Dyscalculiebeleid in RSV Breda eo. Inleiding
|
|
- Thijmen van Wijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Dyscalculiebeleid in RSV Breda eo Inleiding Het vertrekpunt voor de scholen van het RSV Breda eo 1 is kwalitatief goed onderwijs waarin opbrengstgericht werken centraal staat. Op weg naar het diploma hebben veel leerlingen een zekere mate aan ondersteuning nodig. Veel moeilijkheden zijn echter van voorbijgaande aard. Die kunnen tamelijk gemakkelijk opgelost worden, meestal op basis van een algemeen herkenningspatroon. De dialoog met leerling en ouders is gebaseerd op een combinatie van het verzamelen van feiten en een professioneel inlevingsvermogen. Het ondersteuningsaccent bij deze leerlingen ligt op preventie en licht curatieve interventies. Er zijn echter ook problemen die het toekomstperspectief van jongeren in de weg staan. Bij leerlingen met een complexe ondersteuningsvraag is vaker verdiept onderzoek noodzakelijk. Daarmee wordt de grens van preventie overschreden en neemt de urgentie om te interveniëren toe. Het schoolbeleid ten aanzien van preventie en licht curatieve interventies, de basisondersteuning en extra ondersteuning staat vermeld in het schoolondersteuningsprofiel van iedere deelnemende school. 1. Basisondersteuning en extra ondersteuning Een doel van passend onderwijs is de preventieve aanpak in het reguliere onderwijs verder te versterken. Het is dus noodzakelijk flink te investeren in de basisondersteuning, de ondersteuning die iedere school biedt. Hieronder verstaan we onder andere een ambitieus onderwijsaanbod, een stevig mentoraat en goed klassenmanagement. Daarnaast bevat de basisondersteuning een aantal licht curatieve interventies, zoals bijvoorbeeld RT, sociale vaardigheidstraining en compenserende maatregelen voor leerlingen met een dyslexieverklaring. Scholen hebben ook behoefte aan gezamenlijke afspraken ten aanzien van dyscalculie en ernstige rekenproblemen. Deze behoefte komt voort uit de wens om - de leerlingen zo optimaal mogelijk voor te bereiden op vervolgonderwijs en/of arbeidsmarkt; - de leerlingen goed voor te bereiden op de eindtoets Rekenen zoals die voor VWO vanaf schooljaar verplicht is en in de toekomst 2 mogelijk ook voor vmbo en havo verplicht wordt.; - een voor alle scholen van RSV Breda eo gehanteerde uniforme aanpak bij het al dan niet gebruik maken van de mogelijkheid een aangepaste rekentoets af te laten leggen. Dyscalculie wordt door het Ministerie van OCW gezien als een belemmering waarvoor het is toegestaan om op basis van art. 55 van het Eindexamenbesluit een aangepast examen toe te wijzen. 2. Wat is dyscalculie en ernstige rekenproblematiek? De gangbare definitie van dyscalculie is ruim. Bij dyscalculie is sprake van hardnekkige problemen met het leren en het vlot en accuraat oproepen en toepassen van reken-wiskundekennis, problemen die niet zijn toe te schrijven aan slecht onderwijs of didactische verwaarlozing - dus als 1 Ondersteuningsplan RSV Breda eo, Hoofdstuk 1: uitgangspunten, doelstelling, visie en ambities 2 In oktober 2015 is het besluit gevallen de rekentoets vooralsnog alleen voor VWO verplicht te stellen; in vmob en havo wordt de toets afgenomen en afhankelijk van de behaalde resultaten zal al dan niet besloten worden tot een verplichte afname vanaf enig schooljaar. 1
2 het ware didactisch resistent zijn en die ertoe leiden dat de rekenvaardigheid achterblijft bij de andere cognitieve vaardigheden (Bron: voorlichtingsbrochure pilot dyscalculie rekentoets vo 2014). In ERWD2 wordt het volgende onderscheid gemaakt tussen ernstige rekenproblemen en dyscalculie. Ernstige rekenproblemen kunnen ontstaan als er onvoldoende afstemming wordt gerealiseerd tussen het (reken)onderwijs en de onderwijsbehoeften van de leerling. De kenmerken van het onderwijs sluiten dan niet of onvoldoende aan bij de (aangeboren en verworven) kenmerken van de leerling. Wij spreken van dyscalculie als ernstige rekenproblemen, ondanks langdurige deskundige begeleiding en zorgvuldige afstemming, hardnekkig blijken en onveranderd blijven bestaan. Bij leerlingen met dyscalculie ontbreekt het woordbesef, getalbesef en aantalbesef. Dat is bij leerlingen met ernstige rekenproblematiek wel aanwezig. Dyscalculie is deels te compenseren met intelligentie waardoor rekenproblematiek verbloemd wordt. Bij ernstige rekenproblematiek is vaak sprake van geheugenproblemen (moeilijk onthouden, achterstand op basisschool, boot missen bij uitleg, daardoor ontbreken van aansluiting). Voor leerlingen met ernstige rekenproblematiek is het mogelijk om helemaal terug te gaan naar een lager niveau waarna leerlingen weer verder kunnen komen. Volgens deskundigen heeft ongeveer 5-10% van de leerlingen te maken met ernstige rekenproblematiek waar scholen alsnog de rekenvaardigheid bij kunnen vergroten. In ongeveer 1% van de gevallen is sprake van dyscalculie. 3. Dyscalculieverklaring of niet? Vooralsnog kiest het RSV Breda eo er voor niet over te gaan tot het afgeven van dyscalculieverklaringen die vervolgens recht geven op extra facilitering bij examens (zie bijlage). Deze keuze is gebaseerd op - de wens om bureaucratie zo veel mogelijk te verminderen; - het zeer geringe aantal leerlingen dat in aanmerking komt voor een dergelijke verklaring; - de mogelijkheid die een school heeft om voor de betreffende leerlingen toch extra faciliteiten toe te kennen en/of de rekentoets ER af te kunnen laten leggen. Om de rekentoets ER af te mogen leggen is geen dyscalculieverklaring nodig. Voor de afname van de standaardrekentoets met gebruikmaking van hulpmiddelen is dat wel het geval. Het voorafgaande impliceert niet dat een leerling met ernstige rekenproblemen of dyscalculie standaard de ER-toets aangeboden wordt. Die keuze wordt overgelaten aan de leerling en diens ouders in overleg met de school. Mocht de leerling alsnog deel willen nemen aan de standaard rekentoets, dan moet een dyscalculieverklaring afgegeven worden om gebruik te mogen maken van tijdverlenging en de formulekaart (standaard rekentoets met hulpmiddelen). 4. De procedure op weg naar de (aangepaste) rekentoets Om een weloverwogen besluit te kunnen nemen over het al dan niet inzetten van de ER-toets dient een aantal stappen doorlopen te worden. Deze zijn gevisualiseerd in het beslismodel ER-toets VO uit het Masterplan Dyscalculie 3 en worden hierna beschreven. Scholen wordt geadviseerd vanaf leerjaar 1 met leerlingen/ouders te communiceren hoe de school omgaat met het rekenonderwijs. 3 Het Masterplan Dyscalculie ondersteunt scholen bij het implementeren van een aanpak voor leerlingen met ernstige rekenproblemen of dyscalculie. Er zijn protocollen ERWD opgesteld die leidend zijn. Het Protocol ERWD2 is bestemd voor het voortgezet onderwijs. 2
