20. Taakbeleid BVE: een andere weg

Transcriptie

1 20. Taakbeleid BVE: een andere weg

2 Inhoud Inleiding Het vrije model De bescherming De medezeggenschap De procedure De modelprocedure Bewaking procedure Afkortingen Meer informatie

3 Inleiding Praten over taakbeleid roept veel emoties op werkdruk wordt vaak als hoog ervaren. De Algemene Onderwijsbond is van mening dat de regelmogelijkheden van de werknemer ten aanzien van de zijn inzetbaarheid uitgangspunt dienen te zijn. Die kan niet los worden gezien van de eigen werksituatie. Door de grote verscheidenheid in de uitvoering van het werk is de beheersing van werkdruk het best te realiseren in teams binnen organisatorische eenheden. De zeggenschap van de werknemers dient daartoe gewaarborgd te zijn. Goede praktijkvoorbeelden kunnen als uitgangspunt dienen. De AOb ziet in een vrij model taakbeleid een goede kans om verlaging van de werkdruk te bereiken. Beseft moet worden dat het gaat om een methode van werken die vraagt om een zorgvuldige implementatie die de nodige tijd zal vergen. De bestaande cultuur binnen een organisatie, de wijze van bedrijfsvoering en de aandacht voor personeelsbeleid blijken telkens weer bepalend voor de kans van slagen. Trefwoord hierbij is vertrouwen in de beweegredenen van de werkgever. Het vrije model Doelstelling van het vrije model taakbeleid is om de invulling van het taakbeleid op een zo laag mogelijk niveau in de organisatie te laten plaatsvinden. Daartoe worden er teams gevormd. De teams kunnen samengesteld worden uit leden van OP (Onderwijsgevend personeel) en OBP (Onderwijsondersteunend en Beheerspersoneel) afzonderlijk of gemeenschappelijk. Het vormen van teams is zeker geen sinecure. De organisatie moet hier op worden aangepast, omdat de teams gebaseerd moeten worden op organisatorische of onderwijskundige gronden. Belangrijke voorwaarden zijn dat middelen (formatie) en taken zo kunnen worden toegedeeld dat een zinvolle verdeling van taken mogelijk is. De teamleden bepalen zelf hoe de taken worden verdeeld. Aangezien alle teamleden kunnen meepraten over de invulling van het taakbeleid, is de AOb van mening dat de teams een omvang moeten hebben tussen de 10 en 30 personen. Met de uitvoering van taken kan pas worden begonnen als binnen het team een meerderheid het eens is over de invulling van die taken. De invoering van het model krijgt daarmee een experimenteel karakter. Binnen de instellingen zullen enkele teams starten, waarna op grond van de daar opgedane ervaringen besloten kan worden hoe verder te gaan. Zolang er geen teams gevormd zijn of er binnen die teams geen meerderheid bereikt kan worden, gelden de gedetailleerde regelingen voor taakbeleid zoals vastgelegd in de CAO. De bescherming In de CAO-BVE is de bescherming tegen een hoge werkdruk vooral gezocht in het maximeren van het aantal contacturen. Dit begrip is in de dagelijkse praktijk steeds lastiger vast te stellen. Nieuwe onderwijsvormen maken de definitie van het begrip 'contacttijd' multi-interpretabel. Verder blijven de overige taken die voortvloeien uit de functie te veel buiten beschouwing. Voor de groeiende categorie werknemers in nieuwe functies als instructeur, onderwijsassistent, etc. bieden CAO-regels weinig houvast.

4 Voor de AOb is het duidelijk dat de CAO slechts een kader kan bieden voor het taakbeleid, maar dat echte bescherming tegen overbelasting alleen mogelijk is door binnen werkeenheden gezamenlijk afspraken te maken over de inzet van de individuele werknemers. In de CAO BVE is vanaf 1 januari 2001 een modelregeling opgenomen om op het niveau van een organisatorische of onderwijskundige eenheid zelf vorm te geven aan taakbeleid. De regels die worden opgesteld om de procedure te bewaken bieden bescherming voor leden werkzaam binnen een team. De procedure moet er voor zorgen dat het individu daadwerkelijk invloed kan uitoefenen op de invulling van het taakbeleid binnen de eenheid. Bovendien zal de procedure zodanig moeten worden opgezet dat middelen en taken met elkaar in evenwicht zijn. De medezeggenschapsraad Om het model te kunnen invoeren zal de werkgever met de personeelsgeleding van de medezeggenschapsraad overeenstemming moeten bereiken over het instellen van teams. De werkgever moet dit met onderwijskundige of organisatorische redenen onderbouwen. Nadat bovengenoemd besluit genomen is, moet er een taakbelastingsbeleid worden vastgesteld. De centrale medezeggenschapsraad of de deelraad kan bij het vaststellen van de middelen die een team krijgt voor het uitvoeren van de taken uiteraard gebruik maken van de normen voor taakbeleid in de CAO. Voorbeelden zijn de opslagfactor ten behoeve van voor- en nazorg van lessen, het aantal uren voor speciale taken of het maximum aantal contacturen op week- of jaarbasis. Wel zal bij het taakbeleid volgens het model rekening moeten worden gehouden met de bedoeling de zeggenschap over de invulling over te laten aan de leden van het team. De procedure In de CAO-BVE vastgelegd de de meerderheid van het aantal betrokken werknemers met de voorgestelde invulling akkoord moet gaan alvorens met de uitvoering van de taken kan worden begonnen. Het begrip 'betrokken werknemer' betekent dat alle werknemers binnen het team hun stem moeten kunnen uitbrengen. De beslissing kan niet genomen worden in afwezigheid van een aantal teamleden. De CAO bepaalt verder dat in het IGO (Instellings Georganiseerd Overleg) een procedure wordt vastgesteld. CAO-partijen hebben wel een modelregeling in de CAO opgenomen, maar deze wordt niet dwingend voorgeschreven. Hoewel een afwijkende regeling van kracht kan zijn, beschrijven we onderstaande modelregeling in de verwachting dat deze op veel instellingen zal worden overgenomen.

