Ev E e v nt t o p p 3 juni juni 2008 BRPN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ev E e v nt t o p p 3 juni 2 008 3 juni 2008 BRPN"

Transcriptie

1 Event op 3 juni 2008

2 Mededelingen LinkedIn Werkgroepen BRPN Meeting 9 September CBS (SBVR NIAM) Oktober Achmea November ABP (onder voorbehoud) Januari IND samen met BPM Forum Overige relevante data: EBRC SBVR - Foundation 23 September NAF InsightBRM 1ste week oktober training SBVR LibRT/ ISES

3 Stellingen 1. Routinematig werk automatiseren is goedkoper dan outsourcing 2. Bedrijfsregels zijn geen beleid 3. Programmacode is geen bedrijfsregel 4. Bedrijfsregels worden gebruikt om een bedrijf te besturen 5. De dagen van traditionele softwareontwikkeling op basis van software engineering zijn geteld 6. Wanneer stop ik iets in een BRE en wanneer in een proces tool 7. Het beheren van bedrijfsregels vereist meer sociale dan technische competenties

4 Uwbedrijfgeregeldmet BRM Het boek Auteurs NAF Insight BRM NBC Nieuwegein op 23 september Alcedo Coenen (AtosOrigin) Leo Hermans (Everest) Matthijs van Roosmalen (student Radboud Universiteit Nijmegen) Silvie Spreeuwenberg (LibRT) Publicatie: september 2008 Het boek is tot stand gekomen dankzij ondersteuning van het Nederlands Architectuur Forum en wordt uitgegeven door SDU Doelgroep In eerste instantie de Nederlandstalige beslisser (CxO), met name de CEO, CFO, COO en CIO In tweede instantie is het boek ook interessant voor consultants, bedrijfskundigen en organisatieveranderaars die een introductie in het onderwerp willen

5 Uw bedrijf geregeld met BRM Nieuwe balans tussen business en ICT Regels moeten worden geregeld Regelen van regels loont Zonder regels geen bedrijf Regelen van regels vergt een groeiproces Regelen van het bedrijf leidt tot Business Engineering Omgaan met regels is een competentie Praktijkcases

6 Regels moeten worden geregeld Onderwerpen Waar komen bedrijfsregels vandaan? Begrippenkader en voorbeelden Organisatorische context Business Rule Management

7 Regels moeten worden geregeld Waar komen bedrijfsregels vandaan? Seculiere en religieuze wetgeving Codex van Hammurabi (ong v. Chr.) Tien Geboden en de Wet van Mozes (ong v. Chr.) 4 e gebod: Eer uw vader en uw moeder Ingeval een man een stier of een schaap steelt en, dient hij vijf stuks rundvee te vergoeden voor de stier en Joodse Talmoed: vergaande concretisering Op de sabbat is het doden van een luis toegestaan, maar het doden van een vlo niet Nieuwe testament: terug naar essentie Wet van Mozes Wet- en regelgeving 1795 Bataafse republiek: scheiding kerk en staat Nadruk op uitgangspunten i.p.v. op concrete direct toepasbare regels (jurisprudentie) C o n c r e t e r Het is eenieder verboden zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt (kan worden) veroorzaakt (Wegenverkeerswet) Hij die zich in kennelijke staat van dronkenschap op de openbare weg bevindt, wordt gestraft met hechtenis (Wetboek van strafrecht) Rood licht: stop (Wegenverkeerswet)

8 Waar komen bedrijfsregels vandaan? Besturing van bedrijven De gilden Ondernemerschap van middeleeuwen tot 18 e eeuw Regels voor deelname, kwaliteit, welzijn en organisatie Gildeleden moeten altijd de beschikking over wijn hebben De industriële revolutie: het machine denken (Taylor) Processen als sequentiële ketens met hoge mate van specialisatie Veel geformaliseerde concrete regels voor coördinatie, beheersbaarheid, efficiency en kwaliteit (topdown besturen) Machine denken leeft voort in procesoptimalisatie (Lean, Six Sigma) Balans tussen topdown besturen en delegeren naar de werkvloer Efficiënt flexibiliseren van de productie De helpdesk moet open zijn op werkdagen van 9 tot 17 uur Toekenning van leningen groter dan ,- moet worden gefiatteerd door een afdelingshoofd

9 Waar komen bedrijfsregels vandaan? Besturing van bedrijven De grenzen van het machine denken Einde 20 e eeuw: te starre procedures, niet voldoende wendbaar Sociotechnische benadering: multidisciplinaire teams Werkwijze niet in detail voorschrijven, maar uitgangspunten en regels meegeven, zoals bij sport Uitdaging zit in communiceren van de actuele regels De ICT-revolutie: de programmeerbare machine Programmeren = regels overbrengen naar de computer Zeer consistent, concreet en correct, anders gaat het altijd fout Massa-individualisering kwam binnen handbereik Problemen met wendbaarheid indien regels opgenomen in procedures Productie- en procesindustrie tonen de weg Generiek proces (lopende band, plant) met variatie door regelgebaseerde beslissingen (regelgestuurde robots, controls) De grenzen van de programmeerbare machine Nieuwe balans zoeken tussen mens en machine Routinewerk verdwijnt, kenniswerk wordt de norm

10 Regels moeten worden geregeld Begrippenkader en voorbeelden Richtlijn die een noodzakelijkheid of verplichting uitdrukt Richtlijn die als kader fungeert voor de uitvoering van beleid of toepassing van regelgeving Stelling die dient als communicatiemiddel om een aspect van een georganiseerd verband te richten, definiëren of beperken Regels die gelden binnen de context van de bedrijfsvoering en die onder jurisdictie van het bedrijf vallen Wijze waarop een bedrijfsregel in de bedrijfsvoering is opgenomen Stellen van doelen, middelen en een tijdpad in onderlinge samenhang. (Communicatie-) middel om te zorgen dat alle neuzen dezelfde kant opstaan en opgaan. Concretisering van een uitgangspunt die niet beperkt maar daarentegen wijst op een bepaalde vrijheidsgraad

11 Regels moeten worden geregeld Begrippenkader en voorbeelden Veiligheidop de bouwplaats heeft een hoge prioriteit Het is toegestaan een huwelijk te voltrekken tussen twee personen met hetzelfde geslacht Op de bouwplaats moeten gecertificeerde helmen worden gedragen Goede klanten moeten worden beloond met privileges Bord bij ingang dragen van een helm is verplicht, met verwijzing naar instructie in handboek veiligheid, waarin staat vermeld dat de helm moet zijn goedgekeurd door Kema Portier die iedereen aan de ingang controleert op het dragen van de juiste helm Iedere gouden klant moetaltijdtoegang tot een gunstig gelegen parkeerplek krijgen Verstrekken van een pasje aan gouden klanten waarmee zij de slagboom bij de VIP parkeerplaats kunnen openen

12 Regels moeten worden geregeld Voorbeelden van bedrijfsregels Iedere klant moet zijn toegekend aan een accountmanager voordat hij een order mag plaatsen. Iedere klant moet als een gouden klant beschouwd als hij meer dan 12 orders per kalenderjaar plaatst. Iedere gouden klant moet altijd toegang tot het warenhuis krijgen. Iedere order groter dan 1000,- mag niet worden geaccepteerd zonder een kredietcontrole. Geen enkel product mag geleverd worden voordat de klant betaald heeft. Binnen 24 uur na ontvangst van een aanvraag moet een offerte zijn uitgebracht.