3 De te doorlopen stappen zijn: 1. Goed onderwijs Rekenen als vak op het lesrooster òf er wordt op een andere wijze meetbaar tijd ingepland voor het onderhouden en uitbreiden van aanwezige kennis. Belangrijkste argument hiervoor is dat de rekentijd in het PO velen malen hoger ligt dan in het VO. Het niet of te weinig onderhouden van vaardigheden heeft een negatieve invloed op het rekenniveau. Voor het onderhouden van de rekenvaardigheden kan ook aandacht aan het rekenen besteed worden bij de vakken nask, economie, aardrijkskunde, biologie. Wel zullen op schoolniveau eenduidige afspraken gemaakt moeten worden over de te gebruiken reken strategieën. 2. Signalering aanwezige rekenproblemen: Er zijn diverse bronnen te benutten die mogelijke risico s bij het rekenen detecteren: info vanuit het PO, bijvoorbeeld via het leerlingvolgsysteem ouders melden bij instroom of via het OWR dat er rekenproblemen zijn de uitslag van de eindtoets, inclusief referentieniveaus schooleigen signaleringssysteem diagnostische toetsen docenten van vakken met een rekencomponent kunnen rekenproblemen signaleren Geadviseerd wordt leerlingen te screenen bij instroom om zo mogelijke risico s voortijdig te detecteren. Indicaties voor een risico zijn: - leerling behaalt niet het rekenniveau dat je op basis van de intelligentie zou mogen verwachten; - er is sprake van een disharmonisch intelligentieprofiel. Bij rekenen wordt een leerling zowel op het verbale (o.a. redeneervermogen) als het performale IQ (o.a. praktisch handelen, probleemoplossend vermogen, ruimtelijk inzicht) aangesproken. 3. Remediëren en compenseren Nadat er gesignaleerd is dat er (mogelijk) rekenproblemen zijn, worden er remediërende programma s en compenserende maatregelen aangeboden. Mogelijkheden: aanbieden van extra rekenlessen, al dan niet binnen het lesrooster; verlengde instructie; remedial teaching voor rekenen; adaptieve rekenprogramma s (oefenstof wordt afgestemd op resultaten diagnostisch toets(en); compenserende middelen (hulpschema s, stappenplannen, concreet materiaal, rekenbladen en een eenvoudig rekenmachientje). De hierboven genoemde extra inzet moet er op gericht zijn de leerling in staat te stellen te oefenen met de hulpmiddelen die ook bij de toets gebruikt mogen worden. De inhoud staat vast, het format kan aangepast worden. 3
4 4. Aanleggen leerlingendossier De voorwaarde voor deelname aan de ER-toets is dat er een dossier is aangelegd waarin een beschrijving van onderstaande punten is opgenomen, dit dossier blijft eigendom van de school: - verklaringen en/of informatie uit het voorafgaand onderwijs inzake de beperking en de maatregelen die toen zijn genomen in het onderwijs en de toetsing (indien aanwezig); - een korte beschrijving van de analyse die door de school is gemaakt over de (on)haalbaarheid van de rekentoets 2F of 3F; de kwaliteit van deze analyse is doorslaggevend voor de vervolgstappen! - een korte beschrijving van het gerichte traject waarin inspanning heeft plaatsgevonden door zowel school als leerling ter voorbereiding op de ER-toets; - de deskundigenverklaring (indien aanwezig); - een verklaring dat de leerling kiest voor de ER-toets en op de hoogte is van het feit dat deelname aan de ER-toets consequenties heeft; Het wordt mogelijk om eerst één of meerdere malen 4 de reguliere toets te maken en daarna over te stappen naar de ER-toets, mits voldaan wordt aan bovenstaande eisen. Het is niet toegestaan om in één afnameperiode zowel de reguliere toets (al dan niet met aanpassing in de afnamecondities) als de rekentoets ER af te leggen. Het is wel mogelijk om tussen de afnameperiodes te wisselen van de reguliere toets naar de ER toets, mist is voldaan aan de voorwaarden voor deelname aan de rekentoets ER. De leerling mag ook wisselen van de rekentoets ER naar de reguliere rekentoets. Het behalen van een voldoende voor de rekentoets ER is hiervoor géén voorwaarde. 5. Overleg met de leerling en diens ouders De directeur van de school bepaalt, aan de hand van het dossier van de leerling, of een leerling voldoet aan de voorwaarden voor deelname aan de rekentoets ER. De leerling (en ouders) beslist of hij van dit recht gebruik wil maken. De afspraak hierover wordt schriftelijk vastgelegd en opgenomen in het dossier. De daarvoor verantwoordelijke (rekencoach, mentor, counselor, etc.) stuurt een brief met uitleg en mogelijke consequenties 5 naar de ouders. Dit gebeurt uiterlijk drie weken voor de afnameperiode. Vanaf schooljaar telt het cijfer van de ER-toets mee in de slaag-/zakregeling in VWO en zal er zichtbaar op de cijferlijst komen te staan dat de leerling het resultaat voor rekenen heeft behaald met de aangepaste rekentoets. In vmbo en havo wordt de toets (nog) niet verplicht, maar hij wordt wel afgenomen en beoordeeld. Het resultaat wordt vermeld op de cijferlijst. Voor vmbo-bb geldt dat het cijfer in nog wordt vermeld op een bijlage in de cijferlijst. Afhankelijk van de landelijke resultaten zal besloten worden tot verplichte afname en opname in de slaag-/zakregeling in de toekomst. Ook is er onderhoudsplicht, dat wil zeggen dat er aandacht moet blijven voor het rekenen, nadat de toets is afgenomen. 4 Het aantal malen dat de rekentoets gemaakt mag worden, wordt bij wet vastgesteld. Afhankelijk van het aantal kansen dat geboden wordt, zal de overweging gemaakt moeten worden met welke toets er gestart wordt. 5 Een aantal vervolgopleidingen stelt eisen aan de rekentoets, vanaf het moment dat deze verplicht is ingevoerd en meetelt in de slaag-/zakregeling. Indien de ER-toets is afgenomen, is doorstroom naar enkele vervolgopleidingen niet meer mogelijk in verband met hun instroomeis. De school wijst de leerling/de ouders hierop. 4
5 6. Aanvraag ER-toets Het aanvragen van de toets 2ER en/of 3ER doet de daarvoor verantwoordelijke (rekencoach, examensecretaris, mentor, enz.) met het digitale 'Aanvraagformulier aantal examenkandidaten' van DUO Examendiensten. Zij ontvangen dan automatisch de benodigde wachtwoorden om de ER-toetsen te kunnen inzetten. Cito is niet duidelijk over een deadline voor het aanvragen van de rekentoets. Om aan de veilige kant te blijven vraagt men uiterlijk 3 weken voor de afnameperiode de ER-toets aan. 7. Afname Rekentoets en vaststellen uitslag Bij de afname van de ER-toets is het gebruik van de CRM (Computer RekenMachine toegestaan. In de nieuwe bepaling staat dat er ook gebruik gemaakt mag worden van een eigen rekenmachine (?). Zo ook de rekenkaart van het CvTE. Er zijn twee verschillende rekenkaarten: één voor de leerlingen met dyscalculie (is de standaard formulekaart, mag worden ingezet bij de standaard rekentoets met hulpmiddelen) en een aanvullende rekenkaart die ingezet mag worden bij de ERtoets. Voor individuele leerlingen met een specifieke beperking kunnen ook meer specifieke hulpmiddelen (zoals een eigen rekenmachine) worden ingezet, mits tijdig aangevraagd. - Bij de ER-toets zit de extra tijd voor de leerling (voor ER/dyscalculie) al in de toets verwerkt. Andere beperking ernaast? Recht op nog 30 minuten extra tijd. - Bij de standaard rekentoets met gebruik van hulpmiddelen heeft de leerling op basis van de dyscalculieverklaring recht op max. 30 minuten extra tijd. Andere beperking ernaast? Dan geen recht op nog een tweede keer 30 minuten extra tijd Voor leerlingen die vanwege rekenangst blijven vastlopen op de ER-toets, kan in overleg met het CvTE de wijze van afname worden aangepast, bijvoorbeeld in de vorm van een mondelinge afname door het CvTE. Tenslotte: kwaliteitsborging Om de kwaliteit van het te lopen proces te garanderen wordt het leerlingendossier dat de afname van een ER-toets legitimeert, geaccordeerd door een gedragswetenschapper uit de kenniskring gedragswetenschappers van RSV Breda eo. Dit dossier is de basis waarop de directeur een besluit neemt over het al dan niet gebruik mogen maken van de ER-toets, waarna de keuze aan de leerling en diens ouders wordt voorgelegd. 5
