Themabijlage. Green Award groeit gestaag door Composiet, meer dan duurzaam Emissie binnenvaart moet omlaag Innovatieschuur...

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Themabijlage. Green Award groeit gestaag door Composiet, meer dan duurzaam Emissie binnenvaart moet omlaag Innovatieschuur..."

Transcriptie

1 Themabijlage Duurzaam Ondernemen Green Award groeit gestaag door Composiet, meer dan duurzaam Emissie binnenvaart moet omlaag Innovatieschuur... een jaar verder

2 AXCES EMISSION TECHNOLOGY UITLAAT NABEHANDELINGSSYSTEMEN Urea injectie Geluiddemper Regeneratie met brander DPF Diesel Particulate Filter SCR Katalysator geluiddemper AXCES BV Ondernemersweg SL Tholen The Netherlands T +31(0) F +31(0) E info@axces.com De Scheepvaartkrant 2

3 12 Inhoud 5 - Alm Duurzaam 7 - Innovatieschuur 8 - Veka Fiwado 15 - Cryonorm Systems 17 - Emprove - Pure Oil Europe BV Multronic Emission Systems - DRV Accountants & Adviseurs Rabobank - Green Award 22 - Wärtsilä Duurzaam onderwijs - Het energieschip Berezina Colofon Uitgeverij De Scheepvaartkrant Media, Nijmegenstraat 27, 3087 CD Rotterdam, T: F: E: office@scheepvaartkrant.nl W: Directeur/uitgever Peter Dirks, Administratie Mevr. Adrie Heukels Advertentieverkoop, Marketing, Concepts & Creations Daphne Janssen, Jan Bus T: , Redactie Lida Saaij, Yvonne van Doorn, Sanne Verhoeff T: , Vormgeving/DTP Chris de Heer De Scheepvaartkrant 3

4 VERANTWOORD MILIEUBELEID Wij leveren en doen voor de zee-, binnenvaart en industrie: Verkoop van oliebestrijdingsmiddelen en diverse reinigingsmiddelen. Het reinigen van machinekamers en scheepsruimen van tankschepen. Het reinigen en conserveren van landtanks en absorberend materiaal. Gratis afgifte van Fipo zakken voor de binnenvaart. Diverse duw- en transportwerkzaamheden. Het reinigen van (bedrijfs) terreinen met een wegdek hogedrukreiniger. Calamiteitenbestrijding. Vacuümreiniging met vacuümauto s. Inzamelen van afvalolie, bilgewater en kca. De Scheepvaartkrant 4

5 ALM DUURZAAM ALM DUURZAAM biedt een blijvende oplossing voor voortdurend stijgende energieprijzen en biedt u een zonnige toekomst met zonnepanelen op uw bedrijfspand of uw woning. Alm Duurzaam levert een maatwerkoplossing voor de montage van zonnepanelen of led-verlichting en isoleert bestaande woningen. De grote bouwkundige ervaring van het bedrijf levert unieke montagemogelijkheden en zorgt dat zonnepanelen worden geplaatst met kennis van de dakconstructie. Alm Duurzaam is ontstaan uit Bouwbedrijf Almbouw (1996) en richt zich op het gebruik van duurzame energie. Het bedrijf is gespecialiseerd in het plaatsen van zonnepanelen voor bedrijven, instellingen, woningbouwverenigingen, scholen, gemeenten en particulieren. Door gebruik te maken van de zon als energiebron zijn we steeds minder afhankelijk van de traditionele stroomvoorziening. Alm Duurzaam maakt gebruik van Europese merken zonnepanelen, omvormers en plat dak systemen en beschikt over ervaren monteurs. De bakken waarop de zonnepanelen op een plat dak worden gemonteerd zijn snel te plaatsen, waarna de panelen worden bevestigd. Dit unieke systeem voorkomt dat daken lek kunnen raken door verloren moertjes of andere bevestigingsmaterialen. Voor de plaatsing worden kunststof tegeldragers gebruikt. Hierdoor is het zelfs mogelijk bij een verhuizing de installatie mee te nemen. Investeren in zonnepanelen De Nederlandse zon is geschikt om duurzame elektriciteit op te wekken. Het daglicht voorziet ons van energie. Daarnaast raakt energie uit de zon niet op. Zonnepanelen zetten het aanwezige licht om in schone en gratis elektriciteit, via een omvormer geschikt gemaakt voor gebruik in uw bedrijf of woning. Hiermee heeft u dus uw eigen energiecentrale. U wordt minder afhankelijk van de grote energiemaatschappijen en u stopt met meebetalen aan steeds stijgende energieprijzen. Bovendien verhogen de panelen de waarde van uw pand en beschermt u het milieu. Energie die door u is opgewekt is gemakkelijk af te lezen en zelfs online te bekijken, zo bent u dagelijks op de hoogte van de energieprestaties. Terugverdientijd Omdat de overheid duurzame energie stimuleert zijn er voor bedrijven diverse soorten energieaftrek mogelijk en mag versneld worden afgeschreven. De terugverdientijd voor een bedrijf kan al op 2 tot 3 jaar liggen. Raadpleeg als onderneming hiervoor uw accountant. Voor particulieren ligt de gemiddelde terugverdientijd tussen de 6 en 8 jaar, afhankelijk van de hoeveelheid panelen en rekening houdend met stijgende energieprijzen. Transportstraat 1a 4283 JL Giessen (NBr) T E info@almduurzaam.nl W Uw vuil, duurzaam verwerkt door Jongen BV Milieuboten- en scheepsservicebedrijf Jongen BV is een professioneel afvalinzamelingsbedrijf en richt zich op reinigingsactiviteiten in de breedste zin van het woord. Het bedrijf staat voor een groene toekomst, daarom wordt ook gewerkt met milieuboten. Het groen vanuit de activiteiten van dit bedrijf in de bedrijfsvoering komt terug in de specifieke en duidelijk herkenbare huisstijl die te zien is op bijvoorbeeld de vloot en het wagenpark van dit bedrijf. Brede dienstverlening Door een uitgebreide vloot en professionele transportmiddelen worden door dit bedrijf producten en diensten geleverd aan de binnenvaart, zeevaart en industrie. Jongen BV is gespecialiseerd in het inzamelen en afvoeren van al het afval, zowel huisvuil, bilgewater, afvalolie en klein chemisch afval. Door deze activiteiten draagt Jongen BV actief bij aan een groenere toekomst. Milieuboten Dagelijks wordt door Jongen met drie milieuboten het afval opgehaald bij binnenvaartschepen en zeeschepen. Van oude olie en klein chemisch afval tot huisvuil. Hierom worden we wel de vuilnisman op het water genoemd, vertellen Klaas de Roode en Ton Timmer. Wij verzorgen niet alleen de inzameling van het afval, maar worden ook ingezet voor het reinigen van machinekamers, het reinigen en conserveren van landtanks en voor calamiteitenbestrijding. Milieuvriendelijk Voor het reinigen wordt gebruik gemaakt van meerdere milieuvriendelijke reinigings- en oliebestrijdingsmiddelen. Deze producten worden ook verkocht. Jongen, opgericht in 1983, is actief in de driehoek Werkendam, Willemstad en Zwijndrecht. De vloot bestaat uit drie milieuboten, één duwboot, twee tankduwbakken, twee tankers voor transport van afvalvloeistoffen en een schip voor hand- en spandiensten. Hierdoor kan Jongen diverse duwwerkzaamheden, transport en overslag verzorgen. De tankduwbakken worden bijvoorbeeld regelmatig ingezet om afvalwater te vervoeren en op te slaan. Jongen heeft ook de beschikking over een vacuümwagen, een wegdekreiniger en hogedrukunits. Hiermee kunnen bijvoorbeeld bedrijfsterreinen worden geveegd. Calamiteiten Jongen is ingericht en altijd voorbereid op het bestrijden van calamiteiten. Hiervoor wordt voorraad gehouden van materialen en middelen. De inzet van het bedrijf is hiervoor 24 uur per dag, 7 dagen per week, 365 dagen per jaar. Werkzaamheden worden altijd uitgevoerd door ervaren en gecertificeerd personeel met oog de oplossing van uw probleem én zorg voor het milieu. Uilenkade LP Zwijndrecht T +31(0) E info@milieuboten.nl De Scheepvaartkrant 5

6 Bent u als ondernemer duurzaam voorbereid op de toekomst? Voor 2016 gaat vooralsnog, voor nieuwe motoren de EURO 4 norm gelden. Ook bestaande motoren moeten uiteindelijk aan deze norm gaan voldoen. Aangezien dit niet alleen met de motor kan worden gehaald is uitlaatgasnabehandeling een must. De stap van CCR2 naar EURO 4 moet straks worden gehaald met én een SCR-katalysator én een roetfilter. Met de keuze voor Axces als leverancier voor uw uitlaatsysteem onderneemt u duurzaam. Bij huidige nieuwbouw of hermotorisering wordt met de levering van een slimme demper door Axces de voorbereiding gelegd voor latere inbouw van een roetfilter en/of een SCR-katalysator. Het bedrijf levert maatwerk voor zowel de hardware, denk daarbij aan de soms beperkte inbouwruimte, als de gewenste emissie resultaten. Hiermee wordt voorkomen dat de ondernemer zich in de toekomst gesteld ziet voor hoge inbouwkosten om te gaan voldoen aan de wettelijke EURO 4 norm. NOx-emissie en SCR voorbereid Met één geïntegreerd systeem, zoals de IDE- NOx 1000 RA uitlaat-geluiddemper, kunnen we de klant laten voldoen aan zowel de NOx-emissie AXCES EMISSION TECHNOLOGY UITLAAT NABEHANDELINGSSYSTEMEN eisen als de eisen die worden gesteld aan het geluidsniveau, aldus Kjelt Remmen, Manager van Axces emissie technologie. De uitlaat-geluiddemper, die zorgt voor een geluidsreductie van 25 tot 45 db (A) is ook dual fuel voorbereid en krijgt de toevoeging van de katalysator functie voor het terugdringen van de NOx-waarde, desgewenst gecombineerd met een gecertificeerde vonkenvanger. Het bedrijf heeft onlangs 16 van deze IDENOx 1000 RA silencers voor vier schepen verkocht aan Thor Off Shore and Fishery op de Faroe Islands. Het ontwerp, de engineering en de productie van de IDENOx RA serie uitlaat-geluiddempers heeft Axces geheel in eigen beheer. Op deze wijze is het mogelijk de klanten aan alle eisen te laten voldoen door deze zoveel mogelijk geïntegreerd in het uitlaatsysteem toe te passen. Axces en het team Axces, vanaf 1 december gevestigd in Ridderkerk, is onder leiding van Marco Goossens, oprichter van het bedrijf, een one stop shop adres voor industriële uitlaatsystemen. Goossens is het bedrijf ruim 11 jaar geleden gestart vanuit zijn ervaringen in deze markt met de ambitie klanten nog beter van dienst te kunnen zijn met engineering op maat. Het bedrijf, waarin Berry van Peer en sinds heel recent, Alain van Galen, de functies van technische verkoop adviseurs vervullen, levert volledig ge geïntegreerde uitlaatsystemen voor vele industrieën met een sterke specialisatie in de scheepvaart. Met de versterking van het team door Kjelt Remmen heeft het bedrijf sinds vorig jaar zomer de mogelijkheid tot plaatsing van eigen uitlaatgasnabehandelingssystemen, ook weer als maatwerk product voor de klant. Het maatwerk ontwerp wordt door toepassing van moderne technieken en methodes met de kleinst mogelijk belasting van het milieu, onder ISO normering, geproduceerd. Denk hierbij aan maximale reductie van productie(snij) afval en slim bouwen om geen onnodige uren te veroorzaken. Het transport is een proces dat ook op de nieuwe locatie in Ridderkerk door just in time leveringen en voorraad, kunstig gecombineerd blijft worden om de CO2 Footprint zo klein mogelijk te houden. En dat het bedrijf op alle fronten duurzaam ondernemen wil uitstralen, heeft het laten zien door onlangs de helft van haar wagenpark in te ruilen voor hybride auto s. Door de wensen van de klanten goed te vertalen naar geboden oplossingen en goed te zijn in maatwerk is door Axces in de afgelopen jaren een groot aandeel in de binnenvaart en off shore markt verworven. Een juist advies, inmeting, ophanging en montage zorgt voor trillingsvrije en geluidloze uitlaatsystemen. Bekende namen in het klantenbestand van Axces zijn bijvoorbeeld IHC, Damen, Dolderman en Trico. Verhuisbericht Per 1 december heeft Axces een nieuw adres: Axces B.V. Klompenmakerstaat BB Ridderkerk T Tholen nummer E info@axces.com De Scheepvaartkrant 6

