Studiegids master. Islam in de moderne wereld. 1 Over de masteropleiding Islam in de moderne wereld. 2 Cursusaanbod en inschrijfprocedure

Transcriptie

1 Islam in de moderne wereld 1 Over de masteropleiding Islam in de moderne wereld 2 Cursusaanbod en inschrijfprocedure 3 Waar kunt u terecht voor meer informatie? Studiegids master

2 Jaarrooster september oktober november ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo december januari februari ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo maart april mei ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo juni juli augustus ma ma ma di di di wo wo wo do do do vr vr vr za za za zo zo zo Onderwijsperiode 1 Onderwijsperiode 2 Introductieweek Onderwijsperiode 3 Onderwijsperiode 4 Kerst-/zomerreces Feestdagen Onderwijsvrije dagen Toelichting 1. Officiële feestdagen Op officiële feestdagen is de faculteit gesloten. In collegejaar 2006/2007 zijn dat de volgende dagen: - Kerstmis: 25 en 26 december 06* - Koninginnedag: 30 april 07 - Nieuwjaar: 1 januari 07 - Bevrijdingsdag: 5 mei 07 - Goede vrijdag: 6 april 07 - Hemelvaart: 17 mei 07 - Pasen: 8 en 9 april 07 - Pinksteren: 27 en 28 mei 07 * Het kerstreces (onderwijsvrije dagen) is van maandag 25 december 06 tot en met vrijdag 5 januari 07. Vanwege collectieve sluitingsdagen zullen de Letterenpanden gesloten zijn van maandag 25 december tot en met dinsdag 2 januari 07 en op vrijdag 18 mei Semesters Het collegejaar is verdeeld in twee semesters van elk 2 onderwijsperiodes. Semester I - Onderwijsperiode 1: 4 september 06 t/m 3 november 06 Onderwijsperiode 2: 13 november 06 t/m 26 januari 07 Semester II - Onderwijsperiode 3: 5 februari 07 t/m 13 april 07 Onderwijsperiode 4: 23 april 07 t/m 29 juni Meer informatie Bezoek de website van de Faculteit der Letteren 2. Introductie eerstejaars De introductie voor de eerstejaars vindt plaats in de eerste week van het collegejaar. In collegejaar 2006/2007 is dat van 4 t/m 8 september 06. In collegejaar 2007/2008 is dat van 3 t/m 7 september 07.

3 Inhoudsopgave Inleiding Over het masterprogramma Islam in de moderne wereld Algemene beschrijving, doelstelling en eindtermen Programmaopbouw Afstudeerproject Vrijstellingen Stage Studeren in het buitenland Toekomstperspectieven Studiebegeleiding Examen Cursusaanbod en inschrijfprocedure Inschrijfprocedure Shortlist cursussen Cursusbeschrijvingen Waar kun je terecht voor meer informatie? Belangrijke webadressen

4 Inleiding Deze studiegids bevat informatie over het masterprogramma Islam in de moderne wereld. Deze eenjarige master wordt gezamenlijk verzorgd door de Universiteit van Amsterdam (Faculteit Geesteswetenschappen, Religiestudies) en de Universiteit Utrecht (Faculteit Geesteswetenschappen/Letteren, Instituut Vreemde Talen). Je vindt hierin informatie over de opbouw van de opleiding Islam in de moderne wereld en over de eisen die aan het examen worden gesteld. In de gids vind je tevens de beschrijvingen van de cursussen die door de opleiding in Utrecht worden aangeboden. Opleidingsstatuut Het Opleidingsstatuut van de Faculteit Geesteswetenschappen/Letteren is een aanvulling op deze studiegids. In het statuut staan de algemene universitaire en facultaire regelingen beschreven, inclusief de rechten en de plichten van zowel de studenten als de Universiteit Utrecht. Het Opleidingsstatuut is digitaal beschikbaar via de website van het StudiePunt Letteren: Onderwijs-en Examenregeling (OER) Iedere opleiding van Letteren kent een eigen Onderwijs- en Examenregeling (OER). Daarin worden de doelen en eindtermen per opleiding beschreven en worden de programma s vastgesteld. Tevens worden in de OER de regels ten aanzien van het volgen van cursussen, toetsing en examinering per cursus of opleiding vastgesteld. Op www2.let.uu.nl/solis/onderwijs/oer kun je de OER raadplegen voor het cursusjaar Natuurlijk kun je voor nadere informatie altijd terecht bij het StudiePunt Letteren, N.B. Het jaarrooster in deze gids is het jaarrooster van de Universiteit Utrecht. In Amsterdam wordt gewerkt met een semestersysteem. Zie voor de aanvangsdata van de semesters: > jaarindeling. 4

