Persconferentie essenscia 2011, een sterk jaar

Transcriptie

1 Persconferentie essenscia 2011, een sterk jaar Brussel, 24 april 2012

2 Sprekers Kerncijfers en boodschappen 2011 Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht Verwachtingen van het relancedebat Wouter De Geest, voorzitter essenscia 2

3 Kerncijfers en boodschappen 2011 Yves Verschueren Gedelegeerd bestuurder essenscia

4 Kerncijfers en -boodschappen Double digit omzetgroei in Positieve evolutie van de tewerkstelling 3. Forse stijging van investeringen en O&O-uitgaven 4. Absolute sterkhouder van Belgische export 5. Verdere groei verwacht in

5 Kerncijfers en -boodschappen Double digit omzetgroei in Positieve evolutie van de tewerkstelling 3. Forse stijging van investeringen en O&O-uitgaven 4. Absolute sterkhouder van Belgische export 5. Verdere groei verwacht in

6 Omzet Omzet stijgt met ruim 11% tot nieuw recordniveau in 2011 Sterke groei is voor bijna de helft te danken aan stijgende volumes 30% Aandeel in de be- en verwerkende nijverheid Omzet (mia euro) 70 20% 10% 54,0 54,6 51,2 48,0 41,0 42,0 43,0 44,5 46,0 45,2 22,1% 21,4% 21,3% 22,5% 21,5% 22,0% 20,5% 21,4% 19,5% 19,6% 58,1 52,2 23,0% 22,7% Bron : ADSEI volgens de BTW-aangiften en Prodcom Nace-Bel 2003 : (industrie van de chemie en life sciences, incl. kunststof- en rubberverwerking) Voorlopige cijfers voor

7 Omzet per kwartaal Een uitstekende eerste jaarhelft in 2011, groeivertraging na de zomer in miljard euro 15,2 14,3 14,8 13,8 14,0 14,3 12,5 13,0 13,2 13,3 13,8 13,2 12,5 10,8 11,1 10,3 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T Bron : ADSEI volgens de BTW-aangiften Nace-Bel 2003 : (industrie van de chemie en life sciences, incl. kunststof- en rubberverwerking) Voorlopige cijfers voor

8 Omzetgroei in de subsectoren Vrijwel alle subsectoren kennen significante omzetgroei Andere chemische producten* 31% Chemische producten voor de landbouw 16% Basischemie Rubber- en kunststoffenverwerking Totaal chemie en life sciences Zepen, detergenten en cosmetica 13% 11% 11% 10% Farma 3% Verven, vernissen en inkten -3% -10% 0% 10% 20% 30% 40% Bron: ADSEI (omzet volgens BTW-aangiften), essenscia-analyse * Chemische producten voor de fotografie, lijmen, kunstmatige vezels 8

9 Kerncijfers en -boodschappen Double digit omzetgroei in Positieve evolutie van de tewerkstelling 3. Forse stijging van investeringen en O&O-uitgaven 4. Absolute sterkhouder van Belgische export 5. Verdere groei verwacht in

10 Tewerkstelling Tewerkstelling stijgt met jobs Belang van de sector in de industriële tewerkstelling neemt continu toe 18% 17% 16% 15% Aandeel in de be- en verwerkende nijverheid 99,1 97,1 96,0 96,8 94,6 94,4 94,6 93,6 94,9 91,5 16,4% 16,4% 16,1% 16,2% 16,0% 15,6% 15,4% 15,6% Tewerkstelling ('000 arbeidsplaatsen) 17,7% 17,5% 17,3% 17,1% 89,3 90, % Tewerkstelling op 30 juni van elk jaar Bron: RSZ gedecentraliseerde statistieken. Nieuwe NACE Rev. 2 sinds : raming op basis van de gecentraliseerde statistieken (Nace-Bel 2008) 10

11 Tewerkstelling de laatste 30 jaar Directe tewerkstelling in de sector blijft op peil over de laatste 30 jaar ondanks terugval in de industrie omwille van automatisering en outsourcing 110 Aantal arbeidsplaatsen* (index, jaar 1980=100) chemie, kunststoffen en life sciences verwerkende industrie Bron: ONSS (gele brochure) * op 30 juni van elk jaar essenscia-analyse 11