7 De Innovatieschuur een jaar verder Ongeveer een jaar geleden heeft het Expertise en Innovatiecentrum Binnenvaart (EICB) de innovatieschuur in het leven geroepen, opgezet om duurzaamheid te promoten. In het afgelopen jaar is er volgens kwartiermaker Roel Groenewold best veel gebeurd. Er zijn denktank werkgroepen opgezet, waarin diverse pilotprojecten zijn opgestart. Begin dit jaar tekenden twintig partijen een convenant om de Innovatieschuur tot een succes te maken. De Innovatieschuur wil een Generiek Emissie Reductie Pakket (GERP) samenstellen voor een grote groep schepen. Binnen de Innovatieschuur zit men gemiddeld met twintig man vanuit de industrie en de binnenvaart aan tafel om te spreken over het GERP. Begin dit jaar is een convenant gesloten tussen twintig partijen en vervolgens is er een analyse gemaakt. Groenewold: Er zijn 3670 schepen en 4100 motoren. Welke motoren zijn er nu allemaal toegepast? Er is een top tien samengesteld waar onder andere Caterpillar, Wärtsilä en Cummins in voorkomen. Vervolgens zijn vragen gesteld als: Welke keuzes moeten we maken, voor welke schepen kiezen we welke toepassingen? Werkgroepen Het afgelopen jaar is er onder andere een werkgroepindeling gemaakt en in elke werkgroep zijn pilotprojecten opgestart. Er zijn vier werkgroepen: Nageschakelde techniek, Vermogens < 600 kw, LNG en Alternatieve Oplossingen. Groenewold: Binnen deze werkgroepen worden ideeën aangeleverd, samenwerkingsverbanden opgezet en er worden specifieke projecten gedefinieerd waarvoor oplossingen bedacht worden. Voorbeelden van projecten zijn het Koedood Goblin project, een hybride toepassing. Het gaat hierbij om een voortstuwing door een dieselmotor en een elektromotor/generator in serie aan de schroefas. Het vermogen van de traditionele motor wordt gereduceerd en hiermee wordt een CO2-reductie met 15 procent verkregen ten opzichte van een conventionele toepassing. Er wordt tevens een PM en NOx reductie bereikt door een innovatieve motorspecificatie. Het potentieel binnenvaartschepen is geschat op Dan is er nog het Koedood LNG dual fuel pilot project, waarbij Danser het bestaande koppelverband De Eiger Nordwand ombouwt voor het gebruik van LNG. Tot slot is er nog het project waarbij de Rudolf Deymann wordt uitgerust met een Exomission systeem. Dit verzorgt een volledige menging van het toegevoerde water met dieselolie brandstof, ofwel een stabiele emulsie. Deze toepassing is inmiddels uit de testfase en in de Rudolf Deymann geïnstalleerd. In totaal zijn er volgens Groenewold zo n acht pilotprojecten opgezet, ze zijn nog niet allemaal concreet. We bekijken continu wat het oplevert, welke reducties er worden gehaald. Er zijn constant metingen aan boord en de eerste geluiden zijn goed. Daarna worden de resultaten geanalyseerd en bij goede resultaten toegepast. Binnenvaartondernemer Bart Verkade is één van de denktankleden van de innovatieschuur. Ik ben al lang aan het nadenken over hoe ik het schoonste schip kan krijgen. De innovatieschuur denkt na over generieke oplossingen en daarnaast leer ik er zelf ook van. Roel Groenewold (l) en Bart Verkade. De Scheepvaartkrant 7

8 Self supporting roro schepen voor Afrika VEKA ontwikkelt duurzame schepen De VEKA Group, opgericht in 1988, verdiept zich steeds meer in het begrip duurzaam. Dit leidt tot mooie en bijzondere projecten, zoals de bouw van de zeegaande bio-lng-tanker Pioneer Knutsen enkele jaren geleden. Momenteel wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van de eerste binnenvaartbunkertanker in de wereld, de LNG Prime. Een ander project dat op stapel staat is het eerste binnenvaartcontainerschip op LNG, de Theodela. Er wordt flink geïnvesteerd in het ontwerp en de bouw van high speed crafts voor de windmolenparken. VEKA introduceert de schone scheepsbouw en scheepvaart ook in Afrika. Er worden verschillende projecten ontwikkeld in onder andere Uganda en Soedan. LNG (Liquified Natural Gas) is als brandstof voor de voortstuwing van schepen veel schoner dan benzine, diesel of stookolie. Het veroorzaakt 80 tot 90 procent minder uitstoot van NOx ( stikstofdioxide) en 20 tot 25 procent minder CO2 (koolstofdioxide), terwijl er nauwelijks sprake is van roetuitstoot. Met die wetenschap ontwikkelde VEKA een nieuw tankschip voor de kustvaart dat vaart op de boil-off van de bio-lng die het schip vervoert. Gewone LNG is een fossiele brandstof, de voorraden zijn eindig. Bio-LNG is het product dat ontstaat door vergisting van mest, rioolslib, nat organisch materiaal, etensresten et cetera. Het is dus een hernieuwbare brandstof, die bovendien nog schoner is dan LNG en bovendien goedkoper dan diesel of benzine. Bunkerschip LNG Prime De Pioneer Knutsen werd enkele jaren geleden gebouwd bij de VEKA werf Bijlsma in Lemmer. Daarmee is veel ervaring opgedaan voor de bouw van het allereerste LNG bunkerschip voor de binnenvaart, de LNG Prime. Voor de Knutsen zijn destijds nieuwe technieken ontwikkeld voor de opslag van de LNG en voor het LNG is voor de voortstuwing veel schoner dan benzine, diesel of stookolie. gebruik ervan voor de voortstuwing. DE LNG Prime vaart straks op de boil-off van de eigen lading. Het gas in de lading is door middel van koeling tot 162 graden Celsius vloeibaar gemaakt. Doordat het vloeibare LNG in de lading gedurende de tijd dat het onderweg is naar zijn losbestemming iets opwarmt ontstaat gas. In plaats van dit gas af te fakkelen wordt het naar de motoren gevoerd en gebruikt voor de voortstuwing. Het is geen nieuwe vinding, de zeegaande LNG-tankers gebruiken dit systeem al jaren. De LNG Prime De Scheepvaartkrant 8

9 Het eerste containerschip op LNG, de Theodela. Het is wel voor het eerst dat het in de binnenvaart toegepast gaat worden, zegt Wout van Wijnen, sales manager bij VEKA. Er varen inmiddels enkele Nederlandse binnenvaarttankschepen op LNG. Ook in andere binnenvaartlanden staan de ontwikkelingen niet stil. Daardoor ontstaat behoefte aan bunkerstations op de internationale vaarroutes. Die stations moeten bevoorraad worden. De LNG Prime kan in deze behoefte gaan voorzien. Er kan direct vanuit het schip aan andere schepen geleverd worden, maar ook kan de LNG geleverd worden aan kleinere terminals, bijvoorbeeld in Birsfelden bij Bazel, of bunkerstations. Momenteel zijn de LNG binnenvaartschepen nog aangewezen op bunkering per tankwagen in afgelegen havengebieden, aldus Van Wijnen. De LNG Prime wordt ontwikkeld in samenwerking met Deen Shipping onder de naam VEKA DEEN LNG. Deen Shipping bracht als eerste een LNG aangedreven binnenvaarttanker in de vaart, de Argonon. De LNG Prime kan bij een lengte van 90 meter kuub LNG vervoeren. Dat staat gelijk aan pakweg 200 tankwagens, rekent Van Wijnen voor. Het schip krijgt een bijzonder uiterlijk, met name de kop is opvallend. De financiering voor het schip is vrijwel rond. De EU verleent subsidie via het Ten-T programma. Naar verwachting kan het schip half 2015 in de vaart worden genomen. Een tweede schip staat voor een jaar later op de planning. Vraag naar LNG Ed de Jong, Chief Operating Officer bij LNG Bunkering: De beschikbaarheid van LNG via bunkerstations langs de Rijn is belangrijk. We kunnen niet voorzien hoe de markt groeit. Daarnaast krijgen we volop aanvragen vanuit de zeevaart voor LNG bunkering. Per 1 januari 2015 wordt de NIV regelgeving van kracht. Vanaf dan mag je in SECA-gebieden ( Sulphur Emission Controlled Area s) alleen nog brandstof gebruiken die maximaal 1 procent zwavel bevat. Zeeschepen mogen dan bijvoorbeeld op de Noordzee niet meer op zware stookolie varen en moeten omschakelen naar de schonere diesel. Dat kan de kostprijs voor diesel opdrijven. Wij hopen dat er als gevolg daarvan meer schepen worden omgebouwd voor LNG. Daarmee vaar je zuiniger. De Arganon is nu enige tijd in de vaart en komt uit op een besparing van 30 procent op de brandstof. Containerschip Theodela VEKA gaat ook het eerste containerschip op LNG bouwen, de Theodela. Dit schip wordt uitgerust met 100 procent gasmotoren. Daarnaast wordt het voorzien van accu s voor stroomopslag. Op momenten dat er vol vermogen op de schroef wordt gevraagd, bijvoorbeeld in een noodsituatie, leveren de batterijen de energie. Bijkomend voordeel is dat als het schip voor de wal ligt er niet hoeft te worden overgeschakeld naar walstroom. De accu s leveren de stroom voor het boordnet. Voor de voortstuwing is circa 550 tot 600 Kw energie nodig. De motoren leveren echter 635 Kw. Dat extra vermogen is de opslag. Het schip gaat in een strak schema varen tussen Rotterdam en Duisburg. Het schip krijgt een achterschip met praamvorm en een vierkante kop, waardoor meer ruimte ontstaat in het voorschip. Hier worden de twee tanks geplaatst met een inhoud van 140 kuub elk. Ook de motoren en alle techniek krijgen daar een plaats. Achterop komen de woonverblijven. De verwachting is dat in 2015 met de bouw kan worden begonnen. Daarvoor moeten nog wel wat hobbels genomen worden, maar de klant ziet het geheel positief tegemoet. Windparken Windenergie is ook schone energie. Op de Noordzee worden grote windparken aangelegd Nederland heeft momenteel twee windparken op zee. Het ene is het Offshore Windpark Egmond aan Zee, op circa 15 kilometer voor de kust van Egmond aan Zee. Het andere is het Windturbinepark Prinses Amalia op ongeveer 23 kilometer voor de kust van IJmuiden. De overheid heeft vergunning afgegeven voor twaalf nieuwe windparken. Drie daarvan worden de komende jaren gebouwd, één ter hoogte van Noordwijk en twee ten noorden van de Waddeneilanden. Die windparken moeten bereikbaar zijn voor De Scheepvaartkrant 9

