Protocollen. Waterlant College IJdoorn. Centrale DIGITALE Examens EN CSPE S (inclusief protocol geheimhouding)

Transcriptie

1 Protocollen (inclusief protocol geheimhouding) Centrale DIGITALE Examens EN CSPE S 2015 Waterlant College IJdoorn 1

2 Inhoud: 1. Protocollen en richtlijnen geheimhouding en afname bij centrale examens Algemene vakken en Rekenen 3 2. Protocollen en richtlijnen bij geheimhouding en afname CSPE s 8 3. Protocol eerste en tweede correctie centrale flexibele digitale examens Protocol eerste en tweede correctie CSPE Protocol verhindering bij een examen Protocol te laat komen bij een examen Protocol ziek of onpasselijk worden tijdens een examen Protocol fraude bij een examen door een kandidaat Protocol omgaan met examenwerk Protocollen en richtlijnen bij het noodscenario: de school stapt over van digitale naar papieren examens Bijlagen 29 2

3 Inleiding De leerlingen van Waterlant College IJdoorn doen alleen digitale examens voor de Algemene Vakken (Nederlands, Engels, Wiskunde, Biologie, Economie, maatschappijleer 2) en het Rekenexamen. Ook de examens voor de Beroepsgerichte Vakken zijn grotendeels digitaal. Alle protocollen, die te lezen zijn in hoofdstuk 1 t/m 4, zijn hierop gericht. Mocht het zo zijn dat er onverhoopt een noodscenario in werking moet treden (bijv. als het computersysteem uitvalt), dan schakelt de school over op de ouderwetse papieren examens. Hiervoor moet de school zich houden aan de protocollen die gelden voor dit soort examens, te lezen in hoofdstuk Protocollen en richtlijnen geheimhouding en afname bij centrale examens Algemene vakken en Rekenen Grondgedachte Grondgedachten bij deze protocollen: 1. Als iets vooraf moet worden geopend, geïnstalleerd of klaargezet, dan gebeurt dat niet eerder dan nodig is, maar wel zó tijdig dat de noodzakelijke werkzaamheden in alle rust kunnen worden verricht en te allen tijde onder supervisie van de directeur. 2. Als iets vooraf moet worden geopend, geïnstalleerd of anderszins moet worden voorbereid, dan gebeurt dat in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. 3. Als voorafgaand aan het examen door kandidaten voorbereidingen moeten worden getroffen (zoals het verzamelen resp. klaarzetten van materiaal bij CSPE s), dan gebeurt dit onder supervisie van de directeur. 4. Waar dat praktisch haalbaar is, worden handelingen door twee personen verricht. Dat beschermt degenen die inzage in de geheime documenten krijgen tegen zichzelf, maar vooral ook tegen eventuele vermoedens van onzorgvuldigheid bij derden. De gemaakte afspraken in het kader van geheimhouding tussen bevoegd gezag en medewerkers worden schriftelijk vastgelegd en door beide partijen ondertekend. Protocol geheimhouding bij digitale centrale examens op een flexibel tijdstip Digitale examens op een flexibel tijdstip worden afgenomen bij de algemene vakken in de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg van het vmbo. Kenmerkend voor deze vorm van centrale examinering is dat de school meer ruimte heeft voor het maken van eigen keuzes De school bepaalt, binnen de vastgestelde examenperiode, zelf de afnametijdstippen van bepalen. Hiertoe beschikt de school over meerdere varianten van ieder digitaal centraal examen. De school regelt zelf, binnen de vastgestelde examenperiode, de afnametijdstippen van het inhalen en herkansen. 3

