ARBEIDSHOF TE BRUSSEL ARREST OPENBARE TERECHTZITTING VAN 16 MEI DE KAMER. Bediendecontract Tegensprekelijk. Definitief.

Transcriptie

1 1e blad. Rep.Nr. ARBEIDSHOF TE BRUSSEL ARREST 3 DE KAMER OPENBARE TERECHTZITTING VAN 16 MEI Definitief Bediendecontract Tegensprekelijk In de zaak: DE N.V. SABENA TECHNICS, met maatschappelijke zetel gevestigd te 1930 Zavenem, Nationale Luchthaven, Gebouw 32/345, met ondernemingsnummer , Tegen : Appellante, geïntimeerde op incidenteel hoger beroep, vertegenwoordigd door Mter N. Vanhoucke loco Mter L. De Schrijver, advocaat te 9031 Drongen; De Heer M. F., wonende te [xxx], Geïntimeerde, appellant op incidenteel hoger beroep, verschijnend in persoon en bijgestaan door Mter V. Verbesselt, advocaat te 1540 Herne; Na beraad, spreekt het Arbeidshof te Brussel het hiernavolgend arrest uit : Gelet op de stukken van rechtspleging, meer bepaald op: - het voor eensluidend verklaard afschrift van het bestreden vonnis op tegenspraak gewezen door de Arbeidsrechtbank te Brussel (2 de Kamer) op 31 maart 2006 in de zaken met A.R. nr /02 en 71410/04; - het verzoekschrift tot hoger beroep, ontvangen ter griffie van het Arbeidshof te Brussel op 14 juli 2006;

2 2e blad. - de besluiten, aanvullende besluiten en synthesebesluiten van geïntimeerde partij neergelegd ter griffie, respectievelijk op 23 januari 2007, 28 november 2007 en 6 maart 2008; - de besluiten en synthesebesluiten voor appellante neergelegd ter griffie, respectievelijk op 28 september 2007 en 4 januari 2008; Gehoord partijen in hun middelen en beweringen op de openbare terechtzitting van 18 april 2008; partijen legden hun bundel neer, waarna de debatten gesloten werden en de zaak in beraad genomen werd. x x x I. RELEVANTE FEITEN EN RECHTSPLEGING. De heer F., geboren op was sedert in dienst van Sabena Technics met behoud van de voordien bij Sabena verworven anciënniteit die inging op Hij oefende de functie van atelier chef uit onder een bediendestatuut. Op werd een C.A.O betreffende het sociaal luik afgesloten in het raam van de herstructurering van de Sabena- groep en van het akkoord afgesloten tussen de Belgische Staat en de S-Air Group. Deze beoogde de gevolgen op te vangen van een overeffectief ontstaan door de diverse herstructureringsmaatregelen en in een sociaal begeleidingsplan te voorzien voor de betrokken werknemers. Er zou tijdens de duur van de C.A.O. niet worden overgegaan tot meervoudig ontslag noch tot naakte ontslagen (voorwoord van de C.A.O.). De C.A.O. zou gelden tot In uitvoering van die C.A.O. werd bij Sabena Technics op een C.A.O.- brugpensioen afgesloten waarin bij wijze van uitzondering de leeftijdsvoorwaarde op 52 jaar werd bepaald in het raam van een erkenning door de Minister als onderneming in moeilijkheden voor de periode van tot en met Bij aangetekende brief van werd de arbeidsovereenkomst van de heer F. opgezegd in toepassing van de C.A.O. van met een opzegtermijn van 24 maanden die zou ingaan op Op ondertekende de heer F. een aanvraag brugpensioen met een lange opzegtermijn die zou ingaan op Deze aanvraag werd door het departementshoofd voor akkoord ondertekend. In de bovenhoek staan volgende handgeschreven vermeldingen: 58 jaar OK, 25 jaar OK (anciënniteit), lange vooropzeg 24 maanden.

3 3e blad. Na het faillissement van Sabena op werd een nieuwe herstructurering doorgevoerd en werden twee nieuwe C.A.O. s afgesloten op : -een C.A.O. sociaal luik die de ontslagmodaliteiten regelde van de werknemers die zouden afvloeien. Een van die modaliteiten was het verlengen van de brugpensioenconventie vanaf 52 jaar. De onderneming werd opnieuw erkend als onderneming in moeilijkheden voor de periode van tot In deze C.A.O. werd wel voorzien in collectief ontslag als modaliteit, -een C.A.O. organisatie die voorzag in een aantal flexibiliteitsmaatregelen voor de werknemers die in dienst bleven. Op een infosessie van werd een dading voorgelegd om in toepassing van de C.A.O. van de opzegtermijn in te korten tot 6 maanden. De heer F. ging daar niet op in. Bij aangetekende brief van deelde de vennootschap mee dat zij de opzegtermijn zou inkorten en de arbeidsovereenkomst als beëindigd zou beschouwen op Zij verwees: - naar haar aangetekende brief van waarin volgens haar een opzeg werd betekend middels prestatie van een opzegtermijn in het raam van de C.A.O waarin het brugpensioen verplicht werd gesteld voor werknemers geboren voor en waarbij de individuele vooropzeg werd herleid tot 6 maanden voor de werknemers die de onderneming verlieten in het raam van art 2.5 (brugpensioen), -naar de erkenning op als onderneming in herstructurering tot waarbij uitdrukkelijk werd toegelaten de opzeggingsperiode van de ontslagen werknemers in het raam van het brugpensioen terug te brengen tot 6 maanden, -naar de uitnodiging van de heer F. om de modaliteiten tot inkorting van de opzegtermijn vast te stellen in toepassing van het K.B. van en artikel 10 van C.A.O. nr. 17 van Zij stelde dat de vooropzeg diende beëindigd te worden gedurende de periode van geldigheid van onderneming in herstructurering en uiterlijk op , behoudens de periodes van wettelijke of conventionele opschorting en dat bij ontstentenis daarvan de heer F. automatisch zou vallen onder de toepassing van de C.A.O. van verlengd bij C.A.O van , houdende instelling van een brugpensioenregeling op 55,56 en 58 jaar en waarbij de aanvullende vergoedingen ten laste van de werkgever beduidend minder gunstig waren voor de werknemer.

