Type hier het chapeau. Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel

Transcriptie

1 Type hier het chapeau Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel

2

3 Inhoud Samenvatting 4 1 Inleiding De belangrijkste keuzes Coproductie met ondernemers, omgeving en overheden De belangrijkste maatregelen Wat leveren de maatregelen op? Kosteneffectiviteit Hoe nu verder? Connecting Mobility en Beter Benutten 10 2 Maatregelen op de weg Maatregelen per locatie Verkeersmanagement en regionale afstemming 19 3 Mobiliteitsmaatregelen Mobiliteitsmakelaar Fietsgebruik aantrekkelijker Bedrijventerreinen beter bereikbaar via ov Onderzoek mogelijkheden bus Extra hulp aan transportsector Beperken woon-werkverkeer over het kanaal Belonen van gedragsverandering Maatregelen om bezoekers te blijven trekken 24 4 Communicatie: werken aan vertrouwen 25 5 Reisinformatie Maatregelen 27 6 Afgevallen opties 30 7 Bijlage: bereikbaarheidsstrategie en regionale kaders Randvoorwaarden bereikbaarheidsplan Bereikbaarheidsstrategie 33 Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 3

4 Samenvatting Om de regio IJmond bereikbaar te houden tijdens de renovatie van de Velsertunnel (2016), hebben Rijkswaterstaat, ondernemers en partners in de regio dit bereikbaarheidsplan uitgewerkt. Hierin staat een samenhangend pakket maatregelen dat ervoor zorgt dat het verkeer zo goed mogelijk kan blijven doorrijden. Coproductie met regio IJmond Het issue bereikbaarheid leeft sterk in de regio. Omdat de Velsertunnel tijdens de renovatie in 2016 negen maanden dicht gaat, vrezen mensen voor een verkeerschaos met dagelijks veel vertraging en opstoppingen. Daarom hebben ondernemers, de transportsector, inwoners, overheden en verschillende organisaties uit de regio actief meegewerkt aan de totstandkoming van dit plan. Zij krijgen immers direct met de verkeershinder te maken. Via zogeheten focusgroepen heeft de regio zijn bijdrage geleverd. De belangrijkste maatregelen De meest effectieve manier om het verkeer tijdens de renovatie van de Velsertunnel te laten doorrijden, is het spreiden van de verkeersstromen. Rijkswaterstaat kiest daarom voor twee hoofdomleidingen: Lokaal en regionaal verkeer dat nu door de Velsertunnel rijdt, gaat tijdens de renovatie via de Wijkertunnel en de A9. Lange-afstandsverkeer dat nu door de Wijkertunnel rijdt, kan tijdens de renovatie via verschillende routes kiezen voor de Coentunnels. Is er genoeg ruimte in de Wijkertunnel, dan wordt verkeer niet actief richting de Coentunnels gestuurd. De route over de Coentunnels gebruiken we dus alleen als het nodig is. Gerichte maatregelen op en langs deze routes zorgen er vervolgens voor dat het verkeer zo goed mogelijk kan blijven rijden. Dat zijn onder meer: Een tijdelijke extra rijstrook door de Wijkertunnel, met in beide richtingen een voorkeursstrook voor vrachtverkeer Extra verbindingswegen op de knooppunten Velsen en Beverwijk Permanente inzet calamiteitenbogen Optimalisatie van kruispunten op het lokale wegennet Een gelijkmatiger toestroom van verkeer de snelweg op Enkele belangrijke voorstellen op het gebied van mobiliteitsmanagement en communicatie: Een extra pont voor fietsverkeer Een spitsshuttle vanaf station Beverwijk Ruimere mogelijkheden voor de transportsector om bij de planning van routes rekening te houden met de situatie op de weg Beloning voor mensen die uit de spits blijven Proactieve en tijdige (reis)informatie Resultaat Zonder bereikbaarheidsmaatregelen heeft de renovatie van de Velsertunnel een flinke impact op verkeer in de regio; het is een project van hindercategorie zeer ernstige hinder. Zelfs binnen deze hoogste categorie kent de Velsertunnel bijzonder veel impact op de bereikbaarheid. 4 Rijkswaterstaat

5 Zonder maatregelen: veel hinder Berekeningen tonen inderdaad aan dat zonder maatregelen de hinder tijdens de spits fors is: een half uur tot een uur extra reistijd in de spitsrichting. Buiten de zomerperiode komt dat neer op zo n 10 tot 15 kilometer file. In de ochtendspits zou de file vanaf de Wijkertunnel helemaal terugslaan tot aan de aansluiting Uitgeest. s Avonds staat het verkeer dan vast in de andere richting: de file komt dan tot knooppunt Rottepolderplein. Deze opstoppingen zorgen er ook voor dat de doorstroming op toevoerende wegen matig is. Met maatregelen: 10 minuten extra vertraging plus omrijden Inzet van de maatregelen in dit plan vermindert deze verkeersoverlast aanzienlijk. De maatregelen werken het grootste deel van de hinder weg, zo n 60 tot 70 procent. De overgebleven overlast doet zich bijna uitsluitend voor tijdens de drukste momenten in de spits: De hinder in de spits komt neer op zo n 10 minuten extra reistijd plus de benodigde omrijtijd. Buiten de spitsuren (overdag en later op de avond) is de vertraging te verwaarlozen en blijft de hinder beperkt tot het omrijden via de alternatieve routes. De afsluiting van de Velsertunnel is dus voornamelijk een spitsprobleem. Drukke punten in de spits blijven er natuurlijk wel: dit zijn naar verwachting vooral de aansluiting IJmuiden (A22) en de weg door bedrijventerrein De Pijp. Samenwerken aan resultaat In het bereikbaarheidsplan staan de voorstellen waar de omgeving en Rijkswaterstaat voor willen gaan. Niet alle plannen zijn al even ver uitgewerkt. De komende maanden gaan alle betrokken partijen aan de slag om samen de voorstellen definitief te maken. Als transportondernemers vinden we de renovatie natuurlijk niet leuk, maar we snappen het wel. Transportondernemer IJmond Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 5