13 Regels moeten worden geregeld Organisatorische context

14 Regels moeten worden geregeld Business RuleManagement BRM is een georganiseerde discipline gericht op het effectueren van bedrijfsstrategie en -beleid en op het continu verbeteren van de bedrijfspraktijk door het formuleren, categoriseren, onderhouden, beheersen, implementeren en gebruiken van bedrijfsregels in de levenscyclus van de business. BRMstelt de besturing van een bedrijf in staat om het eigenaarschap van bedrijfsregels op zich te nemen en daarmee de besturing van de bedrijfsvoering te verbeteren. Bedrijfsregels zijn een vorm van richtlijnen die richting geven aan het gedrag van een organisatie in de vorm van afdwingbare regels.

15 Regelenvan regelsloont Onderwerpen BRM verbetert de kwaliteit van de besturing van de organisatie resulterend in een grotere wendbaarheid, transparantie en efficiëntie Relatie met BPM/SOA Deze disciplines claimen dezelfde voordelen Wendbaarheid Transparantie Efficiëntie Waarom beginnen met BRM? Omdat Uw bedrijf wordt bestuurd en dat gebeurt op basis van regels. Wanneer beginnen met BRM? => Wanneer beginnen met verbeteren van het beheer van Uw bedrijfsregels?

16 Regelenvan regelsloont Relatiemet Business Process Management Procesregels bepalen processen Bovenliggenderegels die beperkingen opleggen en richting geven aan processen Processtroom implementeert deze regels, maar het kan ook wendbaar via regels en een rule engine(dynamic BPM) Taakregels verdiepen processen Onderliggenderegels die beperkingen opleggen en richting geven aan de uitvoering van activiteiten Bijv. beslisregels Bij voorkeur nietimplementeren als starre procedurele werkstroom Rule Engine Regel A Regel B Regel C

17 Regelenvan regelsloont Relatiemet SOA Business services aangeboden als systeemservices Regels t.a.v. gebruik van een business service Regels t.a.v. selectie van een service Regels uit SLA voor servicegebruik Generieke business services (bijv. salarisadministratie) Specialisatie via parameters is nogal beperkt en wordt snel te complex De bedrijfsregels van de afnemer moeten worden toegepast (bijv. verschillende CAO s) Regels vooraf afstemmen Standaardisatie voor weergave van regels is gewenst Regels doorgeven bij gebruik van de service Standaardisatie van uitwisseling van regels is een must

18 Regelenvan regelsloont Wendbaarheid Wat?: Regelwijzigingen t.g.v. wijziging Wet- en regelgeving Strategie en beleid Markt met als gevolg wijziging in doelgroep en producten Reorganisatie bijv. n.a.v. fusie Waarom?: Systemen en procedures zijn vaak niet goed aan te passen Hoe? Bedrijfsregels procedureel programmeren is te omslachtig en star Bedrijfsregels scheiden van procedures Gebruiken van business rule engines en rule repositories Overgaan van IT-gedreven naar integrale business-gedrevenontwikkeling met (vrijwel) directe executie Regels op een gestandaardiseerde consistente manier weergeven gebaseerd op een gedeeld begrippenkader (SBVR) Ook uitzonderingen kunnen goed geregeld worden Wat niet geregeld is, is toegestaan in de context van de cultuur Door de grens tussen vrijheid en regels te beheersen wordt starheid vermeden

19 Regelenvan regelsloont Transparantie Wat?: Transparantie is van belang voor Bevorderen vertrouwen van klanten in de dienstverlening Voorkomen van klachten en bezwaren Behalen van een certificering Verbetering van samenwerking met ketenpartners Verantwoording afleggen aan toezichthouders Voorkomen dat directie in de gevangenis belandt Waarom?: Er is nu vaak onvoldoende inzicht in en overzicht van de toegepaste (geïmplementeerde) bedrijfsregels Regels worden niet, verkeerd of inconsistent toegepast: nobody knows Hoe? Bedrijfsregels expliciet maken op één plaats (single source) Bedrijfsregels op een heldere en voor alle betrokkenen begrijpelijke wijze communiceren BRM proces transparant maken Vastleggen wat of wie de bron en eigenaar is van de regels (audittrail) Vastleggen in welke situaties een regel van toepassing is Vastleggen hoe regels geïmplementeerd zijn

20 Regelen van regels loont Efficiëntie Wat?: De bedrijfsvoering is niet goed geoptimaliseerd Paniek breekt uit als bepaalde medewerkers vertrekken De kwaliteit van beslissingen is niet consistent Medewerkers zijn veel tijd kwijt met dingen uitzoeken Het wiel wordt steeds opnieuw uitgevonden Hoge personeelskosten voor routinewerk Boze klanten door starre en/of ondoorzichtige procedures Waarom?: Optimaliseren loopt snel vast: eerst innoveren Hoe? Beslissingondersteunende systemen op basis van o.a. regels Kennisbank waarin toepasselijke regels (contextafhankelijk) kunnen worden gevonden Regels beschikbaar stellen via intranet, elektronische handboeken of WIKI s

21 Zonderregelsgeenbedrijf Onderwerpen Toepassingswijzen van bedrijfsregels Besturingsmiddel Ontwerpregels Communicatiemiddel Kennisdrager Bedrijfslogica Implementatievormen van bedrijfsregels

22 Toepassingswijzenvan bedrijfsregels Besturingsmiddel Enterprise Decision Management Business Intelligence

23 Toepassingswijzenvan bedrijfsregels Ontwerpregels Bedrijfsregels voor architecten Het klantcontactcentrum moet op één fysieke locatie gevestigd worden. Persistentie moet altijd gerealiseerd worden met een relationeel DBMS

24 Toepassingswijzenvan bedrijfsregels Communicatiemiddel Mensen en machines spreken een andere taal Machines doen wat ze gezegd wordt, mensen lang niet altijd Bij machines is de primaire ontvanger de ontwikkelaar Regels voor (ontwikkelaars van) machines moeten verder worden geconcretiseerd Iedere klant moet zich legitimeren Voldoende voor baliemedewerker Onvoldoende voor machine

25 Toepassingswijzenvan bedrijfsregels Kennisdrager

26 Toepassingswijzenvan bedrijfsregels Bedrijfslogica Gedrag van de applicaties wordt vrijwel nooit op een formele manier gespecificeerd, maar wordt overgelaten aan de interpretatie van de ontwikkelaar Dit lag voor de hand omdat programmeren het tot uitdrukking brengen van regels is BRM tilt bedrijfslogica naar bedrijfsniveau

27 Implementatievormenvan bedrijfsregels Relatiemet redenenvoorbrm Probleem Impliciete regels Regels in teksten Min of meer systematische regels Redenen voor BRM (hoofdstuk 2) Behoud X - - Efficiëntie Toegankelijkheid en vindbaarheid X X - Wendbaarheid Betekenis X X X Efficiëntie Transparantie X X X Transparantie Wijzigbaarheid - X X Wendbaarheid Overzicht - X X Efficiëntie Consistentie X X X Efficiëntie

28 Regelen van regels vergt een groeiproces Onderwerpen Groei naar volwassenheid: CMMI-Dev Informatiemanagement perspectief Business Rule Maturity Model (BRMM) Volwassenheid in de hedendaagse praktijk Capaciteitsniveau van de praktijkcases Ander gezichtspunt op volwassenwording

29 Regelen van regels vergt een groeiproces Groei naar volwassenheid: CMMI-Dev

30 Regelen van regels vergt een groeiproces Informatiemanagement perspectief

31 Regelen van regels vergt een groeiproces Business RuleMaturityModel (BRMM) Onbewust van bedrijfsregels Kennis van expliciet gemaakte bedrijfsregels Wendbaarheiddoor controle over de levenscyclus van bedrijfsregels Implementatie nog door ICT Consistentop organisatieniveau en aangeslotenop zowel beleid als implementatie Integratie met BPM en EA Business gedreven ontwikkeling: Business Engineering Voorspellend Integratie met BI en CPM Enterprise Decision Management (EDM) Rentmeesterschap Value Chain Management

