Common Future published in 1987 ". 2 Added by one of the authors of this report.

Transcriptie

1

2 The environment is where we live; and development is what we all do in attempting to improve our lot within that abode. 1 Sustainable development is impossible without a sustainable environment. 2 1 Gro Harlem Brundtland, chairman of the World Commission on Environment and Development in a report Our Common Future published in 1987 ". 2 Added by one of the authors of this report.

3 INHOUDSOPGAVE GEBRUIKTE AFKORTINGEN... II VOORWOORD... IV SAMENVATTING... V 1. INLEIDING HET BELEIDSKADER NATIONAAL BELEID EN STRATEGIEËN Meerjaren Ontwikkelingsplan (MOP) Regeringsverklaring Ontwikkelingsplan Nationale Biodiversiteit Strategie (NBS) Beleidsnota s en Actieplannen van ATM en RGB NATIONAL CAPACITY SELF ASSESSMENT (NCSA) GENETISCHE BRONNEN EN TRADITIONELE KENNIS Intellectueel eigendom Traditionele kennis Genetische hulpbronnen CONCLUSIE/AANBEVELING HET WETTELIJK KADER INVENTARISATIE HUIDIGE WETGEVING REVIEW VAN DE HUIDIGE WETGEVING Bestaande nationale wetgeving Conceptwetten Internationale verdragen Hiaat tussen nationale en internationale wetgeving RAAMWERK WETTELIJK KADER VOOR NATUURBEHEER Algemene regelingen Historische en culturele kennis Traditionele kennis Landgebruik Urbane gebieden Kustgebied en Natuurbehoud Bosbeheer en Natuurbehoud Water als natuurlijke hulpbron Agrarisch gebied Mijnbouw Industrieel gebied CONCLUSIE EN AANBEVELING Conclusies Aanbevelingen HET INSTITUTIONEEL KADER HUIDIG INSTITUTIONEEL KADER OVERHEIDSKADER - MINISTERIES INSTITUTEN EN NIET-GOUVERNEMENTELE ORGANISATIES COÖRDINATIEMECHANISME Huidig raamwerk Versterking van het institutioneel raamwerk BIJLAGE 1 WETTEN PER DOMEIN BIJLAGE 2 MINISTERIES EN HUN TAKEN M.B.T. HET MILIEU INFORMATIE BRONNEN i

4 Gebruikte afkortingen ACT ACTO ADEK ADRON AP ASP ATM BIZA BUZA CBD CBD CDAP CELOS CEMAA CEP CITES CMS CSNR DNA ESP FAO GEF GLIS HI IOL J & P KAP LBB LVV MARPOL MI-GLIS Amazon Conservation Team Suriname Amazon Cooperation Treaty Organization Anton de Kom Universiteit van Suriname Anne van Dijk Rijst Onderzoekcentrum Nickerie Nationaal Biodiversiteit Actie Plan Agrarisch Sectorplan Ministerie van Arbeid, Technologie en Milieu Ministerie van Binnenlandse zaken Ministerie van Buitenlandse Zaken Convention on Biological Diversity United Nations Convention on Biological Diversity Capacity Development Action Plan Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname Special Commission on Environment for the Amazon Caribbean Environment Program Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora Convention on Migratory Species of Wild Animals Central Suriname Natural Resources De Nationale Assemblee Onderwijs Sectorplan Food and Agricultural Organization De Global Environment Facility Grondregistratie en Landinformatie Systeem Ministerie van Handel en Industrie Instituut voor de Opleiding van Leraren Ministerie van Justitie en Politie Nationaal Klimaatsverandering Actie Plan Lands' Bos Beheer Ministerie van Lanbouw Veeteelt en Visserij International Convention for the Prevention of Pollution of Ships Management Instituut - Grondregistratie en Landinformatie Systeem ii

5 MINOV Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling MUMA Multiple-Use Management Areas NATIN Natuur Technisch Instituut NBINS Nationaal Biodiversiteit Informatie Netwerksysteem NBS Nationale Biodiversiteit Strategie NCCPGR Nationale Coördinatie Commissie voor Plantgenetische Hulpbronnen NCSA National Capacity Self Assessment NGO Niet Gouvernementele Organisatie NH Mnisterie van Natuurlijke Hulpbronnen NIMOS Nationaal Instituuut voor Milieu Onderzoek in Suriname OW&V Ministerie van Openbare werken en Verkeer PGR Plant Genetic Resources RAMSAR Wetlands Convention RGB Ministerie van Regionale ontwikkeling, Grond en Bosbeheer SCF Suriname Conservation Foundation SNAP Nationaal Landdegradatie Actie Plan. SOLAS International Convention for Safety of life at Sea STINASU Stichting Natuurbehoud Suriname SWM Surinaamse Waterleiding Maatschappij TCT Ministerie van Transport, Communicatie en Toerisme UNCCD United Nations Convention to Combat Desertification UNESCO United Nations Education UNFCCC United Nations Convention on Climate Change VG Ministerie van Volksgezondheid WHSRN Western Hemisphere Shorebird Reserve Network WIPO World Intellectual Property Organization WWF World Wildlife Fund iii

