Chart Navigator - week 29/2013

Transcriptie

1 RBS Markets Chart Navigator - week 29/2013 Meer informatie Ga naar of bel 0900-MARKETS ( ; lokaal tarief) De stieren op de aandelenvelden ruiken de toppen van enkele weken terug. Maar wat gaan ze daar doen? Direct breken met forse witte candles? Toppen met zwarte kaarsen voor een extra aanloop? Met de Stieren op kruispunt breekt een spannende fase aan. Het wordt een draaiscenario of uitbraakscenario, correcties of nieuwe impulsen. In de Chart Navigator van deze week ziet en leest u welke variant voor de hand ligt... Draaien of breken Conform verwachting staan er op de aandelenmarkten hogere koersen op de borden, dicht in de buurt van recente weerstanden. Het wordt binnenkort draaien of breken voor de bulls. Kijk in de Chart Navigator naar de grafiek van uw favoriete fondsen waar de cruciale kantelpunten als triggers liggen. Uit het Midkapuniversum heb ik zes titels geselecteerd waarvan duidelijk is dat de bulls de komende weken moeten kiezen. Correctie of extra impuls voor Aalberts, ASMI, Boskalis, Nutreco, TomTom en Vopak? Klassieke kantelpuntanalyse voor deze fondsen. Uit het buitenlandse RBS Turbo universum heb ik drie titels geselecteerd die aansluiten bij het thema van deze week. Bekijk de plaatjes maar eens van ebay, IBM en Walt Disney en lees mijn commentaar. Wanneer in actie komen? Op de intermarket speelvelden is het redelijk rustig. EuroDollar probeert wederom een uptrend te starten, Goud en Zilver blijven hangen in hun downtrends en Brentoil wil maar niet loskomen van de sleepkabel. Het is wachten op meer vuurwerk op deze markten. Stieren op kruispunt impliceert dat er binnenkort een keuze gemaakt moet worden. Maar hoe herken je op de grafiek dat de bulls moeten kiezen? Anders geformuleerd, hoe herken je het landschap zodat je een route kunt uitstippelen? In de TA vraagbaak van deze week sta ik stil bij vijf visuele ingrediënten ofwel herkenningspunten op de grafiek die u als actieve belegger kunt gebruiken bij het uitstippelen van een route. Het zijn subjectieve waarnemingen die u helpen bij het definiëren van het meest waarschijnlijke scenario. CN Dashboard Nieuwe Stijl Ik heb mijn CN Dashboard vernieuwd en volgens een pilotgroep is de publicatie nu nog beter. Voortaan staat voor elk fonds de actuele status genoemd en wordt een nieuwe status gemeld als mijn Dashboard dit signaleert. Nog duidelijker in beeld als er sprake is van een Koop-, Correctie-, Verkoop- of Herstelstatus, waar u als actieve belegger mee aan de slag kunt. Nu actief op de site onder Nieuwsbrieven CN Dashboard. Kijk maar eens... Nico P.R. Bakker Inhoud Chart Navigator Indices P. 2 AEX Hoofdfondsen P. 4 TA Vraagbaak P. 12 Midkapfondsen P. 13 Turbo Titels Buitenland P. 15 Valuta - Obligaties P. 16 Grondstoffen P. 17 Info P. 18 Wilt u reageren? Heeft u opmerkingen, vragen, suggesties, aanvullingen, wilt u reageren? Doe dit dan door een te sturen naar beleggen@rbs.com. Op het moment van schrijven heeft Nico Bakker mogelijk in privé danwel zakelijk een positie in de onderliggende waarden zoals beschreven in dit document en zijn er geen andere belangenconflicten bekend. Voor een overzicht van de zakelijke en privé posities van Nico Bakker wordt verwezen naar www. nicoprbakker.nl. rbs.nl/markets

2 Chart Navigator - Indices week juli 2013 AEX-Index - Top op 373 in zicht Nadat recent de 55 SMA als dynamische trendlijn de bullen ternauwernood in de race heeft gehouden, zijn de stieren er in de afgelopen weken rap van door gegaan. Forse witte candles sieren het beeld, indicatoren sturen aan op meer bullish geweld, de 373 top moet worden gehaald, zo lijkt het. Dan wordt de strijd spannend boven in het veld. Wordt het draaien of breken? Beide opties hebben goeie kans, dus de spelers mogen aangeven wat zij gaan doen. Een zwarte candle tegen 373 indiceert de draaivariant, een witte candle door 373 indiceert de breakoutvariant. Voor trendvolgende beleggers ziet het landschap er uitstekend uit. Bij 373 even de vinger aan de pols... DAX index - Terug naar de top De koers noteert vooralsnog op de stielere trendlijn. Maar vorige week is een zwarte candle geplaatst. Overigens is de RSI weer teruggezakt naar de OS-lijn en tegelijkertijd de 50-lijn. Kortom, de stieren hebben het niet makkelijk. Het blijft wachten op meer actie in de vorm van witte candles..., luidde recent mijn commentaar. Inmiddels is goed te zien dat de stieren duidelijk de touwtjes in handen hebben genomen. Vorige week is een flinke stierenprik uitgedeeld. Bovendien is de RSI opnieuw opgeveerd vanaf de 50- lijn. Terug naar de top op afgerond 8557 is voor nu het meest waarschijnlijke scenario. Koopposities zijn gerechtvaardigd. Het vizier is gericht op afgerond EUROSTOXX50 index - Vizier op het noorden Op het middellange termijn speelveld is momenteel de hogere bodem binnen de stijgende trend goed te zien. Vorige week is een overtuigende witte candle boven de sleepkabel geplaatst, waardoor de weg omhoog duidelijk is ingezet. Het vizier is gericht op de weerstandzone op afgerond Overigens stijgt de RSI boven de 50-lijn, hetgeen de bulls een extra zetje in de juiste richting geeft en de richting van de markt bevestigt. Zolang de koers boven de sleepkabel beweegt is er zicht op hogere niveaus. Eens zien hoe rap de bulls op kunnen klimmen. De koopconditie is valide. Trendvolgende spelers doen dan ook aankopen, mits de koers boven de sleepkabel beweegt... 2 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