32 Regelen van regels vergt een groeiproces Volwassenheid in de hedendaagse praktijk Business Rule Maturity Meeste dienstverleners: 0-1 Vooruitstrevende dienstverleners: 1-2 Innovatieve marktleiders: 2-3 Business Process Maturity Looptvoorop BRM Drijvende kracht achter invoering BRM Dynamisch BPM Gartner Bedrijfsprocessen, bedrijfsregels, events en services Geen optie, maar een noodzaak Rule engines nemen de rol van procedurele process engines over Niveau3 = BPM & BRM &EA => Business Engineering

33 Regelen van regels vergt een groeiproces Capaciteitsniveau van de praktijkcases Case BPMM BRMM Toelichting(volgende stappen) Achmea Aspecten van niveaus 4 en 5 gerealiseerd Inrichting bedrijfspraktijk op niveau 1-2 Inrichting bedrijfspraktijk doelgericht verbeteren ELQ End-to-end business gedreven ontwikkeling Noggeenformelespecificatievan bren bp Formele specificatie van br en bp inrichten IVW? 2-3 Business gedreven ontwikkeling door specialisten Scope beperkt tot afdeling Scope verbreden en aansluiten op bedrijfsbesturing KLM n.v.t. 2 Bedrijfsregels als business requirements Scope beperkt tot afdeling, wel projectoverstijgend Aansluiting implementatie verbeteren en scope verbreden LEI 3 3 End-to-end business gedreven ontwikkeling Helemaal geen inbreng meer van programmeurs Momenteel geen behoefte aan verdere verbetering

34 Regelen van regels vergt een groeiproces Ander gezichtspunt op volwassenwording Balans bewaren tussen maken en groeien Bedrijfssystemen zijn complexe adaptieve systemen Orde ontstaat vanzelf, kan niet worden gestuurd, maar alleen worden beïnvloed De historie van het systeem is onomkeerbaar Toekomst van het systeem is niet goed voorspelbaar. Valkuil Meten is weten = Meten is de rest vergeten Oplossingsgericht i.p.v. probleemgericht veranderen Middle-out in plaats van ondersteboven (Achmea case) Stapsgewijs inrichting bedrijfspraktijk verbeteren van niveau x naar 3 Tegelijkertijd de bedrijfsbesturing verbeteren ofwel invulling geven aan niveau 4 en 5 Verbetering inrichting bedrijfspraktijk doelgericht aansturen

35 Regelen van het bedrijf leidt tot Business Engineering Onderwerpen De noodzaak voor een nieuwe discipline Het dilemma van Software Engineering Waarom een ander paradigma? Business Engineering Integrale veranderstrategie Hernieuwde rol voor software engineering Impact van Business Engineering op inrichtingsproces De nieuwe rol van Business Engineer Organisatorische veranderingen Wat nu?

36 De noodzaak voor een nieuwe discipline Het dilemma van Software Engineering Trend: vergaande digitalisering van de dienstverlening Software als hulpmiddel => business service Verschuiving van routinewerkers naar kenniswerkers Kenniswerkers nemen complexe en exceptionele beslissingen onderhouden bedrijfskennis in informatiesystemen worden betrokken via informatiesystemen worden ondersteund door informatiesystemen (ook samenwerking) Wendbaarheid business = wendbaarheid software Software engineering kan de vereiste complexiteit niet aan en kan de wendbaarheid van de business niet volgen Grote afstand tussen bedoeling en resultaat Verborgen bedrijfsregels

37 De noodzaak voor een nieuwe discipline Het dilemma van Software Engineering Grote afstand tussen bedoeling en resultaat Dubbele aansturing terwijl voorspelbaarheid afneemt Teveel vertaalslagen Verborgen bedrijfsregels Bedrijfsregels verbergen in programmacode Bedrijfsregels worden gezien als de kern van de software die niet verandert: ze worden in beton gegoten Gartner: You cannot code your way into the future Software Engineering is een technologie gedreven paradigma

38 De noodzaak voor een nieuwe discipline Waarom een ander paradigma? Software moet intelligent kunnen communiceren met klanten en partners op basis van bedrijfsregels Dit vraagt om sturing van dialogen door bedrijfsregels Software moet in staat zijn om routinematig te beslissen en om beslissingen te verklaren Dit vraagt om beslissingsintelligentie op basis van bedrijfsregels Software moet eenvoudig en snel aan te passen zijn, in nauwe samenhang met aanpassingen in operationele organisatie Ontwikkelaanpak moet in hoge mate evolutionair zijn Aanpassingen door op de bedrijfspraktijk gerichte mensen Resultaat van aanpassingen direct testen en simuleren Snel in productie in productie nemen Als bedrijfspraktijk in hoge mate wordt opgenomen in software dan wordt engineering van software feitelijk engineering van business

39 Business Engineering Integrale veranderstrategie Business Engineering is de discipline die gericht is op de integrale en wendbare inrichting van de bedrijfspraktijk op een door de business gedreven manier Kenmerken Integrale door de business gedreven veranderstrategie Direct executeerbare conceptuele, niet-technische modellen Hoge mate van automatisering van bedrijfskennis Business deskundige (business engineer) is leidend, software engineer ondersteunt

40 Business Engineering Hernieuwde rol voor Software Engineering Ontwikkelingvan hulpmiddelen voorbusiness engineering BE Studio Business Engines Ondersteuning bij IS ontwikkeling Plumbing Realisatie exceptionele business logica Software Engineering ontwikkel gereedschap Traditionele software ontwikkeling Software Business requirements Ontwerpmodellen coderen Applicatie uitvoeren Software Engineering Business Engineering Studio Business Engines Business Engineering Meta data bijv. XML Business gedreven ontwikkeling Business requirements Executeerbare modellen uitvoeren

41 Impact van Business Engineering op inrichtingsproces De nieuwe rol van Business Engineer Attitude en vaardigheden Ervaring in en vergaande kennis van de bedrijfspraktijk Verstand van organisatie en van aansluitende IS Modelleercapaciteiten Abstraheren, formeel modelleren en specificeren Goed communiceren met de business. Snel inwerken in de essentie van nieuw business domein Omgaan met onzekerheid ICT ersmet veel kennis van de business? Fundamenteel andere attitude en vaardigheden Een op de drie ICT erskan de omslag maken Verschuiving van werk van ICT naar Business

42 Impact van Business Engineering op inrichtingsproces Overige organisatorische veranderingen Business engineering expertise centrum Expertise op gebiedvan BPM, BRM en EA Toekomst voor op applicatieontwikkeling gerichte ICT? Voor elk end-to-end bedrijsproces Proceseigenaar Werkeenheden sluiten SLA s Bedrijfsproces ontwikkel- en verbeterteam CIO en COO versmelten COO of CCO alshoofdvan expertise centrum CTO verantwoordelijk voor infrastructurele ICT Omvat business engines

43 Impact van Business Engineering op inrichtingsproces Wat nu? Schrikbeeld vanwege enorme veranderingen? Het betreft volwassenheidsniveau 3 Twee uiteenlopende wegen volgen Green field Nieuwe markt met nieuw bedrijf: bijv. ELQ Bestaande markt met nieuw bedrijf: bijv. Ditzo van Fortis Canibalisatie toelaten vergt veel lef van topmanagement Metamorfose Middle-out aanpak volgen De LEI case vormt een goed voorbeeld Problematisch voor grote ambtelijk ingestelde organisaties

44 Omgaan met regels is een competentie Onderwerpen Proces voor regelbeheersing Opstellen bedrijfsregels Het inrichten van de naleving op bedrijfsregels Standaaardisatie

45 Omgaan met regels is een competentie Proces voor regelbeheersing Creeer bedrijfsregels Implementeer bedrijfsregels

46 Proces voor regelbeheersing Creer bedrijfsregels

47 Proces voor regelbeheersing Implementeer bedrijfsregels

48 Proces voor regelbeheersing Analyseer bedrijfsregels

49 Proces voor regelbeheersing Wijzig bedrijfsregels

50 Omgaan met regels is een competentie Opstellen bedrijfsregels Rollen & Competetenties Gestructureerd vocabulaire Beschrijvingsvorm Verificatie & Validatie Management Informatie Keuze voor ondersteunende software

51 Opstellen bedrijfsregels Rollen en competenties Kennis van de business. Gevoel voor taal. Communicatief vaardig. Inzicht in kennisstructuren. De business engineer kan een regel altijd op verschillende manieren opschrijven. Hij onderscheidt zich door het vermogen om te bepalen welke beschrijving de beste is in relatie tot verwachte wijzigingen en door het vermogen de regels declaratief (implementatie-onafhankelijk) op te kunnen stellen.