5 1 Over het masterprogramma islam in de moderne wereld 1.1 Algemene beschrijving, doelstelling en eindtermen De bestudering van de islam aan westerse universiteiten is al lang niet meer een exclusieve bezigheid van specialisten met belangstelling voor verre landen en exotische culturen. Integendeel, deze studie heeft tegenwoordig alles te maken met actuele, verhitte debatten. Je kunt bijna geen krant of tijdschrift openslaan zonder dat op een of andere wijze de islam ter sprake komt. Met name sinds 11 september 2001 is de angst voor aanslagen door moslimextremisten een dominante factor in deze debatten geworden. Maar ook in de decennia daarvoor was er een krachtige tendens om de mondiale verhoudingen en spanningen te interpreteren in het licht van een "botsing van beschavingen", waarbij de westerse en islamitische beschavingen als strijdende partijen werden gezien. Daarnaast wordt de actualiteit van de islamstudie veroorzaakt door de aanwezigheid van grote moslimgemeenschappen in het westen. De Europese en Amerikaanse samenleving is de laatste eeuw in toenemende mate multicultureel en multireligieus geworden als gevolg van immigratie uit de islamitische wereld. Vragen over de relatie tussen godsdienst, samenleving en staat hebben daardoor een nieuwe dimensie en een grotere urgentie gekregen, doordat de religies van nieuwkomers in dit geval de islam - zich niet altijd even makkelijk laten voegen in de bestaande, direct of indirect uit de christelijke beschaving voortgekomen waarden, conventies en regelingen. De islam is bovendien een wereldreligie waarvan de intellectuele en politieke centra buiten Europa liggen. Daardoor wordt de Europese islam mede bepaald door buiten-europese factoren. De islam in de moderne tijd heeft vele transnationale aspecten. Het behoeft geen betoog dat je over een reële of vermeende botsing tussen beschavingen, of over de positie van de islam in de Europese samenleving, alleen op een zinnige manier kunt debatteren als je uitgaat van juiste informatie over de islam en de ermee verbonden culturen. Er is ook niet veel fantasie voor nodig om te beseffen dat de werkelijkheid van de islamitische culturen erg complex is. De actualiteit van de debatten over de islam en de complexiteit van de materie creëren een behoefte aan expertise met betrekking tot de islam, in het bijzonder over de rol die godsdienst in de moderne wereld speelt. De master Islam in de moderne wereld tracht aan deze behoefte aan expertise tegemoet te komen door diverse aspecten te belichten. Allereerst wordt de islam als godsdienst bestudeerd, waarbij zowel zijn historische wortels als zijn moderne interpretaties aan bod komen. Zo is het van groot belang hoe de islamitische bronnen, in het bijzonder de koran maar ook andere gezaghebbende teksten worden geïnterpreteerd door verschillende islamitische stromingen in de contemporaine periode. Deze nadruk op de koran is noodzakelijk omdat ook voor moderne moslims de interpretatiemogelijkheden van het heilige boek in hoge mate bepalend zijn voor hun identiteitsvorming en hun stellingname in religieus-culturele, maar ook sociale en politieke kwesties. In de tweede plaats wordt aandacht besteed aan de maatschappelijke rol van de islam in uiteenlopende delen van de wereld: enerzijds het streven om islamitische voorschriften te vertalen in bindende rechtsregels waaraan ook moderne staten zich moeten houden, anderzijds pogingen om de islam juist naar het privé-domein te verbannen. Deze spanningen worden in specifieke maatschappelijke contexten bestudeerd, onder meer de West-Europese contexten. Maar ook is er aandacht voor grensoverschrijdende ontwikkelingen doordat islamitische bewegingen mondiaal opereren. Zo verwerft de student inzicht in de complexe werkelijkheid van de islam in een periode van globalisering. Naast de algemene academische vaardigheden zal de opleiding de volgende twee specifieke eindtermen nastreven: - Kennis van en inzicht in de hedendaagse religieuze en religieus gelegitimeerde sociale en politieke ideeën en stromingen binnen de islam in hun politieke, maatschappelijke en historische context en inzicht in de vraag hoe bepaalde opvattingen gezaghebbend worden; kennis van de belangrijkste wetenschappelijke debatten dienaangaande. - Kennis van en inzicht in de relaties tussen macht, maatschappij, cultuur en religie in de hele islamitische wereld en de positie van moslims in West-Europa. Een student is in staat de kennis en inzichten te benoemen en erover schriftelijk of mondeling te rapporteren, voor zowel specialisten als leken op het gebied van de islam in de moderne wereld. 5

