en prognoses globale indicatie over de verwachte ontwikkelingen voor Noord-Holland. Het CBS verwacht echter dat de buitenlandse migratie niet alleen in omvang, maar ook van samenstelling verandert: minder asielmigranten, meer arbeidsmigranten uit westerse landen. Die veranderende samenstelling heeft tot gevolg voor het spreidingspatroon van immigranten dat de regionale voorkeur van westerse migranten van grotere invloed zal worden dan van de asielzoekers. Asielmigranten zijn door het spreidingsbeleid minder sterk op Amsterdam, en daarmee op Noord-Holland georiënteerd, de (arbeids)migranten uit westerse landen zijn juist sterker op Amsterdam, in zijn algemeenheid op de stedelijke regio s in het zuiden van de Provincie Noord-Holland georiënteerd 1). Daarmee zullen er dus relatief meer migranten naar de regio Amsterdam komen. Door die veranderde samenstelling is de verwachte daling in Noord-Holland-Zuid minder sterk dan in Noord-Holland Noord en de rest van Nederland. Deze sterkere concentratie van migranten geldt overigens ook voor de emigratie, maar omdat op den duur de immigratie weer groter wordt dan de emigratie, zal het saldo van de buitenlandse migratie in Noord-Holland relatief snel weer op het niveau van de vorige prognoses zijn, of er zelfs licht boven uit komen. Tot 2010 zal de buitenlandse migratie overal aanzienlijk lager zijn dan we eerder hadden verwacht. In Noord-Holland Zuid zal de buitenlandse migratie echter weer op het oude niveau komen. In het zuiden van de provincie is er dus alleen op korte termijn lagere buitenlandse migratie. In Noord-Holland Noord zal de buitenlandse migratie zowel op de korte als op de lange termijn lager zijn dan in de voorgaande prognoses. 2. Individualisering Het toekomstig aantal huishoudens is afhankelijk van de bevolkingsgroei en de individualisering. Onder individualisering wordt hier verstaan de ontwikkelingen waarin personen minder in gezinsverband samenwonen en meer als alleenstaande. Dit gebeurt op basis van sociaal culturele veranderingen (jongeren gaan eerder en langer als alleenstaande zelfstandig wonen, vaker scheiden) en door vergrijzing (met het ouder worden verlaten de kinderen het ouderlijk huis, door het wegvallen van de partner 1) Zie ook: Gemeente Amsterdam, Dienst Onderzoek en Statistiek: Westerse allochtonen in Amsterdam. Factsheet nr 4, juni PROVINCIE NOORD-HOLLAND

9 blijven personen als alleenstaande over). De mate van individualisering is indirect van invloed op de bevolkingsontwikkeling. Als er meer woningen nodig zijn om de bevolking te huisvesten, zal de beschikbaarheid daarvan van invloed zijn op de bevolkingsgroei. Als er weinig woningen beschikbaar zijn, zullen mensen naar een andere gemeente verhuizen, waar die woningen wel beschikbaar zijn. Voor de individualisering is ook weer de CBS-prognose de algemene leidraad. In die prognose wordt een toenemende individualisering verwacht. De toenemende individualisering betekent een sterkere druk op de woningmarkt. De lagere bevolkingsgroei als gevolg van de buitenlandse migratie leidt niet tot een evenredige daling van de huishoudensgroei. In de stedelijke gebieden rond Amsterdam en Haarlem leidt het zelfs tot een sterkere huishoudensgroei omdat het effect van de buitenlandse migratie geringer is en het effect van de individualisering sterker. Dit leidt mogelijk tot het vertrek van mensen uit die gemeenten omdat ze geen woning kunnen vinden. Dit is echter ook afhankelijk van de verwachte omvang van de nieuwbouw. Grafiek 3 Verwachte groei van bevolking en huishoudens in Nederland, CBS 2005 In de afgelopen jaren is het aantal scheidingen van samenwonenden (al of niet gehuwd) gestegen, mede door het mogelijk maken van flitsscheidingen 2). Daarnaast blijkt dat veel meer jongeren langer als alleenstaande blijven wonen. Dit heeft een verhogend effect op de woningbehoefte. Hierdoor wordt het effect van de afnemende bevolkingsgroei op de toekomstige woningbehoefte gedempt door de toenemende individualisering. Het is voor het eerst dat voor een lange periode wordt voorspeld dat de huishoudensgroei in Nederland groter zal zijn dan de bevolkingsgroei. Voor Noord- Holland is dit niet nieuw. De registratie van huishoudens is pas gestart pas vanaf 2000, maar in de jaren 1970 tot 1990 is de woningvoorraad (als indicator voor het aantal huishoudens) meer toegenomen dan de bevolking. 3. De verwachte omvang van de nieuwbouw Als er onvoldoende woningen zijn, dan zullen er mensen vertrekken naar plaatsen waar wel voldoende woningen worden aangeboden. De omvang van de nieuwbouw is daarom belangrijk voor de bevolkingsprognose. De afgelopen jaren is de productie laag geweest: we streven naar een groei van de woningvoorraad van woningen per jaar, vooral om de groei van het aantal huishoudens op te vangen, maar ook om het huidige woningtekort te reduceren. De feitelijke productie is gemiddeld woningen per jaar. 2) Hierbij wordt een huwelijk eerst omgezet in een geregistreerd partnerschap. Daarna is een opheffing van de partnerschap makkelijker te realiseren dan een echtscheiding. PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

10 Met de aanjaagteams proberen Rijk, provincie en gemeenten de woningbouwproductie weer op gang te krijgen. Ook de verstedelijkingsafspraken zijn gericht op een sterke verhoging van de woningproductie. De woningbouw is echter meer dan in het verleden afhankelijk van conjuncturele ontwikkelingen. De omvang van het woningbouwprogramma is daarom een van de grootste onzekerheden in deze prognose. Voor deze prognose is een schatting gemaakt van de te verwachten woningbouwproductie op basis van beleidvoornemens en statistische informatie: Pipe-line: afgegeven bouwvergunningen (CBS); Gegevens over de capaciteit van ruimtelijke plannen; Verstedelijkingsafspraken en regionale woonvisies (voor de periode ); Streekplannen (vooral in de uitwerking na 2010); Voorgaande woningbehoefteprognoses (met name voor het verloop in de tijd en voor de verdeling van lange termijn regionale doelstellingen naar gemeenten) Grafiek 4 geeft de verwachte de groei van de woningvoorraad voor heel Noord-Holland. Op basis van vooral de beleidsvoornemens (verstedelijkingsafspraken) zien we dat de woningvoorraad in 2008, 2009 en 2010 sterk toegenomen zal zijn ( woningen). Daarna wordt de groei van de woningvoorraad vooral bepaald door de taakstellingen in het streekplan (tot 2020) en de langzaam afnemende groei van de woningbehoefte. Tabel 1 verwachte groei van de woningvoorraad per regio Kop van NH Westfriesland Nrd Kennemerland NH-Noord Ijmond Zd Kennemerland Gooi en Vecht Waterland Zaanstad Amstel-Meerlanden Amsterdam NH-Zuid Noordvleugel Noord-Holland Grafiek 4 Omvang nieuwbouw, onttrekkingen, productie anderszins en saldo groei van de woningvoorraad 10 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