4 De examendocumenten (opgaven, bijlagen, correctievoorschriften) van de flexibele centrale examens zijn na de afname niet openbaar. Voorkennis Bij digitale CE s op een flexibel tijdstip kunnen examensecretaris en systeembeheerder voorkennis hebben van de inhoud van het examen. Bij de surveillance en/of de correctie (van de open vragen) van de eerste examenvariant doen ook docenten voorkennis op. Met het oog hierop tekenen de examensecretaris, systeembeheerder, directeur en docenten (surveillanten en examinatoren) voor geheimhouding van de examenopgaven. Handelwijze bij ontvangst examendocumenten Handelwijze bij voorbereiding De school ontvangt ExamenTester en de bestanden met digitale examens (packages) op cdrom/dvd. De directeur opent, in aanwezigheid van minimaal één medewerker, de envelop en neemt de cd-rom/dvd uit. De directeur en de medewerker van de school gaan na of de cd-rom/dvd de relevante informatie op een hanteerbare wijze bevat. Handelwijze bij installatie digitale bestanden De installatie van de digitale bestanden wordt uitgevoerd in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. De directeur ziet erop toe dat in de voorbereiding op een examen, dat voorafgaand aan de afname van een examen wordt ingezien, geen vakdocent betrokken wordt. Deze laatste zou al dan niet onbedoeld informatie over de inhoud van het examen aan de kandidaten kunnen doorgeven. De installatie van de digitale bestanden wordt uitgevoerd in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. De systeembeheerder draagt zorg voor de installatie op het netwerk van de school en de verbinding met de centrale computer van Cito. De systeembeheerder maakt hierbij gebruik van de hiervoor bij ExamenTester opgestelde handleiding. De directeur draagt er zorg voor dat vóór de examenafname derden geen toegang hebben tot de op de computers beschikbare examens. Handelwijze bij planning De examensecretaris: voert groepen van leerlingen vanuit het schooladministratiesysteem in ExamenTester in. voert de afnameplanning in. De school stelt een `schooleigen examenrooster'. Bij een schooleigen examenrooster dient in het PTA te zijn opgenomen wanneer leerlingen uiterlijk schriftelijk geïnformeerd worden. 4

5 Het examen kan pas worden afgelegd als het schoolexamencijfer voor het desbetreffende vak is vastgesteld en tijdig is doorgegeven BRON. bepaalt welke variant voor welke leerling op welke computer wordt klaargezet. Per kandidaat staat er per vak maar één variant ingepland. De school ontvangt voor de vakken met (landelijk gezien) grote aantallen leerlingen, negen varianten en voor de `kleine' vakken 4 varianten. De school kan de inzet van de varianten zelf bepalen. Over de keuze van de varianten hoeft niets te worden opgenomen in het examenreglement. koppelt docenten/correctoren aan groepen kandidaten; zet scores voor digitale examens over naar het schooladministratiesysteem. Handelwijze bij afname de directeur draagt er zorg voor dat het digitale CE en het Rekenexamen op het ingeplande moment voor de leerling toegankelijk is en naar behoren functioneert. Packages met de echte CE s en Rekenexamens moeten NIET langer van te voren worden geopend dat strikt noodzakelijk is. Als een examen van te voren te lang openstaat, kan de inspectie de afname ongeldig verklaren. de directeur draagt er zorg voor dat de kandidaat via de computer of via andere media geen toegang heeft tot gegevens die tijdens het centraal examen niet toegankelijk mogen zijn. Tijdens de afname van het CE en het Rekenexamen moet toegang tot internet onmogelijk zijn. de directeur draagt er zorg voor dat voorkomen wordt dat kandidaten kennis kunnen nemen van elkaars antwoorden de directeur draagt er zorg voor dat kandidaten na afloop van een afname geen papier en/of aantekeningen meenemen uit de examenruimte. Handelwijze bij inzage van de opgaven en het gemaakte werk Inzage door docenten of leerlingen in het gemaakte werk is alleen toegestaan na laatste afname van de desbetreffende variant. De docent, die het gemaakte werk inziet, tekent voor geheimhouding. Inzage door docenten of leerlingen vindt plaats onder toezicht van een aangewezen functionaris onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag. Tijdens de inzage mogen geen aantekeningen worden gemaakt. Handelwijze bij oefenen voor examen en/of voor herkansing Digitale examens mogen alleen geoefend worden met de voorbeeldexamens zoals beschikbaar gesteld door het College voor Examens of met de papieren versies van de examens uit voorgaande jaren. Oefenen met andere varianten van hetzelfde examen is niet toegestaan in verband met de geheimhouding. Mogelijkheden voor kandidaten met een beperking Dyslectische kandidaten Van ieder digitaal examen zijn er één of twee 'dyslexie-versies'. In een dyslexie-versie kan de kandidaat geluidsfragmenten afspelen waarin de tekst van het beeldscherm wordt voorgelezen. Geïndiceerde dyslectische kandidaten hebben daarnaast in ieder geval recht op een half uur extra examentijd. 5