4 4e blad. Zij nodigde de heer F. uit om dringend een overeenkomst te sluiten m.b.t. de verkorting van de opzegperiode, zodat de arbeidsovereenkomst op zou kunnen eindigen,behoudens verlenging ingevolge de wettelijke schorsingperiodes om aanspraak te kunnen maken op de brugpensioenregeling en de vergoedingen volgens de C.A.O. van Bij aangetekende brief van antwoordde de heer F. dat hij meende dat zijn rechten en opzegging waren vastgelegd in de ontslagbrief van en de C.A.O. van Met dagvaarding van spande de vennootschap een geding aan voor de Arbeidsrechtbank waar zij vorderde dat de verkorte opzeggingstermijn voor de heer F., van toepassing in het raam van de brugpensioenregeling bedoeld in de erkenning als bedrijf in moeilijkheden en in herstructurering, geldig tot zou worden vastgesteld op 6 maanden, ingaand op Verder maakte zij voorbehoud tot het vorderen van schadevergoeding wegens misbruik van recht indien de heer F. na het tussen te komen vonnis bleef weigeren een individuele overeenkomst te sluiten tot inkorting van de opzegtermijn tot 6 maanden in het raam van de procedure voorgeschreven in het K.B. van tot toekenning van werkloosheidsuitkeringen in geval van conventioneel brugpensioen. Met aangetekende brief van , verwees de vennootschap naar haar aangetekende brief van waarbij de duur van de opzegtermijn werd ingekort tot 6 maanden en deelde zij mee dat zij ervan uitging dat de opzeggingstermijn ten einde zou lopen op ingevolge de schorsingperiodes. Bij aangetekende brief van antwoordde de heer F. via zijn vakvereniging dat hij niet akkoord ging met de brief van en verwees hij naar de procedure hangende voor de Arbeidsrechtbank. De arbeidsovereenkomst van de heer F. werd daadwerkelijk beëindigd op en de vennootschap maakte aan de heer F. een C4-brugpensioen en een formulier C17 aanvullende vergoeding over. Vanaf betaalde de vennootschap aan de heer F. de werkgeversvergoeding brugpensioen volgens de regeling van toepassing krachtens C.A.O. van Met dagvaarding van spande de heer F. op zijn beurt een geding aan voor de Arbeidsrechtbank om te horen zeggen dat hij recht had op een opzegtermijn van 40 maanden en de vennootschap te horen veroordelen tot betaling van een saldo verbrekingsvergoeding van 26 maanden loon, hetzij een bedrag van ,06 Euro. Met het bestreden vonnis van verklaarde de Arbeidsrechtbank de vordering van de vennootschap ontvankelijk doch ongegrond en de vordering van de heer F. als volgt gegrond:

5 5e blad. Zij veroordeelde de vennootschap tot betaling aan de heer F. van een bedrag van ,94 Euro als saldo verbrekingsvergoeding gelijk aan 40 maanden loon, te verminderen met de reeds uitbetaalde brugpensioenvergoedingen t.b.v ,46 Euro, onder voorbehoud van de nog betaalde brugpensioenvergoedingen sinds en te verminderen met de wettelijk voorgeschreven bijdragen voor sociale zekerheid en de bedrijfsvoorheffing en de wettelijke intresten op het overeenstemmende nettobedrag vanaf de opeisbaarheid en op de gerechtelijke intresten. II. VORDERINGEN IN HOGER BEROEP Sabena Technics verzoekt dat het Hof het bestreden vonnis zou hervormen in de mate het een opzeggingsvergoeding toekent die meer bedraagt dan maanden of 10 maanden. Te zeggen voor recht dat het jaarloon op basis waarvan de opzeggingsvergoeding moet worden berekend ,59 bedraagt. het vonnis tevens te hervormen in de mate het oordeelt dat de sommen die als aanvullende vergoeding brugpensioen werden betaald slechts dienen te worden afgetrokken in zoverre ze betrekking hebben op de opzeggingstermijn en te zeggen dat alle tot op heden betaalde bedragen als aanvullende bijdragen brugpensioen in mindering dienen te worden gebracht. De heer F. stelde bij conclusie incidenteel hoger beroep in. Hij verzoekt dat het Hof zou zeggen voor recht dat vanaf het verstrijken van de opzegtermijn tot de pensioengerechtigde leeftijd het voordeel van het brugpensioen behouden blijft zoals bepaald bij C.A.O. van en C.A.O. van en bijgevolg de N.V. Sabena Technics te veroordelen tot de ten laste neming van de aanvullende vergoedingen brugpensioen. De N.V. Sabena Technics verzoekt de uitbreiding van de vordering van de heer F., ingesteld op incidenteel beroep, met betrekking tot de aanvullende vergoedingen brugpensioen op basis van de C.A.O. van 19 februari 2001 onontvankelijk, minstens ontoelaatbaar, minstens ongegrond te verklaren. Standpunt van de heer F.. Hij maakt aanspraak op brugpensioen middels de lange opzegtermijn in het raam van C.A.O en en betwist dat de verkorte opzegtermijn van 6 maanden hem zou kunnen worden opgelegd of zelfs de gegeven opzegtermijn van 24 maanden waarmee hij zich nooit akkoord heeft verklaard. Zijn ontslag kaderde niet in een collectief ontslag en in de C.A.O. van was geen sprake van een verkorte opzegtermijn van 6 maanden. De vordering tot betaling van een aanvullende verbrekingsvergoeding doet geen afbreuk aan zijn recht op brugpensioen dat moet vastgesteld worden in

6 6e blad. het raam van de C.A.O. van en de C.A.O. van , in uitvoering daarvan genomen. Dit is geen nieuwe vordering, zodat er geen sprake kan zijn van verjaring ervan en het betreft een punt dat door de Arbeidsrechtbank werd beslecht en waarover de vennootschap betwisting blijft voeren. De Arbeidsrechtbank heeft ten onrechte gesteld dat hij geen aanspraak wenste te maken op brugpensioen. Hij heeft nooit afstand gedaan van dit recht en zijn recht op brugpensioen had overigens niet ter discussie gestaan voor de Arbeidsrechtbank. Het vorderen van een aanvullende vergoeding kan niet als een afstand van het recht op brugpensioen worden beschouwd evenmin als de betwisting van de toepassing van de C.A.O. van De opzegtermijn dient te worden bepaald overeenkomstig artikel 82 3 van de Arbeidsovereenkomstenwet van (W.A.O.) Daarbij dienen volgende criteria in acht te worden genomen: een anciënniteit van 36 jaar en 4 maanden, zijn leeftijd van 57 jaar 10 maanden, een bruto jaarloon van ,51, de uitgeoefende functie van atelier chef, waarbij hij aanvoert dat zijn leeftijd zijn kansen in belangrijke mate verminderen zelfs in het geval van knelpuntberoepen. Er mag bij de bepaling van de opzegtermijn enkel rekening worden gehouden met omstandigheden die de kans op het vinden van een evenwaardige betrekking beïnvloeden, niet met het belang van de onderneming. Standpunt vennootschap. De heer F. was aanvankelijk akkoord met een opzeggingstermijn van 24 maanden zoals blijkt uit zijn aangetekende brief van en uit het uitblijven van enig protest gedurende 2,5 jaar tegen de opzeggingstermijn van 24 maanden, zelfs na de beëindiging van de arbeidsovereenkomst. -Artikel 82 3 W.A.O. is van toepassing. De wet beperkt zich er echter toe te vermelden dat de rechter de wettelijke minimumtermijn moet toekennen (artikel 82 2), -De wettelijke minimumtermijn van 24 maanden volstaat gelet op de in aanmerking te nemen criteria, waarbij eveneens rekening moet worden gehouden met het belang van de onderneming, zijnde het belang van de werkgever zowel als van de werknemers. Deze termijn werd eveneens in acht genomen t.a.v. de andere werknemers ontslagen in het raam van het collectief ontslag en de vakbonden hebben daarmee hun akkoord betuigd. -Er werd reeds een vergoeding collectief ontslag toegekend, in functie van de anciënniteit, zodat deze niet nogmaals in aanmerking kan worden genomen, - De heer F. kan daarenboven met zijn technische functie ook in andere sectoren terecht nu technische functies knelpuntberoepen zijn. Zijn functie is