6 5. Format dossier tbv deelname aan de rekentoets ER Leerlinggegevens Naam leerling Klas Naam mentor ondersteuningscoördinator adres 1. Dyscalculieverklaring Heeft de leerling een officiële dyscalculieverklaring? Ja/nee 2. Informatie vorig onderwijs Informatie en/of verklaringen uit het voorafgaand onderwijs inzake de beperking van de leerling. Korte beschrijving van de maatregelen die zijn genomen inzake onderwijs en toetsing. Bijvoorbeeld score eindtoets basisschool, informatie/score (IQ) testen, informatie uit LVS, rapport etc. Heeft leerling remedial teaching/andere extra ondersteuning gehad? Ook informatie uit de dyscalculieverklaring kan hier beschreven worden. 3. Analyse vaardigheden leerling Een korte beschrijving van de analyse over de (on)haalbaarheid van de standaard rekendoelen op 2F of 3F. Het maken van een nul-meeting is een uitgangspunt om de vooruitgang (of stagnatie) van de leerling te monitoren en te beschrijven, toetsresultaten, informatie uit LVS etc. kunnen hier ook genoemd worden. Een verwijzing naar de stadia uit het protocol ERWD kan hierbij handig zijn. 6
7 4. Voorbereiding op rekentoets ER Een korte beschrijving van het gerichte traject als voorbereiding op de ER-toets. Bijvoorbeeld extra rekenles naast de reguliere rekenles, bijles, RT, huiswerkopdrachten. Het gaat hierbij om de extra inspanning van zowel school als leerling. 5. Verklaring leerling/ouders Een verklaring dat de leerling kiest voor de aangepaste rekentoets, dat hij op de hoogte is van het feit dat dit leidt tot een aantekening op de cijferlijst en mogelijke beperkingen in de doorstroom*. Datum: Plaats: Naam: Handtekening (bij leerlingen van 16 jaar of jonger geldt een verklaring van de ouder/verzorger) *) Vanaf het schooljaar komt een aantekening ER op de cijferlijst. Op sommige lerarenopleidingen, zoals de pabo, wordt een leerling met ER op de cijferlijst niet toegelaten. 6. Verklaring gedragswetenschapper Een verklaring dat de school de processtappen heeft doorlopen.. Datum: Plaats: Naam: Handtekening: 7
8 Bijlage: dyscalculieverklaring Dyscalculie is in 2009 erkend als een handicap. In artikel 55 van het Eindexamenbesluit Afwijking wijze van examineren is regelgeving rondom kandidaten met een handicap opgenomen, te weten: In lid 1 is vastgelegd dat de directeur kan toestaan dat een gehandicapte kandidaat het examen geheel of gedeeltelijk aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden van die kandidaat. Hij dient dit aan de Onderwijsinspectie door te geven. In lid 2 is vastgelegd dat: er een deskundigenverklaring is, die door een ter zake kundige psycholoog of orthopedagoog is opgesteld; de aanpassing voor het centraal examen in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de examenduur met 30 minuten; een andere aanpassing alleen mogelijk is als deze in de deskundigenverklaring wordt voorgesteld of als de aanpassing aantoonbaar aansluit bij het begeleidingsadvies in deze verklaring. Wanneer dyscalculie is vastgesteld, hoort bij het rapport van de deskundige een dyscalculieverklaring. Dit betekent dat uit psychodiagnostisch onderzoek is gebleken dat bij de leerling dyscalculie is vastgesteld. Een dyscalculieverklaring mag alleen worden afgegeven door een daartoe bevoegde deskundige. De deskundige moet in ieder geval een psycholoog of orthopedagoog zijn. De dyscalculieverklaring geeft de mogelijkheid gebruik te maken van enkele faciliteiten in het onderwijs. Een dyscalculieverklaring is onbeperkt geldig. Voor leerlingen met dyscalculie geldt dat zij op grond van artikel 55 van het Eindexamenbesluit vwo-havo-vmbo (mits in het bezit van een dyscalculieverklaring) tijdens het centraal examen recht hebben op maximaal een half uur extra tijd en gebruik van een reken/formulekaart volgens model van CvTE Andere aanpassingen zijn op grond van dyscalculie niet toegestaan. Net zoals de andere leerlingen mogen leerlingen met dyscalculie ook gebruikmaken van kladpapier. De door CvTE gepubliceerde rekenkaart mag alleen gebruikt worden bij de rekentoets, wiskunde en economie. Volgt de leerling natuur- en scheikunde I of II dan is de rekenkaart niet toegestaan. De leerling heeft dan een formulekaart in de vorm van de Binas. Voor alle andere vakken is de rekenkaart evenmin toegestaan. De school mag een kaart vaststellen en uitreiken die slechts een deel van de tabellen bevat. Onderscheid daarin per leerling is toegestaan. Kleine lay-outwijzigingen, zoals een tabel verticaal in plaats van horizontaal plaatsen, zijn toegestaan. Aanvullingen zijn niet toegestaan. 8
9 Bijlage: eindexamenbesluit, artikel 55. Afwijking wijze van examineren. 1. De directeur kan toestaan dat een gehandicapte kandidaat het examen geheel of gedeeltelijk aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden van die kandidaat. In dat geval bepaalt de directeur de wijze waarop het examen zal worden afgelegd, met dien verstande dat aan de overige bepalingen in dit besluit wordt voldaan. Hij doet hiervan zo spoedig mogelijk mededeling aan de inspectie. 2. Tenzij sprake is van een objectief waarneembare lichamelijke handicap, geldt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde aangepaste wijze van examineren dat: a. er een deskundigenverklaring is die door een ter zake deskundige psycholoog of orthopedagoog is opgesteld, b. de aanpassing voor zover betrekking hebbend op het centraal examen of de rekentoets in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten, en c. een andere aanpassing slechts kan worden toegestaan voor zover daartoe in de onder a genoemde deskundigenverklaring ten aanzien van betrokkene een voorstel wordt gedaan dan wel indien de aanpassing aantoonbaar aansluit bij de begeleidingsadviezen, vermeld in die deskundigenverklaring. 9
Protocol Ernstige RekenWiskunde- problemen en Dyscalculie Elde College (in het VO wordt meestal alleen gesproken over rekenen). Esumrt.