10 bouw van de nieuwe 26 meter, die in de nazomer van 2014 gereed zal zijn. Eind 2014 is de bouw gereed van een 26 meter lange catamaran. onderhoud en reparatie. In Wieringerwerf is onlangs een tweede Multipurpose Catamaran te water gelaten, een schip van een reeks high speed crafts. Met deze zeer innovatieve support vessel voor de offshore industrie heeft VEKA Group een zeer krachtig werkschip ontwikkeld, speciaal om technici en werkmateriaal te transporteren van en naar windmolenparken. Een derde catamaran is in aanbouw en wordt spoedig afgeleverd. Uniek aan dit gespecialiseerde schip is het brede scala aan technische innovaties dat is ontwikkeld om het onderhoud aan windturbines te verbeteren en vergemakkelijken. De nieuwe rompvorm zorgt voor een hoge stabiliteit in zwaar weer en verlegt de grenzen van de werkzaamheden van het schip. De sterke lichtgewicht aluminium constructie zorgt voor zowel veiligheid, snelheid als een hoog prestatieniveau van deze catamaran. Aan dek is er ruimte voor drie 10-voets containers. Er is ruimte voor twaalf passagiers en drie bemanningsleden. De windfarm catamaran heeft een lagere weerstand, een hogere stabiliteit en dankzij haar bijzondere ontwerp, een aanmerkelijk lager gewicht en dus een aanzienlijk lager brandstofverbruik. De tekeningen voor een 24 meter lange versie zijn inmiddels ook gereed, hoewel er nog geen enkele besteld is. VEKA salesmanager Robin Sijbrands: Windenergie is een groeimarkt. We gaan van kolen naar schone energie. Er worden nog meer windparken aangelegd, verder uit de kust. VEKA investeert dus vooraf in de ontwikkeling van grotere schepen. Eind 2013 wordt begonnen met de Afrika In de 25 jaar dat VEKA bestaat heeft het bedrijf een grote expansie doorgemaakt. Anno 2013 beschikt VEKA in Nederland over locaties in Werkendam, Lemmer, Wieringerwerf, Heusden en Rotterdam. Buiten Nederland zijn er vestigingen en bouwplaatsen in Duitsland, Tsjechië, Roemenië, Polen, Oekraïne, Bulgarije, Servië en China. Maar de contacten gaan verder. Peter Huizinga reist regelmatig op en neer tussen Nederland en Afrika. We willen proberen om aan de landen aan de westkust moderne coasters te verkopen. Maar we willen er ook graag goede dubbelwandige tankers naar toe brengen. We zijn er bij VEKA geen voorstander van dat de oude uitgefaseerde enkelwandige schepen daar gaan varen. Deze enkelwandige tankschepen verdwijnen van de Europese binnenvaartmarkt. Volgens de ADN regels (vervoer gevaarlijke stoffen) mogen steeds minder stoffen in enkelwandige tankers worden vervoerd. Benzine, aardoliedestillaten en koolwaterstoffen mogen nog tot 31 december 2015 enkelwandig worden vervoerd. Dieselolie, gasolie, stookolie, kerosine, kunstterpentijn en brandstof voor straalvliegtuigen nog tot 31 december Vastgelegd is eveneens dat enkelwandige tankschepen van minder dan 1000 ton tot 31 december 2018 alle goederen mogen vervoeren die ze nu ook mogen vervoeren. Bilge- en bunkerboten kleiner dan 300 ton, die voor 1 januari 2007 in gebruik zijn genomen, mogen hun producten tot 2038 enkelwandig blijven vervoeren. Zover de enkelwandige schepen niet naar de sloop gaan worden ze nu veelal naar landen doorverkocht waar de Europese ADN regels (nog) niet gelden. VEKA vindt dit geen goede ontwikkeling. Het support vessel dat Veka special voor de offshore industrie en windmolenparken heft ontwikkeld. Afrikaschip In het Grote Merengebied, met Lake Victoria in Oeganda, Lake Tangajika in Burundi en het Lake Malawi in Malawi is er behoefte aan moderne schepen. Het is nog maar kort geleden dat de Oegandese president, Yoweri Kaguta Museveni, een bezoek heeft gebracht aan het hoofdkantoor van VEKA in Werkendam. Tijdens dit bezoek is gesproken over de samenwerking tussen VEKA en de Oegandese overheid bij het verwezenlijken van verschillende maritieme projecten. Huizinga is al twee jaar bezig om samen met een De Scheepvaartkrant 10

11 Het ontwerp voor het Afrikaschip. Afrikaanse partner een scheepvaartbedrijf op te richten, Daarvoor moet een selfsupporting roro vessel van 2200 ton/90 TEU worden gebouwd. Dit schip, met een afmeting van 65 x 14 x 4 meter, moet als eerste worden ingezet op het Lake Victoria in Oeganda. Nu komt alle lading vanuit de zeehaven per vrachtwagens en trein naar het binnenland. Om bij bestemmingen langs het meer te komen moet men circa duizend kilometer rond het meer rijden over slechte wegen met tolheffing et cetera. Terwijl je per schip maar driehonderd kilometer hoeft te varen om het meer dwars over te steken. Ook in Afrika geldt dat vervoer per schip schoner is dan vervoer per vrachtwagen. Terwijl door goederen per schip te vervoeren de transportprijs daalt. Essemblage Het Afrikaschip wordt niet compleet in Afrika gebouwd. De onderdelen worden in Nederland gebouwd en gaan in stukjes en beetjes naar Oeganda. Wel wordt het ter plaatse geassembleerd. Daarvoor bouwen we een werf en daar zetten we het schip in elkaar. Een schoon, nieuw schip, verzekert Huizinga. Personeel wordt lokaal geworven. We leiden de mensen zelf op, zoals lassers en timmerlui. We gaan ze goed betalen, 120 procent van het daar gangbare salaris, we zorgen voor verzekeringen enzovoorts. Daarnaast hanteren we een zero tolerance beleid met betrekking tot corruptie. In Sudan, bij Kosti aan de Nijl, is VEKA ook bezig met een project voor de regering. Op een bestaande werf gaan we een essemblagehal bouwen. Op het dak van de hal leggen we zonnepanelen. In Nederland gebruik je die om energie op te vangen voor bijvoorbeeld de warmwatervoorziening en de verwarming. Hier wordt de zonne-energie gebruikt voor koeling, want de temperatuur loopt er grif op tot 50 graden Celcius. De werf zelf gaan we ook upgraden, die is vrij ouderwets. Op deze wijze breidt VEKA niet alleen haar werkterrein uit maar zorgt tevens voor duurzame ontwikkelingen. VEKA Group B.V. Biesboschhaven Zuid NM Werkendam M +31 (0) T +31 (0) F +31 (0) E info@vekagroup.com W I De Scheepvaartkrant 11 9

12 Fiwado, u vaart er duurzaam bij! Langzamer varen, minder brandstofverbruik en minder milieuvervuiling, dat zijn de key words van de bedrijfsvoering van Hans de Haan, algemeen directeur van Fiwado. Het bedrijf voert een actief duurzaamheidsbeleid en wil met onder andere de verkoop van duurzame producten haar klanten stimuleren om hun onderneming duurzamer te voeren. Fiwado, met bunkerstations op strategische locaties aan de drukst bevaren waterwegen van Nederland, is een dochter van Total Nederland N.V. Met partners in Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Bulgarije (Rhein-Main-Donau), België (ARA) en Frankrijk beschikt het over een groot netwerk. En daar komt ook een grote verantwoordelijkheid bij kijken, aldus Hans de Haan. De zorg voor het milieu begint bij ons al bij het bewust maken van het eigen personeel met betrekking tot het gebruik van elektriciteit én gasolie. We horen altijd vroegtijdig waar we naar toe moeten, er is zelden sprake van haast. Dus kunnen we langzamer varen, wat minder brandstofverbruik en dus minder milieuvervuiling te gevolg heeft. Deze manier van omgaan met het milieu willen we ook meegeven aan onze klanten. Niet alleen door de verkoop van duurzame producten, maar ook als duurzame partner door logistiek met de klant mee te denken. Duurzame bedrijfsvoering Milieuvervuiling wordt niet louter veroorzaakt door uitstoot. Het komt in de dagelijkse praktijk ook voort uit het niet of verkeerd handelen. Het personeel van Fiwado wordt daarom nauwkeurig geïnstrueerd hoe te handelen, bijvoorbeeld als er spills optreden. Er is altijd kans op een oliemorsing. Met behulp van onze procedures en werkinstructies proberen we dit echter te allen tijde te voorkomen. Bovendien bestaat er altijd nog de wettelijk voorgeschreven BOBS (Bunker Overvul Beveiliging Systeem). Gebeurt het onverhoopt toch, dan moet je weten hoe te handelen. Je moet niet alleen zorgen dat er instructies zijn en de spullen om de spills aan te pakken, je moet de mensen ook trainen hoe die instructies en middelen te gebruiken. We werken daarin ook samen met de brandweer, andere hulpdiensten en lokale overheden. We oefenen samen calamiteiten. Daarnaast moet je alles ook goed registreren volgens ons kwaliteitssysteem. Die registratie loopt door tot aan ons hoofdkantoor in Parijs. We praten ook na met de mensen die spills veroorzaakt dan wel aangepakt hebben. We zetten oorzaak en gevolg op een rijtje en bekijken hoe dit in de toekomst mogelijk kan worden voorkomen. Een innovatieve koers Het verkopen van duurzame producten hoort thuis bij een onderneming die een duurzame partner in de binnenvaart wil zijn. Fiwado biedt daarom onder andere Total Azur Diesel aan aan haar klanten. Een duurzame brandstof, die klaar is voor de toekomst en die de nadelige effecten van het bijmengen van biobrandstoffen beperkt. De additieven in het product zorgen voor een schonere verbranding en minder interne vervuiling van de motor. Doordat Total Azur Diesel het brandstof-systeem schoon houdt en filterverstopping helpt voorkomen, resulteert dit in een verlaging van de onderhoudskosten. De wrijving in de motor wordt tevens verlaagd. Afhankelijk van de omstandigheden en het gebruik leidt een verminderde wrijving weer tot een lager brandstofverbruik. De milieubewuste koers van onder andere brandstofbesparing komt ook terug in andere aangeboden producten. Op de bunkerstations zijn bijvoorbeeld motoroliën te verkrijgen als de Caparano TJD en TDJ FE, die gebaseerd zijn op low saps technologie en een brandstofbesparende formule. Ze verbranden met zeer geringe asvorming, zijn te combineren met Total Azur Diesel en hun specifieke eigenschappen versterken zelfs elkaar. Daarnaast zijn er biologisch afbreekbare smeermiddelen verkrijgbaar, die niet giftig zijn voor mens, dier en milieu en vervaardigd worden op plantaardige of synthetische basis. Fiwado b.v. Maasboulevard ML Zwijndrecht T +31 (0) F +31 (0) I De Scheepvaartkrant 12 9

