V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2011"

Transcriptie

1 Tel.: Fax: Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an NEWSLETTER JULI EDITORIAL 2.ECONOMIE Economische groei Curaçao 2010: 0,1% Forse toename prijzen brandstofproducten Performance Douane Curaçao RAPPORTEN Plan van aanpak criminaliteit, Minister van Justitie 4.(Nieuwe)Wetgeving 5.ECONOMISCHE INDICATOREN 1.EDITORIAL Volgens de cijfers en berekeningen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was in 2010 sprake van een reële economische groei van 0,1%. Begin 2010 werd door de economische experts van de Centrale Bank een groei voorspeld van 0,7%. De groei is in 2010 derhalve lager uitgevallen. Begin 2011 hebben de economen van de Centrale Bank van Curaçao en St. Maarten (CBCS) bekend gemaakt dat zij voor 2011 een (marginale) groei van 0,3% voor de Curaçaose economie verwachten. Deze ontwikkeling toont aan dat de MFK/PS/MAN regering haar beloften om de economie fors te doen groeien (nog) niet aan het realiseren is. Vooralsnog is sprake van een zeer matige economische performance. De cijfers over de deviezenvoorraad eerste helft 2011 tonen ondertussen aan dat sprake is van een daling van meer dan ANG 300 miljoen. Deze indicaties zijn teleurstellend omdat bij de start van het Land Curaçao op sprake was van relatief positieve financieel en sociaal-economische omstandigheden. De mogelijkheden om tot duurzame en grotere economische groei te komen en daarmee tot verbetering van de welvaart en werkgelegenheid waren bovengemiddeld gunstig. Hoe komt het dat de omstandigheden onvoldoende dan wel niet benut zijn om de economie sterker te doen groeien? Aruba laat zien dat dit niet onmogelijk is. Experts van de Centrale Bank van Aruba verwachten voor 2011 namelijk een reële groei van 8,9%. Naar oordeel van de VBC is dit voornamelijk te wijten aan het feit dat de regering besloten heeft om prioriteit te geven aan infighting in combinatie met hantering van 1

2 een stijl en aanpak waarbij aspecten als rancune, intimidatie, minachting, belediging en ondeugdelijk bestuur de boventoon voeren. Coalitiepartners schromen niet om elkaar publiekelijk van allerlei onoirbare zaken te betichten onder meer dat sommige bestuurders dieven zijn en zich op grote schaal bezighouden met nepotisme en alleen oog hebben voor eigen belangen (regelen van pastechi s). Bestuurders op hun beurt dreigen met aanschaf van afluisterapparatuur om kennelijk niet alleen elkanders gesprekken illegaal af te luisteren maar ook van rechters. Het is volstrekt onbegrijpelijk dat coalitiepartners, die gezamenlijk een regering vormen, zo met elkaar omgaan. Dit is een schaamteloze vertoning dat niets met regeren te maken heeft. Het heeft een verwoestende werking op zowel het waarden en normen patroon als het imago van Curaçao. Een onacceptabele ontwikkeling waar snel een eind aan moet komen. Het optreden van de coalitiepartners leidt tot ernstige aantasting van het vertrouwen in de rechtstaat. Om deze te herstellen moet snel duidelijkheid verkregen worden op de vraag of Curaçao wel of niet bestuurd wordt door ladrons. Wat belet de leider van de politieke partij PS alsmede Statenlid om aangifte bij het openbaar ministerie te doen? Gebeurt dit niet dan is hij medeplichtig aan het in stand houden van illegale praktijken die hij zelf heeft aangekaart en waarvan hij gezegd heeft deze te zullen bestrijden. Anderzijds kunnen degenen die hiervan beschuldigd worden ook een zaak tegen smaad en laster opstarten als dit niet het geval mocht zijn. Niets doen, de zaak op zijn beloop laten en afdoen met gebrek aan effectieve onderlinge communicatie is volstrekt ongeloofwaardig en hypocritisch alsmede een bevestiging dat de coalitiepartners geen oog hebben voor het algemeen belang van Curaçao, het eigen belang prevaleert. Naast minachting voor en aantasting van het vertrouwen in de rechtstaat heeft de aanpak en handelwijze van de regering en parlement ook een weinig inspirerend effect op het economisch gebeuren. De hierboven aangehaalde cijfers van het CBS en de CBCS over de economische performance indiceren dat het vertrouwen in de Curaçaose economie thans minimaal is. Bonafide investeerders kijken de kat uit de boom. Het investeringsklimaat wordt steeds minder aantrekkelijk. Er kan niet genoeg gewaarschuwd worden dat deze ontwikkeling negatieve repercussies zal hebben voor wat betreft de werkgelegenheid en het inkomen kortom tot toename van de armoede zal leiden. Daarnaast zal het vele malen moeilijker worden om tot structurele oplossingen te komen van de andere ernstige maatschappelijke vraagstukken zoals gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid, ons sociaal voorzieningsstelsel in het algemeen en pensioenen in het bijzonder, adequate huisvesting en verbetering van de fysieke infrastructuur. Het is duidelijk dat Curaçao beter af zal zijn indien prioriteit gegeven wordt aan regeren en deugdelijk bestuur in plaats van aan infighting en het promoten van burgerlijke ongehoorzaamheid en intimidatie. 2

3 2.ECONOMIE Economische groei (reëel) Curaçao 2010: 0,1% Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft op 20 juli 2011 bekend gemaakt dat uit haar eerste berekeningen met betrekking tot de ontwikkelingen van de economie van Curaçao gebleken is dat er in 2010 een lichte stijging van de economische activiteiten heeft plaatsgevonden. Er was sprake van een (marginale) groei van 0,1%. In 2009 vertoonde de economie een krimp van 0,5%. De groei van 0,1% is een stuk minder dan de 0,7% groei welke door de Centrale Bank aan het begin van 2010 werd voorspeld. Ten opzichte van de rest van de wereld verhoudt de groei van de Curaçaose economie in 2010 zich als volgt: Carib. Curaçao Wereld USA Europa Zd. Amerika Gebied Eco.groei 2010 % 0,1 5,1 2,9 1,8 6,6-1.3 In relatie tot de regio (Caribische gebied), waar sprake was van een krimp van 1,3%, steekt de groei van de Curaçaose economie van 0,1% relatief gunstig af. Echter ten opzichte van de rest van de wereld en de voornaamste handelspartners is dit niet het geval. De bedrijfstakken die in 2010 een groei vertoonde waren: - Nuts bedrijven: 2,7% - Financiële dienstverlening: 1,1% - Handel: 5,8% - Horeca: 4% - Prive onderwijs: 4,1% - Overige gemeenschappelijke, sociale en persoonlijke dienstverlening: 4,8% - Overheid: 4,7% - Particuliere huishoudens:1,7% Bij de volgende bedrijfstakken was sprake van vermindering van activiteiten: - Industrie: -6,6% met name als gevolg van afname raffinageactiviteiten vanwege het uitvallen van de BOO - Bouw: -6% - Gezondheidszorg: - 3,4% - Transport en communicatie: -0,5% - Landbouw, visserij en mijnbouw: - 1% Deze ontwikkelingen resulteerden per saldo in een marginale groei van 0,1%. Redactioneel commentaar: De cijfers van het CBS over de economische performance van Curaçao bevestigen de stelling en analyses van diverse experts en organisaties, onder meer de VBC, dat het 3

