Vormgeving Binnenwerk: DBD design/ruurd de Boer, omslag: Tekst in Beeld/Hubi de Gast

Transcriptie

1 project:

2 Colofon Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Postbus KB Meppel Tel.: Fax: Internet: Betty Engelsma en ROC Mondriaan Auteurs Titel Vormgeving Binnenwerk: DBD design/ruurd de Boer, omslag: Tekst in Beeld/Hubi de Gast ISBN Copyright 2012 Uitgeverij Edu Actief b.v. Eerste druk/derde oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.

3 > Over dit project Werken aan een project doe je vaak met verschillende mensen gedurende een langere periode. Dit omdat het vaak niet haalbaar is om alles alleen te doen. Aan dit project werk je in een projectgroep. De projectgroep bestaat uit drie personen. Doelstellingen Je kunt zelfstandig een levensboek maken. Je kunt rekening houden met de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. Je toont aan dat je je kunt inleven in het leven en de levensloop van de cliënt. Je voert op een zorgvuldige en empathische manier de gesprekken met de cliënt. Je kunt methodisch werken. Naast de producten die de opdrachtgever vraagt, lever je bij je docent ook een persoonlijk verslag in. In dit persoonlijk verslag is opgenomen: het plan van aanpak de takenlijstjes het logboek de reflectie volgens de STARR-methode. Taal Taal Taal Taal Neem dit project door en onderstreep de woorden die je niet kent. Neem deze woorden over in je woordenlijst en zet de betekenis erbij. Nieuwe, onbekende woorden die je tegenkomt tijdens dit project voeg je toe aan de woordenlijst. Na afloop van de cursus neem je dit overzicht op in je taalportfolio. Werkmodel: Woordenlijst op Uitgeverij Edu Actief b.v. 3

4 > Casus Antoinette Dupré is nu 59 jaar. Haar leven is vier jaar geleden drastisch veranderd. Een ongeluk, waardoor ze een dwarslaesie heeft gekregen, heeft grote gevolgen gehad: haar relatie is stukgelopen, haar werk als verpleegkundige kan ze niet meer doen. Ze woont sinds een jaar in een Fokuswoning waar ze bij de dagelijkse levensbehoeften ondersteund wordt. Vaak wordt Antoinette overmand door verdrietige gevoelens. Ze worstelt nog met haar vragen. Waarom moest haar dit overkomen? Heeft haar leven nog wel zin? Wat is ze eigenlijk nog waard? Voor wie betekent ze nog iets? Haar drie zoons bezoeken haar nog wel eens, maar zijn ook druk met hun eigen carrière en hun gezinnen. De gemeentelijke welzijnsorganisatie Omzien naar elkaar heeft haar in contact gebracht met studenten om met haar een levensboek te schrijven. De studenten hebben haar nu drie keer bezocht. Na een aarzelend begin - ze moesten wennen aan de bittere toon van Antoinette - is er een goed contact op gang gekomen. Antoinette heeft het getroffen met deze studenten. Ze kunnen luisteren en weten goed die vragen te stellen die Antoinette stimuleren tot nadenken. Ze helpen haar anders te gaan kijken naar haar situatie. Terwijl ze foto s en andere illustraties bij elkaar zoeken, praten ze over haar vorige leven. En hier en daar komen er nu ook lichtpuntjes in beeld van de nieuwe situatie. Met wat humor ziet ze nu weer nieuwe mogelijkheden. Antoinette krijgt er weer een beetje vertrouwen in. Ze is benieuwd naar het eindresultaat. De opdracht > Opdrachtgever De opdrachtgever is de gemeentelijke welzijnsorganisatie Omzien naar elkaar. De organisatie heeft in het afgelopen jaar heel goede ervaringen opgedaan met het maken van levensboeken door vrijwilligers voor personen uit de gemeente. Er zijn waardevolle contacten tot stand gekomen en mooie producten gemaakt. Via verschillende instanties kwamen eerst enkele verzoeken binnen. Maar nu het schrijven van een levensboek zo n succes blijkt te zijn, komen veel meer aanvragen binnen bij Omzien naar elkaar. Het praten over het leven, het stilstaan bij belangrijke gebeurtenissen, het contact met de belangstellende gesprekspartner: dit bleek te voorzien in een behoefte. Voor ouderen die terug kunnen kijken op een lang leven, voor mensen die beginnend dementerend zijn, voor mensen met een verstandelijke beperking die voor het vastleggen van herinneringen veel kunnen hebben aan een levensboek. Ook voor anderen, bijvoorbeeld gehandicapte kinderen, mensen die eenzaam zijn en mensen die uit een ander land komen en nu weinig contacten hebben, worden levensboeken aangevraagd en gemaakt. Een grote variatie in de vraag dus! Vanwege de groeiende vraag heeft men besloten om jullie te benaderen om mee te werken aan deze taak. Omzien naar elkaar zoekt studenten die contactueel sterk zijn, goede gesprekken kunnen voeren en het als een uitdaging zien om van een levensverhaal een mooi boek te maken. Je docent/begeleider heeft de rol van opdrachtgever bij dit project. Als je vragen hebt voor de opdrachtgever, kun je deze dus aan de docent/begeleider stellen. 4