12 Indirecte tewerkstelling Economisch belang sector neemt nog toe dankzij stijgende indirecte tewerkstelling: 1 job in de sector genereert 1,64 indirecte jobs Aantal arbeidsplaatsen Directe jobs Indirecte jobs Bron: RSZ (gele brochure op 30 juni van elk jaar) 2011: raming op basis van gecentraliseerde statistieken RSZ Ratio s indirecte tewerkstelling: Econopolis op basis van input/output tabellen NBB 12

13 Kerncijfers en -boodschappen Double digit omzetgroei in Positieve evolutie van de tewerkstelling 3. Forse stijging van investeringen en O&O-uitgaven 4. Absolute sterkhouder van Belgische export 5. Verdere groei verwacht in

14 Investeringen in assets Investeringen weer op trendniveau na terugval tijdens de crisis 2,5 2,0 1,5 in mia euro 1,79 1,87 1,90 1,76 1,75 1,57 1,73 1,96 2,01 1,44 1,33 Aandeel sector in de verwerkende industrie ,4% ,8% 1,82 1,0 0,5 0, Bron : NIS volgens de BTW-aangiften - Voorlopige cijfers voor

15 Investeringen in de chemie in België ( ) JBF RAK Geel Nieuwe PET-installatie 140 mio Galactic Escanaffles Innovatiecenter & uitbreiding productie 3 mio BASF Antwerpen Uitbreiding cyclohexaanoxidatie 10 mio Prayon Engis Milieu-investering: inkuiping van opslagtank voor fosforzuur 1,8 mio Indaver Antwerpen MediPower, milieuveilige verwerking van medisch en sensitief afval 30 mio 15

16 Investeringen in de chemie in België ( ) Lanxess Kallo Vernieuwing glasovens in glasvezelfabriek 15 mio Deceuninck Diksmuide Recyclage-installatie voor PVC-ramen 3 mio Dow Corning Seneffe/Feluy Nieuw distributiecenter 30 mio Floridienne Chimie Ath Twee nieuwe productie-installaties voor groene chemie 40 mio 16

17 Investeringen in de farma in België ( ) Delphi Genetics Charleroi Nieuwe R&D-gebouwen 3,5 mio Genzyme Geel Nieuwe productie-eenheid 250 mio Baxter Lessines Nieuwe biosciences productievestiging 50 mio 17

18 Investeringen in de farma in België ( ) GSK Biologicals Waver Nieuwe installaties voor productie vaccins voor acellular pertussis (Pa) en polio 650 mio Janssen Pharmaceutica Geel Chemical Development Pilot Plant 130 mio 18

19 O&O-uitgaven Toename O&O-uitgaven met 11% in 2011 leidt tot nieuw record in innovatieinvesteringen. Dit is meer dan de helft van de industriële O&O-uitgaven. 3,0 in mia euro 2,72 2,5 2,0 1,78 1,85 1,89 2,00 2,17 2,28 2,32 2,34 2,29 2,44 1,5 1,40 1,0 0,5 0, Bron: essenscia enquête bij de leden Voorlopige cijfers

20 Onderzoekers In de sector werken meer dan medewerkers in een onderzoeksafdeling (stijging met 3%) 39% van de onderzoekers in de industrie actief in chemie en life sciences Onderzoek en ontwikkeling in de industrie Aantal onderzoekers* (VTE) Life sciences Chemische producten Electronica Machines 849 Voeding en dranken 762 Wetenschappelijke, optische en medische instrumenten 758 Transport (behalve wegvervoer) 508 Verwerking van rubber en kunststoffen 462 Producten van metaal 354 Andere producten uit de verwerkende industrie Bron: FOD Wetenschapsbeleid (2009) * Volgens sector van product (ANRSE) 20

21 Kerncijfers en -boodschappen Double digit omzetgroei in Positieve evolutie van de tewerkstelling 3. Forse stijging van investeringen en O&O-uitgaven 4. Absolute sterkhouder van Belgische export 5. Verdere groei verwacht in