6 Kandidaten met een visuele beperking Voor kandidaten met een ernstige visuele beperking bestaat een aangepaste versie van de digitale examens. De bestelling gebeurt via het speciale formulier van DUO voor kandidaten met een visuele beperking. Kandidaten met een auditieve beperking Voor kandidaten met een auditieve beperking bestaat een aangepast examen dat via een speciaal formulier van DUO kan worden besteld. Bij de Rekentoets heeft de kandidaat geen extra aanpassingen nodig. Kandidaten met dyscalculie Deze kandidaten, mits in het bezit van een dyscalculieverklaring, hebben recht op maximaal 30 min. extra tijd. Als een leerling een aangepaste toets uit het standaardpakket gebruikt, moet dit aan de inspectie gemeld worden. Als het standaardpakket niet voldoet, dan neemt de examensecretaris contact op met het CvE en kan maatwerk vanuit het CvE mogelijk zijn. Oefenen met digitale toetsen Leerlingen mogen alleen oefenen voor bepaalde vakken als zij de speciale digitale oefentoetsen of de voorbeeldrekentoetsen gebruiken. Handelwijze bij ongeldigverklaringen Zodra een kandidaat is gestart met een toets, is er sprake van een afname. Een onregelmatigheid tijdens een afname moet door de examensecretaris aan de inspectie worden gemeld. Voordat een kandidaat alsnog een toets kan starten, moet de inspectie een ongeldigverklaring hebben toegewezen. Voorbeelden van onregelmatigheden: Een kandidaat opent per ongeluk een verkeerde toets. Deze toets moet meteen worden afgesloten Een surveillant opent een examen van een afwezige kandidaat Een surveillant beëindigt een afname te vroeg, omdat kandidaat recht heeft op meer tijd Een kandidaat wordt tijdens een afname onwel en kan niet meer verder Tijdens een afname loopt een PC meerdere keren vast zonder reserve PC en afname wordt afgebroken Een kandidaat sluit het examen af, maar de antwoorden zijn niet meer terug te vinden. Voordat de kandidaat het examen opnieuw mag afleggen, moet de eerste afname ongeldig verklaard worden door de inspectie! Hierna mag de examensecretaris pas een nieuwe afname plannen. Hij zendt hiervoor een naar en verzoekt om een aanvraagformulier ongeldigverklaring. Alleen met tussenkomst van de inspectie kan de leerling een examen overmaken! Herkansen Zodra de uitslag van een examen bekend is, mag de kandidaat gebruik maken van de herkansingsregeling (één van de Algemene Vakken). Vanzelfsprekend wordt de kandidaat bij de herkansing een andere variant van het digitale examen voorgelegd. Deze variant komt ook in het proces-verbaal te staan. 6

7 2. Protocollen en richtlijnen bij geheimhouding en afname CSPE s Bij het Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE) worden vaktheorie en praktijk geïntegreerd geëxamineerd. Scholen hebben, organisatorisch gezien, een behoorlijke mate van ruimte en vrijheid bij de afname en de beoordeling van deze centrale examens. Zo kunnen scholen, binnen een van overheidswege vastgestelde periode, zelf bepalen wanneer afname van het CSPE plaatsvindt. Deze flexibiliteit voor scholen betekent tegelijkertijd een toename van het beroep dat gedaan wordt op geheimhouding. Ook het feit dat de examinatoren en de systeembeheerder verschillende voorbereidende handelingen met de examendocumenten van het CSPE dienen te verrichten en de examinatoren kandidaten voorafgaand aan het examen bepaalde inhoudelijke informatie moeten verstrekken maakt dat de geheimhouding van CSPE s nadrukkelijk aandacht vraagt. Handelwijze bij ontvangst examendocumenten Na controle van de examendocumenten tekenen de examensecretaris, de systeembeheerder en de examinatoren voor geheimhouding van de examendocumenten. Alle examendocumenten worden onmiddellijk na ontvangst op een veilige plaats op school opgeborgen en bewaard. Handelwijze bij voorbereiding CSPE Bij de voorbereiding op het examen geldt de volgende handelwijze: Informatie over het examen de school stelt de kandidaten ruimschoots voor de examenafname in kennis van de datum, de begin- en eindtijd en de plaats van de examenafname; de examinator informeert de kandidaten over de gang van zaken tijdens het examen en over de wijze van beoordeling. De examinator informeert de kandidaten over de inhoud van het examen, conform de richtlijnen die hierover door College voor Examens (CvE) verstrekt worden. In de Instructie voor de examinator die scholen bij de eerste zending examendocumenten toegestuurd krijgen, staat nader beschreven welke informatie vooraf aan de kandidaten mag worden meegedeeld. De informatie over de inhoud van het examen maakt onderdeel uit van de instructie voor de examinator. Dit onderdeel is een examendocument. Een kopie hiervan mag alleen ter inzage worden verstrekt aan kandidaten in de laatste lesweek voorafgaand aan het CSPE. Na inzage dient de kopie weer ingeleverd te worden. De examinator mag vijf werkdagen voorafgaand aan de start van de afname van het CSPE de examendocumenten (zending B kandidaatexemplaren) gebruiken om zich voor te bereiden op de afname en beoordeling van het CSPE Installeren digitale bestanden CSPE De digitale bestanden van het CSPE worden in maart op dvd aan de school toegezonden. Het CSPE 7