6 1.2 Programmaopbouw Het programma omvat 60 ECTS (en een geprogrammeerde duur van een jaar) en is opgebouwd uit de volgende componenten: 10 punten verplicht o 5 puntsmodule Sleutelteksten in de islamwetenschap (UvA, semester 1, periode 1) o 5 puntsmodule Bronnen van de islam (UU, semester 1, periode 2) 30 punten te kiezen uit de volgende lijst cursussen o Sociale en politieke ideologieën in de islam (10 ECTS, UvA, semester 1, periode 1-2) o Arabische geschiedschrijving (10 ECTS, UU, semester 1, periode 1-2) o Turkse Islam (10 ECTS, UU, semester 1, periode 1-2) o Arabische mystieke teksten (10 ECTS, UU, semester 2, periode 3-4) o Hedendaagse islamitische denkers (10 ECTS, UvA, semester 2, periode 3-4) o Islam en Transnationalisme (10 ECTS, UU en UvA, semester 2, periode 3-4) o Inleiding Islamitisch recht (7,5 ECTS, UU, semester 2 periode 2) 20 punten afstudeerproject met stage of scriptie. Semester 1 periode 1 Semester 1 periode 2 Sleutelteksten in de islamwetenschap (5 pt, verplicht) Bronnen van de islam (5 pt, verplicht) keuzemodule 1 (10 pt) keuzemodule 2 (10 pt) Semester 2 periode 3 Afstudeerproject, 20 pt keuzemodule 3 (10 pt) Semester 2 periode Afstudeerproject De student sluit het programma af met een project dat een stage of een onderzoek omvat, waarover een wetenschappelijke rapportage wordt geschreven (20 punten). Voor de stage wordt gedacht aan een (semi-)overheidsinstelling of maatschappelijke of culturele organisatie die zich richt op het terrein van de multiculturele samenleving, en in het bijzonder aandacht heeft voor religieuze aspecten van de multiculturaliteit. In het bijzonder valt te denken aan de Directie Coördinatie Minderhedenbeleid, die voorheen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken was ondergebracht, maar sinds kort bij Justitie; bij lokale overheden zijn stages mogelijk op afdelingen die contacten onderhouden met islamitische organisaties. Diverse stageplaatsen zijn mogelijk bij instellingen als Prisma, Forum e.d., die maatschappelijk activeringswerk doen en bijzondere aandacht hebben voor de moslimgemeenschappen in ons land. Verder valt te denken aan moslimorganisaties als Islam en Burgerschap, de Turks-Islamitische Culturele Federatie, de Stichting Platform Islamitische Organisaties in Rijnmond en dergelijke. Op Europees niveau zijn stages mogelijk bij de Europese Commissie, die zich eveneens bezighoudt met de religieuze aspecten van de integratie van moslims in de EU. De stage wordt getoetst door een stagebegeleider uit de staf, die zich laat adviseren door een begeleider bij de instantie waar men stage loopt. Deze toetsing gebeurt op basis van een uitvoerig stageverslag. De scriptie wordt begeleid door een van de docenten van de opleidingen die bij de master zijn betrokken. Op inhoudelijke gronden mag de student ook een externe begeleider kiezen, maar dat behoeft de instemming van de examencommissie. De scriptie wordt beoordeeld door twee docenten: de begeleider en een tweede lezer. 6