22 Export Chemie, kunststoffen en life sciences blijven belangrijkste exportproduct met 31,8% aandeel in de totale export van goederen Export 2011 (mia ) Aandeel in totale export van producten Chemie en life sciences 80,3 23,4% 109 mia Minerale producten 39,3 11,4% Machines, toestellen 38,1 11,1% Vervoer 32,6 9,5% Metalen 30,4 8,8% Kunststoffen en rubber 28,7 8,4% Parels, edelstenen 18,6 5,4% Voeding 14,9 4,3% Textiel 11,6 3,4% Andere 48,8 14,3% Bron : NBB/INR Volgens het communautaire concept : inclusief alle doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra Voorlopige cijfers voor

23 Handelsbalans Handelsoverschot blijft toenemen en bereikt hoogste niveau Sector levert cruciale bijdrage aan de welvaart in België in mia 11,8 13,0 10,8 9,8 18,8 12,2 18,3 12,8 17,1 13,9 14,0 12,7 15,2 12,0 18,9 14,2 19,2 19,7 12,3 23,8 12,0 25,8 9, ,6 handelssaldo chemie & life sciences handelssaldo alle producten Bron : NBB/INR Chemie en life sciences : GN hoofdstuk Volgens het communautaire concept : inclusief alle doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra Voorlopige cijfers

24 Exportmarkten België vertegenwoordigt 11% van de Europese uitvoer van producten van chemie, kunststoffen en life sciences EU-27 blijft belangrijkste handelspartner met 72%, 42% gaat naar de buurlanden (D, F en NL) Handelsbalans (export import) van chemie en life sciences is positief met alle regio s in de wereld 24

25 Kerncijfers en -boodschappen Double digit omzetgroei in Positieve evolutie van de tewerkstelling 3. Forse stijging van investeringen en O&O-uitgaven 4. Absolute sterkhouder van Belgische export 5. Verdere groei verwacht in

26 Ondernemersvertrouwen in de basischemie Ondernemersvertrouwen bereikt hoogtepunt in februari 2011 Sinds Q sterke terugval in onzekere economische context Q gekenmerkt door stabilisering 20 Saldo %-punten afgevlakte reeks seizoengezuiverde reeks Bron: NBB 26

27 Chemie, kunststoffen en life sciences in Europa: vooruitzichten 2012 Jaarlijkse productiegroei in volume Europese chemie, kunststoffen en life sciences Europese economie (BBP-groei in volume) v +7,8% +2,1% +0,5% +2,0% +1,6% +0,5% Jaarlijkse productiegroei in volume Belgische chemie, kunststoffen en life sciences ,5% +5,1% Bron: essenscia-analyse op basis van CEFIC EOTF Interim forecast Maart 2012, ADSEI, Eurostat 27

28 2011 samengevat 1. Sector uit de crisis Omzet stijgt met 11% tot 58,1 miljard, het hoogste peil ooit Omzetstijging is ook het gevolg van productietoename in volume 2. Tewerkstelling Aantal jobs stijgt met 1,2% tot ca arbeidsplaatsen Aandeel van sector in totale industriële tewerkstelling blijft stijgen 3. Investeringen en O&O-uitgaven O&O-uitgaven stijgen met 11% tot absoluut record van 2,7 miljard Investeringen met 1,8 miljard weer op trendniveau na terugval tijdens de crisis 4. Export Chemie blijft met 31,8% de belangrijkste exportsector Handelssaldo stijgt continu en bereikt 25,8 miljard 5. Toekomstperspectief Ondernemersvertrouwen stabiliseert in Q Gematigde productiegroei verwacht in

29 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht Verwachtingen van het relancedebat Wouter De Geest Voorzitter essenscia

30 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Nood aan een slim en duurzaam energiebeleid dat de competitiviteit van de industrie vrijwaart 2. Arbeidsmarkt en opleiding: een optimale sociale omgeving om tewerkstelling te garanderen 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen stabiel en rechtszeker beleid 30

31 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Nood aan een slim en duurzaam energiebeleid dat de competitiviteit van de industrie vrijwaart 2. Arbeidsmarkt en opleiding: een optimale sociale omgeving die tewerkstelling garandeert 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen stabiel en rechtszeker beleid 31