5 De modelprocedure Zoals reeds is aangegeven speelt de centrale MR of deelraad een belangrijke rol. Allereerst zal de PMR (Personeelsgeleding van de MR) akkoord moeten gaan met het instellen van de teams waarbinnen met model A wordt gewerkt. Vervolgens zal de PMR de algemene uitgangspunten voor het taakbeleid formuleren waaraan ook de leden van de teams zich te houden hebben. Tenslotte zal de centrale of de deelraad akkoord moeten gaan met de toe te wijzen middelen en taken aan het team. In het begin zal het aantal teams beperkt zijn zodat met een beperkt aantal gevallen de nodige ervaring en expertise kan worden opgebouwd. Nadat over bovengenoemde zaken overeenstemming is bereikt, zal de werkgever (in de praktijk ongetwijfeld iemand vanuit het middenmanagement) een voorstel over de te verrichten taken en de daarvoor beschikbare middelen/formatie aan het team doen. Er ligt in de modelregeling expliciet de verplichting voor de manager om met het team te overleggen of de beschikbare middelen/formatie voldoende zijn om de taken uit te kunnen voeren. Tevens ligt er de verplichting te bespreken hoe er gehandeld moet worden wanneer er gedurende de periode een tekort aan formatie ontstaat, bijvoorbeeld omdat een van de teamleden ziek wordt. Duidelijk moet worden afgesproken of er vervangen zal worden dan wel taken worden afgestoten. Vervolgens gaan de teamleden de taken verdelen, in de modelregeling wordt ervan uitgegaan dat de manager daarbij niet aanwezig is, maar dat zal uiteraard per team kunnen verschillen. Het team doet aan de manager een voorstel voor de invulling, waarna de manager het plan vaststelt. Dat de manager het plan vaststelt is een belangrijke stap. De manager blijft daarmee de eindverantwoordelijke. Het maakt het voor individuele teamleden mogelijk om tegen de invulling in beroep te gaan. Het is immers denkbaar dat een of meerdere teamleden onevenredig worden belast. Deze personen kunnen dan bezwaar maken bij hun manager en als deze de bezwaren afwijst vervolgens in beroep gaan bij de interne en/of eventuele externe bezwarencommissie. Indien geen meerderheid bereikt kan worden, hetzij over de middelen en uit te voeren taken dan wel het plan van inzet, vallen de betrokken teamleden weer terug op het geregelde model taakbeleid zoals dat in de CAO BVE is opgenomen. Bewaking procedure In de regeling is opgenomen dat de PMR de bovengenoemde in het IGO overeengekomen procedure bewaakt. Het zal duidelijk zijn dat wanneer er na enige tijd meerdere teams ontstaan dat niet te behappen is. De controle zal dan berusten op een piepsysteem: zolang er geen negatieve geluiden zijn, moet de PMR ervan uit kunnen gaan dat alles goed verloopt. Het is daarom van belang dat leden eventuele onregelmatigheden melden, hetzij bij hun PMR, IGO-onderhandelaar of de vakbondsconsulent van de AOb. Het vrije model is een nieuwe weg die ingeslagen wordt. Het doel is om tot vermindering van werkdruk te komen. De uitvoering zal daarop ook bewaakt moeten worden.

6 Afkortingen IGO OBP OP PMR Instituuts Georganiseerd Overleg Onderwijsondersteunend en Beheerspersoneel Onderwijsgevend personeel Personeelsgeleding van de MR Meer informatie Heeft u een vraag over uw rechtspositie? Bent u lid van de MR en wilt u een advies over iets dat op uw school speelt? Wilt u weten welke cursussen u kunt volgen bij de AOb? Heeft u een algemene vraag of wilt u informatie ontvangen over het AOb lidmaatschap? Een brochure opvragen? Leden kunnen met alle vragen en verzoeken terecht bij het Informatie en Advies Centrum van de Algemene Onderwijsbond. Wij zijn van maandag tot en met vrijdag bereikbaar van 8.30 tot uur op ofwel Info AOb (5 eurocent per minuut) en 24 uur per dag via info@aob.nl. U kunt ook faxen naar Meer informatie vindt u ook op Nu lid worden? Klik hier.