52 Opstellenbedrijfsregels Gestructureerdvocabulaire Concept een object waarop men met meerdere mensen kan zitten homoniemen Concept een financiële instelling Fauteuil synoniemen Bank

53 Opstellenbedrijfsregels Gestructureerdvocabulaire

54 Opstellen bedrijfsregels Beschrijvingsvorm Land van aanschaf Product Aantal stuks Kortingspercentage Belgie A23 <5 0% Belgie A23 >=5 4% Duitsland A23 <2 0% Duitsland A23 >=2 4% Frankrijk A23 <5 0% Frankrijk A23 >=5 4% Nederland A23 <4 0% Nederland A23 >=4 4% Zweden A23-0% Belgie B55 <5 7% Belgie B55 >=5 7% etc.

55 Opstellen bedrijfsregels Verificatie en Validatie Circulariteit: Een verzameling definities en regels mag niet circulair zijn Inconsistentie: Een regel mag een andere regel niet tegenspreken. Redundantie: Een regel mag geen reeds bekende regel of definitie bevatten

56 Opstellen bedrijfsregels Management Informatie

57 Opstellen bedrijfsregels De keuze voor ondersteunende software BRM Technologie onafhankelijk Aansluiten op de werkwijze van business engineer Opbouwen onderliggend vocabulaire. Het begeleid kunnen opstellen van regels, bijvoorbeeld op basis van sjablonen. Verschillende visuele representaties van de ingegeven regels. Ondersteuning verificatie van de regels op compleetheid, inconsistentie (ambiguïteit) en redundantie. Mogelijkheid om bedrijfsregels te koppelen aan de primaire bronnen (bijvoorbeeld wetteksten of contracten). Ondersteuning bij het werken in teamverband en valideren van regels.

58 Het inrichten van de naleving op bedrijfsregels Bedrijfsregels hebben op verschillende manieren invloed op informatiesystemen. Typische elementen in informatiesystemen die vaak afgeleid worden van bedrijfsregels zijn: scherm validaties database constraints code waarmee nieuwe bedrijfsgegevens afgeleid of berekend worden beslissingspunten in workflow pre-en post condities

59 Het inrichten van de naleving op bedrijfsregels Business Rule Engines Backward- forward chaining Business Rules Management Suites Embedded Rule Engines

60 Standaardisatie SBVR SBVR zal gebruikt worden door bedrijven die: Regels en richtlijnen eenduidig willen communiceren Behoefte hebben aan kennis over de consistentie en compleetheid van regels PRR Regels moeten communiceren tussen mensen (en evt. ook naar software ontwikkelaars) Deze standaard zal vooral voordeel opleveren voor bedrijven die UML als modeleerstandaard gekozen hebben én gekozen hebben voor het gebruik van rule engines.

61 Ontwikkelingen Ondersteuning standaarden Of deze standaarden daadwerkelijk door de industrie geaccepteerd worden met producten die compliant zijn met de standaard is nu nog niet te zeggen. Voorzichtig komen er geluiden van marktpartijen die zeggen bezig te zijn met het ondersteunen van één van de standaarden. Semantic Web ] Rule Interchange Format(RIF)

62 Praktijkcases Nooit meer programmeren Landbouw Economisch Instituut Wageningen UR Meten met gelijke maat Inspectie Verkeer en Waterstaat Business innovatie geregeld ELQ Hypotheken (Lehman Brothers) Business requirements geregeld KLM Cargo Bedrijfsbesturing geregeld Achmea Pensioenen

Volwassen Business Rule Management leidt tot Business Engineering. Alcedo Coenen, Leo Hermans, Matthijs van Roosmalen en Silvie Spreeuwenberg

Volwassen Business Rule Management leidt tot Business Engineering. Alcedo Coenen, Leo Hermans, Matthijs van Roosmalen en Silvie Spreeuwenberg Business Engineering Volwassen Business Rule Management leidt tot Business Engineering Alcedo Coenen, Leo Hermans, Matthijs van Roosmalen en Silvie Spreeuwenberg Hierbij bieden wij u de unieke gelegenheid

Nadere informatie

ADVANCED KNOWLEDGE SERVICES (AKS )

ADVANCED KNOWLEDGE SERVICES (AKS ) ADVANCED KNOWLEDGE SERVICES (AKS ) EEN KRACHTIG NIEUW BUSINESS IMPROVEMENT PARADIGMA OM COMPLEXITEIT TE BEHEERSEN DEMO AKS BUSINESS BENEFITS: VAKANTIEDAGEN SOP EEN KRACHTIG NIEUW BUSINESS IMPROVEMENT PARADIGMA

Nadere informatie

Business Process Management

Business Process Management Business Process Management Prof. dr. Manu De Backer Universiteit Antwerpen Katholieke Universiteit Leuven Hogeschool Gent Wat is een bedrijfsproces? Een verzameling van (logisch) gerelateerde taken die

Nadere informatie

Workshop Proces- en informatiemanagement. Feike Verweij

Workshop Proces- en informatiemanagement. Feike Verweij Workshop Proces- en informatiemanagement Feike Verweij + Voorstellen Feike Verweij Achtergrond KUN Planologie / Beleidswetenschappen Marktonderzoek & ICT Business Consultant Centric Woningcorporaties HC&H

Nadere informatie

Introductie ArchiMate

Introductie ArchiMate Introductie ArchiMate NAF Insight De Meern, 8 maart 2012 Egon Willemsz, enterprise architect UWV Programma Waarom ArchiMate? Praktijkvoorbeelden Samenvatting concepten Van start met ArchiMate Tot besluit

Nadere informatie

Data Governance van visie naar implementatie

Data Governance van visie naar implementatie make connections share ideas be inspired Data Governance van visie naar implementatie Frank Dietvorst (PW Consulting) deelprogrammamanager Caesar - Vernieuwing Applicatie Landschap Leendert Paape (SAS

Nadere informatie

KIM. Slimme acties ondernemen

KIM. Slimme acties ondernemen KIM Slimme acties ondernemen CONTROLE KWIJT? Herkent u dit soort ervaringen ook? Uw organisatie heeft allerlei systemen in huis, maar Niemand weet echt meer hoe het systeem exact werkt Voor kleine wijzigingen

Nadere informatie

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen 1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.