7 1.4 Vrijstellingen Vrijstellingen worden slechts bij hoge uitzondering verleend. Wie meent voor vrijstelling in aanmerking te komen, moet voor aanvang van het betreffende onderdeel een beargumenteerd verzoek indien bij de examencommissie. 1.5 Stage Gedetailleerde informatie over de stage kun je vinden in de facultaire stageregeling. Deze is te verkrijgen bij het StudiePunt Letteren (Drift 8). De handleiding staat samen met het aanbod van stageplaatsen ook op internet.: Studeren in het buitenland Je kunt, afhankelijk van het programma, studeren in het buitenland, maar ook onderzoek doen of stage lopen. Er zijn op facultair en universitair niveau verschillende beursmogelijkheden en er wordt met veel universitaire instellingen zowel binnen als buiten Europa samengewerkt. Kijk op de website van het International Office: Voor de uitwisselingsprogramma's op universitair niveau en beurzen via culturele akkoorden met andere landen kun je het best de brochure Studeren in het buitenland raadplegen. Deze brochure is verkrijgbaar bij het StudiePunt Letteren en het International Office. 1.7 Toekomstperspectieven Het mastertraject Islam leidt op tot het zelfstandig kunnen uitoefenen van een beroep op academisch niveau. Afgestudeerden zijn vertrouwd met hedendaagse ideeën en stromingen binnen de islam en hun politieke en maatschappelijke context en hebben inzicht in de relaties tussen godsdienst, cultuur en macht in de islamitische wereld en/of West-Europa. Voor alle duidelijkheid, het gaat niet om een theologische opleiding tot islamitisch geestelijk verzorger of godsdienstleraar, maar om een godsdienstwetenschappelijke opleiding waarin de kritische studie van de islam als maatschappelijk verschijnsel centraal staat. Het specifieke pakket maakt het mogelijk dat afgestudeerden bijvoorbeeld werkzaam kunnen zijn als journalist en beleidsambtenaar, vooral in functies die verband houden met de minderheden- en integratieproblematiek. Ook zal het mogelijk zijn voor studenten die deze masteropleiding hebben afgesloten om in te stromen in een onderzoeksopleiding op het gebied van de islam. 1.8 Studiebegeleiding De studieadviseur kan de student helpen die vragen heeft over onder meer de formele kanten van de studieplanning, exameneisen, gang van zaken rond scriptie en afstuderen. Daarnaast kunnen studenten zich tot haar wenden met vragen en problemen rond studiemotivatie, studiestaking, studievertraging, vrijstellingen, aanvragen afstudeersteun, studiefinanciering, studeren in het buitenland, stage en beroepsperspectieven. Bij specifieke vragen of persoonlijke problemen kan de studieadviseur studenten naar de juiste instantie of persoon doorverwijzen. Studenten die door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden vertraging oplopen, wordt ten zeerste aanbevolen zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de studieadviseur. De Utrechtse studieadviseur voor de master Islam in de moderne wereld is: Mevrouw drs. M.B. Kleine, Kromme Nieuwegracht 66, kamer 107, 3512 HL Utrecht De inloopspreekuren zijn dinsdag van uur en donderdag van uur. Het telefonisch spreekuur is maandag van uur, tel. (030) In Amsterdam is de studieadviseur: Mevrouw drs. G.M. Naarden, Oude Turfmarkt 147 (kamer 1.04A), 1012 GC Amsterdam tel. (020) Spreekuur woensdag uur. 7

