Verslag over de doorlichting van GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de doorlichting van GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer 3004 Instelling GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem Directeur Martine COPPENS Directeur a.i. Lieve De Brabanter Adres Leuvestraat EREMBODEGEM Telefoon Fax Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres GO! scholengroep Dender Welvaartstraat 70/ AALST Scholengemeenschap Dender Welvaartstraat 70/ AALST GO! CLB Dender Zonnestraat AALST Dagen van het doorlichtingsbezoek , , Einddatum van het doorlichtingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Lucrèce MATTHIJS Karl BAERT 3004 bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 1

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING SAMENVATTING DOORLICHTINGSFOCUS Leergebieden in de doorlichtingsfocus Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden? Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Kleuteronderwijs: Nederlands Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie Kleuteronderwijs: lichamelijke opvoeding Kleuteronderwijs: Nederlands, wiskundige initiatie, lichamelijke opvoeding Lager onderwijs: wiskunde Lager onderwijs: Nederlands Lager onderwijs: lichamelijke opvoeding Voldoet de school aan de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne? Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Respecteert de school de overige reglementering? BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Onderwijsorganisatie Leerbegeleiding ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL Wat doet de school goed? Wat kan de school verbeteren? Wat moet de school verbeteren? ADVIES BETREFFENDE DE ERKENNINGSVOORWAARDEN OVERIGE REGELGEVING: REGELING VOOR VERVOLG bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

3 INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de school 1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering, 2. de kwaliteitsbewaking door de school, 3. het algemeen beleid van de school. Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. - Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele school aan de hand van het CIPOreferentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. - Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. - Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, onderzoekt het inspectieteam in de school een selectie van de onderwijsreglementering: - het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen Hiertoe selecteert de onderwijsinspectie een aantal leergebieden. Daarbij onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen uit het CIPOreferentiekader: het onderwijsaanbod de uitrusting de evaluatiepraktijk de leerbegeleiding. - een selectie van andere erkenningsvoorwaarden, waaronder de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne. - een selectie van overige regelgeving. 2. Om de kwaliteitsbewaking door de school na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de school voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor - doelgerichtheid: welke doelen stelt de school voorop? - ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de school om efficiënt en doelgericht te werken? - doeltreffendheid: bereikt de school de doelen en gaat de school dit na? - ontwikkeling: heeft de school aandacht voor nieuwe ontwikkelingen? 3004 bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 3

4 3. Het inspectieteam onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de school aan de hand van vier procesvariabelen: leiderschap, visieontwikkeling, besluitvorming, kwaliteitszorg. In dit luik rapporteert het inspectieteam ook over het zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid van de school. Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie uitbrengt, hebben betrekking op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: - een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. - een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de school of van structuuronderdelen als de school binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies. - een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorlichtingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

5 1 SAMENVATTING Dit verslag rapporteert over de doorlichting van de basisschool van het G0! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap in Erembodegem, een deelgemeente van de stad Aalst. De school heeft 4 kleuterklassen en 6 lagere klassen. De huidige directeur werkte tot vorig schooljaar als onderwijzer in een andere school. Ze heeft in deze school een waarnemende opdracht en vervangt tijdelijk de vaste directeur die afwezig is sinds het begin van het schooljaar. De onderwijsinspectie houdt in haar oordeel rekening met specifieke kenmerken van de school, de omgeving, het personeel en de leerlingen. Op basis van het vooronderzoek van 27 januari 2015 bepaalde de onderwijsinspectie de focus die ze tijdens deze doorlichting onderzocht. In de kleuterafdeling ging ze de inspanningen van het schoolteam na om voor wiskundige initiatie, Nederlands en lichamelijke opvoeding de ontwikkelingsdoelen na te streven. In de lagere afdeling onderzocht ze de resultaten van het schoolteam om voor wiskunde, Nederlands en lichamelijke opvoeding de eindtermen te bereiken. Daarnaast peilde de onderwijsinspectie naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de onderwijsorganisatie en de leerbegeleiding en naar aspecten van het algemeen beleid. Ten slotte onderzocht ze ook een selectie van regelgeving en de mate waarin de school aandacht heeft voor de bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van de leeromgeving. Het onderzoek naar de onderwijsdoelstellingen wijst uit dat in de kleuterafdeling de resultaten van de onderzochte leergebieden aan de verwachtingen van de overheid voldoen. De kleuteronderwijzers streven in voldoende mate bij de kleuters de ontwikkelingsdoelen na. Voor hen is het leerplan de basis om doelgericht te werken. Overleg leidt tot een graduele opbouw en het thematisch aanbod is breed en werkelijkheidsgericht. De verschillende domeinen van de leergebieden komen evenwichtig aan bod. De degelijke voorbereidingen, de planning, de afspraken en het professioneel overleg bevorderen een uitdagend aanbod. De kleuteronderwijzers streven naar een actief leerproces en optimale betrokkenheid van de kleuters. Zij creëren een uitdagende leeromgeving met een aanbod waarin alle leergebieden en domeinen aan bod komen. Via passende organisatievormen, activiteiten en materialen ondersteunen de kleuteronderwijzers de taal-, motorische- en denkontwikkeling van de kleuters. In de lagere afdeling wijst het onderzoek uit dat resultaten van de onderzochte leergebieden aan de verwachtingen van de overheid voldoen voor lichamelijke opvoeding, maar niet voor wiskunde en Nederlands. De leerkracht lichamelijke opvoeding bereikt met de leerlingen de decretaal vastgelegde eindtermen voor het leergebied lichamelijke opvoeding in voldoende mate. De evaluatiepraktijk voor dit leergebied is evenwichtig en representatief en de rapportering voldoet. Het beeld dat de leerkracht lichamelijke opvoeding zich over de leerlingen eigen maakt op het vlak van beweging is degelijk uitgewerkt. Hij begeleidt, ondersteunt en remedieert passend. Voor de leergebieden wiskunde en Nederlands bereiken de onderwijzers met de leerlingen de eindtermen in onvoldoende mate. Zeer recent evalueren leerkrachten het aanbod op basis van het leerplan maar dit leidt nog niet tot bijsturingen. Het aanbod is onvoldoende evenwichtig. De evaluatiepraktijk van beide leergebieden sluit onvoldoende aan bij het aanbod. De onderwijzers richten hun onderwijsleerproces te weinig op de actieve en procesmatige ontwikkeling van vaardigheden en strategieën bij de leerlingen. Het klasmanagement dat de onderwijzers aan de dag leggen, is onvoldoende gericht op leerlingen die samenwerkend, actief en zelfstandig leren. Op het vlak van leerbegeleiding komen de onderwijzers onvoldoende tegemoet aan de noden van de leerlingen. Verschillende onderwijzers benutten de onderwijstijd onvoldoende efficiënt. Ze richten zich te weinig op effectief leren met maximale leerwinst. De onderwijzers gebruiken klasintern te weinig het beschikbaar didactisch materiaal, zoals het leerplan voorschrijft. Hierdoor is het voor de leerlingen niet mogelijk om bepaalde eindtermen voor wiskunde en Nederlands te bereiken bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 5

