gemeente werkendam Raadsinformatiebrief werkendam.n 2 9AUG ZOU Brief van het college aan de raad Kennisnemen van deze informatie.

Transcriptie

1 gemeente werkendam Raadsinformatiebrief Brief van het college aan de raad Raadhuisplein VZ Werkendam Postbus DA Werkendam Telefoon: (0183) Fax: (0183) info@werkendam.nl onderwerp jaarverslag Vluchtelingenwerk WOBB 2013 samenvatting Vluchtelingenwerk voert voor de drie gemeenten in het Land van Altena de Wet inburgering uit. Jaarlijks stelt Vluchtelingenwerk een jaarverslag op. Bijgaand treft u het jaarverslag over 2013 aan. Het verslag geeft een beschrijving van de activiteiten die in 2013 plaatsvonden. van de raad gevraagde actie Kennisnemen van deze informatie. Geachte leden van de raad, Aanleiding Vluchtelingenwerk WOBB voert in opdracht van de drie Altena gemeenten de Wet inburgering uit. Daarnaast biedt de organisatie maatschappelijke begeleiding en sociale activering. Vluchtelingenwerk vormt voor de Altena gemeenten ook het informatiepunt voor vreemdelingen. Hier kan iedereen terecht met vragen over onder meer inburgeringskwesties. Vluchtelingenwerk heeft een rapportage opgesteld over hun werkzaamheden in Deze rapportage treft u bijgaand aan. Inhoud rapportage a. Intensievere maatschappelijke begeleiding Het jaarverslag geeft een beschrijving van alle activiteiten die de organisatie in 2013 heeft verricht. In Altena werken enkele part-time beroepskrachten. Daarnaast is er een team van gemotiveerde en deskundige vrijwilligers; 15 vrijwilligers voor maatschappelijke begeleiding en 14 vrijwilligers voor het taalcoachproject. De trajectbegeleiding voor de inburgeringstrajecten wordt verleend door een beroepskracht. datum verzonden 2 9AUG ZOU ons kenmerk bijlage(n) jaarverslag Vluchtelingenwerk WOBB 2013, locatie Altena behandeld door Ad Huijsman unit Samenleving telefoonnummer (0183) ad.huijsman@werkendam nl De vrijwilligers helpen de nieuwe vluchtelingen met eerste opvang en met het wegwijs maken in het dorp waar ze zich vestigen. Het blijkt dat de periode waarin de vluchteling in een AZC verblijft steeds korter wordt, waardoor het taalniveau lager is op het moment dat betrokkenen zich in onze gemeenten vestigen. Ook zijn de laatste jaren vaker laagopgeleiden en analfabeten (in de eigen taal) ingestroomd. werkendam.n