8 Over de inhoudelijke zaken met betrekking tot de studie kan de student contact opnemen met de tutor. Voor Utrechtse studenten wordt de opleidingscoördinator in eerste instantie als tutor aangewezen (dr. Nico Landman, In onderling overleg kan een van de overige docenten van de opleiding als tutor voor een student worden aangewezen. 1.9 Examen De exameneisen van het programma staan geformuleerd in de Onderwijs- en Examenregeling. Deze regeling is te vinden op > Onderwijs- en Examenregelingen (OER). De examencommissie beoordeelt of studenten hebben voldaan aan de exameneisen voor de master en reikt de diploma s uit. Door het Masterexamen wordt de graad Master of Arts verkregen (M.A.). Het judicium met lof kan door de examencommissie worden toegekend indien alle onderdelen van het programma met het cijfer 8 of hoger zijn afgerond. Daarbij moet het cijfer voor de scriptie of thesis een 8,5 of hoger zijn. Het staat de examencommissie te allen tijde vrij hiervan in bijzondere gevallen af te wijken. 8

9 2 Cursusaanbod en inschrijfprocedure 2.1 Inschrijfprocedure Cursusinschrijving vindt plaats via OSIRIS online. Op de website van het studiepunt is informatie te vinden over inschrijfprocedure en wordt bekend gemaakt wanneer de wijzigingsdagen zijn. Inschrijven voor de cursussen is alleen mogelijk tijdens deze inschrijfperiodes. Tijdens de wijzigingsdagen kan de student zich uitschrijven voor cursussen en inschrijven voor cursussen waarin nog plaats is. Het is van belang dat de student een goede planning maakt en die bespreekt met zijn of haar tutor of studieadviseur. Voor Amsterdamse cursussen kun je je inschrijven bij het Onderwijssecretariaat Kunst- en cultuurwetenschappen en Religiestudies, Oude Turfmarkt 147, 1012 GC Amsterdam, tel. (020) , openingstijden: maandag tot en met vrijdag van tot uur. Voor cursussen die deels in Amsterdam en deels in Utrecht worden gegeven kun je je zowel in Utrecht als in Amsterdam inschrijven. Studenten van de Universiteit van Amsterdam die voor de master Islam in de moderne wereld staan ingeschreven moeten zich eenmalig aanmelden bij het StudiePunt Letteren en krijgen een Utrechts studentnummer. Met dit nummer kunnen zij zich vervolgens op de hierboven beschreven wijze voor Utrechtse cursussen inschrijven. 2.2 Shortlist cursussen Cursuscode Cursustitel Periode Universiteit Afstudeerproject 3+4 UU Arabische geschiedschrijving 1+2 UU Arabische mystieke teksten 3+4 UU Bronnen van de islam 2 UU RS8213 Hedendaagse islamitische denkers 3+4 UvA RGMAIS100 Islamitisch recht* 4 UU Islam en Transnationalisme 3+4 UU + UvA RS8211 Sleutelteksten in de islamwetenschap 1 UvA RS8212 Sociale en politieke ideologieën in de islam 1+2 UvA Turkse islam 1+2 UU 2.3 Cursusbeschrijvingen Op de volgende pagina s vind je de beschrijvingen van de cursussen van de master Islam in de moderne wereld die in het collegejaar 2006/2007 in Utrecht worden aangeboden. Informatie over de cursussen is ook te vinden in de cursuskrant: Informatie over cursussen die in Amsterdam worden aangeboden is te vinden op: > studieprogramma > studiegids. * van deze cursus is geen cursusbeschrijving opgenomen. Raadpleeg voor actuele informatie de cursuskrant. 9