6 1 Inleiding De Velsertunnel is een belangrijke verbinding voor de regio IJmond. Dagelijks rijden er zo n 65 duizend voertuigen doorheen. De tunnel, met een leeftijd van bijna 60 jaar de oudste snelwegtunnel van Nederland, is toe aan een flinke renovatie. Vrijwel dagelijks veroorzaken te hoge vrachtwagens schade aan het tunneldak. Ook moeten veel installaties, zoals het blussysteem en de ventilatie, worden vervangen zodat deze voldoen aan scherpere veiligheidseisen. Daarom geeft Rijkswaterstaat de Velsertunnel in 2016 een grootschalige onderhoudsbeurt. De tunnel gaat daarbij in beide richtingen negen maanden dicht. Dat is nodig om de veiligheid van weggebruikers en wegwerkers te kunnen garanderen. Wat gaat er gebeuren? We vergroten de doorrijhoogte met 12 centimeter, zodat vrachtwagens minder snel schade veroorzaken en er minder hinder is op de weg. Tunnelinstallaties worden grondig gemoderniseerd of helemaal vervangen (zoals de ventilatie en het blussysteem). We passen de vluchtwegen aan. De Velsertunnel krijgt onder meer vluchtdeuren die op kortere afstand van elkaar liggen. Het wegdek in de tunnel wordt helemaal voorzien van nieuw asfalt. Impact Zonder aanvullende maatregelen heeft de renovatie van de Velsertunnel een flinke impact op verkeer in de regio; het is een project van hindercategorie zeer ernstige hinder. Zelfs binnen deze hoogste categorie kent de Velsertunnel bijzonder veel impact op de bereikbaarheid. Bereikbaarheidsplan Rijkswaterstaat beseft hoe belangrijk het is voor de economie van de IJmondregio om de bereikbaarheid tijdens de werkzaamheden op peil te houden. Vandaar dit bereikbaarheidsplan: een reeks samenhangende maatregelen die Rijkswaterstaat, ondernemers, inwoners en overheden hebben ontwikkeld om de verkeershinder tijdens de renovatie van de tunnel te verminderen. Het plan bestaat uit een mix van maatregelen waarmee we de verkeershinder kunnen beperken: Een extra rijstrook door de Wijkertunnel Verbeteren van alternatieve routes Mobiliteitsmaatregelen om anders reizen aantrekkelijker te maken (zoals ov-gebruik, pont, fietsen, spitsmijden) Maatwerk voor het bedrijfsleven (slim plannen, citymarketing) Communicatie 1.1 De belangrijkste keuzes Om een samenhangend pakket maatregelen te ontwikkelen, hebben de betrokken overheden eerst een bereikbaarheidsstrategie opgesteld (zie bijlage). Deze vormt de leidraad om vervolgens de meest effectieve maatregelen te bepalen. Dit zijn de belangrijkste keuzes: 6 Rijkswaterstaat

7 Spreid de grootste verkeersstromen. Geef prioriteit aan de belangrijkste omleidingsroutes en houd deze beschikbaar. Geef prioriteit aan het zakelijk verkeer (inclusief goederenvervoer). Stem wegwerkzaamheden goed af. Beperk de fileterugslag en bevorder de doorstroming op lokale wegen. Zet vol in op maatregelen om niet noodzakelijk autoverkeer uit de spits te halen. 1.2 Coproductie met ondernemers, omgeving en overheden Ondernemers, de transportsector, overheden en verschillende organisaties uit de regio zijn nauw betrokken bij het tot stand komen van dit plan. Zij krijgen immers direct met de verkeershinder te maken. Via zogeheten focusgroepen heeft de regio aan het plan meegewerkt. Hun wensen, zorgen en input vindt u hieronder beknopt weergegeven. Focusgroep transport In deze focusgroep zijn de transport- en distributiebedrijven uit de regio vertegenwoordigd, samen met brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN). Binnen de groep is veel aandacht voor de verkeersmaatregelen op de weg. De deelnemers toonden zich bezorgd over de doorstroming op het lokale wegennet (het onderliggend wegennet). Ook vroegen zij aandacht voor: venstertijden (verruiming mogelijkheden aan- en afvoer, nachtdistributie) openstellen van een tijdelijke extra rijstrook in de Wijkertunnel slim plannen van distributieroutes opstelplaatsen voor vrachtwagens om onnodige ritten door de regio te voorkomen realtime reisinformatie

8 Focusgroep werkgevers De focusgroep werkgevers zag vooral kansen op het gebied van (elektrisch) fietsen en het beter ontsluiten van bedrijventerreinen met pendeldiensten. Daarnaast gaven de bedrijven aan dat zij open staan voor onderlinge afspraken over aanvangs- en sluitingstijden en de uitwisseling van werkplekken. Daarnaast willen bedrijven die met veel flexwerkers werken, rekening houden met de woonlocatie van de werknemers. Focusgroep recreatie Deze groep ondernemers, waaronder horeca, strandexploitanten en de Beverwijkse Bazaar, verwacht geen grote problemen door de tunnelrenovatie. Voor deze groep is de doorstroming op het lokale wegennet een belangrijk issue. Goede bewegwijzering en actuele reisformatie zijn voor hen essentieel. Belangrijk is dat een groot deel van hun klanten buitenlandse toeristen zijn die de regio niet of slecht kennen. Gele omleidingsborden zijn voor deze mensen moeilijk te begrijpen. De recreatieondernemers pleiten Informatiebijeenkomst in de Velsertunnel (voorjaar 2014) ervoor om zoveel mogelijk aangepaste blauwe borden (in meer talen) te gebruiken. Zij stellen hun communicatiekanalen graag beschikbaar om klanten ook al voor vertrek te informeren. Focusgroep detailhandel Binnen de Beverwijkse detailhandel leeft één grote vrees: dat de klanten ten zuiden van het Noordzeekanaal straks wegblijven. Voor sommige bedrijven is dit misschien wel 40% van de klandizie. Na een aantal economisch moeilijke jaren rekenen sommige ondernemers met een faillissement als de tunnel negen maanden dicht gaat. Men vreest de gevolgen van een te negatieve beeldvorming over de bereikbaarheid. Dit is mogelijk schadelijker dan de feitelijke situatie op de weg. De detailhandel verwacht van Rijkswaterstaat daarom een sterke inzet op communicatie, zodat klanten weten waar ze aan toe zijn. Focusgroep zorg Het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk en andere zorginstellingen, zoals Heliomare, zijn in belangrijke mate afhankelijk van een goede verbinding over het Noordzeekanaal. In de eerste plaats voor het vervoer van hun patiënten en cliënten. Bij het Rode Kruis Ziekenhuis leeft bovendien de zorg dat negatieve beeldvorming over bereikbaarheid leidt tot een (forse) omzetdaling; bijvoorbeeld omdat huisartsen geen patiënten meer doorverwijzen of omdat ambulances het Noordzeekanaal niet meer willen kruisen. 1.3 De belangrijkste maatregelen De meest effectieve manier om het verkeer tijdens de renovatie van de Velsertunnel te laten doorrijden, is het spreiden van de verkeersstromen. Rijkswaterstaat kiest daarom voor twee hoofdomleidingen: Lokaal en regionaal verkeer dat nu door de Velsertunnel rijdt, gaat tijdens de renovatie via de Wijkertunnel en de A9. Lange-afstandsverkeer dat nu door de Wijkertunnel rijdt, kan tijdens de renovatie via verschillende routes kiezen voor de Coentunnels. Is er genoeg ruimte in de Wijkertunnel, dan wordt verkeer niet actief richting de Coentunnels gestuurd. De route over de Coentunnels gebruiken we dus alleen als het nodig is. 8 Rijkswaterstaat

