HENS Inzicht: Het Trumpeffect.

Transcriptie

1 HENS Inzicht: Het Trumpeffect. Woensdagochtend 9 november gebeurde het ondenkbare: Donald Trump werd gekozen tot president van de Verenigde Staten. Wereldwijd reageerden de beurzen als verwacht. De beurs van Japan kon als eerste reageren en daalde met ruim 900 punten (5,5 procent). In Europa opende de beurzen zo n 3 procent lager en in Amerika wees de Dow Jones future op een opening van ongeveer 6 procent lager. Tot ieders verrassing herstelden de aandelenkoersen van de Europese beurzen zich al vrij snel na de opening. Het besef drong door dat lagere vennootschapsbelasting en investeringen in de infrastructuur (de verkiezingsbeloftes van Trump) wel eens goed kunnen zijn voor de economie en de bedrijfswinsten. De Europese beurzen wisten het verlies van eerder dat jaar te draaien naar een lichte winst. In Amerika waren het vooral aandelen van banken en olieproducenten die profiteerden van het vooruitzicht op een hogere rente en stijgende olieprijzen. Uiteindelijk eindigde de Dow Jones index het jaar ,7 procent hoger op punten. Winnaars en verliezers 2016 Aandelen De grote winnaars waren natuurlijk de Amerikaanse aandelenbeurzen die het jaar ruim in de plus afsloten. Daartegenover stonden de beurzen van de emerging markets die door de sterke dollar en gestegen rente iets van de winst moesten prijsgeven. Vooral de beurs van Mexico reageerde negatief op de overwinning van Trump. Verbazingwekkend is dit niet: Trump wil productie terughalen naar de VS wat vooral ten koste zal gaan van Mexico. Brexit In juni stemden de Britten middels een referendum over het lidmaatschap van de EU. Voorafgaande aan het referendum werd gevreesd voor een nieuwe eurocrisis als Engeland mocht besluiten de EU te willen verlaten. De bevolking stemden met grote meerderheid voor het verlaten van de EU en net als bij de Amerikaanse verkiezingen 5 maanden later was de reactie op de beurs niet wat analisten er van verwacht hadden. De belangrijkste beursindex, de FTSE100-index steeg in de daaropvolgende maanden naar een stand van punten. Een jaarwinst van maar liefst 14,43%. Helaas bleef er door de daling van het pond ten opzichte van de euro niets meer over van deze performance. In euro s gemeten daalde de FTSE100-index met 0,78%.

2 Obligaties In tegenstelling tot de aandelenbeleggers waren obligatiebeleggers niet blij met de verkiezing van Trump. Belastingverlaging en investeringen in de infrastructuur laten waarschijnlijk het overheidstekort nog verder oplopen. Ook de wens om productie terug te halen naar de VS betekent waarschijnlijk inflatie. Importheffingen op producten van buiten VS maakt die producten duurder. Zelfs als het lukt op grote schaal productie terug te halen, stijgen de prijzen door de veel hogere loonkosten. Door deze inflatieverwachting steeg de 10-jaarsrente in de VS naar 2,4 procent, ruim een procent hoger dan op het dieptepunt van juli en ook hoger dan begin Het lijkt er op dat de trend van almaar dalende rentes daarmee ten einde is gekomen. Voor obligatiebeleggers is dit slecht nieuws, omdat stijgende rentes zich vertalen in dalende obligatiekoersen. Voor Europa is dit nog niet het geval. De ECB blijft nog tot eind 2017 obligaties opkopen, vanaf april voor slechts 60 miljard in plaats van 80 miljard per maand. Toch is dit voldoende om de rente voorlopig laag te houden.