Nadere informatie

De kracht van BI & Architectuur

De kracht van BI & Architectuur Samen boeken we succes De kracht van BI & Architectuur in de praktijk Business Intelligence Symposium 2009 Emiel van Bockel BI Awards 2009 2 Voorstellen Emiel van Bockel - Manager Information Services

Nadere informatie

knkpublishing Microsoft Dynamics De flexibele, innovatieve uitgeverijsoftware Nieuwe kansen in een veranderende media wereld

knkpublishing Microsoft Dynamics De flexibele, innovatieve uitgeverijsoftware Nieuwe kansen in een veranderende media wereld De flexibele, innovatieve uitgeverijsoftware INTEGRATIE CONTINUE INNOVATIE WORKFLOW ONDERSTEUNING ABECON-CONSULTANCY OVER ABECON Microsoft Dynamics Nieuwe kansen in een veranderende media wereld Standaard

Nadere informatie

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Financieel Management

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Financieel Management Exact Synergy Enterprise Krachtiger Financieel Management 1 Inleiding Waar gaat het om? Makkelijke vragen zijn vaak het moeilijkst te beantwoorden. Als het hectische tijden zijn, moet u soms veel beslissingen

Nadere informatie

Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten. bridging it & users

Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten. bridging it & users Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten bridging it & users Consultancy Software Training & onderzoek Consultancy CEPO helpt al meer dan 15 jaar organisaties om integraal de kwaliteit van hun informatiesystemen

Nadere informatie

Uw specialist in technisch management

Uw specialist in technisch management IP-Solutions Het technisch beheer van installaties staat onder druk. De toenemende concurrentie, kostendruk en veranderende wet- en regelgeving vraagt om grotere transparantie, flexibiliteit en efficiency.

Nadere informatie

BIM + DCIM = optimaal ontwerpen, bouwen en beheren (+ een gunstige TCO) Leo van Ruijven Principal Systems Engineer Croon Elektrotechniek BV TBI

BIM + DCIM = optimaal ontwerpen, bouwen en beheren (+ een gunstige TCO) Leo van Ruijven Principal Systems Engineer Croon Elektrotechniek BV TBI BIM + DCIM = optimaal ontwerpen, bouwen en beheren (+ een gunstige TCO) Leo van Ruijven Principal Systems Engineer Croon Elektrotechniek BV TBI TBI is een groep van ondernemingen die onze leefomgeving

Nadere informatie

Het belang van. Data Modellering. GEMINIT Training. Data Modellering. Frédéric BARBIER

Het belang van. Data Modellering. GEMINIT Training. Data Modellering. Frédéric BARBIER Het belang van Data Modellering Studiedag Informatiemanagement Politeia, 22 februari 2013, Gent Open data en de cloud: een revolutie in de informatiehuishouding van de overheid Training Data Modellering

Nadere informatie

ABN AMRO Project: Conceptueel model hypothekendomein

ABN AMRO Project: Conceptueel model hypothekendomein Opdrachtformulering Het opstellen van een kennismodel van het hypothekendomein middels de conceptuele analyse met CogNIAM. Dit kennismodel staat los van enige technische benadering en vervult de spilfunctie

Nadere informatie

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode!

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! Dragon1 EA Tool Business case webbased EA tool Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! uw organisatie, datum, versie #.#, documentstatus eigenaar/budgetverantwoordelijke: Kies op deze

Nadere informatie

ITIL komt van Mars, Agile van Venus

ITIL komt van Mars, Agile van Venus ITIL komt van Mars, Agile van Venus Frederick Winslow Taylor 2 Scientific Management 3 Werknemers zijn... 4 Denkwerk overlaten aan... 5 Dus Tayloriaans = Standaardisatie van zoveel mogelijk activiteiten

Nadere informatie

Business Rules: het scheiden van kennis en processen 17 september 2014

Business Rules: het scheiden van kennis en processen 17 september 2014 Business Rules: het scheiden van kennis en processen 17 september 2014 Business rules scheiden kennis van processen 1 Agenda 18:30-18:40 Opening 18:40-19:15 Het scheiden van kennis en processen Peter Nobels,

Nadere informatie

Incore Solutions Learning By Doing

Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Gestart in November 2007 Consultants zijn ervaren met bedrijfsprocessen en met Business Intelligence Alle expertise onder 1 dak voor een succesvolle

Nadere informatie

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. BISL Business Information Services Library Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2

Nadere informatie

Enterprise Resource Planning

Enterprise Resource Planning Enterprise Resource Planning Hoofdstuk 2 Re-engineering en systemen voor Enterprise Resource Planning Pearson Education, 2007; Enterprise Resource Planning door Mary Sumner Leerdoelstellingen De factoren

Nadere informatie

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement De Next Practice Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement Sogeti & ontwikkeling van FB 2005 De Uitdaging 4 e industriële revolutie NU!! Digitale Economie 27% heeft op dit moment een

Nadere informatie

Kwaliteitsmanagement: de verandering communiceren!

Kwaliteitsmanagement: de verandering communiceren! Kwaliteitsmanagement: de verandering communiceren! (de mens in het proces) Ronald Vendel Business Development manager Ruim 20 jaar ervaring Gestart in 1990 Software specialisme: Procesmanagement (BPM)

Nadere informatie

IT kwaliteit helder en transparant. bridging IT & users

IT kwaliteit helder en transparant. bridging IT & users IT kwaliteit helder en transparant bridging IT & users Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten CEPO helpt al meer dan 15 jaar organisaties om integraal de kwaliteit van hun informatiesystemen en

Nadere informatie

Business Rules: het scheiden van kennis en processen 17 september 2014

Business Rules: het scheiden van kennis en processen 17 september 2014 Business Rules: het scheiden van kennis en processen 17 september 2014 1 Agenda 18:30-18:40 Opening 18:40-19:15 Het scheiden van kennis en processen Peter Nobels, Management Consultant, Sogeti 19:15-19:45

Nadere informatie

Het succes van samen werken!

Het succes van samen werken! White paper Het succes van samen werken! Regover B.V. Bankenlaan 50 1944 NN Beverwijk info@regover.com www.regover.com Inleiding Regover B.V., opgericht in 2011, is gespecialiseerd in het inrichten en

Nadere informatie

BUSINESS INTELLIGENCE

BUSINESS INTELLIGENCE BUSINESS INTELLIGENCE IT is peoples business Inhoudsopgave 1 HET TEAM 2 ONZE DIENSTEN 3 BI VOLWASSENHEIDS MODEL 4 DE NIVEAUS Start klein Groei Professionaliseer Wees bepalend Voor meer informatie of een

Nadere informatie

T Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit

T Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit Duur van stage/afstuderen Manager Begeleider Locatie : 6 à 9 Maanden : dr. ir. J.J. Aue : dr. ir. H.J.M. Bastiaansen

Nadere informatie

Traceerbaarheid voor regelbeheersing

Traceerbaarheid voor regelbeheersing Knowbility Traceerbaarheid voor regelbeheersing Matthijs van Kempen matthijs@knowbility.nl 28 september 2017 1 Outline 1 Kennismaking Traceren Traceren in de praktijk Conclusies Toekomst Outline 2 Kennismaking

Nadere informatie

Regas als bedrijf. Regas B.V. is een landelijke speler en actief binnen

Regas als bedrijf. Regas B.V. is een landelijke speler en actief binnen Regas als bedrijf Regas B.V. is een landelijke speler en actief binnen de geestelijke gezondheidszorg en jeugdzorg. Binnen de maatschappelijke dienstverlening en maatschappelijke opvang/ vrouwenopvang

Nadere informatie

Ambiguïteit in een bedrijfsregel is niet gewenst

Ambiguïteit in een bedrijfsregel is niet gewenst business rules Ambiguïteit in een bedrijfsregel is niet gewenst SBVR NIEUWE STANDAARD Dit artikel geeft een overzicht van de nieuwste inzichten en ontwikkelingen uit de business rules gemeenschap op het

Nadere informatie

Beheerste transformatie met behulp van Enterprise Architectuur

Beheerste transformatie met behulp van Enterprise Architectuur René van der Reijden Business Architect Pensioenfonds Horeca & Catering Beheerste transformatie met behulp van Enterprise Architectuur Voortdurend in verandering Economische Sociale Ontwikkelingen Politieke