6 Voorwoord De mensheid heeft op diverse momenten in de geschiedenis in vele opzichten op kruispunten gestaan. Op economisch, maatschappelijk, sociaal, en nu ook op milieugebied, moet de mens keuzes maken over de richting waarin zij de ontwikkeling van haar bestaan wenst te sturen. De gevolgen van deze keuzes treffen niet alleen ons als mens; de aarde, met al haar natuurlijke rijkdommen, flora en fauna, wordt beïnvloed door menselijke keuzen en handelingen. De effecten van onze handelingen op het natuurlijk milieu hebben jammer genoeg, of misschien wel gelukkigerwijs, weer effect op ons; de cirkel sluit zich. Al zou het uit puur zelfbehoud zijn en niet uit zorg en liefde voor de natuurlijke schepping het is duidelijk dat de mensheid niet kan doorgaan de natuur te beheren op een wijze die tot vernietiging leidt. Als wij niet zorgen voor de aarde, maar haar alleen maar gebruiken, leidt dit op lange termijn tot zelfdestructie. Het is nodig het paradigma te verschuiven en niet meer te spreken van natuur beheer, maar van zorg voor de natuur. Er doen zich in de wereld op allerlei gebieden ingrijpende verandering voor; soms zijn deze veranderingen een bewuste keuze, soms vinden ze geleidelijk aan plaats, en soms grijpt de wet van de natuur al dan niet hardhandig in. De mens wordt dan gedwongen zich aan te passen aan de veranderde omstandigheden. De wet van de sterkste zoals die al sinds mensenheugenis wordt toegepast in de wereldeconomie - blijkt niet toegepast te kunnen worden op ons omgaan met de natuur. Al lijkt het op de korte termijn erop dat de mens de sterkste is, op de lange termijn blijkt de natuur sterker getuige de effecten en de ernst van het toenemend aantal natuurrampen. De mens staat dan vrijwel machteloos en wordt letterlijk een speelbal van de golven. Economische, maatschappelijke en sociale ontwikkeling zijn zeer belangrijk; het ligt in de aard van de mens om naar beter te streven, en er is nog te veel armoede in de wereld. De mens moet daarom blijven werken aan het creëren van meer werkgelegenheid en betere banen, het verbeteren van de infrastructuur en verhogen van de productie en productiviteit. Ontwikkeling moet en kan doorgaan; essentieel echter is dat onze perceptie over de wijze waarop ontwikkeling wordt bereikt breder moet worden; we moeten een nieuwe bril opdoen die niet slechts focust op ons eigen economische behoeften en genoegens, maar waarmee wij ook met respect, dankbaarheid en wijsheid kijken naar de omringende natuur. Alleen op deze wijze kan de aarde, met ons als bewoners, in harmonie en evenwicht worden gehouden. Net zoals kinderen niet gezond en gelukkig opgroeien in een gezin dat niet in harmonie is, kan de mens niet gezond en gelukkig tot ontwikkeling komen als haar groot huis - de aarde - niet in harmonie verkeerd. Met de resultaten van dit project, hebben SCF en Schurman Advocaten een belangrijke bijdrage geleverd in het scheppen van een solide basis, waarop verder gebouwd kan worden aan een juist en evenwichtig gebruik van- en zorg voor het natuurlijk milieu in Suriname. Humphrey Schurman iv

7 Samenvatting Samenvatting Duurzame ontwikkeling wordt bereikt als ook de interactie van sociale en milieu aspecten in beschouwing wordt genomen bij economische ontwikkelingsprojecten. Milieubescherming moet een geïntegreerd deel van het nationaal ontwikkelingsproces uitmaken. Specifiek milieubeleid moet de verschillende aspecten van natuurbeheer en natuurbehoud bevatten en een overkoepelend en gecoördineerd actieplan zijn. Eén van de Millenium Development Goals (MDG s) verplicht Suriname om een geïntegreerd milieubeleid te formuleren met principes van duurzaamheid als basis. Om dit te realiseren is - als een van de eerste stappen - het initiatief genomen tot de uitvoering van het project National Environmental Legislation, Legal framework for Nature Management. Uit dit project zijn de conclusies en aanbevelingen zoals hieronder samengevat voortgevloeid. Beleidskader Conclusie De regering heeft door de beslissing het milieubeleid onder te brengen bij het Kabinet van de President het signaal gegeven dat het milieubeleid hoog op de agenda staat. Dit zal moeten leiden tot het geven van hogere prioriteit aan milieubeheer en geeft wellicht een betere basis voor een geïntegreerd beleid. Er is in de bestaande situatie geen gebrek aan beleidsformulering noch aan plannen m.b.t. milieubeheer. De implementatie laat het echter afweten. Waar het aan ontbreekt is zo te zien de politieke wil en voldoende deskundigheid. Verstrengeling van economische belangen en politiek beinvloedt de implementatie van goed bedoelde en goed geformuleerde beleidsplannen. Aanbevelingen Evaluatie van bestaande plannen en toetsing aan de tijdgeest, de state of the art, en aan de huidige behoeften is noodzakelijk. Afzonderlijke plannen moeten aan elkaar te worden gekoppeld, en er moet één nationaal plan worden gemaakt om efficiency en effectiviteit te bewerkstelligen en te voorkomen dat er duplicatie en verspilling van menskracht en middelen plaatsvindt. Bewerkstelligen van ownership op operationeel niveau is een voorwaarde voor succes. De beleidsformulering moet gebaseerd moeten zijn op een geïntegreerde multisectorale aanpak waarin o.a. de volgende strategieën moeten worden opgenomen: verbeteren van de efficiëntie en effectiviteit van de beheersstructuur; opzetten van een effectief coördinatiemechanisme en een effectief controle apparaat; uitvoeren van meer sterkte Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation v

8 zwakte analyse; herzien en aanpassen van bestaande wetgeving, de toetsing aan wettelijke verplichtingen en formuleren van aanvullende wetgeving (een adequaat ondersteunend wetgevingskader); vergroten van het milieubewustzijn; invoeren van wetevingen ter voorkoming van milieuvervuiling; bevorderen van de gemeenschapsparticipatie; en toepassing van milieuvriendelijke technologieën. Essentiële voorwaarden hierbij zijn o.a. het beschikbaar komen financiële middelen, opbouw van capaciteit en deskundigheid, en een effectief monitoring systeem. Wettelijk kader Conclusies De wetgeving voor natuurbeheer is gefragmenteerd, de verantwoordelijkheid is verspreid en niet altijd duidelijk, en er komen overlappingen voor. De wetgeving is vrij omvangrijk maar nog niet compleet, en er is geen zicht op uitvoeringshandelingen per ministerie. De bestaande wetten vormen wel een goede basis om te komen tot een goed raamwerk voor het wettelijk kader. Aanbevelingen Bestaande wetten met bijbehorende richtlijnen dienen aan een kritisch beschouwing te worden onderworpen en waar nodig te worden aangepast. Richtlijnen moeten getoetst worden aan ontwikkelingen in de publieke opinie en aan het juridisch en beheerskader. Verdere studie over de reikwijdte van de wetten en een analyse van verantwoordelijkheden is noodzakelijk. Waar nodig moeten overlappingen worden opgeheven om efficiëntie van de administratie te bewerkstelligen en duplicering tot een minimum te beperken. Een geïntegreerde aanpak moet voorkómen dat de wetgeving inzake biodiversiteit sectoraal wordt vastgelegd. De optie voor een aparte biodiversiteitwet moet in overweging genomen worden. Een verder reikende assessment van de relatie tussen de nationale wetgeving en internationale verdragen is noodzakelijk, waarna aanpassing van nationale wetgeving moet plaatsvinden. Institutioneel kader Conclusie Een sectorale aanpak heeft in de afgelopen jaren niet geleid tot de gewenste resultaten. Nationaal milieubeleid vereist een multisectorale aanpak waarbij samenwerking en coördinatie essentieel zijn. De beperkte menselijke en financiële capaciteit, maken een goede afstemming, coördinatie en samenwerking des te noodzakelijker. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation vi

