Hoe een complicatie/medische fout communiceren met (je) patiënt? Lucas Ceulemans MD Huisarts Communicatievaardigheden UA

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoe een complicatie/medische fout communiceren met (je) patiënt? Lucas Ceulemans MD Huisarts Communicatievaardigheden UA"

Transcriptie

1 Hoe een complicatie/medische fout communiceren met (je) patiënt? Lucas Ceulemans MD Huisarts Communicatievaardigheden UA

2 bad systems, not bad people, lead to the majority of errors and injuries Institute of Medicine (2000). To Err Is Human: Building a Safer Health System. Washington, DC: The National Academies Press. doi: /9728. ISBN

3 Meeste patiënten of hun familie vervolgen om één van volgende redenen 1. omdat ze op geen andere manier informatie (denken te) krijgen 2. boosheid 3. opdat dit nooit meer zou gebeuren Wu, A., Joint Commission Journal on Quality Improvement, April (4), pp Martin Stillman, MD, JD

4 inhoud 1. Kan communicatie klachten voorkomen? 2. Hoe deel je een complicatie/fout mee? 3. Hoe spreek je met een patiënt met een klacht?

5 Deel 1: preventie

6 Arts die goed communiceert loopt minder risico een klacht te krijgen! Patient Complaints and Malpractice Risk Hickson, G.B., et al. JAMA. 2002;287: Dus: preventie is mogelijk

7 Nalini Ambady, Ph.D., Debi LaPlante, M.A., Thai Nguyen, B.A., et al., Surgery. 2002;132: pp Chirurg die minder bezorgd overkomt en op een dominantere toon praat loopt meer risico aangeklaagd te worden

8 Hoe communiceren artsen die nooit aangeklaagd zijn. Zeggen hoe de raadpleging of de ingreep zal verlopen Vragen naar mening van patiënt Vragen of patiënt alles begrijpt Nodigen patiënt uit vragen te stellen Vriendelijk en met humor Nemen meer tijd (of geven tenminste de indruk) W. Levinson, D. L. Roter, J. P. Mullooly, V. T. Dull and R. M. Frankel, JAMA, February 19, 1997

9 Preventie tips Begroet hartelijk Sorry voor wachttijd Begin informeel Zet je neer Maak oogcontact Leg de dingen uit In mensentaal (geen jargon!) Moedig stellen van vragen aan Toon je een teamspeler Medical malpractice: the effect of doctor-patient relations on medical patient perceptions and malpractice intentions West J Med 2000;173:

10 Deel 2: complicatie/fout meedelen

11 Slecht nieuwsgesprek 1. Inleiding: kort 2. Mededeling: er liep iets fout, namelijk sorry Ruimte voor emoties: zwijg en kijk patient aan... reageer op verwerkingsvragen met gevoelsreflectie niet met antwoorden/argumenten 4. Gedoseerde uitleg hou rekening met nieuwe golven van emoties 5. Oplossingen: overleg over genoegdoening wat zijn de wegen hiervoor

12

13 Deel 3: Patiënt heeft een klacht Conflict! U krijgt slecht nieuws van iemand die zich niet aan de regels houdt U start met achterstand

14 Tweedimensionele model + OPLEGGEN OVERLEGGEN Zorg voor eigenbelang COMPROMIS OPGEVEN TOEGEVEN - - Zorg voor relatie +

15 1. Benoem het probleem Probleemoplossende aanpak 2. Exploreer de standpunten van - patiënt - arts focus op probleem ipv op persoon! 3. Zoek oplossingen 4. Rond af

16 1. Benoem probleem u vindt dat dat is een ernstig probleem... toon respect (ook non-verbaal) Zorg dat je zo snel mogelijk voorzitter wordt van de onderhandelingen

17 2. Exploreer standpunt patiënt Benoem beider belangen en visies: voor jou is dit.voor mij is dit natuurlijk ook... Luister actief: vertel jij eerst eens Geef waar mogelijk gelijk: klopt...juist...inderdaad.. Hou je argumenten op zak: geen ja maar... Vat samen: dus wat ik hoor is...

18 2. Exploreer standpunt arts Formuleer je eigen standpunt: is het ok als ik nu... - beknopt, helder, assertief - sta enkele onderbrekingen/emotiegolven toe - herhaal rustig in iets andere bewoordingen mag ik toch... ik vind het toch ook belangrijk dat ik...

19 3. oplossing zoeken Niet de beste maar een voor beide aanvaardbare oplossing (deal?) heeft u zelf een voorstel om.. Waardeer elk voorstel dat enigzins in de richting komt van uw standpunt: daar kan ik inkomen... Stimuleer patiënt nieuwe ideeën aan te brengen die in uw richting gaan: ziet u nog andere mogelijkheden... Formuleer uw eigen voorstel zo ver mogelijk in de richting van de patiënt: wat mij het beste lijkt is...

