BEKENDMAKING IDEEËNPRIJSVRAAG BNA KRING MIDDEN-BRABANT SPOORLAAN TILBURG

Transcriptie

1 BEKENDMAKING IDEEËNPRIJSVRAAG BNA KRING MIDDEN-BRABANT SPOORLAAN TILBURG Geachte leden en collega-architecten uit de Kring Midden-Brabant, Ook dit jaar is het de BNA kring Midden-Brabant gelukt om samen met de Gemeente Tilburg in het kader van de Dag van de Architectuur 2011 wederom een prijsvraag te organiseren!! De locatie van deze editie van de prijsvraag is de Spoorlaan in Tilburg, ten oosten van het centraal station, en is onderdeel van de Spoorzone. De prijsvraag komt tot stand in samenwerking met de Gemeente Tilburg. Het betreft een ideeënprijsvraag. Station en OV-knoop Het Tilburgse Centraal Station met het beeldbepalende kroepoekdak is het icoon van de Spoorzone. De bijzonderheid van het station wordt breed onderschreven. Zo is het station ook opgenomen in "De Collectie" van het Bureau Spoorbouwmeester.

2 Het station staat aan de vooravond van een flinke operatie, waardoor het samen met het eveneens aan te pakken naastgelegen busstation tot een toekomstbestendig OV-knooppunt wordt omgevormd. Voor wat betreft het station zal hierbij vooral de nieuwe openbare voetgangerspassage het meest in het oog springen. Deze passage krijgt behalve aan de zuidzijde ook aan de noordzijde een in-/uitgang. Hierdoor wordt het nieuw te ontwikkelen binnenstedelijke gebied op de voormalige NS-werkplaats direct aan het station en aan de bestaande Binnenstad gekoppeld. Overigens komt ook in een verlengde van de Willem II-straat een nieuwe passage onder het spoor naar de voormalige NS-werkplaats. Deze passage is bedoeld voor voetgangers en fietsers. Bij de komende aanpak van station en stationsomgeving is tevens sprake van een behoorlijke opgave voor de stalling van fietsen. Vooralsnog wordt uitgegaan van: 3000 betaalde en bewaakte fietsstallingen aan de zuidzijde van het spoor, opgelost in een ondergrondse kelder in het voorplein ten zuiden van het station; 2000 onbetaalde en onbewaakte fietsstallingen aan de zuidzijde van het spoor, opgelost op het bestaande te verbreden dek ten oosten van het station (zie verderop); 2000 onbetaalde en onbewaakte fietsstallingen aan de noordzijde van het spoor, mogelijk op te lossen onder het aan de noordzijde te realiseren 4 e perron. Het betreft hier voorlopige getallen, de verwachting is dat deze cijfers nog verder opgehoogd zullen worden. Uitgangspunt is kwalitatief goede oplossingen die de openbare ruimte niet belasten, zoals dat nu het geval is. Boulevard Wie nu in Tilburg het station uitkomt en zijn weg wil vervolgen naar de Binnenstad, komt terecht in een situatie die verre van optimaal is. De ruimtelijke kwaliteit is ondermaats en er zijn geen duidelijke en aantrekkelijke voetgangersverbindingen naar de Binnenstad. Om dit op te lossen is het concept van de Boulevard bedacht. Door de herinrichting van de Spoorlaan in het kader van de nieuwe cityring ontstaat aan de noordzijde van het profiel ruimte om een breed trottoir te realiseren in oost/westelijke richting tussen (bus-) station en het viaduct NSplein - Heuvelring. Deze Boulevard verbindt de OV-knoop met de belangrijkste binnenstedelijke noord/zuidlijnen voor voetgangers: Stationsstraat, stationspassage, Willem II-straat en passage, Magazijnstraat, Heuvelring en NS-plein en de Veemarktstraat. Daarmee wordt de Boulevard op het niveau van de voetganger de nieuwe slagader van de Binnenstad. Ten westen van het station krijgt de Boulevard een vervolg in westelijke richting. Ter plaatse van het busstation kunnen voetgangers gebruik gaan maken van het nieuw aan te leggen centrale eilandperron en van het trottoir langs de Spoorlaan. Ter plaatse van het van Haestrechtkwartier en het ten westen daarvan te ontwikkelen Tilburg Talent Square (locatie Hart van Brabantlaan) zijn in oost/westelijke richting voetgangersroutes gemaakt 2