10 AFSTUDEERPROJECT MASTER Instituut: Vreemde Talen ECTS-punten: 20 Code: Niveau: M Periode: 1, 2, 3, 4 Cursustype: Stage/Afstudeeronderzoek Inhoud: De student sluit het MA-programma af met een project dat een stage of een onderzoek omvat, waarover een wetenschappelijke rapportage wordt geschreven (20 ECTS). A. Stage Voor de stage wordt gedacht aan een (semi-)overheidsinstelling of maatschappelijke of culturele organisatie die zich richt op het terrein van de multiculturele samenleving, en in het bijzonder aandacht heeft voor religieuze aspecten van de multiculturaliteit. In het bijzonder valt te denken aan de Directie Coördinatie Minderhedenbeleid, die voorheen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken was ondergebracht maar sinds kort bij Justitie; bij lokale overheden zijn stages mogelijk op afdelingen die contacten onderhouden met islamitische organisaties. Diverse stageplaatsen zijn mogelijk bij instellingen als Prisma, Forum e.d. die maatschappelijk activeringswerk doen en bijzondere aandacht hebben voor de moslimgemeenschappen in ons land. Verder valt te denken aan moslimorganisaties als Islam en Burgerschap, de Turks-Islamitische Culturele Federatie, de Stichting Platform Islamitische Organisaties in Rijnmond en dergelijke. Op Europees niveau zijn stages mogelijk bij de Europese Commissie, die zich eveneens bezighoudt met de religieuze aspecten van de integratie van moslims in de EU. De stage wordt getoetst door een stagebegeleider uit de staf, die zich laat adviseren door een begeleider bij de instantie waar men stage loopt. Deze toetsing gebeurt op basis van een uitvoerig stageverslag. Dit verslag moet meer zijn dan een rapportage over uitgevoerde werkzaamheden, maar bevat tevens een wetenschappelijke reflectie over deze werkzaamheden, of over de instelling waar de stage is verricht. B. Scriptie De scriptie is een rapportage over een zelfstandig uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek, die voldoet aan de eisen die in het verleden werden gesteld aan doctoraalscripties. De scriptie wordt begeleid door een van de docenten van de opleidingen die bij de MA zijn betrokken. Op inhoudelijke gronden mag de student ook een externe begeleider kiezen, maar dat behoeft de instemming van de examencommissie. De scriptie wordt beoordeeld door twee docenten: de begeleider en een tweede lezer. Cursusdoelen: Het opdoen van hetzij praktijkgerichte vaardigheden, hetzij onderzoeksgerichte vaardigheden die horen bij het vakgebied. Contactpersoon: dr. N. Landman Docenten: Docent(en) van de vakgroep Opmerking: Docenten van de opleidingen die bij de MA zijn betrokken. Werkvormen: Onderzoek Toetsen: Verslag 10

11 ARABISCHE GESCHIEDSCHRIJVING Instituut: Vreemde Talen ECTS-punten: 10 Code: Niveau: M Periode: 1-2 Cursustype: Cursorisch onderwijs Voertaal: Nederlands Opmerking: Studenten ANPT met propedeuse en afgerond vast-doctoraal kunnen deze cursus ook volgen Inhoud: Een serie werkcolleges waarin Arabische historiografische teksten gelezen en geanalyseerd zullen worden in samenhang met nationalistische tendensen en politieke ideologieën. Cursusdoelen: Het verwerven van leesvaardigheid van teksten, alsmede het ontwikkelen van een kritische houding t.a.v. ideologisch bepaalde Arabische historiografie. Contactpersoon: Docenten: prof.dr. F. de Jong prof.dr. F. de Jong Werkvormen: Werkcollege 1 x per week 3 uur Toetsen: Take-home tentamen (70 pt.) Schriftelijk werkstuk (30 pt.) Verplicht studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt Kosten: Nog onbekend 11

12 ARABISCHE MYSTIEKE TEKSTEN Instituut: Vreemde Talen ECTS-punten: 10 Code: Niveau: M Periode: 3-4 Cursustype: Cursorisch onderwijs Voertaal: Nederlands Inhoud: Studie van de leer van de islamitische mystiek. De studenten bestuderen één of meerdere Arabische teksten die geïnterpreteerd worden. Cursusdoelen: Inzicht in de islamitische mystiek. Contactpersoon: Docenten: dr. B. Radtke dr. B. Radtke , telefoon kantoor en thuis. Werkvormen: Hoor/werkcollege 1 x per week 3 uur Toetsen: Schriftelijk tentamen Verplicht studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt Aanbevolen studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt Kosten: Nog onbekend 12