7 7e blad. een algemene functie waaraan nood bestaat in alle bedrijfssectoren. Zijn jarenlange ervaring is daarbij een positief element voor zijn hertewerkstelling, -Aangezien de Arbeidsrechtbank stelde dat de heer F. geen aanspraak wenste te maken op de brugpensioenregeling zijn ook na de periode gedekt door de opzegvergoeding geen aanvullende vergoedingen brugpensioen meer verschuldigd zodat alle betaalde vergoedingen in mindering moeten worden gebracht, -De vordering van de heer F. tot het bekomen van aanvullende vergoedingen tot de pensioenleeftijd is een nieuwe vordering die onontvankelijk is aangezien zij voor het eerst in hoger beroep werd ingesteld. III. BEOORDELING 1.Ontvankelijkheid. Nu geen betekeningsakte van het bestreden vonnis wordt voorgelegd, kan worden aangenomen dat het hoger beroep tijdig werd ingesteld. Het is regelmatig naar vorm en ook aan de andere ontvankelijkheidsvereisten is voldaan. Het is derhalve ontvankelijk. Hetzelfde geldt voor het incidenteel hoger beroep. Ten gronde. De betwisting met betrekking tot de vordering van de heer F. van een aanvullende opzeggingsvergoeding lijkt onlosmakelijk verbonden te zijn met zijn recht op de aanvullende vergoedingen brugpensioen. De eerste rechter overwoog: De heer F. gedraagt zich naar de wijsheid van de rechtbank met betrekking tot het verzoek van Sabena Technics om van de toe te kennen vergoeding, het bedrag dat aan de heer F. is uitgekeerd in het kader van de brugpensioenregeling waarop hij geen aanspraak wenste te maken, (onderlijning door het Hof) af te trekken. Een aanvullende opzeggingsvergoeding is niet verenigbaar met werkloosheidsuitkeringen en met aanvullende vergoedingen voor brugpensioen. Het saldo verbrekingsvergoeding dient bijgevolg verminderd te worden met het bedrag dat sinds uitbetaald is door Sabena Technics ten titel van aanvullende vergoeding brugpensioen.. De heer F. stelt dat hij wel degelijk aanspraak wenst te maken op de brugpensioenregeling en wil horen bevestigen dat hij daar recht op heeft, zelfs al vordert hij een aanvullende opzeggingsvergoeding. De vennootschap verdedigt de stelling dat hij eraan verzaakte, zodat alle vergoedingen in mindering dienen te worden gebracht.

8 8e blad. De vordering van de heer F. m.b.t. de aanvullende uitkeringen brugpensioen, is wel degelijk een incidenteel hoger beroep tegen de beslissing van de Arbeidsrechtbank waaruit de heer F. afleidt dat hij afstand zou hebben gedaan van de brugpensioenregeling. Uit de stukken van het dossier blijkt niet dat de heer F. ooit uitdrukkelijk afstand heeft gedaan van de brugpensioenregeling. Een afstand van rechten kan alleen worden afgeleid uit feiten die voor geen andere uitlegging vatbaar zijn (Cass., , A.C. 1974, 658; Cass., , A.C , 140; Cass., , A.C , 117; Cass., , J.L.M.B. 1989, 1119). Uit de overweging van de Arbeidsrechtbank zou men kunnen afleiden dat zij meende dat de heer F. enkel afstand zou hebben gedaan van brugpensioenvergoedingen tijdens de periode gedekt door de opzeggingsvergoeding, doch het bedrag dat zij vaststelde om in mindering te worden gebracht van de betaalde opzeggingsvergoeding heeft betrekking op een langere periode (april 2003 tot december 2005) dan de toegekende aanvullende vergoeding die 26 maanden bestrijkt. De betwisting die tussen partijen werd gevoerd betrof de toepasselijke regeling brugpensioen, deze vastgesteld bij C.A.O. van , verder uitgevoerd bij C.A.O. van of deze vastgesteld bij C.A.O. van De heer F. heeft steeds voorgehouden dat de regeling van C.A.O gold, terwijl de vennootschap zich beriep op de C.A.O. van De oorspronkelijke vordering tot inkorting van de opzegtermijn tot 6 maanden was daarop gesteund, terwijl in de briefwisseling verwezen werd naar de C.A.O. van De vordering van de heer F. met betrekking tot zijn rechten op een aanvullende vergoeding tot de pensioenleeftijd kadert wel degelijk in deze betwisting. Wellicht houdt die betwisting verband met de omstandigheid dat voor de onderneming in moeilijkheden de afwijkende regel geldt dat de opzegtermijn moet eindigen binnen de geldingsduur van de C.A.O. afgesloten in het kader van het brugpensioen. Dit is een afwijking op de algemene regel die toelaat dat de periode gedekt door de opzegtermijn een einde neemt buiten de geldingsduur van de C.A.O. indien de werknemer binnen die periode de leeftijd bereikt voorzien door dit akkoord. De C.A.O. nr. 17 van , algemeen verbindend verklaard bij Koninklijk Besluit van ,vestigt het recht op een aanvullende vergoeding brugpensioen voor de oudere werknemers die ontslagen worden -behoudens ontslag om dringende reden-,de leeftijd van 60 jaar hebben bereikt en recht hebben op werkloosheidsuitkeringen. Het recht op de aanvullende vergoeding gaat in bij het verstrijken van de opzegtermijn of van de periode gedekt door een opzegvergoeding.