6 Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de processen in de focus maakt duidelijk dat het schoolteam zowel voor onderwijsorganisatie als voor leerbegeleiding aan het begin van een ontwikkelingstraject staat. Om het lestijdenpakket functioneel aan te wenden, gaat het schoolteam niet uit van een concrete schoolvisie op onderwijs, noch van specifieke noden van de leerlingen. De schoolpopulatie bestaat uit een hoog percentage anderstalige leerlingen. Toch heeft het schoolteam geen doelgerichte visie op zorg en geen concrete doelstellingen over de leerbegeleiding van leerlingen. Kleuteronderwijzers maakten onderlinge afspraken. Gaandeweg is er in het kleuteronderwijs informeel een werking ontstaan rond de begeleiding van kleuters met noden. In de lagere afdeling laat het team bij gebrek aan visie, professionalisering en beleid kansen liggen in zowel de preventieve basiszorg als in de verhoogde zorg. De leerbegeleiding staat in deze afdeling niet garant voor de preventie van leermoeilijkheden noch voor het bijsturen of remediëren ervan. Het schoolbeleid staat voor belangrijke uitdagingen. De vele outputgegevens resulteren niet in een onderzoek naar de eigen onderwijskwaliteit en een outputbeleid dat de leerwinst moet verhogen. Het schoolteam moet zich grondig bezinnen over vernieuwingsinitiatieven op basis van de interne kwaliteitszorg om de leerwinst in de lagere afdeling te verhogen. Het schoolintern overleg onderbouwt momenteel de doelgerichte werking van de school niet. Het onderzoek naar de geselecteerde aspecten van de overige erkenningsvoorwaarden toont aan dat het schoolteam de onderzochte reglementering respecteert. De onderwijsinspectie geeft een gunstig advies voor zowel de erkenningsvoorwaarde "bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne" als voor de "overige erkenningsvoorwaarden". De onderwijsinspectie besluit haar erkenningsonderzoek op vlak van de onderwijsdoelstellingen met een gunstig advies voor de kleuterafdeling omwille van het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen voor wiskundige initiatie, Nederlands en lichamelijke opvoeding. Het team van deze afdeling kan zelf verder de onderwijskwaliteit bijsturen en verbeteren of borgen en zich hierbij laten inspireren door de aanbevelingen in dit verslag. Voor de lagere afdeling geeft de onderwijsinspectie een ongunstig advies voor de erkenningsvoorwaarde voldoen aan de onderwijsdoelstellingen omwille van het niet bereiken van de eindtermen van wiskunde en Nederlands. Het ongunstig advies betekent dat de onderwijsinspectie adviseert om de procedure op te starten om de erkenning van de school in te trekken. Het schoolteam kan gebruik maken van de wettelijk voorziene mogelijkheden om dit advies te laten opschorten. Als het schoolteam hierop wenst in te gaan, oordeelt de onderwijsinspectie dat het een beroep moet doen op externe ondersteuning om de tekorten te remediëren bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

7 2 DOORLICHTINGSFOCUS Op basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichting selecteerde de onderwijsinspectie onderstaande leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen voor verder onderzoek. 2.1 Leergebieden in de doorlichtingsfocus Kleuteronderwijs - Leergebieden Nederlands wiskundige initiatie lichamelijke opvoeding Lager onderwijs - Leergebieden Nederlands wiskunde lichamelijke opvoeding 2.2 Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus Onderwijs - Curriculum Onderwijsorganisatie Onderwijs - Begeleiding Leerbegeleiding 3004 bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 7

8 3 RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? 3.1 Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden? Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen levert voor de geselecteerde leergebieden het volgende op Kleuteronderwijs: Nederlands Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied Nederlands in voldoende mate na. Het leerplan is de basis om doelgericht te werken. Overleg leidt tot een graduele opbouw. De kleuteronderwijzers streven naar een actief leerproces en optimale betrokkenheid van de kleuters. Zij creëren een uitdagende leeromgeving met een geïntegreerd en evenwichtig aanbod. Via passende organisatievormen, activiteiten en materialen ondersteunt het onderwijs de taal- en denkontwikkeling van de kleuters Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied wiskundige initiatie in voldoende mate na. Het thematisch aanbod is breed en werkelijkheidsgericht. De verschillende domeinen van het leergebied komen evenwichtig aan bod. Een goede planning, concrete afspraken en professioneel overleg bevorderen een uitdagend aanbod voor de kleuters. De geplande hoekenverrijking en het contractwerk bieden voldoende kansen om de ontwikkeling van de kleuters te stimuleren Kleuteronderwijs: lichamelijke opvoeding Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen lichamelijke opvoeding in voldoende mate na. Het onderwijsaanbod is planmatig en gradueel uitgebouwd Kleuteronderwijs: Nederlands, wiskundige initiatie, lichamelijke opvoeding Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren De kleuteronderwijzers vertrekken vanuit de leerplannen om hun planningsdocumenten voor wiskunde, Nederlands en lichamelijke opvoeding op te maken. Sinds dit schooljaar koppelen de kleuteronderwijzers een bewakingsinstrument aan het uniform planningsdocument. De kleuteronderwijzers selecteren per activiteit doorgaans te veel leerplandoelen. Daarnaast schrijven ze concreet operationele doelen. Ze plegen regelmatig overleg over de inhoud van de tijds- en seizoensgebonden thema s en taalactiverende activiteiten. Ze maakten daarrond een aantal afspraken in twee niveaus, jongste en oudste kleuters. Dit overleg gebeurde ook rond de doelenselectie van dagelijks terugkerende activiteiten en de hoekenverrijking. Alle kleuteronderwijzers gebruiken een gradueel opgebouwde begrippenlijst en ook de streefwoordenschat per jaarthema is gradueel afgesproken. Het overleg tussen de derde kleuterklas en het eerste leerjaar resulteert nog niet in inhoudelijke afspraken bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