4 beleid, de visie en aanpak van de Regering niet geleid hebben tot optimale benutting van de relatief gunstige financieel en sociaal-economische positie waarmee het nieuwe Land Curaçao op heeft mogen starten. Vooralsnog kan namelijk niet gesproken worden van duurzame economische groei en toenemende welvaart. Immers met een economische groei van 0,1% in 2010 en de schatting van economische experts dat ook in 2011 geen of nauwelijks groei zal zijn, wordt het bijzonder moeilijk om de grote maatschappelijke vraagstukken zoals de relatief hoge (jeugd)werkeloosheid, toenemende criminaliteit, slechte kwaliteit van het onderwijs, inadequate gezondheidszorg, relatief lage pensioenen, gebrekkige huisvesting, toenemende armoede en de fysieke infrastructuur adequaat aan te pakken. De VBC herhaalt dat duurzame economische groei van essentieel belang is om al deze urgente problemen structureel op te kunnen lossen. Duurzame economische groei zal echter pas kunnen worden gerealiseerd indien sprake is van vertrouwen, rust, orde en respect. Wederom wordt een dringend beroep op de Regering gedaan om een beleid te ontwikkelen en te implementeren welke gericht is op deze bouwstenen. Belangrijke componenten hierbij zijn een duidelijke (economische) visie, inspirerend leiderschap, deugdelijk, transparant en participatief bestuur en een constructieve en gebalanceerde stijl en aanpak. Toename prijzen brandstofproducten De Regering heeft het besluit genomen om met ingang van 5 juli 2011 de lokale consumenten prijzen van olie en aanverwante producten ( benzine, diesel, kerosine en LPG) aan te passen. De laatste prijswijzing dateert van 19 april De prijsaanpassingen behelzen alleen een (forse) verhoging. Ten opzichte van de tarieven van 19 april 2010 zijn de prijsstijgingen in percentages uitgedrukt als volgt: Benzine: toename van ANG 2,0175 naar 2,4004 per liter (afgerond 19%)) Diesel: toename van ANG 1,4660 naar 1,7059 per liter (afgerond 31%)) Kerosine: toename van ANG 1,0750 maar 1,7059 per liter (afgerond 59%) LPG 100 lbs: toename van ANG 59,- naar 73,3934 (afgerond 24%) LPG 20 lbs: toename van ANG 14,40 naar 17,9932 (afgerond 25%) Hoe de prijzen van benzine en diesel zich de afgelopen jaren op Curaçao hebben ontwikkeld is in onderstaande tabel te zien. Hierbij is uitgegaan van de hoogste in ANG genoteerde liter prijzen van het betreffende jaar. Tevens vermeldt de tabel hoe vaak aanpassingen in het betreffende jaar zijn doorgevoerd. Om de relatie met de wereldmarktprijzen zichtbaar te maken is in de tabel de gemiddelde jaarprijzen van ruwe olie West Texas Intermediate per barrel opgenomen. Deze prijzen luiden in US $ 4

5 Historische ontwikkeling consumentenprijzen benzine en diesel Curaçao Benzine hoogst genoteerde Diesel hoogst genoteerde Aantal doorgevoerde Gem.jaarprijs crude oil West liter jaarprijs ANG liter jaarprijs ANG aanpassingen Texas p barrel $ ,33 0, , ,57 0, , ,58 0, , ,55 0, , ,48 0, , ,55 0, , ,80 0, , ,80 0,92 energie fonds 66, ,91 0, , ,58 1, , ,22 1, , ,02 1, , ,40 1, ,91 Bron: Nieuws berichten en publicaties Curoil N.V. Uit bovenstaande tabel kunnen de volgende opvallende punten worden gedestilleerd: - In de afgelopen 13 jaar is er sprake van een trend van stijgende prijzen van benzine en diesel. In 2008 werden de hoogste consumenten prijzen voor benzine en diesel geregistreerd; - In 2011 is voor benzine sprake van de hoogste in één keer aangepaste prijsstijging van 19%. In 2008 werd in absolute cijfers de hoogste benzineprijs van ANG 2,58 per liter geregistreerd echter deze verhoging is gedurende het jaar 2008 geleidelijk doorgevoerd en niet in de vorm van een prijsschok. - De hoogste in één keer aangepaste prijsstijging van diesel vond plaats in 2008 toen sprake was van een verhoging van 35,5% ( op 7 juli 2008 ging de liter prijs van ANG 1,463 naar 1,982). In 2011 bedroeg de prijsstijging 31%. - In 2006 vond vanwege invoering van het zgn. energiefonds geen aanpassing van prijzen plaats. Invoering van dit fonds vond plaats om de prijzen voor langere tijd te stabiliseren. Deze doelstelling is als gevolg van de alsmaar toenemende prijzen van ruwe olie op de wereldmarkt niet gerealiseerd. Curoil, die de voorfinanciering van dit experiment voor haar rekening moest nemen, werd met een groot tekort geconfronteerd. - In de periode zijn 44 prijsaanpassingen doorgevoerd. Per jaar een gemiddelde aanpassing van 3,4 keer. - Er is een duidelijk verband tussen de hoogte van de lokale consumenten prijzen van benzine en diesel en de wereldmarktprijs van ruwe olie. Toename/daling van de wereldmarkt prijs van ruwe olie leidt tot toename/daling van de lokale consumentenprijzen Redactioneel commentaar: Met betrekking tot het vraagstuk prijszetting brandstof producten rijst de vraag welk beleid te prefereren valt: een geleidelijke aanpassing van het prijsniveau of de methodiek van een prijsschok. De ervaring toont aan dat politieke bestuurders vooralsnog meer 5