13 Overheden geven impuls: schonere binnenvaart in provincie Zuid-Holland De provincie Zuid-Holland, de Stadsregio Rotterdam en gemeente Rotterdam hebben de handen ineen geslagen om de luchtkwaliteit in de regio te verbeteren. Gezamenlijk hebben zij 6,2 miljoen euro beschikbaar gesteld om binnenvaartschippers, die regelmatig in Rotterdam laden en lossen, de mogelijkheid te bieden hun schepen schoner te laten varen. Regeling Nederland moet in 2015 voldoen aan Europese luchtkwaliteitsnormen. In reactie hierop is het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) gestart en zijn gelden beschikbaar gesteld voor regionale luchtkwaliteitsmaatregelen. De subsidieregeling Milieumaatregelen Binnenvaart maakt deel uit van het Regionaal Samenwerkingsproject Luchtkwaliteit, één van de projecten uit het Provinciaal Actieprogramma Luchtkwaliteit van de provincie Zuid-Holland. Doel van de subsidieregeling is de luchtkwaliteit in Rotterdam en omgeving te verbeteren en dan specifiek door de terugdringing van de uitstoot van fijnstof. Ongeveer een kwart van de stikstofdioxide-concentratie en circa 13 procent van de fijnstof concentratie is afkomstig van de uitstoot door schepen die rondom de Rotterdamse haven varen. De subsidieregeling Milieumaatregelen Binnenvaart is met groot enthousiasme ontvangen door de binnenvaartsector. Het totale subsidiebedrag van 6,2 miljoen euro werd op de eerste dag van openstelling al overschreden. De binnenvaartsector zet zich zo op grote schaal in voor de verschoning van hun schepen. Door de subsidieregeling vermindert de uitstoot rond Rotterdam met 50 tot 75 ton stikstof per jaar. Vergroening van de binnenvaart Maatregelen die de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) terugdringen, zoals nabehandelingssystemen en de overstap op alternatieve brandstoffen zoals LNG, kwamen in aanmerking voor subsidie. De meeste schippers vragen subsidie aan voor een SCR-katalysator. Daarnaast zijn er aanvragen Overhandiging subsidiebeschikking aan schipper Johny Schapers (Fixut Maris). V.l.n.r.: Portefeuillehouder Van Belzen (Stadsregio Rotterdam), schipper Johny Schapers (Fixut Maris), gedeputeerde Janssen (provincie Zuid- Holland), schipper Clarissa Schapers (Fixut Maris) en wethouder Van Huffelen (gemeente Rotterdam). om de motor te vervangen en voor een schonere motor. Een SCR-katalysator kan 80% tot 95% van de schadelijke emissies reduceren. Dankzij de subsidie kunnen schippers al vooruitlopend op toekomstige emissie-eisen de uitstoot van stikstofoxiden ver terugdringen. Dit zie je terug in het grote animo bij de schippers. Het helpt ook dat de regeling vrij laagdrempelig is en dat binnenvaartschippers de flexibiliteit hebben om een reductiemaatregel te kiezen die bij hun schip past. Eerste schippers van start Schipper Schapers had de eer om zijn subsidiebeschikking te ontvangen uit handen van gedeputeerde Janssen (provincie Zuid-Holland), wethouder van Huffelen (gemeente Rotterdam) en portefeuillehouder van Belzen (Stadsregio Rotterdam). Hij vertelt na de overhandiging van de subsidiebeschikking: Ik vind het een erg goede zaak dat de betrokken partijen zo meedenken met de binnenvaart in Rotterdam en omstreken. Als kleine binnenvaartondernemer is het erg moeilijk om de investering voor nabehandelingsapparatuur volledig zelf te financieren. Als ondernemer vind ik het echter wel belangrijk om zo schoon mogelijk te opereren en toekomstgericht te werk te gaan. Wij overwegen dan ook om naast de installatie van de SCR-katalysator, die nu mede dankzij de subsidie kan worden gefinancierd, ook extra roetfilters te laten plaatsen. Afgelopen maand zijn bijna alle subsidiebeschikkingen verzonden. Meer dan 50 schippers kunnen van start met de implementatie van de reductiemaatregel. In opdracht van de provincie Zuid- Holland begeleidt HME de uitvoering van de regeling. Sanne de Vleeschhouwer, projectmanager innovatie bij HME; We krijgen nu vooral veel telefoontjes van schippers die praktische vragen hebben over de uitvoering. Sommige schippers willen bijvoorbeeld een andere leverancier kiezen of eerder een aanvraag tot vaststelling indienen. Uiteraard kan dat en we leggen dat graag uit. Op vind je daarom ook een overzicht van alle veel gestelde vragen met antwoorden. De provincie beschouwt de binnenvaartsector als een belangrijke speler in de economie van Zuid-Holland. Omdat de subsidieregeling Milieumaatregelen Binnenvaart duidelijk voorziet in een behoefte, overweegt de provincie een vervolg. De invulling hiervan kan een aanvullend budget zijn voor de huidige regeling, maar het kan ook zijn dat er een nieuwe invulling komt waarbij nieuwe partijen zullen aanhaken. De provincie hoopt in maart 2014 hierover meer bekend te maken. Wilt u meer weten? Kijk op of bel/mail met HME: /sv@hme.nl De Scheepvaartkrant 13

14 TURN-KEY SMALL AND MID SCALE LNG SYSTEMS ENGINEERING AND INSTALLATION Maritime LNG fuel system - Inland schips - Seagoing ships LNG bunkering systems - Land based - Installed on ship LNG and LCNG truck and bus filling stations LNG regasification systems for industry Koperweg LH Alphen aan den Rijn, The Netherlands Phone : +31 (0) info@cryonormsystems.com Internet: De Scheepvaartkrant 14

15 LNG BUNKERING SYSTEM Cryonorm Systems, the Netherlands, discusses the general operating philosophy of LNG Bunkering Systems on land-based or installed on ships; LNG bunkering of Fjordline ferries at Risavika Harbor, a case study. This concerns the LNG bunkering system for ferries going from Norway to Denmark. Cryonorm Systems, a main contractor for installing this LNG bunkering system, has set up the structure for Skangass supplier of LNG to industry and shipping throughout Northern Europe- to facilitate the loading of ferries that sail between Norway and Denmark. These ferries use LNG as fuel for their propulsion systems. The LNG bunkering system is effective at Risavika Harbor, located near the petroleum capital of Norway, Stavanger (a regional, national and international logistical hub), approximately 600 meters from the Skangass LNG plant. The station owned and ran by Skangass, will be operating in close connection with the Skangass LNG plant, making it efficient in terms of new equipment utilisation. The bunkering solution in the Fjordline case will transport LNG via pipeline from the LNG plant to a loading point at the quay. The system runs over a distance of approximately 600 meters and is capable of delivering 450 m3/h of LNG at the loading arm. Technical system of LNG bunkering The bunkering system consists of a Vacuum Insulated Pipe (VIP), which is an economic means of transferring cryogenic liquid that ties-in at the main line of the existing LNG plant. Near the tie-in, a booster pump will increase the pressure to a minimal operating pressure of approximate 12 barg at a limited rated flow of 450 m3/hr. From the booster pump, the LNG flows through an 8 VIP to the metering skid. The metering skid consists of two parallel Coriolis flow meters. From the metering skid, the LNG runs for approximately 500 meters through another 8 VIP buried in an underground culvert to the loading arm at the quay. At the loading arm point, the LNG will be transferred into the fuelling lines at the manifold of the ship. A nitrogen supply line and a vapour release line run parallel to the bunkering line. The nitrogen is used to inert the system. The vapour release line is used for gas release due to overpressure in the line or during system emptying and purging. Represented below is a schematic process flow diagram outlining the LNG bunkering system. LNG bunkering facilities of Fjordline Fjordline will operate two ferryboats, each bunkering an approximate 220 m3 of LNG at Risavika harbour, every two days. The ships are fitted with two LNG tanks on the second Deck, where one tank provides fuel gas for all four engines. During its normal running, each tank serves two engines. Bunkering connections are adapted on both sides of the ships. Since the running of both ships, the bunker facility is effective one hour every day with the transfer capacity of the same amount of LNG volume per hour. The complete bunkering takes about one hour and after each complete operation, an amount of LNG will remain in the bunkering station. The bunkering facility is designed to reduce any escaping VOC (volatile organic compounds) emissions, in order to meet the needs for the shipping industry to reduce harmful substances released from existing fuel usage. Much cleaner fuels are required than the current oils being used and LNGfuelled ships are the strongest available tool for reducing air pollution in the North and Baltic Seas. As these types of vessels often are a combined passenger/cargo vessels, the berth is made in city ports. This means that such vessels are suitable for improving environmental status in coastal areas. Conclusion The bunkering of liquefied natural gas (LNG) plays a prominent role in the LNG supply chain. In liquid state, natural gas takes up 600 times less space than in gas form, which makes its transport more economical. The biggest challenge for Cryonorm Systems is/was to provide a safe, reliable and approved LNG bunkering System. We already produce LNG fuel systems for ships, Cryonorm Systems Managing Director, Jan van Houwenhove affirmed in We have engineered and are about to install this large LNG bunkering installation in Stavanger, which is being used by the international ferry operating between Norway and Denmark. LNG is a clean Source: Cryonorm Systems fuel and the perspectives are that the costs of LNG will be considerably lower than those of the fuel coming from crude oils, Van Houwenhove continues. One of the missing links in the LNG supply chain is solutions related to bunkering systems. This project provides the infrastructure for LNG bunkering. Cryonorm Systems is proud to be able to close one of the gaps in the LNG supply chain. Sources: Cryonorm Systems, Skangass De Scheepvaartkrant 15