9 Materieel beheer Uitrusting Ontwikkelingsmaterialen Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Kindvolgsysteem Gericht op bijsturing De kleuteronderwijzers geven de kleuters kansen om in verschillende nevenactiviteiten of contractwerk de vooropgestelde doelen te verdiepen. Dit gebeurt zowel voor wiskundige initiatie als voor Nederlands. Ze streven een breed aanbod na met rijke activiteiten waarbij de kleuters optimale betrokkenheid tonen. Op basis van de leerplandoelen hebben de kleuteronderwijzers oog voor de volledigheid van het aanbod. De verschillende domeinen van wiskunde, Nederlands en lichamelijke opvoeding komen daarbij optimaal aan bod. Recent zijn afspraken gemaakt om het aanbod van taal te stimuleren en te verlevendigen doorheen de kleuterafdeling. Daarbij is zeker aandacht voor realistische contexten. De kleuters krijgen wel voldoende kansen om zowel zelfstandig als samen te werken en krijgen voldoende uitdaging. De klassikale waarnemingen en de dagelijks terugkerende kalendermomenten bieden door hun organisatievorm niet altijd maximale spreekkansen voor alle kleuters. Het team van de kleuterafdeling neemt verschillende initiatieven om aan taalactivering te doen. Zo is er de samenwerking met de taalcoach van de stad en de pedagogische studiedag rond taal die resulteerde in een aantal concrete afspraken. Een klas neemt ook deel aan een project rond klankherkenning en weet dit project op een zinvolle manier te integreren in het aanbod. De kleuteronderwijzers ondersteunen de taalverwerving met muzische activiteiten. Kleuteronderwijzers beschikken over voldoende didactisch materiaal. Ze maken zelf materiaal en spelen aan. De boekenhoeken zijn aangepast aan het lopende thema. Sommige kleuteronderwijzers zeggen dat ze de laatste jaren weinig didactisch materialen mochten bestellen. De kleuteronderwijzers beperken het aantal speelwerkblaadjes en kiezen eerder voor twee- en driedimensionale spelen ter ondersteuning van het onderwijsleeraanbod. Op schoolniveau bestaan een aantal afspraken over het evalueren van de leerplandoelen en begrippen. Op het ogenblik dat 80 % van de kleuters het doel bereikt en de begrippen kent, duiden kleuteronderwijzers het doel aan als bereikt. De meeste leerkrachten zijn nog niet vertrouwd met deze werkvorm en vinden deze opdracht moeilijk. Waardevol is dat de kleuteronderwijzers alle activiteiten evalueren in hun dagelijkse planningsdocumenten. Die evaluatie betreft niet enkel de activiteit, maar ook de evaluatie van individuele kleuters. De manier waarop deze evaluatie gebeurt, is nog leerkrachtafhankelijk, omdat er geen duidelijke verwachtingen zijn op beleidsniveau. De kleuteronderwijzers houden bijkomend klassikale en individuele observatiegegevens bij. Deze dienen als basis voor bijsturing, klasintern of tijdens de zorglestijden, en ter ondersteuning bij kindgesprekken. Vanaf de tweede kleuterklas nemen de kleuteronderwijzers genormeerde toetsen af voor taal en ordenen. Kleuteronderwijzers nemen die zelf af, verbeteren en analyseren deze en sturen de kleuters bij, soms in samenwerking met de SES-leerkracht bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 9

10 Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Professionalisering Deskundigheidsbevordering Nascholingen Interne expertise De verschillende evaluatiegegevens ondersteunen de beeldvorming van de kleuteronderwijzers over hun kleuters. De kleuteronderwijzers maken een paar keer per schooljaar een synthese van de gegevens en interacties in het kindvolgsysteem. Het frequent informeel collegiaal overleg en het overleg met de SES-leerkracht kleuteronderwijs resulteren in acties op kindniveau, zowel binnen de preventieve basiszorg als de verhoogde zorg. Bij de verhoogde zorg ligt de focus vooral op taalstimulering en motorische vaardigheden. De kleuteronderwijzers streven ernaar te komen tot een concrete zorgvraag vooraleer een kleuter aan te melden bij het CLB. Klasleerkrachten zijn niet betrokken bij het overleg met het CLB, waardoor gericht overleg ter ondersteuning van verhoogde zorg minimaal is. De zorgcoördinator heeft weinig zicht op de werking van het kleuteronderwijs. De kleuteronderwijzers voorzien bij de meeste activiteiten differentiatie, soms op groepsniveau, soms op individueel niveau. De verschillende zorgactiviteiten staan opgelijst en geëvalueerd. Op geen enkel moment is er een overleg voorzien waarbij alle kleuters aan bod komen. Overleg is er enkel voor risicokleuters. De gevolgde nascholingen rond taalactivering resulteren in concrete acties in de klassen. Rond wiskundige initiatie zijn er geen nascholingen geweest de voorbije jaren. In het kader van zorgondersteuning volgde geen enkele betrokkene nascholingen. De kleuteronderwijzers halen veel inspiratie uit het schoolintern, vooral informeel overleg Lager onderwijs: wiskunde Voldoet niet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor het leergebied wiskunde in onvoldoende mate. Het aanbod is onvoldoende evenwichtig en de evaluatie sluit onvoldoende aan bij het aanbod. Het onderwijsleerproces is onvoldoende gericht op de actieve en procesmatige ontwikkeling van vaardigheden en rekenstrategieën vertrekkend vanuit een reële context. Het klasmanagement en de leerbegeleiding zijn onvoldoende afgestemd op de noden van de leerlingen en het optimaliseren van de leerwinst. De verschillende outputgegevens resulteren niet in bijsturingen. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren Diverse outputgegevens wijzen op hiaten in de realisatie van de eindtermen en de toepassing van het leerplan wiskunde. Het team van de lagere afdeling hanteert een onderwijsleerpakket om het leergebied wiskunde vorm en inhoud te geven. Het gaat ervan uit dat dit de graduele opbouw van het aanbod garandeert. De onderwijzers hebben op schoolniveau geen afspraken om de verticale opbouw van wiskundige leerstrategieën te bevorderen. Sedert dit schooljaar zijn de onderwijzers meer gefocust op de leerplandoelen van het eigen net. Ze houden bij welke leerplandoelen aan bod kwamen en in onderling overleg maken de leerkrachten per graad afspraken op basis van het leerplan. Ze plannen de uitvoering van reële bijsturingen later. In de dagelijkse planningen vermelden de onderwijzers concreet operationele doelen. Attitudinale leerplandoelen komen in mindere mate aan bod in de planning noch in de praktijk van de meeste onderwijzers. Voor het domein meten presenteert het schoolteam tegenvallende resultaten. Om daaraan te verhelpen sprak het af om meer concreet te handelen in diverse meetactiviteiten. De onderwijzers doen dit al dan niet volgens eigen aanvoelen en opvatting bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