20 4. Afronden Gegronde klacht: Er is (wellicht) iets fout gelopen, sorry daarvoor, Ongegronde klacht: ook al blijven we van mening verschillen, toch zie ik dat dit voor jou heel belangrijk is en... In beide gevallen: er zijn hier geëigende procedures om een klacht zorgvuldig te behandelen Zeg nooit: ik beken dat ik een fout maakte Maak concrete afspraken: dus ik contacteer ondertussen doe jij... Bedank voor dit gesprek: eigenlijk wil ik je bedanken dat je dit persoonlijk met mij...want hierdoor kunnen we...

21 Dank u voor uw aandacht

Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel.

Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. stimu stimu aanbieden en Lees meer in ons beleid Hygiëne en voeding stimu stimu aanbieden en Reageer op de emotie van het kind, benoem

Nadere informatie

Accuraat communiceren

Accuraat communiceren Accuraat communiceren Erna Pluym Senior Trainer Consultant/ Business Development Manager erna.pluym@acerta.be 0472 92 11 66 Communicatie, waarom zo belangrijk? Communicatie, waarom zo belangrijk? Had ik

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT

ASSERTIVITEIT ASSERTIVITEIT WWW.I-LEARNING.BE - WAT IS ASSERTIVITEIT? Subassertief, agressief, manipulatief of assertief? Assertief gedrag Assertief ben je als je op een vriendelijke, kalme manier opkomt voor je mening,

Nadere informatie

OEFENING OM DE CLIËNT BEWUST TE MAKEN VAN EIGEN COMMUNICATIESTIJL OP HET ASSERTIEVE SPECTRUM EN EIGEN VAARDIGHEDEN TE ONTWIKKELEN.

OEFENING OM DE CLIËNT BEWUST TE MAKEN VAN EIGEN COMMUNICATIESTIJL OP HET ASSERTIEVE SPECTRUM EN EIGEN VAARDIGHEDEN TE ONTWIKKELEN. ASSERTIVITEIT OEFENING OM DE CLIËNT BEWUST TE MAKEN VAN EIGEN COMMUNICATIESTIJL OP HET ASSERTIEVE SPECTRUM EN EIGEN VAARDIGHEDEN TE ONTWIKKELEN. 1 Doel Doel is aan de hand van de methode van Glick en Gibbes

Nadere informatie

Conflict Communicatiestijl Scan

Conflict Communicatiestijl Scan Conflict Communicatiestijl Scan 1 A. Ik probeer in een gesprek de ander bij de gesprekagenda te houden. B. Ik neem in een gesprek zelfstandig beslissingen die binnen mijn bevoegdheid vallen. 2 A. Als iemand

Nadere informatie

In tien weken vaardig in Verbindende Communicatie Hoe? Zo!

In tien weken vaardig in Verbindende Communicatie Hoe? Zo! In tien weken vaardig in Verbindende Communicatie Hoe? Zo! Geef tien weken bijzondere aandacht aan Verbindende Communicatie met behulp van onderstaande oefeningen. Bespreek je ervaringen in een buddygroepje.

Nadere informatie

Samen in gesprek blijven

Samen in gesprek blijven 06 november 2015 Samen in gesprek blijven Communicatie tussen patiënt en naastbetrokkenen tijdens of na episodes Samen in gesprek blijven Communicatie tussen patiënt en naastbetrokkenen tijdens of na episodes

Nadere informatie

Even kennismaken... Communicatie De essentie! Succesvol onderhandelen

Even kennismaken... Communicatie De essentie! Succesvol onderhandelen Succesvol onderhandelen Even kennismaken... Voornaam + naam Uw functie? Uw doelstellingen? Open positief-kritische houding Actiepunten Communicatie De essentie! Dixit: Paul Watzlawick, Villach 25.07.1921,

Nadere informatie

Gesprekskaarten pedagogisch handelen

Gesprekskaarten pedagogisch handelen Gesprekskaarten pedagogisch handelen Samenwerkingsproject Samen Opleiden tussen Peel en Maas en Dommel en Aa Themagroep Pedagogisch Handelen kaarten.indd 1 28-01-17 19:17 kaarten.indd 2 28-01-17 19:17

Nadere informatie

Zeg het eens. Assertief communiceren en overtuigend argumenteren.

