Bijeenkomst provincie Noord-Holland 15 december 2014 Samen aan de slag met de natuur

Transcriptie

1 Bijeenkomst provincie Noord-Holland 15 december 2014 Samen aan de slag met de natuur Op 15 december 2014 organiseerde de provincie Noord-Holland de bijeenkomst Samen aan de slag met de natuur. Overheidsorganisaties hebben op dit moment met een aantal grote veranderingen te maken. De decentralisatie van taken van het Rijk naar provincies en gemeenten, de nieuwe Wet Natuurbescherming en de verschuivingen in bevoegd gezag zijn daar belangrijke voorbeelden van. Voor het succesvol implementeren van deze veranderingen is goede samenwerking en kennisoverdracht tussen de verschillende overheidsdisciplines en natuur- en landschapsorganisaties van cruciaal belang. Om dit proces op gang te brengen, organiseerde de provincie Noord-Holland deze middagbijeenkomst. Tijdens deze middag is aandacht geschonken aan zowel de huidige praktijk als de toekomstige veranderingen betreft de implementatie van Natuurbeschermingswet en de Flora- en faunawet. De bijeenkomst kende een plenair gedeelte en een reeks van parallelle sessies waar op verschillende thema s dieper werd ingegaan. De sfeer tijdens de bijeenkomst was bijzonder positief. De plenaire presentaties over de genoemde onderwerpen werden goed ontvangen en tijdens de kennissessies kregen deelnemers volop gelegenheid om kennis en ervaring over de toepassing van de groene wet- en regelgeving te delen en te discussiëren over actuele thema s. 1

2 Samenvatting Plenaire zitting: Welkom, ervaring en een nieuwe Natuurbeschermingswet De bijeenkomst is, onder dagvoorzitterschap van, Johannes Regelink (Regelink Ecologie & Landschap) geopend met een welkomwoord van Thécla Lammersen, sectormanager Handhaving provincie Noord-Holland. Thécla schetste de uitdaging om de biodiversiteit in de provincie te beschermen en tegelijkertijd beheer en ontwikkelingen ten behoeve van maatschappelijke functies mogelijk te maken. Ze heeft de noodzaak om afstemming en samenwerking tussen de organisaties benadrukt met het ontstaan van regionale omgevingsdiensten, de herverdeling van de regionale politie eenheden, de intrede van de nieuwe Wet Natuurbescherming en de daaraan gekoppelde decentralisatie van toezichtstaken. Tineke Jongsma (Openbaar groen, Gemeente Den Helder) inspireerde de aanwezigen met de ervaring van de implementatie van de Flora- en faunawet wet in de gemeente. Den Helder heeft op de Flora- en faunawet gericht beleid gemaakt voor bestendig beheer en voor ongestoord ruimtelijke ontwikkelingen & inrichting. De gemeente ontwikkelde gedragscodes in beheer en ontwikkeling waardoor kosten zijn bespaard, soorten beter worden beschermd en eenduidigheid in uitvoering verbeterd is. In de gemeente wordt systematisch verkend in welke gebieden bepaalde soorten aanwezig zijn en welke juist niet, om ontwikkelingen in een plangebied snel en eenvoudig te laten lopen. Zo kan de gemeente bij de start van een project direct vaststellen naar welke soorten in het plangebied onderzoek moet plaatsvinden. Naast de soortenlijst heeft de gemeente een indicatiekaart van natuurwaarden en een kalender waar aangegeven wordt welke soorten in welke periode aanwezig zijn. Met de beschikbare gegevens wordt een risicoanalyse gemaakt betreffende de voorkomende beschermde soorten in het plangebied en geplande werkzaamheden. Hiermee kan rekening gehouden worden met kostbare mitigerende of compenserende maatregelen. Een project kan zijn uitvoeringsfase pas starten wanneer een ecologische werkprotocol is goedgekeurd door de gemeente. Het vooraf rekening houden met de Flora- en faunawet bij projecten leidt tot soepele uitvoering en minder bezwaar procedures. De bescherming van de natuur is namelijk ingebed in de reguliere projectplanning. Voor meer informatie: Johannes Regelink beschreef de grote lijnen van de nieuwe Wet Natuurbescherming. In de nieuwe Wet Natuurbescherming worden de Boswet, de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet samengevoegd. Het Ministerie van Economische Zaken streeft naar inwerkingtreding van de nieuwe Wet Natuurbescherming op 1 juli In de huidige situatie zijn voor de aanvraag van een ontheffing Flora- en faunawet twee opties mogelijk. Wanneer de Flora- en faunawet in geding is, dan kan een ontheffing aangevraagd worden via het ministerie van Economische Zaken of er kan worden aangehaakt bij de omgevingsvergunning bij de gemeente. Dit betreft een vrije keuze (zie het stroomschema Flora- en fauna wet in Bijlage 1). Wanneer de nieuwe Wet Natuurbescherming in werking is getreden, wordt bepaald wie bevoegd gezag is aan de hand van het al dan niet omgevingsvergunningplichtig zijn van de werkzaamheden die men wil uitvoeren (zie stroomschema Vergunning nieuwe wet Natuurbescherming in Bijlage 2). Wanneer de werkzaamheden niet omgevingsvergunningplichtig zijn, dan is met de nieuwe wet Natuurbescherming de provincie bevoegd gezag. Zijn de werkzaamheden wel omgevingsvergunning plichtig, dan dient men aan te haken bij de omgevingsvergunning bij de gemeente en is de gemeente bevoegd gezag (in een enkel gevallen geven ook Rijk en provincie een omgevingsvergunning af). 2