9 Gerichte maatregelen op en langs deze routes zorgen er vervolgens voor dat het verkeer zo goed mogelijk kan blijven rijden. Dat zijn onder meer: Een tijdelijke extra rijstrook door de Wijkertunnel, met in beide richtingen een voorkeursstrook voor vrachtverkeer Extra verbindingswegen op de knooppunten Velsen en Beverwijk Permanente inzet calamiteitenbogen Optimalisatie van kruispunten op het lokale wegennet Een gelijkmatiger toestroom van verkeer de snelweg op Daarnaast krijgen mobiliteitsmanagement en communicatie veel aandacht. Zo willen Rijkswaterstaat, de provincie Noord-Holland, samenwerkingsverband IJmond Bereikbaar en betrokken wegbeheerders onder meer zorgen voor: Een extra pont voor fietsverkeer Een spitsshuttle vanaf station Beverwijk Ruimere mogelijkheden voor de transportsector om bij de planning van routes rekening te houden met de situatie op de weg Beloning voor mensen die uit de spits blijven Proactieve en tijdige (reis)informatie 1.4 Wat leveren de maatregelen op? Zonder bereikbaarheidsmaatregelen heeft de renovatie van de Velsertunnel een flinke impact op verkeer in de regio; het is een project van hindercategorie zeer ernstige hinder. Zelfs binnen deze hoogste categorie kent de Velsertunnel bijzonder veel impact op de bereikbaarheid. Zonder maatregelen: veel hinder Berekeningen tonen aan dat zonder maatregelen de hinder tijdens de spits inderdaad fors is: een half uur tot een uur extra reistijd in de spitsrichting (buiten de zomerperiode is dat zo n 10 tot 15 kilometer file). In de ochtendspits zou de file vanaf de Wijkertunnel helemaal terugslaan tot aan de aansluiting Uitgeest. s Avonds staat het verkeer dan vast in de andere richting: de file komt dan tot knooppunt Rottepolderplein. Deze opstoppingen zorgen er ook voor dat de doorstroming op toevoerende wegen matig is. Met maatregelen: 10 minuten extra vertraging plus omrijden Inzet van de maatregelen in dit plan vermindert deze verkeersoverlast aanzienlijk. De maatregelen werken het grootste deel van de hinder weg, zo n 60 tot 70 procent. De overgebleven overlast doet zich bijna uitsluitend voor tijdens de drukste momenten in de spits: De hinder in de spits komt neer op zo n 10 minuten extra reistijd plus de benodigde omrijtijd. Buiten de spitsuren (overdag en later op de avond) is de vertraging te verwaarlozen en blijft de hinder beperkt tot het omrijden via de alternatieve routes. De afsluiting van de Velsertunnel is dus voornamelijk een spitsprobleem. Drukke punten in de spits blijven er natuurlijk wel: dit zijn naar verwachting vooral de aansluiting IJmuiden (A22) en de weg door bedrijventerrein De Pijp. 1.5 Kosteneffectiviteit Zorgt het maatregelenpakket in dit plan er aantoonbaar voor dat de bereikbaarheid van de regio op niveau blijft? Om op deze vraag een antwoord te krijgen, heeft Rijkswaterstaat de kosteneffectiviteit van de maatregelen laten doorrekenen. Hiervoor is een zogeheten value engineeringanalyse gebruikt. Dat is een systematische methode om te bepalen wat een project precies oplevert. In de analyse zijn verschillende scenario s doorgerekend, van geen extra bereikbaarheidsmaatregelen tot uitvoeren van het hele pakket. Uit het onderzoek blijkt dat het hele pakket inclusief mobiliteitsmaatregelen het beste scoort (oordeel goed ). Ook laat de analyse zien dat het voor de bereikbaarheid van de regio minimaal nodig is om een tijdelijke extra rijstrook in de Wijkertunnel en extra keerlussen op de knooppunten Beverwijk en Velsen aan te leggen. De mobiliteitsmaatregelen zijn vooral belangrijk voor de doorstroming op de lokale wegen. Hoewel de mobiliteitsmaatregelen nog verder moeten worden uitgewerkt, is dus al wel duidelijk dat zij een kosteneffectieve investering zijn. We hebben nu al heel vaak te maken met opstoppingen in de Velsertunnel, dus we zijn wel wat gewend. Inwoner Beverwijk Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 9

10 1.6 Hoe nu verder? Dit bereikbaarheidsplan laat zien welke maatregelen Rijkswaterstaat, de provincie, gemeenten, ondernemers en de omgeving willen nemen om de IJmond tijdens de renovatie van de Velsertunnel bereikbaar te houden. Het is een document dat richting geeft; de komende maanden worden de verschillende voorstellen verder geconcretiseerd. Deze verdere uitwerking vindt plaats in de tweede helft van 2014 en in Uitwerking maatregelen op de weg Voor verkeer is een aantal grote maatregelen al concreet benoemd en onderzocht. Dit omdat deze maatregelen de basis vormen voor de rest van het pakket; bovendien kent de aanpassing van infrastructuur een langere realisatietijd. De noodzaak is daarmee groter om deze zo snel mogelijk tot in detail uit te werken en vervolgens aan te leggen. Ook worden de volgende zaken verder geconcretiseerd: Realisatie van extra digitale routeborden (dynamische route- informatiepanelen of DRIPs), doseerinstallaties en het opstellen van regelscenario s voor de aansturing hiervan. Waar komen extra DRIPs te staan? Welke tekst komt erop? Wanneer moeten de doseerinstallaties worden ingezet? Aanpassingen van kruispunten (zoals nieuwe belijning, extra opstelvakken en optimaliseren van groentijden). Welke kruispunten moeten worden aangepast en wat is er mogelijk? Op belangrijke routes meer data verzamelen over reistijden. Deze data willen we beschikbaar maken via service providers zoals TomTom, VID en de ANWB. Op welke routes is meer reistijdinformatie wenselijk? Hoe kunnen we deze informatie breed delen? Uitwerken incidentmanagementplan. Op welke routes moeten extra voorzieningen worden getroffen? Uitwerking mobiliteitsmaatregelen Veel van de voorgestelde mobiliteitsmaatregelen (zie hoofdstuk 3) werken wij samen met het bedrijfsleven verder uit. Doel is om al zoveel mogelijk maatregelen vanaf eind 2014/begin 2015 uit te voeren. Hiervoor is een taskforce in het leven geroepen, bestaande uit Rijkswaterstaat, IJmond Bereikbaar en een aantal vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. 1.7 Planning en vervolg Maatregelen op de weg Uitwerking en voorbereiding Tweede helft 2014 Uitvoering 2015 Mobiliteitsmaatregelen Uitwerking en voorbereiding Uitvoering Connecting Mobility en Beter Benutten Bij de renovatie van de Velsertunnel werkt Rijkswaterstaat samen met twee landelijke programma s op het gebied van verkeersmanagement en doorstroming: Connecting Mobility en Beter Benutten. Connecting Mobility is de uitvoerder van de Routekaart Beter Geïnformeerd Op Weg. Deze Routekaart vormt samen met het programma Beter Benutten de kern van de innovatieve aanpak waarmee minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu samen met Rijk, regio en bedrijfsleven de bereikbaarheid in de drukste regio s over weg, water en spoor wil verbeteren. We gebruiken het komende half jaar (vanaf de zomer van 2014) om in overleg met individuele bedrijven de voorgestelde maatregelen af te stemmen op hun specifieke situatie. De mobiliteitsmakelaar (zie paragraaf 3.1) speelt een belangrijke rol in dit proces. Hij onderhoudt de contacten en ondersteunt de bedrijven bij het uitrollen van de maatregelen. 10 Rijkswaterstaat

