Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen

Transcriptie

1 Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen Partner in de Hogeschool-Universiteit Brussel Huart Hamoirlaan Brussel Thuiscompagnie ondersteunt gezinnen. Verzorgenden en gezinnen werken samen aan betekenisvolle veranderingen in het gezin. 1 Thuiscompagnie en het onderzoek Onderzoeksopzet? De bevraagde gezinnen en hun ondersteuningstraject? Onderzoeksbevindingen Levenskwaliteit Betekenisvolle veranderingen in het functioneren van het gezin (Tijdelijk) uitblijven van (verdere) verbetering (?) Psychische klachten blijven hoog maar de ondersteuning komt hun persoonlijk welbevinden en functioneren ten goede Grote tevredenheid over de verzorgende De ondersteuning komt veelal tegemoet aan hun verwachtingen en behoeften Aanbevelingen Brede gedragenheid en implementatie van het versterkend en verbindend werken Deskundigheidsbevordering door opleiding, vorming en opvolging Afstemming en meerdimensionaal werken Langdurige ondersteuning en nazorg Hoe gaat Thuiscompagnie verder? Meer informatie over het onderzoek? Dank

2 1 Thuiscompagnie en het onderzoek Thuiscompagnie werd ontwikkeld door de Provincie Limburg. Het wil gezinnen extra steun geven bij het opnemen van taken in het gezin. Verzorgenden van de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg komen aan huis en gaan samen met het gezin aan de slag. In opdracht van Minster Lieten, bevoegd voor Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, evalueerde het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Hogeschool Universiteit Brussel) de aanpak van Thuiscompagnie. 1.1 Onderzoeksopzet? Het onderzoek liep van 1 november 2011 tot en met 31 oktober We onderzochten hoe deze ondersteuningsvorm werkt en wat deze ondersteuningsvorm betekent. Om dat te weten te komen vroegen we aan verschillende mensen hoe Thuiscompagnie werkt. We interviewden 12 gezinnen (12 moeders, 4 vaders en 2 jongeren). We bevroegen ook verzorgenden, hun coachen, de coördinator en andere mensen en diensten die zich inzetten voor Thuiscompagnie. In dit boekje geven we een overzicht van een aantal belangrijke bevindingen van het onderzoek. We gaan vooral in op de ervaringen van de moeders, vaders en jongeren die we interviewden. 1.2 De bevraagde gezinnen en hun ondersteuningstraject? De gezinnen die op Thuiscompagnie zijn heel verscheiden. Geen enkel gezin is hetzelfde. Ook de gezinnen die we interviewden zijn heel verscheiden. Vanuit elk type dienst werd minstens 1 gezin geïnterviewd (private diensten, ocmw diensten, Welzijnsregio Noord-Limburg). De gezinnen woonden over heel Limburg verspreid. Er namen eenoudergezinnen, tweeoudergezinnen en nieuw samengestelde gezinnen aan het onderzoek deel. De kinderen in deze gezinnen, waren van alle leeftijden: van 0 tot 18 jaar en ouder. Er waren gezinnen met 1 kind, maar ook gezinnen met 2, 3, 4 of 5 kinderen. Ook de ondersteuningstrajecten zijn heel verscheiden. Voor de gezinnen die we interviewden varieerde de periode dat een verzorgende in het gezin aan de slag was, van 1 maand tot 3 jaar. In sommige gezinnen kwam de verzorgende 4 uur per week. In andere gezinnen kwam de verzorgende 6u, 7u, 8u of 12 uur per week. Zowel gezinnen met 1 verzorgende als gezinnen met 2 verzorgenden namen deel aan het onderzoek. In het onderzoek konden we de gezinnen een keer interviewen. Wat we hier beschrijven is met andere woorden een momentopname. Bovendien konden we enkel gezinnen bevragen waar het ondersteuningstraject vrij goed verliep. Zowel de coachen, die de gezinnen vroegen naar deelname aan het onderzoek, als de gezinnen zelf bevestigen dat. De interviews met de gezinnen geven ons dan ook vooral informatie over de kracht van Thuiscompagnie. 2