6 geporteerd zijn van het alternatief toepassing van de shock approach als prijsverhogingen in het geding zijn. In hun optiek levert deze benadering politieke voordelen op. Immers door te wachten met doorvoering van economisch noodzakelijke prijsverhogingen denken zij niet geconfronteerd te zullen worden met de negatieve gevolgen van een dergelijke politiek impopulaire maatregel. Immers zelfs in tijden van alsmaar toenemende prijzen van brandstof op de wereldmarkt wordt door politici niet geschroomd om beloften te doen aan het electoraat dat prijzen van benzine, diesel, elektra en kookgas verlaagd gaan worden als op hun partij wordt gestemd. Keer op keer blijkt echter dat deze onrealistische, op gokken en op struisvogelpolitiek gebaseerde uitgangspunten niet op te gaan. Het zijn wel de burgers en bedrijven die geconfronteerd worden met de gevolgen van deze onverantwoordelijke en louter op politikeria motieven gestoeld beleid. Op een gegeven moment valt er namelijk niet aan te ontkomen om de lokale prijzen van brandstof aan de wereldmarktprijzen aan te passen. Het gevolg hiervan is in één klap fors hogere prijzen voor transport, voedsel, elektra kortom inflatie en verslechtering van de concurrentiepositie. Teneinde de sociale en economische gevolgen van prijsaanpassingen van brandstofproducten beter te kunnen beheersen pleit de VBC al jaren voor het voeren van een realistisch beleid waarbij extreme prijsschokken worden voorkomen en politiek populair optreden wordt geminimaliseerd. Voorname onderdelen van een dergelijk beleid zijn onder meer: - Optimale transparantie ten aanzien van het brandstofgebeuren. Publicatie van het kwaliteitsniveau van de producten en de inkoopfacturen vormen hierbij belangrijke componenten. Bij de jongste prijsaanpassingen van 5 juli 2011 is aan deze onderdelen onvoldoende aandacht besteed. - Introductie van en het werken met een onafhankelijke professionele regulatory board die prijzen en kwaliteitseisen vaststelt zoals geïndiceerd door de marktomstandigheden los van de politiek. - Herziening van de prijsopbouw structuur van brandstofproducten. Kritisch kijken naar hoge accijnsheffingen, dubbele OB heffingen en OB heffing boven op accijns en import belasting LSD. Op de bestuurders wordt wederom een dringend beroep gedaan om over te schakelen naar invoering van een realistisch, transparant en verantwoord beleid inzake prijzen en tarieven van brandstofproducten. Performance Douane Curaçao 2010 Uit het verkorte jaarverslag 2010 van de Douane Curaçao blijkt dat de totale opbrengsten invoerrechten, accijnzen en OB bij invoer voor het vijfde opeenvolgende jaar toenamen. In 2010 was er ten opzichte van 2009 sprake van een lichte toename van 2,4%. Dit resultaat wordt door de douane toegeschreven aan flexibele inzet van het beschikbare personeel en onorthodoxe oplossingen door per regio of taakgebied medewerkers stand by te hebben. 6

7 Opbrengsten Douane Curacao in mln ANG (afgerond) Opbrengst soort Invoerrechten Invoerrechten benzine Accijns gedistilleerd Accijns tabak Accijns bier Dienstverl I.U.D Verhuur Opslagplaats 0,7 1 0,5 0,1 0,5 Zegelbel. Doorvoer 0,5 0,8 0,5 0,4 0,8 Verk documenten 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2 OB invoer Navordering/teruggaaf 1 TOTAAL 268,3 292,9 316,1 316,6 324,5 Bron: Jaarverslag Douane Curaçao 2010 Ten aanzien van de uitgaven van de Douane wordt in het jaarverslag een overzicht verstrekt voor het jaar Uit de cijfers blijkt dat de jaarkosten douane in 2010 ongeveer ANG 24 miljoen bedroegen. In 2010 was er nauwelijks sprake van budgetoverschrijding. Kosten douane Curaçao 2010 in mln ANG Omschrijving Begroot Werkelijke uitgaven Salarissen 16,742,643 17,175,356 Overwerk 687, ,222 Inhuren derden 73,500 72,275 Energiekosten 524, ,006 Overige kosten 3,479,180 3,282,944 Investeringen 1,076, ,935 TOTAAL 24,298,203 24,377,525 Bron: Jaarverslag Douane Curaçao 2010 Wat betreft de niet fiscale douanetaken (drugstransporten en vangsten) ziet het beeld er als volgt uit. Niet fiscale douanetaken Curaçao (drugsvangsten in grammen) Soorten drugs Cocaine Heroine Marihuana Hash Bron: Jaarverslag Douane Curaçao

8 Redactioneel commentaar: Op basis van de resultaten gepubliceerd in het verkorte Jaarverslag 2010 ziet het ernaar uit dat de Douane in 2010 een prima job heeft verricht. De geloofwaardigheid van deze conclusie zal toenemen als het verslag voorzien zou zijn van een meerjarig overzicht van de gemaakte kosten en een goedkeurende accountantsverklaring. Ook dient overwogen te worden om in het vervolg een beoordeling van de klanten ( burgers en ondernemers) over hoe zij de diensten van de douane ervaren, in het verslag op te nemen. Deze informatie en data zouden op basis van een onafhankelijk uitgevoerd onderzoek verkregen kunnen worden. 3.RAPPORTEN Plan van aanpak Criminaliteit De Minister van Justitie heeft recent het Plan van aanpak Criminaliteit Justitie en Politie aangeboden aan de Staten van Curaçao. Wat beoogt dit plan en hoe is die opgebouwd? Het uiteindelijke doel van Justitie is dat de bevolking een waar gevoel van veiligheid terugkrijgt. Op korte termijn wordt er ten aanzien van gewapende roofovervallen en doodslag naar gestreefd om in 2011 het niveau 2010 niet te overschrijden, doch mogelijkerwijs een verlaging van tussen de 10% en 20% te bewerkstelligen. In 2010 bedroeg het aantal roofovervallen 441 terwijl 15 personen omkwamen door middel van geweld. Met de invoering van de volgende maatregelen zal volgens de Minister van Justitie vermindering van de criminaliteit worden bewerkstelligd: - Verhoogde opvallende surveillance, handhaving, toezicht en daadkrachtig optreden van het samenwerkingsteam bestaande uit het Korps Politie Curaçao, de Servicio Kontrol i Seguridad (SKS), het Vrijwilligerskorps Curaçao (VKC), Transport Publiko (TP) alsook waar nodig zal een beroep worden gedaan op de Koninklijke Marine en de RST; - Extra inzet van politie personeel bij opsporing en vervolging; - Intensieve preventieve voorlichting richting gemeenschap met name naar risico jongeren woonachtig in bepaalde wijken; - Bevordering van zelfredzaamheid en scherpere criminaliteitsanalyses op operationeel, tactisch en strategisch gebied; - Het zichtbaar bekend maken van gezochte criminelen via de lokale media en internet; - Verzoek Ministeries van Sociale Zaken en Onderwijs om hun activiteiten ten aanzien van buurtaanpak, vorming, opvoeding en onderwijs aan te passen en af te stemmen op bevindingen van Justitie. 8

