Resultaten werkgroep Spiritualiteit en Zingeving ( )

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Resultaten werkgroep Spiritualiteit en Zingeving ( )"

Transcriptie

1 Resultaten werkgroep Spiritualiteit en Zingeving ( ) Juli 2012 Achtergrond In het netwerkoverleg van bracht William Yang naar voren dat het thema/aspect spiritualiteit binnen de palliatieve zorg meer aandacht behoeft omdat het bij de mens in de palliatieve fase een belangrijke plaats in neemt. Er is behoefte aan een gesprekspartner geeft William aan. In de tweede helft van 2004 werd door de Stichting Cliënt & Kwaliteit, in opdracht van het netwerk, het Kwaliteitsonderzoek binnen het netwerk uitgevoerd. Uit dit onderzoek bleek, onder meer, dat nabestaanden vonden dat er te weinig aandacht was voor spirituele zorg/zingeving. Het voorstel wordt gedaan om een kleine werkgroep te formeren die een voorstel schrijft voor het netwerkbestuur. Datum 1e bijeenkomst: Na een eerste oriëntatie tijdens een brainstormavond (begin 2005) bij een van de leden thuis is de werkgroep aan de slag gegaan. Een aantal werkgroepleden hebben daarna deelgenomen aan het KWF symposium Er is niets Zweverigs aan op 17 juni 2005 te Amsterdam. In augustus 2005 zijn door Roos-Marie en René de uitgangspunten voor de werkgroep beschreven. Datum laatste (35e) bijeenkomst: Opdracht zoals geformuleerd op 20 april 2005: 1. Formuleer aanbevelingen voor zorgverleners die te maken krijgen met existentiële vragen en de rol die zingeving en spiritualiteit daarin speelt. 2. Breng de aanbevelingen onder de aandacht van de zorgverleners (o.a. verheldering begrippen en concrete scholingsplannen). 3. Ondersteun de zorgverleners bij de toepassing van de aanbevelingen (o.a. door scholing aan te bieden). 4. Laat de zorgverleners het belang inzien van de invloed die dit aspect kan hebben op de palliatieve mens. 5. Geef de zorgverleners een standaard die deel uit kan maken van een zorgdossier, voor het voeren van gesprekken/ het peilen van behoeften/noden. Product(en): 1. Aanbevelingen t.a.v. zingeving/spirituele zorg voor zorgverleners werkzaam binnen de Palliatieve terminale zorg. 2. Aanbevelingen doen aan het IKO t.a.v. Palliatieve scholingsactiviteiten die IKO breed uitgevoerd kunnen worden. 3. Vragenlijst/checklist/signaleringslijst voor in palliatieve zorgdossiers. (Uit een landelijke inventarisatie bleek dat er al ruim voldoende spirituele checklisten in den lande waren 1 van 5 bladen

2 ontwikkeld. Waardoor de werkgroep heeft besloten dit product te laten vallen als doel voor de werkgroep.) 4. Publicatie in gerenommeerd tijdschrift (te denken aan o.a. NTVG, Medisch Contact, Nursing, Pallium) Doelgroep: Zorgverleners (artsen, maatschappelijk werkenden, psychologen, verpleegkundigen, verzorgenden, vrijwilligers) werkzaam met palliatieve, terminale cliënten Deelnemers werkgroep: 1. Roos-Marie Tummers, Voorzitter (IKO/IKNL, locatie Nijmegen) ( ) 2. René Nogarede, Secretaris (NPZZG) ( ) 3. Trudy Geurds, coördinator NIM-Buddyzorg Nijmegen e.o. ( ) 4. William Yang, therapeut Taborhuis Groesbeek ( ) 5. Hanneke van Laarhoven, Med. Oncoloog/theoloog UMC St Radboud ( ) 6. Nelleke Engels, Verpleegkundig consulent PZ, OPZ Nijmegen, ( ) 7. Henriette Kodde, Verpleegkundig consulent PZ, OPZ Nijmegen, ( ) 8. Annemarieke van der Woude, Pastor Verpleeghuis Renkum ( ) 9. Carlo Leget, universitair docent medische ethiek UMC St Radboud ( ) 10. Berber Overdijk, pastor Maasziekenhuis Boxmeer (Pantein) ( ) Resultaten werkgroep: 1. Symposium Spiritualiteit & Zingeving op 16 november 2006 De organisatie was in handen van de NPZZG werkgroep met ondersteuning van het OPZ en het IKO. Er was ruime belangstelling in de regio voor dit symposium. Van de meer dan 225 belangstellenden konden we gezien de beschikbare ruimte maar 150 deelnemers toelaten. Aan dit symposium dat werd gehouden in verpleeghuis Kalorama te Beek Ubbergen namen uiteindelijk 154 deelnemers deel: vrijwilligers, verzorgenden, verpleegkundigen, huisartsen, specialisten Ouderenzorg, maatschappelijk werkenden en psychologen.) Er was vanuit de deelnemers veel waardering voor het programma (presentaties en diverse workshops). 2. Scholingsmodule Zingeving & spiritualiteit in de palliatieve fase (nov. 2006) De basis voor de Scholingsmodule is een door de werkgroep geschreven reader. De doelgroep waren verpleegkundigen (niveau 4/5), maatschappelijk werkers, paramedici (HBO niveau). De lesstof werd aangeboden tijdens een korte cursus van een drietal bijeenkomsten (totaal 10 uur) waar tussen de 10 en 12 professionals aan konden deelnemen. De docenten kwamen voort uit de werkgroep: Carlo Leget, Hanneke van Laarhoven, Nelleke Engels en WilliamYang. De scholingsmodule is door geïnteresseerden op te vragen bij de coördinator van het Netwerk NPZZG. 2 van 5 bladen

