Verslag Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 (no. 37)

Transcriptie

1 Verslag Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 (no. 37) Plaats : Hoofdkantoor Ballast Nedam, Nieuwegein Aantal geregistreerde aanwezigen : 143 Tijdstip : uur Machtigingen : n.v.t. Aantal stemmen : n.v.t. Aanwezige pensioengerechtigden : 85 Aanwezige actieve deelnemers : 48 Aanwezige ex-werknemers : 10 Agenda: 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan 5. Toelichting op definitief besluit 6. Vragen 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken De voorzitter, de heer Richard Feenstra, opent de vergadering om uur en heet een ieder hartelijk welkom op de buitengewone vergadering van deelnemers van de Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. In het bijzonder een warm woord van welkom aan de gepensioneerde oud medewerkers, vut- en vroegpensioengerechtigden, pensioengerechtigden en alle actieve of inactieve deelnemers. De vergadering is bijeengeroepen door het Bestuur om het definitieve besluit om de pensioenaanspraken te korten toe te lichten. Uit de grote opkomst blijkt dat het een noodzaak was. Aan de Bestuurstafel hebben zitting: - Richard Feenstra, voorzitter van het Pensioenfonds. - Peter Janssen (Towers Watson), adviserend actuaris voor het Pensioenfonds. - Hans van der Meer, mede lid van het Dagelijks Bestuur. - Lucie Duynstee, directeur van het Pensioenbureau. Verder aanwezig Ina Endenburg, secretaresse van het Pensioenbureau, notuliste. Verder zijn Michael Heitman en Ysbrand van Steeg, beide bestuursleden, aanwezig. Ook de leden van het Verantwoordingsorgaan zijn aanwezig. De voorzitter geeft een korte toelichting op de huidige financiële situatie en zal hier verder op ingaan in de presentatie waarin de agenda punten 1 t/m 5 worden behandeld. Er zijn geen ingekomen stukken; wel is een aantal brieven en mails met vragen ingediend. En wel door de heren Vleghels, Van Loon, Hamer, Van Dokkum, Bosloper, mevr. Schravemaker-Sinkeler en een mail van de heer Wierda, in aansluiting op de brief die ingediend is tijdens de deelnemersvergadering, van een 18-tal oud BNI medewerkers. De antwoorden op deze brieven en mails zullen zoveel mogelijk in de presentatie worden meegenomen en zijn of worden indien gewenst schriftelijk beantwoord. De presentatie die gegeven wordt zal op de website keuze Bibliotheek Presentaties te vinden zijn. Mochten er nog onduidelijkheden blijven, dan is er voldoende gelegenheid tot het stellen van vragen. Op de website keuze Bibliotheek Verslagen vindt u de conceptnotulen van de laatste deelnemersvergadering; op keuze Vraag en Antwoord Dekkingsgraad en kortingsmaatregel vindt u een overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden. De concept notulen van deze vergadering zullen ook op de website worden geplaatst. Na afloop van de vergadering is er gelegenheid tot napraten in het bedrijfsrestaurant met een snack en een borreltje. 1

2 Presentatie De presentatie vindt u ook terug op de website: keuze Bibliotheek Presentaties 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF Zie presentatie. De heer Valks stelt tussendoor de vraag of de voorzitter hier uitsluitend spreekt namens het Pensioenfonds. De voorzitter bevestigt dit. 3. Vergelijking andere pensioenfondsen Zie presentatie. 4. Herstelplan Zie presentatie 5. Toelichting op definitief besluit Zie presentatie. 6. Vragen De heer Wierda geeft aan dat veel deelnemers zich niet gerealiseerd hebben wat de consequenties waren van hetgeen de voorzitter zojuist uiteen heeft gezet met betrekking tot de historie van de pensioenregeling waaronder de premiekortingen en de omzetting naar een collectieve beschikbare premieregeling. Hij vraagt naar aanleiding hiervan of het mogelijk is Ballast Nedam de werkgever bereid te vinden om een storting te doen. Hij geeft aan dat dit bij bijvoorbeeld Smit ook gebeurd is hoewel hij zich realiseert dat het een andere situatie is maar dat er toch overeenkomsten zijn. De voorzitter geeft aan dat er indringende gesprekken met de werkgever zijn geweest. In de presentatie is de