8 kent digitale bestanden voor: de digitale minitoetsen die onderdeel zijn van het CSPE praktische opdrachten die onderdeel zijn van het CSPE Na een algemene richtlijn volgt hieronder voor beide varianten een afzonderlijk protocol. Algemene richtlijnen De directeur draagt er zorg voor dat de examensecretaris, de systeembeheerder en de examinatoren tekenen voor geheimhouding van de informatie in de digitale bestanden. De installatie van digitale bestanden van het CSPE wordt uitgevoerd in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. De directeur opent in aanwezigheid van minimaal één medewerker de envelop en neemt de dvd uit. De directeur en de medewerker van de school gaan na of de dvd de relevante informatie op een hanteerbare wijze bevat; Protocol installeren bestanden digitale minitoetsen CSPE De directeur draagt er zorg voor dat het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen vooraf geïnstalleerd en gecontroleerd is door de systeembeheerder. De directeur en de medewerker doen de dvd na afronding van de installatie in de envelop. De envelop wordt door de directeur verzegeld en op de envelop wordt het aantal dvd s vermeld. De directeur en de medewerker controleren of er geen kopieën van de dvd of de daar op staande bestanden zijn achtergebleven op de computer. De directeur draagt er zorg voor dat kandidaten of derden geen toegang hebben tot gegevens die voorafgaand en tijdens de centrale examenperiode niet toegankelijk mogen zijn. Protocol installeren digitale bestanden praktische opdrachten CSPE De directeur draagt er zorg voor dat digitale bestanden die nodig zijn voor de praktische opdrachten voor alle kandidaten beschikbaar op een veilige plaats op de centrale server. De directeur en de medewerker doen de installatie-dvd met eventuele kopieën voor de kandidaten in de envelop. De envelop wordt door de directeur verzegeld en op de envelop wordt het aantal USB-sticks vermeld. De directeur en de medewerker controleren of er geen kopieën van de dvd of het daarop bestaande bestand zijn achtergebleven op de computer De directeur draagt er zorg voor dat kandidaten of derden geen toegang hebben tot de gegevens die voorafgaand en tijdens het centraal examen niet toegankelijk mogen zijn. De directeur draagt er zorg voor dat wanneer sprake is van meerdere zittingen na afloop van iedere zitting de USB-stick van de kandidaten ingenomen en veilig opgeborgen wordt en dat de toegang tot bestanden op de server buiten de afnamemomenten geblokkeerd is. Handelwijze voorafgaand aan de afname De directeur gaat na of de examinatoren de afname en de daarop volgende beoordeling van het CSPE 8