9 In de nota van de Minister van Justitie wordt tevens melding gemaakt dat harde cijfers waaruit zou blijken dat de criminaliteit de afgelopen tijd sterk zou zijn gestegen ontbreken. Wel is in de periode januari t/m mei 2011 gebleken dat de aard van de delicten, de modus operandi en de kenmerken van de daders zijn gewijzigd. Er is sprake van toepassing van meer (onnodig) geweld terwijl veel meer jonge verdachten worden aangehouden. Het strafrecht is de laatste schakel in het geheel van middelen om criminaliteit te bestrijden. In de strijd tegen criminaliteit dient veel meer nadruk gelegd te worden op preventie (opvoeding, sociale vorming, familieopbouw, leefbare buurten, deugdelijke sociale instituten en onderwijs) Voor de langere termijn zal een brede aanpak van de criminaliteit worden nagestreefd welke uit zeven deelprojecten zal bestaan: 1. Handhaving en Toezicht Intensivering controle op problematische buurten, hot spots, registers, leerplicht, grenzen en kusten, illegale vreemdelingen, verdachte voertuigen en illegaal vuurwapenbezit. Invoering van cameratoezicht en het opzetten van een ballistische databank. 2. Opsporing en Vervolging Bekende daders meteen oppakken en vervolgen, gebruik maken van tipgelden, meer personeel en materiaal inzetten. Eisen van zo hoog mogelijke straffen door het OM voor zowel daders, mededaders en helers. Daarnaast het opleggen van schadevergoedingen en de uitvoering van ontnemingtrajecten. 3. Bestuurlijke handhaving Het toepassen van bestuursdwang, opleggen van een last onder dwangsom, vestrekken van administratieve boetes en eisen stellen aan vergunningen respectievelijk intrekking hiervan. 4. Informatie Het verbeteren van informatiestromen en uitwisseling. 5. Preventie en Netwerken Betere beveiligingsmaatregelen en instructies. Minder media sensatie van bepaalde delictsvormen. 6. Communicatie Ontwikkelen effectieve communicatiestrategieën en activiteiten zowel intern als extern waarbij nadruk gelegd zal worden op positieve resultaten van ondernomen acties. Burgerparticipatie, bevordering bewustzijn en eigen verantwoordelijkheid. 7. Samenwerking met andere Ministeries Criminaliteitsvoorkoming en bestrijding is niet alleen een taak van justitie en politie maar van meerdere departementen en organisaties niet in de laatste plaats van ouders, buurt en maatschappelijke entiteiten waarin personen opgroeien. Hoe beter de preventie hoe minder repressie benodigd zal zijn is hierbij de gedachte. Om dit programma te kunnen uitvoeren is maandelijks ANG benodigd. 9

10 Redactioneel commentaar: Criminaliteit behoort tot een van de grote maatschappelijke problemen waarmee Curaçao wordt geconfronteerd. Niet alleen burgers ondervinden hiervan last en grote schade maar ook bedrijven en helaas ook de toeristen die Curaçao bezoeken. Ieder programma dat ertoe bijdraagt dat criminaliteit wordt verminderd moet worden toegejuicht. Zo ook het plan van de Minister van Justitie. Het is inderdaad een goede zaak dat de Minister aangekondigd heeft dat de inzet van Politie, SKS, VKC, TP, Kmar en RST verhoogd gaat worden en dat preventieve programma s gaan worden ingevoerd. Hopelijk worden deze toezeggingen ook daadwerkelijk op structurele wijze uitgevoerd waardoor criminaliteit tot aanvaardbare proporties kan worden teruggebracht en het gevoel van veiligheid terugkeert. Om verantwoord en effectief beleid te kunnen ontwikkelen en om de resultaten hiervan te kunnen meten, is het noodzakelijk dat er betrouwbare data en statistisch materiaal worden geproduceerd. Een van de grote frustraties is dat deze thans niet beschikbaar zijn. De weinige cijfers die door het Centraal Bureau voor de Statistiek en het departement Justitie worden gepubliceerd sluiten niet op elkaar aan. De zaak wordt alleen maar erger nu een lid van de Staten cijfers bekend heeft gemaakt die zeer sterk afwijken van hetgeen tot nu toe is gepubliceerd. Zo wordt gesteld dat het aantal inbraken na 2008 meer dan bedroegen en voor 2010 zou dit aantal bedragen! Niet aan de indruk kan worden ontkomen dat op het gebied van data en cijfermatige onderbouwing van het criminaliteitsgebeuren sprake is van een onbetrouwbare situatie. Dit is geen goede ontwikkeling omdat op deze wijze geen goed onderbouwde, objectieve en consistente toetsing van beleid kan plaatsvinden. Beoordeling of gevoerd beleid effectief en doelmatig geweest is, wordt hierdoor ernstig gefrustreerd. Het is aan te bevelen dat de Regering serieus aandacht schenkt aan dit vraagstuk en maatregelen neemt om snel verandering in deze situatie te brengen. 4.(Nieuwe)Wetgeving Beknopt overzicht recente (initiatief) wetsvoorstellen/aanpassingen op sociaaleconomisch gebied welke door de Regering dan wel als initiatief ontwerp van de Staten aan de wetgevende macht ter behandeling zijn aangeboden en waar de SER advies over dient uit te brengen (periode juni 2011 t/m juli 2011). In de betreffende verslagperiode zijn er geen verzoeken van de Regering bij de SER ingediend ter advisering. 5.ECONOMIC INDICATORS Foreign Exchange Position (x mln) : June 2011 : NAƒ 2,6890 June 2010 : NAƒ 2,670 10

11 Consumer Price Index (Oct 2006 = 100) June 2011 :116 June 2010 :114.3 Change : 1,5% Average inflation past 12 months : 2,0% Population and Employment Curaçao : Total population 138, ,642 Employed population 56,582 56,535 Unemployed population 6,045 6,486 Labor Force 62,627 63,021 Unemployment rate 10.3% 12.4% GDP Curaçao (x mln) Private consumption ( x mln) Private investments (x mln) Export of goods & services (x mln) Imports of goods & services (x mln) Stay over tourism no of visitors : April 2011 year to date :128,827 April 2010 year to date: 110,737 Change : 16% Cruise tourism no. of passengers : April 2011 year to date : 221,088 April 2010 year to date : 200,964 Change: 10% Stay over nights April 2011 year to date: 1,033,296 April 2010 year to date: 934,332 Change: 11% Occupancy rate Hotels May 68,77% 68,60% Average YTD 77,19% 71,87% 11

12 Shipping : Jan - Dec 2010 Jan Dec 2009 Freight Tanker Cruise Others Jan-Dec 2010 Jan-Dec 2009 Cargo movements, metric tons Unloaded 690, ,223 Loaded 226, ,877 May 2011 * May 2010 Total companies Commercial Register Local 16,484 17,144 International 22,519 21,293 Total 39, *As per January 1, 2010 the Chamber of Commerce Curaçao makes use of one single register for both corporate legal entities as well as foundations Source: Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten, Central Bureau of Statistics, Curaçao Tourism Development Foundation, Curaçao Port Authority, MEO, CHATA, Chamber of Commerce Curaçao 12

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JANUARI 2015

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JANUARI 2015 1 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JANUARI 2015 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Stand van zaken ontwikkeling toeristische sector Curaçao