3 2 Onderzoeksbevindingen In de gesprekken met de ouders en jongeren kwamen verschillende thema s aan bod. We bespreken achtereenvolgens: - hun beoordeling van hun levenskwaliteit, - de veranderingen die ze in hun gezin ervaren en het (tijdelijk) uitblijven van die veranderingen, - het voorkomen van psychische klachten en het persoonlijk welbevinden en functioneren, - hun beoordeling van de verzorgende, - de afstemming van de ondersteuning op hun verwachtingen en behoeften. 2.1 Levenskwaliteit De gezinnen zijn vrij tevreden over hun levenskwaliteit. Gemiddeld, dit wil zeggen over al de gezinnen heen, bedraagt hun score 4.85 op 7. vrij tevreden over levenskwaliteit Ik heb zoveel meegemaakt, maar ik laat me niet gaan, ik ga toch maar op zoek naar verbetering, dan ben ik fier op mezelf, dan ben ik fier dat ik dat allemaal doe, ik ben erg tevreden daarover. Maar ik ben nog niet tevreden over waar ik sta. (moeder Lelie) Als we kijken naar de verschillende levensdomeinen, dan blijkt dat ze het meest ontevreden zijn over hun financiële situatie (gemiddelde score = 3.67 op 7) en hun lichamelijke gezondheid (gemiddelde score = 3.87 op 7). Dit zijn twee levensdomeinen waar verzorgenden weliswaar een ondersteunende rol in kunnen spelen en dat ook effectief doen (zie verder). We kunnen echter niet verwachten dat de verzorgenden deze problemen kunnen oplossen. meest ontevreden over financiën en gezondheid Eigenlijk is dat niet genoeg om rond te komen. (moeder Lelie) Ik heb last van mijn knoken, soms stekende pijnen en ik heb last van een hoge bloeddruk. (moeder Banu) De ondersteuning van de verzorgende vermindert de belasting die van deze levensdomeinen uitgaat, zo getuigen verschillende ouders. Hun financiële situatie wordt bijvoorbeeld beter beheersbaar: - door de tips die ze krijgen voor aankopen (bv. waar wat goedkoop aankopen), - door samen aankopen te doen, - door de opvolging van hun administratie (bv. facturen, betalingen enz.), - door de aansporing om contact op te nemen met het ocmw, de bank enz en de ondersteuning die ze daarbij krijgen (bv. meegaan naar de bank, telefonisch informatie opvragen over de reden van de stopzetting van een dienst of abonnement), - door hen door te verwijzen naar de voedselpakkettenbedeling. Uit de voorbeelden blijkt dat de verzorgende ook een brug- of verbindingsfiguur kan zijn naar de samenleving: ze introduceert, stimuleert of ondersteunt contacten met diensten uit die samenleving. 3

4 maar worden goed ondersteund Ik ben eigenlijk niet tevreden over mijn financiële situatie, maar ik ben wel tevreden over de hulp die ik daarbij krijg. (moeder Kimberly) De verzorgende geeft me ook tips met de inkopen In het begin kocht ik altijd merken. Gisteren waren we in de Aldi. Daar heb ik dan poetsmiddel voor 99 cent Dat is toch nog goedkoper Ik word heel goed gesteund. (moeder Jessy) Door dat de verzorgende samen met de gezinsleden huishoudelijke taken opneemt (bv. poetsen, opruimen), wordt de belasting door hun gezondheidsproblemen ook niet verder verzwaard. Over hun mentale gezondheid en hun woonsituatie zijn de gezinnen gemiddeld genomen niet ontevreden, niet tevreden. Ze zijn het meest tevreden over hun sociale relaties: over hun relatie met huisgenoten, met partner en met anderen zijn ze eerder tevreden tot tevreden. 