9 in afstemming met elkaar en met de examensecretaris en de systeembeheerder tijdig en nauwgezet hebben voorbereid conform de door het CvE gegeven richtlijnen. Dit betekent dat: er tijdig is voorzien in een rooster voor afname; kandidaten tijdig en volledig geïnformeerd zijn over datum, tijd en plaats van de examenafname van elke zitting; kandidaten tijdig en correct geïnformeerd zijn over de gang van zaken tijdens het examen en over de wijze van beoordeling; er afspraken gemaakt zijn met personen die een rol moeten spelen bij specifieke praktische opdrachten als bijv. telefoongesprekken, praktische opdrachten bij Zorg & Welzijn enz. er voor elke zitting afname CSPE een proces-verbaal afname CSPE beschikbaar is, waar op ook is aangegeven hoe met de richtlijnen examentijd moet worden omgegaan; vermeld kan worden op het proces-verbaal onder vermelding van de reden wanneer van de richttijden wordt afgeweken vastgelegd is, voor de CSPE s waarvoor dit geldt, hoe de tijdwaarneming bij opdrachten waarop de toegestane tijd per kandidaat moet worden bijgehouden, is geregeld voorzieningen getroffen zijn voor een optimale waarborg van de geheimhouding gedurende de afnameperiode, specifiek inzake de ICT opdrachten. De directeur draagt er zorg voor dat: voor aanvang van iedere zitting gecontroleerd wordt of per kandidaat alle benodigde opgaven, digitale bestanden, materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn; voor aanvang van iedere zitting gecontroleerd wordt of de werkplekken per kandidaat zo ingericht zijn dat elke kandidaat, mede gelet op de aard en inhoud van de opgaven, individueel kan werken; voor aanvang van iedere zitting van een praktijkexamen gecontroleerd wordt of de correctievoorschriften voor de examinatoren aanwezig zijn; voor aanvang van iedere zitting van een praktijkopdracht waarbij kandidaten digitale opdrachten moeten uitvoeren gecontroleerd wordt of één of meerdere printers beschikbaar zijn waarmee kandidaten een afdruk kunnen maken van opdrachten die door hen moeten worden ingeleverd. Handelwijze bij afname De directeur draagt er zorg voor dat: bij iedere zitting een overzichtslijst met kandidaten op het proces-verbaal (PV) aanwezig is; examinatoren bij iedere zitting controleren op aanwezigheid en dit noteren op het PV; er een eenduidige startsituatie is bij het maken van het CSPE voor alle kandidaten van hetzelfde CSPE; op het PV aangetekend wordt: op welk moment de kandidaat zijn (deel)opdracht inlevert. dat alle tijdens de zitting uitgereikte examendocumenten en/of USB sticks door de kandidaat zijn ingeleverd. dat van digitale opdrachten bij praktijkopdrachten door de kandidaat een afdruk op papier is ingeleverd. gemaakte examenproducten niet openbaar worden gemaakt voordat de landelijke examenperiode is afgelopen (eind tweede tijdvak).; eventuele foto- of filmopnamen van de afname van het CSPE en/of de producten van het CSPE alleen gemaakt worden door een aangewezen examenfunctionaris en dat deze eventueel gemaakte opnamen pas toegankelijk worden gemaakt na afloop van de landelijke examenperiode. (Kandidaten mogen geen opnamen maken tenzij een opname een onderdeel 9

