Nadere toelichting regelingen Samenwerken Land van Cuijk o.g.v. Wet gemeenschappelijke regelingen.

Transcriptie

1 Nadere toelichting regelingen Samenwerken Land van Cuijk o.g.v. Wet gemeenschappelijke regelingen. Vooraf. Ons College hecht eraan u te melden dat samenwerken tussen de vijf gemeenten uit het Land van Cuijk, maar ook met sommige andere gemeenten, geen nieuw fenomeen is. Integendeel. Op tal van gebieden is er ambtelijk en bestuurlijk overleg en wordt er samengewerkt en beleidsvoorstellen voorbereidt. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon. Reden voor sommige fracties reden om het nut en noodzaak van geformaliseerde samenwerking in twijfel te trekken. De vijf Colleges delen die visie niet en dat willen wij graag nader toelichten. De rollen en taken van een gemeente veranderen en nemen als gevolg van decentralisatie alleen maar toe. Bestuurlijk en maatschappelijke vraagstukken kunnen niet meer op lokaal niveau worden beantwoord. Samenspraak en afstemming op regionaal of boven regionaal niveau zijn noodzakelijk. Dat legt een claim op bestuurlijke en ambtelijke kwaliteiten en capaciteiten en voor kleinere gemeenten wordt het steeds lastiger om daarin een volwaardige en de noodzakelijk rol te vervullen. Samenwerken is een middel om aan die veranderende rollen en verantwoordelijkheden te kunnen voldoen. Vrijblijvendheid en intenties zijn niet voldoende om stappen voorwaarts te maken. Herindelen is geen zaak van het College. Formele samenwerking daarentegen geeft een stevigere en meer solide basis waardoor er ook verplichtingen kunnen worden aangegaan, waardoor kwaliteit in producten en diensten verbeterd kan worden, continuïteit in bedrijfsvoering beter gewaarborgd kan worden door uitwisseling en behoudt van personele capaciteiten en kwaliteiten en kunnen de kosten beter beheerst worden. Waarom geen SETA meer maar een gr. Bij de constatering dat samenwerken effectiever en efficiënter is door medewerkers ook samen te voegen in één nieuwe afdeling, gezamenlijk gelijke systemen en instrumenten te gebruiken, dient er een juridisch kader te worden geboden om medewerkers in dienst te kunnen nemen en materialen te kunnen aanschaffen. (Voor de districtsbrandweer golden gelijke argumenten.) Daarvoor dient er een rechtspersoon te worden ingesteld en dat kan niet anders dan door het aangaan van een openbaar lichaam. T.a.v. de mogelijke alternatieven voor (geformaliseerd) samenwerken en onze visie daarop verwijzen wij u gemakshalve naar het raadsvoorstel. Het onderscheid van de gr SLvC in relatie tot die zoals het Streekgewest, RMB e.d. In de gemeenschappelijke regeling zoals die van het Streekgewest of regelingen zoals het RMB of GGD etc. hebben de deelnemende gemeenteraden hun bevoegdheden, zowel beleidsmatig als uitvoerend, volledig overgedragen aan dat orgaan. Daarmee is dat orgaan ook het beleidsbepalende orgaan geworden. De gemeenteraden kunnen in deze weinig meer doen dan hun zienswijze geven over het gevoerde of te voeren beleid en de gevraagde middelen. Als lid van het algemeen bestuur kan men als lid beleidsmatige invloed uitoefenen maar de effectiviteit van die invloed wordt vaak bepaald door het hebben van medestanders als gevolg van de toegekende stemverhoudingen op grond van gemeente grootte. Maar het zijn regelingen die aangegaan zijn door de gemeenteraden. De voorliggende regelingen zijn regelingen tussen de Colleges van B&W. Daarmee blijven de politieke, bestuurlijke, maar ook een belangrijk deel van de formele relaties tussen B&W en raad in stand. Dus uw raad blijft beleidsbepalend, behoudt het budgetrecht en controle/toezicht op het College.