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Beëindiging Aanwijzing en hoe nu verder? Resultaten Conjunctuur

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Ontwikkelingen betalingsbalans 2013 Landsverordening

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER FEBRUARI 2012

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER FEBRUARI 2012 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER FEBRUARI 2012 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Stand van zaken Strategisch Toeristen

Nadere informatie

Mogas 95 Feb-16. Producten. Import Belasting LSD Import Belasting LSD Marge Curoil Marge Curoil

Mogas 95 Feb-16. Producten. Import Belasting LSD Import Belasting LSD Marge Curoil Marge Curoil Persbericht Curaçao, 28 januari 2016 ============================================================ Brandstoftarieven februari 2016 en prijsontwikkelingen Het Bureau Telecommunicatie en Post (hierna: het

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2013

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2013 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2013 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Krimp economie Curaçao met 0,1% in 2012 Financiële Management

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2012

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2012 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER JULI 2012 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Ontwikkelingen betalingsbalans 2011

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2012

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2012 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER AUGUSTUS 2012 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Resultaten seminar Economen Platform

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2017

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2017 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2017 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Begroting Curaçao 2018 Impact CNSJF op de Curaçaose economie

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2015

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2015 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2015 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Aanpassing Tax- Holiday wetgeving Stand van zaken Overheidsfinanciën

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2015

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2015 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JULI 2015 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Performance Curaçao economy 2014 and expected developments

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2012

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2012 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER MAART 2012 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Cft: Goedkeuring Begroting Curaçao

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014 Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 214 Willemstad, Maart 214 Inleiding In juni 214 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) de bedrijven benaderd met vragenlijsten op Curaçao. Doel van deze

Nadere informatie

A 2014 N 5 PUBLICATIEBLAD. LANDSBESLUIT, houdende algemene maatregelen, van de 29 ste uitvoering van artikel 28a van de Zegelverordening

A 2014 N 5 PUBLICATIEBLAD. LANDSBESLUIT, houdende algemene maatregelen, van de 29 ste uitvoering van artikel 28a van de Zegelverordening A 2014 N 5 PUBLICATIEBLAD LANDSBESLUIT, houdende algemene maatregelen, van de 29 ste uitvoering van artikel 28a van de Zegelverordening 1908 1. januari 2014, ter In overweging genomen hebbende: IN NAAM

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2015

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2015 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2015 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Stand van zaken overheidsfinanciën 3 e kwartaal 2015

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2013

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2013 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER AUGUSTUS 2013 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Ontwikkelingen Betalingsbalans 2012 Convenant bevorderen

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JANUARI 2011

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER JANUARI 2011 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER JANUARI 2011 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Verwachte economische groei Curaçao

Nadere informatie

Accijnsmonitor Resultaten januari t/m december 2013

Accijnsmonitor Resultaten januari t/m december 2013 Accijnsmonitor Resultaten januari t/m december 2013 Accijnsverhoging op tabak: resultaat accijnsmonitor 2013 Op 1 januari 2013 is de accijns op een pakje sigaretten met 35 cent en op een pakje shag met

Nadere informatie

Statistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012

Statistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Inleiding Lorette Ford De economische ontwikkeling van een land kan door middel van drie belangrijke economische indicatoren

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER SEPTEMBER 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER SEPTEMBER 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER SEPTEMBER 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE (Sociaal-Economisch) Beleid Regering 2014/2015 Begroting

Nadere informatie

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill.

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. secondant #2 april 2009 7 Geweldsdelicten tussen - Daling van geweld komt niet uit de verf Crimi-trends

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 2014 Willemstad, april 15 Inhoud Inleiding... 2 Methodologie... 2 Resultaten conjunctuurenquête... 3 Investeringsbelemmeringen en bevorderingen...3 Concurrentiepositie...5 Vertrouwen in de economie...5 Vertrouwen

Nadere informatie

2011 STAATSBLAD No. 129 VAN DE REPUBLIEK SURINAME

2011 STAATSBLAD No. 129 VAN DE REPUBLIEK SURINAME 2011 STAATSBLAD No. 129 VAN DE REPUBLIEK SURINAME WET van 5 september 2011, houdende nadere wijziging van de Wet houdende bepalingen omtrent de accijns op het hier te lande vervaardigd en ingevoerd gedistilleerd

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2011

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER MAART 2011 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Belastingplan 2011 80-20 regeling 3.RAPPORTEN CHATA Policy

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Zitting 1974-1975 13 100 Rijksbegroting voor het dienstjaar 1975 Hoofdstuk IV Kabinet voor Surinaamse en Nederlands-Antilliaanse Zaken Nr. 14 Brief van de Minister voor

Nadere informatie

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015 Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015 Inleiding Chris M. Jager In mei en juni 2015 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) een groot aantal bedrijven benaderd met vragenlijsten. Doel

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2011

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2011 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER APRIL 2011 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Kanttekeningen bij Regeerprogramma

Nadere informatie

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015 Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015 Willemstad, Mei 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Methodologie... 3 Resultaten conjunctuurenquête... 3 Concluderende opmerkingen... 17 1 CBS Curaçao mei 2016 Inleiding

Nadere informatie

A 2017 N 80 PUBLICATIEBLAD. De Minister van Economische Ontwikkeling,

A 2017 N 80 PUBLICATIEBLAD. De Minister van Economische Ontwikkeling, A 2017 N 80 PUBLICATIEBLAD MINISTERIËLE REGELING MET ALGEMENE WERKING van de 19 de september 2017 ter uitvoering van artikel 2, eerste lid, van de Prijzenverordening 1961 1 (Regeling basispremie wettelijke

Nadere informatie

CPI Statistisch Bulletin september 2017

CPI Statistisch Bulletin september 2017 CPI Statistisch Bulletin september 2017 Willemstad, oktober 2017 Consumentenprijzen Curaçao: september 2017 Prijsontwikkeling op Curaçao gedurende de maand september 2017: focus op bestedingscategorieën

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER APRIL 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Voorspelling MEO Economische groei 2014 Jaarverslag CFT

Nadere informatie

Inkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014

Inkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014 Inkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014 Inleiding Joyce Mahabali De inkomsten van de overheid zijn de gelden die de overheid binnenkrijgt, overheidsuitgaven zijn de gelden die de overheid

Nadere informatie

De conclusies van het IMF betreffende de betalingsbalans en het monetair beleid zijn onderverdeeld in drie aspecten:

De conclusies van het IMF betreffende de betalingsbalans en het monetair beleid zijn onderverdeeld in drie aspecten: SAMENVATTING BELANGRIJKSTE CONCLUSIES IN HET RAPPORT D.D. 19 SEPTEMBER 2011 NAAR AANLEIDING VAN DE BESPREKINGEN IN HET KADER VAN DE 2011 ARTIKEL IV CONSULTATIES VAN HET IMF 1. HOOFDTHEMA Het belangrijkste