5 > Omschrijving opdracht Jullie krijgen de opdracht om in een groep van drie studenten een levensboek te gaan maken. Jullie voeren gesprekken om de informatie te verkrijgen die jullie in het levensboek gaan verwerken. De opdrachtgever verwacht dat jullie eerst vooronderzoek doen. Als het levensboek klaar is, presenteren jullie het aan je medestudenten. Als laatste overhandigen jullie het boek aan diegene voor wie jullie het gemaakt hebben. Het levensboek gaan jullie voor en met iemand maken. Het kan hierbij gaan om een oudere, iemand met een verstandelijke beperking of een kind in de jeugdzorg. Zoek contact met iemand voor wie het belangrijk is om over zijn leven te vertellen en verwerk vervolgens de gesprekken tot een levensboek. > Producteisen Het is een stevig en goed hanteerbaar boek of een map met losse bladen van minstens 15 bladzijden. Er worden voor de hoofdpersoon belangrijke thema s in beeld gebracht. Elke bladzijde is goed verzorgd en netjes uitgewerkt. De ondersteunende tekst is in goed Nederlands geschreven. Het boek bevat een aantrekkelijke voorpagina met een pakkende titel. Het boek is een weergave van de gesprekken met de cliënt en eventueel andere personen. Presentatie De volgende onderwerpen komen aan de orde tijdens de presentatie: Voor wie hebben jullie het levensboek ontwikkeld? Welke doelen hebben jullie vastgesteld? Hoe zijn jullie aan de informatie gekomen? Hoe hebben jullie het vormgegeven? De presentatie duurt maximaal 15 minuten. Uitgeverij Edu Actief b.v. 5

6 > Het project Plan van aanpak Stel samen een plan van aanpak voor het hele project op. Zorg dat het plan van aanpak past op maximaal twee A4 tjes. Werk de volgende punten uit: 1. Aanleiding of probleemstelling Hierbij geef je antwoord op de volgende vraag: Waar loopt de opdrachtgever tegenaan? 2. Doelstellingen van de opdrachtgever Behandel hier de vragen: Wat wil de opdrachtgever bereiken met het product dat je voor hem/haar maakt? Wat verlangt de opdrachtgever van jullie? 3. Beschrijving van de opdracht Ga in op de volgende vragen: Welk resultaat wordt verwacht? Hoe moet de opdracht worden opgeleverd? Aan welke eisen moet de opdracht voldoen? 4. Betrokken partijen Je werkt in de projectgroep samen met verschillende mensen. Maak afspraken over de werkwijze en leg deze vast in een samenwerkingscontract. 5. Planning en afspraken Maak een planning voor de activiteiten die jullie gaan doen en verdeel daarbij de taken. Houd de opleverdatum goed in de gaten en maak afspraken over wie wat wanneer klaar moet hebben. Werkmodel: Samenwerkingscontract Bespreek jullie plan van aanpak met jullie docent/begeleider. Maak een begin met het schrijven van je logboek: Hoe is het samenwerken verlopen? Wat ging goed en wat ging niet goed? Heb je een voldoende bijdrage geleverd? Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan? Werkmodel: Logboek Vooronderzoek Lees eerst de opdrachten uit het vooronderzoek door en vul vervolgens de takenlijst in. Begin daarna met het onderzoek. Het vooronderzoek bestaat uit verschillende onderdelen. 1. Wat is een levensboek? Het kind dat in een pleeggezin woont, vindt het heerlijk om zo nu en dan in zijn eigen boek te kijken en dan keer op keer de foto's te bekijken van zijn eerste huis, de spullen, de tuin, de broertjes, zijn moeder en de poes. De man met een verstandelijke beperking geniet ervan om met zijn levensboek op tafel aan zijn kennissen uitleg te geven over wat hij allemaal heeft beleefd en wat hij belangrijk vindt. De oudere, licht dementerende man heeft houvast aan zijn levensboek, waarin belangrijke herinneringen staan, maar ook aan de foto s met de namen van zijn familieleden erbij. Het geeft hem een gevoel van veiligheid en rust. De vrouw die voor de derde keer is opgenomen in de psychiatrische kliniek neemt elke keer haar boek mee. Dat levensboek vertegenwoordigt haar dierbare herinneringen en bewijst voor haarzelf dat ze ook periodes in haar leven heeft gehad waarin ze niet in de problemen zat. 6