10 is van de praktische opdracht). Handelwijze bij beoordeling CSPE Bij het praktisch gedeelte van het CSPE is naast de examinator ook een tweede examinator aanwezig ten behoeve van de beoordeling. Bij de beoordeling van het CSPE zijn, naast de algemene regels die zijn opgenomen in artikel 41 en 42 van het Eindexamenbesluit, ook de` Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen. Daarnaast bevat het correctievoorschrift bij het CSPE, behalve het beoordelingsmodel, ook regels en richtlijnen voor de beoordeling van het CSPE. Wij adviseren met oog op een procedureel goed verloop van de beoordeling, te handelen naar onderstaande richtlijnen: De directeur draagt er zorg voor dat: examinatoren na ontvangst van (zending A) van de examendocumenten een exemplaar van de examendocumenten inclusief de instructie voor de examinator ontvangen; examinatoren vijf werkdagen voor de afname van het CSPE een kandidaat-exemplaar van de examendocumenten (zending B) ontvangen; examinatoren tekenen voor geheimhouding van de examendocumenten; bij de uitvoering van het praktisch gedeelte van het CSPE de eerste en tweede examinator aanwezig zijn; de tweede examinator, voorafgaand aan de afname van het examen, een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal, evenals de regels voor het bepalen van de score ontvangt; de examinator en de door de directeur aangewezen tweede examinator bij de beoordeling van de prestaties van de kandidaten het correctievoorschrift toepassen (en niet interpreteren) en onafhankelijk van elkaar hun bevindingen schriftelijk vastleggen conform de daarvoor geldende richtlijnen; de examinator en de tweede examinator in onderling overleg de score voor het centraal examen vaststellen. Handelwijze bij herkansing CSPE Herkansing van het CSPE door een kandidaat vindt eerst plaats nadat het gehele CSPE door de kandidaat is afgelegd en beoordeeld is door de examinator. Voor leerlingen in de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg is het mogelijk om de herkansing voor de startdatum tweede tijdvak centrale examinering te laten plaatsvinden. Een kandidaat kan het gehele CSPE of één of meerdere onderdelen (A,B,C, enz.) daarvan herkansen. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door (dezelfde) praktische opdrachten van het CSPE nogmaals uit te voeren. Bevat een onderdeel een minitoets-opdracht, dan wordt deze opdracht in de herkansing middels een andere variant van de minitoets herkanst. Voor wat betreft het herkansen, geldt artikel 51 van het Eindexamenbesluit. Voor BB en KB geldt dat kandidaten het CSPE kunnen herkansen en daarnaast het centraal examen van één algemeen vak. Richtlijnen herkansing CSPE De directeur: ziet erop toe dat de kandidaat in de herkansing een andere variant van de minitoets maakt dan tijdens de eerste afname; 10

11 van de onderdelen van het CSPE, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname; van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan; legt in overleg met de kandidaat, diens ouders of wettelijke vertegenwoordigers de keuze van de te herkansen onderdelen vast in een schriftelijke overeenkomst. Aandachtspunten bij herkansing van het CSPE Volgens het Eindexamenbesluit artikel 51.1 geldt: de herkansing van het praktisch gedeelte van het centraal examen bestaat uit het opnieuw afleggen van deze toets of van een of meer onderdelen daarvan. Herkansing kan pas plaatsvinden nadat de kandidaat het gehele CSPE heeft afgelegd. Dat betekent in de regel dat de school met de herkansende kandidaat van tevoren bespreekt welke onderdelen hij opnieuw aflegt (en waarvan de dan behaalde score in de plaats komt van de bij de eerste afname behaalde score) en welke onderdelen blijven staan (onderdelen die de kandidaat niet opnieuw aflegt en waarvan de score van de eerste afname dientengevolge blijft staan). Het kan voorkomen dat een kandidaat na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever geheel andere onderdelen zou hebben herkanst. Het verdient daarom aanbeveling om de keuze van te herkansen onderdelen te maken in overleg met de kandidaat en zijn ouders/wettelijke vertegenwoordigers, en ook de overeenkomst daaromtrent vast te leggen. De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het CSPE, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. Van de herkansing wordt de score als volgt bepaald: van de onderdelen die opnieuw zijn afgelegd komt de score in plaats van de bij de eerste afname behaalde score (zie onderstaande voorbeeldberekening); van de onderdelen die zijn blijven staan blijft de score van de eerste afname staan; de aldus verkregen scores per onderdeel worden getotaliseerd en dat levert de CSPE-score voor de herkansing op; deze totaalscore wordt vervolgens m.b.v. de voor het CSPE vastgestelde N-term omgezet in een cijfer (dat niet noodzakelijk hoger hoeft te zijn dan het cijfer bij de eerste afname). Tenslotte wordt conform artikel 53.3 van het Eindexamenbesluit het hoogste van de twee cijfers (cijfer eerste afname en cijfer herkansing) genomen en dat telt als definitief CE-cijfer. Voorbeeldberekening Als een kandidaat meerdere onderdelen van het CSPE heeft herkanst, dan mag bij de vaststelling van de definitieve score niet worden gesprokkeld. Zie het hier volgende voorbeeld: Een CSPE bestaat uit vijf onderdelen waarvoor de kandidaat tijdens de eerste afname de onderstaande scores behaalt: Onderdeel A B C D E Totaalscore score Hij herkanst de onderdelen C (haalt 15 punten) en E (haalt 14 punten). 11