16 De Scheepvaartkrant 16

17 Met leiderschap naar zero incidents? Op de site van het IMO (International Maritime Organization) valt, vrij vertaald, het volgende te lezen: De veiligheid van het leven op zee, de bescherming van het maritieme milieu en meer dan 90% van de wereldhandel is afhankelijk van de professionaliteit en bekwaamheid van zeevarenden. Meer dan ooit is bij alle maritieme organisaties, wetgevers en majors het besef aanwezig dat veiligheid, milieu en commerciële belangen sterk afhankelijk zijn van gedrag van individuele mensen, de human element. De human element wordt in alle normen en wetten van groter belang en de uitdaging voor veel maritieme bedrijven is dat de mens als risicobeheersmaatregel lastiger te plaatsen is dan een technische maatregel als dubbelwandigheid, of organisatorische maatregel als een risico-inventarisatie. De mens moet immers functioneren op een voorspelbare en betrouwbare wijze in lijn met de verwachtingen van het management, vastgelegd in procedures en checklijsten. Medewerkers kunnen worden geïnstrueerd in het toepassen hiervan en worden verplicht om conform deze werkwijze te handelen. Echter, mensen kunnen niet worden verplicht om te geloven in deze procedures en om bij al hun De essentie van leiderschap is om meer leiders voort te brengen, niet meer volgers - Ralph Nader operationele handelingen te denken aan de mogelijke impact op de veiligheid. Een belangrijk uitgangspunt bij geloof is inspiratie. Inspiratie komt van een leider. Iemand die een boodschap uitdraagt op geloofwaardige en betrokken wijze en die dag-in-dag-uit onderschrijft door zijn eigen handelingen. De leiders van een organisatie, het management, zouden ernaar moeten streven om meer leiders te creëren, niet volgers. Leiders die zelf nadenken over de impact van hun gedrag, in plaats van blind externe veiligheidsregels uitvoeren. Externe veiligheidsregels uit wetten, normen en richtlijnen (ISM, ADN, OHSAS 18001, ISGINTT, etc.) zullen nooit in staat zijn om alle toekomstige praktijksituaties te voorzien. De makers van de Titanic hadden aan ieder denkbaar scenario gedacht en verklaarden het schip onzinkbaar, het tegendeel is bewezen. De les van dit incident en vele andere, is dat de human element weliswaar een lastige beheersmaatregel is, maar wel verreweg de belangrijkste. Steeds meer leiders investeren dan ook in toenemende mate in competenties en gedrag, omdat dit op termijn meer oplevert dan het kost. Aert van Nesstraat 25A 3012 CA Rotterdam T +31(0) E info@emprove.nl W ECO Nephron; maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) met rendement! PURE OIL EUROPE BV is exclusief importeur van de unieke, gepatenteerde ECO Nephron (smeer)olie dialyse technologie. Deze systemen leveren duurzame oplossingen voor uw smeerolie gebruik, reduceren kosten en beschermen uw machines. De succesvolle introductie op EUROPORT 2013 AHOY en meer dan 5 agentschappen door Europa onderstrepen het onderscheid door ECO Nephron als oplossing bij verantwoord olie gebruik. GEEN OLIE WISSEL MEER door continu de olie op nieuw waarde te houden. ECO Nephron functioneert als een menselijke nier en draait zonder drukinvloeden direct en continu de carterolie schoon. Zodoende draait uw motor continu in olie met de beste samenstelling. Blijvende focus op kosten efficiënt opereren en duurzaam ondernemerschap heeft geresulteerd in deze nieuwe technologie. De ECO-Nephron systemen zijn ontwikkeld in Japan en hebben een bewezen succesvolle historie van meer dan 10 jaar in verschillende toepassingsgebieden. Al meer dan 1500 systemen geinstalleerd en draaiuren aan boord zonder oliewissel onderstrepen de het succes van de Japanse gepatenteerde uitvinding. ECO Nephron TECHNOLOGIE verwijdert niet alleen continu schadelijke oxiden en verontreiniging tot een 1000ste van de capaciteit van conventionele filtersystemen op molecuulniveau. Het houdt de olie tevens in optimale conditie door neutralisatie en optimalisatie van ph en TBN waarde. Dit zonder toevoeging van additieven! ECO Nephron oplossingen dragen juist bij aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Standaard installaties kunnen geleverd worden van liter per uur, uitgelijnd op uw installatie of motoropstelling. Pure Oil Europe is trots de ECO-Nephron techniek voor elke toepassing te kunnen aanbieden en durft te garanderen dat (smeer) olie wisselen tot het verleden behoord. Pure Oil Europe wijdt zichzelf aan de volgende doelen: MVO maatschappelijk verantwoord ondernemen, geen woorden maar daden Effectieve reductie in TCO (Total Cost of Ownership) Duurzaam gebruik van NOR (Natural Oil Resources) Effectieve vermindering van milieu belasting (door eliminatie van (smeer)olie afvoer en reductie van emissies) Pure Oil Europe en Prof Lease bieden u de mogelijkheid middels Operational Lease direct gebruik te maken van de technologie. Onderscheid door duurzaam ondernemerschap wordt beloond, door korte terugverdientijden bij aanschaf van ECO Nephron. Elke aanschaf komt in aanmerking van MIA Vamil. Naast de Eco-Nephron Technologie levert Pure Oil Europe Floating High Suction Brandstof en Olie filtratie systemen en zware olie Gelbreakers. Voor meer informatie: of De Scheepvaartkrant 17

18 Multronic Emission Systems; Smaller, Smarter, Sustainable Tijdens de maritieme vakbeurs Europort 2013 tekenden bevrachtingskantoor Unibarge en Multronic een contract waarin is vastgelegd dat Multronic zeven binnenvaartschepen van Unibarge gaat uitrusten met nabehandelingssystemen van Multronic. Het gaat om de Intermezzo, de Panamax, de Tricolore, de Atlantis, de Valencia en onder voorbehoud van subsidie de Ophir en de Vancouver. De Intermezzo en Panamax gaan voor roetén NOx-reductie met het SCR on DPF systeem. Met het systeem kunnen de metingen onboard verricht worden, waardoor het schip niet meer naar de kant hoeft. De overige schepen worden uitgerust met SCR systeem voor NOx-reductie. Dit systeem is echter wel modulair opgezet, zodat het SCR-deel gemakkelijk vervangen kan worden door SCR on DPF systeem. CCR4 Het emissiesysteem van Multronic is in de afgelopen twee jaar uitgebreid getest aan boord van de Reinod 15, een schip dat afval wegbrengt voor AVR-Gansewinkel. In het schip staat een CCR2 motor en er wordt gemiddeld 2500 uur per jaar gevaren. De testperiode heeft geleerd dat de roetuitstoot met meer dan 95 procent is afgenomen en de NOx met ruim 80 procent. Met de meetresultaten komt men uit op de specificaties voor een CCR 4 motor. Ook in de P5 van de Zeehavenpolitie Rotterdam is een nabehandelingssysteem geplaatst. Na anderhalf jaar meten is het resultaat qua roetuitstoot gelijk aan de metingen van de Reinod 15. De NOx-reductie ligt lager. Dit komt omdat het vaargedrag van de patrouilleboot sterk verschilt van een binnenvaartschip. De metingen zijn bijgehouden in een OBD (On Board Diagnostics). Bovendien draait er een digitaal logboek mee waarin de resultaten worden opgeslagen en foutmeldingen in een apart geheugen worden bijgehouden. Het systeem van Multronic wijkt af van andere systemen omdat de schadelijke stoffen niet in twee maar in één stap worden gefilterd. De installatie is daardoor compacter en gemakkelijker in te passen in machinekamers. Daarnaast is het systeem 30 procent lichter in gewicht. Het brandstofverbruik stijgt iets, dit wordt gecompenseerd door de lage onderhoudskosten en de lange levensduur van het systeem. Smaller, Smarter en Sustainable, noemt men dat bij Multronic. Multronic Emission Systems Leeuwerik 8 B-3300 Tienen België T: +32 (0) F: +32 (0) E: info@multronic.be W: De Scheepvaartkrant 18