2.2 Betekenisvolle veranderingen in het functioneren van het gezin Het ondersteuningstraject van Thuiscompagnie wordt door de begeleide gezinnen als een daadwerkelijke hulp ervaren. Het zorgt ook voor betekenisvolle veranderingen in het functioneren van hun gezin. In 3 op de 4 gezinnen rapporteert een ouder en/of een jongere een concrete verbetering. Het merendeel van de ouders en jongeren (15/18) zegt dat de aanpak van het huishouden verbeterd is. We zien hier het effect van het actief, in en met het gezin praktisch aan de slag gaan: er wordt meer opgeruimd, de woning wordt beter onderhouden, er is een betere taakindeling en planning, het gezin kookt zelf meer en/of gezonder. andere (betere) aanpak huishouden Ik krijg nu alles beter georganiseerd. (moeder Jessy) Het is rapper proper ja het gaat beter. Ik heb daar nu meer zicht op. In het begin moest ik nog zoeken. Ja, het opruimen is beter nu, nu wordt er dagelijks wat opgeruimd. (vader Filip) Ik ben verschoten dat mijn zus haar kamer opgeruimd blijft Met mijn twee zussen, ik denk dat dat toch wel veel gedaan heeft dat de verzorgende hier is. (jongere Joske) In 3 van de 5 gezinnen gaan de ouders anders om met de kinderen. Doordat ze de praktische huishoudelijk taken beter georganiseerd krijgen, komt er meer tijd vrij om met de kinderen bezig te zijn. Zo krijgen ze ook mentaal meer ruimte om aandacht aan de kinderen te besteden. De ouders signaleren dat ze nu meer met de kinderen spelen, rustiger zijn, minder snel boos worden en hun kinderen meer aanmoedigen om dingen te doen. Dit laat hen ook toe om een betere band met de kinderen op te bouwen. Voor verschillende ouders helpen de adviezen en het voorbeeldgedrag van de verzorgende om op een positieve manier met de kinderen om te gaan. 4

5 anders omgaan met de kinderen Ge moet uw kinderen aanleren van kom ruim dat direct op Het is niet alleen bij uzelf, het is ook bij de kinderen. Maar gij als ouder, ge moet dat aanleren dat de kinderen moeten helpen en daar is niets mis mee. (moeder Lelie) Daarvoor was dat altijd kat en hond [moeder en kinderen]. Nu soms nog, maar het is toch al veel beter. (jongere Joske) Het is geweest dat mijn dochter constant mijn aandacht wou en dat de verzorgende zei: "Ja, ik zal wel efkes". En dan ziet ge hoe ze dat doet. Zo ja, ik ga dat de volgende keer zo eens proberen. (moeder Carla) In 2 op de 3 gezinnen is het gedrag van de kinderen veranderd door de ondersteuning. De kinderen ruimen meer op, ze snoepen minder, ze zijn rustiger, ze luisteren beter, ze houden zich beter aan afspraken enz. Twee ouders vinden dat hun kinderen zich nu beter in hun vel voelen. verbetering gedrag en welbevinden van de kinderen Ze zijn rustiger. Als ik iets vraag, ze doen het rapper... Ik begrijp de kinderen sneller. Ze zijn openen tegen mij geworden. (moeder Femke) De kinderen beginnen zich beter in hun vel te voelen omdat ze ook zien, mama verandert. (moeder Lelie) Verschillende ouders wijzen op de positieve invloed van de ondersteuning op de relaties met anderen. Voor 2 moeders is hun relatie met hun partner verbeterd: het is gezelliger, de partner houdt meer rekening met moeder, ze leven meer naar elkaar toe dan naast elkaar. Twee ouders ervaren een positief effect op het bredere sociale netwerk: ze kunnen thuis terug mensen ontvangen en ze hebben andere mensen leren kennen (doorverwijzing naar een vereniging). Door de inzet van de verzorgende wordt voor hen de verbinding met mensen uit het informele netwerk (terug) mogelijk gemaakt of versterkt. 