12 Onderdeel A B C D E Totaalscore score Als definitieve score wordt nu vastgesteld het maximum van beide totaalscores. In dit voorbeeld dus 74. Wat NIET mag is per onderdeel de hoogste score nemen: dus bij onderdeel C de oude score, 17; en bij onderdeel E de laatste, 14 (waardoor de totaalscore 75 zou zijn geworden). Richtlijnen examentijd CSPE Een CSPE bestaat uit onderdelen. De onderdelen zijn aangegeven met een hoofdletter A, B, C, D enz. Elk onderdeel bestaat uit één of meer opdrachten. De opdrachten zijn genummerd opdracht 1, opdracht 2, enz. Van elk onderdeel van het CSPE en voor het CSPE als geheel is de richttijd in het opgavenboekje aangegeven. Uitgangspunt is dat de richttijden gevolgd worden. De school bepaalt hoe de richttijden tijdens het CSPE gehanteerd worden, rekening houdend met de specifieke schoolsituatie. Binnen één school dienen de afname condities voor alle kandidaten gelijk te zijn. Afwijkingen van de richttijden worden in het proces verbaal van de afname van het CSPE vermeld. Bij sommige opdrachten is de toegestane tijd vermeld. Bij deze opdrachten wordt het werktempo beoordeeld. Hierbij organiseert u per kandidaat de exacte tijdwaarneming. In het correctievoorschrift van het CvE staat beschreven op welke manier overschrijding van de toegestane tijd meeweegt bij de toekenning van scorepunten. Bij deze opdrachten kan het voorkomen, dat in het correctievoorschrift staat, dat scorepunten in mindering gebracht moeten worden als de toegestane tijd is overschreden een kandidaat niet verder mag werken aan de opdracht als de toegestane tijd is verstreken. Als een onderdeel een opdracht bevat met een toegestane tijd (waarbij het werktempo beoordeeld wordt), gelden voor de overige opdrachten van dat onderdeel de algemene Richtlijnen richttijden CSPE. Voorbeeld: Onderdeel C richttijd: 90 minuten Onderdeel C bestaat uit de opdrachten 8, 9, 10 en 11. Opdracht 9 toegestane tijd: 30 minuten Richttijd opdrachten 8, 10 en 11: in totaal 60 minuten In het algemeen geldt voor de regeling van de examentijden bij het CSPE: De school is verantwoordelijk voor de gelijke afnameomstandigheden van de eigen kandidaten. In het proces-verbaal van een zitting wordt genoteerd: de overschrijdingen van de richttijd bij (onderdelen van) het CSPE; de reden van het overschrijden van de richttijd; de namen van de kandidaten die het betreft. Vervolgens geeft het correctievoorschrift aan hoe te handelen bij het overschrijden van de tijd. 12

13 Minitoetsen verklankbaar In het schooljaar 2014 zijn alle varianten van de minitoetsen verklankt. De verklankbare versie van de minitoetsen moet gezien worden als een hulpmiddel voor kandidaten, die hier baat bij hebben. De kandidaten kunnen geluidsfragmenten afspelen waarin de tekst van het beeldscherm wordt voorgelezen. Publicatie minitoetsen Van de minitoetsen wordt na afloop van de examenperiode slechts één variant gepubliceerd via de site van CITO. 13