2 Pagina 2 van 3 Financiële problemen nemen toe, door de bezuinigingen op de sociale zekerheid en door de langere periode van integratie. Al deze factoren zorgen ervoor dat de intensiteit van de begeleiding toeneemt. In 2013 werden in totaal 22 vluchtelingen gehuisvest, waarvan 11 in Werkendam, 6 in Woudrichem en 5 in Aalburg. De maatschappelijke begeleiding vindt in principe gedurende maximaal 5 jaar plaats. In de praktijk is dit niet altijd haalbaar. In 2013 had Vluchtelingenwerk WOBB in totaal 90 vluchtelingen in begeleiding. b. Trajectbegeleiding inburgering Vluchtelingenwerk WOBB verzorgt de begeleiding van de inwoners uit het Land van Altena die een inburgeringstraject volgen. In 2013 werden in onze regio de inburgeringstrajecten uitgevoerd door ROC Da Vinei College, ROC Kellebeek en Elycio Talen. In 2013 zijn 16 nieuwe inburgeringstrajecten gestart, waarvan 7 in Werkendam, 6 in Woudrichem en 3 in Aalburg. De gemeenten hoeven aan nieuwe inburgeraars die op 1 januari 2013 nog geen verblijfsstatus hadden geen inburgeringsaanbod meer te doen. Deze mensen kunnen bij DUO daarvoor een lening aanvragen. Ze kunnen dan zelf kiezen bij welke instelling ze hun traject willen laten plaatsvinden. De trajectbegeleiding willen we wel blijven voortzetten, omdat trajectbegeleiding een positieve uitwerking heeft: de deelnemer behaalt eerder het examen. De WWB uitkering van de betrokkene kan daarom vaak eerder worden beëindigd. Vrijstelling van de inburgeringsverplichting werd verleend aan de personen van wie werd geconcludeerd dat zij geen leervermogen hebben en daarom niet in staat zijn het inburgeringsexamen te behalen. Daarnaast volgde een aantal inwoners een opleiding via de Internationale Schakelklas in Waalwijk. In 2013 liep er ook nog een aantal alfabetiseringstrajecten in de regio Altena. c. Taalcoachproject In 2011 werd het door het ministerie van VROM gesubsidieerde taalcoachproject met succes afgerond. In de regio Altena werden in drie jaar tijd 118 vluchtelingen en nieuwkomers gekoppeld aan een taalcoach. De doelstellingen zijn het verbeteren van de Nederlandse taal en het uit een sociaal isolement halen van mensen. In 2013 zijn deze activiteiten op kleinere schaal voortgezet. Er werden 20 taalcoachtrajecten gerealiseerd. d. Andere activiteiten Andere activiteiten die Vluchtelingenwerk WOBB in 2013 uitvoerde zijn: twee maal per week vaste inloopspreekuren organiseren; ondersteuning bieden bij aanvragen om gezinshereniging; in 2013 werden 5 gezinnen herenigd; cadeautjes aan kinderen uitdelen tijdens sinterklaas; feest organiseren op internationale vrouwendag; huisvesten nieuwe statushouders; het verzorgen van een budgetteringscursus aan vluchtelingen. Raamovereenkomst 2013 De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem gingen voor het jaar 2013 opnieuw een raamovereenkomst aan. Daarin werd opgenomen dat de drie gemeenten garant staan voor minimaal 28 trajectbegeleidingen in dat jaar. Het werkelijke aantal trajecten in 2013 blijkt lager te zijn geweest dan de raming.

3 Pagina 3 van 3 Daarom besloten de colleges de gegarandeerde aantallen voor 2014 lager vast te stellen, zowel voor maatschappelijke begeleiding als voor trajectbegeleiding. De subsidie aan Vluchtelingenwerk WOBB werd daarom met ruim 20% verlaagd, een en ander onder het voorbehoud van goedkeuring van de begroting door de gemeenteraden. De subsidie aan Vluchtelingenwerk WOBB is gebaseerd op het aantal trajecten dat men uitvoert. De garantie tot een bepaald minimumaantal is voor Vluchtelingenwerk van belang om daardoor hun organisatie draaiende te kunnen houden met enkele part-time beroepskrachten. Vluchtelingenwerk voert de opgedragen werkzaamheden op een correcte wijze uit. Conclusie en voorstel Wij adviseren u het jaarverslag 2013 van Vluchtelingenwerk WOBB voor kennisgeving aan te nemen. Hoogachtend, rgemeester en wethouders van Werkendam, lodi^-secretaris. A. Witdeboer

