Dienst uitvoering en toezicht Energie t.a.v. de heer ir. G.J.L. Zijl Postbus BH DEN HAAG. Hoogeveen, 12 februari 2003

Transcriptie

1 Dienst uitvoering en toezicht Energie t.a.v. de heer ir. G.J.L. Zijl Postbus BH DEN HAAG Hoogeveen, 12 februari 2003 Onze ref. : DN/SV/ES/ Uw kenmerk : Projectnummer Inzake Consultatienotitie reparatie x-factor Netbeheerders elektriciteit, d.d. 16 januari 2003 Betreft : ZIENSWIJZE VAN RENDO NETBEHEER B.V. Inlichtingen : S.A. Visser Doorkiesnr. : Geachte heer Zijl, Algemeen RENDO meent dat het belangrijkste uitgangspunt voor de x-systematiek de bestaande wetgeving moet zijn. De huidige wetgeving gaat uit van één uniforme x voor alle netbeheerders (refererend aan de uitspraak van het CBb dd. 13 november 2002 met nummer Awb 01/841). Daarnaast achten wij het van groot belang dat er zo snel mogelijk duidelijkheid is over de hoogte van de transporttarieven, zowel voor de netbeheerders als voor haar afnemers. Dit betekent dat er op zo kort mogelijke termijn een nieuwe x-systematiek moet worden vastgesteld. Aangezien de OEPS-wet (nog) niet van kracht is, kan deze nieuwe systematiek alleen leiden tot een generieke x-factor. Met een generieke x-factor lijkt het ons (bijna) ondoenlijk om in de eerste reguleringsperiode de gewenste vergelijkbare efficiëntieniveau voor alle netbeheerders te realiseren. Uiteraard is dit een nobel streven, maar dit vergt een zeer uitgebreid onderzoek naar de werkelijke, meetbare efficiency verschillen tussen de verschillende netbeheerders. Dit onderzoek gaat volgens ons veel verder dan de toegepaste benchmarkmethode die geresulteerd heeft in de x-factoren volgens de vernietigde besluiten op bezwaar van 23 augustus Zo heeft RENDO in haar bezwaarschriften enkele zwaarwegende argumenten tegen de gehanteerde benchmarkmethode uiteengezet. Met name de plaats in de levenscyclus van het leidingnet bepaalt in belangrijke mate de hoogte van de beïnvloedbare kosten van een netbeheerder. En dus niet alleen de door DTe gehanteerde outputvariabelen. Daarnaast speelt de discussie over de gehanteerde levensduren en de berekeningsmethode van de WACC (nominaal versus reëel) een belangrijke rol.

2 Handhaving bezwaren Rendo heeft in het beroepschrift tegen de door het CBb vernietigde beslissing op bezwaar inzake de x-factor netbeheer een aantal bezwaren aangevoerd, waarover het CBb geen inhoudelijk oordeel heeft uitgesproken. Deze bezwaren betroffen met name de gekozen methode voor de standaardisatie van kapitaalkosten en de WACC. Deze bezwaren zijn onverkort van kracht en dienen dan ook in de door de DTe uitgevoerde reparatie x-factor te worden betrokken. Reformatio in peius Rendo heeft zich in de beroepsprocedure bij het CBb expliciet beroepen op het beginsel van reformatio in peius. Het CBb heeft in haar uitspraak de directeur DTe opgedragen bij het nemen van nieuwe besluiten op de bezwaarschriften eventuele strijd met het verbod op reformatio in peius in z n overwegingen te betrekken. Rendo stelt zich op het standpunt dat ongeacht welke methode voor de vaststelling van de x-factor wordt gekozen, toepassing van dit beginsel meebrengt dat de aan Rendo toegestane omzet niet tot lagere tarieven mag leiden, dan die welke Rendo op grond van het door het CBb vernietigde besluit mocht hanteren. Scenario s reparatie x-factor Collectieve x-factor Gezien voorgaande algemene beschouwingen, is RENDO voorstander van een collectieve x-factor. Dit is bij de huidige wetgeving de enige juiste systematiek. De OEPS-wet is nog in behandeling en er is onvoldoende duidelijkheid of deze van kracht wordt en als deze van kracht wordt per wanneer en wat de exacte inhoud ervan is. Bovendien hebben zowel netbeheerder als afnemers al enkele jaren onzekerheid over tarieven. Deze situatie mag niet langer duren. RENDO ziet ook wel de door DTe beschreven nadelen van een collectieve x-factor, maar ziet momenteel geen andere oplossing. De methodiek van tariefbenchmarking en gestandaardiseerde tariefbenchmarking is ons nog niet geheel duidelijk. Daardoor is het niet mogelijk in deze zienswijze reeds tot een definitief oordeel te komen.