19 Financiële bijdrage voor scheepvaartsector Scheepvaart is één van de onderdelen in de keten van logistieke- en transportmogelijkheden in Nederland. Binnen het Topsectorenbeleid is de logistieke sector als één van de topsectoren aangewezen. Maar er zijn dwarsverbanden met andere topsectoren. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de topsector energie, hierbinnen is stimulering van LNG, ook door (binnen) vaart één van de aandachtsgebieden Duurzaamheid is één van de thema s die regelmatig voorbijkomen in relatie tot scheepvaart. Investeren in duurzaamheid betekent over het algemeen extra investeringen. Die moeten worden terugverdiend. Enerzijds moeten verladers bereid zijn om iets meer te willen betalen en anderzijds moet de overheid via stimuleringsmaatregelen de ondernemers ondersteunen. Stimuleringsmaatregelen Er bestaan meerdere financierings- subsidiemogelijkheden voor de scheepvaartsector, zeker wanneer er sprake is van innovatie of duurzaamheid. Deze mogelijkheden worden aangedragen door zowel de landelijke als regionale overheid. Investeringen De provincie Zuid-Holland wil de luchtkwaliteit in de regio verbeteren. Wanneer er aan binnenvaartschepen voorzieningen worden getroffen die ertoe leiden dat NOx uitstoot afneemt, kan een subsidie worden verkregen. Voorbeelden van maatregelen zijn SCR-katalysoren en het varen op LNG. Het beschikbare budget is inmiddels overschreden, mogelijkerwijs ontstaat er vanaf april 2014 een nieuwe mogelijkheid. Ook het havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs investeren in duurzame initiatieven. De eerste aanvraagperiode ligt achter ons. Vanaf 1 april 2014 kunnen nieuwe aanvragen worden ingediend. Afhankelijk van de investering kan tegelijkertijd gebruik gemaakt worden van fiscale subsidieregelingen zoals Energie Investerings Aftrek c.q. Milieu Investerings Aftrek. Voorbeelden van investeringen die in aanmerking kunnen komen zijn: energiezuinig roerensysteem, scheepsmotor of een warmteterugwinningsysteem, spudpaal, walstroomaansluiting, verlenging van een binnenvaartschip e.d. Innovaties Wanneer u zelf innovaties en/of verbeteringen doorvoert aan uw schip kunt u in aanmerking komen voor meerdere subsidies, die zowel betrekking hebben op uw interne loonkosten als op eventuele externe kosten. Een voorbeeld hierbij is een ondernemer die het ontwateringssysteem voor te vervoeren zand, zelf heeft ontwikkeld. Uw loonkosten kunnen in aanmerking komen voor een subsidie van 35% of 50%. Andere kosten of investeringen leiden tot een aftrekpost van 60%. Wanneer uw eigen innovatie succesvol is kunt u in aanmerking komen voor een regeling waarbij u nog slechts 4-5% belasting verschuldigd bent, uw innovatiewinst. Personeel Ook op het gebied van opleiding en training zijn subsidiemogelijkheden voorhanden. Naast een meer algemene subsidie bestaan er daarnaast specifieke regelingen vanuit opleidings- en ontwikkelingsfondsen. Maar denk ook aan een regeling zoals de subsidieregeling kennismakingsstages scheepvaart. Het doel hiervan is het vergroten van de instroom en behoud van studenten voor het zeevaartonderwijs. Een van de (wellicht) bekendere subsidies is de afdrachtvermindering zeevaart. Deze regeling staat open voor werkgevers. Deze subsidie kan oplopen tot 40% Financieringsondersteuning Voor het bouwen van nieuwe schepen kunnen scheepswerven gebruikmaken van de Garantieregeling Scheepsbouwfinanciering. Banken kunnen 80% staatsgarantie krijgen op bouwfinanciering. Duurzame binnenvaart kan in aanmerking komen voor Groene Financiering. Voor u als investeerder betekent dit dat de bank u een lening kan aanbieden tegen een lager rentetarief. Let op! aanvragen moeten (bijna) altijd vooraf worden aangevraagd, dus voordat u een verplichting aangaat of voordat u de uitgaven heeft betaald. Let op!! er is bijna altijd sprake van een deadline of een bepaald tijdvak wanneer u een aanvraag kunt (laten) indienen. Op tijd met de voorbereiding beginnen is een must om de succeskans te vergroten. Kom ik voor subsidie in aanmerking? Hoe kom ik daar achter? Een opmerking die we regelmatig tegenkomen: hoe kan ik nu weten of ik in aanmerking kan komen voor een subsidie? Een eerste check kunt u zelf uitvoeren met behulp van onze subsidiescan. Aan de hand van een interactieve vragenlijst krijgt u per subsidiethema een aantal vragen voorgelegd. Deze eerste toetsing geeft aan of het zinvol is om tijd en aandacht te besteden aan het onderwerp subsidieverwerving. Onze subsidieadviseurs kunnen u vervolgens verder ondersteunen. Deze ondersteuning omvat het volledige traject van subsidiediagnose, aanvraag tot en met definitieve toekenning vaststelling. Op basis van een eerste gesprek kunnen uw subsidiekansen nader worden ingeschat en kan dat de start zijn van een of meerdere succesvolle aanvragen. Degene die tijdig een goede aanvraag doet kan eventueel voor een bijdrage in aanmerking komen > niet aangevraagd is dan ook zeker niet verkregen. Sjef Leijs Subsidieadviseur s.leijs@drvsa.nl DRV Accountants & Adviseurs. Stilletjes één van de beste kantoren van Nederland. De Scheepvaartkrant 19

20 GREEN AWARD BINNENVAART Het milieukeurmerk voor (h)erkenning en stimulering van schonere binnenvaart De Scheepvaartkrant 20 9

CCR - Straatsburg 24 april 2013

CCR - Straatsburg 24 april 2013 Voortvarend schone binnenvaart CCR - Straatsburg 24 april 2013 Wilco van der Lans Havenbedrijf Rotterdam N.V. 22-4-2013 1 Duurzaamheid en beïnvloedingsfeer Port of Rotterdam Authority Port and industrial

Nadere informatie

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar De transportsector stapt over op LNG... De brandstof van de toekomst Liquefied

Nadere informatie

Peter Alkema beleidsadviseur Divisie Havenmeester

Peter Alkema beleidsadviseur Divisie Havenmeester Peter Alkema beleidsadviseur Divisie Havenmeester Missie Veiligheid Vlotheid Milieu OESO rapport (13/5) R dam en A dam: de havens dienen het milieu en leefklimaat te verbeteren 2 SECA Noordzee en Baltic

Nadere informatie

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport The Blue Road is de kortste weg naar een duurzame toekomst. Waarom? Omdat

Nadere informatie

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS DE LNG SPECIALIST LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST LNG SOLUTIONS DE TRANSPORTSECTOR STAPT OVER OP LNG... DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST

Nadere informatie

GDF SUEZ LNG Solutions

GDF SUEZ LNG Solutions BECOMES GDF SUEZ LNG Solutions Nationale Distributiedag - 15 oktober 2015 Jan-Joris van Dijk Managing Director GDF SUEZ LNG Solutions GDF SUEZ LNG SOLUTIONS Een nieuw bedrijf binnen de groep met focus

Nadere informatie

Is uw schip klaar voor de toekomst?

Is uw schip klaar voor de toekomst? BINNENVAART Is uw schip klaar voor de toekomst? Voldoen aan CCR II Normering Reduceren van operationele kosten en milieu footprint PART OF BLUECO GROUP De betaalbare route naar CCR II normering De toekomstige

Nadere informatie

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Emissies, wet- en regelgeving Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Wetgeving ter stimulering duurzaam varen CCR (Centrale Commissie Rijnvaart): Eisen aan

Nadere informatie

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren VIV? Wat is de VIV?

Nadere informatie

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het

Nadere informatie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen

Nadere informatie

www.tcnn.nl Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

www.tcnn.nl Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Missie: economische versterking van Noord-Nederland door innovatie en samenwerking door het uitvoeren van concrete samenwerkingsprojecten tussen het MKB en de kennisinstellingen. www.tcnn.nl Leo van der

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden

Nadere informatie

De Groningen weg van Broem naar Zoem

De Groningen weg van Broem naar Zoem NVRD Noord Nederland 14 maart 2019, Resato, Assen De Groningen weg van Broem naar Zoem Gerrit Griffioen Hoofd Materieel gemeente Groningen 1 Brandstof gerelateerd equipment Gemeente Groningen heeft ongeveer

Nadere informatie

De groene delta van Nijmegen

De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions Workshop GDF SUEZ LNG Solutions - 10 oktober 2014 Leon Sluiman Manager operations & Technology De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions WAT IS LNG LNG: HET PRODUCT Vloeibaar

Nadere informatie

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017 LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.

Nadere informatie

Breakthrough LNG deployment in Inland Waterway Transport. Nationaal LNG Platform Schiedam, 15 maart 2016

Breakthrough LNG deployment in Inland Waterway Transport. Nationaal LNG Platform Schiedam, 15 maart 2016 Breakthrough LNG deployment in Inland Waterway Transport Nationaal LNG Platform Schiedam, 15 maart 2016 Inhoud Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart en LNG Breakthrough LNG deployment in Inland Waterway

Nadere informatie

Welkom bij break-out sessie MariGreen: Innovatiekansen in de maritieme industrie

Welkom bij break-out sessie MariGreen: Innovatiekansen in de maritieme industrie Welkom bij break-out sessie MariGreen: Innovatiekansen in de maritieme industrie MariGreen: innovatiekansen in de maritieme industrie Mijn gasten zijn: * Katja Baumann van MARIKO * Bram Kruyt van Wärtsilä

Nadere informatie

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Boudewijn Hoogvelt Expertise en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen Berchem, 10 oktober 2015 Onderwerpen Expertise

Nadere informatie

JAAR. 75 jaar transport op maat

JAAR. 75 jaar transport op maat 75 JAAR 75 jaar transport op maat Wel de lusten maar niet de lasten! Select2Connect de beste manier van SAMENwerken 24/7 bereikbaar Deskundigheid Afspraak = Afspraak Kwaliteit Flexibiliteit Snelle levering

Nadere informatie

UITDAGINGEN BINNENVAART

UITDAGINGEN BINNENVAART UITDAGINGEN BINNENVAART PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN 2012 09 18 WATERWEGEN West Europa heeft het dichtste waterwegennetwerk van de EU 90 miljoen inwoners EUR 910 miljard BBP 320 miljoen ton via Rijn

Nadere informatie

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden. Stelling door T. 1429 woorden 12 juni 2014 7,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Stelling 1: openbaar vervoer moet gratis worden 1: km autorijden levert dan per passagier gemiddeld zeven keer

Nadere informatie

Op weg naar. Doetinchem, 8 maart 2018

Op weg naar. Doetinchem, 8 maart 2018 Op weg naar Doetinchem, 8 maart 2018 Agenda VDL Pieter Bastiaansen Mogelijkheden en ontwikkelingen batterij-elektrisch en waterstof-elektrisch Suez Edwin Kramer Batterij-elektrisch en waterstof-elektrisch

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ. 12 december 2014 Henk Oudman

DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ. 12 december 2014 Henk Oudman DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ 12 december 2014 Henk Oudman HOMARTEC Consultancy voor maritieme technologie; Sinds 2008; Machinekamer installaties; Specialisatie Energie en Milieu; Referenties:

Nadere informatie

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013 Goevaers Consultancy Duurzame stedelijke distributie België 16 februari 2013 GC Introductie Duurzaam goederen vervoer Duurzaamheid vraagt om samenwerking in de keten Nieuwe technologieën kunnen alleen

Nadere informatie

Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019

Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019 Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019 Modulair Energie Concept 1 Nederland moet de verplichtingen uit het Klimaat akkoord invullen. De vergroening van de

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart

R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart Binnenvaartonderzoek op hoofdlijn Haalbaarheid van transport over water Gedetailleerd ontwerp Invloed op het milieu Nautische

Nadere informatie

GREEN AWARD FOUNDATION

GREEN AWARD FOUNDATION Bijeenkomst milieu-indices voor zeeschepen Rotterdam, 16 september 2010 Karin Struijk, Deputy Managing Director A simple, recognised tool to address air quality issues in ports The link between environment

Nadere informatie

Groen-Punt Groep B.V.

Groen-Punt Groep B.V. Conform 3.D.1 & 3.D.2 November 2014 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN...

Nadere informatie

Feeding the world with solar power.

Feeding the world with solar power. Feeding the world with solar power. inteqnion-solar.com Zonne-energie. Duurzame energiebron van de toekomst. De markt voor energievoorziening is volop in beweging. Fossiele brandstoffen als gas en olie

Nadere informatie

Overzicht van de Europese binnenvaart Rapportage

Overzicht van de Europese binnenvaart Rapportage Overzicht van de Europese binnenvaart Rapportage Juli 2012 Drs. A.C.C. Hubens Oude Engelenseweg 25 5222 AB Den Bosch 073-6230120 06-17418733 www.ahadata.nl Inhoudsopgave LAND VAN REGISTRATIE... 1 SCHEEPSLENGTE...

Nadere informatie

De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland.