11 4. Ontwikkeling arbeidsmarkt Vanwege de vergrijzing zal na 2010 de groei van de beroepsbevolking stagneren en in delen van Noord- Holland zelfs dalen 3). In voorlopige berekeningen daalt de potentiële beroepsbevolking tussen 2010 en 2020 met gemiddeld 0,1% per jaar, en na 2020 met gemiddeld 0,3% per jaar. In de Noordvleugel is er tot 2020 nog een kleine groei (0,1% per jaar). De economische groei in de Noordvleugel is voor Rijk, provincie en gemeenten hèt uitgangspunt voor de ruimtelijke ontwikkeling in dit gebied. De concentratie van werkgelegenheid in deze regio zal waarschijnlijk het gebied extra aantrekkelijk maken voor migranten vanuit de rest van Nederland. Voor de economische ontwikkeling is het ook belangrijk dat die migranten zich in de regio kunnen vestigen. In de afgelopen 20 jaar hebben zich per saldo steeds meer mensen in de Noordvleugel gevestigd, ondanks het feit dat het door een relatief hoog woningtekort moeilijk is hier een woning te vinden.. In de prognose gaan we er daarom van uit dat het gebied aantrekkelijks is voor mensen uit de rest van de regio, ondanks een groter woningtekort. Resultaten prognose Deze algemene ontwikkelingen (lagere buitenlandse migratie en daardoor lagere bevolkingsgroei, verwachte aantrekken van de woningproductie, individualisering) zijn verwerkt in een nieuwe bevolkingsprognose, waarin de verschillende ontwikkelingen tegen elkaar inwerken. De prognose is het resultaat van veel samengestelde effecten, waarin het effect van de afzonderlijke elementen niet altijd goed is aan te geven. De lagere bevolkingsgroei in Nederland, zal in Noord-Holland minder ingrijpend zijn omdat de verandering van de samenstelling van de buitenlandse migratie relatief meer mensen uit het buitenland naar Noord-Holland zal trekken (meer arbeidsmigranten, minder asielmigranten). Door de toenemende individualisering die vooral in het zuiden van de provincie de druk op de woningbehoefte vergroot. Het aantrekken van de woningproductie biedt enerzijds kansen om het woningtekort te reduceren, maar kan ook ruimte bieden voor extra vestiging uit de rest van Nederland. De Noordvleugel blijft door de sterke economische ontwikkeling aantrekkelijk voor migranten, uit het buitenland, maar ook uit de rest van Nederland. Bevolkingsprognose In de afgelopen jaren is vanwege de lagere buitenlandse migratie de werkelijke groei van de bevolking vanwege vooral de sterke daling van de buitenlandse migratie ver achtergebleven bij de verwachte groei. De nieuwe prognose laat een lagere bevolkingsgroei zien dan eerder werd verwacht, vooral op de korte termijn tot De lagere immigratie en het relatief hoge vertrek uit Nederland zijn hierin zichtbaar. Ook na 2010 zal de bevolking minder hard groeien dan in de vorige prognose werd verwacht. Hierbij gaat in Noord-Holland Zuid naast de lagere buitenlandse migratie ook het effect van de toegenomen individualisering een rol spelen: door de grotere druk op de woningmarkt zullen mensen in de omgeving ergens anders, eventueel buiten Noord-Holland woonruimte zoeken. In Noord-Holland Noord zal door de lagere bevolkingsgroei iets meer ruimte op de woningmarkt ontstaan, daardoor zullen een aantal mensen van het zuiden naar het noorden van de provincie verhuizen. Op de langere termijn zal de bevolking weer harder groeien dan in de vorige prognose werd verwacht. De economische ontwikkeling van vooral de Noordvleugel 4) zal mensen aantrekken vanuit de rest van Nederland. Deze aantrekkingskracht van Noord-Holland op de rest van Nederland zorgt ervoor dat het woningtekort minder hard zal dalen dan in de rest van Nederland. De 3) Zie Sociaal economische verkenning Noord-Holland ) De Noordvleugel is hier het streekplangebied Noord-Holland Zuid en Almere. Omdat veel beleidsuitgangspunten gekoppeld zijn aan de Noordvleugelconferentie worden een aantal ontwikkelingen op dit niveau weergegeven. PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

12 Grafiek 5 Gerealiseerde en verwachte bevolkingsgroei in Noord-Holland Noordvleugel is in economisch opzicht zo aantrekkelijk dat er altijd een extra druk op de woningmarkt zal zijn. Op lange termijn blijven we daarom uitgaan van een vestigingsoverschot in de stedelijke gebieden vanwege de economische ontwikkeling. Dit zal leiden tot een extra druk op de woningmarkt. In de niet stedelijke gebieden wordt voor de lange termijn verondersteld dat daar de eigen woningbehoefte kan worden opgevangen, waarbij vestiging en vertrek met elkaar in evenwicht zijn 5). In de Noordvleugel zal de bevolking minder snel groeien vooral vanwege de toegenomen individualisering en de druk die daarmee op de woningmarkt gaat ontstaan. Er zullen niet alleen minder migranten uit het buitenland komen, ook zullen er minder mensen uit de rest van Nederland kunnen komen vanwege die druk, ondanks een ambitieus nieuwbouwprogramma. In 2010 zal de bevolkingsgroei ruim lager zijn dan in de vorige prognose. Tot 2020 zal dat verschil toenemen naar bijna personen, daarna zal het verschil met de vorige prognose weer afnemen: in 2030 worden in de nieuwe prognose personen minder verwacht dan in de vorige prognose. In Noord-Holland Noord zal de bevolking in 2030 ruim 5) (binnenlands) migratiesaldo 0. Tabel 2 Verwachte bevolking en verschil met vigerende prognose NH-Noord t.o.v. progn Noordvleugel t.o.v. progn Noord-Holland t.o.v. progn PROVINCIE NOORD-HOLLAND