3 respectievelijk gepland. Uiteindelijk mondt e.e.a. uit in het van Gend & Loosterrein, waar plannen bestaan voor een invulling met een grote publieksaantrekkende functie in de sfeer van leisure en evenementen. Stadslounge De Boulevard is primair een voetgangersroute. De gedachte is echter om de Boulevard meer programmatische betekenis te geven dan alleen een voetgangersverbinding. Hiervoor is het begrip Stadslounge geïntroduceerd. Hieronder wordt verstaan: een stedelijke ruimte, inclusief eventuele erlangs en/of erop gesitueerde bebouwing, die een intermediaire zone vormt tussen OV-knoop en de stad. Functies waaraan in dit bestek wordt gedacht zijn: voorzieningen die de OV-knoop faciliteren of ondersteunen, zoals reisinformatie of fietsstallingen; voorzieningen die de stad introduceren, waarbij kan worden gedacht aan vooruitgeschoven posten van bijvoorbeeld culturele voorzieningen, onderwijsinstellingen etcetera; voorzieningen die passen bij de tussenpositie tussen OV-knoop en stad, zoals verblijfsplekken voor wachtende passagiers, (internet-) café, tijdelijke kantoorruimte etcetera. Stadsbalkon De Gemeente onderzoekt nog in hoeverre de Boulevard, en daarmee de Spoorlaan, begeleid dient te worden door bebouwing. In bestemmingsplan Spoorzone is een visie vertaald die ervan uitgaat dat de Boulevard en de Spoorlaan aan de noordzijde begeleid en ruimtelijk begrensd worden door middel van een bebouwingswand direct langs het spoor. Deze visie gaat echter voorbij aan een aantal belangrijke ruimtelijke kwaliteiten: de zichtbaarheid van de voormalige NS-werkplaats vanuit de bestaande Binnenstad en de zichtbaarheid van de bestaande Binnenstad vanuit de voormalige NS-werkplaats; de zichtbaarheid van de bestaande Binnenstad vanuit de trein en de zichtbaarheid van de door de stad heen rijdende trein vanuit de bestaande Binnenstad. Deze kwaliteiten worden steeds meer op waarde geschat, zeker in het licht van de aanstaande transformatie van de voormalige NS-werkplaats tot een nieuw onderdeel van de Binnenstad. Om deze reden wordt in het actuele denken over de Spoorlaan, in tegenstelling tot de visie uit het bestemmingsplan, veel meer belang gehecht aan de beleving van de ruimte tussen de zuidelijke wand van de Spoorlaan en de zuidelijke wand van de voormalige NS-werkplaats. Deze zone, die geel aangeduid is op onderstaande kaart, wordt het Stadsbalkon genoemd. 3

4 Het Stadsbalkon ligt tussen het van Haestrechtkwartier en de ten oosten van het bestaande viaduct NS-plein Heuvelring geprojecteerde Klippergarage. Daarmee valt het Stadsbalkon samen met de Boulevard plus busstation. Ruggegraat van het Stadsbalkon is de betonnen (dek-) constructie, die onderdeel uitmaakt van het stationsontwerp en die loopt van het schakelgebouwtje op het busstation tot het voormalige postkantoor. Momenteel wordt in samenwerking met architectenbureau Cepezed nader onderzocht in hoeverre er binnen de zone van het Stadsbalkon bebouwing toegevoegd kan/moet worden. Ten westen van het station is er sprake van een nieuw Tilburion dat dient ter vervanging van het oude Tilburion, dat plaats moet maken om voldoende ruimte te creëren voor een toekomstbestendig busstation. Voor de zone tussen station en de geplande Willem II-passage bestaat het plan om de hierboven genoemde oude betonnen constructie om te bouwen tot een (al dan niet commerciële) plint, die mogelijk aan één zijde in de Willem II-passage doorgetrokken zou kunnen worden. Bovenop deze constructie, op het dek, zijn minimaal 2000 onbetaalde en onbewaakte fietsstallingen gepland. Het dek zal hiertoe verbreed worden ter plaatse van het voormalige postspoor dat afgebroken wordt. Deze fietsstallingen zijn bereikbaar met tapis roulants. Een eerder plan om deze fietsstallingen ondergronds op te lossen is om financiële redenen gesneuveld. Ook oplossingen waarbij gesleuteld wordt aan de bestaande keerwand zijn om dezelfde reden onhaalbaar. Voor de zone ten oosten van de geplande Willem II-passage zijn nog geen uitgewerkte plannen. Uitgaande van het concept van het Stadsbalkon, wordt er wel aan gedacht om hier, behalve het te behouden voormalige 4

5 postkantoor, op een gedoseerde wijze bebouwing toe te voegen. Eén en ander ter begeleiding en ter animering van de Boulevard en om invulling te geven aan de Stadslounge. In welke vorm is echter nog niet uitgekristalliseerd. Wel kan worden opgemerkt dat: op dit moment niet wordt uitgegaan van een (al dan niet commerciële) plint, omdat wordt ingeschat dat hiervoor onvoldoende vulling bestaat; wonen als functie wordt uitgesloten gezien het zware milieubelaste karakter van de locatie; parkeren in principe buiten het plangebied opgelost moet worden, omdat verkeer op gespannen voet staat met de kwaliteit van de Boulevard als voetgangersgebied; wellicht zou het parkeren opgelost kunnen worden in de eerder genoemde Klippergarage. Een nog nader op te lossen punt is het bestaande parkeren van belanghebbenden op het dek. Zoals gezegd wordt uitgegaan van het behoud van het voormalige postkantoor. Wel is het gewenst, eventueel op termijn, om de begane grond verdieping (en eventueel 1 e verdieping) ondieper te maken ten faveure van iets meer maat voor de Boulevard. Pieter Vreedeplein fase 2 Een specifieke stedenbouwkundige opgave in de directe omgeving van de Spoorlaan is de herontwikkeling van Pieter Vreedeplein fase 2. Bij deze ontwikkeling is het de ambitie om het kernwinkelgebied (i.c. Pieter Vreedeplein) via de as Magazijnstraat in conceptueel en architectonisch opzicht door te trekken naar de Spoorlaan. Het voormalige postkantoor, dat tegenover de Magazijnstraat staat, gaat hierbij zowel behoren tot het milieu van de Spoorlaan als tot het binnenstadsmilieu Magazijnstraat. 5