11 N203 Aansluiting Uitgeest Aansluiting Heemskerk Uitgeest Wijk aan Zee Haven IJmuiden Tata Steel Rode Kruis Ziekenhuis Bedrijventerrein Velsen-Noord Velserpont IJmuiden Aansluiting Beverwijk N197 Velsertunnel Heemskerk Beverwijk N197 N246 Knp. Beverwijk Woonboulevard Beverwijkse Bazaar Aansluiting Beverwijk-Oost Bedrijventerrein De Pijp Wijkertunnel N203 Krommenie Aansluiting IJmuiden N202 N246 N208 Knp. Velsen Velserbroek Noordzeekanaal Buitenhuizerpont Bloemendaal Haarlem Knp. Rottepolderplein N200

12 2 Maatregelen op de weg Maatregelen op de weg zorgen voor veruit de grootste afname van verkeershinder in de regio IJmond: 50 tot 60 procent minder. In dit hoofdstuk leest u om welke maatregelen het gaat en welk idee erachter zit. De meest effectieve manier om ervoor te zorgen dat het verkeer tijdens de afsluiting van de Velsertunnel kan blijven rijden, is het spreiden van verkeersstromen. Rijkswaterstaat en de wegbeheerders in de regio pakken dit aan door het verkeer via de Wijkertunnel, en wanneer nodig, door de Coentunnels te laten rijden: Lokaal en regionaal verkeer dat nu door de Velsertunnel rijdt, gaat tijdens de renovatie via de Wijkertunnel en de A9. Lange-afstandsverkeer dat nu door de Wijkertunnel rijdt, kan tijdens de renovatie via verschillende routes kiezen voor de Coentunnels. Is er genoeg ruimte in de Wijkertunnel, dan wordt verkeer niet actief richting de Coentunnels gestuurd. De route over de Coentunnels gebruiken we dus alleen als het nodig is. Als de bewegwijzering maar goed is, dan zijn we al erg geholpen. Ondernemer Beverwijk Op knooppunten en aansluitingen langs de omleiding via de Wijkertunnel (A9) legt Rijkswaterstaat extra verbindingswegen aan. Kruispunten op het onderliggend wegennet worden waar mogelijk aangepast om de nieuwe verkeersstromen goed te kunnen verwerken. Ook zorgt Rijkswaterstaat in samenwerking met betrokken wegbeheerders voor een gelijkmatiger toestroom van verkeer vanuit aansluitende lokale wegen. Dit gebeurt door het plaatsen van extra bewegwijzering, toeritdosering en het aanpassen van verkeerslichten. 12 Rijkswaterstaat

13 Rijden via Wijkertunnel De Wijkertunnel is tijdens de renovatie grotendeels bedoeld voor weggebruikers die anders door de Velsertunnel zouden rijden. Het gaat om lokaal noord-zuidverkeer tussen Beverwijk/Heemskerk, IJmuiden, Haarlem en Alkmaar. De belangrijkste maatregel hier is het inrichten van een tijdelijke extra rijstrook in beide richtingen (de huidige vluchtstrook). Ook komen er nieuwe verbindingswegen bij op de aansluiting IJmuiden en de knooppunten Velsen en Beverwijk. De nieuwe verbindingen zorgen ervoor dat lokaal verkeer zo makkelijk mogelijk de Wijkertunnel in kan; omrijden via knooppunt Rotterpolderplein of afrit 9 (bij Heemskerk) is dan niet nodig. Rijden via Coentunnels Tijdens de renovatie van de Velsertunnel rijdt het langeafstandsverkeer via meerdere routes naar de Coentunnels (over verschillende provinciale wegen en de A8). Zo kan het lange-afstandsverkeer zo goed mogelijk blijven doorrijden en ontstaat er meer ruimte in de Wijkertunnel. Daar profiteert het lokale en regionale verkeer weer van. De Coentunnels zijn tijdens de renovatie van de Velsertunnel vooral belangrijk voor verkeer vanuit Heerhugowaard, Alkmaar, Heiloo, Castricum en Uitgeest richting Schiphol/Amsterdam en omgekeerd. Rijkswaterstaat verwacht dat deze alternatieven na de volledige opening van de Coentunnel medio 2014 al aantrekkelijker worden. Om het verkeer richting Coentunnels beter te laten doorrijden, zetten Rijkswaterstaat en de provincie vooral in op het beter benutten van verschillende kruispunten en aansluitingen. Andere routes De route via het Sluizencomplex, via de pontjes bij Velsen, Spaarndam-Buitenhuizen en de Hemkade heeft maar een beperkte capaciteit. Vandaar dat de betrokken overheden ervoor kiezen om verkeer niet actief over deze alternatieve route te leiden. Er is op deze route straks ook geen extra reisinformatie te zien. Desondanks trekt de sluizenroute waarschijnlijk veel verkeer aan, wat gepaard gaat met overlast voor de directe omgeving. Samen met de gemeentes IJmuiden en Velsen onderzoekt Rijkswaterstaat hoe deze overlast beperkt kan blijven. Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 13

14 Renovatie Velsertunnel: overzicht maatregelen op de weg Legenda routes via de Wijkertunnel 11 routes via de Coentunnel De nummering van de tekstblokken komt overeen met de nummering van de maatregelen uit paragraaf Shuttlebus station Extra fietspont Tijdelijke extra rijstrook Voorkeursstrook vrachtverkeer Calamiteitenboog Keerlus knooppunt Velsen Keerlus knooppunt Beverwijk Turborotonde Verbeteren kruispunten Kleinere aanpassingen Aanpassen bewegwijzering richting Wijkertunnel Extra DRIP(s) Toeritdosering Aanpassen afrit Betere doorstroming Aanpassingen o.a. extra opstelstrook Aanpassen bewegwijzering richting Haarlem Toeritdosering Rijkswaterstaat

15 A22 Velsertunnel 1. Tijdelijke extra rijstrook Wijkertunnel A22 Velsertunnel 3. Permanente inzet calamiteitenbogen A9 Wijkertunnel A9 Wijkertunnel 2.1 Maatregelen per locatie 1. Tijdelijke extra rijstrook Wijkertunnel In de Wijkertunnel liggen twee rijstroken en een vluchtstrook. Tijdens de renovatie van de Velsertunnel richt Rijkswaterstaat de vluchtstrook in de Wijkertunnel in als extra rijstrook. Deze tijdelijke extra rijstrook wordt in beide richtingen aangelegd tussen de knooppunten Beverwijk en Velsen. Zo is er in de Wijkertunnel tijdens de afsluiting van de Velsertunnel meer ruimte om al het verkeer te verwerken. 2. Voorkeurstrook vrachtverkeer Wijkertunnel Om de doorstroming door de Wijkertunnel te optimaliseren, wordt één van de drie rijstroken in de Wijkertunnel ingericht als voorkeurstrook voor vrachtwagens. Dit zorgt ervoor dat vrachtwagens minder van rijstrook hoeven te wisselen, wat de doorstroming verbetert. Richting Alkmaar is de voorkeurstrook de rechter rijstrook. Zo kunnen vrachtwagens makkelijk de afrit Beverwijk Oost nemen. Richting Haarlem is de middelste rijstrook de voorkeurstrook voor vrachtverkeer. De vrachtauto s rijden dan al goed voorgesorteerd, omdat de rechter rijstrook overgaat in de calamiteitenboog naar de A22 richting IJmuiden. Dit voorkomt onnodige weefbewegingen van het verkeer bij de Wijkertunnel, is veiliger en beter voor de doorstroming. 3. Permanente inzet calamiteitenbogen Vanaf mei 2014 legt Rijkswaterstaat zogeheten calamiteitenbogen aan op de knooppunten Beverwijk en Velsen. Dit zijn extra binnenbochten die het mogelijk maken via de Wijkertunnel om te rijden als de Velsertunnel is gestremd. Tijdens de renovatie van de Velsertunnel worden deze nieuwe verbindingswegen gebruikt om ervoor te zorgen dat het lokale verkeer makkelijker via de Wijkertunnel kan. 4. Keerlus op knooppunt Velsen De uitdaging op de route via de Wijkertunnel is om verkeer vanuit IJmuiden en Velserbroek snel richting de Wijkertunnel te leiden. Dit bereiken we door de aanleg van een tijdelijke verbinding - een keerlus - op het knooppunt Velsen (niet te verwarren met de extra calamiteitenboog op dat knooppunt, zie punt 3). Dankzij deze verbinding van de A22 direct met de A9/knooppunt Velsen, hoeft lokaal verkeer vanuit IJmuiden richting de Wijkertunnel niet helemaal om te rijden via knooppunt Rottepolderplein. Na de renovatie van de Velsertunnel wordt de verbinding weer verwijderd, omdat deze dan zijn functie verliest. 4. Keerlus op knooppunt Velsen 16 Rijkswaterstaat