3 De cursus werd in eerste instantie aangeboden door het integraal Kankercentrum Oost (IKO). Overzicht belangstelling voor de scholing: 2007: Taborhuis Groesbeek:12 deelnemers (verpleegkundigen) 2008: Valdin Nijmegen: 16 deelnemers (verpleegkundigen) 2009: DAC Huissen: 11 deelnemers (verpleegkundigen) 2010: DAC Huissen: 13 deelnemers (verpleegkundigen, GZ-psycholoog, Geestelijk Verzorger) 2011 HAN: als onderdeel van de studierichtingen Verpleegkunde, Diëtetiek en overige paramedische opleidingen 2012 HAN: lesmodule is opgenomen in Verpleegkundige opleiding Er was ruime belangstelling vanuit het land voor de lesmodule. De lesmodule werd op verzoek verspreid naar belangstellenden waaronder opleidingsinstituten en palliatieve netwerken in het land. 3. Checklisten In het land worden al diverse checklisten gebruikt. De werkgroep heeft de bestaande documenten geïnventariseerd. In de NPZZG-regio is het OPZ bezig met het opstellen van een uitvraag document waarin spiritualiteit/zingevingaspecten worden opgenomen. Door het Helen Dowling Instituut is in de afgelopen jaren een spiritualiteitvragenlijst ontwikkeld genaamd SAIL (Spirituele Attitude en Interesselijst). Hierdoor heeft de werkgroep dit doel laten varen. 4. Invitational Conference Zingevingsvragen in de palliatieve fase, hoe gaan we ermee om? 25 november 2008 De bijeenkomst met bovengenoemde titel als centrale thema vond plaats in huize Villandry (Waalboog) aan de Bosweg in Nijmegen. Een 30-tal genodigden bogen zich aan de hand van het programma over de drie centrale basisvragen: Wat zijn manieren om spirituele-/zingevingsvragen te exploreren? (Hoe ontdek je de (zingevings)vraag achter vragen als: "ik wil nu dat mijn euthanasievraag geregeld wordt!") Wanneer moet je als (huis)arts en (wijk)verpleegkundige doorverwijzen naar een geestelijk verzorger? Wat zijn de knelpunten waar je als zorgverlener tegen aanloopt? 5. Workshops Workshop Spiritualiteit (2x) tijdens de Verpleegkundige IKO bijscholing oncologie op 22 november 2006 op Papendal te Arnhem. Verzorgd door Roos-Marie Tummers en René Nogarede. Workshop scholingsmodule Spiritualiteit en zingevingsvragen V&VN congres oncologische verpleegkunde, november Verzorgd door William Yang. 6. Publicatie in gerenommeerde tijdschriften De vragen aan het einde, Aandacht voor spiritualiteit in de palliatieve fase door Hanneke van Laarhoven en Carlo Leget. Medisch Contact nummer 46, 2007 Existential crisis and the awareness of dying: The role of meaning and spirituality door William Yang, Ton Staps en Ellen Hijmans. Omega, Journal of Death and Dying, Vol.61, number van 5 bladen

4 Artikel over de bevindingen van het spiegelgesprek volgt najaar Neveneffecten/inspiratiebron voor: IKO scholing Zorg en Ethiek voor niveau 3 en 4 (verzorgenden en verpleegkundigen) Christel Siebenheller/ Nelleke Engels. Carlo Leget: Bijdrage aan de basis van de in 2010 uitgekomen Landelijke palliatieve richtlijn Spirituele zorg. Uitgave boek: Levenskunst en stervenskunst, Over spiritualiteit in de palliatieve zorg 2008 William Yang: Going through a dark night: Existential crisis in Cancer patients Effective coping as a psycho-spiritual process embedded in the vulnerability of the body William Yang, Ton Staps, Ellen Hijmans (aanvaard voor publicatie in 2012 in: Studies in Spirituality) Verlichting en Kanker: Het gevecht met de engel (publicatie bij 20 jaar Taborhuis) René Nogarede heeft namens de werkgroep deelgenomen aan een bijeenkomst op 13 november van de werkgroep Graalskarakter van Nijmegen van de antroposofische vereniging Nijmegen. 8. Spiegelgesprek 2010 Een methode om inzicht te krijgen in de ervaringen van patiënten o.l.v. een getrainde gespreksleider op de vraag Wat betekent het voor u om ongeneeslijk ziek te zijn en een beperkte levensverwachting te hebben? Doel: Artsen (opnieuw) bewust te maken van het perspectief van de patiënt. Handvatten bieden om aandacht te geven aan de spirituele dimensie. Doelgroep: patiënten die in de palliatieve fase nog contact hebben met hun huisarts/ specialist voor begeleiding of palliatieve behandeling. Voor de zorgverleners staan de volgende vragen centraal: Wat zijn manieren om spirituele-/zingevingsvragen te exploreren? Hoe ontdek je de (zingeving)vraag achter vragen als: "ik wil nu dat mijn euthanasievraag geregeld wordt!" Wanneer moet je als (huis)arts en (wijk)verpleegkundige door verwijzen naar een geestelijk verzorger? Wat zijn de knelpunten waar je als zorgverlener tegen aanloopt? Opzet bijeenkomst: A. Spiegelgesprek o.l.v. Agnes van Swaay, B. Vervolggesprek artsen: (2e helft van deze bijeenkomst) Hoe kan ik binnen de beschikbare tijd van mijn consult met de patiënt, presentie en interventie combineren? O.l.v. Hanneke van Laarhoven. C. Nagesprek met patiënten over het verloop van het gesprek. O.l.v. Henriette Kodde Aantal patiënten: 5 4 van 5 bladen

5 Toehoorders: Medisch Specialisten, specialisten Ouderenzorg en huisartsen. Allen op uitnodiging. Aantal toehoorders: 18 (inclusief de werkgroepleden) Artikel spiegelgesprek is op dit moment in ontwikkeling. Najaar 2012 publicatie Pallium. Nijmegen, 3 juli 2012 Trudy Geurds René Nogarede Roos-Marie Tummers Annemarieke van der Woude William Yang 5 van 5 bladen

Smoelenboek NPZZG Programmaraad, juni 2017

Smoelenboek NPZZG Programmaraad, juni 2017 Mantelzorgers Vincent Bökkerink Tel. 06 120 891 10 Bedrijfsleider en zorgvrijwilliger hospice bokkerinkvincent@gmail.com Mijn jarenlange ervaring als mantelzorger en zorgvrijwilliger in het hospice inzetten