Zeg het eens. Assertief communiceren en overtuigend argumenteren. Zeg het eens Assertief communiceren en overtuigend argumenteren www.cameleontraining.be Overtuigend argumenteren Jij verliest Jij wint Ik win Ik manipuleer jou Ik beïnvloed jou Ik verlies Ik haal ons allebei

Nadere informatie

Omgaan met klachten en het brengen van slecht nieuws

Omgaan met klachten en het brengen van slecht nieuws Omgaan met klachten en het brengen van slecht nieuws Ken Pieters IMPACT nv IMPACT nv Klein Dalenstraat 26 b2 B-3020 HERENT Tel. + 32 16 52 09 94 Fax + 32 16 52 09 95 info@impact-nv.be POLL Aan hoeveel

Nadere informatie

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen 1. Om welke reden(en) volg je deze workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen in je werk? 4. Waarin blink jij jjmet betrekking

Nadere informatie

Communiceren met je puber. Aloysius/De Roosten Eindhoven 29 maart 2012

Communiceren met je puber. Aloysius/De Roosten Eindhoven 29 maart 2012 Communiceren met je puber Aloysius/De Roosten Eindhoven 29 maart 2012 Programma 1. Inleiding 2. Theorie over puberteit 3. Communiceren met pubers 4. Actief luisteren 5. Oefening actief luisteren 6. Onderhandelen

Nadere informatie

Deze steekkaarten met tips rond competenties:

Deze steekkaarten met tips rond competenties: Deze steekkaarten met tips rond competenties: zijn een onderdeel van de competentietoolkit ter ondersteuning van sociale sportpraktijken gericht op het ontwikkelen van jongeren. hebben tot doel om te werken

Nadere informatie

Ouderavond De Vreedzame School

Ouderavond De Vreedzame School Ouderavond De Vreedzame School www.onderwijsmaakjesamen.nl 1 www.onderwijsmaakjesamen.nl 2 Agenda Binnenkomer De vreedzame school Voorbeelden uit blokken Zelf ervaren in de klas Afsluiter www.onderwijsmaakjesamen.nl

Nadere informatie

Luisteren Niet luisteren Belang van luisteren Luisterdoelen Luistervaardigheden

Luisteren Niet luisteren Belang van luisteren Luisterdoelen Luistervaardigheden Les 7 Luisteren Niet luisteren Belang van luisteren Luisterdoelen Luistervaardigheden Je kan verschillende soorten gesprekken hebben. Bijvoorbeeld: Formeel Gepland en met een bepaald doel; voorbereiding!

Nadere informatie

Durf te vragen help mee aan veilige zorg

Durf te vragen help mee aan veilige zorg Durf te vragen help mee aan veilige zorg Inleiding Deze folder Durf te vragen geeft u tips voor een gesprek met bijvoorbeeld de dokter, verpleegkundige, apotheker of de fysiotherapeut. Bedenk dat u, als

Nadere informatie

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen; Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT INHOUD

ASSERTIVITEIT INHOUD ASSERTIVITEIT INHOUD Fight, Flight, Freeze of assertiviteit? De communicatiestijlen De spelregels van assertiviteit 3 situaties waarin assertief communiceren nuttig is Je wilt feedback geven en ontvangen

Nadere informatie

Even kennismaken... Communicatie De essentie! 1. Succesvol onderhandelen

Even kennismaken... Communicatie De essentie!   1. Succesvol onderhandelen Succesvol onderhandelen Even kennismaken... Voornaam + naam Uw functie? Uw doelstellingen? Open positief-kritische houding Actiepunten Communicatie De essentie! Dixit: Paul Watzlawick, Villach 25.07.1921,

Nadere informatie

Strafrechtelijke vervolging na een medische fout en de gevolgen op de communicatie met de patiënt?

Strafrechtelijke vervolging na een medische fout en de gevolgen op de communicatie met de patiënt? Strafrechtelijke vervolging na een medische fout en de gevolgen op de communicatie met de patiënt? René Heylen, MD, PhD, LLM ZOL Genk Medische aansprakelijkheid Tuchtrechtelijk: Orde van Geneesheren Strafrechtelijk

Nadere informatie

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT INHOUD Je wilt je grenzen stellen en neen zeggen Actie!

ASSERTIVITEIT INHOUD Je wilt je grenzen stellen en neen zeggen Actie! ASSERTIVITEIT 1 INHOUD Fight, Flight, Freeze of assertiviteit? De communicatiestijlen De spelregels van assertiviteit 3 situaties waarin assertief communiceren nuttig is Je wilt feedback geven en ontvangen

Nadere informatie

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek.

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. Conflicten hanteren Tijd: verdelen over twee bijeenkomsten. Bijeenkomst 1 Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. De uitkomst van

Nadere informatie

Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen

Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen Uitnodiging: focus op het webinar en leer hoe je met goede communicatie bereikt wat je graag wilt. Hoe doe je dat?.