16 5. Keerlus op knooppunt Beverwijk Ook aan de noordkant van de Wijkertunnel, bij knooppunt Beverwijk, legt Rijkswaterstaat een tijdelijke verbindingsweg - een keerlus - aan. Deze weg, die de A9 direct met de A22 verbindt, is uitsluitend bestemd voor personenauto s en zorgt ervoor dat bedrijventerrein De Pijp wordt ontlast. Dit omdat er meer ruimte komt op de Wijkermeerweg. Ook is omrijden via afrit 9 (bij Heemskerk) dan niet nodig. Na de renovatie van de Velsertunnel wordt de verbinding weer verwijderd, omdat deze dan zijn functie verliest. 6. Turborotonde bij zuidelijke tunnelmond De aansluiting IJmuiden op de A22 is druk en heeft een maar een beperkte capaciteit. Daarom wil Rijkswaterstaat iets ten zuiden van de Velsertunnelmond een soort turborotonde aanleggen. Die zorgt ervoor dat verkeer vanuit Velserbroek en IJmuiden (en omgekeerd) eenvoudiger van en naar de Wijkertunnel kan rijden. Rijkswaterstaat onderzoekt met de milieudienst IJmond of de capaciteit van de aansluiting verder kan worden vergroot. 7. Verbeteren kruispunten N197 en N246 Tijdens de afsluiting van de Velsertunnel rijdt er meer verkeer via de N197 en de N246 van en naar de A9. Daarom kijken Rijkswaterstaat, Beverwijk, Velsen en de provincie samen hoe we de kruispunten op deze route kunnen aanpassen, zodat ze meer verkeer in deze richting kunnen verwerken. Dat kan bijvoorbeeld door vergroten van de opstelcapaciteit of door langer groen te geven aan verkeer van en naar de A9. 5. Keerlus op knooppunt Beverwijk 8. Kleinere aanpassingen op de aansluiting A22 Beverwijk Tijdens de renovatie kan verkeer op de aansluiting A22 Beverwijk makkelijker van de N197 de A22 op, omdat er geen verkeer vanuit de Velsertunnel komt. Om dit in goede banen te leiden, komt er op de A22 ter hoogte van de Velsertraverse een doorsteek van de toerit direct naar de hoofdrijbaan. Aanleggen van de doorsteek is mogelijk vanaf het moment dat de provincie Noord-Holland klaar is met eigen aanpassingen aan de traverse; de voorbereidingen hiervoor zijn inmiddels gestart. De provinciale werkzaamheden zijn ervoor bedoeld om het verkeer op de toerit naar de A22 beter te laten doorstromen. Voordat de renovatie van de Velsertunnel begint, is de provincie klaar met haar werkzaamheden. 9. Aanpassen bewegwijzering richting Wijkertunnel Tijdens de afsluiting van de Velsertunnel rijdt het lokale verkeer via de Wijkertunnel. De borden langs de weg zijn hier alleen nog niet op ingesteld. Rijkswaterstaat past de bebording daarom zo aan, dat het lokale verkeer snel naar de Wijkertunnel wordt geleid. Dit gebeurt in samenwerking met de provincie, de gemeente Velsen en de gemeente Beverwijk. Wijk 10. Extra DRIPs Elektronische informatieborden, voluit dynamische route-informatiepanelen (DRIPs), zijn belangrijk om weggebruikers snel van essentiële reisinformatie te voorzien. Daarom worden er extra DRIPs ingezet op de belangrijke keuzepunten langs de wegen in de regio. Deze maatregel werken Rijkswaterstaat, de provincie en betrokken gemeentes samen uit. 6. Turborotonde bij zuidelijke tunnelmond Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 17

17 N246 Krommenie 11. Dosering op A9 Om het verkeer op de A9 ter hoogte van de Wijkertunnel door te laten stromen en filevorming te voorkomen, beperken Rijkswaterstaat, de provincie en betrokken gemeenten de verkeersinstroom op de A9. Het gaat in eerste instantie om instroom van lange-afstandsverkeer vanaf de A9 Uitgeest en/of de A9 Rotterpolderplein richting Wijkertunnel; deze is tijdens de werkzaamheden immers bestemd voor het lokale en regionale verkeer. Mocht het nodig zijn de instroom verder te beperken, dan wordt ook het verkeer vanaf aansluiting A9 Beverwijk gedoseerd. 12. Aanpassen afrit A9 Beverwijk (rotonde) Momenteel wordt onderzocht of de rotonde onderaan de afrit A9 Beverwijk voldoende capaciteit heeft. Om fileterugslag op de snelweg te voorkomen, kan aanpassen van de rotonde uitkomst bieden. 14. Aanpassingen aansluiting N Een betere doorstroming op de N8, N203 en de N246 De verkeerslichten op de N8, N203 en N246 in de regio Zaanstad en Uitgeest moeten zo worden ingesteld dat het verkeer zo vlot mogelijk kan doorrijden van de A9 Uitgeest naar de Coentunnels (en omgekeerd). Dit zoeken Rijkswaterstaat, de provincie Noord-Holland en betrokken gemeenten samen uit. 14. Aanpassingen aansluiting N203-N246 De aansluiting van de N203 met de N246 is een belangrijk punt op de omleidingsroute: hier slaat verkeer op de N203 af richting de A8 en de Coentunnels. Op dit moment is er maar één opstelvak beschikbaar voor verkeer dat wil afslaan richting de Coentunnels (N246/A8). Tijdens de renovatie kan het verkeer hier gebruik maken van een extra opstelvak. Dat wordt aangelegd door de provincie Noord-Holland, die het extra vak gebruikt voor eigen werkzaamheden aan de Zaanbrug (die wordt tijdens de renovatie van de Velsertunnel aangepakt) en de brug bij Krommenie (dat werk is vóór de renovatie klaar). Het aandeel vrachtverkeer is in deze regio veel hoger dan in de rest van het land. Geef dus extra aandacht aan de transportsector. Ondernemer IJmond Door een rijstrook op de N246 (tussen de Kerkstraat en de aansluiting N203-N246) ter beschikking te stellen aan het verkeer op de omleiding, kunnen weggebruikers vanaf de N203 vrij invoegen. Het verkeer richting de Coentunnels kan dan vlotter doorrijden; voor de doorstroming op de N246 heeft dit nauwelijks gevolgen. De provincie Noord-Holland en Rijkswaterstaat onderzoeken samen of deze maatregel kan worden ingezet. 15. Aanpassen bewegwijzering richting Haarlem Dankzij de opening van de Coentunnels is het verkeer vanuit Zaanstad sneller via de A8 - A10 - A5 in Haarlem dan via de N246. De borden langs de weg geven dit alleen nog niet aan. Rijkswaterstaat past de bebording daarom zo aan, dat verkeer in de regio meer gebruik maakt van de route via de Coentunnels. Dit gebeurt in samenwerking met de provincie en betrokken gemeenten. 16. Mogelijk toeritdosering Momenteel onderzoekt Rijkswaterstaat het nut van toeritdosering langs de A8. Toeritdosering via verkeerslichten bij de opritten naar de snelweg zorgt ervoor dat verkeer gelijkmatiger de snelweg op komt, zodat invoegen makkelijker gaat en het verkeer beter door blijft rijden. 18 Rijkswaterstaat