2 De Colleges van B&W zijn zich van meet af aan bewust geweest van de ervaringen en de wens van de gemeenteraden om zoveel mogelijk invloed te houden op beleid en middelen en daarmee is ook nadrukkelijk rekening gehouden. Daarom is de bestuurstructuur zo zoals die is voorgesteld. (zie schema) De voorliggende regeling voert opdrachten uit die door de Colleges van B&W worden opgedragen die op hun beurt de opdracht van de gemeenteraad hebben gekregen. De voorliggende regelingen t.b.v. SLvC reikt alleen maar tot de bevoegdheden van het College. Beleid is en blijft aan de gemeenteraad. De nieuwe regeling zal en kan beleidsvoorstellen voorbereiden en die via het college aan de gemeenteraden voorleggen. Het is en blijft de gemeenteraad die beslist. Een ander wezenlijk onderscheid tussen de voorliggende regeling en die van bijv. het Streekgewest is het feit dat het een regeling is tussen 5 gemeenten die als elkaars buur opereren. Dat is iets anders dan een regeling van 22 gemeenten die ver van huis bestuurd wordt. De beleidsvrijheid van gemeenten blijft ook gewaarborgd. Daarnaast zijn de 5 Colleges als geheel het algemeen bestuur en bepalen de koers van de regeling binnen de kaders die de raad heeft aangegeven, de portefeuillehouders hebben rechtstreekse bevoegdheden via de bestuurscommissie met gemandateerde bevoegdheden van het bestuur. De gemeente-secretarissen houden invloed op de bedrijfsvoering van de regeling zodat uitbreiding van personeel of wijzigingen in de bedrijfsvoering nadrukkelijk getoetst wordt. Met de gelijke stemverhouding wordt blijk gegeven van gelijkheid tussen de 5. De besluiten die door het bestuur genomen worden zullen vooral betrekking hebben op de bedrijfsvoering en uitvoering van beleid en dus geen besluiten over het beleid, want dat is des raads. ISD in het bijzonder. Op de eerste plaats melden wij u dat beleidsontwikkeling en afstemming op tal van gebieden, en dus ook t.b.v. SoZa/ISD, al jarenlang binnen het Land van Cuijk worden opgepakt. Ambtelijk en bestuurlijk overleg worden regelmatig gehouden. Dat wordt met deze regeling niet gewijzigd maar ten delen slechts geformaliseerd. Van nagenoeg alle partijen horen wij dat men zich zorgen maakt over de houdbaarheid van ons ISD/SoZa-beleid. Voor ons College was duidelijk dat ook samenwerken in dezen veel voordelen met zich mee brengt. Uniformiteit in beleid was en is voor echter niet aan de orde tenzij de gemeenten ons beleid overnemen. Voor ons College was het een absolute voorwaarde dat ons eigen beleid gevoerd kon blijven worden. Die waarborgen zijn geboden en daar houden wij ons ook aan en daar mag u ons aan houden. Dan nog heeft samenwerken nog een groot aantal voordelen. Door de raad, en in het bijzonder mevr. Hendriks, werd verwezen naar een passage uit een document. Daarin stond dat gestreefd wordt naar één beleid en uitvoering. Deze verwijzing en het citaat komt waarschijnlijk uit de oude intentieovereenkomst die is opgesteld tussen de vier gemeenten Land van Cuijk en waaraan Boxmeer toen nog niet deelnam. Die overeenkomst is dus gedateerd. De gr is een uitvoeringsorganisatie en geen beleidsbepalend orgaan. Nogmaals, dat is aan de raad van de gemeenten. Meerkosten i.v.m. dat eigen beleid worden bij de begroting inzichtelijk gemaakt en dienen door de betreffende gemeente te worden bijgedragen. Lokale loketten blijven ook gehandhaafd en klanten/cliënten van de afdeling ISD/SoZa hoeven niet vaker te reizen dan tot nu toe het geval is.

3 In de bijlage treft u een schematische voorstelling aan van de besluitvorming en uitvoering van beleid en de rol en positie van de gemeenteraad i.r.t. de het College van B&W en de gemeenschappelijke regeling. Er zijn ook opmerkingen gemaakt dat door het behoud van eigen beleid de efficiency voordelen al heel snel veranderen in nadelen. Ons College beoordeelt dat toch anders. De administratieve verwerking en procedures zijn nagenoeg gelijk of worden gelijk gemaakt. Ondersteunende kennissystemen helpen de klantmanagers om de benodigde kennis van het beleid paraat te hebben. De voordelen van één computersysteem, onderlinge vervangbaarheid, verdergaande specialisatie en persoonlijke ontwikkelingen, kwaliteit en continuïteit in dienstverlening zijn grote voordelen. Uitbreiding taken voor gr. Als de colleges ertoe besluiten om een ander onderdeel van de bedrijfsvoering of uitvoering van beleid over te dragen aan de gr dient daarvoor een collegebesluit te worden genomen. Uiteraard zal het college uw raad over dat voornemen informeren als dat van aanmerkelijk belang is voor de raad om daarover iets te kunnen zeggen. Dat dit als een aanmerkelijk belang wordt beschouwd blijkt wel uit uw reacties t.a.v. het voorliggende voorstel. Uw raad zal dus geïnformeerd blijven. U houdt als raad duidelijk zicht op wat de Colleges willen opdragen aan de regeling. Het wordt dus ook géén bureaucratisch monster. Het is een uitvoerend en ondersteunend orgaan dat door de eigen colleges bestuurt wordt en in samenspraak met de gemeentesecretarissen opdrachten uitvoert. Sturing door de raad. De raad is het hoogste orgaan en verstrekt het college opdrachten beleid uit te voeren. Het beleid en de middelen worden in de begroting vastgelegd en via rapportages en de rekening/verslag verantwoord. Vervolgens geeft het College de opdracht van de raad door aan de regeling en die zorgt voor uitvoering van dat beleid met die middelen. Via het jaarverslag en de rekening kunt u als raad uw oordeel vellen. Omdat het een regeling tussen de Colleges is, zijn de normale wetten en regels t.a.v. begroting, rekening, jaarverslag, accountantscontrole etc. gewoon van toepassing. Formatie/personeel. Enige tijd geleden zijn bij alle gemeenten vacaturestops ingesteld en is overgegaan tot externe inhuur daar waar de bedrijfsvoering in het gedrang kwam. Nu de formering van de afdelingen dichterbij komt, en inzicht bestaat in benodigde formatie, kunnen de vacatures inzichtelijk gemaakt worden. Met BOR/BGO zijn nu afspraken gemaakt om daar, waar de bedrijfsvoering onevenredig in het gedrang komt, vacatures open te stellen. Er hoeven dus geen mensen te vertrekken i.v.m. overcapaciteit. Sterker, er is op dit moment onderbezetting als gevolg van de vacaturestop. Niet alleen efficiency voordelen, maar er is meer. Naast formatieve besparingen zijn er ook winsten te boeken door één computersysteem te nemen, voor vijf gemeenten gelijke programmatuur aan te schaffen, onderlinge vervangbaarheid te realiseren, er kan meer expertise/specialisatie opgebouwd worden, niet vijf keer het beleidswiel uitvinden, aantrekkelijke werkgever te zijn met perspectief en persoonlijke ontwikkeling. Kwaliteit, continuïteit en kostenbeheersing zijn de belangrijkste kernbegrippen in dezen. Door als één regio te opereren ontstaat er ook (bestuurlijk) meer invloed in de regio s en daarbuiten. Samenwerking waaraan al enige tijd vorm en inhoud is gegeven t.a.v. Inkoop, Leerlingenvervoer, accountantsdienst en beleidsontwikkeling t.a.v. ISD/SoZa.