De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland. De Jong Zuurmond lanceert met GoodFuels en MAN eerste private blendingstation voor Renewable Diesel (HVO) in Nederland. Beesd/Amsterdam, 10 April 2017 In Beesd hebben De Jong Zuurmond en GoodFuels het

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Symposium De Groene Delta van Nijmegen Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Noodzaak tot veranderen 13-10-2014 2 En toen was daar... http://www.energieakkoordser.nl/ https://energiekgelderland.nl/paginas/default.aspx

Nadere informatie

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid In 2013 zijn we van start gegaan met de implementatie van ons duurzaamheidsbeleid en onderstaand ziet u de doelstellingen uit onze duurzaamheidsverklaring en de behaalde

Nadere informatie

Welkom. Seminar: Duurzaam bouwen met staal. 14 september 2017

Welkom. Seminar: Duurzaam bouwen met staal. 14 september 2017 1 Welkom Seminar: Duurzaam bouwen met staal 14 september 2017 2 Welkom en inleiding Peter Rietberg & Steven Ruijters Introductie Van Leeuwen Buizen Groep Duurzaamheid Onze positie in de supply chain Voorbeelden

Nadere informatie

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek EFRO project Factsheets rondvaart Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek 2 Inhoud Inleiding Technische opties voor een schonere vloot Emissie in de praktijk Overzicht Conclusies

Nadere informatie

Oplossingen voor mobiele energie, koeling en verwarming

Oplossingen voor mobiele energie, koeling en verwarming Oplossingen voor mobiele energie, koeling en verwarming De pure winst van In de ruim 30 jaar van haar bestaan heeft TRS zich ontwikkeld van locale serviceverlenende organisatie tot internationale producent

Nadere informatie

Duurzaam Groninger wagenpark

Duurzaam Groninger wagenpark NVRD Grondstoffencongres 28 maart 2019 Duurzaam Groninger wagenpark Gerrit Griffioen Hoofd Materieel gemeente Groningen Brandstof aangedreven equipment Circa 230.000 inwoners Gemeente Groningen heeft ongeveer

Nadere informatie

Vos Logistics : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL

Vos Logistics : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL Groningen, 1 november 2012 Energy Delta Institute Haiko Meijer Director Purchasing Group feiten en cijfers Opgericht in 1944 Omzet 250 miljoen euro 30 locaties

Nadere informatie

Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM. Breukelen, 3 oktober 2013

Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM. Breukelen, 3 oktober 2013 Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM Breukelen, 3 oktober 2013 Milieuregelgeving: De komende jaren komt er heel wat

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

Vlaams LNG Platform - introductie Jan Van Houwenhove 15 Maart 2016

Vlaams LNG Platform - introductie Jan Van Houwenhove 15 Maart 2016 Vlaas LNG Platfor - introductie Jan Van Houwenhove 15 Maart 2016 Jan Van Houwenhove Levenslange ervaring in cryogenie 10 jaar actief in projecten et LNG. Ervaringen et LNG installaties en projecten in

Nadere informatie

Samenvatting van de Invitation to Tender

Samenvatting van de Invitation to Tender C L E A N I N L A N D S H I P P I N G CLINSH, de Vlootselectie II Samenvatting van de Invitation to Tender Voor u ligt de samenvatting van de aanbesteding Vlootselectie II voor het project Clean Inland

Nadere informatie

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland.

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Wij zijn gevestigd in Yerseke, dicht bij de havens van Rotterdam en Antwerpen

Nadere informatie

W & M de Kuiper Holding

W & M de Kuiper Holding 2 januari t/m juni 2018 2 Pagina 2 van 6 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Overzicht -emissie gegevens 3 Vergelijking met voorgaande jaren 4 3 -gerelateerd gunningsvoordeel 5 4 Doelstellingen 5 Reductiedoelstellingen

Nadere informatie

Van Herk Groep B.V. Doelstelling CO₂-reductie

Van Herk Groep B.V. Doelstelling CO₂-reductie Van Herk Groep B.V. Bestaande uit: Van Herk Groep B.V. Bouwonderneming Stout B.V. Stout Bouwmaatschappij B.V. Herkon B.V. Exploitatiemaatschappij Hebo B.V. Exploitatiemaatschappij Hebo 2 B.V. Exploitatiemaatschappij

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Goevaers Consultancy. Geluid Trillingen en luchtkwaliteit Wat kan de Green Deal aanpak doen? 9 november 2016

Goevaers Consultancy. Geluid Trillingen en luchtkwaliteit Wat kan de Green Deal aanpak doen? 9 november 2016 GC Goevaers Consultancy Geluid Trillingen en luchtkwaliteit Wat kan de Green Deal aanpak doen? 9 november 2016 Onderwerpen Wie ben ik? Wat is een Green Deal? Wat is duurzame logistiek? Duurzaam vrachtvervoer

Nadere informatie

Overzicht Subsidies LNG Retrofit Kennis en Expertise Centrum LNG in de binnenvaart

Overzicht Subsidies LNG Retrofit Kennis en Expertise Centrum LNG in de binnenvaart Overzicht Subsidies LNG Retrofit 2015 Kennis en Expertise Centrum LNG in de binnenvaart Introductie De transitie naar LNG biedt voordelen: Positief effect op de luchtkwaliteit en leefbaarheid Investeringen

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

De maatregelen bestaan in hoofdlijnen uit: Betrekken medewerkers bij reduceren energieverbruik en reduceren CO2-uitstoot

De maatregelen bestaan in hoofdlijnen uit: Betrekken medewerkers bij reduceren energieverbruik en reduceren CO2-uitstoot Beleidsverklaring Co2 Deze beleidsverklaring met betrekking tot de CO2 uitstoot is onderdeel van het door M, van der Spek Hoveniersbedrijf B.V. gevoerde milieubeleid. M. van der Spek Hoveniersbedrijf B.V.

Nadere informatie

BP Amsterdam Terminal

BP Amsterdam Terminal BP Amsterdam Terminal Distributie en Blending Terminal voor brandstoffen en componenten De BP Amsterdam Terminal (BAT) is gelegen aan de Hornweg in het Westelijk Havengebied van Amsterdam. De BAT is een

Nadere informatie

Monitoring innovatieve bussen in de dienstregeling in Nederlandse steden (2008-2014)

Monitoring innovatieve bussen in de dienstregeling in Nederlandse steden (2008-2014) Monitoring innovatieve bussen in de dienstregeling in Nederlandse steden (2008-2014) CE Delft Independent research and consultancy since 1978 Transport, energy and resources Know-how on economics, technology

Nadere informatie

P. DE BOORDER & ZOON B.V.

P. DE BOORDER & ZOON B.V. Footprint 2013 Wapeningscentrale P. DE BOORDER & ZOON B.V. Dit document is opgesteld volgens ISO 14064-1 Datum Versie Opsteller Gezien 31 maart 2014 Definitief Dhr. S.G. Jonker Dhr. K. De Boorder 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

De Barge Truck. De duurzaamheid van de waterweg, STC Rotterdam, 29 januari 2013

De Barge Truck. De duurzaamheid van de waterweg, STC Rotterdam, 29 januari 2013 De Barge Truck De duurzaamheid van de waterweg, STC Rotterdam, 29 januari 2013 HBCB Onafhankelijke en innovatieve dienstverlener op gebied van binnenvaart Vestiging in Wageningen Markt 20B h.blaauw@hbcb.nl

Nadere informatie

Energiemanagement actieplan

Energiemanagement actieplan Energiemanagement actieplan Versie 2018.1 Datum: 11-01-2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiemogelijkheden 4 2.1 Brandstof 4 2.2 Electra en warmte 4 2.3 Projecten 5 3. CO2 reductie a.d.h.v. maatregelen

Nadere informatie

Vergroening van de binnenvaart

Vergroening van de binnenvaart Vergroening van de binnenvaart Maritime Industry 2015, Gorinchem Achtergrond Richtlijnen voor binnenvaart worden scherper Milieuvoordeel ten opzichte van wegtransport wordt kleiner Gevolgen op regionaal

Nadere informatie

Co2 reductie bij de bedrijfsvoering van Scherrenberg B.V.

Co2 reductie bij de bedrijfsvoering van Scherrenberg B.V. Co2 reductie bij de bedrijfsvoering van Scherrenberg B.V. Scherrenberg B.V. heeft zich in het kader van haar Kwaliteit- Arbo en Milieubeleid ten doel gesteld om de uitstoot van CO2 bij de uitvoering van

Nadere informatie

Haven Amsterdam Gateway to Europa

Haven Amsterdam Gateway to Europa IJ (voor 1850) Haven Amsterdam Gateway to Europa Jan Egbertsen 26 september 2011, Amsterdam Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam Amsterdam Noordzeekanaalgebied (rond 1875) Overzicht

Nadere informatie

Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK

Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK Kees den Blanken Cogen Nederland Driebergen, Dinsdag 3 juni 2014 Kees.denblanken@cogen.nl Renewables genereren alle stroom (in Nederland in

Nadere informatie

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF DUURZAAMHEIDSINITIATIEF De Leeuw Groep B.V. 2 Inhoud Inleiding... 5 Duurzame huidige eigen initiatieven... 5 1.0 De Waterwagen 2014... 5 1.1 Het project... 5 1.2 Samenwerkende partijen... 5 1.3 Budget

Nadere informatie

CO2 uitstoot per klant Tolheffingen per klant Lege kilometers Gereden kilometers per stop en klant Transport- of voertuigkosten per stop en klant

CO2 uitstoot per klant Tolheffingen per klant Lege kilometers Gereden kilometers per stop en klant Transport- of voertuigkosten per stop en klant Hoe kun je de race tegen de klok winnen? HOE KUN JE DE RACE TEGEN DE KLOK WINNEN? PTV. The Mind of Movement De PTV Group levert software en consultancy diensten voor transport, logistiek en geomarketing.

Nadere informatie

Milieuvriendelijke wagens Fiscaal regime. Woensdag 20 mei 2015

Milieuvriendelijke wagens Fiscaal regime. Woensdag 20 mei 2015 Milieuvriendelijke wagens Fiscaal regime Woensdag 20 mei 2015 1. Globaal perspectief 1. Globaal perspectief: evolutie van CO² emissie tot 2005 The big picture 1971 General Motors, 1971 Buick Riviera Owner

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 Prestatieladder. Pon Power BV 2018

Voortgangsrapportage CO 2 Prestatieladder. Pon Power BV 2018 Voortgangsrapportage CO 2 Prestatieladder Pon Power BV 2018 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Basisgegevens 2.1. Beschrijving van de organisatie 2.2. n 2.3.