3 Valuta Het groeiende renteverschil tussen Europa en de VS drijft de waarde van de US-dollar op. De euro daalde daardoor in december naar eur/usd 1,035. Dit was het laagste niveau in dertien jaar. Goud De zeer sterke eerste helft van 2016, waarbij de prijs van goud steeg van $1.060 naar $1.375 per troy/ounce, kreeg in de tweede helft van 2016 geen vervolg. Door het vooruitzicht van een stijgende rente in de VS en de goede economische vooruitzichten verloor het goud iets van haar glans en daalde naar een stand van ca.$ per troy/ounce aan het eind van het jaar. Performance Wereldwijde beurzen Jaarperformance 2016 euro vv AEX 9,36% 9,36% AMX -1,46% -1,46% DAX 6,87% 6,87% CAC40 4,86% 4,86% IBEX-35 (spanje) -2,01% -2,01% MIB-index (Italië) -10,19% -10,19% Athens compositie 2,00% 2,00% Portugal PSI-20-11,93% -11,93% Stoxx- 50 0,72% 0,72% Rusland RSX 72,51% 52,22% Dow Jones 17,40% 13,43% S&P -500 index 13,55% 9,59% Nasdaq 1,11% -2,86% Bovespa 59,37% 38,94% Nikkei 6,90% 0,42% Shanghai Composite -15,60% -12,30% FTSE -0,78% 14,43% Portefeuille De portefeuille steeg op jaarbasis 8,5 procent en in december met 1,55 procent. De benchmark deed het iets beter met een stijging van 11, 52 procent op jaarbasis en 2,75 procent op maandbasis. De underperformance in december was vooral te wijten aan de slechte performance van de Chinese aandelen. Voor het hele jaar speelde natuurlijk de sterke positie van de dollar een grote rol. De aandelen die in december met meer dan 2 procent stegen of daalden waren: Stijgers: Dalers: TomTom 13,01% DB-X CSI-300 China etf (incl opties) - 15,69% Arcadis 21,57% Arcelor Mittal - 2,04% Nokia 12,86% Alibaba - 5,77% Embraer 4,93% Twitter - 11,06% CBD 4,88% 3D-Systems - 3,19% Ishares MSCI Brasil etf 2,19% Van Eck JPM Local Curr Bond etf 2,52%

4 Mutaties Koop Ishares MSCI Brazil index etf: stijgende olie- en grondstoffenprijzen en een lage reaal spelen de economie van Brazilië in de kaart. Economisch herstel lijkt aanstaande. Arcelor Mittal: teruggevallen van 8,20. Nieuw instapmoment 28 december op 7,16. Zie ook Verkoop. Embraer: vliegtuigbouwer van vooral zakenjets. De vraag naar de vliegtuigen van Embraer neemt waarschijnlijk toe door de goedkope reaal, wat extra concurrentievoordeel oplevert. Daarnaast is de verwachting dat de economie zich in Brazilië zich herstelt door de stijgende olie- en grondstoffenprijzen neemt. Post NL: momenteel niet duur en de verwachting is dat Post NL in 2018 weer dividend gaat uitkeren. Dat brengt de koers mogelijk weer op zes euro. Nieuwe overnamepogingen zijn eveneens niet uit te sluiten. Verkoop Boskalis: Koersdoel van ca. 33 p/a bereikt. Winst genomen. Arcelor Mittal: koersdoel bereikt, winst genomen op 1 december, zie ook Koop. Wellicht later weer nieuwe positie innemen. ING: de stijgende rente betekende een hogere marge voor de banken. Nu de rente lijkt te stabiliseren hebben wij besloten de positie te verkopen en de winst veilig te stellen. Stratasys: teleurstellende performance van deze 3d-printerfabrikant. Zeker in vergelijking met hun grote concurrent 3D-Systems. Positie verkocht. Overige transacties Om te profiteren van de soms grote bewegingen op de financiële markten hebben wij regelmatig posities ingenomen in derivaten om een extra rendement te behalen en de portefeuille te beschermen tegen koersdalingen. Vooruitzichten januari (en de rest van 2017) Politiek: verkiezingen in belangrijke EU-landen Politiek gezien zijn er dit jaar drie factoren van belang. Op de eerste plaats staan er meerdere verkiezingen op stapel die effect kunnen hebben op de aandelenkoersen. Belangrijkste zijn die van Frankrijk en Duitsland in april en september. In principe is er geen grote invloed, behalve als bijvoorbeeld Marine Le Pen gekozen wordt of Angela Merkel de deur wordt gewezen. Zodra Engeland het zogenoemde Artikel 50-verzoek indient, begint de Brexit officieel en starten de onderhandelingen tussen de EU en Engeland over de voorwaarden. Na twee jaar moeten deze onderhandelingen afgerond zijn en is de afscheiding van Engeland een feit. Het is spannend hoe dit afloopt, het wordt hoe dan ook een lastig proces. Engeland wil met een ultra laag tarief voor de vennootschapsbelasting de grote internationale bedrijven verleiden zich in Engeland te blijven of te vestigen. Een doorn in het oog van de EU die haar eigen concurrentiepositie daarmee in gevaar ziet komen. Tot slot liggen er natuurlijk de nodige crises op de loer. De banken in Italië, het Griekse schuldendrama dat nog altijd niet is opgelost en een potentiele crisis in Portugal die zijn investmentgrade status dreigt te verliezen. Als dat gebeurt, mag de ECB geen Portugese staatsobligaties meer opkopen, waardoor de rente sterk kan oplopen.