Nadere informatie

In gesprek met je arts. In gesprek met je arts. Tips voor een echte dialoog

In gesprek met je arts. In gesprek met je arts. Tips voor een echte dialoog In gesprek met je arts In gesprek met je arts Tips voor een echte dialoog Als patiënt ontmoet je verschillende artsen in verschillende omstandigheden. Een bezoek aan de huisarts verloopt anders dan een

Nadere informatie

Klantgericht omgaan met klachten. Agenda. Wat is klantgerichtheid. Wat is een klacht precies. Waaraan hebben klagers nood

Klantgericht omgaan met klachten. Agenda. Wat is klantgerichtheid. Wat is een klacht precies. Waaraan hebben klagers nood Klantgericht omgaan met klachten Stefaan Maes 0495 288803 stefaan.maes@thehouseofchange.be 1 2 2 Agenda Wat is klantgerichtheid Wat is een klacht precies Waaraan hebben klagers nood Welke stijlen zetten

Nadere informatie

Conflict en aangifte. module 3. Sport, dienstverlening en veiligheid

Conflict en aangifte. module 3. Sport, dienstverlening en veiligheid Conflict en aangifte module 3 INHOUDSOPGAVE INLEIDING...3 AANGIFTE DOEN...4 Hoe kan een aangifte worden gedaan?... 4 Wat gebeurt er met de aangifte?... 4 AMBTSHALVE VERVOLGBARE DELICTEN EN KLACHTDELICTEN...6

Nadere informatie

Roel$&$Sandra$van$Heel$ Basielhof$65$ 4907$AH$Oosterhout$ T$06$21$390$312$$ W$www.leefintens.com$ Pagina$. 1$van$. .

Roel$&$Sandra$van$Heel$ Basielhof$65$ 4907$AH$Oosterhout$ T$06$21$390$312$$ W$www.leefintens.com$ Pagina$. 1$van$. . Het$ochtendritueel$ Gisteren hebben we kennisgemaakt met Daan en Sterre. Daan is een prikkelmijder, en Sterre is een prikkelzoeker. Als prikkelmijder probeert Daan zijn ochtend zo in te richten dat iedereen

Nadere informatie

C O M M U N I C A T I E V E & S O C I A L E V A A R D I G H E D E N N AT U U R M A N A G E M E N T B A S I S P E T R A V I J N C K E I N V E R D E

C O M M U N I C A T I E V E & S O C I A L E V A A R D I G H E D E N N AT U U R M A N A G E M E N T B A S I S P E T R A V I J N C K E I N V E R D E C O M M U N I C A T I E V E & S O C I A L E V A A R D I G H E D E N N AT U U R M A N A G E M E N T B A S I S P E T R A V I J N C K E I N V E R D E INHOUD Cases en inleidende oefeningen Verbale, non-verbale

Nadere informatie

Een disfunctionerende collega: wat nu? M.J. Kelder, bedrijfsarts Arbo Unie

Een disfunctionerende collega: wat nu? M.J. Kelder, bedrijfsarts Arbo Unie 1 Een disfunctionerende collega: wat nu? M.J. Kelder, bedrijfsarts Arbo Unie 2 Wat komt er aan de orde? Soorten klachtenprocedures Wie krijgt een klacht? Are some doctors more equal? Als het gebeurt, wat

Nadere informatie

Communicatie. Opleiding Kanker Beauty Professional Wendy Druyts Psychologische dienst AZTurnhout

Communicatie. Opleiding Kanker Beauty Professional Wendy Druyts Psychologische dienst AZTurnhout Communicatie Opleiding Kanker Beauty Professional Wendy Druyts Psychologische dienst AZTurnhout Even voorstellen Zoek een prent uit. Stel jezelf kort voor aan de hand van deze prent. Wat verwacht je van

Nadere informatie

LEEF- EN WERKHOUDING RESPECT

LEEF- EN WERKHOUDING RESPECT LEEF- EN WERKHOUDING RESPECT Onze school vindt respect belangrijk: van de leerlingen tegenover elkaar en tegenover alle personeelsleden van de school. We verwachten een voorname houding en een beschaafde

Nadere informatie

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I

Nadere informatie

Antwerpen. Leren luisteren

Antwerpen. Leren luisteren Antwerpen Leren luisteren Luisteren, hoe leren kinderen dat? Grenzen Grenzen zorgen ervoor dat je kind veiligheid en zekerheid ervaart. Zo weet hij wat mag van mama en papa en moet hij niet steeds aftoetsen

Nadere informatie

Naar: Raad van Europa, Compasito: Manual on Human Rights Education for Children

Naar: Raad van Europa, Compasito: Manual on Human Rights Education for Children Wie moet beslissen? Naar: Raad van Europa, Compasito: Manual on Human Rights Education for Children Leeftijd: 6-9 jaar; 9-12 jaar Duur: 45 min. Doelen Kinderrechten Kinderrechtenwaarden Kinderrechtenvaardigheden