2.3 (Tijdelijk) uitblijven van (verdere) verbetering (?) In 3 van de 12 gezinnen rapporteert geen enkele bevraagde ouder of jongere een verbetering op een van de voorgaande domeinen. Bij 2 van de 12 gezinnen was er op het moment van de bevraging geen verandering: ze waren tevreden over de ondersteuning, maar dit vertaalde zich niet in een (verdere) vooruitgang. Bij 1 gezin deed zich een uitgesproken terugval voor. In deze gezinnen maakten de opeenvolgende belastende gebeurtenissen (bv. verhuis, zware financiële terugval) een verbetering onmogelijk. Ook het feit dat de verzorgende tijdelijk wegviel of het samen dingen doen niet goed verliep, maakte dat verbetering niet mogelijk was. 2.4 Psychische klachten blijven hoog Psychische klachten zijn bij de bevraagde ouders uitgesproken aanwezig: 10 van de 16 ouders melden dat ze door zorgen slecht slapen, 10 van de 16 ouders voelen dat alles wat ze doen met moeite gaat. We weten dat belastende gebeurtenissen uit het verleden, gezondheidsproblemen en andere bekommernissen mee aan de basis kunnen liggen van psychische klachten. Deze verdwijnen ook niet zomaar. Een langdurige ondersteuning en een meer psychologische of therapeutische ondersteuning zijn soms nodig. Het merendeel van de bevraagde gezinnen (10/12) wil ook verder door Thuiscompagnie ondersteund worden. Eén gezin twijfelt of ze alleen, zonder de steun van de verzorgende, de gerealiseerde verbeteringen zullen kunnen handhaven. Een ander gezin wil de ondersteuning afbouwen. 5

6 Ondanks het groot aantal psychische klachten, slaagt Thuiscompagnie er samen met de gezinnen toch in om op verschillende domeinen betekenisvolle veranderingen te realiseren (bv. het huishouden runnen, orde creëren, positieve aandacht geven aan de kinderen, administratie op orde krijgen enz.). 2.5 maar de ondersteuning komt hun persoonlijk welbevinden en functioneren ten goede Ondanks het voorkomen van psychische klachten, voelt het merendeel van de ouders zich beter door de ondersteuning van Thuiscompagnie. Hun zelfvertrouwen en eigenwaarde zijn toegenomen, hun motivatie en daadkracht nemen toe. Dit illustreert hoe de verzorgende hen ondersteunt in het leggen van verbinding met henzelf. persoonlijk welbevinden en functioneren De verzorgende betekent veel, want die geeft me wel dat gevoel van eigenwaarde te hebben en zelfvertrouwen. En naar het huishouden toe en de opvoeding. En dat is natuurlijk met vallen en opstaan. (moeder Lelie) Het pakt veel stress weg. Ja, een verlossing van alle stress. (vader Witte) Ik kan meer aan, alles meer inzien De verzorgende komt ook twee keren per week. Als ik dan eens de draad kwijt ben, dan pikken we die samen weer terug op Ook de positieve kritiek, mijn zelfbeeld gaat terug omhoog. Ik heb dan ook meer zin om wat meer dingen te presteren, dingen waar dat ik vroeger geen goesting meer in had. (moeder Kimberly) 2.6 Grote tevredenheid over de verzorgende De tevredenheid over de verzorgenden is heel groot. De laagste score bedraagt 8 op 10, de hoogste score 10 op 10. Als we de scores van al de mensen die we interviewden samen nemen, dan geeft dat een gemiddelde score van 9.4 op 10. Zowel wat de verzorgende doet als hoe de verzorgende dat doet krijgen een positieve beoordeling. Ouders en jongeren zijn bijvoorbeeld uitgesproken tevreden over de praktische en de emotionele ondersteuning die de verzorgende biedt. Ze waarderen de positieve ingesteldheid, de positieve kritiek, het begrip, de stimulerende en de motiverende aanpak van de verzorgende, de vriendschap die ze ontvangen, tot het feit dat ze op tijd komt. Uit de taakanalyse blijkt ook dat verzorgenden wel degelijk in staat zijn om een meervoudige rol te spelen in de gezinnen. Ze overtreffen wat een poetsvrouw in de gezinnen kan doen. Ze zijn bij wijze van spreken experten van het gewone leven. 6