3 Chart Navigator - Indices week juli 2013 S&P 500 index - Bullen willen breken Zolang dit niveau (1560) als steun blijft liggen en de weekcandles wit kleuren, is een aanval op en het breken van de recente top op 1687 het meest waarschijnlijke scenario. Dan worden er all-time-highs neergezet..., zo schreef ik vorige week. De 1687 top is bereikt en zelfs licht overschreden, maar is dat voldoende? Alsnog draaien met een zwarte candle impliceert een terugval naar 1560, nog altijd binnen de trend. Komende week een witte candle boven 1687 impliceert een vervolg van en versnelling in de actuele uptrend. Kortom, spannende week voor de bulls. Trendvolgers handhaven hun koopposities. Wat te doen bij 1687? Beetje winst afromen? DOW JONES index - Top bereikt De spelers respecteren de spelregels der technische analyse door netjes richting het noorden te bewegen. Maar de recente top en weerstand op staat in de weg. Wat gaan de spelers daar doen? Draaien of breken is het flauwe antwoord. De kleur van de weekcandle is wit en dat duidt op een opwaartse uitbraak. Als er onverhoopt toch wordt gedraaid, zal dit een dubbele top opleveren, hetgeen een verzwakking van de trend impliceert. Een doorbraak daarentegen zal nieuwe all-time highs opleveren en de actuele uptrend een nieuwe impuls geven. Trendvolgers handhaven hun koopposities. Even oppassen wat er bij gaat gebeuren.spannende fase! NIKKEI 225 index - Dominante stieren Op het middellange termijn speelveld laten de stieren zich van hun sterkste kant zien. Recent is op afgerond een hogere bodem geplaatst en daarmee de uptrend vervolgd. Sindsdien produceren de stieren elke week een witte candle. Kortom, het vizier blijft op het noorden gericht en de bulls houden de touwtjes stevig in handen. Een voortzetting richting de recente top op afgerond is aannemelijk..., luidde recent mijn commentaar. Ook deze week is een witte candle geproduceerd. De stieren blijven dominant. Pas bij het verschijnen van een zwarte weekcandle neemt de kans op een gezonde kortstondige correctie toe. Trendvolgende Turbobeleggers liften mee met de bulls richting afgerond De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

4 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 Aegon - Stieren ruiken weerstand De stieren zijn goed op weg, recent zijn ze een nieuwe actiebeweging gestart in de uptrend, maar ze tonen wat haperingen. Logisch, want ze voeren een heftige strijd met de 5,70 weerstand. Bovendien raakt de RSI de OB-lijn. Een milde correctie tot de 5,20-5,00 steunzone is toegestaan, daarna moeten de bulls weer terugkomen en met witte weekcandles aangeven de uptrend te willen vervolgen Kortom, lichte haarscheurtjes in de stierenrit. Even aanzien wat er gaat gebeuren. Ondanks de lichte berentikken blijft de uptrend valide. Bij hernieuwde bodemvorming extra aankopen doen. En natuurlijk bij een overtuigende doorbraak boven 5,70... Ahold - Vervolg uptrend Opnieuw hebben de stieren deze week overtuigend een witte kaars geproduceerd, waardoor de recent gestarte upswing een mooi vervolg krijgt. Met 11,20 als cruciaal steunpunt, (ligt ver weg) zijn de bullen op weg naar 13,00 en hoger. Ik heb een stijgende trendlijn als extra routebegeleider toegevoegd. Zolang de koers daar boven blijft, voeren de bulls de regie. De trendmatigheid zal dan toenemen, een overtuigende richting wordt vastgehouden. De beweeglijkheid is echter ook groot, dus niet schrikken van rare koerssprongen. Koopconditie is valide tussen de 11,20 en 13,00 kantelpunten. Wat gaat er bij 13,00 gebeuren? Kruispunt voor de stier... AirFrance KLM - Stieren aan zijden draadje De strijd is en blijft uitermate spannend onder in het veld. De 6,40 steungrens, alsook de sleepkabel worden flink onder vuur genomen en zelfs gedurende de week neerwaarts gebroken. De candle van deze week is wederom zwart, maar de body blijft ternauwernood boven 6,40 hangen. De stier aan een zijden draadje, de slotkoers zal bepalen of zij nog een kans maken. Zicht op herstel en zelfs de start van een nieuwe uptrend is er bij een witte weekcandle boven 6,40. Een zwarte kaars onder 6,40 impliceert een nieuwe downtrend met zicht op 4,00 als koersdoel. Er op of er onder voor de bulls. Nu herstellen of anders een nekslag... 4 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