13 Grafiek 6 Ontwikkeling van de woningbehoefte in Noord-Holland in vergelijking met de verwachte groei van de woningvoorraad personen lager zijn dan in de vorige prognose. Ontwikkeling van de woningbehoefte De groei van de woningbehoefte wordt bepaald door de bevolkingsgroei en door de mate van individualisering. De veranderingen ten opzichte van de vorige prognoses worden hierdoor dan ook vooral bepaald. Zoals we net hebben gezien is de bevolkingsontwikkeling echter ook afhankelijk van de toename van de woningbehoefte en de verwachte groei van de woningvoorraad. Met de boven geschetste ontwikkeling zien we de volgende toename van de woningbehoefte in Noord-Holland. De eerst komende jaren is de groei van de woningbehoefte lager dan we tot nu toe verwachtten, vooral door de sterke daling van de buitenlandse migratie. De groei van de woningvoorraad is dan groter dan de groei van de woningbehoefte. Daarmee zal, conform,het beleid, het woningtekort kleiner worden. Rond 2010 zal het omvangrijke nieuwbouwprogramma extra mensen uit de rest van Nederland aantrekken, met als gevolg een toename van de woningbehoefte. Na 2010 blijft de groei van de woningbehoefte redelijk in lijn met de verwachte groei van de woningvoorraad op grond van het huidige beleid. Effecten op het woningtekort Zoals al eerder opgemerkt kan de ruimte die op de woningmarkt ontstaat door lagere bevolkingsgroei en stijgende nieuwbouw ingenomen worden door mensen van buiten. Daarentegen zou die ruimte ook benut kunnen worden om het woningtekort te verlagen. De mate waarin die ruimte wordt benut of door extra vestiging of voor het inlopen van het tekort is moeilijk in te schatten en is ook afhankelijk van de kracht van economische ontwikkeling in de regio. In deze prognose veronderstellen we dat een groot deel van Tabel 3 Ontwikkeling van het woningtekort absoluut en als aandeel op de woningvoorraad Noord-Holland Noord % % Noord-Holland Zuid % % Noord-Holland % % Noordvleugel % % PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

14 het woningtekort zal worden ingelopen. In gebieden met een groot tekort zullen mensen verhuizen naar gebieden met een lager woningtekort en andersom. In principe moet hierdoor het grote verschil in woningtekort tussen gebieden kunnen afnemen. Voor de stedelijke gebieden in de Noordvleugel is daarnaast verondersteld dat er een blijvende druk op de arbeidsmarkt zal blijven bestaan, en daarmee een grotere druk op de woningmarkt. Nieuwe woningbehoefte in relatie tot de beleidsdoelstellingen De nieuwe woningbehoefteprognoses wijken vooral op korte termijn af van de vorige en daarmee van de uitgangspunten voor de beleidsdoelstellingen zoals geformuleerd in streekplan en in Noordvleugelconferentie. In het streekplan NH-Zuid wordt voor de periode 2000 tot 2020 een groei van de voorraad voorzien van woningen. De geactualiseerde prognose geeft voor die periode een groei van de woningbehoefte van woningen aan. In het ontwikkelingsbeeld Noord-Holland Noord voorziet in een groei van de woningbehoefte van woningen. De nieuwe prognose geeft een groei van de woningbehoefte aan van woningen. Voor een belangrijk deel heeft die mindere groei al in de afgelopen jaren plaats gevonden. Dat zou kunnen betekenen dat de achterstand in de woningproductie niet geheel hoeft te worden ingelopen en dat het volstaat om het oorspronkelijk gewenste jaarlijks bouwtempo van ongeveer woningen per jaar te realiseren. Op de lange termijn zijn de gevolgen van de nieuwe prognose voor de groei van de woningbehoefte minimaal. In de Noordvleugelconferentie wordt voor de periode 2010 tot2030 een bouwproductie van minimaal woningen voorzien. In deze prognose groeit de woningbehoefte in die periode met woningen, bij een veel lagere bevolkingsgroei. Mogelijke gevolgen voor de arbeidsmarkt De lagere bevolkingsgroei heeft ook gevolgen voor de groei van de beroepsbevolking op langere termijn en daarmee op de arbeidsmarkt. De beroepsbevolking wordt zowel door demografische factoren (vergrijzing) als door sociaal-economische of sociaal-culturele factoren bepaald (arbeidsparticipatie). De demografische component hierin wordt vooral bepaald door de groei van de potentiële beroepsbevolking 6). Wat betreft de ontwikkeling van de potentiële beroepsbevolking zien we een groot verschil tussen Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid. Tot 2010 gaat de groei nog redelijk gelijk op, met een iets lagere groei in Noord-Holland Noord. Na 2010 zal de groei in Noord-Holland Noord gaan dalen. In Noord- Holland Zuid zal de groei slechts licht afnemen omdat relatief veel jonge mensen naar deze regio zullen verhuizen. Rond 2020 zal de potentiële beroeps- 6) Potentiele beroepsbevolking is de bevolking tussen 15 en 65 jaar, ongeacht hun werkelijke werksituatie. Grafiek 7 Omvang van de potentiële beroepsbevolking in Noord-Holland 14 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

15 Tabel 4 Gemiddelde jaarlijkse groei van de potentiële beroepsbevolking Noord-Holland 0,3% 0,0% -0,2% Noord-Holland Noord 0,1% -0,2% -0,5% Noordvleugel 0,5% 0,2% 0,1% bevolking ook in Noord-Holland Zuid gaan dalen. De toename van de arbeidsparticipatie kan een groot effect hebben in de vertaling naar de feitelijke beroepsbevolking. Bij gelijkblijvende arbeidsparticipatie zal de beroepsbevolking al vanaf nu licht gaan dalen. Op dit moment is de arbeidsparticipatie van mensen ouder dan 50 jaar weliswaar stijgend, maar toch veel lager dan de participatie van jongeren. Wanneer het aandeel van de ouderen in de potentiële beroepsbevolking toeneemt, zal de feitelijke beroepsbevolking in totaal afnemen. Gezien de feitelijke ontwikkeling die gekenmerkt wordt door een toename van de arbeidsparticipatie van vrouwen en van ouderen, is het reëel om in de prognose rekening te houden met die stijging. In tabel 5 is rekening gehouden met een relatief sterke toename van de arbeidsparticipatie volgens het CPB (variant Transatlantic Market) 7). Tabel 5 Gemiddelde jaarlijkse groei van de beroepsbevolking bij een gematigde toename van de arbeidsparticipatie, variant Transatlantic Market Noord-Holland 0,7% 1,0% -0,2% Noord-Holland Noord 0,5% 0,8% -0,5% Noordvleugel 1,0% 1,2% 0,1% De scherpe daling van de groei van de potentiële beroepsbevolking kan door de toename van de arbeidsparticipatie worden uitgesteld, maar zal daarna beslist optreden. 7) Rodenburg, Hans en Vuuren, Daniël van: Arbeidsaanbod in de langetermijnscenario s voor Nederland, Centraal Planbureau, PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