9 De uitgevoerde National Capacity Self Assessment (NCSA) in relatie tot de uitvoering van de drie Rio Conventies heeft inzicht gegeven in de nationale capaciteit aan deskundigheid op individueel, institutioneel en beleidsniveau. Aanbevelingen De capaciteit van bestaande overheidsinstanties en andere instituten moeten versterkt worden en overwogen moet worden om nieuwe instituten op te richten voor de gebieden delfstoffen, water, bos en biodiversiteit. Taakgebieden, bevoegdheden en verantwoordelijkheden moeten duidelijker omschreven worden. Opleidingen op milieugebied moeten bevorderd worden. De carrièremogelijkheden na afstuderen moeten duidelijk worden aangegeven om studenten te stimuleren voor deze opleidingen te kiezen. Het ontwikkelen van een raamwerk voor een institutioneel kader voor het bereiken van de doelstellingen kan gebaseerd worden op het NCSA. ATM moet samenwerkingsmechanismen en netwerken ontwikkelen om de nationale en internationale milieutaken op efficiënte en effectieve wijze uit te voeren. Het huidig raamwerk op beleids en institutioneel niveau vormt het kader voor maatregelen om tot versterking te komen. Onze wetgeving is het wettelijk kader waarop dit gebaseerd is. Daarnaast moet voldaan worden aan de verplichtingen in de relevante internationale verdragen. De uitvoering zal geleid moeten worden door- en onder toezicht moeten staan van de ministeries van ATM en RGB. Een structurele aanpak moet in elk geval de volgende uitgangspunten bevatten: evaluatie, coördinatie op beleidsniveau, coördinatie op operationeel niveau, ontwikkelen van communicatiemechanismen, evaluatie en versterking van commissies, ontwikkelen van sterker management voor natuurlijke hulpbronnen en rijkdommen, coördinatie van bewustwordingsactiviteiten, capaciteitsontwikkeling, versterken van overheidsafdelingen, instanties en instituten en opzetten van nieuwe instituten. Geïdentificeerde domeinen voor het raamwerk van het wettelijk kader voor natuurbeheer, kunnen gebruikt worden als basis voor de overlegstructuur op beleids en operationeel niveau en voor het ontwikkelen van een raamwerk voor het institutioneel kader. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation vii

10 Beleidskader 1. Inleiding De nadelige effecten van de vernietiging van het natuurlijk milieu worden steeds beter zichtbaar en voelbaar. Toch is er wereldwijd nog te weinig vooruitgang in het duurzaam managen van het natuurlijk milieu 1. Het milieu zal alleen in evenwicht blijven wanneer onderkend wordt dat economische groei alleen niet automatisch leidt tot duurzame ontwikkeling. Duurzame ontwikkeling wordt bereikt als ook de interactie van sociale en milieu aspecten in beschouwing wordt genomen bij economische ontwikkelingsprojecten. Duurzaam betekent in dit verband dat economische activiteiten geen nadelig effect op het milieu mogen hebben en dat de huidige generatie de ontwikkelingsmogelijkheden van toekomstige generaties niet mag beperken. Milieubescherming moet daarom een geïntegreerd deel van het ontwikkelingsproces uitmaken. Specifiek milieubeleid moet de verschillende aspecten van natuurbeheer en natuurbehoud bevatten en een overkoepelend en gecoördineerd actieplan zijn. Milieubeleid moet een cross cutting issue zijn. Dat wil zeggen dat het deel uitmaakt van andere beleidsmaatregelen. Eén van de Millennium Development Goals (MDG s) verplicht Suriname om een geïntegreerd milieubeleid te formuleren met principes van duurzaamheid als basis. Om tot een dergelijk beleidsraamwerk te geraken voor het managen van de natuurlijke omgeving is het vereist om eerst een goed overzicht te hebben van het huidig kader voor milieu management; het wettelijk kader, het beleidskader en het institutioneel kader moeten overzichtelijk in kaart worden gebracht. Om dit te realiseren is het initiatief genomen tot de uitvoering van het project National Environmental Legislation; Legal framework for Nature Management. Eén van de deliverables van dit project was het produceren van onderhavig document; een digitale Reader waarin het wettelijk kader, het beleidskader en het institutioneel kader voor natuur management in Suriname in kaart is gebracht. Hoofdstuk 2 van deze Reader geeft een overzicht van het beleidskader, hoofdstuk 3 beschrijft het wettelijk kader, en hoofdstuk 4 geeft een uiteenzetting over het bijbehorend institutioneel kader en hoe het kan worden versterkt. De Reader vormt onderdeel van de website en zal alszodanig periodiek worden geactualiseerd. 1 Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 1

11 Beleidskader 2. Het Beleidskader Milieubeleid is een cross cutting issue ; het maakt deel uit van- en/of wordt beinvloed door diverse andere beleidsmaatregelen. Eén van de Millennium goals verplicht ons land dan ook om een geïntegreerd milieubeleid te formuleren met principes van duurzaamheid als basis. Hoewel bij de afronding van dit rapport reeds bekend was gemaakt dat het onderdirectoraat milieu van het ministerie van Arbeid, Technologie en Milieuontwikkeling (ATM) en het Nationaal Instituut voor Milieu Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) in 2014 zullen worden ondergebracht bij het Kabinet van de President, kan in dit rapport hiermee nog geen rekening worden gehouden, omdat dit nog geen feit is, en de datum waarop dit gerealiseerd zal worden nog niet bekend is. Dit hoofdstuk gaat dus in op het in functie zijnde beleidskader in november Het ministerie van ATM is voornamelijk belast met de voorbereiding en monitoring van het milieubeleid. Het ministerie legt het te voeren beleid vast in de beleidsnota. De beleidsuitgangspunten van ATM zijn de basis geweest voor het Meerjaren Ontwikkelingsplan , waarin het regeringsbeleid uiteen werd gezet. In het Ontwikkelingsplan (OP ) zijn de beleidsinzichten van de huidige Regering opgenomen. Het geeft het kader aan voor het te realiseren operationeel beleid met als uitgangspunt dat het beleid de komende regeerperiode geënt moet zijn op de politiek-economische en maatschappelijke realiteit van Suriname. Achtereenvolgens komt in dit hoofdstuk aan de orde: een identificatie en korte beschrijving van het huidig nationaal beleid (par. 2.1), de National Capacity Self Assessment 2008 (par. 2.2), Genetische bronnen en traditionele kennis (par. 2.3), en tot slot in paragraaf 2.4 enkele conclusies en aanbevelingen Nationaal beleid en strategieën Meerjaren Ontwikkelingsplan (MOP) De algemene doelstelling op het gebied van milieubescherming en rehabilitatie in het MOP is: het beheer en duurzaam gebruik van de natuurlijke omgeving alsook het behoud van de karakteristieken hiervan. Er zijn specifieke doelstellingen geformuleerd en er is 1 Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 2