5 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 Akzo Nobel - Ravage op de chart Wat een turbulentie op het speelveld. Een forse witte candle boven de sleepkabel wordt teniet gedaan door een lange zwarte candle. Boven en onder de sleepkabel, uptrend of downtrend, dat is de hamvraag. Visueel is er sprake van een serie lagere toppen en lagere bodems, dat pleit voor de beer. Maar de steungrens op 42,00 is ook in beeld, een belangrijk vangnet voor de bulls. Het is even aanzien wat er gaat gebeuren. De kantelpunten op afgerond 42,00 en 48,00 zijn thans de routepaaltjes in het veld waar de strijd het heftigste zal zijn. Buiten deze punten extra vuurwerk. Voor trendvolgers is er een uitermate vervelende fase aan de gang. Stil zitten en niet verroeren... Aperam - Prima herstel Om een duidelijk technisch scenario te kunnen schetsen, volg ik de dagchart. Er is sprake van een korte termijn downtrend. Lagere toppen en lagere bodems stuwen de koers omlaag. Maar er is onlangs bodemvorming geweest op 8,00 met aansluitend een prima herstelbeweging. De stieren gaan proberen de koers verder richting de sleepkabel te persen. Ergens rond 9,30 zal de strijd heftig zijn, daar ligt immers de sleepkabel, met 8,73 als toegevoegde weerstand, een recent topje in de downtrend. Speculatieve koopposities kunnen worden aangehouden. Vinger aan de pols rond 9,30, daar wat winsten afromen. Arcelor Mittal - Stier krabbelt omhoog Na zeven zwarte candles op rij verschijnt er deze week een kleine witte candle als indicatie van bodemvorming rond 8,50. Als steunvorming aldaar aanhoudt, doemen de contouren van een trading range op met 8,50 en 10,40 als krijtstrepen. Maar dan moeten er wel meer witte candles verschijnen..., zo schreef ik vorige week. Welnu, de stieren hebben goed geluisterd, ze produceren wederom een mooie witte candle, waardoor de 8,50 steungrens verder komt te liggen. Vooralsnog hou ik vast aan het 8,50-10,40 steun- of herstelscenario. Voor trendvolgers geldt geen koopconditie. Actieve beleggers spelen het spel tussen 8,50 en 10,40...succes! 5 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

6 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 ASML - Stieren stomen door De chart oogt uitermate positief. Zowel subjectieve als objectieve bevindingen wijzen in de richting van de bulls. Hogere toppen en hogere bodems, een fier oplopende sleepkabel en een RSI die steevast boven de 50-lijn beweegt onderschrijven het positieve sentiment. Op ruim 56,00 is er onlangs een hogere bodem geplaatst, waarna er meteen witte candles verschenen. Een nieuwe actiebeweging in de uptrend is in volle gang. Er zijn geen referentiepunten boven in het veld, dus de kleur van de candle zal een indicatie voor topvorming moeten inluiden. Wanneer dat gebeurt, weet niemand... Trendvolgers hebben al geruime tijd stukken in portefeuille. Zij genieten van de bullenrit... Corio - Herstel in de downtrend Komende week een witte candle bevestigt de terugkeer van de bulls en dus het in stand houden van de brede bandbreedte met vooralsnog 28,25 en krap 37,00 als krijtstrepen op het veld. Eigenlijk best wel veel speelruimte voor beer en stier, ondanks de lage trendmatigheid. De sleepkabel ligt immers horizontaal in het veld..., zo luidde vorige week mijn commentaar. Wel, er staat wederom een stevige witte kaars, waardoor het herstel in de downtrend wordt vervolgd. Op naar de sleepkabel zou ik zeggen. Koopkansen voor speculatief ingestelde beleggers. Zij respecteren wel de kantelpunten... D.E. Master Blenders Stabilisatie De koersgeschiedenis is kort, dus bespreek ik de dagkaart voor u. Na de spectaculaire stijging tot ruim boven 12,00 is er thans sprake van stabilisatie. Logisch als u bedenkt wat de reden is geweest van de koerssprong. U begrijpt dat ik als technisch analist thans niets met de daggrafiek kan en mag doen. Een fundamentele aardverschuiving is immers een van de redenen om een grafiek ter zijde te schuiven. Tot nader orde geen verder commentaar derhalve. Technisch gezien winsten verzilveren en afwachten... 6 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

7 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 DSM - Lichte vermoeidheid De koers beweegt in een stijgingskanaal, begeleid door de groene lijn onder in het veld en de rode lijn bovenin. De trendkanaallijn zorgt momenteel voor een hapering in de bullenrit. De zwarte candle tegen de rode lijn met een RSI die omlaag krult impliceert vermoeidheid bij de stier. Tijd voor een top rond 54, als inleiding voor een gezonde correctie die kan aanhouden tot wellicht 50,00 of 47,00. Gun de beren wat ruimte, het is uitzien naar een nieuwe hogere bodem om vervolgens de uptrend te vervolgen. Hoeveel zwarte candles komen er nog bij? Trendvolgende posities mogen worden aangehouden, bij de rode lijn beoordelen of er winst genomen moet worden......ja dus... Fugro - Krabbelende stieren De weekgrafiek oogt wat rommelig en wispelturig met een licht negatieve ondertoon. De koers beweegt onder de sleepkabel die op 46,70 voor weerstand zorgt. Thans speelt de strijd zich af bij de 41,00 steungrens. De bulls doen goed hun best om verloren terrein terug te winnen, maar overtuigend is het allemaal niet. Een herstel richting de 46,70 weerstand is mogelijk, maar dan moeten er boven het 41,00 cruciale kantelpunt stevige witte weekcandles worden neergezet. Die van deze week is magertjes... Speculanten komen in actie om de koers richting 46,70 te stuwen. Onder 41,00 staken zij deze activiteit. Heineken - Stieren terug in de arena De koers is weer boven de sleepkabel getrokken, de RSI verlaat OS gebied, alles wijst op een nieuwe uptrendfase..., zo schreef ik vorige week. Deze week wordt er een witte candle bijgeplaatst, waardoor de stieren steviger in het zadel komen. Nu nog even de RSI boven de 50-lijn en alle signalen staan dan op groen. Cruciaal kantelpunt onder in het veld hou ik nog even op 48,00. Boven in het veld ligt ruim 58,00 als haalbaar koersdoel, mits de bullen zich aan de spelregels blijven houden. Trendspelers worden uitgenodigd alvast wat aankopen te doen. Bij volledig groen licht additionele aankopen doen... 7 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