16 16 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

17 Samenvatting en conclusie De belangrijkste conclusie uit deze prognose: 1 De afname van de buitenlandse migratie zorgt voor een lagere bevolkingsgroei in Nederland. 2 De veranderde samenstelling van die buitenlandse migratie (meer westerse migranten, minder asielzoekers) zal ervoor zorgen dat de bevolkingsdaling in Noord-Holland, en vooral in Amsterdam) iets geringer zal zijn dan in de rest van Nederland. 3 De nieuwe ontwikkelingen leiden tot een lagere bevolkingsgroei op korte termijn. In 2010 zullen er bijna mensen minder in Noord-Holland wonen dan eerder werd verwacht, in 2020 is dat opgelopen naar een verschil van bijna mensen. 4 Het CBS geeft voor het eerst aan dat door individualisering de groei van het aantal huishoudens in Nederland groter zal zijn dan de bevolkingsgroei. Door die toenemende individualisering zal de woningbehoefte niet of nauwelijks dalen, ondanks de lagere groei van de bevolking. 5 Het voorziene bouwprogramma leidt tot meer ruimte op de woningmarkt. Die ruimte zal grotendeels benut worden voor het inlopen van het woningtekort. In Noord-Holland Noord zal echter ook een deel van die ruimte worden benut door mensen die vanuit Noord-Holland Zuid naar de regio verhuizen. In Noord-Holland Zuid zal het tekort minder snel worden ingelopen omdat mensen naar de regio komen vanwege de sterke economische aantrekkingskracht. 6 De lagere bevolkingsgroei heeft wel effect op de groei van de beroepsbevolking. Na 2010 zal de potentiële beroepsbevolking minder sterk groeien dan in de periode daarvoor. In Noord-Holland Noord zal die daling eerder en scherper zijn, in de Noordvleugel zal die daling minder zijn en later optreden vanwege de specifieke positie van Amsterdam en Almere (relatief jonge bevolking door de grote rol van de migratie in de totale groei). Alleen door een sterke toename van de arbeidsparticipatie zal de groei van de beroepsbevolking nog enige tijd door gaan, maar na 2020 zal de beroepsbevolking niet verder toenemen of zelfs gaan dalen. Aanbevelingen voor beleid De nieuwe prognoses geven aan dat de groei van de bevolking lager zal zijn dan eerder werd verwacht. Dit leidt echter door een tegelijkertijd optredende sterkere individualisering niet tot een lagere woningbehoefte op langere termijn. In de afgelopen jaren is de woningbehoefte echter door de scherpe daling van de buitenlandse migratie wel minder snel gestegen dan eerder werd verwacht. Dat betekent vooral dat de opgelopen achterstand in bouwprogramma niet geleid heeft tot een toename van het woningtekort. Die achterstand hoeft niet te worden ingelopen. Het is wel gewenst om op korte termijn weer het gewenste doelstelling van woningen per jaar (saldo groei) te bereiken. De lagere bevolkingsgroei heeft wel vergelijkbaar effect op de groei van de potentiële beroepsbevolking. Dat effect kan tot 2020 worden beperkt door een sterke groei van de arbeidsparticipatie. In Noord- Holland Zuid zal dat ook deels worden gecompenseerd door extra vestiging van migranten uit de rest van Nederland. Dat zal leiden tot een grotere druk op de woningmarkt vooral in het zuiden van de provincie. Als op de lange termijn (na 2020) de werkgelegenheidsgroei hoog blijft, zal rekening moeten worden gehouden met extra woningbouwmogelijkheden. PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

18 18 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

19 Colofon Uitgave Provincie Noord-Holland Postbus MD Haarlem Tel.: (023) Fax: (023) Internetadres: adres: Eindredactie Provincie Noord-Holland Afdeling Kennis & Strategie Grafische verzorging Provincie Noord-Holland MediaProductie Papier Hello matt, houtvrij MC Oplage 120 exemplaren Haarlem, oktober 2005 PROGNOSE BEVOLKING EN WONINGBEHOEFTE NOORD-HOLLAND

20 20 PROVINCIE NOORD-HOLLAND

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Tempo vergrijzing loopt op

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Tempo vergrijzing loopt op Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-083 17 december 2010 9.30 uur Tempo vergrijzing loopt op Komende 5 jaar half miljoen 65-plussers erbij Babyboomers leven jaren langer dan vooroorlogse

Nadere informatie

De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting

De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 211: een samenvatting Onderzoek en Statistiek Gooitske Marsman Februari 212 In deze notitie staat een samenvatting van De bevolkingsprognose-

Nadere informatie

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2005 Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking Het inwonertal van Amsterdam is in 2004 met ruim 4.000 personen tot 742.951

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-073 13 december 2012 9.30 uur Potentiële beroepsbevolking blijft straks op peil dankzij 65-plussers Geen langdurige krimp potentiële beroepsbevolking

Nadere informatie

Figuur 1: Veronderstellingen per onderdeel uit de Nationale CBS-Prognoses 2008 en 2012

Figuur 1: Veronderstellingen per onderdeel uit de Nationale CBS-Prognoses 2008 en 2012 Bevolkings Prognose 2013 De Bevolkings Prognose 2013 (BP2013) is bedoeld als provinciale sectorprognose, een prognose die zo goed mogelijk de toekomstige bevolkingsontwikkeling voorspelt en daarmee door

Nadere informatie

Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025

Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Persbericht PB13 062 1 oktober 2013 9:30 uur Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Tussen 2012 en 2025 groeit de bevolking van Nederland met rond 650 duizend tot 17,4 miljoen

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Monitor Woningproductie Noordvleugel 2016 Woningvraag, Plancapaciteit en Productie

Monitor Woningproductie Noordvleugel 2016 Woningvraag, Plancapaciteit en Productie Monitor Woningproductie Noordvleugel 2016 Versie juni 2016 Inleiding In deze derde monitor woningproductie wordt in vogelvlucht een weergave gegeven van de cijfers die op dit moment beschikbaar zijn. Het

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2

Nadere informatie

Demografische ontwikkelingen

Demografische ontwikkelingen DEEL 2.4 INFORMATIE Demografische ontwikkelingen: - Ontwikkeling inwonersaantallen; - Ontwikkeling migratiestromen; - Ontwikkeling huishoudens; - Prognoses en huishoudens; - Ontgroening en vergrijzing;

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research

Nadere informatie

De grijze golf. Demografische ontwikkeling Drechtsteden tot Figuur 1 Bevolking Drechtsteden , totaal