11 Curriculum Onderwijsorganisatie Onderwijstijd Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Leerlingvolgsysteem Gericht op bijsturing De mate waarin actief leren, handelend rekenen en verwoorden van rekenhandelingen aandacht krijgt, verschilt sterk van tussen de onderwijzers. Leerlingen krijgen in de meeste klassen niet het gevoel dat wiskunde een actief en constructief proces is. De procesmatige ontwikkeling van rekenvaardigheden komt onvoldoende aan bod. De klaswanden zijn doorgaans weinig ondersteunend voor het wiskundeonderwijs en om oplossingsmethodes aan te leren. Het klasmanagement richt zich in de meeste klassen te weinig op transfergericht onderwijs. Door het handboek te strikt te volgen, stimuleren de meeste onderwijzers te weinig het wiskundig denken van de leerlingen en komen ze te weinig tot enthousiast en gemotiveerd lesgeven. Tijdens verschillende observatiemomenten dagen de onderwijzers de leerlingen niet uit om zelfstandig, zelfgestuurd en actief te leren. Werken vanuit realistische contexten komt minimaal aan bod. Informatie- en communicatietechnologie geïntegreerd en functioneel toepassen tijdens de wiskundelessen is in alle klassen vrij beperkt. In verschillende klassen belemmert de tijdsverslindende klassikale verbetering efficiëntere vormen van evaluatie, zoals peer-evaluatie, zelfevaluatie en reflectie of diagnostische gesprekken. Deze gehanteerde evaluatievorm heeft voor de meeste leerlingen geen meerwaarde. Meestal krijgen de leerlingen weinig kansen tot zelf denken en actief leren. De meeste onderwijzers zeggen en denken te veel in de plaats van de leerlingen. Leerlingen krijgen te weinig de kans om te leren van elkaar, elkaar te ondersteunen, samen na te denken over wiskundige problemen en oplossingsstrategieën. Zelden krijgen ze de kans om verschillende oplossingsmethodes met elkaar te vergelijken en uit te proberen. Het schoolteam geeft te weinig aandacht aan handschriftontwikkeling als attitude van nauwkeurig werken. Dat is nefast voor verschillende domeinen van het leergebied wiskunde waar exact en nauwkeurig werken nodig is. De onderwijstijd voor dit leergebied voldoet, maar is sterk afhankelijk van klas tot klas. Verschillende onderwijzers benutten de onderwijstijd onvoldoende efficiënt, doordat deze te weinig gericht is op effectief leren met maximale leerwinst. De onderwijzers beschikken klasintern niet over voldoende didactisch materiaal om het bereiken van de onderwijsdoelstellingen voor wiskunde te ondersteunen. De onderwijzers hebben geen graduele afspraken om didactisch materiaal te gebruiken. Sommige onderwijzers brengen zelf concreet materiaal aan. De veelheid aan vooropgestelde doelen in de dagelijkse planningen bemoeilijkt de doelgerichte permanente evaluatie. De onderwijzers gebruiken vooral eigen en toetsen uit het onderwijsleerpakket om het aanbod te evalueren. Het beleid stelt geen verwachtingen ten opzichte van foutenanalyses en de meeste leerkrachten maken deze niet. Voor wiskunde nemen de onderwijzers twee keer per jaar een genormeerde test af. De resultaten daarvan nemen ze op in het kindvolgsysteem. De meeste onderwijzers wenden de resultaten van deze toetsen slechts in zeer beperkte mate aan voor preventieve maatregelen of om individuele leerlingen te remediëren. Verschillende onderwijzers zien het nut van deze testen niet in. Op schoolniveau zijn weinig afspraken over de verwachtingen ten opzichte van deze testen in het kader van evaluatie en leerbegeleiding. Evaluatiegegevens zoals de permanente evaluatie, de toetsen of de gestandaardiseerde testen leiden soms tot bijsturingen op kindniveau, maar niet op klasniveau bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 11

12 Het team van de lagere afdeling neemt jaarlijks deel aan schoolexterne genormeerde testen voor wiskunde. De tegenvallende resultaten leiden niet tot acties om de resultaten van de leerlingen bij te sturen. Opvallend is dat de onderwijzers zelf gelaten formuleren dat ze dit schooljaar een gelijkaardig resultaat verwachten. In verschillende klassen zijn leerlingenwerken niet nagekeken, zodat de mogelijkheid tot gerichte feedback ontbreekt. Recent zijn er op schoolniveau afspraken om leerplandoelen te evalueren. De meeste onderwijzers doen dat nog niet. De onderwijzers evalueren zelden probleemoplossende rekenvaardigheden en wiskundige attitudes. Op de basofiches, de info die de school doorgeeft naar het secundair onderwijs, staan opvallend veel leerlingen vermeld met problemen voor wiskunde. Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Professionalisering Deskundigheidsbevordering Interne expertise Nascholingen Kwaliteitszorg Recent zijn op school afspraken om leerplandoelen te evalueren. De meeste leerkrachten zijn daar nog niet aan toe. De leerkrachten evalueren zelden probleemoplossende rekenvaardigheden en wiskundige attitudes. Op de basofiches, de info die de school doorgeeft naar het secundair onderwijs, staan opvallend veel leerlingen vermeld met problemen voor wiskunde. Tijdens de verschillende observaties blijkt dat de onderwijzers de klasorganisatie, noch het onderwijsleerproces, noch de leerbegeleiding aanpassen om met leerlingen maximale leerwinst te halen. Resultaten van testen nemen de onderwijzers op in een kindvolgsysteem. Een gradueel opgebouwde preventieve basiszorg ontbreekt. De school gebruikt de SES-lestijden in de lagere afdeling om klassen in kleinere groepen te splitsen, maar dit leidt niet tot een meerwaarde voor het onderwijsleerproces. Indien nodig ondersteunen de directeur (tijdens haar onderwijsopdracht) en de zorgleerkracht de leerlingen klasintern. Dit gebeurt op vraag van de klastitularis. Ze gaan daarbij weinig structureel te werk. Er is nog geen sprake van een doelgerichte zorgwerking om wiskundeonderwijs aan te bieden voor kinderen met specifieke noden en behoeften. Wiskundeonderwijs afstemmen op de mogelijkheden en de noden van de leerling ontbreekt veelal. Deskundigheidsbevordering van de onderwijzers met het oog op het wiskundeonderwijs is de laatste jaren niet aan bod gekomen. Diverse outputgegevens wijzen op hiaten in de realisatie van het wiskundeonderwijs om de eindtermen te bereiken en in de toepassing van het leerplan wiskunde. De onderwijzers gebruiken vooral eigen en toetsen uit het onderwijsleerpakket, de tests uit het leerlingvolgsysteem en externe toetsen maar hiermee kunnen ze niet aantonen dat de leerlingen de eindtermen bereiken. De onderwijzers kwamen er nog niet toe om de resultaten van de leerlingen op externe toetsen grondig te analyseren en te bespreken en vervolgens aan te wenden om het aanbod of de didactische aanpak bij te sturen. Sommige onderwijzers verwoorden dat de leerlingen onvoldoende zelfstandig kunnen werken om aan externe toetsen deel te nemen en ze met de andere manier van vraagstelling niet overweg kunnen bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