12 Beleidskader een activiteiten matrix ontwikkeld om deze doelstelling te bereiken. De regeringverklaring is ondertussen opgevolgd door het Ontwikkelingsprogramma , waardoor delen ervan achterhaald zijn Regeringsverklaring De Regeringsverklaring plaatst de realisatie van de nationale ontwikkelingsdoelen centraal. Het buitenlands beleid zal dienen ter ondersteuning van sectoren die essentieel zijn voor de nationale ontwikkeling, zoals de land- en mijnbouw, het onderwijs, de gezondheidszorg, de rurale ontwikkeling, de armoedebestrijding en de bescherming van het milieu. Het toerisme zal mede vanuit de optiek van exportbevordering benaderd worden. Naast het Centraal Suriname Natuurreservaat zijn er toeristische parken gepland in een aantal deelgebieden in het binnenland. In Sipaliwini zal vooral aandacht zijn voor gezondheidstoerisme met toepassing van niet-westerse medische behandelingen Ontwikkelingsplan Het Ontwikkelingsplan geeft het kader aan voor een te realiseren operationeel beleid met als uitgangspunt dat het beleid de komende periode geënt moet zijn op de politiekeconomische en maatschappelijke realiteit van Suriname. Bijzondere aandacht wordt gegeven aan een aantal financieel economische hoofddoelstellingen. In het OP is ook opgenomen het beleid voor capaciteitsopbouw en voorlichting. Om de capaciteit voor uitvoering van beleidsactiviteiten te vergroten zullen via educatieprogramma s en aanpassing van curricula op elk niveau studenten opgeleid moeten worden in duurzaam gebruik, duurzaam beheer en duurzame ontwikkeling van het milieu. Ook voor personeel in de milieugerelateerde sectoren bosbouw, landbouw, mijnbouw, ecotoerisme en natuur(reservaat)beheerders zullen op regelmatige basis trainingen gegeven worden. Om de bevolking milieubewuster te maken zal uitgebreide voorlichting ontwikkeld moeten worden. De beleidsgebieden die belangrijk zijn in relatie tot het project Nationale Wetgeving Natuurbeheer zijn hieronder kort beschreven. 1 Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 3

13 Beleidskader Milieuvraagstukken De prioriteitsgebieden genoemd in het OP zijn: afvalbeheer, chemicaliënbeheer, hernieuwbare energie, bescherming atmosfeer, duurzaam waterbeheer, natuurbeheer en duurzaam landbeheer. Klimaatsverandering Bijzondere aandacht voor een mogelijke zeespiegelstijging in relatie tot het laag gelegen kustgebied. Kustgebiedmanagement zal de komende periode noodzakelijk zijn, waarbij het vergroten van de weerbaarheid van onze kustzone één van de belangrijke doelstellingen is. Aandacht voor het kustgebied als ecosysteem is vanwege de vele functies eveneens van belang. Houtkap De houtkap beperkt zich tot de Bosgordel, een oost - west lopende strook bos. Dit gebied is ca. 4,5 miljoen ha en is aangewezen als productiebos vanwege de aanwezige houtvoorraden en de gunstige terreingesteldheid. Deze strook is de afgelopen jaren uitgebreid naar het zuiden. De natuurlijke hulpbron bos draagt weinig bij aan de nationale economie. Als oorzaken hiervoor worden onder andere genoemd: de verouderde Wet Bosbeheer (1992) welke contraproductief is voor de ontwikkeling van een bos- en houtindustrie, beperkte toegankelijkheid en infrastructuur, gebrek aan landgebruik planning, tekort aan geschoold personeel op ieder niveau, slecht management van bosexploitaties en zagerijen, te weinig investeringen in de bosbouwsector. Milieubeleid Duurzaam benutten van de rijkelijk aanwezige mogelijkheden van ons natuurlijk-fysisch milieu voor de welvaart van het land en het welzijn van ons volk. Duurzaam beheer van ons natuurlijk milieu Beschermende maatregelen en voorkomen van milieuschade. Duurzaam bosbeheer Door het te voeren strategisch bosbeleid wil Suriname een leidende rol vervullen op het gebied van duurzame bosexploitatie en bescherming van het tropische regenwoud met al haar nationale en mondiale ecologische functies. Biodiversiteit Suriname en Guyana worden beschouwd als gebieden op aarde met de grootste biodiversiteit per oppervlakte eenheid. Het Amazonegebied, inclusief Suriname, bevat ca waardevolle Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 4

14 Beleidskader (waaronder medicinale) plantensoorten. Deze unieke biodiversiteit moet beschermd worden om een duurzaam gebruik daarvan veilig te stellen. Het beleid zal zich de komende beleidsperiode richten op het beschermen, behouden, monitoren en duurzaam gebruiken van de biodiversiteit en de billijke en rechtvaardige verdeling van de voordelen voortvloeiend uit het gebruik van de biodiversiteit. Biodiversiteit van de fauna is eveneens belangrijk en controle, monitoring en onderzoek van diersoorten is noodzakelijk; voorbeelden zijn soorten gifkikkers, reptielen en papagaai soorten. Intensiveren van de controle van de handel in diersoorten is noodzakelijk in dit verband. Beschermde natuurgebieden De economische waarde van de beschermde natuurgebieden zal wetenschappelijk moeten worden vastgesteld. Voor het duurzaam beheer zullen structuur- en bestemmingsplannen en de daarvoor noodzakelijke wet- en regelgeving worden geïmplementeerd. De bestaande beheersplannen zullen worden geëvalueerd en indien deze er nog niet zijn, zullen beheersplannen worden ontwikkeld. Ook zullen voorstellen voor instellen van nieuwe gebieden tot beschermd gebied in overweging worden genomen. Toerisme Het beleid voor ontwikkeling van de toerismesector zal zijn de duurzame benutting van cultuur en natuur. De toerist moet unieke ervaringen kunnen opdoen: avontuur, historie, archeologie, bird watching, duiken. De volgende vormen van toerisme moeten aandacht krijgen: natuur, ecotoerisme, cultuur- erfgoed en evenementen toerisme. De lokale bevolking moet gestimuleerd en ondersteund worden in de sector om haar economisch welzijn te vergroten. Monitoring en Onderzoek Door een goede monitoring kunnen milieuproblemen tijdig opgespoord en aangepakt worden. Wetenschappelijk onderzoek waarbij gegevens over diverse milieucomponenten en ecosystemen vastgelegd worden, is noodzakelijk voor het doen van voorspellingen, impactanalyses en modelontwikkelingen. Wetgeving Op een aantal gebieden (waaronder milieu) zullen er na grondige evaluatie nieuwe wetten moeten worden ingevoerd en zal verouderde wetgeving moeten worden aangepast/ vervangen. Milieugerelateerde wetten, waaronder de Milieuwet, de Visserijwet, de Aquacultuurwet en de Wet op Ruimtelijke Ordening zijn al geruime tijd ingediend ter afronding. Andere belangrijke wetten die aandacht behoeven zijn de Natuurbeschermingswet en de Jachtwet. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 5