4 SMART. Er is gevraagd naar meetbare gegevens, heldere doelstelling etc. Aan de orde is nu de regeling die het college wil aangaan met de andere vier gemeenten. Dat zijn wettelijke bepalingen waaraan voldaan moet worden. Huishoudelijk reglement of reglement van vergaderingen etc. moeten nog worden opgesteld. SMART-gegevens zijn te verwachten op basis van de begrotingen die opgesteld zullen worden voor de verschillende samenwerkingsinitiatieven. Daarin mag u meer smartgeformuleerde doelen en gevraagde middelen verwachten. Uittreden. Gevraagd is hoe de gemeente kan uittreden uit de regeling. Vanuit het feit dat het openbaar lichaam gevormd wordt uit verschillende afdelingen/beleids- taakvelden, is het de vraag of een gemeente er helemaal uitstapt of slechts voor een bepaalde taak. Als het voor een bepaalde taak is, zullen i.v.m. de gevolgen voor personeel etc., bepaald gaan worden welke consequenties dat heeft. Er zullen dan afspraken gemaakt gaan worden over terugname van personeel, kosten i.v.m. aangegane verplichtingen etc. Elke uittreding zal daarop worden bezien. Uittreden zal simpeler zijn dan uittreden uit een regeling waaraan 22 gemeenten deelnemen, een eigen kantoor en overhead bestaat. Boxmeer, Het College van B&W van Boxmeer. Bestuursstructuur Gr. Gr ALGEMEEN BESTUUR Colleges B&W Bestuurs commissies PoHo SoZa PoHo p&o DAGELIJKS BESTUUR DIRECT(IE/EUR) SoZa P&O burgemeesters Gem.secretarissen PoHo ICT/RDI PoHo ict hlu/raad/ /wgr

5 Toelichting schema cyclus van planning en control. PoHo=Bestuurscommissie: - Dat overleg, zijnde de bestuurscommissie van PoHo s, bepaalt op basis van mandaat, de beleidsuitvoering. In dit voorbeeld is het de ISD/SoZa, maar het gelijke geldt voor de overige taak/beleidsvelden.. - Het PoHo-overleg (bestuurscommissie) kan beleidsvoorstellen doen t.a.v. dat specifieke taak/beleidsveld, en is mede-verantwoordelijk voor de conceptbegroting, de middelen en de rapportages. Deze worden aan elk College van B&W voorgelegd. - Het College besluit en legt vervolgens het als voorstel voor aan de gemeenteraden. Hetzij bij de begroting of tussentijdse rapportages. - De gemeenteraad besluit, stelt de middelen beschikbaar etc. en geeft daarmee een uitvoeringsopdracht aan het College. Het kan dus zijn dat het voorstel van het College door uw raad NIET wordt overgenomen of wordt geamendeerd. Dat raadsbesluit is dan een opdracht aan het College van B&W. - Het College legt dit vervolgens als uitvoeringsopdracht op aan de gemeenschappelijke regeling en is het de verantwoordelijkheid van de portefeuillehouder dat dat ook gerealiseerd wordt. Het jaarverslag en rekening van de gemeenschappelijke regeling wordt aan het College aangeboden die het vervolgens aan de raad zal aanbieden. Daarmee kan de raad het College ter verantwoording roepen. raad Cyclus van planning en control raadsvoorstel raadsbesluit B&W Opdrachten lijn Gemeen regel. Voorstellen beleid, Middelen & rapportages PoHo ISD / SoZa beleidsuitvoering ISD/SoZa ISD/SoZa hlu/raad/ /wgr