18 2.2 Verkeersmanagement en regionale afstemming Onder verkeersmanagement vallen alle maatregelen die Rijkswaterstaat kan nemen om verkeer op de weg bij te sturen, zoals matrixborden, tekstkarren en doseerlichten. Het operationeel verkeersmanagement wordt tijdens de renovatie van de Velsertunnel aangestuurd vanuit de verkeerscentrale de Wijde Blik van Rijkswaterstaat in Velsen-Zuid en de verkeerscentrale van de provincie Noord-Holland. Hiervandaan wordt de verkeerssituatie 24 uur per dag in de gaten gehouden. Afstemmen werkzaamheden: RegioRegie Rijkswaterstaat, de provincie Noord-Holland, de samenwerkende wegbeheerders en ProRail stemmen hun verschillende werkzaamheden zo af, dat zij niet bijten met de renovatie van de Velsertunnel. Op die manier zorgen we ervoor dat weggebruikers niet te maken krijgen met allerlei werkzaamheden die tegelijk in de regio plaatsvinden. De afstemming gebeurt via RegioRegie: een werkvorm met een regiegroep (wegbeheerders) en een klankbordgroep (bedrijfsleven, hulpdiensten, openbaar vervoer, transportsector). Na afstemming en vastleggen van de uitvoering worden de werkzaamheden voor advies voorgelegd aan de klankbordgroep. Verkeersteam samenwerkende overheden Gecoördineerde inzet van verkeersmaatregelen (zoals toeritdosering en een verlaagde maximumsnelheid) wordt tijdens de werkzaamheden uitgevoerd door een centraal verkeersteam. Dit team bestaat uit verkeersdeskundigen van de gemeenten in de IJmond, de Milieudienst, de provincie en Rijkswaterstaat. Het verkeersteam monitort de effectiviteit van de maatregelen en stelt deze bij om het verkeer zo goed mogelijk te laten doorrijden. hulpdiensten besloten dat brandweer, politie en ambulance bij een calamiteit wél door de Velsertunnel heen kunnen. Zij hoeven dus niet om te rijden via de Wijkertunnel. Het verkeersgedeelte in het Crisisbestrijdingsplan van luchthaven Schiphol en het Rampenbestrijdingsplan van Tata Steel in IJmuiden wordt ook aangepast aan de nieuwe situatie op de weg tijdens de renovatie. 2. Bergingsvoertuigen op snelwegen én lokale wegen Ongevallen en gestrande vrachtwagens hebben tijdens de renovatie van de Velsertunnel een groot effect op de doorstroming. Daarom gaat er bij ongevallen direct een bergingsvoertuig op uit. Dit gebeurt op snelwegen, provinciale én gemeentelijke wegen. 3. Extra bergingsvoertuigen paraat De Wijkertunnel is tijdens de werkzaamheden erg belangrijk voor de doorstroming in de IJmond. Wanneer hier een ongeval gebeurt, stromen de wegen snel vol en kunnen bergingsvoertuigen moeilijk de plek van het incident bereiken. Daarom zet Rijkswaterstaat op strategische plaatsen bergingsvoertuigen klaar die snel ter plaatse kunnen zijn. Verkeersregelaars Rijkswaterstaat heeft goede ervaringen met de inzet van verkeersregelaars tijdens grootschalige wegwerkzaamheden. De verkeersregelaars worden alleen op de drukste momenten van de dag ingezet en aangestuurd door het verkeersteam en de verkeerscentrale van Rijkswaterstaat. Incidentmanagement Tijdens de afsluiting van de Velsertunnel zijn er bij incidenten minder alternatieve routes beschikbaar. Bij incidenten op en langs de route is het belangrijk dat nood- en hulpdiensten snel ter plaatse kunnen komen en dat de weg vlot weer wordt vrijgemaakt. Hieronder leest u hoe we hiervoor willen zorgen. Deze maatregelen worden verder uitgewerkt in een incidentmanagementplan. 1. Nood-en hulpdiensten De bereikbaarheid van de regio voor nood- en hulpdiensten is van het grootste belang en moet te allen tijde gewaarborgd zijn. Daarom hebben Rijkswaterstaat en de betrokken Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 19

19 3 Mobiliteitsmaatregelen De verkeers- en verkeersmanagementmaatregelen zijn bedoeld om het autoverkeer zo goed mogelijk te laten doorstromen op het wegennet. Daarnaast zet Rijkswaterstaat vol in op mobiliteitsmaatregelen. Dit zijn maatregelen waarmee we zoveel mogelijk auto s uit de spits willen halen die daar niet per se hoeven te zijn. Bij de mobiliteitsmaatregelen werken IJmond Bereikbaar, Rijkswaterstaat en bedrijfsleven intensief samen. We richten vooral op het autoverkeer dat straks in de spits gebruik maakt van de Wijkertunnel en de wegen ernaar toe. Hier is het verwachte oponthoud immers het grootst. Doel van deze maatregelen is om 1000 auto s met een herkomst of bestemming in de IJmond uit de spits te halen. Hiermee ontlasten we de Wijkertunnel en neemt het aantal auto s op de lokale wegen af. Doel is om al zoveel mogelijk maatregelen vanaf eind 2014/begin 2015 uit te voeren. 3.1 Mobiliteitsmakelaar De uitwerking en uitvoering van de mobiliteitsmaatregelen vergen veel kennis, overleg en afstemming met het bedrijfsleven. Hiervoor willen we gebruik maken van een mobiliteitsmakelaar. Dit is een bemiddelaar die bedrijven ondersteunt bij het succesvol invoeren van maatregelen. Denk aan effectieve inzet van communicatie en maatregelen gericht op het veranderen van reisgedrag onder werknemers. De mobiliteitsmakelaar gaat in het najaar van 2014 aan de slag en voert namens IJmond Bereikbaar zijn werkzaamheden uit. 3.2 Fietsgebruik aantrekkelijker Voor een deel van het lokale verkeer in de IJmond is de fiets straks een goed alternatief voor de autorit via de Wijkertunnel. Dit geldt zeker in de spits. Rijkswaterstaat neemt daarom een aantal maatregelen om het fietsgebruik tijdens de renovatie aantrekkelijk te maken. Extra fietspont Rijkswaterstaat zet tijdens de renovatie daarom een extra pont in. Een fietspont, uitsluitend voor fietsers en voetgangers, heeft daarbij de voorkeur. De aanmeervoorzieningen zijn al aanwezig. Wel is het nodig om de wachtvoorzieningen te verbeteren: er moet in elk geval een overdekte plek komen waar fietsers en voetgangers beschut kunnen wachten. De extra pont zorgt ervoor dat de fiets een aantrekkelijk alternatief kan zijn voor een rit met de auto. Zonder de extra pont is de fiets namelijk nauwelijks sneller dan de auto, zelfs als die via de Wijkertunnel rijdt. Bovendien is de capaciteit van de huidige pont in de spits al aan de krappe kant. 20 Rijkswaterstaat