7 veelzijdige betekenis van de verzorgende voor ouders... verzorgende = nabij en betrokken Eigenlijk is dat geen kuisvrouw, omdat ja een kuisvrouw, die komt binnen, die begint aan haar werk en die gaat kuisen maar hier is dat eerst het onthaal als het moet dan gaan we naar de winkel Ze is gewoon in de buurt. Als ge iets aan het doen zijt, en ge zegt dan iets, ja, het feit dat zij nabij is, dat is goed. (moeder Lisa) verzorgende = motiverende kracht Die wil om uw huis proper en opgeruimd te willen hebben wordt groter De verzorgende helpt u heel fel vooruit. (moeder Lelie) verzorgende = een (de) belangrijk(e)(ste) aanspreekfiguur Ik heb er veel aan. Dat is een steunfiguur omdat ik er ook veel tegen kan vertellen over alles eigenlijk. (moeder Kim) In het merendeel van de gezinnen zijn meerdere hulpverleners actief. Vooral de verzorgende is een aanspreekfiguur voor de gezinnen. De helft van de ouders (8/16) zegt bij haar terecht te kunnen wanneer zich een probleem of een moeilijke situatie voordoet. De regelmatige aanwezigheid van de verzorgende in het gezin, haar nabijheid en haar directe aanspreekbaarheid maken dat mogelijk. Andere ondersteuningsfiguren (bv. ocmw, familieleden of vrienden) krijgen veel minder die rol toegemeten (3 tot 5 keer).... en voor jongeren Ik kan daar soms eens tegen grommelen over mama of zo. Ja dat is zo n beetje een uitlaatklep om te grommelen en die weet wel dat ge dat dan niet meent of zo. Ja, die weet, dat moet van u af en meer dan de helft van wat dat ge zegt, dat meent ge waarschijnlijk niet En ook als ge een vraag hebt, ze kan u een antwoord geven. Bijvoorbeeld van hoe kan ik dat best strijken of dat. Ja, die helpt u dan ook wel als ge ergens een vraag hebt. En ik vind het ook plezant dat ze u complimenten geeft. Zo was ik een keer mijn paperassen in orde aan het maken en ze geeft mij dan een compliment van "ja, gij kunt dat eigenlijk toch wel goed he". Dan zeg ik: ja eigenlijk kan ik dat beter als mama he. (jongere Joske) 2.7 De ondersteuning komt veelal tegemoet aan hun verwachtingen en behoeften De ondersteuning van Thuiscompagnie ligt voor 7 van de 16 ouders in de lijn van de verwachtingen. Voor 8 ouders overstijgt de ondersteuning zelfs hun verwachtingen. meer steun dan verwacht Wat we gekregen hebben, de hulp van de verzorgende, dat is boven onze verwachtingen. Dat is niet zoals bij andere hulpverleners. Die zeggen "dat moet", maar bij mij moet niets. (vader Jef) Ik had verwacht dat ik iemand zou krijgen die gewoon hier komt, het werk snel snel doet en vertrekt. Niet iemand zoals Jennifer, ze staat open naar mij en mijn kinderen dat is vind ik, bij haar positief. Dat betekent ook alles. Je krijgt ook andere handen. Je eigen handen zijn niet genoeg om alles te doen. Ge krijgt daar goede handen bij. (moeder Amani) 7

8 Slechts één ouder had meer verwacht van de ondersteuning. Ze verwachtte een snellere vooruitgang op persoonlijk en emotioneel vlak, maar ze weet tegelijkertijd ook dat dit niet haalbaar is: Ge verwacht altijd meer meer dingen kunnen aanpakken in ene keer. Maar dat gaat niet. Dan moet ge de verzorgende dagelijks hebben. Ik wil wel dat dat rapper gebeurt. (moeder Lelie) Van de 12 gezinnen zijn er 5 met een behoefte aan meer of andere steun. Zowel ten aanzien van de verzorgende (3 gezinnen), de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg (5 gezinnen) als ten aanzien van andere diensten (3 gezinnen) formuleren