7 Stel je eens voor dat jij oorspronkelijk uit een ander land komt en weinig meer weet van dat deel van je leven. Of dat je niet door je eigen ouders bent opgevoed, maar in een pleeggezin. Geef aan wat je zelf zou kunnen hebben aan een levensboek. Wat zou er voor jou in moeten staan? Geef minimaal vijf verschillende onderwerpen/thema s aan. Maak een tijdsbalk van je eigen leven en geef daarbij belangrijke gebeurtenissen aan. Wat zou er over zo n gebeurtenis voor jou in zo n boek moeten komen? Welke functies heeft een levensboek volgens jou? Geef bij iedere functie een voorbeeld. Voor welke doelgroepen kan het interessant zijn om een levensboek te maken? Beschrijf van elk van deze doelgroepen welke doelen je kunt hebben met het maken van een levensboek. Wat kun je in een levensboek benoemen? Welke hoofdstukken of onderwerpen kun je bespreken? Een mindmap kan hierbij een goed hulpmiddel zijn. Bewaar deze verzameling van ideeën. Je kunt ze bij het ontwerpen en uitvoeren van het project goed gebruiken. 2. Voor wie maken jullie het levensboek? Er zijn verschillende mogelijkheden om iemand te vinden voor wie jullie een levensboek kunnen maken: Als je stage loopt, kun je daar nagaan of er iemand is voor wie je een levensboek kunt maken. Wellicht is er iemand uit je eigen omgeving. Je kunt een instelling voor ouderenzorg benaderen en er informeren of je voor een van hun cliënten een levensboek kunt maken. Bepaal samen voor en met wie jullie een levensboek willen gaan maken. 3. Contacten leggen Bedenk hoe je in contact kunt komen met de persoon voor wie jullie een levensboek willen maken, maar ook met andere mensen die bij het maken van het levensboek betrokken kunnen worden. Wie willen jullie behalve de hoofdpersoon benaderen? Wat is de vraag aan deze personen? Waarom willen jullie ze benaderen met vragen voor het levensboek? Bereid je goed voor op een eerste gesprek met deze personen. Om een indruk op te doen van hoe een gesprek kan gaan, kijken jullie naar een fragment daarover op YouTube: typ levensboek in en bekijk de video ' van bewoners De Schiphorst'. Uitgeverij Edu Actief b.v. 7

8 > Takenlijst Maak een takenlijst voor het vooronderzoek. Geef aan wie wat precies gaat doen en maak hiervoor een planning. Vul de gegevens in de tabel hieronder in. Takenlijst: zie Taak Wie Wanneer af Benodigdheden Gedaan? Werk je logboek bij: Hoe vind je dat het verdelen van de taken is gegaan? Is het gelukt om een goede verdeling van het werk te maken? Hoe verliep de uitvoering van de opdrachten? Hebben jullie voldoende informatie verzameld? Wat was jouw rol in het geheel en hoe vond je dat? 8