Nadere informatie

We doen zeven aanbevelingen om de aanpak van drukte en de leefbaarheid te

We doen zeven aanbevelingen om de aanpak van drukte en de leefbaarheid te Aanbevelingen Rekenkamer t.a.v. Drukte Amsterdam december 2016 Aanbevelingen We doen zeven aanbevelingen om de aanpak van drukte en de leefbaarheid te verbeteren. Vier aanbevelingen hebben betrekking op

Nadere informatie

Inlichtingen: (+599) Fax: (+599) Adres: Kaya Gobernador Debrot 41 Website:

Inlichtingen: (+599) Fax: (+599) Adres: Kaya Gobernador Debrot 41   Website: Centraal Bureau voor de Statistiek Inlichtingen: (+99) 077 8676 - Fax: (+99) 077 806 Adres: Kaya Gobernador Debrot E-mail: cbs.bon@telbonet.an Website: www.cbs.an Persbericht Kralendijk, 0 maart 00 Consumentenprijzen

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie weer onder 3 procent

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie weer onder 3 procent Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-072 6 november 2008 9.30 uur Inflatie weer onder 3 procent Inflatie lager door sterkste daling benzineprijs in dertig jaar Ook inflatie eurozone flink

Nadere informatie

Criminaliteit en rechtshandhaving 2013. Ontwikkelingen en samenhangen Samenvatting

Criminaliteit en rechtshandhaving 2013. Ontwikkelingen en samenhangen Samenvatting Criminaliteit en rechtshandhaving Ontwikkelingen en samenhangen Samenvatting In de jaarlijkse publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving bundelen het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Wetenschappelijk

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijwetenschappen havo II

Eindexamen maatschappijwetenschappen havo II Opgave 4 Slachtoffers van criminaliteit Bij deze opgave horen de teksten 9 tot en met 12, figuur 2 en 3 en tabel 1 uit het bronnenboekje. Inleiding Ruim drie miljoen Nederlanders worden jaarlijks het slachtoffer

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O. NEWSLETTER September 2011

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O. NEWSLETTER September 2011 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O info@vbc.an www.vbc.an NEWSLETTER September 2011 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Economische verwachting 2011:

Nadere informatie

Datum 27 oktober 2014 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het toenemende aantal drugslabs in seniorenflats

Datum 27 oktober 2014 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het toenemende aantal drugslabs in seniorenflats 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

2014D33111 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN

2014D33111 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN 2014D33111 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN De vaste commissie voor Koninkrijksrelaties, belast met het voorbereidend onderzoek van dit voorstel van wet, heeft de eer verslag uit te brengen in de

Nadere informatie

Type belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013

Type belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013 Type belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013 Lorette Ford Inleiding Belastingen worden gezien als de belangrijkste inkomstenbron voor de overheid, mede ter financiering van de

Nadere informatie

Modelscenario s (deel II)

Modelscenario s (deel II) Turistika Dienst Economische Zaken Modelscenario s 2005-2012 (deel II) Amsterdam/Willemstad mei 2006 1 Turistika 2005-2012 1 2 3 4 5 6 Doelstellingen workshop Doelstellingen project Turistika I/O analyse:

Nadere informatie

College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten

College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten Aan De minister van Financiën van Curaçao Adres kantoor Curaçao De Rouvilleweg 39 Willemstad, Curaçao Telefoon (+5999)4619081 Adres kantoor Sint Maarten

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 3 oktober 2016 Antwoorden Kamervragen 2016Z15941

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 3 oktober 2016 Antwoorden Kamervragen 2016Z15941 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG www.rijksoverheid.nl www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk Uw kenmerk Datum Betreft Antwoorden Kamervragen

Nadere informatie

Resultaten Conjuntuurenquete 2018

Resultaten Conjuntuurenquete 2018 Resultaten Conjuntuurenquete 2018 Datum, maart 2019 Inleiding In november en december 2018 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) ruim 500 bedrijven benaderd. Doel van deze enquête is om op reguliere

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER OKTOBER 2012

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER OKTOBER 2012 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER OKTOBER 2012 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Financiële situatie Curaçao anno oktober 2012 Stand van

Nadere informatie

De Geefwet en donaties aan cultuur in Nederland *1. René Bekkers, r.bekkers@vu.nl Saskia Franssen, s.e.franssen@vu.nl

De Geefwet en donaties aan cultuur in Nederland *1. René Bekkers, r.bekkers@vu.nl Saskia Franssen, s.e.franssen@vu.nl De Geefwet en donaties aan cultuur in Nederland *1 René Bekkers, r.bekkers@vu.nl Saskia Franssen, s.e.franssen@vu.nl Sinds giften aan culturele instellingen fiscaal gezien aantrekkelijker zijn geworden,

Nadere informatie

CPI Statistisch Bulletin augustus 2017

CPI Statistisch Bulletin augustus 2017 CPI Statistisch Bulletin augustus 2017 Willemstad, september 2017 Consumentenprijzen Curaçao: augustus 2017 Prijzen 0,1 procent hoger vergeleken met de maand juli 2017; Inflatie per augustus 2017 is 1,2

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijwetenschappen vwo I

Eindexamen maatschappijwetenschappen vwo I Opgave 5 Sociale veiligheid ontsleuteld Hieronder staan drie tekstfragmenten en één figuur uit het rapport Sociale veiligheid ontsleuteld, veronderstelde en werkelijke effecten van veiligheidsbeleid; Lonneke

Nadere informatie

Statistisch Bulletin. Jaargang

Statistisch Bulletin. Jaargang Statistisch Bulletin Jaargang 72 2016 11 17 maart 2016 Inhoud 1. Prijzen 3 Inflatie in februari blijft gelijk 3 I. Consumentenprijsindex alle huishoudens (2015=100) (07) 4 II. Consumentenprijsindex, alle

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijwetenschappen vwo I

Eindexamen maatschappijwetenschappen vwo I Opgave 5 Sociale veiligheid ontsleuteld 24 maximumscore 2 Ministerie van Binnenlandse Zaken (en Koninkrijksrelaties) heeft als taak (één van de volgende): 1 het bevorderen van de openbare orde en veiligheid

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER DECEMBER 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER DECEMBER 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER DECEMBER 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Aanpassing Minimumlonen 2015 Voorstel inkorten AOV/AWW

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 182 Besluit van 15 mei 2015 tot wijziging van het Besluit internationale verplichtingen extraterritoriale rechtsmacht in verband met de implementatie

Nadere informatie

De importen van Latijns-Amerika en het Caribische gebied (LAC),

De importen van Latijns-Amerika en het Caribische gebied (LAC), De importen van Latijns-Amerika en het Caribische gebied (LAC), - Inleiding Joyce Mahabali De internationale handel is de handel tussen landen. Hiervan is sprake wanneer landen bepaalde goederen en diensten