ze een bijkomende vraag naar ondersteuning of verbetersuggesties: de verzorgende tijdsindeling en uitvoering van het werk (1 jongere) minder verstoring en inperking van de bewegingsruimte thuis voor zichzelf en hun informele netwerk (2 vaders) positiever betrekken bij huishoudelijke taken (1 vader) de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg snellere inzetbaarheid van een verzorgende (5 moeders) verwittiging bij afwezigheid van de verzorgende (1 moeder) betere afstemming op gezinsgebeuren: aanwezigheid van de verzorgende als de kinderen thuis zijn (1 moeder) van andere diensten betere financiële bijstand door ocmw (1 moeder) tuinonderhoud, containerparkbezoek door klussendienst (1 moeder en 1 jongere) psychologische ondersteuning door een coach of een psycholoog (1 moeder) begeleiding in omgaan met kind door een thuisbegeleidingsdienst (1 vader) 8

9 3 Aanbevelingen Door dit onderzoek kregen we een goed zicht op de werking van Thuiscompagnie. Op basis daarvan formuleerden we aanbevelingen voor het beleid en diensten en voorzieningen die willen inzetten op de ondersteuning van gezinnen. Deze aanbevelingen zijn het resultaat van de analyse van de informatie van veel mensen: van de gezinnen die op Thuiscompagnie een beroep doen en van de mensen die instaan voor de uitvoering van het project Thuiscompagnie (de verzorgenden, de coachen, de coördinator, de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg en anderen). 3.1 Brede gedragenheid en implementatie van het versterkend en verbindend werken - Versterkend en verbindend werken blijft cruciaal. De methodiek moet gericht zijn op het sterker maken van de gezinnen en het creëren of uitbreiding van verbinding met zichzelf, met anderen en met de samenleving. Het hele netwerk rond gezinnen moet de betekenisvolle veranderingen in het gezinsfunctioneren blijven aanmoedigen en ondersteunen, ook na afloop van het traject. - Het is zeer belangrijk dat de krachtgerichte benadering uit de aanpak van de Thuiscompagnie breed gedragen wordt door andere actoren (bv. zorgverstrekkers, hulpverleners). Ze moeten niet alleen geïnformeerd worden over de bijzondere aanpak van Thuiscompagnie, ze moeten zich die aanpak ook eigen (kunnen) maken. 3.2 Deskundigheidsbevordering door opleiding, vorming en opvolging - Het model moet (verder) zijn weg vinden naar opleidingsprofielen in de zorg- en hulpverlening. - Opleiding volstaat niet. Andere diensten en ook de overheid moeten hier een duidelijk engagement in nemen. - De trainings-, vormings- en opvolgingsmomenten van hulpverleners en verzorgenden zijn een belangrijk instrument om de visie verankerd te krijgen. Het is belangrijk dat verzorgenden en coaches ervaringen en hindernissen uitwisselen en komen tot een gezamenlijke aanpak voor de betrokken gezinnen. - Het huidige budget voor deskundigheidsbevordering is ontoereikend en vraagt een uitbreiding. 3.3 Afstemming en meerdimensionaal werken - De doelstelling van Thuiscompagnie om te komen tot een hulpverlenersnetwerk dat de ondersteuning van gezinnen onderling afstemt, blijkt in de praktijk niet evident. Zowel verzorgenden als coaches staan zelf versteld van de vele afspraken die gezinnen moeten inplannen. Te vaak werken diensten alleen vanuit hun eigen focus (bijvoorbeeld één kind dat geplaatst werd) en niet vanuit een meerdimensionale aanpak. Hulpverleners zouden bijvoorbeeld (nog) meer rekening moeten houden met de leefomstandigheden van gezinnen (bv. huisvesting, financiële situatie, gezondheid). Ze moeten samen met de gezinnen en eventueel ook met andere diensten mogelijkheden zoeken om die te verbeteren. - Van de diensten gezinszorg wordt soms verwacht dat ze al de problemen van gezinnen moeten aanpakken en oplossen. Andere diensten, maar ook de overheid, moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en een goede ondersteuning van gezinnen mogelijk maken. - De aanpak van de aanbieders van hulp in het dienstenchequesysteem verschilt sterk van de aanpak van de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg die werken volgens de aanpak 9