4

5 Vluchtelingenwerk- WOBB ORGANISATIE Het jaar 2013 is een bewogen jaar geweest voor Vluchtelingenwerk Altena. In januari zijn we verhuisd naar een veel kleiner kantoor in het gemeentehuis van Woudrichem. Dat was wel even wennen. In augustus overleed onze collega Henk Pasman. Henk was de motor achter ons team en het duurde dan ook even om dat verlies te verwerken en de draad weer op te pakken. Onze vrijwilligers waren hierbij een grote steun. Het jaar 2013 is ook een jaar geweest van vele mooie momenten. Zo hebben we vijf gezinnen met elkaar mogen herenigen en hebben we daarnaast 13 vluchtelingen geholpen met het starten van een nieuw leven in "Het Land van Heusden en Altena". COACHING VESTIGING EN INTEGRATIE Maatschappelijke begeleiding vormt de basisactiviteit van Vluchtelingenwerk Altena. Concreet betekent dit dat de inzet van Vluchtelingenwerk zich via huisbezoeken, het houden van spreekuren en individuele begeleiding richt op ondersteuning van de vluchteling. Omdat vluchtelingen hun familie, vrienden en soms ook hun gezin achter hebben moeten laten in het land van herkomst, ontbreekt het hen aan een sociaal netwerk om op terug te kunnen vallen voor steun en hulp. Door middel van Coaching Vestiging en Integratie biedt Vluchtelingenwerk een alternatief voor het ontbreken van dit netwerk. De eerste fase van de begeleiding duurt gemiddeld 6 maanden en bestaat uit alle zaken rond de vestiging in de nieuwe woonplaats. In de tweede fase bestaat nog steeds veel aandacht voor allerlei administratieve zaken maar komt waar mogelijk de nadruk te liggen bij het opbouwen van zelfredzaamheid van de cliënt. Het streven is om na 5 jaar afscheid te nemen van de vluchteling. Hij is dan in staat zelf zijn eigen zaken te regelen of gebruik te maken van andere voorzieningen die de gemeente biedt. In de praktijk is dit helaas niet altijd haalbaar. Er zijn in totaal 22 vluchtelingen gehuisvest. Hiervan zijn er 6 in de gemeente Woudrichem gevestigd, 11 in de gemeente Werkendam en 5 in de gemeente Aalburg. In 2013 hadden we in totaal 90 vluchtelingen in begeleiding. SPREEKUUR Twee keer per week zijn er vaste inloopspreekuren waar de vluchteling terecht kan met allerlei vragen. Hij of zij wordt geholpen door vrijwilligers en een beroepskracht. De hulpvragen variëren van een simpele uitleg van een brief, problemen met de uitkering of problemen met het kunnen betalen van vaste lasten, belastingvragen enz. TRAJECTBEGELEIDING INBURGERING Informatiepunt Inburgering In opdracht van gemeente Werkendam, Woudrichem en Aalburg is Vluchtelingenwerk WOBB, locatie Altena, voor deze gemeenten het informatiepunt Inburgering. Dat betekent dat iedereen (potentiële inburgeraars, werkgevers en inwoners) die vragen hebben over de Wet Inburgering bij ons terecht kan voor informatie.

6 Vluchtelingenwerk- WOBB Daarbij kan het gaan over allerlei zaken die te maken hebben met Inburgering: wie valt er onder de wet, wanneer heb je recht op vrijstelling of ontheffing, waar kun je een traject volgen, wat moet je doen om het inburgeringexamen te kunnen behalen, enz. Het is vooral van belang dat de inburgeraars goed worden geïnformeerd en ingelicht over hun rechten en plichten zodat zij beter in staat zullen zijn om hun weg te vinden naar zelfstandigheid. Naast het geven van informatie is de trajectbegeleider inburgering verantwoordelijk voor het goed doorlopen van het inburgeringtraject. Zij volgt het traject op de voet en lost knelpunten samen met de inburgeraar op. Uitvoering Wet Inburgering Sinds 1 januari 2013 is de Nieuwe Wet Inburgering van start gegaan. Deze wet houdt o.a. in dat vreemdelingen die zich in Nederland vestigen vanaf deze datum hun verplichte inburgering zelf moeten regelen en betalen. Hiervoor kan onder voorwaarden een lening worden aangevraagd bij DUO. Vluchtelingen die slagen, binnen de gestelde termijn van 3 jaar, hoeven de lening niet terug te betalen wanneer zij slagen voor het inburgeringexamen of wanneer zij een goede reden hebben waarom zij niet kunnen slagen. Asielgerechtigden die voor 31 december 2012 een vergunning hebben gekregen en (nog) moeten starten met de inburgering vallen nog onder de oude wet. Zij hebben (nog ) recht op een aanbod van de gemeente en kunnen tot september 2014 het oude examen afleggen. De inburgeraars die onder de oude Wet Inburgering vallen maken hun traject af bij het Da Vinei college, locatie Wijk en Aalburg en bij SIW, locatie Woudrichem. De inburgeraars die onder de nieuwe Wet Inburgering vallen moeten zelf een inburgeringtraject inkopen. De inburgeraars die een lening willen afsluiten bij DUO zijn verplicht om een school te kiezen met het keurmerk Blik op Werk. De inburgeraars die geen lening afsluiten zijn vrij om een school naar keuze te nemen. In 2013 zijn er 16 nieuwe trajecten gestart. De verdeling per gemeente is als volgt: Werkendam 7, Woudrichem 6, Aalburg 3. TAALCOACH PROJECT Het Taalcoachproject van Vluchtelingenwerk is al sinds 2009 een groot succes geweest. Niet alleen taalverwerving maar ook het leggen van contacten met Nederlanders en het verkrijgen van vaardigheden om volwaardig te kunnen functioneren in onze samenleving kregen door het project een extra impuls. Het bleek bovenop de inburgering en de maatschappelijke begeleiding die Vluchtelingenwerk biedt een hele zinvolle "extra steun in de rug" te zijn op weg naar participatie. In dit project wordt een deelnemer (een vluchteling of migrant) gekoppeld aan een taalcoach (Nederlandssprekende vrijwilliger). Dit koppel ontmoet elkaar regelmatig, op een afgesproken plek of bij elkaar thuis. Ze praten veel en ondernemen samen activiteiten. Op deze manier krijgt de deelnemer een extra ondersteuning bij het leren en in de praktijk gebruiken van de Nederlandse taal. Hij wordt ook wegwijs gemaakt in de Nederlandse sa