De grijze golf. Demografische ontwikkeling Drechtsteden tot Figuur 1 Bevolking Drechtsteden , totaal De grijze golf Demografische ontwikkeling Drechtsteden tot 23 In deze factsheet rapporteren we over de uitkomsten van de bevolkings- en huishoudensprognose en de gevolgen ervan voor de Drechtsteden. De

Nadere informatie

Bevolkingsprognose

Bevolkingsprognose Onderzoek, Informatie & Statistiek Bevolkingsprognose 218-24 Bevolkingsprognose 218-24 OIS publiceert elk jaar in februari de nieuwe bevolkingsprognose van Amsterdam. In de prognose wordt de meest waarschijnlijke

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-085 18 december 2008 9.30 uur Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Nog 1 miljoen inwoners erbij, inwonertal zal harder groeien dan eerder gedacht

Nadere informatie

Toekomstige demografische veranderingen gemeente Groningen in een notendop

Toekomstige demografische veranderingen gemeente Groningen in een notendop VLUGSCHRIFT Bevolkingsprognose gemeente Groningen - Toekomstige demografische veranderingen gemeente Groningen in een notendop Inleiding De omvang en samenstelling van de bevolking van de gemeente Groningen

Nadere informatie

Primos-model. Basisuitkomsten Primos 2013 Kleidum

Primos-model. Basisuitkomsten Primos 2013 Kleidum Primos-model Basisuitkomsten Primos 2013 Kleidum 2 Het Primos-model Werking Primos-model Het Primos-model voorspelt de bevolkingsontwikkeling als gevolg van geboorte, sterfte, buitenlandse en binnenlandse

Nadere informatie

Achtergronden bij de woningbouwtaakstelling

Achtergronden bij de woningbouwtaakstelling 2 Achtergronden bij de woningbouwtaakstelling In deze bijlage wordt (1) een korte toelichting gegeven op de prognosemethodiek, de demografische achtergrond bij de berekening van de woningbehoefte en de

Nadere informatie

Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011

Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011 Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011 Status Informerend Voorstel Kennis te nemen van de bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011

Nadere informatie

Gemeente Valkenswaard

Gemeente Valkenswaard Gemeente Valkenswaard Bevolkings- en huishoudensprognose 2014 Second opinion 12 maart DATUM 12 maart TITEL Bevolkings- en huishoudensprognose 2014 ONDERTITEL Second opinion OPDRACHTGEVER Gemeente Valkenswaard

Nadere informatie

Woonwensen en Woningbehoefte. Kenneth Gopal Kathrin Becker

Woonwensen en Woningbehoefte. Kenneth Gopal Kathrin Becker 16086-ABF Woonwensen en Woningbehoefte Kenneth Gopal Kathrin Becker 16086-ABF Opbouw presentatie I. Waar komen we vandaan? Relevante ontwikkelingen in het recente verleden II. Waar gaan we naar toe? Blik

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof

Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk

Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk Andijk Opm eer Medem blik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Bevolkingsprognoses Deventer 2013

Bevolkingsprognoses Deventer 2013 Bevolkingsprognoses Deventer 2013 december 2013 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 1 Samenvatting en conclusies... 3 2 Inleiding...

Nadere informatie

Krimp én groei PRIMOS BEVOLKINGSPROGNOSE Op basis van deze factsheet trekken we de volgende conclusies: 2 Bevolkingsomvang

Krimp én groei PRIMOS BEVOLKINGSPROGNOSE Op basis van deze factsheet trekken we de volgende conclusies: 2 Bevolkingsomvang Krimp én groei PRIMOS BEVOLKINGSPROGNOSE 216-24 Inhoud 1. Conclusies 2. Bevolkingsomvang 3. Leeftijd 4. Verloop 5. Huishoudens De bevolkings- en huishoudenprognose voor de Drechtstedengemeenten is in het

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-248 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011

Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011 Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl Communicatie, Juridische & Personeelszaken Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011 Raadsnummer Datum 7 mei 2012 Auteur Tineke Brouwers Versie

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Wijkprognoses gemeente Oosterhout

Wijkprognoses gemeente Oosterhout Wijkprognoses gemeente Oosterhout 2013 februari 2013 Een uitgave van de gemeente Oosterhout rapporteur: afdeling Service en Ondersteuning (SO), vakgroep Onderzoek & Statistiek (O&S) conceptversie: november

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Rotterdam Onderzoek en Business Intelligence

Bevolkingsprognose Rotterdam Onderzoek en Business Intelligence Bevolkingsprognose Rotterdam 2018-2035 Onderzoek en Business Intelligence 1 Colofon Gemeente Rotterdam, afdeling Onderzoek en Business Intelligence (OBI) Datum: 30 oktober 2018 Auteurs: Wim van der Zanden

Nadere informatie

Kernprognose : tijdelijk minder geboorten

Kernprognose : tijdelijk minder geboorten Bevolkingstrends 214 Kernprognose 213 : tijdelijk minder geboorten Dit artikel verscheen eerder, op 16-12-213, als thema-artikel en webartikel op de website. Coen van Duin Lenny Stoeldraijer januari 214

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-246 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2006 Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking Na een aantal jaren van groei is door een toenemend vertrek

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-245 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-247 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015

Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015 Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding:

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec

Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. In 2025 fors meer huishoudens in de Randstad

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. In 2025 fors meer huishoudens in de Randstad Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-049 8 juli 2008 9.30 uur In 2025 fors meer huishoudens in de Randstad Sterkste groei aan noordoostzijde Randstad Ook meer huishoudens in Noord-Brabant

Nadere informatie

Onderzoeksflits. Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons. IB Onderzoek, 22 mei Utrecht.

Onderzoeksflits. Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons. IB Onderzoek, 22 mei Utrecht. Onderzoeksflits Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons IB Onderzoek, 22 mei 2015 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl

Nadere informatie

Fact sheet. Bevolkingsprognose. Jaarlijks Amsterdammers erbij. Amsterdam blijft groeien. nummer 4 mei 2014

Fact sheet. Bevolkingsprognose. Jaarlijks Amsterdammers erbij. Amsterdam blijft groeien. nummer 4 mei 2014 Fact sheet nummer 4 mei 214 Bevolkingsprognose Figuur 1 Bevolking in Amsterdam, 1985-24 x 1. 15 1 95 9 85 8 75 7 5 Jaarlijks 1. Amsterdammers erbij Het inwonertal van Amsterdam is in 21 met 11.74 personen

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Deventer 2015

Bevolkingsprognose Deventer 2015 Bevolkingsprognose Deventer 2015 Aantallen en samenstelling van bevolking en huishoudens Augustus 2015 augustus 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 0570 693298 Mail

Nadere informatie

Inleiding. Vervolgens worden uitgangspunten geformuleerd die van belang zijn voor de regionale woonvisie.