15 Beleidskader Nationale Biodiversiteit Strategie (NBS) In Suriname wordt bijzondere aandacht gegeven aan de bescherming van de biodiversiteit. In de NBS zijn de nationale visie, de doelen en strategische richting opgenomen die gevolgd moet worden om de biodiversiteit en de biologische rijkdommen te behouden en te beheren en een evenredige verdeling van de opbrengsten voor gebruik van biodiversiteit te geven. Specifieke normen en artikelen uit het Biodiversiteitsverdrag (Convention on Biodiversity and Development - CBD) zijn als uitgangspunt gebruikt voor het formuleren van de doelstellingen. De NBS is de basis van het Naitonaal Biodiversiteit Actieplan (AP). Hierin zijn activiteiten opgenomen om de gestelde doelen te bereiken en actoren geïdentificeerd die voor de implementatie verantwoordelijk zijn. Het ministerie van ATM en het NIMOS hebben hierbij de leidende rol, terwijl andere ministeries, NGO s, CBO s, gemeenschappen in het kustgebied en het binnenland, de private sector en internationale organisaties een belangrijke rol te vervullen hebben. De doelstellingen van de NBS zijn: 1. Behoud van de biodiversiteit in Suriname door bescherming van soorten en verbetering van de habitat op lokaal, regionaal en nationaal niveau. 2. Duurzaam gebruik van de biologische, culturele en natuurlijke hulpbronnen om de levensstandaard van de bevolking te verbeteren zonder uitputting van de vernieuwbare natuurlijke hulpbronnen en achteruitgang van het milieu. 3. Toegang tot biologische bronnen, verantwoorde ontwikkeling van biotechnologie en gebruik van genetisch gemodificeerde organismen met evenredige verdeling van de opbrengsten uit gebruik van de biodiversiteit. 4. Behoud van de traditionele kennis in relatie tot de genetische bronnen en het onder controle houden en monitoren van evenredige verdeling van opbrengsten. 5. Verhogen van de institutionele capaciteit voor duurzaam beheer biodiversiteit en betere monitoring. 6. Verbeteren van het bewustzijn en het begrip van de rol en waarde van onze biodiversiteit en culturele uitingen. 7. Bevorderen van lokale en regionale samenwerking bij het implementeren van het Biodiversiteitsverdrag en het Nationaal Biodiversiteit Actie Plan. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 6

16 Beleidskader Beleidsnota s en Actieplannen van ATM en RGB In de beleidsnota van het ministerie van ATM zijn voor het directoraat milieu het milieubeleid en de actieplannen voor de uitvoering van dit beleid opgenomen. Op het beleid voor bosbeheer is in de beleidsnota van het ministerie van RGB ingegaan; tevens zijn de voorgenomen actieplannen vermeld Nationale beleidsdocumenten Nationaal Bosbeleid De visie over bosbeleid en de uitvoering om de doelen te bereiken is in het Nationaal Bosbeleidsplan 1 vastgelegd. Drie actieplannenmaken deel uit van de activiteiten die voortvloeien uit het voldoen aan de verplichtingen van de drie Rio Conventies voor biodiversiteit, klimaat-verandering en landdegradatie: het Nationaal Biodiversiteit Actie Plan (AP), Nationaal Klimaatsverandering Actie Plan (KAP), en het Nationaal Landdegradatie Actie Plan (SNAP) Nationaal Biodiversiteit Actie Plan Zie Nationaal Klimaatsverandering Actie Plan Dit rapport is nog niet afgerond. Het directoraat Milieu van het ministerie Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu heeft op 31 juli 2013, het nationaal klimaatrapport gelanceerd. 3 Dit rapport ligt in het verlengde van de toetreding van Suriname in 1997 toegetreden tot de 'United Nations Framework Convention on Climate Change' (UNFCCC). Suriname is heel kwetsbaar voor de negatieve gevolgen van klimaatverandering met name zeespiegelstijging, door haar laagliggende kustvlakte. De inventarisatie heeft uitgewezen dat Suriname relatief weinig bijdraagt aan de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, omdat er een kleine industriesector is. Desondanks zullen grote gebieden in de kustvlakte door zeespiegelstijging onder water komen te staan, wat rampzalig zal zijn voor Suriname. Het treffen van adaptatiemaatregelen en het voeren van een geïntegreerd klimaatbeleid, zijn noodzakelijk. Een hechtere samenwerking tussen de verschillende actoren is daarvoor een vereiste. 1 Nationaal Bosbeleid 2003, Stg. voor Bosbheer en Bostoezicht (SBB) Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 7