7 Vluchtelingenwerk- WOBB menleving. Daarnaast beoogt deze aanpak ook een versterking van de sociale cohesie in de samenleving. Mensen van verschillende culturen leren elkaar kennen en respecteren. GEZINSHERENIGING Na erkenning als vluchteling heeft de vluchteling recht op gezinshereniging met achtergebleven gezinsleden. Dit is in de praktijk een complexe en moeizame procedure. Vluchtelingenwerk biedt ondersteuning bij de aanvraag tot gezinshereniging en onderhoudt de contacten met consulaten, ambassades en andere betrokken organisaties. In 2013 zijn 5 gezinnen herenigd. JURIDISCHE BEGELEIDING Naast maatschappelijke begeleiding heeft Vluchtelingenwerk als kerntaak juridische begeleiding van vluchtelingen. Vluchtelingenwerk bewaakt de termijn voor het verlengen van de verblijfsvergunning en zorgt voor de aanvraag. Bij een eventuele intrekking van een vergunning is Vluchtelingenwerk de schakel tussen de advocatuur en de cliënt. Een andere taak die hieronder valt is het begeleiden van gezinsherenigingen. W?Ol7WEA/FEESr In het kader van Internationale Vrouwendag is op vrijdag 8 maart 2013 in samenwerking met de locaties Geertruidenberg en Altena een vrouwenfeest georganiseerd in basisschool De Bolderik in Hank. Een kleine honderd vrouwen met ca. 20 verschillende nationaliteiten kwamen bij elkaar om bij deze bijzondere dag stil te staan. In veel culturen is deze dag een officiële feestdag die uitbundig wordt gevierd. Doordat iedereen de mogelijkheid had om een buurvrouw of vriendin uit te nodigen waren er ook een behoorlijk aantal Nederlandse vrouwen aanwezig. De avond werd geopend door een korte inleiding over het ontstaan van de Internationale Vrouwendag en de betekenis ervan in verschillende landen. Nadat iedereen in hun eigen moedertaal elkaar een fijne avond had toegewenst ging het feest van start. Door de muziek en het dansen van de vrouwen, waarvan een groot aantal gekleed in traditionele kleding, werd het een kleurrijk feest. Hoogtepunt van de avond was het uitgebreide buffet waarbij men kon proeven van zelfgemaakte hapjes uit alle hoeken van de wereld. SINTERKLAAS In 2013 hebben we geen echt Sinterklaasfeest gehouden. We hebben cadeautjes gekocht voor de kinderen die in 2011, 2012 en 2013 bij ons zijn komen wonen. Deze cadeautjes hebben we uit naam van de Sint rond gebracht. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich niet buitengesloten voelen en op school kunnen vertellen dat ook zij een cadeautje van Sinterklaas hebben ontvangen.