8 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 ING - Stieren goed op dreef Vanaf de 6,50 steungrens zijn de bulls opgeveerd en hebben zij de koers inmiddels richting de 7,40 weerstand gedrukt. Een prima resultaat, waardoor de trendmatigheid kan toenemen. Het 6,50 niveau is immers de juiste plek om te bodemen, waardoor ik een stijgende trendlijn heb kunnen toevoegen. De weekcandle is wit maar sprieterig, het kost moeite om door te stomen naar de volgende horde op 7,90. Maar de ondertoon is positief, dus na een extra aanloopje verwacht ik toch weer hogere koersen. Kom maar bulls, jullie kunnen het! Met 6,50 als steungrens is een koopconditie valide met 7,40 en 7,90 als haalbare koersdoelen... KPN - Koers valt stil De koers blijft zwabberen tussen 1,38 steun en 1,86 weerstand. Deze weerstand moet woren geslecht om zicht te krijgen op een herstel in de downtrend tot wellicht 2,82, alwaar de sleepkabel de bullen zal afremmen. Ik verwacht echter geen makkelijke doorbraak door 1,86. Voor nu bezien wat er verder gaat gebeuren tussen 1,38 en 1,86. De contouren van een vlak en zijwaarts koersverloop doemen op, een saai beeld dus. Het is niet anders. Er komt heus wel weer een periode van een significant bewegende koers. Het speelveld oogt niet inspirerend. Voor swingtraders en trendvolgers is er geen eer te behalen... Philips - Stieren blijven aan zet Anders gezegd, vanaf 20,00 zijn de bullen bezig met een nieuwe actiebeweging in de uptrend met 23,00 en 27,00 als koersdoelen. De candle van deze week past wat dat betreft uitstekend in het plaatje, het bevordert het proces van hogere bodems en hogere toppen, wat nu goed op gang moet komen. Technisch verbetert het landschap aanzienlijk..., zo luidde vorige week mijn commentaar. Ik hoef hier thans niets aan toe te voegen. Deze week wordt wederom een stevige witte kaars geproduceerd boven 23,00, eerste koersdoel dus gehald. Nu verder... Koopjesjagers en trendvolgers doen actief mee met de stier. Kopen op zwakte blijft vooralsnog de aangewezen strategie. 8 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

9 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 Post NL - Vervolg korte termijn uptrend Om een duidelijk technisch scenario te kunnen schetsen, volg ik de dagchart. Langzaam maar zeker verbetert het korte termijn landschap. Hogere toppen en hogere bodems, koersvorming boven een stijgende steunlijn en opkrullende sleepkabel, alsook een RSI ruim boven de 50-lijn, wijzen in de richting van de bulls. De kantelpunten onder in het veld zijn duidelijk, te weten 2,36 en 2,09. Boven in het veld liggen er geen referentiepunten. Maar eens bezien tot hoever de stieren kunnen opstomen, voordat er een top wordt gevormd. Korte termijn koopposities aanhouden en uitzien naar een moment om te verzilveren. Randstad - Uptrend in volle gang Kijk de stieren eens gaan, ze hebben er zin in. Ze stuwen de koers rap omhoog in het stijgingskanaal. De 35,00 weerstand is zonder problemen uitgenomen, waardoor de actuele upswing een nieuwe impuls krijgt. De stieren stomen op naar de rode trendkanaallijn die rond 38,00 tot 40,00 voor een hapering kan zorgen. Dan zal de RSI ook wel op OB gebied staan, waardoor het tijd wordt voor een top en correctie. Een rondje winstnemingen kan vervolgens voor neerwaartse druk zorgen. De trend komt vooralsnog niet in gevaar. Een koopconditie is valide tussen 30,27 steun en rode lijn weerstand. Pas op als het Duiveltje langskomt, dan wat winsten verzilveren... Reed Elsevier - Stieren breken uit Er is al geruime tijd sprake van een zijwaarts koersverloop tussen 12,27 steun en 13,57 weerstand. Deze week wordt de bovenlijn flink onder druk gezet. Gaan de bullen uitbreken? De indicatoren sturen hier wel op aan. Boven 13,60 is er ruimte tot krap 15,00, gelijk aan de toppen uit , zo schreef ik vorige week. Welnu, de uitbraak is een feit, er breekt een nieuwe technische fase aan, te weten een stijgende trend. Een proces van hogere toppen en hogere bodems kan aanvangen, hogere koersen liggen in het verschiet. Er was al een koopconditie valide die nu extra krachtig wordt als gevolg van de uitbraak. Bijkopen dus... 9 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