3 Samenvatting parallelle sessies Aan de hand van de vragen die de deelnemers bij de aanmelding hebben aangedragen werd een aantal onderwerpen verder besproken in kleinere sessies. Tijdens de sessies over Toezicht & handhaving en Samenwerking kwam naar voren dat verschillende beheerders (gemeenten, rayons, terreinbeheerders) dagelijks in het gebied aanwezig zijn en voor elkaar een signalerende taak en functie kunnen hebben. Organisaties kunnen en moeten meer gebruik te maken van elkaars kennis en affiniteit. Bij twijfels in het veld over de handhaving van de Natuurbeschermingswet of de Flora- en faunawet kan altijd assistentie gevraag worden bij de bevoegd gezag. Dat is vaak de provincie. Momenteel is men druk bezig om voor al de Natura 2000 aangewezen gebieden een beheer- en handhavingsplan te schrijven. Hier wordt per gebied een lijst van contactpersonen samengesteld. Inspecteurs en medewerkers die vragen hebben over toezicht en handhaving van de Natuurbeschermingswet in een bepaald gebied kunnen dan gericht contact opnemen met de aangewezen persoon die hen kan helpen. Een extra impuls voor samenwerking vormt de decentralisatie van taken vanuit het Rijk. De middelen die daaraan zijn gekoppeld zijn beperkt wat de noodzaak tot samenwerking tussen provincie, gemeenten en andere handhavingorganisaties alleen maar zal doen toenemen. Bij de sessie over de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) zijn de hoofdlijnen van deze aanpak verhelderd. Met de PAS beoogt men economische ontwikkeling samen te laten gaan met het tegengaan van achteruitgang van de beschermde natuur in de Natura 2000-gebieden. Met de PAS kunnen naar verwachting rond Natura 2000-gebieden meer economische activiteiten, zoals bedrijfsuitbreidingen, worden toegelaten die een verhoogde stikstofemissie met zich meebrengen. Deze ruimte voor extra activiteiten wordt ontwikkelingsruimte genoemd. Dit kan alleen als tegelijkertijd ook natuurstherstelmaatregelen in de Natura 2000-gebieden worden genomen tegen achteruitgang van de kwaliteit. De PAS riep ook vragen over de kosten van deze natuurherstelmaatregelen. Het bleek dat er financiële middelen beschikbaar zijn vanuit de provincie voor eenmalige natuurmaatregelen maar niet voor reguliere beheerkosten. Deze laatste worden gesubsidieerd uit de subsidieregeling Natuur en Landschap. In een andere sessie werd verder ingezoomd op de Flora- en fauna wet en de spanning tussen de noodzaak om de wet in het procedurestelsel te borgen en de wens om vertragingen te voorkomen. 3

4 Bijlage 1: Stroomschema Flora- en faunawet Ontheffing Flora- en faunawet Wordt de Flora- en faunawet overtreden? Geen ontheffing of Verklaring van Geen Bedenkingen (VVGB) noodzakelijk. Ontheffingsaanvraag via Ministerie van EZ Doorlooptijd 16 weken Communicatie direct tussen RVO en initiatiefnemer (/adviesbureau) RVO: bestuursrechtelijk nvwa: strafrechtelijk Of (vrije keuze) Lange procedure WABO (26 weken) Gemeente beoordeelt op volledigheid Communicatie van RVO via gemeente naar initiatiefnemer (/adviesbureau) Aanvragen VVGB door gemeente Ministerie van EZ beoordeelt Juridisch Ecologisch Gemeente (voor de volledige WABO vergunning, inclusief onderdeel natuur) Voor meer informatie: 4

5 Bijlage 2: Stroomschema Vergunning nieuwe wet Natuurbescherming Vergunning nieuwe wet Natuurbescherming Wordt de nieuwe wet Natuurbescherming overtreden? Geen vergunning of Verklaring van Geen Bedenkingen (VVGB) noodzakelijk. Zijn de werkzaamheden omgevingsvergunning plichtig? Lange procedure WABO (26 weken) Gemeente beoordeelt op volledigheid Communicatie van Provincie via gemeente naar initiatiefnemer (/adviesbureau) Ontheffingsaanvraag via Provincie Communicatie direct tussen Provincie en initiatiefnemer (/adviesbureau) Provincie Provincie beoordeelt Juridisch Ecologisch Aanvragen VVGB door gemeente Gemeente (voor de volledige WABO vergunning, inclusief onderdeel natuur) Voor meer informatie: 5