werking van de pensioenregeling evenals in alle deelnemersvergaderingen vanaf de invoering van de nu geldende pensioenregeling uitgelegd. Gezien het karakter en vormgeving van de pensioenregeling liggen de risico s van het fonds bij de deelnemers. De werkgever heeft dit antwoord ook gegeven. Er komt geen storting van de werkgever, ook niet in de vorm van een lening. De heer Koorn geeft aan dat werkgevers niet graag stortingen zien vermeld op de balans, in verband met internationale boekhoudregels en de situatie voor de toekomst. Wie maakt de regels eigenlijk? De rente is door DNB zo laag gesteld dat bijstorting bijna noodzakelijk is. Is het niet mogelijk de rente over een langere termijn uit te stippelen. Heeft u verdere berekeningen gemaakt en hoe zou het er dan uitzien? De voorzitter geeft aan dat de regels met betrekking tot de wijze van waardering van pensioenregelingen voor beursgenoteerde bedrijven worden bepaald door het IFRS te London, die ook door Ballast Nedam worden toegepast; en deze zijn vrij rigoureus. Als men constateert dat je feitelijk een verplichting hebt, dan moet je die opnemen. Ballast Nedam zou technisch failliet zijn als zij deze verplichtingen op de balans zouden moeten opnemen. Aan de andere kant moet een pensioenfonds de verplichtingen waarderen op marktwaarde. Op dit moment zijn hier veel discussies over. Maar de regelgeving is momenteel zodanig dat zodra er sprake is van een uitkeringsovereenkomst, de pensioenverplichtingen op basis van de rentetermijnstructuur gewaardeerd moet worden die door DNB wordt voorgeschreven. De rente fluctueert enorm. Vorige week hadden we een stijging van 0,2%. Dat is voor ons al behoorlijk. Wij moeten rekenen aan het eind van de maand met de dan geldende rentetermijnstructuur, een risicovrije rente. De rentestand is ook te zien op de site van DNB. 2

3 De heer De Roo geeft aan dat hij verbaasd is dat er nu 3% gekort gaat worden. In het oorspronkelijke herstelplan is een percentage van 6,7% genoemd. Hij had verwacht dat de korting nu hoger zou zijn omdat de dekkingsgraad nu lager is dan eind Verder vraagt hij zich af of tijdens de bespreking met de werkgever ook voorgesteld is de premie te verhogen. Een ander punt dat hij ook graag aan de orde wil stellen is dat het nu lijkt alsof de levensverwachting de laatste twee jaar hoger is geworden, maar deze verwachtingen waren toch al langer bekend? De voorzitter geeft de vraag over de 3% en de vraag over de levensverwachting door aan Peter Janssen, de actuaris. Peter Janssen geeft aan dat in het herstelplan inderdaad gesproken is over een kortingspercentage van 6,7% hetwelk uiterlijk april 2012 moest worden doorgevoerd. In het oorspronkelijke herstelplan en ook het in 2010 geëvalueerde herstelplan is er rekening mee gehouden dat een eventuele korting pas in april 2012 zou worden doorgevoerd. Nu uitstel niet meer mogelijk is, is op basis van de cijfers per 30 juni 2010 berekend hoe hoog de per 31 december 2010 door te voeren korting zou moeten zijn om op 31 december 2013 de minimale dekkingsgraad van 104,2% te bereiken. Verder is gerekend met de parameters uit het oorspronkelijke herstelplan. Met betrekking tot de levensverwachting geeft Peter Janssen aan dat er om de twee jaar een evaluatie van de levensverwachtingen door het CBS plaatsvindt. Eind 2008 heeft het CBS met de tweejaarlijkse bevolkingsprognose aangegeven dat de levensverwachting van Nederlanders in de toekomst naar verwachting sterker stijgt dan in eerdere prognoses was voorzien. De levensverwachtingen van de prognosetafel die het Pensioenfonds momenteel hanteert, bleken te laag te zijn. Het Actuarieel Genootschap (AG) heeft naar aanleiding van de publicatie van CBS-tafel 2008 geconcludeerd dat nieuwe prognosetafels nodig waren om een juiste inschatting van de toekomstige pensioenverplichtingen te maken. Eind 2009 heeft het Pensioenfonds al een voorschot genomen op de nieuwe prognosetafel door de voorziening met 4,5% te verhogen. In augustus 2010 heeft het AG de nieuwe prognosetafels gepubliceerd. Het Bestuur heeft ultimo september besloten deze nieuwe