Protocol Ernstige RekenWiskunde- problemen en Dyscalculie Elde College (in het VO wordt meestal alleen gesproken over rekenen). Esumrt.2014 Inleiding Rekenen moet, ook in het VO, een aparte plek krijgen.
Nadere informatieDyscalculieprotocol (locatie mavo-havo-atheneum; versie januari 2015)
Dyscalculieprotocol (locatie mavo-havo-atheneum; versie januari 2015) Inleiding Thorbecke Scholengemeenschap heeft de verplichting leerlingen voor rekenen op referentieniveau 2F (mavo) of 3F (havo/atheneum)
Nadere informatieProtocol Dyscalculie. Christelijk College de Noordgouw Heerde. oktober dhr. J.M. de Vries. mw. H. Bezuijen. rector-bestuurder.
Protocol Dyscalculie Christelijk College de Noordgouw Heerde oktober 2016 dhr. J.M. de Vries rector-bestuurder mw. H. Bezuijen conrector Inleiding Het rekenonderwijs staat de laatste jaren hoog op de agenda
Nadere informatieDyscalculieprotocol. Versie: September 2015 Status: defnitief d.d. december /9 TITEL VAN HET DOCUMENT
Dyscalculieprotocol Status: defnitief d.d. december 2015 1/9 TITEL VAN HET DOCUMENT Vlaardingen, september 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Visie van de school 3. Begeleiding 3.1 Aanpak in de klas 3.2
Nadere informatieProtocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen
Protocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen Dit protocol heeft als doel richtlijnen te geven voor de begeleiding van leerlingen met dyscalculie en ernstige rekenproblemen op Thorbecke vmbo-pro. Het
Nadere informatieKader dyscalculie en ernstige rekenproblematiek Clusius College
Kader dyscalculie en ernstige rekenproblematiek Clusius College Vastgesteld door: Regiegroep vmbo: Datum: 30-10-2014 Dr vmbo: Datum 10-11-2014 Aanleiding Binnen het Clusius College is in 2010 een start
Nadere informatieRekentoets ER VO De aangepaste rekentoets voor leerlingen met ernstige rekenproblemen zoals dyscalculie
Rekentoets ER VO 2015-2016 De aangepaste rekentoets voor leerlingen met ernstige rekenproblemen zoals dyscalculie Vanaf schooljaar 2015-2016 is de 2ER- en 3ER-toets een officiële rekentoets. Het resultaat
Nadere informatieERWD-beleid HNL. (Ernstige Reken- Wiskundeproblemen en Dyscalculie)
ERWD-beleid HNL (Ernstige Reken- Wiskundeproblemen en Dyscalculie) 2015/2016 ! Inhoudsopgave! Doel%van%deze%brochure% 2! Wat%is%het%verschil%tussen%rekenproblemen%en%dyscalculie?% 2! ERWD%en%Het%Nieuwe%Lyceum%
Nadere informatieMasterplan Dyscalculie Bunnik 2 april Pilot aangepaste rekentoets (ER-toets)
Masterplan Dyscalculie Bunnik 2 april 2014 Pilot aangepaste rekentoets (ER-toets) 2 opties in de pilot dyscalculie voor leerlingen: 1 = standaard rekentoets met gebruik van rekenkaart en 30 min. extra
Nadere informatieRekentoets ER VO De aangepaste rekentoets voor leerlingen met ernstige rekenproblemen of dyscalculie
Rekentoets ER VO 2016-2017 De aangepaste rekentoets voor leerlingen met ernstige rekenproblemen of dyscalculie 1 Beschrijving rekentoets ER De rekentoetsen 2ER en 3ER zijn officiële rekentoetsen die de
Nadere informatieProtocol Ernstige Reken/Wiskunde problematiek en Dyscalculie
Protocol Ernstige Reken/Wiskunde problematiek en Dyscalculie Naam notitie Protocol ernstige reken/wiskunde problematiek en dyscalculie Portefeuillehouder Karel de Waal Versienummer 3 Status document *
Nadere informatiePILOT DYSCALCULIE / ERNSTIGE REKENPROBLEMEN NOVEMBER 2014
PILOT DYSCALCULIE / ERNSTIGE REKENPROBLEMEN 2014-2015 10 NOVEMBER 2014 Overzicht presentatie 1. Ervaring pilot 2014 2. Aangepast rekenexamen 3. Wanneer is er sprake van een ernstig rekenprobleem? 4. Voorwaarden
Nadere informatieERWD-beleid HNL. (Ernstige Reken- Wiskundeproblemen en Dyscalculie)
ERWD-beleid HNL (Ernstige Reken- Wiskundeproblemen en Dyscalculie) 2017/2018 Inhoudsopgave Doel van deze brochure 2 Wat is het verschil tussen rekenproblemen en dyscalculie? 2 ERWD en Het Nieuwe Lyceum
Nadere informatieBeleidsplan Rekenen Bovenbouw HAVO havo
Beleidsplan Rekenen Bovenbouw HAVO 2016-2017 4havo Voor het diploma is het verplicht dat de leerling minimaal 1 keer aan het rekenexamen heeft deelgenomen. Er is geen minimumcijfer; deelname volstaat.
Nadere informatieCentraal rekenexamen ER mbo studiejaar Het aangepaste rekenexamen voor studenten met ernstige rekenproblemen of dyscalculie
Centraal rekenexamen ER mbo studiejaar 2016-2017 Het aangepaste rekenexamen voor studenten met ernstige rekenproblemen of dyscalculie 1 Beschrijving rekenexamen ER 1.1 Het aangepaste examen, hulpmiddelen
Nadere informatieProtocol Ernstige rekenproblemen. Dyscalculie. Signalering, ondersteuning en begeleiding van leerlingen met ernstige rekenproblemen en dyscalculie.
