RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL KONINGIN JULIANA

Transcriptie

1 RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL KONINGIN JULIANA School : Basisschool Koningin Juliana Plaats : Barneveld BRIN-nummer : 12QO Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 4 december 2006 Datum vaststelling : 07 februari 2007

2

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL OORDEEL OVER DE INDICATOREN VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

4

5 1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 4 december 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool Koningin Juliana in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids 2006/07 en het schoolplan 2003/07 de volgende documenten ingestuurd die op uw schoolontwikkelings- en zelfevaluatieactiviteiten betrekking hebben: toetskalender; ouderenquête uit 2005; jaarverslag 2005/06 De Drieslag; planning evaluatievergaderingen (borging) 2005/06 en 2006/07. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

6 onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. In het gesprek met de waarnemend directeur en de interne begeleider (ib'er) is tevens de invulling van het eerstvolgende periodiek kwaliteitsonderzoek voorbereid. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

7 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL Sinds het vorige schoolbezoek (PKO februari 2004) hebben zich ontwikkelingen voorgedaan in de context van protestants christelijke basisschool Koningin Juliana te Barneveld. Bevoegd gezag, directie en team De in 2004 geschetste ontwikkelingen bij Stichting Hervormde Scholen De Drieslag zijn doorgegaan (zie het PKO-rapport 2004 en het jaarverslag 2005/06 van De Drieslag). Afstemming van het beleid van de zeven Drieslag-scholen, met name wat betreft kwaliteitszorg, strategisch, financieel en personeelsbeleid, vindt steeds meer plaats. Een meerjaren strategisch beleidsplan zou voorjaar 2007 klaar moeten zijn. Aan gemeenschappelijke stukken voor de schoolplannen 2007/11 wordt onder leiding van de algemeen directeur door het directieberaad (de directies van de scholen) en/of werkgroepen gewerkt. Op alle scholen zijn de kwaliteitskaarten (WMK) in gebruik genomen. Het didactisch en pedagogisch handelen is onder de loep genomen. Voor dit jaar staan kaarten als 'identiteit' en 'professionalisering' gepland. De scholen zijn autonoom met betrekking tot het onderwijskundig beleid. Zo mogelijk worden nieuwe methodes gezamenlijk ingekocht. Ook binnen (de organisatie van) de school zijn de ontwikkelingen doorgegaan. Door ziekte van de directeur is echter vanaf september 2006 enige stagnatie opgetreden. Daarom is de samenstelling van het managementteam aangepast aan de situatie: de bovenbouwcoördinator is tevens waarnemend directeur en naast de ib'er (tevens ICT-er) en de onderbouwcoördinator neemt nu ook de (andere) ICT-er structureel aan het maandelijkse managementoverleg deel. Op zich blijkt het systeem goed te werken. De kwetsbare plekken in de organisatie worden meteen ook zichtbaar. Een SMART geformuleerde jaarplanning ontbreekt bijvoorbeeld nog steeds. Prioriteiten stellen gebeurt dan ook wat meer ad hoc. Zo was de verwerking van de kwaliteitskaarten even stopgezet. Deze wordt nu echter weer hervat. Afspraken over het schrijven van (het schoolgedeelte van) het nieuwe schoolplan 2007/11 moeten nog gemaakt worden. Daar staat tegenover dat onder andere het sinds 2004 ingevoerde afsprakenboek voor leraren en de taakverdelingsafspraken een uitkomst blijken te zijn. En dat de invoering van nieuwe methodes, ook omdat die invoering met de zeven scholen gezamenlijk wordt voorbereid via werkgroepen, gewoon is doorgegaan. Voor Engels (het POVO-traject stagneerde), aardrijkskunde en geschiedenis zijn nieuwe methodes ingevoerd. Voor het natuuronderwijs moet dat in 2007 gebeuren. Het 'techniekkasteel', waarvoor een roulatieschema voor de zeven scholen is opgesteld, blijkt goed te werken en in een behoefte te voorzien. Ook de ontwikkelingen wat betreft ICT, de zorgverbreding en verbreding van de differentiatiemogelijkheden in de groep (zelfstandig werken) gaan door, aldus het management. Schoolgrootte, leerlingenpopulatie en huisvesting Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