10 van Thuiscompagnie. Voor deze diensten is het belangrijk dat ze zich verder kunnen specialiseren in het versterkend en verbindend werken en zo ook voor gezinnen een wezenlijk verschil kunnen blijven maken. 3.4 Langdurige ondersteuning en nazorg - Voor heel wat gezinnen is een lang ondersteuningstraject (bv. meer dan een jaar) aangewezen. De verzorgende is ook in deze gezinnen een belangrijk en gewaardeerd persoon die bijdraagt tot rust en stabiliteit in het gezin en is een belangrijk aanspreekpunt voor ouders en kinderen. - Ook bij gezinnen met zeer veel en complexe problemen kan de verzorgende rust brengen. Hier stelt zich de vraag of de aanpak van Thuiscompagnie voor voldoende verandering kan zorgen. Indien de begeleiding van Thuiscompagnie in deze gezinnen echter wegvalt of niet aangeboden wordt, dan bestaat het risico dat deze gezinnen tussen wal en schip eindigen. Dit geldt ook voor gezinnen voor wie de kostprijs een hindernis vormt om op Thuiscompagnie een beroep te doen. - Het is belangrijk dat de ondersteuningstrajecten ook ruimte bieden voor nazorg. Zo kan men snel optreden bij herval of nieuwe ondersteuningsnoden detecteren. Omdat er al een vertrouwensband is, kan men de hulpverlening efficiënter op het gezin afstemmen. 10

11 4 Hoe gaat Thuiscompagnie verder? De diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg die verzorgenden hebben laten opleiden, blijven Thuiscompagnie aanbieden aan kwetsbare gezinnen in Limburg. De provincie ondersteunt die diensten om op deze weg verder te gaan. Vier keer per jaar komen de verzorgenden in kleine groepen bij elkaar om samen na te denken over wat er nodig is om gezinnen goed te ondersteunen. Een ervaringsdeskundige in de armoede en een begeleider van Bind-Kracht begeleiden deze groepen. De provincie biedt ook vorming voor de leidinggevenden van deze verzorgenden aan. In een draaiboek schrijven we onze ervaringen neer over hoe verzorgenden versterkend en verbindend aanwezig kunnen zijn in gezinnen. Dat draaiboek kan directies, leidinggevenden en verzorgenden inspireren. 5 Meer informatie over het onderzoek? Het onderzoeksrapport en de presentatie van de persvoorstelling van 8 oktober 2013 kan je downloaden op de website van het Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen: 6 Dank In dit onderzoek konden we een beroep doen op veel betrokkenen bij Thuiscompagnie: - de jongeren, de moeders en vaders, - de verzorgenden en de coachen, - de verantwoordelijken van de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg, - de projectcoördinator van de Provincie Limburg Mieja Engelen en haar team, - de Bind-Krachttrainers Yola Thienpont en Koen Vansevenant, - de opgeleide ervaringsdeskundige Odette Geelen en de vormingswerkers Guy Hoeven en Klara van de Vorst van TAO, - de leden van de klankbordgroep enz. Dit onderzoek was maar mogelijk door jullie vertrouwen, openheid, getuigenissen, inzet, vragen en feedback. Een welgemeende dank daarvoor! Kristien Nys, 2013 Onderzoekster Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (HUB) 11