Nadere informatie

Proces to model en model to execute

Proces to model en model to execute Proces to model en model to execute Een end-to-end (bedrijfs)proces (figuur 1) is het geheel van activiteiten die zich, op een bepaalde plaats door een bepaalde rol, in bepaalde volgorde opvolgen en waarvan

Nadere informatie

Functiefamilie ES Experten organisatieondersteuning

Functiefamilie ES Experten organisatieondersteuning Functiefamilie ES Experten ondersteuning DOEL Instrumenten en methodes ontwikkelen* en aanpassen in een domein en de interne klanten ondersteunen bij de implementatie ervan teneinde de werking van de te

Nadere informatie

Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal

Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal Bijna iedereen die binnen een wat grotere organisatie

Nadere informatie

De type-functies en de bijbehorende competenties

De type-functies en de bijbehorende competenties IRISteam De type-functies en de bijbehorende competenties Le Service Ressources Humaines De type-functies 1. De competenties voor de functies van klasse 0... 3 Logistiek Assistent_Toc374542571 2. De competenties

Nadere informatie

Masterclass. Proces & Informatiemanagement

Masterclass. Proces & Informatiemanagement Masterclass Proces & Informatiemanagement Expertisegebied DATA MANAGEMENT PROCES MANAGEMENT INFORMATIE MANAGEMENT ICT-MANAGEMENT 2 Beschrijving In de huidige kennis- en netwerkeconomie wordt het verschil

Nadere informatie

ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid

ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid Leo Ruijs 20 SEPTEMBER 2011 INNOVATIEDAG MANSYSTEMS Service8 B.V. Stelling ITIL BEPERKT DE EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN MEDEWERKERS EN HEEFT DAARMEE EEN NEGATIEVE

Nadere informatie

DATAMODELLERING ARCHIMATE DATA- & APPLICATIEMODELLERING

DATAMODELLERING ARCHIMATE DATA- & APPLICATIEMODELLERING DATAMODELLERING ARCHIMATE DATA- & APPLICATIEMODELLERING Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm ArchiMate data- & applicatiemodellering beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding

Nadere informatie

Visie op Digitaal Zaakgericht werken

Visie op Digitaal Zaakgericht werken Visie op Digitaal Zaakgericht werken Aanleiding om digitaal zaakgericht te gaan werken Digitaal Zaakgericht werken is een belangrijke ontwikkeling die al geruime tijd speelt binnen de overheid, en bij

Nadere informatie

DATAMODELLERING SIPOC

DATAMODELLERING SIPOC DATAMODELLERING SIPOC Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm Sipoc beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen. Wil je een beeld krijgen van

Nadere informatie

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE 2 OMNEXT IN HET KORT Broncode als bron van informatie Gevestigd in NL, UK en USA Kennis van meer dan 40 diverse technologieën Verschillende

Nadere informatie

DATAMODELLERING ARCHIMATE DATAMODELLERING

DATAMODELLERING ARCHIMATE DATAMODELLERING DATAMODELLERING ARCHIMATE DATAMODELLERING Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm ArchiMate datamodellering beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen.

Nadere informatie

NAF Insight ArchiMate. 8 maart 2012

NAF Insight ArchiMate. 8 maart 2012 NAF Insight ArchiMate 8 maart 2012 Programma 14:00 14:30 Opening en introductie Marc Lankhorst, Novay en NAF-bestuur 14:30 16:45 Parallelsessies 1 & 2 16:45 18:00 Netwerken en eten 18:00 19:10 Open Space

Nadere informatie

Organisatie principes

Organisatie principes Organisatie principes Een overzicht van organisatie principes die als richtsnoer dienen bij het vormgeven van flexibele, innovatieve organisaties. Deze principes zijn gebaseerd op de Moderne Sociotechniek.

Nadere informatie

over ons PHOCUS, is al decennialang actief op het gebied van HR & salaris.

over ons PHOCUS, is al decennialang actief op het gebied van HR & salaris. PROCESOPTIMALISATIE SPECIALISTEN MET EEN 360º VISIE KENNIS, KUNDE & KWALITEIT over ons PHOCUS, is al decennialang actief op het gebied van HR & salaris. PHOCUS helpt je, door middel van doordacht opgezette

Nadere informatie

Van contentbeheer naar kennisbeheer

Van contentbeheer naar kennisbeheer Nadat een organisatie het contentbeheer goed heeft ingericht en de website goed op orde heeft, zal zich een nieuwe vraag aandienen: 'We hebben nog veel meer kennis die via de verschillende dienstverleningskanalen

Nadere informatie

Integratie van content- en document management voor een betere informatieuitwisseling binnen en buiten uw organisatie.

Integratie van content- en document management voor een betere informatieuitwisseling binnen en buiten uw organisatie. OpenSesame ICT NIN Seminar : e-content 2007 Integratie van content- en document management voor een betere informatieuitwisseling binnen en buiten uw organisatie. 13 september 2007 Nico de Vries Eric van

Nadere informatie

Functiebeschrijving Technische Architect

Functiebeschrijving Technische Architect Functiebeschrijving 1. Algemene Gegevens Organisatie Functienaam Versie Auteur : [naam organisatie] : : 1.0 concept : Ad Paauwe a. Plaats in de organisatie De rapporteert aan de manager van het architectuurteam.

Nadere informatie

HET ANTWOORD OP UW VRAGEN

HET ANTWOORD OP UW VRAGEN HET ANTWOORD OP UW VRAGEN Een netwerk van hoog opgeleide, ervaren zelfstandig FM-professionals. Wij zijn gepassioneerd bezig met ons vakgebied, zijn actueel en bieden onze opdrachtgevers daarmee het beste

Nadere informatie

https://www.managementboek.nl/boek/9789012117951/informatiemanagement-enbeleid-toon-abcouwer#over

https://www.managementboek.nl/boek/9789012117951/informatiemanagement-enbeleid-toon-abcouwer#over https://www.managementboek.nl/boek/9789012117951/informatiemanagement-enbeleid-toon-abcouwer#over Samenvatting 'Informatiemanagement en -beleid' zijn voorwaardelijk voor een gezonde en effectieve informatiehuishouding.

Nadere informatie

STUDIEDAG De wereld verandert bent u er klaar voor? Bereid u voor op Continu Verbeteren

STUDIEDAG De wereld verandert bent u er klaar voor? Bereid u voor op Continu Verbeteren STUDIEDAG De wereld verandert bent u er klaar voor? Bereid u voor op Continu Verbeteren Bereid u voor op Continu Verbeteren VERANDERING effect op PROCESSEN Verandering...steeds sneller en dat geldt ook

Nadere informatie

Van Samenhang naar Verbinding

Van Samenhang naar Verbinding Van Samenhang naar Verbinding Sogeti Page 2 VAN SAMENHANG NAAR VERBINDING Keuzes, keuzes, keuzes. Wie wordt niet horendol van alle technologische ontwikkelingen. Degene die het hoofd koel houdt is de winnaar.