prognosetafel in te voeren, hetgeen wederom leidde tot een stijging van de voorziening van ca. 2%. De voorzitter gaat nog in op de vraag van de heer De Roo met betrekking tot de premie. De premie die het Pensioenfonds ontvangt is 24% vast. Destijds was de premie ruim voldoende om het jaarlijks op te bouwen pensioen te financieren. De buffer die destijds aanwezig was in de premie is lager geworden. Op dit moment wordt de premie vastgesteld op basis van de gemiddelde rente over de afgelopen 120 maanden en is de rente niet de directe oorzaak dat de buffer kleiner wordt maar zit dat met name in de stijgende levensverwachtingen. Op dit moment is de vaste premie nog toereikend. De heer Meinardi vraagt zich af waarom het Pensioenfonds nu al rekening heeft gehouden met de nieuwe AG prognosetafels terwijl andere fondsen dat nog niet hebben gedaan. De voorzitter geeft aan dat alle pensioenfondsen op het eind van het jaar de nieuwe prognosetafels als basis voor het vaststellen van de verplichtingen zullen hanteren. De heer Valks vraagt zich af waarom de stijging van de levensverwachtingen niet geleidelijker is verwerkt. De voorzitter geeft aan dat het Pensioenfonds de voorschriften die hiervoor gelden moet toepassen. Deze plotselinge sprong, de impact ervan, is voor velen een verrassing. Peter Janssen vult nog aan dat de plotselinge sprong voor alle fondsen als een verrassing is gekomen. Sinds 2007 past men een nieuwe methodiek toe, waarbij meer naar de toekomst wordt gekeken met sterfteontwikkelingen tot 2060 (prognosetafels). Deze moeten worden meegenomen in de berekening van de verplichtingen. Verder geeft Peter Janssen nog aan dat de sprong niet zo groot is. Op basis van de voorgeschreven tafel worden mannen nu 83/84 i.p.v. 82. Dit betekent dat je wel 1 of 2 jaar langer moet uitkeren. In de loop der tijd is de levensverwachting van de actieven steeds hoger uitgekomen. Iedere nieuwe tafel betekent ongeveer een jaartje erbij. Het risico moet vooraf zo goed mogelijk worden ingedekt. Er vindt verder nog een discussie plaats over het voorgaande. De conclusie van de discussie is dat het nemen van de extra lasten ten aanzien van de stijgende levensverwachtingen een verplichting is op grond van de Pensioenwet. Het Bestuur staat hier achter want je kunt de lasten niet door blijven schuiven naar de toekomst. De heer Wierda vraagt zich af wat het effect is van een mogelijk verhoogde pensioenleeftijd? 3

4 De voorzitter geeft aan dat indien de verhoogde pensioenleeftijd alleen van toepassing is voor de nog op te bouwen pensioenen dit geen effect heeft op de dekkingsgraad. Wanneer de verhoogde pensioenleeftijd zou gaan gelden voor reeds opgebouwde pensioenen, hetgeen vrij onwaarschijnlijk is, zou het wel effect hebben op de dekkingsgraad. De heer Wierda geeft aan dat Minister Kamp heeft aangegeven dat fondsen het komend jaar 20 tot 30% meer premie zouden moeten betalen. DNB heeft toegezegd dit een jaar uit te stellen, vallen wij hier niet onder? Ja deze regel geldt voor ieder fonds. Heel veel fondsen zullen bij een lage rentestand een pensioenpremie hebben die niet meer kostendekkend is. Het één en ander is afhankelijk van de gehanteerde methodieken. De heer De Jong geeft aan dat er meer wordt uitgekeerd dan aan premies wordt ontvangen. Stel dat dit nog jaren zo doorgaat, komt er dan een andere vorm van pensioenvoorziening? Ieder fonds heeft toch hetzelfde probleem met de stijgende levensverwachtingen. Dit is inderdaad de discussie die nu ook in de politiek gevoerd wordt. Zoals de regelgeving nu is, zal met de gelden die het fonds ter beschikking staan de regeling worden uitgevoerd. Het Pensioenfonds voert de pensioenregeling uit. Indien er te weinig middelen zijn om de pensioenregeling te financieren en de werkgever niet bereid is de premie verhogen dan wel geld te storten zijn er vanuit het Pensioenfonds bekeken twee mogelijkheden; of korten of in het ultieme geval de uitvoeringsovereenkomst opzeggen. Verder worden mogelijkheden onderzocht om het Pensioenfonds (gedeeltelijk) onder te brengen bij een verzekeraar. Ook is niet uitgesloten dat