8 Vluchtelingenwerk- WOBB VRIJWILLIGERS Ook in 2013 is binnen Vluchtelingenwerk Altena met een enthousiaste groep vrijwilligers gewerkt aan de diensten die Vluchtelingenwerk biedt. Regelmatig worden cursussen en trainingen gevolgd om over alle actuele kennis en vaardigheden te beschikken, die van belang zijn voor het begeleidingswerk. In 2013 waren er 15 vrijwilligers actief betrokken bij de maatschappelijke begeleiding en 14 als taalcoach. JEUGDSPORTFONDS Het Jeugdsportfonds geeft sportkansen aan kinderen vanaf 4 tot en met 17 jaar. Het gaat specifiek om gezinnen waar niet genoeg geld aanwezig is om lid te worden van een sportvereniging. Het Jeugdsportfonds betaalt de contributie en in bepaalde gevallen de sportattributen. Vluchtelingenwerk Altena is intermediair voor het Jeugdsportfonds. In 2013 zijn acht gezinnen via ons bemiddeld naar het fonds. m

9 Vluchtelingenwerk - WOBB Ervaringen van een maatschappelijk begeleider: "Als complete nieuwkomer op het gebied van Vluchtelingenwerk maakte ik een jaar geleden kennis met een Irakees gezin. Vader was twee jaar in Nederland, moeder en puberzoon net een paar maanden. Met hen nam ik de hobbels van zorgtoeslag, ziektekostenverzekering, kredieten voor inrichting, aanvraag OV-pas, de gang naar school, kinderbijslag, verandering van stroomaanbieder en nog veel meer. leder brief die binnenkwam werd me vertwijfeld in handen gedrukt. Toen er nog veel op de rails gezet moest worden, maakte ik voor de lastige zaken regelmatig gebruik van een familielid dat telefonisch tolkte. Maar ook nu nog ontkom ik daar niet altijd aan. Want hoe maak je met een zeer beperkt begrip van het Nederlands duidelijk dat de uitbetaling van de huurtoeslag gewijzigd is of hoe het werkt met de lening van de DUO of - nog "leuker" - dat mevrouw in Nederland haar Irakese achternaam is kwijtgeraakt omdat deze niet past in de wijze waarop namen in ons land geregistreerd worden. In de meest ongemakkelijke situatie kwam ik terecht bij het tweede gezin (een echtpaar van 55'plus) dat ik sinds een half jaar begeleid. Mevrouw werd uitgenodigd voor een onderzoek naar baarmoederhalskanker. Tja, daar zit je dan Ik kwam een heel eind en een folder in het Arabisch, die ik een week later van internet had geplukt, deed de rest. Door de andere taal én het andere cijferschrift is Nederland al heel ingewikkeld voor de twee gezinnen die ik mag begeleiden. Instanties en overheden doen daar echter soms nog een flinke schep bovenop. Neem nu een brief waarin wordt uitgelegd dat mensen zus en zo moeten doen en dan in dezelfde enveloppe een tweede brief waarin staat dat de eerste brief voor hen niet van toepassing is. Of de belastingdienst die na talloze keren bellen nog steeds niet loskomt met het volle bedrag aan zorgtoeslag. Of de gemeente die vraagt om declaraties m.b.t. het schoolbezoek terwijl geregeld is dat dit via Vluchtelingenwerk loopt. En dan heb ik het nog niet gehad over het woordgebruik, de lange zinnen en de permanente verwijzing naar internet waar alles te vinden en te regelen is. Ja, voor iemand die het Nederlands machtig is en in één blik de informatie op een scherm kan duiden. Maar niet voor een vluchteling. Moet je je jezelf eens in dezelfde situatie voorstellen als Nederlander in een Arabisch sprekend land " Corine Verweij Vluchtelingenwerk WOBB, Raadhuisplein CP Woudrichem Telefoon: Mail: altena@vluchtelingenwerk-wobb.nl B