20 Verbeteringen fietsnetwerk Om fietsen aantrekkelijk te maken, is het belangrijk om fietspaden op een aantal punten te verbeteren. Rijkswaterstaat overlegt op dit moment met gemeenten om te kijken welke knelpunten er zijn binnen het fietsnetwerk en hoe we deze kunnen aanpassen. Fietsstimulering via bedrijven Een actieve bijdrage van bedrijven is essentieel voor het stimuleren van het fietsgebruik. Zij kunnen immers hun werknemers het beste bereiken. Daarom stellen Rijkswaterstaat, IJmond Bereikbaar en het bedrijfsleven samen een fietsstimuleringsplan op. Essentie van dit plan is een beloning voor het gebruik van de fiets. Denk aan aanschafpremies en inkoopvoordeel bij lokale fietsleveranciers. De beloning is afhankelijk van het feitelijke gebruik. 3.3 Bedrijventerreinen beter bereikbaar via ov De trein kan een goed alternatief zijn voor autoverkeer over het Noordzeekanaal. Uit gesprekken met werkgevers komt naar voren dat we er dan wel voor moeten zorgen dat de bedrijventerreinen vanaf de stations goed bereikbaar zijn. Dit is nu onvoldoende het geval. De meest effectieve maatregel om de trein voor meer mensen aantrekkelijk te maken, bestaat dan ook uit het verbeteren van het zogeheten natransport: het vervoer vanaf het station naar de werkplek. Hiervoor maken Rijkswaterstaat en IJmond Bereikbaar zich sterk. Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 21

21 Shuttlebus in de spits Een spitsshuttle vanaf de stations (met name station Beverwijk) kan eraan bijdragen dat het openbaar vervoer voor werknemers een aantrekkelijke optie wordt. Als de exploitatie van de shuttle sluitend te maken is, kan de spitsbus ook na de renovatie van de Velsertunnel blijven rijden. Daarom bekijkt Rijkswaterstaat samen met de werkgevers in de regio of het loont om werknemers ov-arrangementen aan te bieden. Ook willen we ervoor zorgen dat werknemers hun auto of fiets goed bij het vertrekstation kwijt kunnen, zodat zij makkelijker de trein nemen. Mogelijk is hiervoor een uitbreiding van de P+R-voorzieningen nodig. Meer ov-fietsen De ov-fiets is een mooi alternatief mochten werknemers onverhoopt de spitsshuttle missen; het is een reismogelijkheid die mensen altijd ter beschikking staat. Station Beverwijk beschikt al over een selfservice uitgifte van ov-fietsen. Samen met IJmond Bereikbaar en ondernemers onderzoekt Rijkswaterstaat mogelijkheden om deze dienstverlening uit te breiden: denk aan meer ov-fietsen en het reserveren van eigen ov-fietsen voor werknemers. Treincapaciteit De verwachting is dat het aantal treinreizigers op de verbinding Uitgeest-Haarlem tijdens de renovatie toeneemt, maar dat NS de extra drukte met het bestaande materieel aankan. Mocht daar toch aanleiding toe zijn, dan gaat Rijkswaterstaat met de NS in gesprek over de mogelijkheden om extra capaciteit aan te bieden. 3.4 Onderzoek mogelijkheden bus Rijkswaterstaat, de provincie en de busvervoerder (nu Connexxion) onderzoeken op dit moment wat de beste manier is om de bus te laten rijden tijdens de renovatie van de Velsertunnel. Als die dicht is, kunnen de lijnen 73 en 74 hun normale route immers niet rijden. Daarom zijn er twee mogelijkheden in beeld: De bussen rijden via de Wijkertunnel. Reizigers maken een overstap op de pont IJmuiden- Velsen. Dit zou betekenen dat beide lijnen worden opgeknipt en aan de noord- en zuidzijde worden aangesloten op de pont. Dankzij de inzet van een extra fietspont (zie 3.2) blijft de extra reistijd bij deze optie binnen de perken. Wel is het zo dat in beide gevallen de reistijd langer wordt voor reizigers die met de bus het Noordzeekanaal over willen. Daarom verwachten wij dat de bus tijdens de tunnelafsluiting niet echt een alternatief is voor de auto. Onze ambitie is er op gericht in ieder geval het huidige aantal busreizigers te behouden. 22 Rijkswaterstaat