13 Lager onderwijs: Nederlands Voldoet niet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor het leergebied Nederlands in onvoldoende mate. Het onderwijsleerproces is onvoldoende gericht op samenwerkend, actief en zelfstandig leren. Het aanbod is onvoldoende evenwichtig en de evaluatie sluit onvoldoende aan bij het aanbod. De resultaten van outputgegevens resulteren niet in bijsturingen. Het klasmanagement en de leerbegeleiding zijn onvoldoende afgestemd op de noden van de leerlingen of het optimaliseren van de leerwinst. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren De lagere afdeling beschikt niet over voldoende valide en betrouwbare outputgegevens waarmee ze kan aantonen dat de leerlingen de eindtermen van Nederlands bereiken. Om het aanbod vorm te geven, gebruiken onderwijzers een onderwijsleerpakket. Recent vergeleken de onderwijzers hun aanbod met de leerplannen en houden ze de volledigheid van hun aanbod bij. Bijsturingen gebeurden nog niet. De helft van de lestijden Nederlands spenderen de onderwijzers aan spelling terwijl de outputresultaten aantonen dat andere domeinen van Nederlands ook aandacht vragen. Het aanbod en de aanpak richten zich in de meeste klassen sterk op de overdracht van kennis. Vaardigheden aanleren en inzichten en attitudes bijbrengen bij leerlingen krijgt veel minder aandacht. Tijdens de lesobservaties blijkt dat de leerlingen zelden doelgerichte en motiverende opdrachten krijgen. De klasorganisatie heeft te weinig tot doel om tot samenwerking te komen en te leren van elkaar. Bij gebrek aan een efficiënt klasmanagement biedt het onderwijs geen meerwaarde voor leerlingen met een andere beginsituatie voor Nederlands dan de gemiddelde leerling in de klas. De onderwijzers houden met de beginsituatie van elke leerling te weinig rekening om het onderwijsleeraanbod inhoudelijk vorm te geven. Te veel onderwijstijd gaat verloren in weinig doelgerichte activiteiten. Voorbeelden daarvan zijn de klassikale verbeteringen, de te lange klassikale instructies en het inefficiënt verbeterwerk bij onder andere de spellingtaken. De zelfactiviteit van leerlingen krijgt te weinig stimulansen in de meeste klassen. De positieve en motiverende ondersteuning van de onderwijzer ontbreekt vaak. Kinderen krijgen te weinig impulsen om een taak zelfstandig aan te pakken. Volgens de onderwijzers ligt dit mee de verklaring van de resultaten op externe toetsen. De onderwijzers zetten informatie- en communicatietechnologie vrij beperkt geïntegreerd en functioneel in tijdens de lessen Nederlands. Ze beschikken over digitale borden, maar zetten die vooral in om oefeningen te projecteren of om de leerlingen antwoorden te laten kopiëren. De onderwijzers geven activiteiten rond handschriftontwikkeling. Het onderwijsleerpakket dat ze vanaf het tweede leerjaar hiervoor gebruiken, sluit niet aan bij dat van het eerste leerjaar. Tijdens schriftelijke werken is er te weinig aandacht voor verzorgd en ordelijk schrijven, noch voor nauwkeurigheid. Hierdoor maken de leerlingen veel fouten. Onder andere voor spelling hebben de leerlingen weinig zicht op de eigen sterktes en zwaktes. Zelden doen de onderwijzers een beroep op de metacognitieve vaardigheden van de leerlingen. Dit resulteert in een moeizaam leerproces, wat leerlingen weinig motiveert. De onderwijzers laten veel kansen tot transfer liggen; niet alleen tussen de verschillende domeinen van Nederlands, maar ook over de leergebieden heen ter ondersteuning van de taalvaardigheid. Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen In de klasbibliotheken staan vaak verouderde boeken. De materiële uitrusting van media om het onderwijsleerproces van Nederlands te ondersteunen, zoals aangegeven in het leerplan, is niet in alle klassen aanwezig bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 13

14 Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Leerlingvolgsysteem Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Professionalisering Deskundigheidsbevordering Interne expertise Nascholingen Kwaliteitszorg Het is voor de onderwijzers geen gewoonte om tijdens de lessen doelen te expliciteren of verwachtingen tegenover de leerlingen te verwoorden. De permanente evaluatie gebeurt vooral vanuit het eigen aanvoelen. De onderwijzers gebruiken meestal eigen toetsen en toetsen van het onderwijsleerpakket om het aanbod te evalueren. Ze maken doorgaans geen gerichte foutenanalyses om op basis hiervan het aanbod efficiënt bij te sturen of aan te passen. De onderwijzers organiseren klasoverschrijdend niveaulezen en peer-tutoring als reactie op de resultaten van leestesten. Volgens de zorgcoördinator verbeteren hierdoor de resultaten voor lezen. Andere tests van het leerlingvolgsysteem leiden niet tot evaluaties op kind- of klasniveau. De onderwijzers doen jaarlijks mee aan schoolexterne genormeerde testen voor Nederlands. Verschillende onderwijzers kijken de leerlingenwerken onvoldoende nauwkeurig na. De leerlingen schrijven vaak fouten, ook in de opgelegde verbeteringen. In de leerlingenwerken zijn weinig aanwijzingen dat er beperkte aandacht is voor de ontwikkeling van een sterk spellingbewustzijn bij de leerlingen. De klasorganisatie, het onderwijsleerproces noch de leerbegeleiding zijn aangepast om met leerlingen maximale leerwinst na te streven. Het kindvolgsysteem is minimaal ondersteunend bij de leerbegeleiding. Een systematisch en professionele opgebouwde preventieve basiszorg ontbreekt in verschillende klassen. Er is nog geen sprake van een doelgerichte zorgwerking om Nederlands aan te bieden voor kinderen met specifieke noden en behoeften. Nederlands was het voorbije jaar onderwerp van professionalisering. Het vernieuwde leerplan werd voorgesteld tijdens een personeelsvergadering. Via de taalcoach van de stad kreeg het schoolteam een waaier aan informatie om actief taalgebruik te stimuleren. Een aantal onderwijzers werkt met de aangeboden tips, maar op schoolniveau zijn daarrond geen bindende afspraken gemaakt. In verschillende klassen rendeert de gevolgde nascholing niet. Diverse outputgegevens wijzen op hiaten in de realisatie van het onderwijsleeraanbod om de eindtermen van Nederlands te bereiken en het leerplan Nederlands efficiënt toe te passen. Het team kwam er nog niet toe om deze vaststellingen grondig te analyseren en te bespreken en vervolgens aan te wenden om het aanbod of de didactische aanpak bij te sturen. Ze stellen jaar na jaar enkel de resultaten vast, maar gebruiken ze niet om het onderwijsleeraanbod op basis hiervan te optimaliseren of bij te sturen bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