Inleiding. Vervolgens worden uitgangspunten geformuleerd die van belang zijn voor de regionale woonvisie. notitie Wonen in Molenwaard april 2012 Inleiding De woningmarkt is de laatste jaren sterk aan veranderingen onderhevig. De economische situatie heeft grote gevolgen gehad voor de woningmarkt, evenals nieuwe

Nadere informatie

Regionale arbeidsmarktprognose

Regionale arbeidsmarktprognose Provincie Zeeland Afdeling Economie Regionale arbeidsmarktprognose 2012-2013 Inleiding Begin juni 2012 verscheen de rapportage UWV Arbeidsmarktprognose 2012-2013 Met een doorkijk naar 2017". Hierin worden

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Arnhem

Bevolkingsprognose Arnhem Bevolkingsprognose Arnhem 2016-2030 Gemeente Arnhem Afdeling Informatievoorziening Onderzoek & Statistiek Juli 2016 Inhoud Arnhem groeit door... 3 Natuurlijke aanwas nader bekeken... 5 Migratie nader bekeken...

Nadere informatie

Krimp in Fryslân. Inwonertal

Krimp in Fryslân. Inwonertal Krimp in Fryslân Bevolkingsdaling, lokaal en regionaal, is een vraagstuk van nu én de komende jaren. Hoewel pas over enkele decennia de bevolking van Fryslân als geheel niet meer zal groeien, is in sommige

Nadere informatie

Beschrijving bevolkingsprognose 2015 OIS

Beschrijving bevolkingsprognose 2015 OIS Beschrijving bevolkingsprognose 2015 OIS In deze rapportage wordt beschreven hoe de bevolkingsprognose van OIS tot stand komt. De achterliggende veronderstellingen voor de prognose worden toegelicht, en

Nadere informatie

Noord-Brabant in demografisch perspectief

Noord-Brabant in demografisch perspectief Noord-Brabant in demografisch perspectief over prognoses, trends en ontwikkelingen en de opgaven op het vlak van wonen met zorg en welzijn --- Inspiratiebijeenkomst Wonen met zorg en welzijn Futura / Provincie

Nadere informatie

Woningmarktmonitor provincie Utrecht: de staat van de woningmarkt medio 2016

Woningmarktmonitor provincie Utrecht: de staat van de woningmarkt medio 2016 DATUM 16 november 2016 PROJECTNUMMER 3400.107/G OPDRACHTGEVER Woningmarktmonitor provincie : de staat van de woningmarkt medio 2016 Update woningmarktmonitor De afgelopen maand heeft er een grote update

Nadere informatie

Artikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas

Artikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas Artikelen Huishoudensprognose 2 25: belangrijkste uitkomsten Maarten Alders en Han Nicolaas Het aantal huishoudens neemt de komende jaren toe, van 7,1 miljoen in 25 tot 8,1 miljoen in 25. Dit blijkt uit

Nadere informatie

uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 19 november 2014

uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 19 november 2014 Aan de raad van de gemeente Lelystad uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 19 november 2014 behandeld door algemeen nummer U13-74923 bijlagen FAB-SEC dossiernummer AC Dombroek-van Vliet 14 0320 1 onderwerp

Nadere informatie

Auteur: Gemeente Dronten Datum: 4 april 2017 Voor vragen: Feiten en cijfers 2016 Bevolking

Auteur: Gemeente Dronten Datum: 4 april 2017 Voor vragen: Feiten en cijfers 2016 Bevolking Auteur: Gemeente Dronten Datum: 4 april 2017 Voor vragen: h.van.eijken@dronten.nl Feiten en cijfers 2016 Bevolking Inleiding Wat is Dronten feiten en cijfers Dit document is een jaarlijks rapport met

Nadere informatie

DEMOGRAFIE DEMOGRAFISCHE TRENDBREUK DOOR VERMINDERDE WONINGBOUW

DEMOGRAFIE DEMOGRAFISCHE TRENDBREUK DOOR VERMINDERDE WONINGBOUW HOOFDSTUK 2 DEMOGRAFIE DEMOGRAFISCHE TRENDBREUK DOOR VERMINDERDE WONINGBOUW Van sterke bevolkingsgroei door migratie naar matige groei door geboorteoverschot De drooglegging van de Haarlemmermeerpolder

Nadere informatie

Brabant in demografisch perspectief

Brabant in demografisch perspectief Brabant in demografisch perspectief Actuele bevolkingsontwikkelingen, prognoses en provinciaal (ruimtelijk) beleid Provinciale Raad voor de Leefomgeving 4 november 2016 Niek Bargeman Senior adviseur bevolking

Nadere informatie

Regionale arbeidsmarktprognose

Regionale arbeidsmarktprognose Provincie Zeeland Afdeling Economie Regionale arbeidsmarktprognose 2011-2012 Inleiding Begin juni 2011 verscheen de rapportage UWV WERKbedrijf Arbeidsmarktprognose 2011-2012 Met een doorkijk naar 2016".

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026

Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026 Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026 Uitgevoerd door: Jan van Poorten Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement Gemeente Purmerend mei 2011 Informatie: Gemeente Purmerend Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-243 Datum Juli 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Planbureau voor de Leefomgeving PERSBERICHT. Bevolking daalt in kwart Nederlandse gemeenten. Nieuwe regionale bevolkingsprognoses tot 2040:

Planbureau voor de Leefomgeving PERSBERICHT. Bevolking daalt in kwart Nederlandse gemeenten. Nieuwe regionale bevolkingsprognoses tot 2040: Planbureau voor de Leefomgeving PERSBERICHT Nieuwe regionale bevolkingsprognoses tot 2040: Bevolking daalt in kwart Nederlandse gemeenten De komende dertig jaar treedt in delen van Nederland, vooral in

Nadere informatie

Wonen met Zorg in de anticipeerregio s

Wonen met Zorg in de anticipeerregio s Wonen met Zorg in de anticipeerregio s Inleiding In de komende decennia zal de bevolkingssamenstelling veranderen en zal het aandeel ouderen in de bevolking toenemen. Indien nu al bekend is hoeveel ouderen

Nadere informatie

Bevolkingsprognose van Amersfoort 2013-2030 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 2013

Bevolkingsprognose van Amersfoort 2013-2030 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 2013 Bevolkingsprognose van Amersfoort 213-23 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 213 In april verwacht Amersfoort haar 15.ste inwoner te mogen begroeten. Ondanks de recessie in de

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling in Noord-Holland. Een verkenning ten behoeve van een mogelijke beleidsvisie

Demografische ontwikkeling in Noord-Holland. Een verkenning ten behoeve van een mogelijke beleidsvisie Demografische ontwikkeling in Noord-Holland Een verkenning ten behoeve van een mogelijke beleidsvisie Demografische 2 4 Inleiding NHOUD 6 Hoofdstuk 1 Demografische ontwikkeling in Noord-Holland door drs.