9 9e blad. Volgens de wijziging aangebracht bij C.A.O. 17 nonies van , diendein het geval de werknemer met een opzegtermijn was ontslagen -pas op het einde van de opzegtermijn aan die leeftijdsvoorwaarde voldaan te zijn. De C.A.O. nr. 17 bood de mogelijkheid om de regeling brugpensioen uit te breiden of aan andere voorwaarden te onderwerpen voor zover dit gebeurde bij C.A.O. afgesloten voor een bepaalde duur van maximum drie jaar en neergelegd,dat bepaalde leeftijdsgrenzen werden nageleefd en de werknemer recht had op werkloosheidsuitkeringen. Gelet op de hiërarchie der bronnen van verbintenissen in het arbeidsrecht, zoals vastgelegd in artikel 51 C.A.O.-wet , dient een C.A.O. van lagere orde die striktere voorwaarden oplegt dan C.A.O. nr. 17 voor onbestaande te worden gehouden. Wel kan hij een lagere leeftijdsgrens voorzien en daar bepaalde voorwaarden aan verbinden. Verder is in C.A.O. nr. 17 bepaald dat aan het ontslag een collectief overleg en een individueel overleg met de werknemer moet voorafgaan, deze kan immers het brugpensioenstatuut weigeren. Daarna wordt een opzeg betekend. Kenmerkend voor de brugpensioenregeling is de toekenning van een aanvullende vergoeding op de werkloosheidsvergoeding bij het ontslag van oudere werknemers nadat de gewone rechten die krachtens de wet van (W.A.O.) uit het ontslag voortvloeiden waren uitgeput. De rechten van de werknemers bij ontslag op grond van artikel 82 3 W.A.O. werden hierdoor derhalve geenszins beperkt. De C.A.O. nr. 17 beperkt het recht op de aanvullende vergoeding niet tot de ontslagen werknemers die verzaakt hebben aan de vaststelling van een opzegtermijn of van een aanvullende vergoeding bovenop het wettelijk minimum. Sommige C.A.O. s verbinden de toekenning van een aanvullende vergoeding brugpensioen aan de vaststelling van de opzegtermijn op het wettelijk minimum. De werknemer die een aanvullende opzegvergoeding vraagt verliest dan het recht op een aanvullende vergoeding. Het Hof stelt vast dat de heer F. op het ogenblik van zijn ontslag 57 jaar en 9 maand oud was. Zoals de opzegbrief vermeldt gold op het ogenblik van de opzegging de C.A.O. afgesloten op , geldig tot Met betrekking tot de brugpensioenregeling bepaalt die C.A.O.: - in art : dat de C.A.O. van die de C.A.O. van wijzigde welke zonder onderbreking werd verlengd tot opnieuw werd verlengd

10 10e blad. tot en de daarin bepaalde leeftijd werd gehandhaafd tot Krachtens die C.A.O. werd het voordeel van het brugpensioen toegekend aan werknemers die de leeftijd van 56 jaar bereikten en een professionele loopbaan van 33 jaar waarvan 20 jaar gewerkt in een regime met nachtprestaties, of die de leeftijd van 55 jaar hadden bereikt en een professionele loopbaan van 38 jaar en ten slotte aan de werknemers die de leeftijd van 58 jaar hadden bereikt met een professionele loopbaan van 25 jaar. De heer F. voldeed aan die voorwaarden, zoals blijkt uit de handgeschreven vermeldingen bovenaan zijn aanvraag. - in art : dat uitzonderlijk, en onder opschortende voorwaarde van erkenning als onderneming in moeilijkheden of herstructurering, een ondernemings- C.A.O. zou worden afgesloten waarbij de leeftijd van het brugpensioen op 52 jaar zou worden vastgesteld voor de personen die op die leeftijd zouden bereiken. - in art : dat voor de personeelsleden die aanspraak wensten te maken op de aanvullende vergoeding in toepassing van artikel de opzegtermijn zou worden verminderd tot 6 maanden. - in art : wordt de aanvullende vergoeding bepaald waarop de werknemers die onder toepassing vallen van die C.A.O. aanspraak kunnen maken. Op werd een C.A.O. brugpensioen gesloten in uitvoering van de C.A.O overeenkomstig afdeling 3 van K.B. van dat afwijkende voorwaarden bepaalt voor het conventioneel brugpensioen voor een onderneming in moeilijkheden. - de regeling wordt daarbij uitzonderlijk uitgebreid tot de werknemers die op , 52 jaar zouden zijn voor het overige golden de voorwaarden van de C.A.O. van de bijlage aan die C.A.O. bepaalt in punt 2 dat de werknemers die beantwoorden aan de criteria van art van C.A.O (wettelijke leeftijd met lange vooropzeg)...zullen vertrekken met een lange vooropzeg. Deze werknemers zullen onder geen enkele voorwaarde aanspraak kunnen maken om alsnog hun vooropzeg in te korten tot zes maanden om derhalve onder de voorwaarde van art te vallen van de C.A.O. sociaal luik van Nochtans, en voor zover deze C.A.O. brugpensioen (55,56 en 58 jaar)