Signalering, ondersteuning en begeleiding van leerlingen met ernstige rekenproblemen en dyscalculie. Vestiging Gunning op de Daaf Geluk Protocol Ernstige rekenproblemen en Dyscalculie P. Maradiaga-Schenke
Nadere informatieDYSCALCULIEPROTOCOL
DYSCALCULIEPROTOCOL 2018-2019 12 juli 2018 1 Inhoud Blz. 1. Wat is dyscalculie? 3 2. Problematiek bij dyscalculie 3 3. Signaleren 4 4. Dyscalculieverklaring 5 5. Rekentoets 5 5.1 Algemeen 5 5.2 Alle leerlingen
Nadere informatiePresentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten
Presentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten Programma Invoering van referentieniveaus en rekentoetsen in het onderwijs. Wat zijn ernstige rekenproblemen
Nadere informatieProtocol ernstige rekenproblemen en dyscalculie
Protocol ernstige rekenproblemen en dyscalculie Olympus College 2016-2017 1 Inhoud Inleiding 3 Definitie 4 Signalering en diagnostiek 5 Faciliteiten 6 Organisatie 7 Bijlage 1 Aanmeldformulier dyscalculie
Nadere informatieProtocol ERWD en dyscalculie
Protocol ERWD en dyscalculie Een leidraad voor de ondersteuning van en afstemming op rekenzwakke leerlingen. Scholengemeenschap, voor onderwijs dat zin geeft, voor vmbo havo atheneum gymnasium Bezoekadres:
Nadere informatieBegeleiding bij. (ernstige)rekenproblemen. /dyscalculie (2 e concept)
Begeleiding bij (ernstige)rekenproblemen /dyscalculie (2 e concept) Nijverdal, januari 2014 Inhoudsopgave blz 0 Inleiding 3 1 Visie en uitgangspunten 3 2 Onderscheid tussen (ernstige) rekenproblemen en
Nadere informatieBegin schooljaar: Mixweek 1: Mixweek 2: Maart: Juni: Beleidsplan Rekenen Bovenbouw HAVO 2015-2016
Beleidsplan Rekenen Bovenbouw HAVO 2015-2016 4 havo Voor deze lichting geldt dat rekenen in de kernvakkenregeling komt. Dit houdt dus in dat ze voor Ne, En, Wi en Rek maximaal één 5 mogen hebben. Ze hebben
Nadere informatieDyscalculie Inleiding Wat is dyscalculie?
Dyscalculie Inleiding Dit dyscalculiebeleid is opgesteld om leerlingen met dyscalculie en hun ouders op een zo optimaal mogelijke manier te begeleiden en aan te geven wat leerlingen kunnen verwachten gedurende
Nadere informatieFACILITEITEN IN DE ONDERBOUW
Dyscalculieprotocol Inleiding Dit protocol geeft inzicht in de afspraken met betrekking tot de dispenserende en compenserende maatregelen voor leerlingen met dyscalculie, voor ouders, docenten en schoolleiding.
Nadere informatieProtocol Dyscalculie. Olympus College 2014-2015. Protocol Dyscalculie Olympus College 2014-2015 Pagina 1 van 7
Protocol Dyscalculie Olympus College 2014-2015 Protocol Dyscalculie Olympus College 2014-2015 Pagina 1 van 7 Inhoud Voorwoord 3 Protocol dyscalculie 4 De rekentoets 5 Bijlage 1 Aanmeldformulier dyscalculie
Nadere informatiewww.masterplandyscalculie.nl
In gesprek met... www.masterplandyscalculie.nl Gesprekken Deze waaier is voor zorgcoördinatoren, rekencoördinatoren en rekenspecialisten die gesprekken voeren met en over een leerling met ernstige rekenwiskunde-problemen.
Nadere informatieBegeleiding bij (ernstige)rekenproblemen/dyscalculie
Begeleiding bij (ernstige)rekenproblemen/dyscalculie Januari 2014, aangepast mei 2016 1 Inhoudsopgave 0 Inleiding 1 Visie en uitgangspunten 2 Onderscheid tussen (ernstige) rekenproblemen en dyscalculie
Nadere informatiewww.masterplandyscalculie.nl
In gesprek met... www.masterplandyscalculie.nl Gesprekken Deze waaier is voor zorgcoördinatoren, rekencoördinatoren en rekenspecialisten die gesprekken voeren met en over een student met ernstige rekenwiskunde-problemen.
Nadere informatieREKENBELEID
2018-2019 REKENBELEID BRAVO! COLLEGE CRANENDONCK Inhoud Inleiding... 1 Algemene doelstelling van het vak rekenen... 1 Basisvorming... 1 Rekenonderwijs BRAVO! College schooljaar 2018-2019... 2 Algemeen...
Nadere informatieOnderzoek naar ER-toets/examen, een tussenstand Annemarie Groot Moninca Wijers
Onderzoek naar ER-toets/examen, een tussenstand Annemarie Groot Moninca Wijers Ga naar http://www.steunpunttaalenrekenenmbo.nl Klik op onderzoek examen rekenen ER. Vul de enquête nu in. Inhoud Achtergrond
Nadere informatieExamen 2018 Reglement
de actieve school Examen 2018 Reglement 1 2 Basis voor dit reglement is het bepaalde in het Eindexamenbesluit VO, inclusief wijzigingen. Zie wetten.overheid.nl. Afnemen eindexamen De directeur en de examinatoren
Nadere informatiePROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen
PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen en dyscalculie Stichting Primair Onderwijs Achterhoek Lohmanlaan 23 7003 DJ Doetinchem INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 Visie en uitgangspunten... 3 Route... 4 Wat
Nadere informatieKader dyslexie Clusius College vmbo en mbo
Kader dyslexie Clusius College vmbo en mbo Vastgesteld door de Directieraad Datum: 16 januari 2017 Inleiding In dit kader dyslexie is beschreven op basis van welke uitgangspunten er binnen het Clusius
Nadere informatieExamenreglement inzake digitale rekentoets voortgezet onderwijs
Examenreglement inzake digitale rekentoets voortgezet onderwijs 2015-2016 Dit reglement is gemaakt voor de gehele Pontes Scholengroep inzake alle afdelingen en leerwegen. Pontes Scholengroep Postbus 370
Nadere informatieProtocol dyscalculie
Protocol dyscalculie Sint-Janscollege Hoensbroek 1 1. Beschrijving van de procedure omtrent dyscalculie Leerling met een verklaring Een dyscalculieverklaring is afgegeven door een erkend deskundige en
Nadere informatieStand van zaken invoering referentieniveaus taal en rekenen
Stand van zaken invoering referentieniveaus taal en rekenen Brief aan Tweede Kamer d.d. 17 december 2014 1 Notitie n.a.v. de aanbevelingen van de commissie Bosker Rapportage Doordacht doorzetten naar een
Nadere informatie:Monique Hoeijmakers Datum :
Onderwerp :beleid ERWD Auteurs :Monique Hoeijmakers Datum :10-04-2017 Inhoud van de notitie besproken met :werkgroep ERWD IB, GMR-afvaardiging onderwijs Financiële consequenties Personele consequenties
Nadere informatieRekenbeleid Rudolf Steiner College
Rekenbeleid Rudolf Steiner College Missie en visie Als vrijeschool richten wij ons op onderwijs in gehelen. Dat betekent dat rekenvaardigheid binnen de context van de verschillende vakken wordt ontwikkeld;
Nadere informatieDYSCALCULIEPROTOCOL. Beekdal Lyceum Datum: Auteur: Martin Jager
DYSCALCULIEPROTOCOL Beekdal Lyceum 2017 2018 Datum: 26-09-2017 Auteur: Martin Jager Inhoudsopgave 1. Signalering en diagnose 3 2. Dyscalculieverklaring 4 3. Mogelijke faciliteiten 4 4. Examen 5 5. Communicatie
Nadere informatieRekenbeleid plan DOC93 schooljaar
Rekenbeleid plan DOC93 schooljaar 2017-2018 Zien en gezien worden! Aandacht voor leerlingen met (ernstige) reken -en wiskundeproblemen. Rekenbeleid plan DOC 93 schooljaar 2017-2018 1 Inhoud Inleiding...