Nadere informatie

Fricties tussen vraag en aanbod op de Nederlandse woningmarkt

Fricties tussen vraag en aanbod op de Nederlandse woningmarkt Fricties tussen vraag en aanbod op de Nederlandse woningmarkt Peter Boelhouwer 14-11-2018 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Demografische ontwikkelingen Waar en wat gaan we bouwen?

Nadere informatie

Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2018 Voor vragen: Feiten en cijfers 2017 Bevolking

Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2018 Voor vragen: Feiten en cijfers 2017 Bevolking Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2018 Voor vragen: h.van.eijken@dronten.nl Feiten en cijfers 2017 Bevolking Inleiding Wat is Dronten feiten en cijfers Dit document is een jaarlijks rapport met

Nadere informatie

PEARL: uitkomsten van de regionale bevolkings- en allochtonenprognose 2005 2025 voor provincies

PEARL: uitkomsten van de regionale bevolkings- en allochtonenprognose 2005 2025 voor provincies PEARL: uitkomsten van de regionale bevolkings- en allochtonenprognose 225 voor provincies Andries de Jong 1) In 26 hebben het Ruimtelijk Planbureau en het Centraal Bureau voor de Statistiek voor het eerst

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Den Haag 2016

Bevolkingsprognose Den Haag 2016 juni 2016 PSO is het strategisch advies- en onderzoeksbureau van DSO; PSO onderzoekt, verzamelt en ontsluit informatie en adviseert over strategie, innovatie en de programmering van DSO-projecten. Bevolkingsprognose

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-244 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

prognoses in tijden van crisis

prognoses in tijden van crisis prognoses in tijden van crisis over demografische veranderingen, flinke bouwopgaven en stagnerende woningbouw --- Bouwberaad West-Brabant 1 maart 2012 --- Niek Bargeman senior adviseur bevolking en wonen

Nadere informatie

Woningmarktanalyse Gooise Meren

Woningmarktanalyse Gooise Meren Woningmarktanalyse Gooise Meren Op basis van WOZ en BAG gegevens Versie Kerngegevens Woningmarktanalyse Gooise Meren De in dit rapport gepresenteerde analyses zijn gemaakt met behulp van gemeentelijke

Nadere informatie

Economische monitor. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 7 e editie. Opzet en inhoud

Economische monitor. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 7 e editie. Opzet en inhoud 7 e editie Economische monitor Voorne PutteN Opzet en inhoud Deze factsheet is de zevende editie van de Economische Monitor en presenteert recente economische ontwikkelingen van als regio en de vier gemeenten.

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst gemeenteraden. 25 januari 2011, Twello Gerard Sizoo

Informatiebijeenkomst gemeenteraden. 25 januari 2011, Twello Gerard Sizoo Informatiebijeenkomst gemeenteraden 25 januari 2011, Twello Gerard Sizoo Waarom aandacht voor demografie? Demografische prognoses naar beneden bijgesteld Actualisering regionaal woningbouwprogramma Vergrijzing

Nadere informatie

Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010)

Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010) Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010) Vanuit de VNG komen diverse krimp en vergrijzingcijfers. In de woonvisie Wonen in een

Nadere informatie

fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe Aantal senioren sterk gestegen Aantal 65-plussers in Fryslân, /2012

fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe  Aantal senioren sterk gestegen Aantal 65-plussers in Fryslân, /2012 Vergrijzing in Fryslân fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe In Fryslân wonen op 1 januari 2011 647.282 inwoners. De Friese bevolking groeit nog jaarlijks. Sinds 2000 is het aantal inwoners toegenomen

Nadere informatie

bevolkingsprognose

bevolkingsprognose bevolkingsprognose -2032 Onderzoek en Statistiek Gemeente Lelystad Telefoon: 0320-278574 E-mail: lelystadspanel@lelystad.nl www.lelystadspanel.nl Augustus 2016 Colofon Dit is een prognose gemaakt door:

Nadere informatie

Second opinion Bevolkingsprognose Den Haag

Second opinion Bevolkingsprognose Den Haag Second opinion Bevolkingsprognose 2008-2025 Den Haag Joop de Beer Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut Postbus 11650 2502 AR Den Haag beer@nidi.nl 070-3565234 In opdracht van de afdeling

Nadere informatie

De Nederlandse woningmarkt Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research)

De Nederlandse woningmarkt Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research) De Nederlandse woningmarkt 2019-2030 Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research) Opgave: Woningtekort anno 2018: 279.000 3,6% Verder opgelopen, raming 2019: 294.000 3,8% Grote regionale verschillen:

Nadere informatie

BEVOLKINGSPROGNOSE NOORD-HOLLAND

BEVOLKINGSPROGNOSE NOORD-HOLLAND BEVOLKINGSPROGNOSE NOORD-HOLLAND 2019-2040 Bevolking, huishoudens en woningbehoefte Sector Onderzoek & Informatie 21-8-2019 demografie@noord.holland.nl Directie Beleid, Sector Onderzoek & Informatie 1

Nadere informatie

BEGELEIDENDE NOTITIE BIJ DE RESULTATEN VAN PROGNEFF Dhr. J. Meuwissen Dhr. M. Poeth

BEGELEIDENDE NOTITIE BIJ DE RESULTATEN VAN PROGNEFF Dhr. J. Meuwissen Dhr. M. Poeth BEGELEIDENDE NOTITIE BIJ DE RESULTATEN VAN PROGNEFF 2016 BEGELEIDENDE NOTITIE BIJ DE RESULTATEN VAN PROGNEFF 2016 Dhr. J. Meuwissen Dhr. M. Poeth Maastricht, september 2016 INHOUDSOPGAVE Pagina MANAGEMENT

Nadere informatie

Bevolkingsprognose 2017

Bevolkingsprognose 2017 Bevolkingsprognose 2017 een notitie van IB Onderzoek november 2017 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl internet www.utrecht.nl/onderzoek

Nadere informatie

Woonmonitor Limburg 2015 en Bevolkings- en huishoudensprognose Progneff 2016

Woonmonitor Limburg 2015 en Bevolkings- en huishoudensprognose Progneff 2016 provincie limburg!ngekomef\i Gemeente Nederweert PERSOONLIJK Gemeente Nederweert College van Burgemeester en Wethouders Postbus 2728 6030 AA NEDERWEERT 3 1 OKT. 2016 NR. -------- ----.. --- - - -- -- Cluster

Nadere informatie

Bevolkingsprognose 2016

Bevolkingsprognose 2016 Bevolkingsprognose 2016 een notitie van IB Onderzoek november 2016 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl internet www.utrecht.nl/onderzoek