Nadere informatie

Als niet alles is wat het lijkt

Als niet alles is wat het lijkt Als niet alles is wat het lijkt praten met patiënten en naasten over zingeving en betekenisgeving Merijn van der Werf, huisarts i.o. Joep van de Geer geestelijk verzorger, onderzoeker spirituele zorg MCL

Nadere informatie

Uitnodiging. Aan de slag! Werkconferentie palliatieve zorg Gelderland. 29 september 2011 Huis der Provincie, Arnhem

Uitnodiging. Aan de slag! Werkconferentie palliatieve zorg Gelderland. 29 september 2011 Huis der Provincie, Arnhem Uitnodiging Aan de slag! Werkconferentie palliatieve zorg Gelderland 29 september 2011 Huis der Provincie, Arnhem Aan de slag! Kwaliteitsinstrumenten in de Palliatieve Zorg Platform Palliatieve zorg provincie

Nadere informatie

WORKSHOP 1: Angst na Kanker

WORKSHOP 1: Angst na Kanker WORKSHOP 1: Angst na Kanker Workshopleider: Coen Völker, GZ-psycholoog bij het Helen Dowling Instituut (Bilthoven en Arnhem), eigenaar van Psychologenpraktijk Coen Völker (Nijmegen) en co-auteur van het

Nadere informatie

CONCEPT. Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen. Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg. Definitief, juni 2017

CONCEPT. Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen. Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg. Definitief, juni 2017 CONCEPT Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg 2018 Definitief, juni 2017 Scholing Palliatieve zorg voor verpleegkundigen 2018 Duur van

Nadere informatie

welkom Symposium Spirituele Zorg

welkom Symposium Spirituele Zorg welkom Symposium Spirituele Zorg Een van de uitkomsten v/d jaarbijeenkomst: 50% van de aanwezige organisaties heeft een visie op palliatieve zorg waar spirituele zorg een onderdeel van is. Spiritualiteit

Nadere informatie

Q1 Wat is uw specialistische registratie?

Q1 Wat is uw specialistische registratie? Q1 Wat is uw specialistische registratie? Beantwoord: 189 Overgeslagen: 0 Cardioloog 2,65% Consulent palliatieve... Diëtist 22,22% Fysiotherapeut Geestelijk verzorger 1,59% Geriater 0,53% Huisarts 5,29%

Nadere informatie

Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn 22 september 2016

Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn 22 september 2016 Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn 22 september 2016 18.00 18.05 Opening en welkom door David Koetsier, bestuurslid HKA 18.05 18.15 Inleiding door Bart Schweitzer, initiatiefnemer

Nadere informatie

9e Scholing. PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap?

9e Scholing. PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap? 9e Scholing PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 9 maart 2017 Toelichting De Radboudumc Health Academy/PAO Heyendael organiseert op 9 maart 2017 voor de negende maal de scholing

Nadere informatie

Jaarbericht van het Netwerk Palliatieve Zorg Zaanstreek-Waterland

Jaarbericht van het Netwerk Palliatieve Zorg Zaanstreek-Waterland Jaarbericht van het Netwerk Palliatieve Zorg Zaanstreek-Waterland In dit jaarbericht leest u hoe het Netwerk Palliatieve Zorg Zaanstreek- Waterland in 2014 palliatieve zorg onder de aandacht heeft gebracht

Nadere informatie

Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase: enkele kaders en gespreksmodellen

Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase: enkele kaders en gespreksmodellen Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase: enkele kaders en gespreksmodellen Venray, 16 november 2017 Prof dr Carlo Leget Twee kaders voor spirituele zorg 1. Het kwaliteitskader palliatieve zorg

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER. BASISSCHOLING PALLIATIEVE ZORG Regio Walcheren. Voorbeeld Informatiefolder, versie 2010 IKNL locatie Rotterdam

INFORMATIEFOLDER. BASISSCHOLING PALLIATIEVE ZORG Regio Walcheren. Voorbeeld Informatiefolder, versie 2010 IKNL locatie Rotterdam INFORMATIEFOLDER BASISSCHOLING PALLIATIEVE ZORG Regio Walcheren Inleiding Het netwerk palliatieve zorg Zeeland is opgericht in 2009, met als doel de toegankelijkheid en de kwaliteit van palliatieve zorgverlening

Nadere informatie

Palliatieve en ondersteunende zorg in CWZ

Palliatieve en ondersteunende zorg in CWZ Palliatieve en ondersteunende zorg in CWZ Wat is palliatieve zorg? Palliatieve zorg is er voor mensen bij wie genezing van ziekte niet meer mogelijk is. Kwaliteit van leven staat bij deze zorg centraal.

Nadere informatie

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Omgaan met (on)macht in de acute intensieve zorg Leren van ervaringen Donderdag 14 oktober 2010 te Nijmegen Inleiding Iedere hulpverlener ervaart

Nadere informatie

rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014

rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 Jacqueline van Meurs: geestelijk verzorger/consulent spirituele zorg Gerda Bronkhorst: oncologieverpleegkundige/verpleegkundig consulent palliatieve

Nadere informatie

Spirituele zorg: complex, of misschien toch ook simpel?

Spirituele zorg: complex, of misschien toch ook simpel? Spirituele zorg: complex, of misschien toch ook simpel? Onderzoek uitgevoerd voor Dr. Annemiek Schep-Akkerman onderzoeker lectoraat Zorg en Zingeving, Hogeschool Viaa, Zwolle Special Interest Group Spirituele

Nadere informatie

Zorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC

Zorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Zorg in de laatste levensfase Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Verschillen Nederland buitenland Palliatieve zorg is geen specialisme Palliatieve zorg is in principe

Nadere informatie

Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen

Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen Sandra van den Hof, netwerkcoördinator Palliatieve zorg 20-8-2014 Scholing Palliatieve zorg voor verpleegkundigen Duur van de scholing: 3 dagen Aantal deelnemers

Nadere informatie

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het?