13 BRONNEN VAN DE ISLAM Instituut: Vreemde Talen ECTS-punten: 5 Code: Niveau: M Periode: 2 Cursustype: Cursorisch onderwijs Voertaal: Nederlands Opmerking: Studenten ANPT met propedeuse en afgerond vast-doctoraal kunnen deze cursus ook volgen Inhoud: Deze module sluit aan op de in Amsterdam gegeven module "Sleutelteksten van de islamwetenschap". In die module gaat het om westerse wetenschappers die volgens literaire, historische en sociaal-wetenschappelijke methoden de islam als religieus, sociaal en politiek verschijnsel bestuderen. In de module Bronnen van de islam staan daarentegen moslimschrijvers centraal die als gelovigen reflecteren op de bronnen van hun religie. Daarbij wordt onderscheiden tussen klassieke en moderne interpretaties. Zo komen de klassieke islamitische wetenschappen aan bod, door lezing (in vertaling) van belangrijke werken uit verschillende genres (tafsîr, hadîth, 'aqîda, fiqh, tasawwuf). Vervolgens worden er teksten gelezen van schrijvers uit de 19e en 20e eeuw, die de klassieke bronnen opnieuw trachten uit te leggen in het licht van de politieke, maatschappelijke en culturele verandering in de moderne tijd. Cursusdoelen: Verdieping van het inzicht in de verschillende manieren waarop de klassieke bronnen van de islam in de moderne tijd worden uitgelegd en toegepast. Contactpersoon: Docenten: prof.dr. F. de Jong prof.dr. J.J.G. Jansen prof.dr. F. de Jong dr. B. Radtke , telefoon kantoor en thuis. Werkvormen: Hoor/werkcollege 1 x per week 3 uur Toetsen: Take-home tentamen Verplicht studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt Aanbevolen studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt Kosten: Nog onbekend 13

14 ISLAM EN TRANSNATIONALISME Instituut: Vreemde Talen ECTS-punten: 10 Code: Niveau: M Periode: 3-4 Cursustype: Cursorisch onderwijs Voertaal: Nederlands Opmerking: Cursus in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam, wordt deels in Amsterdam gegeven. Inhoud: Deze module stelt de globalisering van de islam centraal en bestudeert de beweging van mensen, ideeën en organisaties over de grenzen van natiestaten heen. Zowel religieus-politieke als meer zuiver religieuze stromingen en bewegingen komen aan bod, van soefi-orden en hervormingsbewegingen tot politiek revolutionaire organisaties en jihad-bewegingen. Speciale aandacht wordt gegeven aan islamitische bewegingen die in (ook) Europa actief zijn en aan de transnationale netwerken tussen islamitische migranten in de verschillende West-Europese landen en de islamitische wereld. Cursusdoelen: Verwerven van inzicht in de transnationale dimensie van klassieke islam en moderne islamitische bewegingen. Contactpersoon: prof.dr. M. van Bruinessen Docenten: prof.dr. M. van Bruinessen martin.vanbruinessen@let.uu.nl Werkvormen: Hoor/werkcollege 1 x per week 3 uur Toetsen: Referaat (50 pt.) Schriftelijk werkstuk (50 pt.) dr. R. van Leeuwen (UvA) leeuwen.poppinga@wxs.nl Toelichting: Voorbereiding bijeenkomsten: Hoor/werkcollege Voor iedere bijeenkomst worden enkele artikelen gelezen, die in het werkcollege worden bediscussieerd. Iedere deelnemer bereidt minstens eenmaal een referaat voor, waarvoor een grotere hoeveelheid literatuur verwerkt dient te worden. Bijdrage aan groepswerk: Hoor/werkcollege Actieve deelname aan discussies. Referaat houden. Verplicht studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt - Lijst van verplichte artikelen en hoofdstukken wordt bij aanvang van de cursus bekend gemaakt. Aanbevolen studiemateriaal: Wordt nader bekendgemaakt - Gilles Kepel, Jihad: The Trail of Political Islam (London: IB Tauris, 2003). - Olivier Roy, Globalized Islam (London: Hurst, verschijnt in 2004). [OORSPR. VERSIE: L'ISLAM MONDIALISé (PARIS: LE SEUIL, 2002); DE NED. VERTALING WORDT AFGERADEN]. Kosten: Nog onbekend 14