17 Beleidskader Nationaal Landdegradatie Actie Plan Dit plan is nog niet afgerond Sectorplannen De ministeries van Landbouw, Veeteelt en Visserij en Onderwijs en Volksontwikkeling hebben sectorplannen opgesteld voor de ontwikkeling van hun respectieve sectoren: Agrarisch Sectorplan 2004 (ASP) Onderwijs Sectorplan (ESP) Strategisch Actie Plan voor de Bosbouwsector - in voorbereiding. Geïntegreerd management Plan voor het Kustgebied - in concept gereed National Capacity Self Assessment (NCSA) 2008 Landen die partij zijn bij de drie Rio Conventies hebben een aantal verplichtingen op zich genomen om doelstellingen in hun nationaal beleid op te nemen en te werken aan activiteiten om deze doelstellingen te bereiken. De drie conventies - de Biodiversiteit Conventie(CBD/UNCBD), de Klimaatverandering Conventie (UNFCCC) en de Conventie ter bestrijding van Woestijnvorming (UNCCD) - zijn het resultaat van de United Nations Conferentie over Milieu en Ontwikkeling in Rio de Janeiro in De Global Environment Facility (GEF) stelt fondsen beschikbaar aan landen die activiteiten uitvoeren om aan de verplichtingen te voldoen. Eén daarvan is het uitvoeren van een programma om inzicht te krijgen in de nationale capaciteit aan deskundigheid op deze gebieden op individueel, institutioneel en beleidsniveau en het ontwikkelen van een nationaal capaciteit actieplan. In dit kader zijn/worden in Suriname de volgende studies/analyses uitgevoerd: Thematic Assessment Biodiversity Thematic Assessment Climate Change en Thematic Assessment Land Degradation Cross Cutting Analysis Capacity Development Action Plan Nationaal Biodiversiteit Informatie Netwerksysteem (NBINS) Thematic Assessment Biodiversity Bij het uitvoeren van het onderzoek, het verwerken van de gegevens en het opstellen van dit rapport is de methode gebruikt die is aangegeven in de GEF richtlijnen voor uitvoering van een NCSA. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 8

18 Beleidskader Thematic Assessment Climate Change en Thematic Assessment Land Degradation Bij het samenstellen van deze rapporten zijn dezelfde GEF richtlijnen gevolgd als voor het CBD rapport. Cross Cutting Analysis De zogeheten Cross Cutting Analysis is de volgende stap in de National Capacity Self Assessment. Het doel hiervan is om uit de nationale rapportage met betrekking tot de drie conventies een totaal overzicht te krijgen van de capaciteit problematiek, van de behoeften en van de mogelijkheden voor Suriname. Na analyse zijn vier prioriteitsgebieden geïdentificeerd; bij elk daarvan is aangegeven welke categorieën kunnen worden onderscheiden en wat de vraagstukken zijn. De prioriteitsgebieden zijn: 1. Wetgevingskader en beleidskader 2. Institutionele voorzieningen, bevoegdheden, verantwoordelijkheden en activiteiten van ministeries, gouvernementele- en niet-gouvernementele instanties 3. Thematisch overzicht van de onderwerpen voor implementatie van de Rio Conventies en andere Milieu Overeenkomsten 4. Capaciteitsbehoefte en eventuele samenwerkingsverbanden om nationale en internationale doelstellingen voor milieubeheer te bereiken. Capacity Development Action Plan In het Capacity Development Action Plan (CDAP) wordt capaciteit ontwikkeling bekeken voor de implementatie van de drie Rio Conventies, met nadruk op de verbanden tussen deze milieuconventies en de noodzakelijke samenwerking tussen de actoren om het gemeenschappelijk doel te bereiken. Bij uitvoering van dit plan zal een belangrijke bijdrage geleverd worden aan het bereiken van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling en beheer van de natuurlijke hulpbronnen voor de komende generaties. Er worden aanbevelingen gedaan voor vergroten van de capaciteit op individueel, institutioneel en beleidsniveau. Nationaal Biodiversiteit Informatie Netwerksysteem (NBINS) De informatie en gegevens over biodiversiteit in Suriname zijn door verschillende organisaties verzameld en vastgelegd. Er wordt gewerkt aan het ontwikkelen van het NBINS, een digitaal systeem waarin alle beschikbare data over biodiversiteit zal worden ondergebracht. Als het systeem operationeel is, zal ook alle toekomstige informatie in digitale vorm worden opgeslagen. Het NBINS zal een overzichtelijk systeem zijn dat met betrekking tot biodiversiteit aangeeft wat de onderzoeksresultaten zijn, welke data beschikbaar is en op welke ministeries en instanties men terecht kan voor nadere informatie. Het systeem komt onder het beheer van ATM. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 9

19 Beleidskader 2.3. Genetische bronnen en Traditionele kennis Bioprospectie Bioprospecting is het systematisch zoeken naar- en ontwikkelen van nieuwe bronnen van chemische stoffen, genen, micro-organismen, en andere waardevolle producten uit de natuur. 1 Onderzoek op deze gebieden heeft mogelijkheden opgeleverd voor toepassing in de westerse maatschappij en onderzoekers gebruiken steeds meer materiaal uit de soortenrijke tropische bossen. Voor het verzamelen hiervan zijn zij aangewezen op inheemse gemeenschappen die over de kennis beschikken van flora en fauna. De genetische bronnen zijn vaak behouden gebleven in deze gemeenschappen en de traditionele kennis is generaties lang overgedragen. Volgens het Biodiversiteitsverdrag van Rio de Janeiro uit 1992, dat getekend is door 187 landen, mag zonder toestemming van het betreffende land geen erfelijk materiaal uitgevoerd worden. Er komen gevallen voor van biopiraterij; de commerciële toepassing van biologisch materiaal door de industrie of een organisatie zonder daarvoor toestemming te hebben en zonder dat er daarvoor vergoeding is gegeven aan de mensen uit wier woongebied het materiaal afkomstig is. In het algemeen kan verzameld materiaal niet op commerciële schaal gebruikt worden. Is er echter nog veel onderzoek nodig om uiteindelijk tot een commercieel product te komen, dan kan hierop patent worden aangevraagd Intellectueel eigendom Regulatie van toegang tot genetische bronnen en verdeling van de opbrengsten daaruit tussen enerzijds de gemeenschappen die hebben gezorgd dat de genetische bronnen zijn behouden en anderzijds de bedrijven die commerciële producten daaruit hebben ontwikkeld, zijn actuele vraagstukken. De World Intellectual Property Organization (WIPO) erkent al langer het belang van traditionele culturele uitingen (folklore) en houdt zich ook op dit gebied bezig met specifieke vraagstukken over intellectueel eigendom van traditionele kennis en genetische bronnen. De WIPO heeft onder andere in het Caribisch gebied consultaties gehouden met stakeholders, waaronder inheemse volkeren en lokale gemeenschappen, NGO s, vertegenwoordigers van de overheid en de private sector, universiteiten en onderzoekers. De Regional Expert meeting on the establishment of a Caribbean Framework for the protection of Traditional Knowledge, Folklore/ Traditional Cultural Expressions and Genetic Resources is in 1 Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 10