8 Er zijn nog steeds tien groepen. Op de teldatum had de school 216 leerlingen. De verwachte daling van het aantal leerlingen heeft (nog) niet ingezet. Het bestuur verwacht ook in 2007 en 2008 eenzelfde aantal leerlingen. Vanwege de soms zeer wisselende instroom, groep 2 en 8 tellen respectievelijk 40 en 36 leerlingen, en de keuze voor enkelvoudige groepen, zijn er tien groepen gevormd. Gezien het totale leerlingenaantal zou een indeling in negen groepen meer voor de hand gelegen hebben. Het merendeel van de leerlingen zijn nog steeds kinderen van hoogopgeleide ouders. Wel signaleert het team een toename van de sociaal emotionele problematiek, hetgeen overigens een landelijk verschijnsel is. Niet voor niets zijn een pesttest, een pestprotocol, aangescherpte gedragsregels, een methodische aanpak voor de sociaal emotionele ontwikkeling en een regel van de maand de afgelopen jaren ingevoerd. Een aantal leraren volgt momenteel de opleiding 'kanjertraining'. In de huisvesting is sinds 2004 niet veel veranderd (zie PKO-rapport). Men hoopt dit schooljaar nog door een verbouwing de mogelijkheden voor remedial teaching (rt) en de ib'er op het hoofdgebouw te verbeteren. De speelpleinen zijn gerenoveerd. De ruimte, en daarmee de speelmogelijkheden, voor de bovenbouw blijven echter minder groot dan de school zou wensen. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

9 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. Basisschool Koningin Juliana Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. 1.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief burgerschap, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Toelichting: Het systeem van kwaliteitszorg is in ontwikkeling, zowel op bovenschools als op schoolniveau. Op schoolniveau is echter sprake van enige stagnatie, ook door de hierboven (uitgangssituatie) beschreven omstandigheden, waardoor het planmatig werken aan de verbeteractiviteiten (indicator 1.4) op dit moment als onvoldoende wordt beoordeeld. Van de aandachtspunten die in 2004 werden geconstateerd, de kwaliteitsborging, de evaluatie van effecten, en het bepalen en helder en meetbaar formuleren van de beoogde doelen, is met name de laatste een aandachtspunt gebleven. De toen gemaakte afspraken over het opstellen van een overzichtelijke meerjarenplanning en een uitgewerkte planning per jaar (met concrete,meetbare doelen onder andere), staan nog steeds. Er wordt niet vooraf aangegeven waarom en op welke wijze de school aan de verbeteractiviteiten wil gaan werken, wat het doel is, wie waarvoor verantwoordelijk is, en wie de uitvoering op zich zal nemen. Daarom wordt indicator 1.4 nu als onvoldoende gewaardeerd. De school werkt wel degelijk aan verbeteractiviteiten, maar onvoldoende planmatig. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

10 Aan de borging en de evaluatie van de effecten (indicatoren 1.2, 1.3 en 1.5) is merkbaar gewerkt. Zie onder andere het jaarverslag van De Drieslag, de afsprakenmap voor leraren, de ouderenquête, de uitbreidingen van (de evaluatie van) het toetssysteem, de uitgevoerde kwaliteitskaarten en de planning evaluatievergaderingen van de school. Daarom dat deze als voldoende beoordeeld worden. Dit ondanks het gegeven dat het leren en onderwijzen de afgelopen vier jaar niet volledig is geëvalueerd met behulp van de kwaliteitskaarten, en dat het maken van systematische trendanalyses op grond van beschikbare (toets)gegevens nog verder ontwikkeld kan worden. De school heeft voldoende inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingen (indicator 1.1). Zij maakt waar mogelijk gebruik van rapportage uit het voorschoolse circuit en zo nodig volgt op het uitgebreide inschrijfformulier een intakegesprek met ouders. Tijdens de schoolloopbaan worden leerlingen zorgvuldig gevolgd. De rapportage aan belanghebbbenden (indicator 1.6) ontwikkelt zich ook steeds verder en is dan ook als voldoende beoordeeld. Ouders worden onder andere door middel van de schoolgids, nieuwsbrieven, de website, ouderavonden, rapporten en huisbezoeken geïnformeerd. Er is regelmatig en goed contact met het bovenschools management en daardoor met het bestuur. Bij kwaliteitszorg wordt sinds kort door de inspectie een tweetal nieuwe indicatoren beoordeeld. Ten eerste wordt het beleid beoordeeld dat de school voert voor de sociale veiligheid van leerlingen en personeel. Beleid inzake sociale veiligheid (indicator 1.7) ontwikkelt zich steeds meer, en is dus als voldoende beoordeeld. Gedragsregels zijn afgesproken en worden consequent uitgevoerd. Zij zijn terug te vinden in de afsprakenmap en worden regelmatig geëvalueerd. Er is een pest- en een internetprotocol ingevoerd. Licorlijsten worden in de kleutergroepen afgenomen en indien daar aanleiding toe is ook in de midden- en bovenbouw afgenomen. Van groep 2 tot en met 8 worden sociogrammen gemaakt en in de bovenbouw wordt de pesttest afgenomen. De resultaten daarvan worden eventueel met de leerlingen en/of de ouders doorgenomen. Een methode voor de sociaal emotionele ontwikkeling is aangeschaft en ingevoerd. Er is bijvoorbeeld 'de regel van de maand' in elke klas. Men wil kanjertrainingen op school gaan invoeren. Ouders (en daarmee deels ook de leerlingen) zijn recent bevraagd over hun welbevinden. Het is de bedoeling een dergelijk tevredenheidsonderzoek regelmatig te (laten) doen. In het kader van Arbowetgeving en functioneringsgesprekken worden leraren regelmatig bevraagd over hun welbevinden. Men registreert de overigens weinige incidenten nog niet. Het tweede aspect waarnaar de inspectie sinds kort onderzoek doet, is de mate waarin de school actief burgerschap en sociale integratie bevordert. Veel scholen doen al het nodige aan dit onderwerp, maar dit gebeurt nog veelal op een impliciete manier. Zo ook op de Koningin Julianaschool. De inspectie constateert dat op dit onderdeel de school nog geen concrete visie of planmatig aanbod heeft uitgewerkt. Omdat de school en de inspectie geen waarneembare risico's zien in de houding en vaardigheden van de leerlingen waardeert de inspectie indicator 1.8 echter toch als voldoende. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