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het? Ultieme huisartsenzorg? Iedere tijd heeft zijn handvatten NHG, 23 Mei 2013 Prof dr Carlo Leget, Universiteit voor Humanistiek www.zorgethiek.nu Palliatieve zorg Hoe noemen we het? Palliatieve zorg is een

Nadere informatie

Stichting Geestelijke Verzorging binnen de Palliatieve Zorg thuis

Stichting Geestelijke Verzorging binnen de Palliatieve Zorg thuis Stichting Geestelijke Verzorging binnen de Palliatieve Zorg thuis Beleidsplan 2019-2024 Inleiding In de regio Zuid-Gelderland zetten de geestelijk verzorgers van de Stichting zich in om de patiënt en diens

Nadere informatie

Startnotitie Amsterdams Netwerk Oncologische Zorg in de eerste lijn

Startnotitie Amsterdams Netwerk Oncologische Zorg in de eerste lijn Startnotitie Amsterdams Netwerk Oncologische Zorg in de eerste lijn Inleiding Sinds 2017 is een groep van zorgverleners vanuit de fysiotherapie, ergotherapie, diëtetiek en psychologie bezig met het oprichten

Nadere informatie

Psycho-oncologisch therapeut

Psycho-oncologisch therapeut Psycho-oncologisch therapeut Neem een leeg blad A4 Teken jouw eigen innerlijk huis Wat is het eerste dat jij laat zien, wat het laatste, wat niet? Wat kenmerkt jouw kamer, keuken, zolder, garage, etc Wat

Nadere informatie

Werkgroep Spirituele Zorg binnen de Palliatieve Zorg Regio Zuid-Gelderland

Werkgroep Spirituele Zorg binnen de Palliatieve Zorg Regio Zuid-Gelderland September 2011 Werkgroep Spirituele Zorg binnen de Palliatieve Zorg Regio Zuid-Gelderland Beleidsplan : Samenwerken aan Spirituele Zorg binnen de Palliatieve Zorg I. Achtergrond De palliatieve zorg ontwikkelt

Nadere informatie

De nieuwe richtlijn spirituele zorg (en het bredere plaatje)

De nieuwe richtlijn spirituele zorg (en het bredere plaatje) De nieuwe richtlijn spirituele zorg (en het bredere plaatje) Apeldoorn, 1 september 2011 Dr Carlo Leget Universiteit van Tilburg Voorzitter Agora werkgroep Ethiek en spirituele zorg Co-voorzitter EAPC-Taskforce

Nadere informatie

PALS: interdisciplinair, transmuraal overleg over palliatieve zorg bij ALS

PALS: interdisciplinair, transmuraal overleg over palliatieve zorg bij ALS PALS: interdisciplinair, transmuraal overleg over palliatieve zorg bij ALS ALS-symposium 2018 Marga Jeuken, coördinator TVN Zorgt en verpleegkundige ALS-team Carel Veldhoven, kaderhuisarts palliatieve

Nadere informatie

Evaluatie thema avond Help! Ik wil een spuitje! d.d. 11 maart 2014, Kenniscentrum Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht Breda

Evaluatie thema avond Help! Ik wil een spuitje! d.d. 11 maart 2014, Kenniscentrum Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht Breda Evaluatie thema avond Help! Ik wil een spuitje! d.d. 11 maart 2014, Kenniscentrum Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht Breda Aantal aanwezige personen 190 Aantal ingevulde formulieren 170 (wijk)verpleegkundige

Nadere informatie

Producten COiL. Het COiL biedt momenteel de volgende producten aan:

Producten COiL. Het COiL biedt momenteel de volgende producten aan: Producten COiL Het COiL biedt momenteel de volgende producten aan: Voor zorgprofessionals en vrijwilligers 1. Trainingen Omgaan met levensvragen 2. Begeleide intervisie, moreel beraad 3. Train- de- trainers

Nadere informatie

Als genezing niet meer mogelijk is

Als genezing niet meer mogelijk is Algemeen Als genezing niet meer mogelijk is www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG043 / Als genezing niet meer mogelijk is / 06-10-2015 2 Als

Nadere informatie

STARTNOTITIE AMSTERDAMS NETWERK ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN

STARTNOTITIE AMSTERDAMS NETWERK ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN STARTNOTITIE AMSTERDAMS NETWERK ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN Missie & visie Het Amsterdams Netwerk Oncologische Zorg (ANOZ) heeft de volgende visie: Patiënten met kanker krijgen een zo optimaal

Nadere informatie

Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget

Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget Palliatieve zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende

Nadere informatie

De wereld van de trage vragen Geestelijke begeleiding in de palliatieve zorg thuis, knelpunten en verbetervoorstellen

De wereld van de trage vragen Geestelijke begeleiding in de palliatieve zorg thuis, knelpunten en verbetervoorstellen Leven tot het einde! De wereld van de trage vragen Geestelijke begeleiding in de palliatieve zorg thuis, knelpunten en verbetervoorstellen Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Geestelijke begeleiding in de

Nadere informatie

Activiteitenplan 2012

Activiteitenplan 2012 Activiteitenplan 2012 Inleiding De netwerken palliatieve zorg maken, samen met stichting Agora, IKNL en kenniscentra palliatieve zorg, onderdeel uit van de ondersteuningsstructuur. Ten aanzien van de taken

Nadere informatie

NNETWERK PALLIATIEVE ZORG ZUID GELDERLAND BELEIDSPLAN

NNETWERK PALLIATIEVE ZORG ZUID GELDERLAND BELEIDSPLAN NNETWERK PALLIATIEVE ZORG ZUID GELDERLAND BELEIDSPLAN 2009 2011 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding 3 1.1 VIKC: model Zorgprogramma 3 1.2 Provincie Gelderland: Statenvoorstel 4 1.3 VWS: Plan van Aanpak 2008-2010

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2012 HOSPICE HOEKSCHE ZUID - BEIJERLAND