de pensioenregelgeving wordt herzien. Er wordt hier momenteel veel over geschreven in kranten en dergelijke. Het huidige pensioensysteem is moeilijk te handhaven voor de lange termijn. De heer Bijpost stelt dat de voorzitter een goed inzicht heeft gegeven in de situatie en een vergelijk met overige fondsen. De meeste grote bouwbedrijven zitten bij BPF Bouw. We hebben inzicht gekregen in de rendementen. De laatste paar jaar is er boven de benchmark gescoord. Er is degelijk en goed gehandeld als Bestuur. Met de dekkingsgraad echter, zitten we onderaan de range (86%). Er zullen jaren geen toeslagen worden verleend. Wat zijn hiervan de gevolgen op de lange termijn bekeken? De voorzitter geeft aan dat de pensioenvoorziening gedispenseerd is van de verplicht gestelde pensioenregeling in de Bouw. Dit kan wanneer de pensioenregeling minimaal gelijkwaardig is. De pensioenvoorziening is een arbeidsvoorwaarde. Het Pensioenfonds voert uitsluitend de pensioenregeling uit. Wanneer de pensioenregeling niet meer gelijkwaardig is aan de pensioenregeling die uitgevoerd wordt door het Pensioenfonds, is dit een discussie die zal plaatsvinden met de werkgever. Het is aan de werkgever hoe deze hier mee omgaat. De heer Van der Poel vertelt dat, toen hij van het HBG Pensioenfonds naar het Ballast Nedam Pensioenfonds is gegaan, hij er 10% op achteruit is gegaan. Er werd toen 5 jaar in mindering gebracht. Nu gaan we er weer op achteruit. Is het wel een goed pensioenfonds? Bij de overdracht van HBG naar het Pensioenfonds Ballast Nedam zijn de wettelijke regels toegepast en in principe is de waarde van het pensioen er niet op achteruit gegaan. U heeft wel andere soorten pensioenaanspraken gekregen. Dus het effect van een waardeoverdracht heeft helemaal niet met de financiële positie van het Pensioenfonds te maken. Voor dit soort inhoudelijke gevallen kan het best contact worden opgenomen met het Pensioenbureau. De heer Kampen vraagt zich af of de heer Bruijninckx niet bang is voor imagoverlies? De voorzitter stelt dat deze vraag die de onderneming betreft gesteld moet worden aan de werkgever. Voor het Pensioenfonds is het in deze deelnemersvergadering een hele terechte vraag. Het doorvoeren van een korting van pensioenaanspraken en uitkeringen is in Nederland nieuw en wordt gezien als een noodmaatregel. De huidige rekenmethodieken en wetgeving hebben tot gevolg dat het onmogelijk is om een gegarandeerde pensioenregeling uit te voeren. Het Pensioenfonds heeft vanaf 2005 duidelijk gecommuniceerd dat er sprake is van een voorwaardelijke pensioenregeling. 4

5 Het is een heel belangrijke overweging geweest om toch de confrontatie aan te gaan met DNB, ook gebaseerd op het feit dat wij niet als eerste wilden gaan korten en omdat door de ongelukkige communicatie door SZW en DNB vele ogen op ons gericht waren. Helaas bleek het verzoek tot uitstel niet haalbaar. Het begon er ook op te lijken dat, wanneer er geen maatregelen genomen zouden worden, er ook sprake van imagoschade zou kunnen zijn. Er is bewust gekozen voor een zo laag mogelijke korting. Volgend jaar komt er bij de huidige rentestand wellicht een heel grote groep die een dekkingstekort goed moet maken. Geen korting zou uiteindelijk misschien een grotere imagoschade opleveren. Het is en blijft een afweging. De heer Van Geest stelt dat de rekenrente van doorslaggevende betekenis is voor het vaststellen van de dekkingsgraad. Hij vraagt zich af wat de rekenrente nu is en hoever deze nu nog kan zakken? Wat, als we positief kijken en de rente gaat stijgen en die 3% niet meer wordt ingehaald, wat dan? De voorzitter antwoordt het volgende: Als iemand nu een uitkering heeft van 100,- dan gaat hij/zij naar 97,-. Wanneer het weer beter gaat en het Pensioenfonds een dekkingsgraad heeft van boven de 104,2% zal in eerste instantie de uitkering weer verhoogd worden naar 100. Er wordt geen nabetaling gedaan. Hiermee wordt bedoeld dat het gemiste deel van de uitkeringen niet wordt hersteld. Dat is de regeling. Voor renteafdekking hebben we een streefbeleid van 65%. Als de rente daalt met een volle procent, stijgen