11 Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht Toelichting: De Koningin Julianaschool brengt de cognitieve resultaten aan het einde van de schoolperiode in kaart met behulp van de Cito-eindtoets. Om tot een valide oordeel te komen bekijkt de inspectie de behaalde resultaten van de laatste drie achtereenvolgende schooljaren. Op basis hiervan komt de inspectie tot het oordeel 'voldoende'. De resultaten op grond van de kenmerken van de leerlingen en ook de gemiddelde schoolscores liggen namelijk op of boven het verwachte niveau. Voor een oordeel op de indicator "de sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht" kan (nog) geen waardering worden gegeven. Om tot een juist oordeel te komen analyseert de inspectie de gegevens die de school aanlevert over de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen. De school heeft hier geen genormeerd instrument voor in gebruik. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar Toelichting: Voor het waarderen van de opbrengsten gedurende de schoolperiode maakt de inspectie gebruik van landelijk genormeerde toetsen op cruciale momenten in de schoolloopbaan van leerlingen: technisch lezen in de groepen 3 en 4, rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. De resultaten liggen op het verwachte niveau: voldoende. Ze ondersteunen het beeld dat de eindresultaten van de afgelopen jaren geven. Het aantal leerlingen dat een jaar overdoet (intern rendement) valt binnen de landelijke norm. Het percentage leerlingen dat tussen oktober en Kerst als vierjarige op school komt en niet twee jaar later naar groep 3 gaat, is wat hoger dan verwacht, maar al veel lager dan het geweest is (zie PKO-rapport uit 2004). De school blijkt intussen zorgvuldig om te gaan met de overgang van groep 1 naar 2, en van groep 2 naar 3 (kleuterverlenging), er zijn afspraken gemaakt. En ook de doorstroming uit de instroomgroep naar hogere groepen is zorgvuldig. Het aantal tussentijdse verwijzingen naar het speciaal basisonderwijs ligt onder het landelijke gemiddelde. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december

12

13 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Bij het vorige schoolbezoek in 2004 zijn enkele opmerkingen bij schoolgids en schoolplan gemaakt (zie het desbetreffende rapport). Die voor het schoolplan, dat zomer 2007 herschreven moet zijn, blijven staan. De opmerkingen over de schoolgids zijn intussen in de nieuwe schoolgids verwerkt. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek is in overleg met de school afgesproken om in de groepen te kijken naar de basisvaardigheden maar ook de wereldoriëntatie, met de bedoeling veranderingsonderwerpen als het zelfstandig leren maar ook de zorgverbreding in de klas en POVO(ICT), zoveel mogelijk mee te nemen. Daarnaast zal een gesprek gevoerd worden met de leraren van wie de groep bezocht is, met het management en met de ib'er. Aan het eind van het schoolbezoek vindt een afsluitend gesprek met het team plaats, waarbij ook (een vertegenwoordiging van) het bevoegd gezag uitgenodigd kan worden. Afspraken over de voorbereiding van het eerstvolgende PKO Vooraf zal de school nieuwe stukken die bijdragen aan het krijgen van een goed beeld van (de kwaliteit van) het onderwijs op de school, zoals de onderwijs- en ICTplannen die in de afsprakenmap staan, naar de inspectie opsturen. Deze informatie zal voorafgaand aan het onderzoek worden geanalyseerd en bij het onderzoek worden betrokken. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool Koningin Juliana - 4 december