Nadere informatie

CPI Statistisch Bulletin, juni 2017

CPI Statistisch Bulletin, juni 2017 CPI Statistisch Bulletin, juni 2017 Willemstad, juli 2017 Consumentenprijzen Curaçao: juni 2017 Prijzen 0,1 procent hoger vergeleken met de maand mei 2017; Inflatie per juni 2017 is 0,9 procent Prijsontwikkeling

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER OKTOBER 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER OKTOBER 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER OKTOBER 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Brandbrief VBC aan regering over stand van zaken economie

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 havo 2006-II

Eindexamen economie 1-2 havo 2006-II Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: kosten van politie-inzet

Nadere informatie

CPI Statistisch Bulletin januari 2018

CPI Statistisch Bulletin januari 2018 CPI Statistisch Bulletin januari 2018 Willemstad, maart 2018 Consumentenprijzen op Curaçao: januari 2018 Gemiddeld prijsniveau 0,6 procent hoger dan in december 2017; Inflatie 1,7 procent Prijsontwikkeling

Nadere informatie

- Daarnaast is in 2012 de bijdrage van werkgevers verhoogd van ruim 700 miljoen naar ruim 1 miljard.

- Daarnaast is in 2012 de bijdrage van werkgevers verhoogd van ruim 700 miljoen naar ruim 1 miljard. Terugdraaien bezuinigingen 2013 mogelijk, effect voor 2013 al gehaald omdat bezuinigingen uit 2011 en 2012 meer opbrengen dan eerder geraamd Brancheorganisatie Kinderopvang, september 2012 De bezuinigingen

Nadere informatie

Uw nummer (letter): 2016/ Uw brief van: 29 juni 2016 Ons nummer: Willemstad, 20 juli 2016

Uw nummer (letter): 2016/ Uw brief van: 29 juni 2016 Ons nummer: Willemstad, 20 juli 2016 Aan De Minister van Economische Ontwikkeling De heer E. Rhuggenaath AmiDos Building, Pletterijweg 43 Curaçao Uw nummer (letter): 2016/018577 Uw brief van: 29 juni 2016 Ons nummer: 20072016.01 Willemstad,

Nadere informatie

Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2

Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Als je moet kiezen welk plaatje je op je cijferlijst zou willen hebben,

Nadere informatie

Artikel 3 Deze regeling treedt in werking met ingang van de tweede dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst.

Artikel 3 Deze regeling treedt in werking met ingang van de tweede dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. Kenmerk Opschrift Regeling van de Staatssecretaris van Economische Zaken van 29 september 2004, nr., houdende enkele voorzieningen met betrekking tot strategische goederen krachtens artikel 7 van de In-

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquête jaar 2017

Resultaten Conjunctuurenquête jaar 2017 Willemstad, april 2018 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Investeringsbelemmeringen... 3 Vertrouwen in de economie... 4 Vertrouwen in de toekomst... 5 Perceptie investeringsklimaat... 6 Conjunctuurindex... 7

Nadere informatie

CPI Statistisch Bulletin, februari 2017

CPI Statistisch Bulletin, februari 2017 CPI Statistisch Bulletin, februari 2017 Willemstad, April 2017 Consumentenprijzen Curaçao: februari 2017 Prijzen 0,6 procent hoger dan in de maand januari 2017; Inflatie per februari 2017 is 0,2 procent

Nadere informatie

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Nederland totaal

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Nederland totaal Derde kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Eindexamen economie 1 havo 2000-I

Eindexamen economie 1 havo 2000-I Opgave 1 Meer mensen aan de slag Het terugdringen van de werkloosheid is in veel landen een belangrijke doelstelling van de overheid. Om dat doel te bereiken, streeft de overheid meestal naar groei van

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 havo 2005-I

Eindexamen economie 1-2 havo 2005-I 4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 8 per kg 1 Een voorbeeld van een juist antwoord

Nadere informatie

Eindexamen havo economie oud programma 2012 - I

Eindexamen havo economie oud programma 2012 - I Opgave 1 Beleggingen leiden tot inkomensverschillen Aangetrokken door voorspoedige ontwikkelingen op de effectenbeurs, zijn in een land de mensen steeds meer gaan beleggen in aandelen en obligaties. Mede

Nadere informatie

NO DRUGS. Plan van aanpak drugsproblematiek

NO DRUGS. Plan van aanpak drugsproblematiek NO DRUGS Plan van aanpak drugsproblematiek Inleiding De gemeenten Bergen op Zoom en Roosendaal hebben het voornemen hun coffeeshops in 2009 te sluiten. Dit kan leiden tot negatieve effecten voor de illegale

Nadere informatie

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische en Operationele Aangelegenheden Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag De Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Willemstad, mei Resultaten Conjunctuurenquête 2016

Willemstad, mei Resultaten Conjunctuurenquête 2016 Willemstad, mei 2017 Resultaten Conjunctuurenquête 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Methodologie... 3 Resultaten conjunctuurenquête... 5 1.1 Investeringsbelemmeringen en bevorderingen... 5 1.2 Concurrentiepositie...

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv

Nadere informatie

Op-/aanmerkingen Evaluatie accijnsverhoging op diesel en LPG en Bijlage, d.d. 28-5-2014

Op-/aanmerkingen Evaluatie accijnsverhoging op diesel en LPG en Bijlage, d.d. 28-5-2014 Op-/aanmerkingen Evaluatie accijnsverhoging op diesel en LPG en Bijlage, d.d. 28-5-2014 1. In de Brief (pag. 4) en Bijlage (pag. 3) wordt gesproken van 51 miljoen extra belastingopbrengsten in het eerste

Nadere informatie

Datum 25 maart 2013 Onderwerp Beantwoording Kamervragen over drugssmokkel via de Antwerpse Haven

Datum 25 maart 2013 Onderwerp Beantwoording Kamervragen over drugssmokkel via de Antwerpse Haven 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2011 581 Besluit van 30 november 2011, houdende wijziging van het Besluit paspoortgelden in verband met de aanpassing van de tarieven per 1 januari

Nadere informatie

Naar verda cht elijk

Naar verda cht elijk Vastgoedtransacties onder de loep Van Onge bruik Naar verda cht elijk 1 Waarom is de vastgoedsector gevoelig voor witwassen? 1. Trekt grote waarde aan van legale en illegale bronnen; 2. Is een veilige

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20300 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Juliana van Stolberglaan 10 2595 CL Den Haag Postbus 20300 2500 EH

Nadere informatie

Economische ontwikkelingen in 2013 en vooruitzichten voor 2014

Economische ontwikkelingen in 2013 en vooruitzichten voor 2014 PERSBERICHT NR. 2013-009 Curaçao Economische ontwikkelingen in 2013 en vooruitzichten voor 2014 Na de economische krimp van 0,1% in 2012, neemt naar verwachting het reële Bruto Binnenlands Product van