JAARVERSLAG 2012 HOSPICE HOEKSCHE ZUID - BEIJERLAND JAARVERSLAG 2012 HOSPICE HOEKSCHE WAARD ZUID - BEIJERLAND 1 Inleiding De verpleegkundigen hebben een enorme inzet getoond en zijn een hecht team, waar wij trots op kunnen zijn. Er zijn geen wisselingen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Ervaring in palliatieve zorg

Ervaring in palliatieve zorg De psychologische invalshoek in de palliatieve zorg Wie doet wat? Dr. Judith Prins klinisch psycholoog Medische Psychologie Congres NPTN 2 november 2006 1 Ervaring in palliatieve zorg 1986-1990 1992-1996

Nadere informatie

Jaarverslag extramurale geestelijke begeleiding regio Zuidoost Brabant 2016

Jaarverslag extramurale geestelijke begeleiding regio Zuidoost Brabant 2016 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag over het aanbod van extramurale geestelijke begeleiding aan mensen in de palliatieve fase en hun naasten, die thuis verblijven en woonachtig zijn in de regio Zuidoost

Nadere informatie

Samenwerking en betaalbaarheid palliatieve zorg op maat

Samenwerking en betaalbaarheid palliatieve zorg op maat Uit een analyse van de NZa blijkt de regelgeving voor palliatieve zorg voor zorgaanbieders niet altijd helder te zijn. Hieronder geven we een toelichting op veel gestelde vragen. 1 Inzet specialistisch

Nadere informatie

Jaarplan 2014. Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Jaarplan 2014. Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant 1 Aansluitend op de doelstellingen van het beleidsplan van het netwerk staan de volgende activiteiten

Nadere informatie

Palliatieve zorg? Problemen met spiritualiteit. Spiritualiteit in de zorg. Psychologisch

Palliatieve zorg? Problemen met spiritualiteit. Spiritualiteit in de zorg. Psychologisch In het voorbijgaan Van psychosociaal naar spiritueel: moet dat nou? Palliatieve zorg? Cuijk 30 maart 2009 psycho- sociaal Carlo Leget, UHD Zorgethiek Universiteit van Tilburg c.j.w.leget@uvt.nl Spiritualiteit

Nadere informatie

Opleidingscentrum UMC Utrecht A.A. Hijmans van den Bergh gebouw

Opleidingscentrum UMC Utrecht A.A. Hijmans van den Bergh gebouw Bij- en nascholingen Palliatieve zorg voor verpleegkundigen Tineke Aantjes Senior opleider/ adviseur Opleidingscentrum UMC Utrecht Opleidingscentrum UMC Utrecht A.A. Hijmans van den Bergh gebouw BijBij-en

Nadere informatie

Tandheelkunde en mondzorg voor kwetsbare ouderen

Tandheelkunde en mondzorg voor kwetsbare ouderen Tandheelkunde en mondzorg voor kwetsbare ouderen Vrijdag 7 juni 2019 Toelichting Radboudumc Health Academy organiseert, samen met de doelgroepcommissie Ouderengeneeskunde op vrijdag 7 juni 2019 de cursus:

Nadere informatie

6e Scholing PALLIATIEVE ZORG. Intuïtie, wijsheid of wetenschap?

6e Scholing PALLIATIEVE ZORG. Intuïtie, wijsheid of wetenschap? 6e Scholing PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 13 maart 2014 Toelichting Het Radboudumc, IKNL en PAO Heyendael organiseren op 13 maart 2014 voor de zesde maal de scholing PALLIATIEVE

Nadere informatie

CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP

CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP WAAROM CALM? Ongeveer 25% van de oncologische patiënten in de palliatieve fase ontwikkelt een depressie of aanpassingsstoornis.

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de palliatieve zorg

Ontwikkelingen in de palliatieve zorg Conceptprogramma Seminar voor gevorderden Ontwikkelingen in de palliatieve zorg Op het grensvlak van generalistische zorg en specialistische ondersteuning woensdag 22 maart 2017 donderdag 23 maart 2017

Nadere informatie

WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water

WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water Anja van Onna & Carine Kappeyne van de Coppello Ingeborg Douwes Centrum, Amsterdam Inhoud: Ongeveer 24% volwassen kankerpatiënten hebben schoolgaande

Nadere informatie

Ondersteunende zorg bij kanker

Ondersteunende zorg bij kanker Ondersteunende zorg bij kanker Als u wordt behandeld voor kanker kunt u tijdens of na uw ziekte te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook als de behandeling al langer geleden is. In

Nadere informatie

De vierde dimensie van palliatieve zorg: Hoe pakken wij het aan in Nederland? Palliatieve zorg. Problemen met spiritualiteit. Wat is spiritueel?

De vierde dimensie van palliatieve zorg: Hoe pakken wij het aan in Nederland? Palliatieve zorg. Problemen met spiritualiteit. Wat is spiritueel? De vierde dimensie van palliatieve zorg: Hoe pakken wij het aan in Nederland? Brugge, 13 oktober 2009 Dr Carlo Leget, UHD Zorgethiek Universiteit van Tilburg www.zorgethiek.nu Palliatieve zorg Palliatieve

Nadere informatie

PO12A. Psychosociale Oncologie. postmaster opleiding. mensenkennis

PO12A. Psychosociale Oncologie. postmaster opleiding. mensenkennis PO12A postmaster opleiding Psychosociale Oncologie mensenkennis Postmaster opleiding psychosociale oncologie 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Citaten van patiënten: Mijn vorm van kanker vergde verschillende

Nadere informatie

Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding (PZU)

Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding (PZU) Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding (PZU) Afdeling 3.37 interne geneeskunde Locatie Veldhoven Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding U bent of wordt opgenomen op de unit voor palliatieve

Nadere informatie

Eindrapportage Appendix borgingsactiviteiten Zin Geving

Eindrapportage Appendix borgingsactiviteiten Zin Geving Eindrapportage Appendix borgingsactiviteiten Zin Geving In gesprek met kwetsbare ouderen Datum: 22 maart 2016 Kenmerk: 2013217 Looptijd: 1 mei 2015 15 maart 2016 Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3

Nadere informatie

Wat als ik niet meer beter word...