15 Lager onderwijs: lichamelijke opvoeding Voldoet De lagere afdeling bereikt de decretaal vastgelegde eindtermen voor het leergebied lichamelijke opvoeding in voldoende mate. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren De leerkracht lichamelijke opvoeding hanteert het leerplan en andere bronnen als referentiekader om de inhouden van het leergebied te plannen. Hij beschikt over een jaar- en weekplanning waaruit de aandacht voor een evenwichtig en volledig aanbod blijkt. Verder houdt hij ook een dagboek bij waarin het lesonderwerp, de leerdoelstellingen en verwijzingen naar leerplandoelen en eindtermen zijn opgenomen. Er is horizontale samenhang met andere leergebieden of leergebiedoverschrijdende eindtermen. Het zwemmen gebeurt in gedifferentieerde groepen waarbij ieder kind maximale ontplooiingskansen krijgt. In de mate van het mogelijke houdt de leerkracht lichamelijke opvoeding rekening met de thema s die in de klassen worden aangeboden. De school neemt deel aan de verschillende activiteiten van de Stichting Vlaamse Schoolsport. Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Leerlingvolgsysteem Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg De school beschikt over voldoende didactisch materiaal om voor lichamelijke opvoeding de leerplandoelen toe te passen en eindtermen te realiseren. Het is gevarieerd en veelzijdig om variatie in de bewegingsopvoeding mogelijk te maken. De evaluatie voor lichamelijke opvoeding is evenwichtig en representatief om op gepaste tijdstippen na te gaan of de leerlingen de gestelde doelen bereiken. De leerkracht lichamelijke opvoeding neemt zowel de motorische vaardigheden als de attitudes op in de evaluatie. Hij informeert de leerlingen en hun ouders over de bewegingsvorderingen van het kind met een groeirapport. Op regelmatige basis wisselt de leerkracht lichamelijke opvoeding, via een digitaal platform, informatie uit met de ouders. De beeldvorming op het vlak van beweging is degelijk uitgewerkt. De leerkracht lichamelijke opvoeding houdt de evolutie van de motorische vaardigheden en attitudes goed bij. De leerkracht lichamelijke opvoeding begeleidt en ondersteunt tijdens de geobserveerde klasactiviteiten de leerlingen om gericht de vooropgestelde doelen te bereiken en passend te remediëren. De evoluties op het vlak van grove motoriek houdt hij bij in het leerlingvolgsysteem. Differentiëren door kinderen bewegingskansen te geven op hun niveau is in de school een verworvenheid bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 15

16 3.1.2 Voldoet de school aan de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne? De school krijgt een gunstig advies voor de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne. De organisatie van het welzijnsbeleid getuigt van een systematische risicobeheersing. Ze is waakzaam voor mogelijke veiligheidsproblemen en spoort mogelijke risico s en tekorten op door interne en externe controles. Op school is geen aangepast toegankelijk toilet. De onderwijsinspectie vertrouwt op het beleidsvoerend vermogen van de school om de risicobeheersing verder te versterken en de tekorten op te lossen Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde erkenningsvoorwaarden levert het volgende op. Onderzochte erkenningsvoorwaarde Leeft de school de bepalingen na over de taalregeling in het onderwijs? (decreet bao - art. 62,6 ) Neemt de school de reglementering inzake vakantieperioden en de aanwending van de onderwijstijd, zoals bedoeld in artikel 50 in acht? (decreet bao - art. 62,8 ) Heeft de school een beleidscontract of beleidsplan met een centrum voor leerlingenbegeleiding waarin de vereiste bepalingen zijn opgenomen? (decreet bao - art. 62,10 ) Wordt de officiële school begeleid door de begeleidingsdienst van het GO!, OVSG of POV? (decreet bao - art. 62, 2,4 ) ja ja ja ja bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

17 3.2 Respecteert de school de overige reglementering? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde reglementering levert het volgende op. Onderzochte regelgeving Is er een schoolreglement waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 37) geldelijke en niet-geldelijke ondersteuning die niet afkomstig is van de Vlaamse gemeenschap en de rechtspersonen die ervan afhangen de bijdrageregeling de engagementsverklaring tussen de school en de ouders waarin wederzijdse afspraken worden opgenomen over het oudercontact, voldoende aanwezigheid, vormen van individuele leerlingenbegeleiding en het positieve engagement ten aanzien van de onderwijstaal het recht op inzage door de ouders en hun recht op toelichting bij de gegevens die op de leerling betrekking hebben, waaronder de evaluatiegegevens die worden verzameld door de school informatie over extra-murosactiviteiten de afspraken in verband met het rookverbod het reglement inzake tucht en schending van de leefregels van de leerlingen, met inbegrip van een preventieve schorsing, een tijdelijke uitsluiting of een definitieve uitsluiting en inzake de beroepsprocedure, inbegrepen het hanteren van redelijke en haalbare termijnen de procedures volgens welke getuigschriften worden toegekend, met inbegrip van de beroepsprocedure bepalingen in verband met het recht op onderwijs aan huis de afspraken in verband met onderwijs aan huis richtlijnen inzake afwezigheden en te laat komen afspraken in verband met huiswerk, agenda s, leerlingenevaluatie en rapporten de wijze waarop de leerlingenraad, de schoolraad en de ouderraad in voorkomend geval wordt samengesteld Is het schoolreglement conform het inschrijvingsrecht? (decreet bao - art. 37) Is er een schoolwerkplan waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 47) de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van fundamentele uitgangspunten dat het schoolbestuur voor de school vastlegt de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in leerlingengroepen de wijze waarop de school het leerproces van de leerlingen beoordeelt en daarover rapporteert de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die leerbedreigd zijn, inclusief de werkvormen met andere scholen van gewoon/buitengewoon onderwijs de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en ontwikkelingskansen van al haar leerlingen Bezorgt de school de verplichte informatie aan de ouders correct bij de eerste inschrijving? (decreet bao - art. 28) Voert de school een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid met het oog op de optimale leer- en ontwikkelingskansen van alle leerlingen? (decreet bao - art. 153 septies) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, voorziet ze dan voor de leerkrachten nascholing taalvaardigheid en sociale integratie? (BVR personeelsformatie) Respecteert de school de voorgeschreven procedure die leidt tot het afleveren van een getuigschrift? (decreet bao - art en BVR van ) Bewaart de school de bepaalde lijsten, notulen en dossiers met betrekking tot het getuigschrift? (decreet bao - art en BVR van ) Respecteert de school de voorgeschreven procedure die leidt tot het afleveren van attesten aan leerlingen die geen getuigschriften krijgen? (decreet bao - art en BVR van ) Respecteert de school het recht op 28 lestijden per week? (decreet bao - art. 48) ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja 3004 bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 17