Nadere informatie

aardgas tank ik bij DATS 24 www.dats24.be CNG aardgas voor voertuigen De slimme ecomobiele toekomst is vandaag Transitiebrandstof

aardgas tank ik bij DATS 24 www.dats24.be CNG aardgas voor voertuigen De slimme ecomobiele toekomst is vandaag Transitiebrandstof CNG aardgas voor voertuigen CNG betekent letterlijk samengeperst natuurlijk gas en is eenvoudigweg de samengeperste variant van het aardgas dat we kennen voor huishoudelijk gebruik. CNG is al een tijdje

Nadere informatie

Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden. 23 september 2015. Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete

Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden. 23 september 2015. Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete Situatieschets NOx probleem Situatieschets NOx probleem Situatieschets NOx probleem Diesel: hoog rendement

Nadere informatie

aurostep plus zonneboiler

aurostep plus zonneboiler aurostep plus zonneboiler Veel warm water dankzij zonne-energie 01-09 - 2015 Het goede gevoel, het juiste te doen. Meer comfort terwijl u energie bespaart Duurzaam verzekerd van veel warm water Open de

Nadere informatie

Voordelig investeren in duurzame daken Wegwijzer in subsidies voor dakbedekking

Voordelig investeren in duurzame daken Wegwijzer in subsidies voor dakbedekking Voordelig investeren in duurzame daken Wegwijzer in subsidies voor dakbedekking Jaarbeurs Utrecht - Diverse proefdaken 2 2 Duurzame dakbedekkingkeuze wordt beloond met diverse subsidies Icopal is specialist

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - MIDDENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per

Nadere informatie

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 BEOORDELING METING EN JUISTHEID VAN INZICHT... 2 2. REFLECTIE DOELSTELLINGEN VOORGAAND JAAR... 2 3. REDUCTIEDOELSTELLINGEN... 3 BETREKKING DOELSTELLINGEN OP PROJECT(EN)

Nadere informatie

Kosten en baten van walstroom voor zeeschepen in Nederland. Den Haag, 17/12/2015

Kosten en baten van walstroom voor zeeschepen in Nederland. Den Haag, 17/12/2015 Kosten en baten van walstroom voor zeeschepen in Nederland Den Haag, 17/12/2015 CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

Clean fuel. LNG Facts & Figures

Clean fuel. LNG Facts & Figures 1 LNG Facts & Figures Waarom LNG Schoon Zonder nabehandeling voldoen aan emissie standaarden Veilig Lichter dan lucht als het verdampt Moeilijk ontsteekbaar Enorme voorraden Past in Europese doelstelling

Nadere informatie

Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst. Kivi Niria congres Sustainable Mobility

Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst. Kivi Niria congres Sustainable Mobility Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst Kivi Niria congres Sustainable Mobility Rob van der Sluis 1 Van fossiel naar duurzaam Andere brandstof / energiedrager Andere infrastructuur

Nadere informatie

Zero emissie busvervoer in Limburg Pilot lijn 4 in Maastricht

Zero emissie busvervoer in Limburg Pilot lijn 4 in Maastricht Zero emissie busvervoer in Limburg Pilot lijn 4 in Maastricht P.F.C.W. Van der Broeck, 15-03-2013 1 Waarom Zero Emissie Busvervoer? 1. Verbeteren luchtkwaliteit Maastricht (fijn stof); 2. Klimaatdoelen

Nadere informatie

CO 2 Reductie doelstellingen

CO 2 Reductie doelstellingen CO 2 Reductie doelstellingen Gebr. Griekspoor BV Innovatief Proactief Duurzaam Betrokken Nieuw-Vennep 5 november 2013 Dilia van der Want. Afdeling KAM Akkoord directie: Datum: Handtekening: 0.0 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes Green Gas Technology Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar Shared Succes Imtech en Green Gas Technology Imtech is de technologie partner voor bedrijven die biogas willen opwaarderen naar aardgaskwaliteit.

Nadere informatie

Presentatie TCO. SER Workshop. 28 mei Den Haag

Presentatie TCO. SER Workshop. 28 mei Den Haag Presentatie TCO SER Workshop 28 mei Den Haag Korte introductie 2 Marc van der Steen Project Manager Brabant, Stichting Zero Emissie Busvervoer Elisabeth van Opstall TCO Binnenvaart Principe TCO 3 Total

Nadere informatie

Inleiding Ab van Marrewijk, directeur Wematrans

Inleiding Ab van Marrewijk, directeur Wematrans Inleiding Ab van Marrewijk, directeur Wematrans Mij is gevraagd iets te vertellen over onze pogingen om rendement in de bedrijfsvoering te verbinden met duurzaamheid. Dat is vooral een kwestie om met boerenverstand

Nadere informatie

Defensie Pijpleiding Organisatie

Defensie Pijpleiding Organisatie Defensie Pijpleiding Organisatie Licence to Operate Kennistafel Buisleidingen Daniëlla Jansen 4 november 2012 Doelstelling Kennis maken met Defensie Pijpleiding Organisatie Wat, wat, waarom DPO Geschiedenis

Nadere informatie

Evaluatie CO 2 -footprint en besparingsplan CO 2 -prestatieladder 2016

Evaluatie CO 2 -footprint en besparingsplan CO 2 -prestatieladder 2016 Evaluatie CO 2 -footprint en besparingsplan CO 2 -prestatieladder 2016 Inleiding In dit document wordt de evaluatie van de CO 2 -footprint en het CO 2 -besparingsplan van SUEZ Nederland weergegeven. De

Nadere informatie

CO 2 EN ENERGIE REDUCTIEDOELSTELLINGEN Haarsma Groep

CO 2 EN ENERGIE REDUCTIEDOELSTELLINGEN Haarsma Groep CO 2 EN ENERGIE REDUCTIEDOELSTELLINGEN Haarsma Groep Infra & milieu Beton & Industrie bouw Infra Beheer Transport Kraanverhuur 1 1. Inleiding De Haarsma Groep hecht waarde aan duurzaamheid en het milieu.

Nadere informatie

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)

Nadere informatie

WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018

WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018 WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018 Inleiding Wat doet het Havenbedrijf Rotterdam? Hoe bouwen wij aan een duurzame haven? Wat doen wij aan waterstof? 2 Wat doet het

Nadere informatie

J.A. Boer BV CO 2 reductiedoelstellingen 2016. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1

J.A. Boer BV CO 2 reductiedoelstellingen 2016. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 J.A. Boer BV CO 2 reductiedoelstellingen 2016 Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling brandstofverbruik

Nadere informatie

Agenda: Rotary Industry Group

Agenda: Rotary Industry Group KiC MPI 21juni 2018 Rotary Industry Group Agenda: a) Korte introductie: wie zijn wij wat doen wij? b) Nieuwe ontwikkelingen binnen Rotary Industry Group c) Contactloze magnetische koppeling d) Business

Nadere informatie

Seminar Schone Voertuigtechnieken

Seminar Schone Voertuigtechnieken Seminar Schone Voertuigtechnieken Milieu 2012 Hans Bosma, HAN Automotive Lejo Buning, HAN Automotive Peter Kerris, NVRD o Achtergrond Agenda o Overzicht: emissies en andere omgevingsfactoren o Afwegingskader

Nadere informatie

Since 1987 Duurzaam, betaalbaar en op tijd!

Since 1987 Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Since 1987 Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Who we are? BCTN was the first intermodal barge operator in the Netherlands. With more than 25 years of experience BCTN is the leading intermodal barge operator

Nadere informatie

Wie zijn wij? Esso brandstoffen. Eigen tankstations. Brandstoffen. Strategische voorraad tot 23 miljoen liter. Levering binnen uur

Wie zijn wij? Esso brandstoffen. Eigen tankstations. Brandstoffen. Strategische voorraad tot 23 miljoen liter. Levering binnen uur Welkom In 1948 begonnen in Groot-Ammers Smeermiddelen Brandstoffen Wie zijn wij? Esso brandstoffen Eigen tankstations Strategische voorraad tot 23 miljoen liter Levering binnen 24-48 uur Eigen logistiek

Nadere informatie

Container Terminal Doesburg Presentatie

Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Rotra Familiebedrijf 4de generatie 860 medewerkers Koninklijk Actief in logistiek sinds 1909 Onberispelijk gedrag van het management Financieel

Nadere informatie

Milieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak ICS Groep

Milieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak ICS Groep Milieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak 2017 ICS Groep 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Strategische milieu en co2 reductie doelstellingen... 3 Milieu en CO2-reductie doelstellingen 2017... 3 3.

Nadere informatie

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam:

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam: Rotie maakt onderdeel uit van de Simadan Groep. De Simadan Groep is een wereldwijd uniek industrieel ecosysteem waarin bij het verwerken van organische reststromen en frituurvet geen bruikbare energie

Nadere informatie

Elektrisch rijden is de toekomst

Elektrisch rijden is de toekomst Elektrisch rijden is de toekomst Duurzaam onderweg in Rotterdam www.rotterdam.nl/elektrischrijden Elektrisch rijden neemt een vlucht. Er rijden steeds meer elektrische voertuigen rond. Een positieve ontwikkeling

Nadere informatie

(autogas en propaan)

(autogas en propaan) Petitie Geen accijnsverhoging LPG (autogas en propaan) De Vereniging Vloeibaar Gas (VVG) vraagt u de voorgenomen accijnsverhoging op LPG met 0,07 per liter naar 0,18 per liter per 1 januari 2014 niet door

Nadere informatie

BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN!

BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN! BESPAAR NU MET LED-VERLICHTING LED SOLUTIONS HOLLAND VERKOOPT BESPARINGEN! WELKOM, LED verlichting is de toekomst LED-verlichting biedt ons vandaag de dag ongekend veel mogelijkheden om een natuurlijke

Nadere informatie

Diesel. AdBlue is een gedeponeerd handelsmerk van de Vereniging van Duitse automobielfabrikanten (VDA). ONTDEK ADBLUE

Diesel. AdBlue is een gedeponeerd handelsmerk van de Vereniging van Duitse automobielfabrikanten (VDA). ONTDEK ADBLUE Diesel AdBlue is een gedeponeerd handelsmerk van de Vereniging van Duitse automobielfabrikanten (VDA). ONTDEK ADBLUE Korte samenvatting BELANGRIJKSTE KENMERKEN Wat is AdBlue?... 3 Waar dient het voor?....

Nadere informatie

freight is our trade www.neele.nl Nederlands

freight is our trade www.neele.nl Nederlands freight is our trade www.neele.nl Nederlands Full service logistieke dienstverlening Neele Logistics ontzorgt uw complete logistiek. Of u nu een vervoerder zoekt die goed de weg weet in Europa of een partij

Nadere informatie

LNG marine fuel: Uitdagingen en kansen door een gebruiker en vervoerder. CEDA, 29 September 2016

LNG marine fuel: Uitdagingen en kansen door een gebruiker en vervoerder. CEDA, 29 September 2016 LNG marine fuel: Uitdagingen en kansen door een gebruiker en vervoerder CEDA, 29 September 2016 1 Agenda LNG als marine fuel: Uitdagingen en kansen door een gebruiker en vervoerder AV introductie AV evolutie:

Nadere informatie