3 Tariefbenchmarking Tariefbenchmarking heeft als groot voordeel dat de starttarieven waar deze methode op gebaseerd is, eenduidig zijn vastgesteld en een resultante zijn van de splitsing tussen levering en net. Het mogelijke verschuivinggevaar van kosten tussen levering en net wordt hiermee (grotendeels) geëlimineerd. Bij levering is immers eveneens een generieke x-factor toegepast. Hiermee zouden de x-systematieken voor levering en net bij elkaar aansluiten. De hoogte van de x zou zijn basis kunnen vinden in de frontiershift. Deze kan vanwege de gewenste transparantie naar netbeheerders en consumenten het beste worden vastgesteld op basis van onafhankelijke cijfers, bijvoorbeeld een door CBS vastgestelde index. Bij het vaststellen van een generieke x bestaat er volgens RENDO ook geen probleem met het in 1 tarief tot uitdrukking laten komen van de verschillende nettarieven. De generieke x kan losgelaten worden op de eerder vastgestelde toegestane totaal omzet. De eerder gehanteerde tarievenmandjes worden ook door de netbeheerders gedragen. RENDO is voorstander van het invoeren van een tariefbodem. Iedere netbeheerder zal een redelijk rendement moeten kunnen behalen. Ook de netbeheerder met de laagste starttarieven heeft recht op een redelijk rendement en mag niet door eventuele toevallige lage starttarieven in de problemen geraken. Met het instellen van een tariefbodem wordt weer aansluiting gevonden met de methodiek voor levering, waarbij tevens een tariefbodem geldt. Hoe de tariefbodem moet worden vastgesteld kan onderwerp zijn van een volgende discussie, indien voor deze methodiek wordt gekozen. Naast de algemene tariefbodem is essentieel dat het reformatio in peius eveneens een soort tariefbodem vormt. Zoals hiervoor reeds aangegeven, dienen de op basis van de beslissing op bezwaar goedgekeurde ingediende tarieven als minimum te gelden. RENDO meent dat met de hierboven voorgestelde methodiek alle netbeheerders kunnen leven. Dit is van belang om alle bezwaren in te kunnen laten trekken, zodat de eerste reguleringsperiode snel afgesloten kan worden. Gestandaardiseerde tariefbenchmarking De beschreven gestandaardiseerde tariefbenchmarking vinden wij geen goede optie. In deze methodiek krijgen we weer te maken met de complexe standaardisering van kapitaalslasten. Hierbij zullen alle reeds bestaande bezwaren tegen het standaardiseren, zoals vaststellen afschrijvingstermijn, WACC-berekening (nominaal versus reëel, beta-factor), plaats in de levenscyclus, omgevingsfactoren, etc. opnieuw aan de orde komen.de bezwaar- en beroepsprocedures ten aanzien van deze technische materie zullen te veel tijd in beslag nemen, waardoor de tweede reguleringsperiode niet wordt gehaald.

4 OEPS Zoals eerder aangegeven, is toepassing van de OEPS-wet geen optie, omdat deze nog niet wettelijk van kracht is. Zelfs al wordt deze aangenomen, dan nog bestaat er veel onduidelijkheid welke individuele x-en vervolgens worden vastgesteld. Vervolgens volgen weer (nieuwe) bezwaar- en beroepsprocedures tegen de individuele x-besluiten (standaardisering kapitaalslasten, omgevingsfactoren, DEA-model, WACC, levensduren, beïnvloedbare kosten, etc.). Dit impliceert een lange periode totdat alle processen zijn afgerond en zal eveneens moeten betekenen dat de 2 e reguleringsperiode niet wordt gehaald. Overgang van eerste naar tweede reguleringsperiode Rendo meent dat een oordeel over de wenselijkheid van het opschuiven van de startdatum van de tweede reguleringsperiode in overwegende mate afhangt van de gekozen methode voor het vaststellen van de x-factor. Vaststelling van een uniforme x-factor door middel van tariefbenchmarking kan wellicht binnen afzienbare tijd worden gerealiseerd, zodat de beoogde startdatum van de tweede reguleringsperiode haalbaar blijkt. Vaststelling van een individuele x-factor op basis van de nog niet in werking getreden OEPS-wet met inachtneming van alle ingebrachte bezwaren vergt naar verwachting geruime tijd waardoor de beoogde startdatum niet haalbaar blijkt. In de visie van Rendo dient de methode van vaststelling van de x-factor voor de eerste reguleringsperiode te zijn geïmplementeerd, in die zin dat daartegen geen juridische procedures meer aanhangig zijn, alvorens met de tweede reguleringsperiode wordt aangevangen. Belangrijk argument hierbij is dat de procedures kunnen leiden tot nieuwe gegevens, die mogelijk weer tot nieuwe inputgegevens voor de benchmark leiden. Dit beïnvloedt vervolgens mogelijk de x-en van alle netbeheerders. Aangezien de eerste reguleringsperiode de input voor de 2 e reguleringsperiode oplevert, kan niet eerder met de 2 e periode worden gestart dan dat duidelijk is dat de 1 e periode definitief is afgerond. De keuzes die een netbeheerder in de toekomst maakt zijn immers deels afhankelijk van de uitkomsten van de reguleringsmethodiek. Uit dien hoofde is RENDO ook geen voorstander van een droogzwemperiode. Ook droogzwemmen kost tijd. Tijd die beter besteed kan worden aan het gezamenlijk oplossen van de problemen uit de 1 e reguleringsperiode. En tijd is schaars, zowel bij DTe als bij de netbeheerders. Hoogeveen, 7 februari 2003 RENDO Netbeheer B.V. Hoogachtend, N.V. REGIONAAL NUTSBEDRIJF ZUID-DRENTHE EN NOORD-OVERIJSSEL

5