18 4 BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerde procesindicatoren of procesvariabelen levert het volgende op. 4.1 Onderwijsorganisatie Doelgerichtheid Ondersteuning Doeltreffendheid Ontwikkeling Om het lestijdenpakket efficiënt en gericht op de leerlingenpopulatie aan te wenden, vertrekt het schoolteam niet vanuit een visie op onderwijs, noch vanuit specifieke noden van de leerlingen op de school. Het schoolteam streeft er bij de verdeling van de lestijden vooral naar om alle klassen te ontdubbelen. Om dit mogelijk te maken, gebruikt het ook de beschikbare SES-lestijden. Hoewel deze lestijden vrij door het schoolteam zijn te organiseren, leveren ze op deze manier geen meerwaarde op vanuit de socioeconomische status van de leerlingen. De klassplitsing leidt er ook niet toe dat het schoolteam op deze manier inspeelt op de specifieke noden van de schoolpopulatie. De kleuterafdeling startte dit jaar met een peuterklas met vier peuters, momenteel zijn er zeven. Dit staat in schril contrast met de eerste kleuterklas waar momenteel zesentwintig kleuters zitten, waarvan verschillende met een thuistaal die niet het Nederlands is. In de lagere afdeling is één lestijd lichamelijke opvoeding per week voorzien en gaan de leerlingen om de twee weken zwemmen. Elke klas voorziet twee lestijden uit het lestijdenpakket, terwijl de meeste tijd verloren gaat aan verplaatsingen en niet aan lichamelijke opvoeding. De scholengroep compenseert de vier lestijden lesopdracht die de directeur heeft. De zorgcoördinator werkt vooral voor de lagere afdeling en oefent haar opdracht niet uit in het kleuteronderwijs. De huidige onderwijsorganisatie voor lichamelijke opvoeding/zwemmen zorgt voor een niet optimaal gebruik van de onderwijstijd voor dit leergebied. De huidige organisatie van de klassen voor de jongste kleuters biedt weinig meerwaarde voor de grote groep anderstalige kleuters. De organisatie van de SES-lestijden is momenteel niet ondersteunend voor de onderwijskwaliteit. De school heeft momenteel geen plannen om de onderwijsorganisatie bij te sturen, aan te passen of te optimaliseren. 4.2 Leerbegeleiding Doelgerichtheid Het schoolteam kent de visie op leerbegeleiding van het GO! Onderwijs van de Vlaamse gemeenschap niet. De school heeft geen gezamenlijke visie op zorg noch concrete beleidsdoelen. De zorgcoördinator kreeg onvoldoende mandaat om een beleid uit te zetten en werkt momenteel enkel ondersteunend in de lagere afdeling. Gaandeweg is er in het kleuteronderwijs informeel een werking ontstaan die ondersteunend is op klasniveau met SES-lestijden. In de lagere afdeling staan leerkrachten meestal alleen in voor de preventieve basiszorg en de verhoogde zorg bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

19 Ondersteuning Doeltreffendheid Ontwikkeling In de kleuterafdeling is de preventieve basiszorg en verhoogde zorg geïntegreerd binnen de klaswerking vanuit verschillende acties, gekoppeld aan evaluaties. SESleerkrachten ondersteunen de kleuteronderwijzers daarbij. Voor ondersteuning in de individuele verhoogde zorg plegen klasleerkrachten nooit rechtstreeks overleg met het CLB. De kleuteronderwijzers schrijven daarvoor een aanmeldingsfiche met ondernomen acties en een zorgvraag. De leerkrachten formuleren doorgaans zeer algemene zorgvragen. In de kleuterafdeling volgde niemand vorming rond leerbegeleiding. Het klasmanagement is in de meeste klassen niet gericht op differentiatie en adaptief leren, noch tijdens de reguliere lestijden, noch tijdens de lestijden waarbij klasinterne ondersteuning is. De verzamelde evaluatiegegevens van de klaseigen en genormeerde toetsen leiden niet tot gerichte analyses op klas- en leerlingniveau met het oog op bijsturing of preventie. De zorgcoördinator ondersteunt één lestijd in elke klas. In de meeste klassen gebeurt die ondersteuning planmatig noch efficiënt en ondersteunt zij vooral noden van het moment. Een aantal leerlingen krijgen schoolexterne hulp. Opvallend is dat deze leerlingen geen aanmeldingsfiche hebben en niet opgenomen zijn in het overleg met het CLB. De leerbegeleiding is eveneens weinig afgestemd op het ontwikkelen van sticordimaatregelen voor kinderen met specifieke opvoedings- en onderwijsnoden. Een digitaal zorgsysteem ondersteunt het bijhouden van leerlingengegevens maar biedt momenteel weinig meerwaarde voor de leerbegeleiding. De zorgcoördinator volgt momenteel een intensieve opleiding ter ondersteuning van haar coördinerende functie. De kleuteronderwijzers leveren inspanningen om de leerbegeleiding in het kader van preventie en remediëring en op basis van de evaluatiegegevens vorm te geven. In de lagere afdeling leiden de afname van de verschillende testen noch het geboden onderwijs tot begeleiding en ondersteuning van leerlingen met het oog op een maximale leerwinst. De onderwijzers laten daarbij kansen liggen in zowel de preventieve basiszorg als in de verhoogde zorg bij gebrek aan visie, beleid en professionalisering. De leerbegeleiding staat niet garant voor de preventie van leermoeilijkheden noch voor het bijsturen of remediëren ervan in de lagere afdeling. Er is duidelijke nood aan interne en externe professionalisering om een doelgerichte preventieve basiszorg en verhoogde zorg te realiseren. Onderwijs op maat realiseren staat aan het begin van het ontwikkelingstraject in deze school met een hoog percentage anderstalige leerlingen bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 19