11 11e blad. niet zou verlengd worden na , zal een individuele oplossing onderhandeld worden. Er dient opgemerkt te worden dat de heer F. tot die categorie werknemers behoorde. Tijdens de geldingsduur van die C.A.O. s werd op een nieuwe C.A.O. gesloten in het kader van de herstructurering om de gevolgen van een overeffectief te ondervangen ingevolge het faillissement van Sabena en de gebeurtenissen van Art : Bevestigt de C.A.O. van waarbij de C.A.O. van (tot wijziging van C.A.O , zonder onderbreking verlengd tot , werd verlengd tot met behoud van de leeftijdsvoorwaarden tot Artikel : uitzonderlijk en onder opschortende voorwaarde van erkenning als onderneming in moeilijkheden of herstructurering werd opnieuw een leeftijdsgrens op 52 jaar bepaald waaraan uiterlijk op moest voldaan zijn. De regeling werd verplicht gesteld voor de werknemers geboren voor , zij mochten geen gebruik maken van de andere door de C.A.O. geboden mogelijkheden. - Artikel : bij de personeelsleden die de onderneming zouden verlaten in het kader van art 2.5 zou de individuele opzegtermijn worden verminderd tot 6 maanden. - Artikel stelt de aanvullende vergoeding vast Als bijlage wordt opnieuw vermeld onder punt 2 dat de werknemers die beantwoorden aan de criteria van art (wettelijke leeftijd met lange vooropzeg) van de C.A.O. sociaal luik van zouden vertrekken met een lange vooropzeg en onder geen enkele voorwaarde aanspraak zouden kunnen maken om hun vooropzeg alsnog in te korten tot 6 maanden om onder toepassing van art te vallen van het sociaal luik van Voor zover die C.A.O. niet zou verlengd worden na zou een individuele oplossing onderhandeld worden. Het ontslag van de heer F. kadert in de brugpensioenregeling die voordien werd uitgewerkt bij C.A.O , zoals gewijzigd bij C.A.O. van en bij C.A.O. van nog werd bevestigd, evenals bij de C.A.O. van en niet in de brugpensioenregeling die werd uitgewerkt in het kader van de gebeurtenissen van september en oktober 2001 die de onderneming in moeilijkheden brachten zodat zij als onderneming in moeilijkheden en herstructurering werd erkend.

12 12e blad. De vennootschap erkende dit in haar brief van waarin zij stelde ten einde uw rechten op de brugpensioenregeling te vrijwaren, dient uw vooropzeg, behoudens de periodes van wettelijke of conventionele opschorting te worden beëindigd gedurende de periode van geldigheid van voornoemde erkenning als onderneming in herstructurering en dit op uiterlijk Bij ontstentenis hiervan valt u automatisch onder toepassing van de C.A.O. van , verlengd bij C.A.O. van houdende instelling van een brugpensioenregeling op 55,56 en 58 jaar en waarbij de aanvullende vergoedingen ten laste van de werkgever beduidend minder gunstig zijn voor de werknemer. Wat de werkgever er niet aan toevoegde is dat die C.A.O. nogmaals bevestigd werd bij de C.A.O. van Het Hof stelt vast dat de C.A.O. van en deze van waarop hij voortbouwde, geen bijzondere voorwaarden bepaalde met betrekking tot de duur van de opzeggingstermijn. Bovendien blijkt dat de in het raam van die C.A.O. toegekende vergoedingen konden gecumuleerd worden met arbeidsprestaties (artikel 6 C.A.O ). Er is derhalve geen enkel bezwaar tegen dat de opzeggingstermijn volgens de gebruikelijke criteria wordt bepaald om de aanvullende vergoedingen brugpensioen te kunnen genieten. Het Hof meent dat uit de elementen van het dossier en de voorgelegde stukken niet kan worden afgeleid dat de heer F. akkoord was met de door de vennootschap in acht genomen opzegtermijn van 24 maanden. In de aanvraag brugpensioen wordt vermeld dat hij kiest voor de brugpensioenregeling met lange opzegtermijn, zonder dat hij zich akkoord verklaart met de termijn van 24 maanden. Uit zijn brief van kan evenmin een akkoord worden afgeleid m.b.t. de duur van de opzegtermijn. De heer F. wijst erop dat die brief een antwoord is op deze van Sabena Technics waarin wordt aangedrongen op de inkorting van de opzegtermijn tot 6 maanden bij toepassing van C.A.O. van zodat er enkel uit kan worden afgeleid dat de heer F. meende dat zijn rechten gefixeerd liggen in de opzegbrief van waarin melding wordt gemaakt van de C.A.O. van Gelet op die omstandigheid kan zeker geen sprake zijn van een ondubbelzinnige instemming met de in acht genomen termijn. Het uitblijven van protest tijdens de duur van de opzegtermijn kan evenmin als een instemming daarmee worden beschouwd en voor het overige is niet betwist dat de vordering tot het bekomen van een aanvullende opzegvergoeding werd ingeleid binnen de verjaringstermijn zodat zijn vordering kan onderzocht worden.