Nadere informatie

Efficiënt feedback geven

Efficiënt feedback geven Efficiënt feedback geven Tips Dit document is onderdeel van een set ondersteunend materiaal dat ter download wordt aangeboden aan kopers van Strategiehelden door Jeroen De Flander (ISBN België 978 90 4860

Nadere informatie

Onderhandelen en afspraken maken

Onderhandelen en afspraken maken OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

DE 12 VAN DOK12. Dit ben ik

DE 12 VAN DOK12. Dit ben ik Dit ben ik Op DOK12 verwerf ik kennis, vaardigheden en ontwikkel ik mij als persoon. Ik krijg ruimte om mijzelf goed te leren kennen, te zijn wie ik ben en mijn talenten te ontwikkelen. Ook leer ik oog

Nadere informatie

Meningsvorming: jij en vluchtelingen

Meningsvorming: jij en vluchtelingen Meningsvorming: jij en vluchtelingen Korte omschrijving Het kan uw leerlingen bijna niet ontgaan zijn dat de Europese Unie te maken heeft met een grote stroom vluchtelingen. Sinds een paar maanden is dit

Nadere informatie

Shared Decision Making

Shared Decision Making Shared Decision Making COMMUNICATIE Idolatrie Obligatie Sympathie Persistentie EMPATHIE PROJECTIE Apathie Explicatie Antipathie Expositie Leader +++ --- E Follower Dictator Avoider P --- +++ mensgericht

Nadere informatie

Praktische tips voor het voeren van een gesprek

Praktische tips voor het voeren van een gesprek Praktische tips voor het voeren van een gesprek David ter Avest Laura Hoekstra Mirjam Karsten Het waarachtige verhaal Vragen stellen en luisteren, we doen het de hele dag en toch staan we er zelden bij

Nadere informatie

11 Omgaan met verbale agressie

11 Omgaan met verbale agressie 11 Omgaan met verbale agressie AGRESSIE Praktijkinformatie Welke vormen zijn er? Hoe buig je opkomende verbale agressie om? Hoe en wanneer stel je je grens? EN Omgaan met verbale agressie Tip 1 Herken

Nadere informatie

2.4 Als begrijpen extra aandacht vraagt 10

2.4 Als begrijpen extra aandacht vraagt 10 7 2 Contact Samenvatting In contact met patiënten uit specifieke doelgroepen moet de assistent zich realiseren dat hun groepskenmerken maar een deel van hun persoon zijn. Ook een open houding en interesse

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Cursus Omgaan met klachten

Cursus Omgaan met klachten Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen

Nadere informatie

Ik mag helemaal zelf beslissen, toch?

Ik mag helemaal zelf beslissen, toch? Vrijheidsbeperkingen Informatie voor cliënten Heb je vragen over deze folder? Je kunt ze stellen aan de gedragswetenschapper, de manager of de cliëntvertrouwenspersoon. s Heeren Loo s Heeren Loo helpt

Nadere informatie

Workshop Communicatievaardigheden

Workshop Communicatievaardigheden Workshop Communicatievaardigheden Workshop Communicatievaardigheden, een belangrijk middel om je doel te bereiken Effectief communiceren kun je leren. Gelukkig maar, alle relaties staan of vallen met goede

Nadere informatie

communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be

communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be Niet overvragen Stel geen vragen die betrekking hebben op het recente verleden. Praat over wat er nu

Nadere informatie

Zestien tips voor dove personen in contact met de politie en justitie

Zestien tips voor dove personen in contact met de politie en justitie Tip 1 Zestien tips voor dove personen in contact met de politie en justitie Taalgroep Vlaamse Gebarentaal KU Leuven, in samenwerking met Fevlado en Het Reddend Gebaar In het kader van het JUSTISIGNS-project

Nadere informatie

Individueel Rapport Webcamtest Sales

Individueel Rapport Webcamtest Sales Psychecommerce Rapportage voor wct41105 pagina 1 Individueel Rapport Webcamtest Sales Gebruikersnaam: wct49185 Testdatum: 11 juli 2007 U hebt onlangs de Webcamtest Sales gemaakt. De situaties uit de Webcamtest

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT INHOUD Je wilt je grenzen stellen en neen zeggen Actie!