Nadere informatieparate rekenvaardigheden
parate rekenvaardigheden Rinske Stelwagen & Teun Hommersom parate rekenvaardigheden wie zijn wij workshop tijdens de vorige conferentie de som van de dag een wiskunde- / reken-website een diagnostische
Nadere informatieDYSCALCULIE PROTOCOL
DYSCALCULIE PROTOCOL 2018-2019 Inhoud: Inleiding augustus 2018 1. Wat is dyscalculie? 2. Dispenserende maatregelen 3. Compenserende maatregelen 4. Centraal Schriftelijk Eindexamen en schoolexamens 2 Inleiding
Nadere informatieErnstige rekenwiskundeproblemen en dyscalculie
Ernstige rekenwiskundeproblemen en dyscalculie Versie: januari 2016 In 2011 is een Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en dyscalculie uitgekomen voor het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en
Nadere informatieDyscalculiebeleidsplan
Dyscalculiebeleidsplan Schooljaar 2015-2016 1 Inhoud Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 Begeleiding van de dyscalculie leerling: 4 begeleiding buiten de reguliere lessen Meerssen 5 kosten 5 begeleiding binnen
Nadere informatiePROTOCOL. DYSLEXIE en DYSCALCULIE
PROTOCOL DYSLEXIE en DYSCALCULIE Vastgesteld 10 februari 2014 Inleiding In dit protocol zet het Montessori College Eindhoven in grote lijnen uiteen: - hoe leerlingen met leerstoornissen als dyslexie en
Nadere informatieIn deze brief wordt je verder geïnformeerd over de regels, de hulpmiddelen en de afname.
Aan alle leerlingen van klas 4 vmbo die deelnemen aan maartafname van de rekentoets en hun ouders/verzorgers Datum: 10 maart 2017 Betreft: rekentoets VO vmbo Beste leerling, geachte ouder(s)/verzorger(s),
Nadere informatieDyscalculieprotocol. Hoeksch Lyceum Conceptversie
Dyscalculieprotocol 2017-2020 Conceptversie INHOUDSOPGAVE Inleiding Het heeft de wettelijke verplichting alle leerlingen voor rekenen op referentieniveau 2F (Mavo) en 3F (Havo en Vwo) af te leveren. Dit
Nadere informatieMaatregelen naar aanleiding van het advies van de commissie Bosker
Stand van zaken invoering referentieniveaus taal en rekenen Brief aan Tweede Kamer d.d. 17 december 2014 Advies Doordacht doorzetten naar een hoger rekenniveau Dit is een servicedocument voor het voortgezet
Nadere informatiePONTES PIETER ZEEMAN ZIERIKZEE
PONTES PIETER ZEEMAN ZIERIKZEE Protocol / Examenreglement digitale rekentoets VO VMBO BB, VMBO KB, MAVO, HAVO, VWO November 2015 PROTOCOL / EXAMENREGLEMENT DIGITALE REKENTOETS VO De rekentoets VO is vanaf
Nadere informatieDyscalculiebeleid. Bernard Nieuwentijt College. Schooljaar
Dyscalculiebeleid Bernard Nieuwentijt College Schooljaar 2018-2019 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Wat is dyscalculie?... 4 3. Signalering en onderzoek... 6 4. Begeleiding en ondersteuning... 6 4.
Nadere informatieFlitsbijeenkomst Examinering rekenen van studenten met een beperking
Flitsbijeenkomst Examinering rekenen van studenten met een beperking Onderdeel: Welke examen is geschikt voor welke doelgroep? Wat kun je als school doen om studenten naar het goede examen toe te leiden?
Nadere informatieGedurende de gehele schoolperiode wordt door de docenten zoveel mogelijk aandacht gegeven aan de volgende punten:
Pakket van maatregelen bij Dyslexie en Dyscalculie Dyslexie Algemeen: Gedurende de gehele schoolperiode wordt door de docenten zoveel mogelijk aandacht gegeven aan de volgende punten: Stimuleren Schriftelijk
Nadere informatieSchoolexamenreglement havo / vwo. Onderwijsgemeenschap Venlo & Omstreken
Schoolexamenreglement havo / vwo Schooljaar 2014-2015 Vastgesteld: 1 oktober 2014 Schoolexamenreglement havo / vwo 2014-2015 1 Hoofdstuk 1: Begripsbepalingen Bevoegd Gezag: Examinator: Inspectie: Kandidaat:
Nadere informatieKader dyslexie Clusius College
Kader dyslexie Clusius College Vastgesteld door de Directieraad Datum: 16-06-2014 Inleiding Het Clusius College heeft te maken met een grote groep leerlingen die op het gebied van taal problemen heeft,
Nadere informatiePilot dyscalculie/ernstige rekenproblemen - rekentoets VO 2014-2015
Pilot dyscalculie/ernstige rekenproblemen - rekentoets VO 2014-2015 Net als vorig schooljaar wordt in het pilotjaar 2014-2015 de aangepaste rekentoets, de ER-toets (ER= ernstige rekenproblemen) aangeboden.