22 3.5 Extra hulp aan transportsector Rijkswaterstaat wil bedrijven binnen de transportsector helpen om de hinder op de weg te verminderen. Datzelfde geldt voor zorginstellingen die veel werken met vervoer van zorgbehoevende mensen van en naar woon- en dagbestedingslocaties. Dit kan door hun planning zo in te richten dat het aantal ritten over het Noordzeekanaal zo klein mogelijk blijft. Rijkswaterstaat denkt hierbij aan de volgende maatregelen: Actueel verkeersbeeld Rijkswaterstaat zorgt voor actuele informatie en webcams op een aantal cruciale punten. Hiermee kunnen de logistieke bedrijven (maar ook de planners van het zorgvervoer) op tijd kiezen voor een andere route. Ook zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat veelgebruikte routeplanners ruim op tijd kunnen worden aangepast aan de gewijzigde situatie. Zo heeft Transport en Logistiek Nederland al aangegeven het (lokale) weggennet rond de Velsertunnel in haar routeplanner aan te kunnen passen tijdens de werkzaamheden. Verruimen venstertijden Nagaan of venstertijden verruimd kunnen worden. Op een aantal specifieke plaatsen in de regio gelden regels over de tijden waarop mag worden geladen en gelost, de zogeheten venstertijden. Samen met de sector en betrokken overheden gaan wij na welke venstertijden verruimd kunnen worden, zodat vervoerders beter kunnen inspelen op de actuele verkeerssituatie. Extra opstelruimte en parkeerplaatsen vrachtwagens Nagaan of het mogelijk is om extra opstelruimte voor vrachtverkeer te realiseren, zodat vrachtwagens veilig kunnen wachten op het moment dat ze mogen doorrijden, zonder dat omrijden nodig is. Ook wil Rijkswaterstaat onderzoeken of het mogelijk is aan beide zijden van het kanaal beveiligde parkeerplaatsen voor vrachtwagens aan te leggen. Dit om onnodige ritten door de tunnel en op het onderliggend wegennet te voorkomen. Rijkswaterstaat en de mobiliteitsmakelaar (zie 3.1) werken deze maatregelen samen met de transportsector en overheden uit tot een uitvoeringsplan. 3.6 Beperken woon-werkverkeer over het kanaal Bedrijven aan weerszijden van het kanaal hebben aangegeven slim te kunnen samenwerken om tijdens de renovatie de hoeveelheid autoverkeer over het Noordzeekanaal te beperken. Ze hebben de volgende maatregelen voorgesteld: Stimuleren van thuiswerken en eerder/later reizen. Samen met de werkgevers gaan wij na wat ervoor nodig is om werknemers te verleiden eerder of later van huis/werk te gaan, zodat ze niet in de spits terecht komen. Naast het verstrekken van actuele reisinformatie gaat het vooral om het verruimen van de mogelijkheden voor werknemers om vaker thuis of op een andere locatie te werken. Uitwisselen van flexplekken Bedrijven en gemeenten aan weerszijden van het kanaal maken afspraken over het beschikbaar stellen van elkaars werkplekken. Onderling afstemmen van werktijden Door werktijden van verschillende bedrijven op elkaar af te stemmen (bijvoorbeeld op bedrijventerreinniveau) kan de hoeveelheid autoverkeer beter worden verspreid over de dag. Dit verbetert de bereikbaarheid van bedrijventerreinen. Gericht werven van tijdelijke krachten Een aantal bedrijven in de regio heeft veel tijdelijke krachten via uitzendbureaus in dienst. Bij de werving van deze krachten willen we samen met de uitzendbureaus de woonlocatie beter afstemmen op de werklocatie. De uitwerking van deze maatregelen maakt deel uit van de werkgeversaanpak, die in samenwerking met IJmond Bereikbaar wordt opgezet. 3.7 Belonen van gedragsverandering Veel van de mobiliteitsmaatregelen zijn gericht op (duurzame) gedragsverandering van automobilisten in de regio. Om mensen te stimuleren anders te gaan reizen, willen we samen met IJmond Bereikbaar en het bedrijfsleven één overkoepelend loyaliteitsprogramma opzetten met bijbehorende communicatieaanpak. Dat betekent dat we mensen belonen als zij bijvoorbeeld meer thuiswerken, de fiets of het openbaar vervoer pakken, of op en andere manier de spits mijden. Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 23

23 Het hoeft overigens niet per se om een financiële beloning te gaan. Uit het rapport Grip op Gedrag (Platform Beter Benutten, december 2013) blijkt zelfs dat grote beloningen vaak averechts werken. Kleine, soms immateriële vormen van beloning spreken de eigen motivatie veel meer aan, zodat mensen minder snel terugvallen in het oude gedrag als de beloning wegvalt. Belangrijk is ook dat we binnen het overkoepelende programma werken met verschillende, kleinere doelgroepen die we een passende beloning kunnen aanbieden (denk aan korting bij fietsaankoop, een persoonlijke loyaliteitspas, of een communitycard die recht geeft op kortingen en het gebruik van voorzieningen). Hiermee willen IJmond Bereikbaar en Rijkswaterstaat al ruim voor de start van de werkzaamheden beginnen. 3.8 Maatregelen om bezoekers te blijven trekken Voor de detailhandel en recreatiesector in de regio IJmond is het van levensbelang dat hun klanten tijdens de renovatie van de Velsertunnel blijven komen. De angst leeft dat klanten die het Noordzeekanaal over moeten, straks kiezen voor de concurrent aan de andere zijde van het kanaal. Ook het Rode Kruis Ziekenhuis vreest dat patiënten wegblijven, mede omdat huisartsen hen niet meer zo snel doorverwijzen en ambulances voor een ander ziekenhuis kiezen. Omdat er buiten de spits straks nauwelijks sprake is van extra reistijd, is de beeldvorming over de bereikbaarheid dus mede bepalend voor de vraag of klanten inderdaad weg blijven. Een reëel beeld Samen met de omgeving gaat Rijkswaterstaat daarom na hoe we ervoor kunnen zorgen dat inwoners en bezoekers van de regio een realistisch beeld hebben van de bereikbaarheid van de regio. Bijvoorbeeld door de juiste informatie aan te leveren, en samen met de sector communicatiekanalen optimaal te benutten. Citymarketing Daarnaast wil de detailhandel, in overleg met de gemeenten, op zoek naar manieren om het aanbod en de stad juist nu aantrekkelijker te maken en daarmee de afname van de bereikbaarheid als het ware te compenseren. Hierbij denkt men onder andere aan het slim inspelen op de parkeerbehoefte van klanten en het optimaal benutten van de kansen van citymarketing. Als gemeente proberen we steeds kritisch te zijn op wat Rijkswaterstaat doet. Wethouder Velsen 24 Rijkswaterstaat

24 4 Communicatie: werken aan vertrouwen Openheid en transparantie, dialoog en eerlijkheid zijn essentieel om ervoor te zorgen dat de omgeving weet wat zij Type kan verwachten. hier de hoofdstuk Rijkswaterstaat inleiding, geeft deze bij tekst de renovatie begint altijd van op de de Velsertunnel helft van de daarom pagina veel en bouwt aandacht naar aan boven communicatie. op. Maatschappij, politiek, lokale bestuurders, ondernemers en inwoners in de IJmond verwachten van Rijkswaterstaat transparante communicatie over de renovatie van de Velsertunnel. Daarbij gaat het om informatie over de noodzaak van de renovatie, de impact op de omgeving en de uitvoeringsplanning. Maar het gaat vooral over de vraag: wat gaan we er met elkaar aan doen? Mensen vrezen immers voor de gevolgen voor de bereikbaarheid en verwachten dat Rijkswaterstaat er alles aan doet om hun gemeente, bedrijf en woning bereikbaar te houden. Men is bereid om mee te denken over de oplossingen. Modern omgevingsmanagement Vanuit de omgeving is er inmiddels iets meer begrip voor de renovatie en de daarbij gepaard gaande afsluiting van de Velsertunnel. Maar dit begrip is broos. We hebben nog een lange en intensieve weg te gaan. Rijkswaterstaat zorgt daarom op alle niveaus voor een duidelijk verhaal en een concrete aanpak, die we samen met ondernemers, bewoners, overheden en andere organisaties in de IJmond en daarbuiten opstellen. Hiervoor is samen met gemeenten en provincie een overkoepelend communicatieplan opgesteld. Dit is essentieel om ervoor te zorgen dat de omgeving weet wat zij kan verwachten. Modern omgevingsmanagement samen met de betrokken stakeholders, daar gaat het Rijkswaterstaat om. We hebben het hier immers over werkzaamheden in de hoogste hindercategorie. Minder hinder-aanpak Communicatie is een essentieel onderdeel van onze Minder Hinder-aanpak. Een belangrijke bron van ergernis en hinderbeleving is immers onduidelijke of ontbrekende informatie. Dat geldt zowel vóór als tijdens de werkzaamheden. Wat kan de regio IJmond van Rijkswaterstaat verwachten? Proactieve en tijdige informatie. Goed en tijdig informeren is een effectieve maatregel om hinder te voorkomen of te beperken. Oprechte openheid in strategie en uitvoering. Verbindende communicatie die werkt aan vertrouwen. Veel ruimte voor interactie en luisteren. Bereikbaarheidsplan renovatie Velsertunnel 25