10 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 Royal Dutch Shell - Steunscenario goed op gang Het steunscenario vanaf 24,00 houdt uitstekend stand. Kijk eens hoe fors de witte candles zijn, de stieren gaan er rap van door, ze ruiken de sleepkabel rond 26,00. Daar zal het spannend worden, een belangrijk kruispunt voor de bulls. Elke opleving tot aan 26,00 of 27,00 is een upswing in de trading range. Van een trend is nauwelijks sprake, getuige het uitermate vlakke verloop van de sleepkabel. Hoe het ook zij, de bullen zijn aan zet, maar eens bezien of zij hun opdracht met succes kunnen volbrengen. Meer witte candles graag! Met 24,00 als steunniveau doen koopjesjagers mee met de upswing naar ruim 26,00, het tempo zit er goed in... Royal Imtech - Verminkte stieren Het plaatje oogt behoorlijk negatief, dat moge duidelijk zijn. Het ziet er niet naar uit dat daar verbetering in komt. Er leek wat steunvorming te zijn rond 1,98, wel met zwarte candles, maar op moment van schrijven staat er 1,93 op de borden. De beren blijven aan zet, het is vooralsnog een troosteloos plaatje. Ik zal volgende week een weerstand toevoegen op 2,64. Niet eerder dan boven dit niveau is er zicht op een significant herstel. Onder in het veld liggen er geen referentiepunten. Actieve koopjesjagers hebben het wellicht geprobeerd, maar moeten nu toch de beren voor laten gaan... wachten op nieuwe kansen... SBM Offshore - Vervolg uptrend Het koersverloop van dit fonds is een klassiek voorbeeld van een stijgende trendfase. Hogere toppen en hogere bodems boven een opkrullende sleepkabel met een RSI ruim boven de 50-lijn. Niet verwonderlijk dat onlangs op 12,77 een hogere bodem is geplaatst, waarna met mooie witte candles de uptrend werd vervolgd. Anders gezegd, er is thans een actiebeweging gaande richting de recente top op 14,80, tevens eerste weerstand. Daarboven komt 16,40 in beeld. Onder 12,77 verpietert het beeld, zonder dat de trend in gevaar komt. Mooi plaatje voor trendvolgende beleggers die weten wat ze moeten doen in dit landschap met duidelijke routepaaltjes. 10 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

11 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 TNT Express - Koers blijft hangen De koersgeschiedenis is kort, de indicatoren geven sinds kort hun signalen. De weekgrafiek oogt al wekenlang vlak en inspiratieloos. De koers zigzagt heen en weer tussen afgerond 5,60 steun en 6,10 weerstand. Zolang dat het geval is, is er geen enkele aanleiding, technisch gezien, om energie te stoppen in dit fonds. Wacht maar op een uitbraak buiten de kantelpunten, in de wetenschap dan een stukje van een nieuwe significante koersbeweging te missen. Het kwakkelbeeld nodigt niet uit om posities in te nemen. Unibail Rodamco - Bullen houden uptrend intact Een en ander impliceert dat 169 tot 165 als steunzone blijft liggen en dat krap 210 als koersdoel genoteerd staat. Hoeveel witte candles komen er nog bij?..., zo sloot ik mijn commentaar vorige week af. Welnu, de candle van deze week is zwart, maar mager. De actuele upswing komt hierdoor niet in gevaar, het is slechts een lichte hapering. De grafiek, alsook de indicatoren, sturen aan op hogere niveaus, dus komende week een witte candle is aannemelijk en ook wenselijk om de bulls in de race te houden. De grafiek nodigt uit om (nieuwe) koopposities in te nemen mits de koers boven de sleepkabel blijft bewegen... Unilever - Nerveuze stieren Het charttechnische landschap oogt positief maar ook nerveus. Er is onlangs gebodemd op circa 29,00, keurig op de sleepkabel, waarna een nieuwe actiebeweging van start ging in de uptrend. De bedoeling is dat de stieren opstomen naar 33,00, gelijk aan een recente top. Maar deze week hebben ze er geen zin in. Ze zetten een zwarte candle neer, waardoor de RSI scherp neerwaarts krult, maar nog wel boven de 50 noteert. Kortom, een vervelende berentik die komende week moet worden weggepoetst. Trendvolgers blijven zoeken naar momenten om (nieuwe) koopposities in te nemen om te profiteren van een opleving naar 33, De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

12 Chart Navigator - AEX hoofdfondsen week juli 2013 Wolters Kluwer - Stieren ruiken de top Alles wijst derhalve op de terugkeer van de bulls die gaan proberen de uptrend nieuw leven in te blazen. De witte candles onderschrijven dit nog eens. De serie hogere toppen en hogere bodems blijft in stand, dus nu eerst opstomen naar krap 18,00, om daarna een hogere top te formeren..., zo luidde recent mijn commentaar. Ik hoef hier niets aan toe te voegen. U ziet zelf wel waarom. Ben benieuwd wat er bij krap 18,00 gaat gebeuren, het kruispunt voor de stier. Welke variant kiest hij, draaien of breken? Trendvolgers handhaven hun posities en zijn benieuwd wat er rond 18,00 gaat gebeuren. De kleur van de candle komende week zal een duidelijke indicatie geven... Chart Navigator - Technische Analyse vraagbaak Visuele analyse of waarnemingen In de titel en inleiding van deze nieuwsbrief licht ik beeldend toe op welke plek de aandelenstieren zich momenteel bevinden, namelijk op het kruispunt. Zoals u weet heeft een kruispunt meerdere richtingsmogelijkheden. Ik zal vijf visuele ingrediënten presenteren die u kunnen helpen om de richting van de markt te kunnen beoordelen in een keuze situatie. Welke weg slaan de stieren in? Lees mee en leer de elementen die u helpen het kruispunt veilig over te steken. HTHB als visueel proces Het kruispunt waar ik op thans doel speelt zich af boven in het veld. De stieren zijn opgeklommen binnen de uptrend richting recente toppen. De koers noteert nu net onder, tegen of fractionelee boven de weerstandslijn van de recente top. Een spannend kantelpunt. Gaan de stieren draaien of breken? De visuele bevindingen of waarnemingen, die helpen inzichtelijk te maken wat de volgende stap van de beer of stier is op een rijtje: top en bodem (PH en PL), het proces van HTHB of LTLB, danwel een trading range. Kortom, de richting van de trend is van belang. Trendlijnen en trendkanaallijnen als krijtstrepen op het veld, de randen van het kruispunt. Hoe wordt de huidige beweging in het landschap benoemd? Is er sprake van een actie- reactie- breakout- of pullbackbeweging? Elke beweging kent zijn eigen vervolg-stap. Als laatste de koerspatronen die meehelpen de stier of beer hun keuze te maken. Wanneer deze vijf elementen duidelijk zijn, is het makkelijker in te schatten van de volgende stap van de markt zal zijn. Kent u mijn onliner Herken het landschap, dan kun je een route uitstippelen nog? Kortom, kijken en herkennen, daar gaat het om bij de zogenaamde visuele analyse. Herken de routepaaltjes in het landschap. Dan kun je een inschatting maken van de richting van beer of stier op het kruispunt. Dan ben je in staat het meest waarschijnlijke scenario te schetsen en acties te ondernemen. Anticiperend als u iets ziet, reagerend als er bevestiging is. Figuur 1 ASML weekgrafiek Trading range als visuele waarneming Figuur 2 Royal Dutch Shell A weekgrafiek 12 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