13 13e blad. Volgens artikel 82 3 W.A.O. wordt de opzeggingstermijn van de bedienden wier loon het in die bepaling vermelde grensbedrag overschrijdt bij gebreke aan een overeenkomst tussen partijen bepaald door de rechter. Deze is gehouden door de bepaling van artikel 82 2 dat de door de werkgever te geven opzeggingstermijn niet korter mag zijn dan de in 2, eerste en tweede lid bepaalde termijnen die gelden voor de bedienden wier loon het daarin bepaalde grensbedrag niet overschrijdt. De rechter bepaalt de in acht te nemen opzeggingstermijn voor het overige soeverein( Cass., , R.W , 1831). Artikel 82 4 vermeldt nog dat de opzeggingstermijnen moeten berekend worden volgens de verworven anciënniteit op het ogenblik dat de opzegging ingaat. Uit de samenlezing van die bepaling en deze van artikel 82 2 kan worden opgemaakt dat de wetgever zowel het loon als de anciënniteit belangrijke criteria achtte ter bepaling van de opzeggingstermijn of de daarmee overeenstemmende vergoeding. Dit wordt bevestigd door de voorbereidende werken waaruit blijkt dat men via het criterium anciënniteit de trouw van de bediende aan de werkgever wilde belonen(concl. adv.gen. Lenaerts voor Cass., , R.W , 2065). De anciënniteit kan echter eveneens invloed hebben op de mogelijkheid om een gelijkwaardige betrekking te vinden. Een langdurige gespecialiseerde beroepsuitoefening in een bepaalde sector kan immers in bepaalde gevallen de kans verminderen om in andere segmenten van de arbeidsmarkt een betrekking te vinden. De rechtspraak vulde de criteria voor de vaststelling van de opzeggingstermijn verder in. Overeenkomstig een vaststaande cassatierechtspraak die algemeen wordt gevolgd, wordt de opzeggingstermijn of de met die periode overeenstemmende vergoeding vastgesteld met inachtneming van de op het ogenblik van de kennisgeving van de opzegging of van de afdanking zonder opzegging bestaande kans voor de bediende om spoedig een gelijkwaardige en passende betrekking te vinden, rekening houdend met zijn leeftijd, zijn anciënniteit, de belangrijkheid van zijn functie en het bedrag van zijn loon, volgens de gegevens eigen aan de zaak (Cass, , J.T.T. 1987,58; Cass., , R.W , 1407). In een arrest van heeft het Hof van Cassatie verduidelijkt dat met gegevens eigen aan de zaak werd bedoeld die gegevens die van invloed konden zijn op de mogelijkheid voor de werknemer om spoedig een gelijkwaardige betrekking te vinden (Pas.,I, 90,283) In een later arrest van heeft het Hof van Cassatie dit nogmaals onderlijnd (Cass., , nr. S020090N). In een arrest van , heeft het Hof van Cassatie aangegeven dat de rechter daarbij rekening kan houden met het belang van beide partijen (Cass., , Soc.Kron. 1994, 233 noot, ook reeds Cass., , R.W ,1831). Het arrest van 77 had betrekking op een door de werknemer gegeven opzegging.

14 14e blad. De moeilijke economische situatie van de werkgever geeft in voorkomend geval aanleiding tot toepassing van artikel 39 bis W.A.O. De vraag is of deze ook in aanmerking kan worden genomen als criterium van de vaststelling van de opzeggingstermijn. Uit twee hoger geciteerde cassatiearresten kan worden opgemaakt dan de rechter het belang van beide partijen kan in acht nemen. Het Hof treedt de stelling bij dat bij de afweging van de wederzijdse belangen er rekening mee dient gehouden te worden dat de opzeggingsregeling vooral de bescherming van de werknemer beoogt en dat het arbeidsrecht erop gericht is de werknemer als zwakste contractpartij te beschermen (concl.adv.gen. Lenaerts voor Cass., , zie hoger). Wat de weging van de verschillende criteria in voorliggende zaak betreft meent het Hof - dat zijn functie, chef atelier, een technische functie is die tot de knelpuntberoepen gerekend wordt en in principe meer kans biedt tot hertewerkstelling zelfs in andere sectoren, kan echter niet los worden gezien van zijn leeftijd (57 jaar, 9 maanden) die zeker een ernstige handicap vormt bij hertewerkstelling. Zelfs voor knelpuntberoepen worden werknemers boven de 55 jaar niet gauw aangeworven. - zijn aanzienlijke anciënniteit 36 jaar en 4 maanden impliceert dat hij zijn beroepservaring voornamelijk heeft opgedaan in een zeer specifieke sector die op het ogenblik van het ontslag een ernstige crisis doormaakte zodat zijn kansen op tewerkstelling in die sector en rekening houdend met de talrijke ontslagen eerder miniem waren. Hertewerkstelling in andere sectoren zou in ieder geval een aanpassingsperiode vergen. - het bedrag van zijn jaarloon (47.223,79 Euro) dat beantwoordde aan een lange anciënniteit vormt zeker ook een hinderpaal voor het vinden van een evenwaardige betrekking. De vennootschap verzoekt er rekening mee te houden dat zij te lijden had van de ernstige crisis in de luchtvaartsector die voor economische en financiële moeilijkheden zorgde. De crisis waarvan de vennootschap gewag maakt beperkte evenzeer de mogelijkheden van de werknemers op de arbeidsmarkt. De kansen om binnen de sector waarin hij zijn ervaring had opgedaan opnieuw aan de slag te gaan waren voor de heer F. quasi onbestaande te meer nu binnen die sector heel wat werknemers ontslagen werden. Wat de opmerking van de vennootschap betreft dat rekening dient gehouden te worden met het collectief belang van de andere werknemers, merkt de heer F. op dat die opmerking niet relevant is m.b.t. zijn eigen ontslag nu dit aan het collectief ontslag vooraf ging. De heer F. merkt daarbij bovendien terecht op dat de werknemers die getroffen werden door de herstructureringsmaatregelen reeds benadeeld waren t.o.v. de collega s die wel in dienst konden blijven.