20 Beleidskader 2008 georganiseerd door de WIPO in samenwerking met het Bureau Intellectueel Eigendom van Jamaica (JIPO). Suriname heeft deze meeting bijgewoond. Drie fundamentele vraagstukken zijn aan de orde geweest: wat moet er beschermd worden (thema s / onderdelen); waarom moet het beschermd worden (doelen); hoe moet het beschermd worden (beleid / wetgeving / praktijk situaties). In de huidige internationale wetgeving en een aantal regionale en nationale wetten en voorschriften komen artikelen voor die als uitgangspunt kunnen dienen. Ook in de Biodiversiteitconventie en het FAO verdrag voor het gebruik van genetische bronnen voor voedsel en landbouw, worden bovenstaande discussiepunten aangehaald Traditionele kennis WIPO erkent al langer het belang en de waarde van traditionele kennis, waaronder men rekent culturele uitingen (folklore), traditionele kennis en genetische bronnen en houdt zich op dit gebied bezig met specifieke vraagstukken over intellectueel eigendom hiervan. In Suriname is de relatie tot de biodiversiteit duidelijk in beeld. De acht (8) landen die deel uitmaken van de Amazone Coöperation Treaty Organization (ACTO) streven er naar om door een gezamenlijk beleid en onderlinge steun te bereiken dat de Amazone Coöperation Treaty (ACT) effectiever wordt en meer resultaat oplevert onder andere door een grotere integratie van de landen in de regio, een aanvaardbare levensstandaard voor de lokale bevolking van het Amazonegebied en bescherming van de natuurlijke omgeving. Men erkent dat de biodiversiteit van het Amazonegebied door de producten en diensten die het kan leveren, een unieke economische waarde heeft. Te denken valt aan resultaten van bioprospecting, biochemische/medicinale producten, genetische bronnen en meerdere bosbijproducten. Gemeenschappen in het binnenland zullen een belangrijke bijdrage leveren door hun bestaande kennis en expertise en moeten daaruit voordeel kunnen halen door verhoogde inkomstenbronnen. In het kader van de Biodiversiteitconventie heeft Suriname verplichtingen ten aanzien van: Behoud van traditionele kennis Controle op toegang tot / overdracht van genetische bronnen Regulering economisch gebruik van genetische bronnen en evenredige verdeling van opbrengsten daaruit Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 11

21 Beleidskader Er zijn enkele initiatieven genomen, voornamelijk gericht op traditionele kennis van medicinale planten. Het Nationaal Herbarium (ADEKUS) heeft een onderzoekprogramma naar de medische toepassing van planten. LBB wil de participatie van gemeenschappen rondom de bosgebieden vergroten zodat zij optimaal profijt kunnen hebben van de ontwikkelingen in de bossector. Er worden initiatieven ontplooid om kennis over ecosystemen, biodiversiteit en gebruik van planten te vergroten. Onder andere is op Colakreek een lokaal met leerpad over savannes ontwikkeld. Te Pikin Slee is een Marronmuseum geopend waarin het unieke culturele erfgoed van de marronbevolking aan de Boven-Suriname rivier wordt verzameld, bewaard en geëxposeerd. Daarnaast is er een planten- en kruidentuin aangelegd voor het conserveren van medicinale plantenkennis volgens de binnenlandse tradities. De Stichting Amazon Conservation Team Suriname houdt zich bezig met het in kaart brengen van inheemse grondgebieden en heeft enkele bioculturele kaarten vervaardigd die een overzicht geven van de dorpen, gebruiksgebieden, gebieden met waardevolle biodiversiteit en met een bijzondere historische of spirituele waarde van inheemse gemeenschappen. Zij bevordert de traditionele geneeskunde door het ondersteunen van traditionele klinieken en daarbij horende internationaal erkende Sjamanen en Leerlingen programma in enkele inheemse dorpen. In een marrondorp is een kliniek geopend waar bot- en spieraandoeningen traditionele wijze behandeld worden; er is uitwisseling met het revalidatiecentrum. Men is zich ervan bewust dat bij toepassen van traditionele geneeskunde het intellectueel eigendomsrecht een vraagstuk is, vooral wanneer het gaat over rapportage door derden en behandeling van personen buiten het traditionele leefgebied. Dit is een belangrijke kwestie omdat de meeste acties voortkomen uit initiatieven van niet-inheemsen Genetische hulpbronnen Het Ministerie van Landbouw Veeteelt en Visserij (LVV) is focal point voor plantgenetische hulpbronnen en dierlijke genetische hulpbronnen in Suriname. Vanuit LVV worden initiatieven ondernomen voor regulering en wetgeving voor het gebruik van genetische hulpbronnen van plantaardige en dierlijke oorsprong. Deze hulpbronnen zijn van belang voor de landbouw en voedselzekerheid; ze zijn de basis voor gewasonderzoek, gewasproductie en veredeling en zijn belangrijk voor de instandhouding van genetische diversiteit. Met de instelling van de Nationale Coördinatie Commissie voor Plantgenetische Hulpbronnen (NCCPGR National Coordinating Commission Plant Genetic Resources) in september 2011, is een aanzet gegeven om te komen tot een gecoördineerd actieprogramma op het gebied van Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 12

22 Beleidskader PGR en om te werken aan het voorbereiden van systematische procedures voor collectie en instandhouding van plantgenetisch materiaal. Op de vier Proeftuinen van LVV is er een genetische collectie aangelegd van onder andere citrus, manja en kokos. Het Celos heeft er één van cassave, terwijl het Adron een verzameling van rijstrassen heeft. De collectie boomsoorten, medicinale planten en andere dan boomsoorten van LBB is thans ondergebracht in het Nationaal herbarium. Rijst is het enige gewas waarvan de productie van zaaizaad professioneel geschiedt. Door het ontbreken van een instantie die belast is met de productie van zaaizaad van diverse gewassen en het uitvoeren van een programma voor het in stand houden van rassen van verschillende gewassen, bestaat het gevaar dat waardevolle genetische bronnen verloren gaan. Het ongecontroleerd importeren van nieuwe rassen, gebrekkige faciliteiten voor toetsing en slechte opslagfaciliteiten vergroten dit probleem. De volgende ministeries en organisaties zijn of verantwoordelijk voor het in stand houden van genetische bronnen of voor het beheer daarvan: de ministeries van LVV, NH, s Lands Bosbeheer, het Anne van Dijk instituut (ADRON), ADEKUS (het Nationaal herbarium en de Nationale zoölogische collectie). Suriname heeft in 1992 de United Nations Convention on Biological Diversity ondertekend en kan zich daardoor beroepen op de internationale overeenkomst met betrekking tot de toegang tot genetische bronnen en redelijke en rechtvaardige verdeling na gebruik van deze bronnen. Het internationaal verdrag Plant Genetic Resources for Food and Agriculture is nog niet ondertekend door Suriname; het heeft als doel behoud en duurzaam gebruik van plant genetische bronnen. Het zal bijdragen tot het bereiken van voedselzekerheid en armoedebestrijding en behoud van de biodiversiteit en de natuurlijke omgeving. Wettelijke regelingen voor het beheer van genetische bronnen zijn te vinden in verschillende nationale wetten en andere wetgevingsonderdelen. Er is geen specifieke wetgeving voor Kwekersrecht, maar er is reeds een wet geconcipieerd. Er zijn ook geen regelingen voor een redelijke en rechtvaardige verdeling van opbrengsten uit genetische bronnen. Gedurende de periode december 2010 maart 2012 is een LVV/FAO project, Establishment of a National Information Sharing Mechanism on the implementation of the Global Plan of Action on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (NISM), uitgevoerd. Het doel van dit project was het opzetten van een nationaal raamwerk dat moet leiden tot betere informatie uitwisseling over plantgenetische bronnen voor voeding en landbouw. Het is van belang om het nut en het gebruik van de plantgenetische bronnen die in Suriname voorkomen te identificeren Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 13