15 TURKSE ISLAM Instituut: Vreemde Talen ECTS-punten: 10 Code: Niveau: M Periode: 1-2 Cursustype: Cursorisch onderwijs Voertaal: Nederlands Inhoud: In deze cursus wordt de rol van de islam in het Turkse cultuurgebied behandeld. Centraal staat daarbij de Turkse Republiek, die in de eerste decennia van haar bestaan werd gekenmerkt door een radicale, door de staat opgelegde secularisering, maar waar de islam een belangrijke maatschappelijke kracht is gebleven. Behandeld worden enerzijds de vormen van islam die door de staat worden gecontroleerd: godsdienstonderwijs op scholen, door de overheid aangestelde imams, etc. Anderzijds komen groeperingen en stromingen aan de orde die zich aan die controle onttrekken, waaronder mystieke genootschappen en islamisme. Ook wordt het Alevitisme behandeld, een religieuze stroming die verwantschap vertoont met de shi itische islam, maar geheel eigen rituelen en gebruiken heeft ontwikkeld. Waar nodig worden ook ontwikkelingen in de Osmaanse periode in de discussie betrokken. Ten slotte komt de vraag aan de orde, in hoeverre de behandelde stromingen binnen de Turkse islam zich ook onder Turkse immigranten in West- Europa manifesteren. Omdat de beschikbare literatuur over dit onderwerp sterk uiteenlopende visies bevat, is de cursus tevens een training in het kritisch gebruik van secundaire bronnen. De meeste van deze bronnen zijn in het Engels. Studenten die Turks kunnen lezen zullen ook gebruik maken van Turkstalig materiaal. Cursusdoelen: a. kennis over culturele en religieuze veranderingsprocessen onder Turkse moslims; b. besef van de grote diversiteit aan interpretaties van de islam in de moderne tijd; c. inzicht in actuele debatten over de positie van de islam en het vermogen met enige distantie deze debatten te analyseren; d. training van academische vaardigheden (opzoeken en kritisch vergelijken van literatuur en internetbronnen, schriftelijke presentatie). Contactpersoon: Docenten: dr. N. Landman prof.dr. M. van Bruinessen prof.dr. F. de Jong dr. N. Landman Werkvormen: Hoor/werkcollege (+0, +1) 1 x per week 3 uur Voorbereiding bijeenkomsten: Hoor/werkcollege Per college wordt literatuur opgegeven die de student thuis moet lezen. Aan deze lectuur worden opdrachten gekoppeld. 15

16 Toetsen: Actieve deelname (20 pt.) Referaat (30 pt.) Schriftelijk werkstuk (50 pt.) Wat wordt er beoordeeld: Actieve deelname Aanwezigheid volgens presentielijst en de inbreng in groepsdiscussies. Referaat Het referaat moet worden gebaseerd op een beknopt eigen onderzoek. Beoordeeld worden: de inhoud en structuur van het eigen onderzoek en de presentatie. Schriftelijk werkstuk Het werkstuk is een uitwerking van het referaat waarbij commentaar op dat referaat moet zijn verwerkt. Beoordeeld worden: de helderheid van de vraagstelling, de analyse en de vormgeving. Verplicht studiemateriaal: Syllabus Kosten: EUR 20,00 16

17 3 Waar kun je terecht voor meer informatie? 3.1 Belangrijke webadressen Homepage Faculteit der Letteren (UU): Homepage Faculteit der Geesteswetenschappen (UvA): Homepage master (UU) www2.let.uu.nl/solis/homelet/master/islam/index.htm Homepage master (UvA): Homepage opleiding: Homepage Onderwijs- en studentzaken: Digitale studentennieuwsbrief: Studentensite master (UvA): Facultaire informatie over stage: Webpagina van International Office Letteren: Fraude- en plagiaatregeling: Scripties online: Informatie over masterprogramma s: 17