13 Chart Navigator - Midkapfondsen (selectie) week juli 2013 Aalberts - Dubbele top of breken? Het koersverloop van dit fonds kenmerkt zich door een sterke trendmatigheid. Er is een serie hogere toppen en hogere bodems actief, alsook koersvorming boven een fier oplopende sleepkabel. Onlangs is er een spike bodem neer gezet op 16,50, thans steunpunt onder in het veld. Van hieruit zijn de stieren een nieuwe rally gestart richting de 18,63 top die ze deze week hebben bereikt. Maar hoe nu verder? Wordt het een doorbraak waardoor de uptrend een nieuwe impuls krijgt, of gaan we een correctie zien? De kleur van de komende candle biedt uitsluitsel. Trendvolgende beleggers overwegen om bij 18,63 deels wat winsten te verzilveren... ASMI - Wel of geen nieuwe uptrend? Al geruime tijd beweegt de koers onder de gemiddeldelijn, dus formeel is er sprake van een dalende trend. Maar daar kan verandering in komen. De stieren beuken voor de tweede maal tegen de sleepkabel en weerstand op 27,82. De candles kleuren wit, de RSI krult netjes omhoog, dus een uitbraak ligt op de loer. Bij een overtuigende witte candle met slotkoers boven 27,82 gaat een breakoutbeweging van start, daarna een pullback met bodem op 27,80, vervolgens een uptrend richting 31,00 tot 33,00. Mooie vooruitzichten. Vinger aan de pols op 27,82. Hierboven gaat een koopconditie van start. Tevens interessant voor trendvolgers... Boskalis - Pullback in volle gang Volgens de klassieke trendanalyse is er thans een pullbackbeweging gaande als reactie op de recente sleepkabelbreuk. De breakoutbeweging droogde op rond 26,90, thans eerste steun in het veld. De opleving die nu gaande is moet de gebroken sleepkabel als weerstand gaan testen. Dus een lagere top in de buurt van 30,00, bevestigd door een zwarte candle, zal de beren aansporen een dalende trend te starten. Het is dus van belang om waar te nemen wat er rond 30,00 gaat gebeuren. Op zich dus een spannend kantelpunt, draaien of breken... Een zijlijnpositie is gerechtvaardigd, in afwachting van de strijd rond 30, De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

14 Chart Navigator - Midkapfondsen (selectie) week juli 2013 Nutreco - Vervolg van de uptrend Al geruime tijd is een stijgende trendfase actief, waarin kortstondige correcties steeds worden opgevangen door de sleepkabel. De meest recente correctie vanaf 37,25 duurde wat langer en was wat steviger, maar is ook opgevangen door de gemiddelde lijn. Wat sprieterig, maar bodemvorming was er rond 32,00. Daarna stoomden de stieren op richting het noorden, op zoek naar de 37,25 horde. Ze zijn nog steeds onderweg, ze bevinden zich nu midden op het speelveld. Niets staat thans een verdere stijging in de weg. Met 32,00 als vangnet onder in het veld, genieten trendvolgers van een nieuwe rally in de uptrend. TomTom - Vlak speelveld In tegenstelling tot andere fondsen is er bij TomTom nauwelijks sprake van een trendfase. De sleepkabel ligt vlak in het veld, de koers zit gevangen tussen 3,66 steun en 4,17 weerstand. De spelers zullen een keuze moeten maken, een break boven 4,17 of onder 3,66 om een nieuwe significante beweging te kunnen starten. De indicatoren sturen aan op een opwaartse uitbraak. Laten we daar dan maar op wachten, niet waar? De grafiek is duidelijk, boven 4,17 en 4,40 zijn de stieren volledig los. Hou het kruit maar droog en wacht op een overtuigend signaal uit de markt... Vopak - Twijfelende spelers...op het moment van schrijven staat er 43,00 op de borden... Er is sprake van koersvorming onder een vlakke sleepkabel, dus een zwakke downtrend is actief. De koers komt niet overtuigend van zijn plaats, de spelers weten even niet wat ze moeten doen. Resultaat is een vlak koersverloop, maar wel met duidelijke kantelpunten. Onder 43,47 zullen de beren toeslaan richting 41,20, hieronder een vrije val. Boven 47,00 is een herstel richting 50,00 haalbaar, daar boven pas een uptrend. Anders gezegd, de plekken op de chart waar actie verwacht mag worden, zijn kristalhelder. Maar eens bezien wie het voortouw neemt. De grafiek nodigt niet uit om posities in te nemen. Wacht op meer duidelijkheid. 14 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