Nadere informatie

Aan dtkv. Uw nummer (letter): 2014/006547 Uw brief van: 16 april 2014 Ons nummer: 25042014.01 Willemstad, 25 april 2014

Aan dtkv. Uw nummer (letter): 2014/006547 Uw brief van: 16 april 2014 Ons nummer: 25042014.01 Willemstad, 25 april 2014 Aan dtkv De Raad van Ministers De Minister van Economische Ontwikkeling De heer Stanley M. Palm AmiDos Builiding, Pletterijweg 43 Alhier Uw nummer (letter): 2014/006547 Uw brief van: 16 april 2014 Ons

Nadere informatie

2017 no. 22 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA

2017 no. 22 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA 2017 no. 22 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA BESLUIT van 17 november 2015, houdende wijziging van het Besluit paspoortgelden in verband met de aanpassing van de tarieven per 1 januari 2016 (Stb. 2015, 449) Uitgegeven,

Nadere informatie

8 secondant #3/4 juli/augustus 2008. Bedrijfsleven en criminaliteit 2002-2007. Crimi-trends

8 secondant #3/4 juli/augustus 2008. Bedrijfsleven en criminaliteit 2002-2007. Crimi-trends 8 secondant #3/4 juli/augustus 2008 Bedrijfsleven en criminaliteit 2002-2007 Diefstallen in winkels en horeca nemen toe Crimi-trends De criminaliteit tegen het bedrijfsleven moet in 2010 met een kwart

Nadere informatie

Toelichting. Algemene toelichting. Hoofdstuk 2 Herstellend traject

Toelichting. Algemene toelichting. Hoofdstuk 2 Herstellend traject Toelichting Algemene toelichting Hoofdstuk 2 Herstellend traject In een herstellend traject zijn verschillende stappen te onderscheiden. Stap 1: aanwijzing, artikel 1.65 lid 1 Wet kinderopvang Het college

Nadere informatie

Inflatie stijgt in december naar 1,7 procent

Inflatie stijgt in december naar 1,7 procent Persbericht PB14-001 9 januari 2014 9.30 uur Inflatie stijgt in december naar 1,7 procent - Prijzen van benzine en kleding verhogen inflatie - Inflatie in 2013 gemiddeld 2,5 procent - Inflatie eurozone

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 238 Wijziging van de Invoeringswet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba in verband met het wettelijk regelen van kwaliteitseisen

Nadere informatie

landsverordeningen in verband met de ontkoppeling van de Dienst der Belastingen en de Dienst der Invoerrechten en Accijnzen AANBIEDING

landsverordeningen in verband met de ontkoppeling van de Dienst der Belastingen en de Dienst der Invoerrechten en Accijnzen AANBIEDING (V.-tX,vv 13-4 o Landsverordening tot wijziging van verschillende landsverordeningen in verband met de ontkoppeling van de Dienst der Belastingen en de Dienst der Invoerrechten en Accijnzen AANBIEDING

Nadere informatie

Toelichting op de Beleidsregels handhaving Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Heemstede 2014

Toelichting op de Beleidsregels handhaving Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Heemstede 2014 Toelichting op de Beleidsregels handhaving Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Heemstede 2014 Algemene toelichting Hoofdstuk 2 Herstellend traject In een herstellend traject zijn verschillende

Nadere informatie

Besluit van P.M., houdende wijziging van het Besluit paspoortgelden in verband met de aanpassing van de tarieven per 1 januari 2019

Besluit van P.M., houdende wijziging van het Besluit paspoortgelden in verband met de aanpassing van de tarieven per 1 januari 2019 Besluit van P.M., houdende wijziging van het Besluit paspoortgelden in verband met de aanpassing van de tarieven per 1 januari Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Nadere informatie

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (mr. A.M.T. Wigger, voorzitter en mr. P.G. Salvadori, secretaris)

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (mr. A.M.T. Wigger, voorzitter en mr. P.G. Salvadori, secretaris) Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2016-358 (mr. A.M.T. Wigger, voorzitter en mr. P.G. Salvadori, secretaris) Klacht ontvangen op : 8 juli 2015 Ingediend door : Consument 1 en

Nadere informatie

Datum 7 april 2015 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het bericht 7 op de 10 hoort niets na aangifte woninginbraak

Datum 7 april 2015 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het bericht 7 op de 10 hoort niets na aangifte woninginbraak 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie in september licht gedaald

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Inflatie in september licht gedaald Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-068 9 oktober 2008 9.30 uur Inflatie in september licht gedaald Benzine, diesel en vliegtickets minder duur Inflatie eurozone opnieuw gedaald De Nederlandse

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Aan dtkv. 2018/23135 Uw brief van: 6 juni 2018 Ons nummer: Willemstad, 14 juni 2018

Aan dtkv. 2018/23135 Uw brief van: 6 juni 2018 Ons nummer: Willemstad, 14 juni 2018 Aan dtkv De Raad van Ministers De Minister van Economische Ontwikkeling De heer I.S. Martina AmiDos Building, Pletterijweg 43 Alhier Uw nummer (letter): 2018/23135 Uw brief van: 6 juni 2018 Ons nummer:

Nadere informatie

Aan de voorzitter van de Staten de heer drs. P.F.T. Croes L.G. Smith Boulevard 72 Aruba

Aan de voorzitter van de Staten de heer drs. P.F.T. Croes L.G. Smith Boulevard 72 Aruba Aan de voorzitter van de Staten de heer drs. P.F.T. Croes L.G. Smith Boulevard 72 Aruba Betreft: Aanbieding rapportage Terugblik Publieke sector in beeld; instellingsbesluiten Ons kenmerk: 0031/13.004

Nadere informatie

Cao-lonen 2004, de definitieve gegevens

Cao-lonen 2004, de definitieve gegevens Cao-lonen, de definitieve gegevens Nathalie Peltzer In zijn de cao-lonen per uur, inclusief bijzondere beloningen, met, procent gestegen. Dit is aanzienlijk minder dan in, toen de stijging nog,8 procent

Nadere informatie

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2014

V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2014 Tel.: 461-1210 Fax: 461-5422 Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER NOVEMBER 2014 1.EDITORIAL 2.ECONOMIE Voorstellen aanpassingen IB, WB, SB, LB, ALL en invoering

Nadere informatie

betreffende de problematiek van de hoge brandstofprijzen

betreffende de problematiek van de hoge brandstofprijzen stuk ingediend op 1231 (2010-2011) Nr. 1 8 juli 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van mevrouw Marijke Dillen, de heren Filip Dewinter, Jan Penris, Johan Deckmyn en Wim Wienen en mevrouw Marleen Van

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 vwo I

Eindexamen economie 1-2 vwo I Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 nivellering 38,2 : 9,6 = 3,98 : 1 2 maximumscore

Nadere informatie

Eindexamen economie havo I

Eindexamen economie havo I Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat

Nadere informatie