6 Ontwerpopgave De opgave die in het kader van de BNA-prijsvraag Kring Midden Brabant 2011 wordt gesteld luidt: Geef een stedenbouwkundige uitwerking van de stationsomgeving Spoorlaan ten oosten van het station tot en met het bestaande viaduct NS-plein Heuvelring Maak een architectonische uitwerking van één van de relevante onderdelen. Architecten, interieurarchitecten, stedenbouwkundigen en tuin- en landschapsarchitecten, werkzaam of woonachtig binnen het kringgebied, bureaus binnen het kringgebied, en de leden van de kring worden van harte uitgenodigd aan deze prijsvraag deel te nemen. Deelnemers dienen geregistreerd te zijn bij de Stichting Bureau Architectenregister (S.B.A.). Tot het kringgebied behoren de gemeenten Tilburg, Oisterwijk, Hilvarenbeek, Goirle, Alphen, Baarle-Nassau, Loon op Zand, Kaatsheuvel, Drunen en Waalwijk. Tevens kunnen studenten deelnemen, echter alleen onder begeleiding van een mentor die aan de bovengenoemde voorwaarde voldoet. Een jury zal uit de inzendingen een selectie maken van drie prijswinnende plannen. De jury wordt als volgt samengesteld: - voorzitter (zonder stemrecht) : één van de leden van het college van Burgemeesters en Wethouders van Tilburg; - 1 zetel voor wethouder ruimtelijke ordening van de gemeente Tilburg; - 1 zetel stedenbouw van de gemeente Tilburg; - 1 zetel voor een lid van het kwaliteitsteam Spoorzone; - 2 zetels te bezetten door architecten, niet werkzaam of woonachtig in het kringgebied. Aan de winnaar van de eerste prijs wordt door de mede-organiserende partij Gemeente Tilburg een geldprijs van ,-- ter beschikking gesteld. Voor de 2e en 3e prijs wordt een geldbedrag ter beschikking gesteld van resp ,-- en 5.000,--. De prijsvraag wordt uitgeschreven conform de brochure "Kompas", de handleiding bij het uitschrijven van prijsvragen en meervoudige opdrachten op het gebied van architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur. U kunt zich vanaf nu tot en met maandag 18 april a.s. inschrijven door bijgaand deelnameformulier te faxen of te en naar het secretariaat van de BNA (mbrabant@bna-kringen.nl). Na aanmelding wordt op woensdag 20 april per het prijsvraagprogramma met bijlagen verstrekt aan de deelnemers. De plannen voor de prijsvraag dienen op vrijdag 27 mei 2011 ingeleverd te worden. De kosten voor deelname bedragen 37,50 voor bna-leden en 75,-- voor niet-leden en kan worden overgemaakt op rekening nr t.n.v. penningmeester BNA Kring Midden Brabant o.v.v. prijsvraag Ontvangst van het inschrijfgeld is de garantie dat de planinzending aan de jury wordt voorgelegd. Per betalingsbewijs wordt slechts één inzending geaccepteerd. Indien een inschrijver meerdere plannen in wil zenden dient overeenkomstig een veelvoud van het inschrijfgeld voldaan te worden. 6

7 De winnaar van de prijsvraag wordt op de Dag van de Architectuur, vrijdag 24 juni 2011, bekendgemaakt. Voor alle inzendingen wordt een tentoonstelling ingericht en verschijnt er een catalogus waar alle plannen en het juryrapport in zijn opgenomen. De deelnemers worden na aanmelding voorzien van de benodigde informatie. Wij hopen op een groot aantal inzendingen en wensen u veel succes!! Namens het bestuur van de BNA Kring Midden-Brabant, Ed Bergers Monique Groenen Tilburg, 07 april

8 DEELNAMEFORMULIER IDEEËNPRIJSVRAAG SPOORLAAN TILBURG Hierbij verklaart ondergetekende dat hij/zij deel willen nemen aan de ontwerpprijsvraag 2011 met als titel SPOORLAAN TILBURG en verklaart het benodigde inschrijfgeld zijnde euro 37,50 voor bna-leden of 75,-- voor niet-leden over te maken naar rekening nr t.n.v. penningmeester BNA Kring Midden Brabant o.v.v. prijsvraag Naam: Naam bureau: Adres: Telefoon: Fax: Plaats en datum Handtekening Om deel te kunnen nemen aan de prijsvraag dient dit formulier tot en met 18 april 2011 toegezonden te worden naar: of per fax of per post naar BNA Kring Midden-Brabant Postbus AK Tilburg 8