20 5 ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL Het onderzoek naar het algemeen beleid van de school levert volgende vaststellingen op. Visieontwikkeling Leiderschap Besluitvorming Kwaliteitszorg Op schoolniveau vertrekt het team zelden vanuit een gezamenlijke en gedragen visie om vernieuwingsinitiatieven te nemen. De prioriteiten leiden meestal niet tot gerichte implementatie en/of opvolging. Leerkrachten vertrekken in deze school voor hun onderwijsaanbod vooral vanuit hun eigen visie op goed onderwijs. In de kleuterafdeling zijn de leerkrachten meer op elkaar afgestemd omdat er meer traditie van overleg is. Gaandeweg groeit in deze afdeling een informele en gedeelde visie op goed en betrokkenheidsverhogend onderwijs. Het team zegt zich te profileren als een groene school met aandacht voor milieu en wil als kleinschalige school aandacht hebben voor het totale kind. De directeur is sedert begin dit schooljaar op deze school en vervangt de afwezige directeur voor opeenvolgende korte periodes. Ze leverde heel wat inspanningen op beleidsniveau. Zo wou ze bij haar aanstelling prioritair werk maken van het onderwijsaanbod. Ze continueerde de introductie van raamwerken die dienen als plannings- en scoringsinstrument voor de leerplannen. Ze volgt de gemaakte afspraken in het kader van oplijsting en graadoverleg op. Door maandelijks alle planningsdocumenten te controleren, volgt zij het administratieve werk van de leerkrachten op. Ze is betrokken bij het zorgoverleg en de contacten met het CLB. In het kader van administratieve verantwoording van het aanbod zette zij een sterke gerichte druk op het team. De directeur heeft momenteel geen zicht op het klasintern onderwijsproces. Op school zijn een aantal werkgroepen; MOS (milieu op school), ICT, gezondheid. De directeur laat zich bij de uitvoering van haar eigen taak en ook expliciet bij de schoolprioriteit, werken met leerplannen, ondersteunen door de directeur coördinator en de pedagogische begeleiding. Ze volgt nascholingen die haar moeten ondersteunen in haar nieuwe functie. Zij maakte een schoolontwikkelingsplan op voor de school op langere termijn zonder zicht te hebben op de mogelijke uitwerking, gezien haar tijdelijke opdracht. De directeur is er zich van bewust dat het schoolintern overleg optimaler kan verlopen. Daarom nam ze dit item op in het schoolontwikkelingsplan. De personeelsvergaderingen zijn recent vooral gericht op het onderwijskundig functioneren van de school, heel specifiek de volledigheid van het aanbod vanuit de leerplannen. De school hecht veel belang aan een degelijke communicatie met de ouders en neemt hiertoe de nodige initiatieven. Het team heeft outputgegevens. Deze resulteren niet in een kwaliteitsonderzoek en een outputbeleid. De resultaten in de lagere afdeling hebben niet geleid tot analyses, afspraken en bijsturingen. Op deze school is er nood om een duidelijke koers uit te zetten vanuit de context- en outputgegevens en om deze inhoudelijk en procesmatig op te volgen bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

21 GOK- en zorgbeleid Het schoolteam heeft geen duidelijke visie over de wijze waarop het zijn zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid vorm wil geven. Het baseert zijn zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid niet op de analyse van data en kent de noden van alle leerlingen in onvoldoende mate. Het team organiseert de acties niet vanuit operationele doelstellingen. De school heeft zicht op het aantal leerlingen dat vanuit het eerste leerjaar doorstroomt tot het zesde leerjaar zonder leerachterstand op te lopen De schoolorganisatie ondersteunt in onvoldoende mate het zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid. Het schoolteam werkt geen acties uit op leerling-, leraren- en schoolniveau. Het schoolteam neemt een aantal initiatieven die kleuterparticipatie bevorderen. Het schoolteam heeft geen zicht op de effecten van eventuele acties binnen het zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid. Het schoolteam heeft in zijn professionaliseringsbeleid geen aandacht voor de deskundigheidsbevordering van teamleden met het oog op het schooleigen zorgen gelijkeonderwijskansenbeleid bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 21

22 6 STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL 6.1 Wat doet de school goed? Wat betreft de erkenningsvoorwaarden De kleuteronderwijzers en de leerkracht lichamelijke opvoeding enten de activiteiten op de leerplandoelen. De evaluatie voor lichamelijke opvoeding is evenwichtig en resulteert in ondersteuning en bijsturing. De kleuteronderwijzers en leerkracht lichamelijke opvoeding zorgen voor een actief leerproces via passende organisatievormen en met aandacht voor taal-,denk- en motorische ontwikkeling. Het intern overleg en implementatie van de professionalisering in het kleuteronderwijs zijn ondersteunend voor het onderwijsaanbod. 6.2 Wat kan de school verbeteren? Wat betreft de erkenningsvoorwaarden De onderwijzers kunnen een actieve, werkelijkheidsgerichte en procesmatige ontwikkeling van vaardigheden en strategieën nastreven voor wiskunde en Nederlands. De onderwijzers kunnen het klasmanagement en de leerbegeleiding afstemmen op de noden van de leerlingen en het verhogen van leerwinst in de lagere afdeling. De onderwijzers kunnen de onderwijstijd effectiever gebruiken. De onderwijzers kunnen de evaluatie voor wiskunde en Nederlands nauwer laten aansluiten bij het aanbod. Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen Het schoolteam kan onderwijs op maat realiseren vanuit een gezamenlijke gedragen visie, vooropgestelde doelen, doelgerichte professionalisering en engagement. Het schoolteam kan de onderwijsorganisatie afstemmen op de eigen visie en prioriteiten. Wat betreft het algemeen beleid Outputgegevens kunnen resulteren in een kwaliteitsonderzoek en een outputbeleid. Het schoolteam kan vernieuwingsinitiatieven nemen op basis van de interne kwaliteitszorg. Het schoolintern overleg kan gerichter en functioneler in het belang van doelgericht en kwaliteitsvol onderwijs. 6.3 Wat moet de school verbeteren? Wat betreft de erkenningsvoorwaarden De leerkrachten van de lagere afdeling moeten met de leerlingen de eindtermen voor wiskunde en Nederlands bereiken bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

23 7 ADVIES BETREFFENDE DE ERKENNINGSVOORWAARDEN In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies: ONGUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor het lager onderwijs omwille van het niet voldoen aan de onderwijsdoelstellingen voor Nederlands, wiskunde. In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies met betrekking tot het zelfstandig remediëren van tekorten: de onderwijsinspectie oordeelt dat de instelling een beroep moet doen op externe ondersteuning om de tekorten te remediëren. In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 en meer bepaald het artikel , wordt de procedure tot intrekking van de erkenning van de structuuronderdelen met een ongunstig advies opgestart. GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor het kleuteronderwijs. voor de erkenningsvoorwaarde 'bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne'. voor de overige erkenningsvoorwaarden. 8 OVERIGE REGELGEVING: REGELING VOOR VERVOLG Op de gecontroleerde overige regelgeving werden door het inspectieteam geen inbreuken voor verder gevolg door de onderwijsinspectie vastgesteld. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Lucrèce MATTHIJS de inspecteur-verslaggever Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de school Martine COPPENS Directeur a.i. Lieve De Brabanter de directeur 3004 bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar ) 23

24 9 ADDENDUM Het bestuur van de instelling heeft een beroep gedaan op art van het Kwaliteitsdecreet van 8 mei Het heeft binnen de opgelegde termijn na het ontvangen van het ongunstig advies de opschorting van de procedure tot intrekking van de erkenning aangevraagd op basis van een door het bestuur van de instelling uitgewerkt verbeteringsplan. Op basis van het ministerieel besluit van 18 mei 2010 houdende delegatie van sommige bevoegdheden inzake onderwijs aan de inspecteur-generaal en conform art. 3 en 4 van het besluit van de Vlaamse Regering houdende de vaststelling van de criteria ter beoordeling van verbeteringsplannen van 17 januari 2014 keurde de inspecteur-generaal het ingediende verbeteringsplan goed. De procedure tot intrekking van de erkenning wordt hierdoor opgeschort tot en met 18 september bao GO! basisschool L.P.Boon Erembodegem te EREMBODEGEM (Schooljaar )

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121