15 15e blad. De vennootschap haalt nog aan dat de heer F. reeds een vergoeding collectief ontslag zou hebben gekregen hetgeen volgens haar eveneens een reden is om de opzeggingsvergoeding te beperken. De heer F. merkt daarbij terecht op dat hij werd ontslagen in het raam van C.A.O. van vooraleer tot collectief ontslag werd overgegaan en betwist dergelijke vergoeding te hebben ontvangen, zodat zelfs in de veronderstelling dat dit argument in aanmerking zou kunnen worden genomen het alleszins in zijn geval niet van toepassing is. Rekening houdend met deze elementen is het Hof van oordeel dat de Arbeidsrechtbank de passende opzeggingstermijn terecht heeft bepaald op 40 maanden waarvan er 14 werden gepresteerd, zodat nog een opzeggingsvergoeding overeenstemmend met de resterende termijn van 26 maanden verschuldigd is, hetzij een bedrag van ,94 Euro. De aanvullende vergoeding brugpensioen. De heer F. betwist niet dat hij de aanvullende opzeggingsvergoeding niet kan cumuleren met de aanvullende vergoeding brugpensioen, hetgeen evenwel niet inhoudt dat hij geen aanspraak meer wenste te maken op het brugpensioen. De vennootschap vorderde terecht dat de aanvullende vergoeding brugpensioen die werd uitbetaald in mindering moet worden gebracht op de aanvullende opzeggingsvergoeding die zij verschuldigd is. Na het verstrijken van de periode gedekt door de opzeggingsvergoeding behoudt de heer F. in principe onverkort zijn recht op de aanvullende uitkeringen brugpensioen nu in toepassing van de C.A.O. s van , 99 en 84 geen bijzondere voorwaarden werden gesteld m.b.t. de in acht te nemen opzegtermijn, zoals hierboven reeds besproken. De vennootschap mag bijgevolg de gedurende 26 maanden betaalde aanvullende vergoedingen in mindering brengen op het verschuldigd bedrag van de opzeggingsvergoeding, hetzij van april 2003 tot en met 17 juni 2005, een bedrag van ,34 Euro. OM DEZE REDENEN HET ARBEIDSHOF Gelet op de wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken, zoals tot op heden gewijzigd, inzonderheid op artikel 24, Rechtsprekend op tegenspraak, Verklaart het hoger beroep ontvankelijk doch ongegrond, het incidenteel hoger beroep ontvankelijk en gegrond in volgende mate:

16 16e blad. Bevestigt het bestreden vonnis in de mate het besliste dat de heer F. aanspraak kon maken op een aanvullende opzeggingsvergoeding gelijk aan 26 maanden, hetzij een bedrag van ,94 Euro bruto en de wettelijke en gerechtelijke intresten op het daarmee overeenstemmende nettobedrag en het de vennootschap veroordeelde tot de kosten van het geding, Hervormt het voor het overige. Zegt voor recht dat het aan de heer F. toekomend bedrag dient verminderd te worden met een bedrag van ,34 Euro, overeenstemmend met de aanvullende vergoeding brugpensioen voor de periode overeenstemmend met deze bestreken door de aanvullende opzeggingsvergoeding. Veroordeelt de vennootschap tot betaling van het aldus bekomen saldo. Zegt voor recht dat de heer F. na het verstrijken van de periode gedekt door de aanvullende opzeggingsvergoeding het recht behoudt op de aanvullende vergoeding brugpensioen tot zolang aan de voorwaarden tot betaling daarvan is voldaan. Legt de kosten van het hoger beroep ten laste van de N.V. SABENA TECHNICS, tot op heden begroot op : In hoofde van appellante : Uitgavenvergoeding : 60,73 Rechtsplegingsvergoeding hoger beroep : 291,52 In hoofde van geïntimeerde : Rechtsplegingsvergoeding hoger beroep : 291,52

17 17e blad. - Aldus gewezen en uitgesproken op de openbare terechtzitting van de 3 de Kamer van het Arbeidshof te Brussel op 16 mei 2008, waar aanwezig waren : Mevrouw G. BALIS, Kamervoorzitter, Mevrouw S. ALAERTS, Raadsheer in sociale zaken als werkgever, De Heer M. WEYNS, Raadsheer in sociale zaken als werknemer-bediende, Mevrouw L. HERREGODTS, Griffier. L. HERREGODTS, G. BALIS, S. ALAERTS. M. WEYNS.