5 Economisch: Het gaat goed, maar In Europa groeit de economie gestaag door. Geholpen door een lage euro neemt de export verder toe. De binnenlandse vraag blijft op peil, maar naarmate het jaar vordert, wordt het wel steeds spannender... Het lopende opkoopprogramma loopt dan af en de grote vraag is wat er gebeurt met de rente. Als die stijgt, smoort dat het prille herstel in de kiem. In de VS hangt veel af van het al dan niet doorvoeren van de verkiezingsbeloften van Trump. De stimuleringsmaatregelen die hij voorstelt zijn in eerste instantie zeker goed voor bedrijven die vooral op de binnenlandse vraag gericht zijn. Zoals we al vertelden, is het verplaatsen van productie naar de VS een stimulans voor de economie. Het gevaar zit hem in de protectionistische maatregelen. Deze kunnen gemakkelijk uitmonden in een handelsoorlog met alle negatieve gevolgen voor de wereldeconomie van dien. Bedrijven die vooral internationaal actief zijn, krijgen het moeilijk. Ook de dure dollar helpt op dit vlak niet mee. Echter, op wat langere termijn betekenen de stijgende rente en de oplopende inflatie een bedreiging voor de economie. De economie van China is tot nu toe succesvol in de transitie naar een economie die meer op de binnenlandse vraag en service gericht is. Naar verwachting gaat dit proces ook in 2017 door. Vooral de lokale Chinese bedrijven zullen hiervan profiteren. Emerging markets De bevolking in de meeste opkomende landen is jong en groeiende en de jeugd is steeds beter opgeleid. Verschil is er wel als je kijkt of zo n land veel olie- en grondstoffen heeft of op dit gebied afhankelijk is van andere land. De eerste categorie profiteert van stijgende olie- en grondstoffenprijzen. De tweede categorie heeft het een stuk lastiger en moet het hebben van een aantrekkende wereldhandel. Over beleggingen in de eerste categorie zijn we enthousiast. De valuta s daar zijn sterk gedaald wat goed is voor de concurrentiepositie. De waarderingen zijn laag en winstpotentie is er in overvloed. Het spreekt vanzelf dat verwachtingen verstoord kunnen worden door politieke of andere gebeurtenissen. Beursklimaat Het beursklimaat staat los van economische vooruitzichten. De beurs kijkt namelijk altijd zes tot negen maanden vooruit en alle verwachtingen zie je in de aandelenkoersen terug. De vraag is alleen in hoeverre. Vooral in Amerika zie je dat, alle positieve verwachtingen zijn meegenomen en daar is verdere stijging dan ook onwaarschijnlijk. Europa is daarentegen redelijk geprijsd en daarom is hier zeker nog enige ruimte voor verder koersstijgingen. De grote kansen liggen naar ons idee in de emerging markets. Wij wensen u een goed beursjaar. Dirk Spaander