ASSERTIVITEIT INHOUD Je wilt je grenzen stellen en neen zeggen Actie! ASSERTIVITEIT INHOUD Fight, Flight, Freeze of assertiviteit? De communicatiestijlen De spelregels van assertiviteit 3 situaties waarin assertief communiceren nuttig is Je wilt feedback geven en ontvangen

Nadere informatie

Focus jij op wat je echt belangrijk vindt? -Geef richting aan jouw leven-

Focus jij op wat je echt belangrijk vindt? -Geef richting aan jouw leven- Focus jij op wat je echt belangrijk vindt? -Geef richting aan jouw leven- Wat is het meest belangrijk voor jou? Wat is het meest belangrijk voor jou in jouw leven, of wie? Schrijf dat hieronder op in volgorde

Nadere informatie

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - - Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert

Nadere informatie

HOLLABACK! = Reageren Tegen Straatintimidatie, op Jouw manier!

HOLLABACK! = Reageren Tegen Straatintimidatie, op Jouw manier! HOLLABACK! = Reageren Tegen Straatintimidatie, op Jouw manier! Reageren tegen straatintimidatie? Euh, dan denken we aan (?) terugroepen? zo snel mogelijk verder wandelen? negeren?...? Weet... - Er is geen

Nadere informatie

Eerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn

Eerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn Eerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn Praat erover: 1. Je hoeft niet alles te weten of te begrijpen over euthanasie bij

Nadere informatie

OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator

OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator. Structuur gesprek 6. Specifieke modellen. Non-verbale. Informeren. Emoties hanteren. Verbale Geef een globaal oordeel over elke dimensie op een -puntenschaal waarbij

Nadere informatie

Adviesgesprek Van contact naar contract

Adviesgesprek Van contact naar contract Adviesgesprek Van contact naar contract Het doel van het eerste adviesgesprek is het om het eens te worden over de vraag van de opdrachtgever en over de werkwijze van de adviseur. Het resultaat is een

Nadere informatie

Zingroepen. Voorbereidingsformulier. Magda Vanderheere WERKCOLLEGE PASTORAAT 14 EN 28 OKTOBER 2016 PSYCHISCHE KWETSBAARHEID EN ZINGROEPEN I EN II

Zingroepen. Voorbereidingsformulier. Magda Vanderheere WERKCOLLEGE PASTORAAT 14 EN 28 OKTOBER 2016 PSYCHISCHE KWETSBAARHEID EN ZINGROEPEN I EN II WERKCOLLEGE PASTORAAT 14 EN 28 OKTOBER 2016 PSYCHISCHE KWETSBAARHEID EN ZINGROEPEN I EN II Zingroepen. Voorbereidingsformulier Magda Vanderheere 1. Thema Welk onderwerp breng je aan bod? EENZAAMHEID 2.

Nadere informatie

E-book-Effectieve communicatie.indd :28:17

E-book-Effectieve communicatie.indd :28:17 E-book-Effectieve communicatie.indd 1 16-12-2014 15:28:17 Colofon Dit e book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland)

Nadere informatie

Luisteren en samenvatten

Luisteren en samenvatten Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister

Nadere informatie

Efficiënt feedback geven

Efficiënt feedback geven Efficiënt feedback geven Tips Dit document is onderdeel van een set ondersteunend materiaal dat ter download wordt aangeboden aan kopers van De Strategieoach door Jeroen De Flander (ISBN 978 90 8148 733

Nadere informatie

Competentiescan Klant exemplaar

Competentiescan Klant exemplaar Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen

Nadere informatie

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen

Nadere informatie

Leren luisteren. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders

Leren luisteren. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Leren luisteren over opvoeden gesproken - Tips voor ouders? Leren luisteren Grenzen Grenzen zorgen ervoor dat je kind zich veilig en zelfzeker kan voelen. Zo weet hij wat van mama en papa mag en moet hij

Nadere informatie

Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams

Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams Meertalige ouders bereiken Een goede communicatie tussen ouders en leerkrachten/begeleiders is belangrijk, zeker als er een

Nadere informatie

11/04/2018. Hoe werken aan een succesvol team? Een (h)echt team? Liesbeth Vanhelmont. Een (h)echt team? Hoe bouwen aan een (h)echt team?

11/04/2018. Hoe werken aan een succesvol team? Een (h)echt team? Liesbeth Vanhelmont. Een (h)echt team? Hoe bouwen aan een (h)echt team? Hoe werken aan een succesvol team? Liesbeth Vanhelmont Een (h)echt team? Hoe bouwen aan een (h)echt team? Evaluatie van je eigen team De 5 teamfrustraties Tips Concrete casussen Onderhuidse spanningen

Nadere informatie

Plaats op de kwalificatiekaart

Plaats op de kwalificatiekaart Gespreks- en overlegvaardigheden Handout Plaats op de kwalificatiekaart Instructie Motivatie Correctie Informatie (ouders) Feedback Slecht nieuws Vergaderingtechniek Spelregels overleg (stemrecht/- procedure