Nadere informatie

Integraal management en Sturen

Integraal management en Sturen Integraal management en Sturen Inleiding InterimProf werkt continu aan de ontwikkeling van haar interimmers. Daartoe heeft zij een Ontwikkelprogramma opgesteld. In dat kader is op 27 en 28 maart 2013 een

Nadere informatie

Model Driven Development. Kosten, baten, organisatie

Model Driven Development. Kosten, baten, organisatie Model Driven Development Kosten, baten, organisatie Model Based versus Model Driven 2 MODEL BASED VERSUS MODEL DRIVEN 3 Model Based Development Modellen gebruikt bij ontwerp Handmatig coderen aan op basis

Nadere informatie

Automated Engineering White Paper Bouw & Infra

Automated Engineering White Paper Bouw & Infra Automated Engineering White Paper Bouw & Infra Inhoudsopgave 1. Introductie 2 2. Wat is automated engineering? 3 3. Wanneer is Automated Engineering zinvol? 3 4. Wat zijn de stappen om een ontwerpproces

Nadere informatie

Generiek framework voor administratieve toepassingen in een webgeörienteerde omgeving

Generiek framework voor administratieve toepassingen in een webgeörienteerde omgeving Generiek framework voor administratieve toepassingen in een webgeörienteerde omgeving Henk van de Ridder Administratief 12 mei 2007 Inhoud Aanleiding Administratieve systemen REA model Aspect Oriented

Nadere informatie

Meer flexibiliteit met bedrijfsregels

Meer flexibiliteit met bedrijfsregels Meer flexibiliteit met bedrijfsregels Inleiding De Business Rules Approach (BRA) staat steeds vaker in de belangstelling. Deze benadering kan nuttig zijn voor kennisintensieve organisaties, voor organisaties

Nadere informatie

Informatiemanagement Examennummer: 62017 Datum: 8 december 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur

Informatiemanagement Examennummer: 62017 Datum: 8 december 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Informatiemanagement Examennummer: 62017 Datum: 8 december 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Dit examen bestaat uit 6 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 20 meerkeuzevragen (maximaal 40 punten)

Nadere informatie

ORGANISATORISCHE IMPLENTATIE BEST VALUE

ORGANISATORISCHE IMPLENTATIE BEST VALUE ORGANISATORISCHE IMPLENTATIE BEST VALUE EEN ONDERZOEK NAAR DE IMPLEMENTATIE VAN BEST VALUE BINNEN EEN SYSTEMS ENGINEERING OMGEVING STEPHANIE SAMSON BEST VALUE KENNIS SESSIE WESTRAVEN 17 JUNI 09.00 12.00

Nadere informatie

Robotic Process Automation

Robotic Process Automation Robotic Process Automation ROBOTIC PROCESS AUTOMATION Een toekomst met software robots op de werkplek Agenda Ondersteunen op het pad naar de next level van Operational Excellence Organisatie profiel Wat

Nadere informatie

De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I

De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I De gemeente in de toekomst V R I J D A G 2 9 J U N I 2 0 1 8 1 Inhoudsopgave Trends & ontwikkelingen in het algemeen Het ontstaan van de visie de gemeente in de toekomst De digitale gemeente De verbonden

Nadere informatie

Afstudeeronderwerpen Lex Wedemeijer

Afstudeeronderwerpen Lex Wedemeijer Afstudeeronderwerpen Lex Wedemeijer Hierbij een aantal onderwerpen die wellicht geschikt zijn als afstudeeronderwerp. Het accent van mijn onderzoek ligt op het (steeds beter) ondersteunen van bedrijfsprocessen,

Nadere informatie

Bouwen met regels (INDiGO) Arnold de Leeuw - IND 15 januari 2014

Bouwen met regels (INDiGO) Arnold de Leeuw - IND 15 januari 2014 Bouwen met regels (INDiGO) Arnold de Leeuw - IND 15 januari 2014 Wat doet de IND? De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is dé toelatingsorganisatie van Nederland. De IND is verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Programma. Ontwikkelingen. Kansen. Hoe pak je dat aan? Waar willen jullie het over hebben?

Programma. Ontwikkelingen. Kansen. Hoe pak je dat aan? Waar willen jullie het over hebben? ICT en Vastgoed Programma Ontwikkelingen Kansen Hoe pak je dat aan? Waar willen jullie het over hebben? Wie ben ik? Loopbaan IT biedt vastgoedbedrijven concurrentievoordelen RealEstateIT helpt deze voordelen

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader

FUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader Doel van de functiefamilie Leiden van een geheel van activiteiten en medewerkers en input geven naar het beleid teneinde een kwaliteitsvolle, klantgerichte dienstverlening te verzekeren en zodoende bij

Nadere informatie

Praktijkplein Titel: Toepassing: Koppeling met het Operational Excellence Framework: Implementatiemethodieken: ontwerpen en ontwikkelen.

Praktijkplein Titel: Toepassing: Koppeling met het Operational Excellence Framework: Implementatiemethodieken: ontwerpen en ontwikkelen. Praktijkplein Titel: Implementatiemethodieken: ontwerpen en ontwikkelen. Toepassing: Beknopte samenvatting van twee implementatiemethodieken en hun toepassing bij het implementeren van een operational

Nadere informatie

The Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal

The Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The Road to Working Capital Excellence Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The road to Working Capital Excellence Vraag Aanpak Toepassing Resultaat Quick

Nadere informatie

integrating your business

integrating your business integrating your business Codit is een IT expert in business integratie en levert wereldwijd diensten in consultancy, technologie en managed services. Door de integratie van een centraal technologisch

Nadere informatie

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE De wereld van vandaag wordt gekenmerkt door de snelle ontwikkeling van nieuwe technologieën en disruptieve marktomstandigheden. Deze ontwikkelingen hebben verregaande gevolgen

Nadere informatie

Rule based BPM een nieuwe toepassing van Bedrijfsregels

Rule based BPM een nieuwe toepassing van Bedrijfsregels Rule based BPM een nieuwe toepassing van Bedrijfsregels Stef Joosten Agenda: 1. Vraagstuk: Flexibiliteit vs. Compliance in BPM 2. Bedrijfsregels als oplossing 3. Onderbouwing van de oplossing 4. Toepassing

Nadere informatie

Process management aan het werk Business discovery als motor achter waarde creatie. Hans Somers Programmamanager B/CA Gegevens, Belastingdienst

Process management aan het werk Business discovery als motor achter waarde creatie. Hans Somers Programmamanager B/CA Gegevens, Belastingdienst Process management aan het werk Business discovery als motor achter waarde creatie Hans Somers Programmamanager B/CA Gegevens, Belastingdienst Procesmanagement aan het werk Business discovery als motor

Nadere informatie

Copyright Stork N.V. 1

Copyright Stork N.V. 1 Management, een praktisch framework Taking up the challenge of optimizing your asset performance Stork Management Solutions Global Expertise Partner Complete, end-to-end solution Dedicated professionals

Nadere informatie

Procestool; sleutel tot succes?

Procestool; sleutel tot succes? Procestool; sleutel tot succes? Gerard Hebenaar Gerard Hebenaar Adviesgilde 1 Even voorstellen.. Gerard Hebenaar Bedrijfskunde Adviesvaardigheden 15 jaar ervaring in de consultancy Verkoop en advies van

Nadere informatie

Enterprise Resource Planning. Hoofdstuk 1

Enterprise Resource Planning. Hoofdstuk 1 Enterprise Resource Planning Hoofdstuk 1 Een basis om inzicht te krijgen in Enterprise Resource Planning-systemen Pearson Education, 2007; Enterprise Resource Planning door Mary Sumner Leerdoelstellingen

Nadere informatie

KLANTCASE: ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM

KLANTCASE: ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM KLANTCASE: ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM INTRODUCTIE Erasmus Universiteit Rotterdam stelt bedrijfsprocessen en informatiestromen af met BiZZdesign software. Erasmus Universiteit Rotterdam faciliteert

Nadere informatie

20 mei 2008. Management van IT 1. Management van IT. Wat is dat eigenlijk? IT organisaties: overeenkomsten en verschillen

20 mei 2008. Management van IT 1. Management van IT. Wat is dat eigenlijk? IT organisaties: overeenkomsten en verschillen Management van IT Han Verniers PrincipalConsultant Han.Verniers@Logica.com Logica 2008. All rights reserved Programma Management van IT Wat is dat eigenlijk? IT organisaties: overeenkomsten en verschillen

Nadere informatie

Management. Analyse Sourcing Management

Management. Analyse Sourcing Management Management Analyse Sourcing Management Management Business Driven Management Informatie- en communicatietoepassingen zijn onmisbaar geworden in de dagelijkse praktijk van uw organisatie. Steeds meer