de verplichtingen met ca. 15%. Door renterisico af te dekken kan worden bewerkstelligd dat de dekkingsgraad niet met 15% daalt. Nu de rente voor ca. 65% is afgedekt houdt het in dat de dekkingsgraad met ongeveer 5% daalt. Wanneer de rente stijgt is het verhaal precies andersom. Dan stijgt de dekkingsgraad niet met ca.15% maar met ca. 5%. Fondsen die de rentebewegingen meer hebben afgedekt zijn minder hard gedaald maar zullen ook minder hard stijgen wanneer de rente stijgt. In het herstelplan wordt gerekend met de rente die gold eind Aan het begin van ieder jaar wordt het herstelplan geëvalueerd op basis van de rente die gold aan het einde van het voorafgaande jaar. Naar aanleiding van het antwoord van de voorzitter ontstaat er een discussie over wat de consequenties zijn wanneer de rente bijvoorbeeld naar 2% zakt. De gemiddelde rente is nu ca. 2,9%. De heer Van Geest geeft aan dat de rente naar 0% kan zakken. De voorzitter stelt dat dat theorie is. Verder wordt door de heer Batenburg gevraagd wat het effect van de korting van 3% is op de dekkingsgraad. Aangegeven wordt dat de dekkingsgraad gelijk is aan het vermogen gedeeld door de verplichtingen. Door de korting daalt de verplichting met 3% en zal het effect op de dekkingsgraad zijn dat deze ca. 3% stijgt. Verder wordt, naar aanleiding van een vraag van mevrouw Wiesemann, wat het effect is van de korting doorgenomen en op welke wijze de korting hersteld wordt. Wanneer het opgebouwde pensioen en dus ook de uitkering met 3% wordt gekort en de korting bijv. 100 is geweest wordt bij herstel het (gekorte) opgebouwde pensioen en ook de (gekorte) uitkering weer met 100 verhoogd. De heer Wierda geeft aan dat in de statuten staat dat er maximaal een periode van 5 jaar is waarop de inflatiecorrectie kan worden terugbetaald. Hij vraagt zich af of dit ook voor het herstel van de korting geldt. De voorzitter geeft aan dat dit niet het geval is en dat deze regeling uitsluitend geldt voor de inhaaltoeslagen en dit geregeld is in het pensioenreglement. De heer Wierda vraagt zich af of het dan mogelijk zou zijn om het reglement zodanig te wijzigen dat de inhaaltoeslagen gelden voor een periode van bijvoorbeeld 10 jaar in moeilijke tijden. De voorzitter vertelt dat er dan een generatieconflict ontstaat. De mensen die in die vijf jaar toetreden hebben hier geen recht op. Dat is een van de redenen waarom dit niet wordt gewijzigd. Daarnaast is het zo, dat als er geld overblijft voor toeslagen, dit dan ook wordt verdeeld onder de deelnemers. Dit is ook een vorm van het inhalen van toeslagen. De heer Van Berkel vraagt zich af of de uitkeringen die komen van Cordares voor vroegpensioeners, waarvoor het Pensioenfonds als servicedienst fungeert, als doorgeefluik, ook worden gekort. Aangegeven wordt dat die pensioenen niet gekort worden omdat deze ook geen deel uitmaken van het Pensioenfonds.. 5

6 De heer Brandenburg stelt dat de gedempte premieberekening is gebaseerd op de gemiddelde rente over een periode van de afgelopen 120 maanden. De korting wordt berekend op basis van toekomstige rente. Dit lijkt een disbalans. Is het een overweging te kijken of er een andere mogelijkheid is voor berekening van de premie bij werkgever. De voorzitter geeft aan dat de gedempte premie gehanteerd wordt als sturingselement binnen het Pensioenfonds. Voor het Pensioenfonds is er een andere optie om de premie te berekenen namelijk, de zuiver kostendekkende premie (dagrente). De zuiver kostendekkende premie komt momenteel neer op een premie van 40% van de pensioengrondslag. De zuiver kostendekkende premie fluctueert enorm met de rentestand. Dit is iets wat het Bestuur niet wil. Het Bestuur wil iets dat je beter kunt managen. Een premievaststelling op basis van dagrente is niet te managen. Op de website staan nog vragen en antwoorden; ik wil u het advies geven hier eens naar te gaan kijken ( keuze Vraag en Antwoord Dekkingsgraad en kortingsmaatregel ). De voorzitter sluit de vergadering om uur, onder dankzegging aan alle aanwezigen voor de goede vragen, en dankt het Pensioenbureau voor de goede organisatie. 6