Nadere informatie

DOEL: INZICHT IN CONFLICTHANTERING

DOEL: INZICHT IN CONFLICTHANTERING Conflicten hanteren DOEL: INZICHT IN CONFLICTHANTERING Conflicten hanteren Het is makkelijk om kwaad te worden. Maar hoe slaag je er in het conflict in goede banen te leiden en voorkom je dat het onnodig

Nadere informatie

Communicatie NHB DEURNE

Communicatie NHB DEURNE Communicatie NHB DEURNE Sociale vaardigheden Het vermogen om goed met anderen om te kunnen gaan Inzicht in eigen gedrag Inzicht in gedrag van anderen Goed communiceren Zelfpresentaie Stemgebruik Houding

Nadere informatie

Ik stel veel 'doe-ik-het-goed' vragen. Ik weet hoe ik mezelf kan verbeteren, maar het lukt mij nog niet.

Ik stel veel 'doe-ik-het-goed' vragen. Ik weet hoe ik mezelf kan verbeteren, maar het lukt mij nog niet. Leerdoelen a.d.h.v. rubrics Rubrics voor het onderwijs Deze rubrics zijn door ons verzameld, geschreven of herschreven. Met vriendelijke groet, Team Vierkantgoed Rubric Optie 1 Optie 2 Optie 3 Optie 4

Nadere informatie

HOE SPREEK JE JE COLLEGA S AAN RECHTSTREEKS AANSPREKEN

HOE SPREEK JE JE COLLEGA S AAN RECHTSTREEKS AANSPREKEN HOE SPREEK JE JE COLLEGA S AAN RECHTSTREEKS AANSPREKEN PROFESSIONALITEIT Ortho Consult Congres voor elke mentor - december 2016 - Anneke Blaauwendraad RECHTSTREEKS AANSPREKEN Wat is je doel? Belangstelling

Nadere informatie

> Ik luister met de bedoeling. > Ik leer jouw taal, zowel. > Ik maak het veilig voor jou, > Ik ga op zoek naar waar de

> Ik luister met de bedoeling. > Ik leer jouw taal, zowel. > Ik maak het veilig voor jou, > Ik ga op zoek naar waar de Bijlagen 56 Bijlage 1 Verschillen tussen een discussie en een bezoek Het is van groot belang dat je het moment leert herkennen dat een gesprek over een bepaald onderwerp niet goed gaat. Als je beiden reactief

Nadere informatie

R-Sense project RKVL en Sensoa

R-Sense project RKVL en Sensoa Aanbod van Sensoa 1 R-Sense project RKVL en Sensoa Bewoners: Samenleven Liefde en relaties Relaties en grenzen Medewerkers Vlaggensysteem Beleid sleutelfiguren 2 Bevraging hulpverleners en migranten Vluchtelingen,

Nadere informatie

Een bezoek van kinderen op de Intensive Care

Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Intensive Care Locatie Hoorn/Enkhuizen Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Informatie voor ouders Het is altijd confronterend als een ouder of familielid

Nadere informatie

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze

Nadere informatie

Scheidsrechter en COMMUNICATIE

Scheidsrechter en COMMUNICATIE Scheidsrechter en COMMUNICATIE Wat is communicatie? UITWISSELEN VAN INFORMATIE Met wie communiceert de scheidsrechter? Spelers Coaches Secretaris / Tijdwaarnemer Publiek Begeleider / SR coach Vereniging

Nadere informatie

Een video-communicatietraining SLAZ Chris Rietmeijer

Een video-communicatietraining SLAZ Chris Rietmeijer Een video-communicatietraining SLAZ 2012 Chris Rietmeijer Inleiding, achtergronden Demonstratie Nabespreking 6 Bijeenkomsten van 2 uur, eens per maand 6-8 aios, 1 staflid/opleider, 1 comm.trainer Elke

Nadere informatie

Feedback geven en ontvangen

Feedback geven en ontvangen Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen

Nadere informatie

KLINISCHE CONSULTVOERING. V-lijn 1 ste MASTER

KLINISCHE CONSULTVOERING. V-lijn 1 ste MASTER KLINISCHE CONSULTVOERING V-lijn 1 ste MASTER Communicatie in medisch handelen Internationaal Sinds jaren 80 veel interesse voor evidenced-based onderzoek wat betreft communicatie 1998 Skills for Communicating

Nadere informatie

Test. Leiderschapsdomeinen

Test. Leiderschapsdomeinen Test Leiderschapsdomeinen Werkwijze: Stel je je eigen situatie voor en kijk dan naar onderstaande 18 vraagpunten. Per vraagpunt heb je 10 punten om te verdelen over de domeinen: van 0 tot 10 punten per