Nadere informatie

Bevolkingsprognose : veronderstellingen

Bevolkingsprognose : veronderstellingen Bevolkingsprognose 24 25: veronderstellingen Andries de Jong In de afgelopen twee jaar is de bevolking minder sterk gegroeid dan in de vorige prognose werd aangenomen. De immigratie is veel sneller gedaald

Nadere informatie

Bevolkingsprognose 2002 2050: anderhalf miljoen inwoners erbij

Bevolkingsprognose 2002 2050: anderhalf miljoen inwoners erbij Bevolkingsprognose 22 25: anderhalf miljoen inwoners erbij Andries de Jong Volgens de nieuwe bevolkingsprognose van het CBS zal het inwonertal van Nederland toenemen van de huidige 16,2 miljoen naar 17,7

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Lansingerland 2015

Bevolkingsprognose Lansingerland 2015 Bevolkingsprognose Lansingerland 2015 Auteur: Bart Waasdorp Afdeling: Team Planontwikkeling & RO Juridisch Versienummer: 1.0 Datum: 12 januari 2015 Corsanummer: T15.00406 Inleiding Lansingerland heeft

Nadere informatie

Bevolkingsprognoses Deventer oktober 2012

Bevolkingsprognoses Deventer oktober 2012 Bevolkingsprognoses Deventer 2012 oktober 2012 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 1 Samenvatting en conclusies... 3 2 Inleiding... 6

Nadere informatie

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten Huishoudensprognose 26 2: belangrijkste uitkomsten Elma van Agtmaal-Wobma en Coen van Duin Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 26 tot 8,1 miljoen in 23. Daarna

Nadere informatie

dem Nieuwe EU-lidstaten vergrijzen het sterkst ROB VAN DER ERF inhoud

dem Nieuwe EU-lidstaten vergrijzen het sterkst ROB VAN DER ERF inhoud dem s Jaargang 24 Augustus 8 ISSN 169-1473 Een uitgave van het s Interdisciplinair Demografisch Instituut Bulletin over Bevolking en Samenleving 7 inhoud 1 Nieuwe EU-lidstaten vergrijzen het sterkst 5

Nadere informatie

Progneff Begeleidende notitie bij de resultaten van Progneff

Progneff Begeleidende notitie bij de resultaten van Progneff Progneff 2017 Begeleidende notitie bij de resultaten van Progneff 1 Progneff 2017 Begeleidende notitie bij de resultaten van Progneff Etil research group Jeroen Meuwissen Bob Severijns Janneke Gardeniers

Nadere informatie

Verschillend patroon in bevolkingsontwikkeling in 2014 in Limburgse regio s

Verschillend patroon in bevolkingsontwikkeling in 2014 in Limburgse regio s DECEMBER Neimed Krimpbericht Verschillend patroon in bevolkingsontwikkeling in in se regio s In nam de bevolkingsgroei in toe. In was een tegengestelde ontwikkeling: de daling nam wat toe. In is de daling

Nadere informatie

Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant. actualisering Brabantse Agenda Wonen

Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant. actualisering Brabantse Agenda Wonen Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant Hart van Brabant 28 augustus 2017 Niek Bargeman Senior adviseur bevolking en wonen Provincie Noord-Brabant actualisering 2017 ----- Brabantse Agenda

Nadere informatie

Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2019 Voor vragen: Feiten en cijfers 2018 Bevolking

Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2019 Voor vragen: Feiten en cijfers 2018 Bevolking Auteur: Gemeente Dronten Datum: Februari 2019 Voor vragen: h.van.eijken@dronten.nl Feiten en cijfers 2018 Bevolking Inleiding Wat is Dronten feiten en cijfers Dit document is een jaarlijks rapport met

Nadere informatie

LEEFTIJD 1.1.2016 Bevolking Bevolking 0-19 jaar 63.028 Bevolking 20-64 jaar 155.898 Bevolking 65 jaar 51.002 In de Drechtsteden wonen momenteel bijna 270.000 mensen. In 2015 nam het aantal personen toe

Nadere informatie

Primos Prognose 2007. De toekomstige ontwikkeling van bevolking, huishoudens en woningbehoefte

Primos Prognose 2007. De toekomstige ontwikkeling van bevolking, huishoudens en woningbehoefte Primos Prognose 2007 De toekomstige ontwikkeling van bevolking, huishoudens en woningbehoefte Primos Prognose 2007 De toekomstige ontwikkeling van bevolking, huishoudens en woningbehoefte H.J. den Otter

Nadere informatie

Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose Met een doorkijk naar 2018

Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose Met een doorkijk naar 2018 Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose 2013-2014 Met een doorkijk naar 2018 Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose 2013-2014 Een belangrijke taak van UWV is het bij elkaar brengen van vraag en aanbod op

Nadere informatie

Artikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen

Artikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen Artikelen Huishoudensprognose 28 2: uitkomsten Coen van Duin en Suzanne Loozen Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 28 tot 8,3 miljoen in 239. Daarna zal het aantal

Nadere informatie

9 10B. Poelman en C. van Duin

9 10B. Poelman en C. van Duin 9 10B. Poelman en C. van Duin Bevolkingsprognose 2009 2060 Publicatiedatum CBSwebsite: 12 maart 2010 Den Haag/Heerlen Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig cijfer ** = nader voorlopig

Nadere informatie

fluchskrift

fluchskrift Wonen in Fryslân Afgelopen jaren minder toename woningen In 2011 bedraagt de totale woningvoorraad in Fryslân 282.689 woningen. In 2000 bestond de totale woningvoorraad nog uit 261.849 woningen. Tussen

Nadere informatie

BRABANT IN DEMOGRAFISCH PERSPECTIEF ontwikkelingen van de (West-)Brabantse bevolking trends prognoses beleidseffecten - opgaven

BRABANT IN DEMOGRAFISCH PERSPECTIEF ontwikkelingen van de (West-)Brabantse bevolking trends prognoses beleidseffecten - opgaven BRABANT IN DEMOGRAFISCH PERSPECTIEF ontwikkelingen van de (West-)Brabantse bevolking trends prognoses beleidseffecten - opgaven Regionale Collegebijeenkomst Regio West-Brabant 19 september 2012 Niek Bargeman

Nadere informatie

Arbeidsmarktprognoses Noord-Holland 2012

Arbeidsmarktprognoses Noord-Holland 2012 Arbeidsmarktprognoses Noord-Holland 2012 t.b.v. Monitor Arbeidsmarkt en Onderwijs Provincie Noord-Holland IJmuiden, 23 november 2012 Arjan Heyma www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525 1630 Belangrijkste

Nadere informatie