23 Beleidskader en na te gaan wat de bedreigingen zijn voor hun voortbestaan. De NCCPGR zal hiertoe een nationaal raamwerk ontwikkelen dat moet bijdragen aan de intensivering en verbetering van de communicatie en de samenwerking tussen nationale organisaties, zowel overheidsinstanties als niet-gouvernementele organisaties, om te komen tot duurzaam gebruik van de genetische bronnen Conclusie en aanbeveling Conclusie De regering heeft door de beslissing het milieubeleid onder te brengen bij het Kabinet van de President het signaal gegeven dat het milieubeleid hoog op de agenda staat. Dit zal moeten leiden tot het geven van hogere prioriteit aan milieubeheer en geeft wellicht een betere basis voor een geïntegreerd beleid. Er is in de bestaande situatie geen gebrek aan beleidsformulering noch aan plannen m.b.t. milieubeheer. De implementatie laat het echter afweten. Waar het aan ontbreekt, is zo te zien de politieke wil om plannen te implementeren, gerichte samenwerking en voldoende deskundigheid. Aanbevelingen De daadwerkelijke overplaatsing van het milieubeleid naar het Kabinet van de president zal spoedig moeten plaatsvinden. Deze vernieuwing kan worden aangegrepen om te werken aan een beter coördinatie mechanisme op alle niveaus, betere structurering en het brengen van duidelijkheid in verantwoordelijkheden vooral daar waar er sprake is van overlappingen. Plannen zijn tijd-gerelateerd; er vindt internationaal en nationaal vooruitgang plaats en men komt tot nieuwe inzichten en nieuwe prioriteiten. De bestaande plannen dienen te worden geëvalueerd, en te worden getoetst aan de tijdgeest, de state of the art, en aan de huidige behoeften. De beleidsformulering en het beleidsraamwerk zullen in elk geval gebaseerd moeten zijn op een geïntegreerde multisectorale aanpak waarin o.a. de volgende strategieën moeten worden opgenomen: Verbeteren van de efficiëntie en effectiviteit van de beheersstructuur (het institutioneel raamwerk). Opzetten van een effectief coördinatiemechanisme en een effectief controle apparaat, Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 14

24 Beleidskader Uitvoeren van een sterkte zwakte analyse (Voor plantgenetische hulpbronnen is er in 2012 al een analyse uitgevoerd). Herzien en aanpassen van bestaande wetgeving, de toetsing aan wettelijke verplichtingen en formuleren van aanvullende wetgeving (een adequaat ondersteunend wetgevingskader). Vergroten van het milieubewustzijn. Invoeren van wetgeving ter voorkoming van milieuvervuiling. Bevorderen van de gemeenschapsparticipatie. Toepassing van milieuvriendelijke technologieën. Essentiële voorwaarden hierbij zijn het beschikbaar komen financiële middelen en deskundigheid, en een effectief monitoring systeem. Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 15

25 Wettelijk kader 3. Het Wettelijk Kader Om een goede structuur op te zetten voor het wettelijk kader voor duurzaam natuurbeheer is het noodzakelijk een goed overzicht te hebben van de bestaande nationale wetgeving betreffende natuurbeheer. Er is daarom een inventarisatie gemaakt van de huidige nationale wetgeving die betrekking heeft op- en van belang is voor natuurbeheer in Suriname. Dit hoofdstuk beschrijft als eerst de resultaten van de inventarisatie van de huidige wetgeving (paragraaf 3.1.), waarna een review volgt van de wetgeving (paragraaf 3.2). In paragraaf 3.3 wordt een nieuwe invalshoek gegeven voor een raamwerk voor het wettelijk kader en paragraaf 3.4 bevat enkele conclusies en aanbevelingen Inventarisatie huidige wetgeving De inventarisatie heeft geresulteerd in een goed overzicht van de wetgeving per ministerie. Verder zijn achterhaald en vastgelegd: de milieugerelateerde taken, de belangrijkste afdelingen en instituten belast met beheer en behoud van de natuurlijke omgeving, de nationale wetgeving gerelateerd aan beheer en behoud van de natuurlijke omgeving en de internationale verdragen die voor het betreffende ministerie van belang zijn. Omdat deze informatie zeer omvangrijk is, is het niet opgenomen in deze Reader, maar beschikbaar gemaakt op de website Review van de huidige wetgeving Bestaande nationale wetgeving De bestaande wetten vormen een goede basis om te komen tot een goed raamwerk voor het wettelijk kader. Dit raamwerk moet het geheel overzichtelijk maken en de wetten moeten gemakkelijk traceerbaar zijn. De bestaande wetten zijn voor een groot deel reeds traceerbaar op Een review van de geïnventariseerde wetgeving leidt tot het inzicht dat de wetgeving gefragmenteerd is en dat er sprake is van een gespreide verantwoordelijkheid voor bepaalde wetten of aspecten daarvan over meerdere ministeries en diverse afdelingen en instituten. Daardoor zijn er overlappingen en is het soms onduidelijk bij welk ministerie de verantwoordelijkheid ligt voor een bepaalde wet, of aspecten daarvan. Er is een diepgaandere Schurman Advocaten Suriname Conservation Foundation 16