32 Energie-efficiëntie van de chemische industrie in België behoort tot de wereldtop PJ Energieverbruik* Index (1990 = 100) ,0 100,3 88, ,9 74,8 71,9 68,2 73, Energieverbruik (PJ) Productie-index (1990=100) Specifiek energieverbruik (per ton product, 1990=100) *Cijfers gebaseerd op aangekochte energiedragers Bron: essenscia/gewestelijke administraties (DGOARNE), VITO, ADSEI 32

33 Broeikasgasemissies: verdere ontkoppeling van productie en milieuimpact Emissies per ton product daalden met 66% in 20 jaar kton CO2-equivalent Index 1990 = 100 emissies/productie Broeikasgasemissies (in kton CO2 equivalent) Producte-index Specifieke BKG-emissies (per ton product, 1990=100) Bron: EPRTR - Nationaal BKG-inventaris, ADSEI 0 33

34 Koolstofintensiteit chemische industrie West-Europese chemie is meest koolstofefficiënt ter wereld CO 2 /omzet (in kg/$) Bron: ICCA - McKinsey 34

35 Op Europees niveau essenscia steunt de Europese klimaatdoelstellingen Noodzaak om het level playing field met andere regio s te verzekeren: Behoud van -20% CO 2 reductiedoelstelling tegen 2020 Relatieve doelstellingen voor energie-efficiëntie rekening houdend met reeds geleverde inspanningen 35

36 Totaalfactuur energie voor bedrijven loopt verder op door meerkost hernieuwbare energie Federale offshore incl. offshore kabel Federale bijdrage WKK bijdrage Quotum = 7,6% Groene stroom bijdrage Quotum = 7% 114 /MWh in ,2 5,1 3,1 8,7 Distributienettarief 31 (27-38) Meerkosten 160% in ,0? 4,3 13 Transmissienettarief Commodity prijs (Belpex) incl. huidige CO2 kost 13 52? Voorbeeld: grote KMO op middenspanning Bron: Belpex, CREG, VREG, KU Leuven 36

37 Doorrekening kost hernieuwbare energie bedreigt internationale competitiviteit Plafond Frankrijk Plafond Duitsland KMO Bron: KU Leuven, Nationale wetteksten Regionale en federale meerkosten uit groene stroom en warmtekracht lopen sterk op voor de bedrijven door dure certificatensystemen en gebrek aan competitieve doorrekening In de buurlanden wordt de totale kost voor hernieuwbare energie geplafonneerd Frankrijk: euro/jaar Duitsland: 0,50 euro/mwh 37

38 Op Belgisch niveau Toenemende meerkosten ter ondersteuning van hernieuwbare energie in België leiden tot een enorme maatschappelijke kost Hervormingen dringen zich op om federale en gewestelijke meerkosten te beperken in lijn met onze buurlanden en de internationale competitiviteit van onze industrie te vrijwaren Federaal: offshore windenergie Gewesten: groene stroomcertificaten alternatieve voorstellen essenscia i.s.m. KU Leuven en Econopolis 38

39 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Nood aan een slim en duurzaam energiebeleid dat de competitiviteit van de industrie vrijwaart 2. Arbeidsmarkt en opleiding: een optimale sociale omgeving die tewerkstelling garandeert 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen stabiel en rechtszeker beleid 39

40 Een optimale sociale omgeving die tewerkstelling garandeert Loonkosten competitief met de buurlanden Volcontinu-ploegenarbeid Loonkosthandicap van 27% tussen Duitse chemiearbeider en zijn Belgische collega Eén kwart van de werknemers in sector werkt in volcontinu Nood aan een specifiek regime om loonkosthandicap via gerichte lastenverlagingen weg te werken Debat over competitief maken van loonkost is noodzakelijk 40

41 Vergrijzing in de sector: focus op onderwijs, opleiding en vorming Sector heeft nieuwe medewerkers nodig tegen Aantal jobs Verdeling van werknemers per leeftijdscategorie Bron: RSZ-statistieken op basis van de loontrekkende tewerkstelling volgens de woonplaats van de werknemer 41