Wat als ik niet meer beter word... Wat als ik niet meer beter word... 1 Deze folder is bedoeld voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en voor hen die betrokken zijn bij een ziek familielid of een andere zieke naaste waarvan het levenseinde

Nadere informatie

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen mensenkennis Ik heb ruime ervaring, maar door deze opleiding heb ik me gerealiseerd dat de zorg voor de patiënt beter kan. Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen Psychosociale

Nadere informatie

Beleidsnotitie Deskundigheidsbevordering Netwerken Palliatieve Zorg Midden-Twente en Noordwest -Twente

Beleidsnotitie Deskundigheidsbevordering Netwerken Palliatieve Zorg Midden-Twente en Noordwest -Twente Beleidsnotitie Deskundigheidsbevordering Netwerken Palliatieve Zorg Midden-Twente en Noordwest -Twente Opgesteld in opdracht van het dagelijks bestuur Netwerken Palliatieve Zorg Midden- en Noordwest-Twente

Nadere informatie

Wanneer genezing niet meer mogelijk is. Palliatieve zorg en consultatie

Wanneer genezing niet meer mogelijk is. Palliatieve zorg en consultatie Wanneer genezing niet meer mogelijk is Palliatieve zorg en consultatie Even voorstellen Stichting Sint Annaklooster is een brede zorginstelling in Eindhoven en Helmond. Met een op maat gesneden aanbod

Nadere informatie

Palliatieve zorg in de eerste lijn

Palliatieve zorg in de eerste lijn Palliatieve zorg in de eerste lijn Resultaten van een landelijke behoefte-inventarisatie onder zorgverleners, patiënten en naasten en de rol van PaTz hierbij. Ian Koper Roeline Pasman Bart Schweitzer Bregje

Nadere informatie

Scholingen Najaar 2015

Scholingen Najaar 2015 Scholingen Najaar 2015 verpleegkundigen en verzorgenden Expertisecentrum Palliatieve Zorg Basiscursus Palliatieve Zorg verpleegkundigen De basistraining Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen besteedt

Nadere informatie

Q&A s palliatieve zorg voor professionals

Q&A s palliatieve zorg voor professionals Q&A s palliatieve zorg voor professionals Inhoud Wat is palliatieve zorg?... 2 Wanneer begint palliatieve zorg?... 2 Wanneer eindigt palliatieve zorg?... 2 Waar kunnen cliënten de zorg ontvangen?... 2

Nadere informatie

Nieuwsflits juni 2014

Nieuwsflits juni 2014 Nieuwsflits juni 2014 Spirituele zorg, hoe kaart je dat aan? Hoewel patiënten aangeven dat ze het erg belangrijk vinden brengen huisartsen spirituele, existentiële, issues weinig in discussie. Dat blijkt

Nadere informatie

Palliatieve zorg voor andere doelgroepen

Palliatieve zorg voor andere doelgroepen Palliatieve zorg voor andere doelgroepen CVA, Dementie, COPD, Hartfalen, psychiatrische aandoening, verstandelijke beperking 27 november Rob Krol en Annemiek Kwast Aanleiding IKNL activiteiten palliatieve

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG1 EN ONCOLOGIE zijn. Belang van participeren in richtlijnenontwikkeling

PALLIATIEVE ZORG1 EN ONCOLOGIE zijn. Belang van participeren in richtlijnenontwikkeling PRAKTIJK Belang van participeren in richtlijnenontwikkeling Bijdragen van geestelijk verzorgers in de oncologische en palliatieve zorg Richtlijnen en kwaliteitskaders ontwikkelen is misschien niet het

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2015 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O.

JAARVERSLAG 2015 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O. JAARVERSLAG 2015 JAARVERSLAG 2015 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O. Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2015 van de stichting Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o. Ook dit jaar zijn wij er in

Nadere informatie

Activiteitenprogramma Netwerk Palliatieve Zorg 2009

Activiteitenprogramma Netwerk Palliatieve Zorg 2009 Activiteiten Netwerk Palliatieve Zorg 2009 ASPECT DOEL ACTIVITEIT WIE WANNEER STATUS FINANCIERING 1. Gezamenlijke verbetercultuur Samenwerking opnieuw vastleggen 2. Nieuw convenant opstellen door partijen

Nadere informatie

Voorlopige resultaten van meting zorgverleners Als niet alles is wat het lijkt

Voorlopige resultaten van meting zorgverleners Als niet alles is wat het lijkt Voorlopige resultaten van meting zorgverleners Als niet alles is wat het lijkt Enquête zorgverleners Doel van project Als niet alles is wat het lijkt Nagaan of zorgverleners minder handelingsverlegenheid

Nadere informatie

10de Scholing PALLIATIEVE ZORG. Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 17 mei 208

10de Scholing PALLIATIEVE ZORG. Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 17 mei 208 10de Scholing PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 17 mei 208 Toelichting De Radboudumc Health Academy organiseert op 17 mei 2018 voor de tiende maal de scholing PALLIATIEVE ZORG

Nadere informatie

Jaarplan 2016. Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Jaarplan 2016. Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant Inleiding Het Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant is een samenwerkingsverband van zorgorganisaties

Nadere informatie

Nieuws uit en voor het netwerk

Nieuws uit en voor het netwerk Nieuwsbrief NPZZG, Jaargang 4, uitgave 3 View this email in your browser Nieuws uit en voor het netwerk Project deskundigheidsbevordering Na akkoord van het netwerkbestuur is eerder dit jaar, op basis

Nadere informatie

Geestelijke Verzorging (GV) aanbod gericht: een nieuwe koers

Geestelijke Verzorging (GV) aanbod gericht: een nieuwe koers Geestelijke Verzorging (GV) aanbod gericht: een nieuwe koers Een model ontwikkeld in het Antoni van Leeuwenhoek i.s.m. Paula Luiten: teamleider Jannie Meijer Martens: verpleegkundig hoofd Jowien van der