Nadere informatie

28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres

28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres Blockchain @Halt 28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres Voorstellen Marcel Ensing www.marcelensing.nl Verandermanagement van business en ICT Programmamanager bij Halt; reorganisatie ICT Inrichten

Nadere informatie

Enterprise Resource Planning. Hoofdstuk 3 Planning, ontwerp en implementatie van Enterprise Resource Planning-systemen

Enterprise Resource Planning. Hoofdstuk 3 Planning, ontwerp en implementatie van Enterprise Resource Planning-systemen Enterprise Resource Planning Hoofdstuk 3 Planning, ontwerp en implementatie van Enterprise Resource Planning-systemen Pearson Education, 2007; Enterprise Resource Planning door Mary Sumner Leerdoelstelling

Nadere informatie

ACTIES. OndernemingScan. Een objectieve kijk. voor groei. vanuit de Ervaringsgerichte Groei Methode. de methode om toegevoegde waarde te genereren

ACTIES. OndernemingScan. Een objectieve kijk. voor groei. vanuit de Ervaringsgerichte Groei Methode. de methode om toegevoegde waarde te genereren OndernemingScan Een objectieve kijk vanuit de Ervaringsgerichte Groei Methode de methode om toegevoegde waarde te genereren ACTIES voor groei 1 De OndernemingScan, onderdeel van de Ervaringsgerichte Groei

Nadere informatie

Ontwikkelaar ICT. Context. Doel

Ontwikkelaar ICT. Context. Doel Ontwikkelaar ICT Doel Ontwikkelen en ontwerpen van ICT-producten, binnen overeen te komen dan wel in een projectplan vastgelegde afspraken ten aanzien van tijd, budget en kwaliteit, opdat overeenkomstig

Nadere informatie

End-note. Sven Noomen Wouter Heutmekers

End-note. Sven Noomen Wouter Heutmekers End-note Sven Noomen Wouter Heutmekers 2 Ok, en morgenvroeg? Voorstellen 25111978 14 8 4 6 23 25031981 12 3 1 1339 3 Think BIG Act SMALL 2011 Scale FAST 4 5 6 Visie & strategie Strategie Ondersteuning

Nadere informatie

UWV Testservice. Resultaatgerichte invoering van een adaptief procesmodel

UWV Testservice. Resultaatgerichte invoering van een adaptief procesmodel UWV Testservice Resultaatgerichte invoering van een adaptief procesmodel Rob Passage Karin Boons UWV Gegevensdiensten Sogeti Software Control Agenda 11e SPIder conferentie, 29 september 2008 De werkende

Nadere informatie

Ketenbesturing. Ketenbesturing. 1. SCOR SCOR-model

Ketenbesturing. Ketenbesturing. 1. SCOR SCOR-model Ketenbesturing Meten is weten The concept of SCM requires measuring the overall supply chain performance rather then only the performance of the individual chain members. Handfield 1991 K. Melaerts - KHLeuven,

Nadere informatie

Governance en Business Intelligence

Governance en Business Intelligence Governance en Business Intelligence Basis voor de transformatie van data naar kennis Waarom inrichting van BI governance? Zorgorganisaties werken over het algemeen hard aan het beschikbaar krijgen van

Nadere informatie

enabling your ambition

enabling your ambition Ctac: enabling your ambition Ambities helpen realiseren Als ondernemer of organisatie heeft u plannen voor de toekomst: groeien, een nog efficiënter bedrijfsvoering realiseren of nieuwe producten of diensten

Nadere informatie

Strategisch Vendor Management

Strategisch Vendor Management Strategisch Vendor Management Visie op Strategisch Vendor Management en wat betekent het voor uw organisatie? Door: YouzQ B.V. Introductie Het aansturen van meerdere leveranciers door 1 partij verdeeld

Nadere informatie

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces Software Processen Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1 Het software proces Een gestructureerd set van activiteiten nodig om een software systeem te ontwikkelen Specificatie;

Nadere informatie

Portability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity.

Portability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity. Portability, Interoperability of toch 1 Even Voorstellen Diploma s: 1980 Bachelor of Science Civil Engineering (Cairo, Egypte) 1986 Doctoraal in Geodesie (TU Delft, Nederland) Enige Automatiseringservaring:

Nadere informatie

Bent u ook zoveel tijd kwijt met het zoeken naar de laatste en enig juiste! - versie van uw marktonderzoek

Bent u ook zoveel tijd kwijt met het zoeken naar de laatste en enig juiste! - versie van uw marktonderzoek Bent u ook zoveel tijd kwijt met het zoeken naar de laatste en enig juiste! - versie van uw marktonderzoek Heeft u zich ook al eens afgevraagd waarom uw concurrent zo veel goedkoper kan zijn? Waarschijnlijk

Nadere informatie

BEVEILIGINGSARCHITECTUUR

BEVEILIGINGSARCHITECTUUR BEVEILIGINGSARCHITECTUUR Risico s onder controle Versie 1.0 Door: drs. Ir. Maikel J. Mardjan MBM - Architect 2011 cc Organisatieontwerp.nl AGENDA Is een beveiligingsarchitectuur wel nodig? Oorzaken beveiligingsincidenten

Nadere informatie

Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant

Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant Agenda Voor de pauze: introductie en een ondernemer over het Diamond model Pauze: 17.30-18:30 uur Na de pauze toepassing van het Diamond model in de praktijk

Nadere informatie

Digi(s)taal bestellen 17 maart 2015 Digitale berichten bijeenkomst Nieuwegein

Digi(s)taal bestellen 17 maart 2015 Digitale berichten bijeenkomst Nieuwegein 1 Digi(s)taal bestellen 17 maart 2015 Digitale berichten bijeenkomst Nieuwegein 2 17 november 2014 Krijgen we de handen op elkaar? Staalhandel Leveranciers Software leveranciers Staalbouwers Staal branche

Nadere informatie

Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten

Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten Edwin de Vries 3 juni 2008 Praktisch Implementeren van Enterprise Architectuur bij Gemeenten Waarom Architectuur bij Gemeenten? Praktische aanpak Invulling

Nadere informatie

Denken in processen. Peter Matthijssen. Business Model Innovation. Business Process Management. Lean Management. Enterprise Architecture

Denken in processen. Peter Matthijssen. Business Model Innovation. Business Process Management. Lean Management. Enterprise Architecture Denken in processen Peter Matthijssen Introductie BiZZdesign Consultancy Training Tools Best practices Business Model Innovation Business Process Management Lean Management Enterprise Architecture Wereldwijd

Nadere informatie

Een introductie (0) Een introductie (0)

Een introductie (0) Een introductie (0) www.valueblue.nl +31 (0) 30 75 08 954 info@valueblue.nl Een introductie info@valueblue.nl Een introductie www.valueblue.nl +31 (0) 30 75 08 954 Waar is winst te behalen? Elk bedrijfsproces maakt gebruik

Nadere informatie

KENSINGTON Business Intelligence

KENSINGTON Business Intelligence De formule voor vooruitgang... Kensington B.I. geeft de formule om uw bedrijf nog beter te besturen... De cockpitsoftware verschaft u alle informatie die u nodig heeft voor het besturen van uw bedrijf.

Nadere informatie

Léon-Paul de Rouw. De servicedesk. Spin in het facilitaire web. Tweede herziene druk

Léon-Paul de Rouw. De servicedesk. Spin in het facilitaire web. Tweede herziene druk Léon-Paul de Rouw De servicedesk Spin in het facilitaire web Tweede herziene druk B+BVAKMEDIANET b.v., 2015 Inhoud Voorwoord 10 Deel 1 De servicedesk, betekenis en aanpak 13 1 De servicedesk in de facilitaire

Nadere informatie