Nadere informatie

Doodswens en suïcidegedachten bij ouderen

Doodswens en suïcidegedachten bij ouderen Doodswens en suïcidegedachten bij ouderen Bespreekbaar maken Eva Van Den Broeck CGG Andante Suicidepreventie eva.vandenbroeck@andante.be 03 620 10 20 Suïcidepreventie reflex Bron: Detectie en behandeling

Nadere informatie

Communicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback

Communicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback FEEDBACK GEVEN EN ONTVANGEN Communicatie coderen decoderen zender boodschap kanaal ontvanger feedback - interpretatiekader Communicatie LSD Techniek - Luisteren - Samenvatten - Doorvragen LSD Techniek

Nadere informatie

http://toelatingsexamen.110mb.com

http://toelatingsexamen.110mb.com Arts-patiëntgesprek Dit onderdeel bestaat uit meerkeuzevragen met 4 antwoordmogelijkheden, waarvan je er meestal al meteen 2 kan elimineren omdat ze te extreem zijn. Je moet eigenlijk op je gevoel afgaan

Nadere informatie

Culturele Diversiteit ProBiblio 13 februari Kennismaking. De Nederlandse hand. Iedere mens. De Arabische hand

Culturele Diversiteit ProBiblio 13 februari Kennismaking. De Nederlandse hand. Iedere mens. De Arabische hand Culturele Diversiteit ProBiblio 13 februari 2018 Kennismaking Wat is cultuur (niet) Culturele diversiteit Gezin / cultuur Jannie Limburg jannie@peervis.net 06-16848428 www.peervis.net De Nederlandse hand

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Assertiviteit Ik weet wat ik wil Ik kom voor mezelf op Ik geef mijn grens aan

Assertiviteit Ik weet wat ik wil Ik kom voor mezelf op Ik geef mijn grens aan Assertiviteit Ik weet wat ik wil Ik kom voor mezelf op Ik geef mijn grens aan Ik zeg wat ik bedoel Ik bescherm mezelf Ik durf nee te zeggen Ik spreek met respect Bedachtzaamheid Ik neem de tijd om na te

Nadere informatie

De zorg moet steeds beter.

De zorg moet steeds beter. De zorg moet steeds beter. De tekst is in Taal voor allemaal. Je zorg-aanbieder 1 heeft afspraken over goede zorg. Jij krijgt zorg. Je zorg-aanbieder geeft de zorg. Een ander woord voor zorg is hulp. Bij

Nadere informatie

Commercieel Onderhandelen

Commercieel Onderhandelen Commercieel Onderhandelen Roel Van de Wiele atlas grow how www.abt.be! 25 years of grow how met een havik wordt onderhandeld, een duif wordt opgegeten... if you can meet with Triumph and Disaster, and

Nadere informatie

Werken aan communicatie 1

Werken aan communicatie 1 Communicatie Werken aan communicatie 1 Werken aan communcatie 1 Serienummer: Licentie: Voor het activeren van de licentie kijk pagina 5 van dit werkboek. Te activeren tot: Colofon Uitgeverij: Edu Actief

Nadere informatie

20 tips voor een goed debat!

20 tips voor een goed debat! 20 tips voor een goed debat! Moedig elkaar aan tijdens jullie voorbereidingen en de wedstrijd. Geef elkaar tips en zoek samen de sterktes en zwaktes van de argumenten. Je kan veel leren van elkaar, ook

Nadere informatie

Video-hometraining. Informatie voor ouders

Video-hometraining. Informatie voor ouders Video-hometraining Informatie voor ouders Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings- en ontwikkelingsvragen.

Nadere informatie

Luisteren is geen trucje

Luisteren is geen trucje Luisteren is geen trucje Luisteren is geen vaardigheid, al wordt er wel vaak zo over gesproken. Luisteren is veel meer een kwestie van houding, zelfs van zijn. Dat klinkt je wellicht zweverig in de oren,

Nadere informatie

SYLLABUS VORMING BEMIDDELINGSGERICHT WERKEN. 1. Ik en conflicten KIJK NAAR JE EIGEN CONFLICTSTIJL

SYLLABUS VORMING BEMIDDELINGSGERICHT WERKEN. 1. Ik en conflicten KIJK NAAR JE EIGEN CONFLICTSTIJL 1 Ik en conflicten KIJK NAAR JE EIGEN CONFLICTSTIJL Via deze vragenlijst op basis van de Thomas-Kilmann theorie ontdek je je eigen conflictstijl Kies per vraag steeds de mogelijkheid die het dichtst bij

Nadere informatie

Gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid

Gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid Gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid Deze gesprekswijzer Duurzame Inzetbaarheid is gemaakt door Berenschot in opdracht van A+O in het kader van het Sectorplan Metalektro. Inleiding Deze gesprekswijzer

Nadere informatie