Nadere informatieAanvulling PTA & Examenreglement VMBO
Aanvulling PTA & Examenreglement VMBO 2017 2018 Herkansing In geval van herkansing geldt het hoogst behaalde cijfer. Algemene vakken: Elke examenkandidaat heeft het recht om na schoolexamenperiode 4 in
Nadere informatieProtocol ernstige rekenproblemen en dyscalculie schooljaar
Protocol ernstige rekenproblemen en dyscalculie schooljaar 2016-2017 2 Inhoud Hoofdstuk 1: Begripsbepalingen... 3 A. Wat is een referentieniveau?... 3 B. Wat is een ernstig rekenprobleem?... 3 C. Wat is
Nadere informatiesamenvatting november 2012 Strabrecht College, Geldrop
DYSLEXIEBELEID op het STRABRECHT COLLEGE samenvatting november 2012 Strabrecht College, Geldrop 2012 De visie van het Strabrecht College Goede dyslexiebegeleiding is vooral een attitudekwestie Het Strabrecht
Nadere informatieAan alle leerlingen van klas 4 vmbo en hun ouders/verzorgers. Datum : 23 februari 2015 Ref. : WIL/SvK/U15-42 (2.4.07) Betreft : rekentoets VO vmbo
Aan alle leerlingen van klas 4 vmbo en hun ouders/verzorgers Datum : 23 februari 2015 Ref. : WIL/SvK/U15-42 (2.4.07) Betreft : rekentoets VO vmbo Beste leerlingen, (geachte ouder(s)/verzorger(s), Zoals
Nadere informatieColofon: Datum: september Notitie Rekenbeleid
Colofon: Datum: september 2016 Notitie Rekenbeleid 2016-2017 Inhoud Inleiding... 2 Beoogde referentieniveaus voor rekenen... 3 Doelstelling... 3 Rekentoets en de overgangsnormen... 3 Rekentoets en de slaag/zak-regeling...
Nadere informatieFLITSBIJEENKOMSTEN REKENTOETS VO 2016. November 2015 Maaike Beuving/Martin van Reeuwijk
FLITSBIJEENKOMSTEN REKENTOETS VO 2016 November 2015 Maaike Beuving/Martin van Reeuwijk OPBOUW PRESENTATIE Terugkijken Terugblik op de afnames in 2015 Resultaten rekentoets VO 2015 Vooruitkijken: afname
Nadere informatieDE ER-TOETS. Flitsbijeenkomsten november Ameling Algra
DE ER-TOETS Flitsbijeenkomsten november 2015 Ameling Algra DE ER-TOETS Waarom een aparte toets? Hoe ziet het eruit? Wat is anders dan vorig jaar? Regelgeving inclusief mondeling WAAROM EEN ER-TOETS? Het
Nadere informatieDYSCALCULIEBELEID LOCATIE STEINHAGENSEWEG
DYSCALCULIEBELEID LOCATIE STEINHAGENSEWEG EEN PRAKTISCHE UITWERKING VAN HET DYSCALCULIEBELEID OP STEIN, VOOR OUDERS, LEERLINGEN EN DOCENTEN JUNI 2019 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Wat is dyscalculie?...
Nadere informatieZwakke rekenaars in het vo
m.scholvinck@cps.nl Zwakke rekenaars in het vo Machteld Schölvinck, CPS. 9 December 2014. Verdiepingsconferentie Masterplan Dyscalculie Utrecht. BB-toets en ER-toets 2 CPS Onderwijsontwikkeling en advies
Nadere informatiePROTOCOL TOETSAFNAME
PROTOCOL TOETSAFNAME Inhoud: 1. Soorten toetsen 2. Regels rondom toetsafname 3. Regels rondom herkansing van toetsen 4. Regels rondom afwezigheid tijdens toetsen 5. Regels omtrent hulpmiddelen bij toetsen
Nadere informatieProtocol dyscalculie & rekenproblemen informele versie met nadruk op communicatie
Stichting Cambium College voor Openbaar Voortgezet Onderwijs informele versie met nadruk op communicatie Datum instemming CvB & directie 7 mei 2018 Datum instemming / advies MR 24 mei 2018 Inhoud 1. Inleiding...
Nadere informatieIn de brugklas ziet het signaleringstraject er als volgt uit:
Dyslexieprotocol 2018-2019 Inleiding Dit protocol geeft informatie over het dyslexiebeleid op Graaf Engelbrecht. Wij schetsen geven hierin de afspraken, procedures, begeleiding en officiële regelingen
Nadere informatieWorkshop Gebruik stappenplannen ERWD VO en MBO
Workshop Gebruik stappenplannen ERWD VO en MBO Conferentie VO-MBO Rondom Rekenen 14 december 2016 Arjan Clijsen Met welke pet op bent u hier? Wie is werkzaam in het voortgezet onderwijs? Wie is werkzaam
Nadere informatieProtocol toets afname
Protocol toets afname Inhoud: 1. Soorten toetsen 2. Regels rondom toets afname 3. Regels rondom herkansing van toetsen 4. Regels rondom afwezigheid tijdens toetsen 5. Regels omtrent hulpmiddelen bij toetsen
Nadere informatieDyslexiebeleid De Nieuwe Veste
Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste Coevorden, juni 2016 Wat is dyslexie? De Nederlands definitie voor dyslexie is: "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen
Nadere informatieProtocol Dyscalculie & Rekenproblemen Ichthus College Dronten
Protocol Dyscalculie & Rekenproblemen Ichthus College Dronten 1 Inhoud 1. Inleiding blz 3 2. Dyscalculie, wat is het? blz 3 2.1 Definities blz 3 2.2 Soorten dyscalculie blz 4 3. Rekenproblemen, wat zijn
Nadere informatieDyslexieprotocol. Stafbeleidsdocument. Scholengemeenschap, voor onderwijs dat zin geeft, voor vmbo havo atheneum gymnasium
Scholengemeenschap, voor onderwijs dat zin geeft, voor vmbo havo atheneum gymnasium Bezoekadres: Stationslaan 17 9503 CA Stadskanaal Postadres: Postbus 137 9500 AC Stadskanaal 0599-631122 staf@ubboemmius.nl
Nadere informatieBij een voldoende score op het didactisch onderzoek worden geen verdere stappen genomen. Bij een lage score volgt stap 3.