Nadere informatie

Nieuwsbrief december 2016

Nieuwsbrief december 2016 Nieuwsbrief december 2016 Welkom 7 januari EEN DAG VOOR JEZELF Cursus Mindful leven met Verlies Workshop Common Ground Opleidingen 29 sept. j.l. Inspiratie-avond bij WUR, over ziekte en sterven binnen

Nadere informatie

Bijdragen aan een nog beter Elkerliek. Cliëntenraad. Elkerliek ziekenhuis

Bijdragen aan een nog beter Elkerliek. Cliëntenraad. Elkerliek ziekenhuis Bijdragen aan een nog beter Elkerliek Cliëntenraad Elkerliek ziekenhuis Jaarverslag 2017 Cliëntenraad: medezeggenschap namens patiënten De Cliëntenraad behartigt de belangen van alle patiënten van het

Nadere informatie

Lectoraat Acute Intensieve Zorg

Lectoraat Acute Intensieve Zorg Dr. Lilian Vloet (projectleider) Marijke Noome MSc (onderzoeker en verpleegkundige) Drs. Boukje Dijkstra (onderzoeker en IC-verpleegkundige) Lectoraat Acute Intensieve Zorg Inhoud Aanleiding project End-of-life

Nadere informatie

CHOICE CHOosing treatment together In Cancer at the End of life

CHOICE CHOosing treatment together In Cancer at the End of life CHOICE CHOosing treatment together In Cancer at the End of life Sabrina Brugel Hanneke van Laarhoven Hanneke de Haes Ellen Smets Inge Henselmans AMC Universiteit van Amsterdam Afdeling Medische Psychologie

Nadere informatie

Complexiteit dus samen werken!!!

Complexiteit dus samen werken!!! Complexiteit dus samen werken!!! Florien van Heest, Huisarts consulent Palliatieve Zorg IKNL PalHAG- huisarts Schoonoord Clary Wijenberg, verpleegkundig specialist Thuiszorg Icare Palliatieve zorg - IKNL

Nadere informatie

CONVENANT NETWERK PALLIATIEVE ZORG MEPPEL STEENWIJKERLAND

CONVENANT NETWERK PALLIATIEVE ZORG MEPPEL STEENWIJKERLAND CONVENANT NETWERK PALLIATIEVE ZORG MEPPEL STEENWIJKERLAND Convenant palliatieve zorg Meppel / Steenwijkerland 1-7 Samenwerkingsovereenkomst netwerk voor palliatieve zorg in de regio Meppel Steenwijkerland

Nadere informatie

Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie. Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie

Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie. Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met Prof. Dr. Myrra Vernooij-Dassen Radboud University Nijmegen Medical Centre: IQ healthcare Primary and Community Care Kalorama Foundation Oncologie als

Nadere informatie

Kennis met Koffie 2018 presenteert: Dementie. Om nooit te vergeten.

Kennis met Koffie 2018 presenteert: Dementie. Om nooit te vergeten. Kennis met Koffie 2018 presenteert: Dementie. Om nooit te vergeten. Themabijeenkomsten over dementie en alles wat daarbij komt kijken: van interactieve lezingen met voorbeelden uit de praktijk tot informatie

Nadere informatie

Palliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg

Palliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg Palliatieve zorg in de eerste lijn Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg Palliatieve zorg Geen Cure, maar Care streven naar een comfortabel einde Als genezing niet meer mogelijk

Nadere informatie

Dr. Marten Munneke. Afdeling Neurologie, Revalidatie. MijnZorgNet. Jaarcongres V&VN afdeling Neuro & Revalidatie 8 april Factsheet Parkinson

Dr. Marten Munneke. Afdeling Neurologie, Revalidatie. MijnZorgNet. Jaarcongres V&VN afdeling Neuro & Revalidatie 8 april Factsheet Parkinson ParkinsonNet Dr. Marten Munneke Afdeling Neurologie, Revalidatie en IQ Healthcare, UMC St Radboud MijnZorgNet Jaarcongres V&VN afdeling Neuro & Revalidatie 8 april 2010 Factsheet Parkinson Nederland: 50

Nadere informatie

Geestelijke verzorging

Geestelijke verzorging Geestelijke verzorging Voor bewoners, familieleden en medewerkers het gevoel van samen Geestelijke verzorging Verbroken verbinding verloren verbinding nieuwe verbinding zoals uit de nacht het daglicht

Nadere informatie

Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013

Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013 Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013 Auteursrechten voorbehouden 1 Periode Jaarverslag Dit jaarverslag beslaat de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013.

Nadere informatie

Samenwerkingsafspraken regionale AYA Taskforce van het regionaal AYA netwerk ( ) 26 oktober 2017

Samenwerkingsafspraken regionale AYA Taskforce van het regionaal AYA netwerk ( ) 26 oktober 2017 Samenwerkingsafspraken regionale van het ( ) 26 oktober 2017 Inleiding De zorg voor AYA s in Nederland wordt gecoördineerd vanuit het zorg het Nationaal AYA Jong & Kanker Platform. Het Platform heeft een

Nadere informatie

Kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven: Een aantal onderzoeksprojecten. Michael A. Echteld

Kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven: Een aantal onderzoeksprojecten. Michael A. Echteld Kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven: Een aantal onderzoeksprojecten Michael A. Echteld Overzicht van activiteiten Onderzoeksprojecten: Evaluatie van zorg in units voor terminale zorg bij verpleeghuizen:

Nadere informatie

Jaarverslag extramurale geestelijke begeleiding regio Zuidoost Brabant 2014

Jaarverslag extramurale geestelijke begeleiding regio Zuidoost Brabant 2014 Jaarverslag extramurale geestelijke begeleiding regio Zuidoost Brabant 2014 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag over het aanbod van extramurale geestelijke begeleiding aan mensen in de palliatieve fase

Nadere informatie

Informare. voor introductie van de Informare in het Netwerk Palliatieve Zorg. Handleiding

Informare. voor introductie van de Informare in het Netwerk Palliatieve Zorg. Handleiding Informare Handleiding voor introductie van de Informare in het Netwerk Palliatieve Zorg Prof. Dr. G.A. Lindeboom Instituut Centrum voor medische ethiek Utrechtse weg 1a, 3811 NA Amersfoort (033) 4647779

Nadere informatie

Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel MEER INFORMATIE. (NON) HODGKIN Meer informatie

Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel MEER INFORMATIE. (NON) HODGKIN Meer informatie Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin onderdeel MEER INFORMATIE (NON) HODGKIN 2 Inhoud Lotgenotencontact... 4 Hematon... 4 Stichting Jongeren en Kanker (SJK)... 5 Platform Vermoeidheid... 5 Helen

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O.

JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O. JAARVERSLAG 2016 JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O. Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2016 van de stichting Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o. Ook dit jaar zijn wij er in

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O.

JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O. JAARVERSLAG 2016 JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O. Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2016 van de stichting Leendert Vriel Hengelo, Borne e.o. Ook dit jaar zijn wij er in

Nadere informatie

Ergotherapie bij ouderen met dementie en hun mantelzorgers: het EDOMAH programma

Ergotherapie bij ouderen met dementie en hun mantelzorgers: het EDOMAH programma Ergotherapie bij ouderen met dementie en hun mantelzorgers: het EDOMAH programma De toepassing van de richtlijn Ergotherapie aan huis bij ouderen met dementie en hun mantelzorgers Post - HBO cursus 2012

Nadere informatie

23-09-14. Zorgconsulent Palliatieve Zorg. van idee, naar pilot, naar project, naar Goed Voorbeeld. - 5 zorginstellingen - 9 zorgconsulenten

23-09-14. Zorgconsulent Palliatieve Zorg. van idee, naar pilot, naar project, naar Goed Voorbeeld. - 5 zorginstellingen - 9 zorgconsulenten } Achtergrondinformatie } De functie Zorgconsulent Palliatieve Zorg Els M.L. Verschuur 1 en Marja Oud 2 1 Associate Lector, Hogeschool Arnhem Nijmegen 2 Zorgconsulent Palliatieve Zorg, Esdégé Reigersdaal

Nadere informatie

Adriaan Visser, assitant lector

Adriaan Visser, assitant lector Adriaan Visser, assitant lector Kenniscentrum Zorginnovatie, Lectoraat transities in zorg, Hogeschool Rotterdam a.p.visser@hr.nl en adriaan.visser@planet.nl Daarover is onderzoek gedaan! Betreft m.n.

Nadere informatie

Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg. Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg

Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg. Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg Advance care planning Open communicatie met patiënt en naasten over: Situatie

Nadere informatie

NHPR. Nederlandse Health Professionals in de Reumatologie Divisie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie.

NHPR. Nederlandse Health Professionals in de Reumatologie Divisie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie. NHPR Nederlandse Health Professionals in de Reumatologie Divisie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie Jaarverslag 2016 Inleiding De NHPR is een divisie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie

Nadere informatie

Wat je zegt doet ertoe; gesprekstechnieken in de palliatieve zorg

Wat je zegt doet ertoe; gesprekstechnieken in de palliatieve zorg Wat je zegt doet ertoe; + gesprekstechnieken in de palliatieve zorg Dr.Mecheline van der Linden, Klinisch psycholoog 02 april 2019 2 Definitie WHO 2002 Palliatieve zorg-definitie Palliatieve zorg is een

Nadere informatie

Expertiseteam Geriatrie Twente

Expertiseteam Geriatrie Twente Samen verbeteren we de ouderenzorg in Twente Expertiseteam Geriatrie Twente 28 februari 2017 Pilot Expertiseteam Geriatrie Twente - Aanleiding - Achtergrond - Doel Demografische ontwikkelingen Sterke eerste

Nadere informatie

Onder palliatieve zorg wordt verstaan: de zorg voor een cliënt met een levensbedreigende ziekte die niet of niet meer kan genezen.

Onder palliatieve zorg wordt verstaan: de zorg voor een cliënt met een levensbedreigende ziekte die niet of niet meer kan genezen. De Hazelaar Hospice De Hazelaar is een afdeling voor terminaal zieke mensen. In een huiselijke sfeer wordt de cliënt ondersteund om de laatste levensfase op een goede manier door te brengen. Hospice De

Nadere informatie

Genero Invitational Conference 27 maart 2017

Genero Invitational Conference 27 maart 2017 Genero Invitational Conference 27 maart 2017 Frans Baar, Spec Ouderengeneeskunde, Consulent consultatief palliatief team, directeur stichting Leerhuizen Palliatieve Zorg Ellen Vink, Netwerk coördinator

Nadere informatie

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt NHG-Standpunt Huisarts en palliatieve zorg Fijn dat u er bent, dokter standpunt Lijden verlichten De huisarts en de laatste levensfase Bij mevrouw Van Oosten, 51 jaar, is twee jaar geleden een melanoom

Nadere informatie

beslisschijf evaluatie pilot Besluitvorming in de palliatieve fase palliatieve zorg

beslisschijf evaluatie pilot Besluitvorming in de palliatieve fase palliatieve zorg evaluatie pilot Besluitvorming in de palliatieve fase beslisschijf palliatieve zorg Begin 2006 zijn de VIKC-richtlijnen voor de palliatieve zorg en het zakboekje verschenen. Het IKMN en het UMC Utrecht

Nadere informatie

Implementatie: stappen, tips en trucs

Implementatie: stappen, tips en trucs Implementatie: stappen, tips en trucs - DR. CLAUDIA LOBO (HUISARTS, DOCENT HUISARTSOPLEIDING NIJMEGEN UMC ST RADBOUD) - MARJOLEIN TEN WOLDE (MSC, HEALTHCARE POLICY, INNOVATION AND MANAGEMENT, UNIV. MAASTRICHT).

Nadere informatie

projectplan Centrum voor Levensvragen Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Organisatie: Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland

projectplan Centrum voor Levensvragen Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Organisatie: Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland projectplan Centrum voor Levensvragen Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Organisatie: Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Auteur: Patricia Appeldoorn Datum: Maandag

Nadere informatie