42 Sector biedt duurzame en kwalitatieve jobs 38% van de werknemers heeft een diploma van hoger onderwijs (vs. 27% in de industrie) Vrouwelijke tewerkstelling in stijgende lijn: 27% van de werknemers zijn vrouwen (vs. 23% in de industrie) Bedrijven investeringen in permanente vorming: 6 op 10 werknemers geniet jaarlijks van een opleiding Meer dan 95% van de arbeidsovereenkomsten zijn van onbepaalde duur 42

43 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Nood aan een slim en duurzaam energiebeleid dat de competitiviteit van de industrie vrijwaart 2. Arbeidsmarkt en opleiding: een optimale sociale omgeving die tewerkstelling garandeert 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen stabiel en rechtszeker beleid 43

44 SusChem Belgium, katalysator voor duurzame chemie F I S C H FLANDERS INNOVATION HUB FOR SUSTAINABLE CHEMISTRY Competentiepool voor duurzame chemie in Vlaanderen operationeel sinds januari innovatieprogramma s: Microalgen Valorisatie van afval- en nevenstromen Scheidingstechnologie Microprocestechnologie Hernieuwbare chemicaliën Recyclage van polymeren Meetinstrumenten duurzaamheid (Eco2Chem) Startbudget 2012: 5 miljoen gefinancierd door de Vlaamse overheid, ondernemingen en essenscia 6 de competentiepool Marshallplan Wallonië gelanceerd in februari innovatie-assen: Ontwikkeling van duurzame producten, materialen en processen Integratie en implementatie van duurzame materialen, bv. in de bouw End-of-Life management van materialen, recyclage en valorisatie van afval Reeds 15 projecten voor onderzoek en opleiding goedgekeurd via twee projectoproepen Huidig budget: 40 miljoen cogefinancierd door de Waalse overheid en ondernemingen

45 Innovatie: inzetten op octrooibescherming Octrooicel essenscia met steun van FOD Economie om octrooiactiviteit in de chemie en life sciences te verhogen Bescherming van innovatie is belangrijk voor een competitieve industrie Sectorgerichte infosessies rond bescherming intellectuele eigendom België: 80% belastingaftrek voor inkomsten uit octrooien Effectieve belastingvoet van 6,8% is laagste van Europa Maatregel mist zijn effect niet: België kent grootste stijging van aantal octrooiaanvragen in Europa Land Aantal vs Duitsland ,5% Frankrijk ,5% Zwitserland ,6% Groot-Brittannië ,4% Nederland ,2% Italië ,4% België ,9% Bron: European Patent Office 45

46 Een industrie die innoveert en investeert draagt bij tot het staatsbudget 4 miljard of 40% van de toegevoegde waarde van de sector gaat naar de staat Chemische industrie en life sciences Fiscale en parafiscale* bijdrage na aftrek van subsidies in 2009 miljoen EUR RSZ-bijdragen werkgevers en werknemers Personenbelasting werknemers 1156 Directe belastingen op bedrijven** 772 Loonkost-incentives en subsidies * RSZ-bijdragen ** vennootschapsbelastingen, taksen op productie en of omzet, gewestelijke, provinciale en gemeentelijke belastingen Bron: BNB, Instituut voor de Nationale Rekeningen, RSZ 46

47 Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen een stabiel en rechtszeker beleid Stabiliteit in fiscaal beleid ter ondersteuning van innovatie en investeringen lastenverlaging bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers belastingaftrek voor inkomsten uit octrooien notionele intrestaftrek: positief effect op verankering van chemie- en farmacluster in België Rechtszekerheid geen retroactieve aanpassingen van beleid 47

48 essenscia Innovation Award Tweejaarlijkse prijs ter ondersteuning en bekroning van industriële innovatie in België Competitie staat open voor alle ondernemingen, inclusief startups, die actief zijn in chemie, materialen of life sciences Jury onder voorzitterschap van François Cornélis Award-uitreiking op donderdag 25 oktober 2012 in aanwezigheid van Prins Filip 48

49 U bent welkom vanavond 49

50 Q & A 50