Protocol Dyslexie LOKET Zwijndrecht Inleiding Dyslexie is door de overheid erkend als een leerstoornis. Dat betekent dat er voor de leerlingen met dyslexie ondersteuning is en hoort te zijn. In dit protocol
Nadere informatieBeleidsnota t.a.v. dyscalculie ( ) Inleiding
Beleidsnota t.a.v. dyscalculie (2017-2018) Inleiding Een leerstoornis wordt binnen de orthodidactiek opgevat als een leergebrek, als dat niet het gevolg is van een te lage intelligentie. Problemen ten
Nadere informatieAan alle leerlingen van klas 4 vmbo en hun ouders/verzorgers. Datum : 12 februari 2014 Ref. : WIL/SvK/U14-77 (2.3.05) Betreft : rekentoets VO vmbo
Aan alle leerlingen van klas 4 vmbo en hun ouders/verzorgers Datum : 12 februari 2014 Ref. : WIL/SvK/U14-77 (2.3.05) Betreft : rekentoets VO vmbo Beste leerlingen, (geachte ouders/verzorgers), Zoals je
Nadere informatieInstemming MR PROTOCOL DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN
Instemming MR 2016-06-30 2015-2016 PROTOCOL DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN Inleiding Dit dyscalculie-protocol is samengesteld om ouders, leerlingen docenten en onderwijs ondersteuners te informeren
Nadere informatieparate rekenvaardigheden
parate rekenvaardigheden Adrie van Binsbergen & Teun Hommersom parate rekenvaardigheden wie zijn wij casus: Jan Erwd hoe is website ontstaan? basis-rekenvaardigheden 15 diploma s diagnostische toets in
Nadere informatietoetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011
TAAL EN REKENEN VAN BELANG toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 INHOUD Inleiding... 5 Hoofdstuk 1 Resultaten VMBO in de regio Den Haag... 7 1.1 Totaal overzicht van de afgenomen
Nadere informatietoelichting voor leerlingen en ouders / verzorgers dyslexie dyscalculie andere beperkingen
toelichting voor leerlingen en ouders / verzorgers dyslexie dyscalculie andere beperkingen September 2012 Inleiding In deze toelichting, die wordt uitgereikt tegelijk met de groene kaart, wordt uitgelegd
Nadere informatieServicedocument Voortgangsrapportage invoering referentieniveaus rekenen 2015
Servicedocument Voortgangsrapportage invoering referentieniveaus rekenen 2015 Brief aan Tweede Kamer d.d. 25 juni 2015 Dit is een servicedocument voor het voortgezet onderwijs, bij de voortgangsrapportage
Nadere informatieINFORMATIEAVOND EINDEXAMEN 2017
INFORMATIEAVOND EINDEXAMEN 2017 Maandag 25 september 2017 Agenda Gesprek in de zaal Wat is belangrijk als je wil slagen? Exameneisen en examenregels Wanneer ben je geslaagd? Waar heb je rekening mee te
Nadere informatieInformatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar VWO, HAVO, MAVO en VMBO
Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar 2012-2013 VWO, HAVO, MAVO en VMBO Informatieblad Rekenen, Johan de Witt, locatie Zusterstraat, september 2012 1 Beste ouder en/of verzorger,
Nadere informatieDyscalculieprotocol Koning Willem ll College
Dyscalculieprotocol Koning Willem ll College April 2018 INHOUD Inleiding 3 1. Dyscalculie 4 1.1 Definitie van dyscalculie 4 1.2 Kenmerken van leerlingen met dyscalculie 5 2. Dyscalculieprotocol van de
Nadere informatieREKENBELEID
2017-2018 REKENBELEID BRAVO! COLLEGE CRANENDONCK Inhoud Inleiding... 1 Algemene doelstelling van het vak rekenen... 1 Basisvorming... 1 Examenprogramma... 2 Rekenonderwijs BRAVO! College schooljaar 2017-2018...
Nadere informatieProtocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose
Protocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose Als een kind rekenproblemen heeft, is het belangrijk om dit snel aan te pakken. Tijdig ingrijpen kan heel wat voorkomen. Maar
Nadere informatieExamenreglement. Sint Annaparochie 2015-2016
Examenreglement Sint Annaparochie 2015-2016 Inleiding Het afnemen van examens v.m.b.o., h.a.v.o. en v.w.o. is gebonden aan de wet en regelgeving zoals deze o.a. is beschreven in het Inrichtingsbesluit
Nadere informatieDyscalculie. Protocol
Dyscalculie Protocol 1 Inhoudsopgave Inleiding 4 Wat is dyscalculie? 5 Kenmerken van dyscalculie 6 Oorzaken 7 Gevolgen 8 Diagnose 9 Dyscalculieverklaring 10 Faciliteitenkaart 11 Hulp en hulpmiddelen op
Nadere informatieDyslexiebeleid De Nieuwe Veste
Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste Coevorden, mei 2014 Wat is dyslexie? De definitie voor dyslexie is: "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen of spellen
Nadere informatieBEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN
BEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenproblemen en/of dyscalculie Definitie van dyscalculie Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt
Nadere informatieDyslexiebeleid De Nieuwe Veste
Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste Coevorden, mei 2014 Wat is dyslexie? De Nederlands definitie voor dyslexie is: "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen
Nadere informatieOVERGANGSPROTOCOL GEERT GROOTE COLLEGE AMSTERDAM
OVERGANGSPROTOCOL GEERT GROOTE COLLEGE AMSTERDAM Inleiding In dit protocol wordt beschreven wat de richtlijnen zijn die we hanteren bij de overgangen tussen de verschillende leerjaren en niveaus. De uitgangspunten
Nadere informatieDyslexieprotocol Pallas Athene College
Dyslexieprotocol Pallas Athene College 1. Inleiding Doel en uitgangspunten Het Pallas Athene College wil alle leerlingen met dyslexie die ondersteuning en begeleiding bieden die zij nodig hebben om de
Nadere informatieDyscalculieprotocol. PrO vmbo havo vwo(+)
Dyscalculieprotocol PrO vmbo havo vwo(+) Wettelijk kader Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz) Artikel 5b, i.s.m. artikel 1: 01-08-2009 Betreft Eemsdeltacollege alle
Nadere informatieDyslexiebeleid De Nieuwe Veste
Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste Coevorden, juni 2018 Wat is dyslexie? De Nederlands definitie voor dyslexie is: "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen
Nadere informatieIn dit hoofdstuk formuleren wij het kader waarin het beleid vorm is gegeven.
Voorwoord De basisvaardigheid rekenen wordt de laatste jaren gelukkig weer op waarde geschat door de politiek en het onderwijs. Echter zijn deze vaardigheden lang niet altijd vanzelfsprekend. Er is een
Nadere informatieOok een rivier begint met de eerste druppel
Ook een rivier begint met de eerste druppel Update Afstemmingsdocument Ernstige lees- en/of spellingproblemen en/of dyslexie Onderwijs aan leerlingen van 4 tot 18 jaar op Walcheren juni 2011 Inleiding
Nadere informatieDyscalculieprotocol Het volgen van - en begeleiding bij
Dyscalculieprotocol 2017-2018 Het volgen van - en begeleiding bij ernstige rekenproblemen en dyscalculie Stappenplan bij (ernstige ) rekenproblemen en dyscalculie De vier fasen vanuit het protocol ERWD
Nadere informatieDyslexiebeleid op Wolfert Lyceum
Dyslexiebeleid op Wolfert Lyceum Inleiding Volgens de meest gangbare definitie is dyslexie een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisering van de woordidentificatie (lezen)
Nadere informatieC. DYSLEXIE Dyslexie kan worden geconstateerd door een externe ter zake deskundige; er is dan een rapport of dyslexieverklaring aanwezig.
FACILITEITEN VOOR LEERLINGEN MET DYSLEXIE of DYSCALCULIE 2017-2018 DOEL Het doel van het SGC is alle leerlingen zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen binnen de mogelijkheden en kaders van het St-Gregorius
Nadere informatiedyscalculieverklaring gebruikt wordt, staat in het onderstaande kader vermeld.
Dyscalculieprotocol Dit dyscalculieprotocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat leerlingen met dyscalculie kunnen verwachten van het dyscalculiebeleid op onze school. Dyscalculie Dyscalculie
Nadere informatie