15 Chart Navigator - Turbo Titels Buitenland (Selectie) week juli 2013 Ebay - Opwaartse impuls? Vanaf afgerond 50,00 is een mooie opleving binnen de stijgende trend gaande. Precies vanaf de sleepkabel is een serie witte candles gestart die de koers richting de weerstand op afgerond 58,00 heeft gebracht. Nu is het afwachten wat de bulls in hun mars hebben. Hebben zij voldoende kracht om door te stoten en de stijgende trend een nieuwe opwaartse impuls te geven? Of verschijnt er een zwarte candle tegen de weerstand op afgerond 58,00 en draait het vizier omlaag. In dat geval zie ik duidelijke contouren van een trading range tussen 50,00 en 58,00 ontstaan. Even aanzien. Sla de ontwikkelingen rond het kantelpunt op afgerond 58,00 gaande... IBM - Twijfel onder de sleepkabel Op deze weekplaat is de koers recent onder de sleepkabel gezakt. Maar in dit geval betekent dat niet dat direct een nieuwe dalende trend van start gaat. De koers blijft immers hangen boven de steunzone op afgerond 188,00. Zolang de koers boven deze steunzone noteert sluit ik een hervatting van de stijgende trend niet uit. Maar dan moet de koers wel opklimmen boven de sleepkabel. Ofwel, bij een witte candle boven de sleepkabel op circa 200,00 is een verdere opleving richting afgerond 212,00-216,00 aannemelijk. Het moge duidelijk zijn dat onder 188,00 de beer wel het stokje overneemt. Blijf aan de zijlijn. Pas boven de sleepkabel zijn koopposities gerechtvaardigd.. Walt Disney - Beren bieden tegenstand Recent is de uptrend vervolgd vanaf afgerond 52,00. Daar is immers een hogere bodem op de stijgende trendlijn geplaatst. Inmiddels is de koers opgeklommen richting de recente top op afgerond 68,00, maar lijken de stieren niet voldoende kracht te hebben om door te drukken. Deze week is een flinke zwarte candle in de maak. Ofwel, de beren bieden tegenstand. Zolang de candles zwart kleuren is een daling richting afgerond 52,00 niet onwaarschijnlijk. Pas bij een slotkoers boven 68,00 vergroten de stieren hun grip op de markt en komt er meer opwaarts potentieel vrij. Spannend kantelpunt dus. Room wat winsten af. Boven 68,00 is het tijd voor nieuwe koopacties De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

16 Chart Navigator - Valuta - Obligaties week juli 2013 EUR/USD - Meer overtuiging gewenst Het middellange termijn speelveld oogt gematigd positief. De koers noteert boven de sleepkabel en recent is een bodem geplaatst op afgerond 1,28. De stieren hebben het heft in handen en richten het vizier op afgerond 1,34 en 1,37. Al met al is een opleving richting het noorden het meest waarschijnlijke scenario, althans zolang de koers boven afgerond 1,275-1,28 noteert. Echter, de sleepkabel beweegt vrijwel vlak door het speelveld en de RSI blijft slap op de 50-lijn liggen. Er is meer overtuiging gewenst willen de stieren langere tijd het heft in handen kunnen houden. Actieve spelers helpen de stieren een handje, mits de koers boven afgerond 1,275-1,28 noteert... EUR/GBP - Meer opwaarts potentieel Deze week proberen de bulls het kantelpunt op afgerond 86,35 weg te slaan. Een slotkoers boven dit kantelpunt betekent een opwaartse impuls en nieuw leven in de stijgende trend. Dan ligt namelijk het speelveld open richting de weerstand op afgerond 88,00..., luidde recent mijn commentaar. Inmiddels is het kantelpunt weggeslagen en is het speelveld inderdaad opengebroken richting de weerstandzone op circa 88,00. Echter, deze week is een zwarte candle in de maak. Correctieve tikken sluit ik niet uit. Maar gestage koersvorming richting het noorden is het meest waarschijnlijke scenario. Koopconditie is valide. Hou wel rekening met hier en daar correctieve tikken... Bundfuture - Spannende zone Op de weekgrafiek is de koers flink hersteld, als zijnde een pullbackbeweging richting de sleepkabel. Met name vorige week zijn de stieren hard opgeklommen. De koers noteert nu rond de sleepkabel en tegelijkertijd de 50,0% retracementgrens. Overigens noteert de RSI rond de 50-lijn. Al met al een ideale zone voor topvorming en de start van een serie lagere toppen en lagere bodems. Maar dan moeten wel zwarte candles worden geplaatst. Met deze voortgang nemen de stieren het stokje over en wordt het vizier gericht op de recente top op afgerond 147,00. Al met al een spannende zone. Bij topvorming en koersvoming onder de sleepkabel gaat een nieuwe verkoopconditie van start. 16 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

17 Chart Navigator - Grondstoffen week juli 2013 Goud - Dominante beren Het is duidelijk dat het middellange termijn speelveld flink negatief oogt. Het scherp neerwaartse koersverloop weerspiegelt de dominante positie van de beer. Toch is vanaf afgerond 1180 de koers opgeklommen. De koers is hersteld richting de steilste dalende trendlijn. Echter, deze week is alweer een zwarte candle in de maak. Kortom, de stieren krijgen vooralsnog weinig grip op de markt. Elke opleving is slechts een kortstondige herstelbeweging binnen de dalende trend. Zolang de candles zwart kleuren is het vizier op de recente bodem op afgerond 1180 gericht. Shortposities zijn gerechtvaardigd. Hou wel rekening met hier en daar een kortstondige herstelbeweging. Zilver - Slap herstel Op de weekgrafiek is het negatieve koersverloop goed te zien. De trendwaaier weerspiegelt de dominantie van de beren. Hier en daar weten de stieren licht te herstellen, maar over het algemeen zijn het zwarte candles die geproduceerd worden. Ook vanaf afgerond 18,20 wisten de stieren licht te herstellen. Maar overtuigend is het niet. Deze week is alweer een zwarte candle in de maak. Het vizier blijft daarom op hetzuiden gericht. Pas bij meerdere witte weekcandles op rij is een krachtige coutertrendbeweging richting de sleepkabel aannemelijk. Voor nu zijn berentikken richting 18,20 en wellicht lager het meest waarschijnlijke scenario. Shortposities zijn gerechtvaardigd... Brent Oil - Stieren loeren op een uitbraak Op het middellange termijn speelveld trekt de ondertoon aan. Recent zijn flinke stierenprikken uitgedeeld, waardoor de koers richting de sleepkabel is gestegen. Nu is een spannende fase aangebroken. Drukken de stieren door en starten zij een nieuwe stijgende trendfase? Of blijft de koers toch onder de sleepkabel bewegen? Al met al loeren de stieren wel degelijk op een uitbraak. Maar pas bij een witte candle met slotkoers boven de sleepkabel gaan de stieren er vandoor. Nog even afwachten dus. Bij een slotkoers boven de sleepkabel op circa 110,00 gaat een nieuwe koopconditie van start. 17 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

18 Chart Navigator Wie is Nico Bakker? Ik ben technisch analist met visuele analyse ofwel chart reading als specialisatie, waarbij ik op een eigen specifieke wijze naar markten en koersontwikkelingen kijk. Ik doe veel research op dit gebied, geef trainingen en workshops en besteed veel tijd aan kennisoverdracht. Dit laatste doe ik vooral aan de hand van columns, commentaren en analyses op bekende beleggings-websites. Daarnaast mag ik regelmatig spreken op seminars en congressen en kunt u mij zien op web-tv en zelfs volgen via Twitter (TheDailyTurbo). Ik benader de technische analyse vanuit een visionairs oogpunt. Ik probeer het beleggingslandschap in kaart te brengen en actieve beleggers te wijzen op kansen en bedreigingen. Een belegger bepaalt zelf wat hij met mijn informatie doet. Als er dan een mooi rendement gehaald kan worden, is mijn missie geslaagd. Ik speel daarbij niet een rol als trader, maar als coach. In mijn rol als coach staat denken en handelen in termen van waarschijnlijkheden centraal. Anders gezegd, het definiëren van scenario s is de basis voor een verantwoorde beleggingsbeslissing. Visies herzien als de markt daar aanleiding voor geeft is dan ook een discipline die niet mag ontbreken. Naast marktbeelden schetsen en routes uitzetten, gaat mijn belangstelling ook uit naar de Behavioral Finance, ofwel allerlei psychologische valkuilen en vaardigheden die bij beleggen een rol spelen. Met diverse uitspraken en beeldspraken geef ik in presentaties en workshops aan hoe emotie en discipline als rode draad tussen de oren van beleggers loopt. Ik heb mee mogen helpen de technische analyse in Nederland een gezicht te geven en dat geeft mij veel voldoening. Ik probeer nog steeds op eigen wijze vernieuwingen en andere inzichten over het voetlicht te brengen, in de veronderstelling dat u daar als actieve belegger uw voordeel mee kan doen. Kijk op voor Technische Condities, Turbo Tijd Setups en aanbevelingen en Breaking News, en op twitter.com met naam TheDailyTurbo. Dan verliest u mij geen seconde uit het oog... Chart Navigator...achter de schermen Als belegger wilt u weten hoe het beleggingslandschap eruit ziet. U wilt weten, als je het Damrak overziet, hoe de bulls en bears gemutst zijn. U wilt weten waar significante steun- en weerstandpunten liggen, ofwel cruciale navigatieniveaus. Ik noem dit ook wel kantelpunten, potentiële draaipunten in de markt. Vervolgens is het natuurlijk raadzaam om inzicht te hebben in de route die je als belegger kunt afleggen. In mijn wekelijkse nieuwsbrief Chart Navigator omschrijf ik van veel financiële titels de technische conditie, afgeleid van subjectieve en objectieve bevindingen die de weekgrafiek en enkele indicatoren prijsgeven. Ik bekijk de markten en fondsen met een min of meer vaste marktlens, om u als belegger door het financiële landschap te coachen. Naast de informatie in deze nieuwsbrief presenteer ik aanvullende technische bevindingen, tips en suggesties op de website De Chart Navigator vervult ook een rol als vraagbaak. Interessante onderwerpen, uitspraken, patronen, beeldspraken en indicatoren uit de technische analyse passeren de revue. Chart Navigator gratis abonnement Bent u na het lezen van deze Chart Navigator enthousiast en wilt u een gratis abonnement? Ga naar en klik in de carrousel op Turbo tijd met Nico Bakker. In de rechter kantlijn ziet u vervolgens een link naar de Chart Navigator Nieuwsbrief. 18 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

19 Dit marketing document is niet opgesteld in overeenstemming met de juridische vereisten opgenomen in Europese Richtlijn 2004/39/EC die van toepassing zijn op de promotie van onafhankelijke research. Juridische beperkingen op grond van deze richtlijn zijn derhalve voorafgaand aan de distributie van dit document niet van toepassing op RBS indien handelend in de financiële instrumenten genoemd in dit document. Dit document is opgesteld en uitgebracht door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. (BTAC) en verspreid door RBS. Nico Bakker is bestuurder van BTAC en hij is een onafhankelijk analist. RBS en BTAC zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin BTAC in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgt en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analyses van BTAC zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de technische analyses genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door BTAC/Nico Bakker gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de technische analyses van BTAC. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de technische analyses van of namens BTAC of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de technische analyses van BTAC of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze brochure is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de hier genoemde indices behoren toe aan de relevante Index Sponsoren. De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van effecten, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van effecten gegeven. Bij elke grafiek in dit document krijgt u met een button rechtstreeks toegang tot de etalage van de RBS Turbo s op de betreffende onderliggende titel en kunt u het prospectus inzien. TURBO en BOOSTER zijn merknamen van The Royal Bank of Scotland Group plc. 19 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

20 rbs.nl/markets