14 3. Protocol eerste en tweede correctie centrale flexibele digitale examens Inleiding Bij centrale flexibele digitale examens zijn, gezien het feit dat de examens binnen een periode van 2,5 maanden kunnen worden afgenomen, bij de correctie maatregelen en procedures van belang die dienen ter borging van de geheimhouding. Zo kunnen docenten wanneer zij als examinator moeten corrigeren alleen de open vragen en de antwoorden van de kandidaten zien. Zij hebben geen toegang tot de antwoorden die de kandidaten hebben gegeven op de digitaal scoorbare vragen. Ook is het niet mogelijk om een papieren uitdraai te maken van het gemaakte werk van de leerling. Gesloten vragen worden automatisch gecorrigeerd binnen Correctie Manager. De correctie van de open vragen vindt op school plaats. Thuiscorrectie is niet toegestaan. Het correctievoorschrift en de examenvragen kunnen niet worden afgedrukt. Tijdens het corrigeren ziet de corrector alleen de open vragen en de antwoorden daarop van de kandidaten. Protocol eerste correctie Een docent kan, na de afname van het examen, voorafgaand aan de correctie inzage krijgen in het totale examen. Daartoe dient de examensecretaris een aparte afnameplanning aan te maken. De examinator heeft toegang tot de te corrigeren antwoorden van de kandidaten middels een door de examensecretaris toegekend wachtwoord. De correctie gebeurt aan de hand van het in Correctie Manager geïntegreerde opgaven specifieke correctievoorschrift. De examinator corrigeert in Correctie Manager, conform dit correctievoorschrift de antwoorden van de kandidaten op de open vragen De examensecretaris stuurt de resultaten via Data retour naar Cito Protocol tweede correctie Bij flexibele digitale examens vindt geen centraal geregelde tweede correctie plaats. Waterlant College IJdoorn kiest ervoor om ook bij BB en KB flexibel digitaal een check door een andere docent te laten uitvoeren. Op die manier wordt het risico van o.a. vergissingen in de scoring van open vragen verder verkleind. Dataretour Het is belangrijk, dat de examensecretaris de scores direct na de afname naar het CITO zendt, zodat er genoeg gegevens voorhanden zijn voor toets- en itemanalyse. Najaarscorrectie In het najaar dat volgt op het schooljaar waarin de flexibele digitale centrale examens zijn afgenomen vindt een steekproefsgewijze controle op de correctie plaats. De najaarscorrectie wordt uitgevoerd door gecommitteerden van de staatsexamencommissie die hiervoor toegang krijgen tot de antwoorden van de kandidaten die zijn opgeslagen op de centrale computer van Cito. De gecommitteerden corrigeren opnieuw de antwoorden van de kandidaten op de open vragen en 14

15 vergelijken hun scores met die van de eerste corrector. De resultaten van deze vergelijking worden gerapporteerd aan de inspectie. Mocht blijken dat de eerste correctie niet goed verricht wordt, dan kan de inspectie de school daarop aanspreken. De selectie van de scholen die aan najaarscorrectie worden onderworpen, wordt mede bepaald op basis van de resultaten op zowel de gesloten als de open vragen. Van iedere school wordt de gemiddelde score op de gesloten vragen, die automatisch door ExamenTester gescoord zijn, vergeleken met de landelijk gemiddelde score op de gesloten vragen. Hetzelfde gebeurt met de open vragen: de door de examinator toegekende scores op de open vragen worden vergeleken met de gemiddelde score die landelijk op deze open vragen is toegekend. Vervolgens wordt de afwijking van de school ten opzichte van het landelijk gemiddelde op de open vragen vergeleken met de afwijking van de school ten opzichte van het landelijk gemiddelde op de gesloten vragen. Als van een school de open vragen zich anders gedragen ten opzichte van het landelijk gemiddelde dan de gesloten vragen, kan dat een reden zijn om de school in de steekproef voor de najaarscorrectie op te nemen. Correctie van de Rekenexamens De Rekentoets bestaat uit opgaven die automatisch worden gescoord. Dat betekent, dat er geen sprake is van correctiewerk door docenten. Cijferbepaling Voor de Rekenexamens geldt, dat de school na enige weken (zie de examenplanning) van het CITO omzettingstabellen én de eindcijfers van de leerlingen ontvangt. Voor de andere vakken moet de examensecretaris n.a.v. door het CITO bepaalde N-termen zelf het cijfer bepalen en invoeren in het registratiesysteem van Magister. 15

16 4. Protocol eerste en tweede correctie CSPE Inleiding Het CSPE kent de volgende soorten toetsen: Digitale minitoetsen Praktische toetsen Protocol eerste correctie Eerste correctie digitale minitoetsen Digitale minitoetsen zijn beeldschermtoetsen waarbij de leerlingen de examenopgaven op het beeldscherm gepresenteerd krijgen. Leerlingen beantwoorden de vragen door een antwoord alternatief aan te klikken met de muis of door een getal in te typen. De beoordeling en scoring van de antwoorden vindt geautomatiseerd plaats. Bij de beroepsgerichte vakken BB, KB en GL 2013 worden de digitale minitoetsen gemaakt en gecorrigeerd in Minitester. Wanneer een kandidaat klaar is en de minitoets afgesloten heeft, meldt hij dit bij de examinator. Het leerling-rapport wordt opgeslagen in de datamap van de LocalServer. De examinator print het leerlingrapport De examinator noteert de score op het beoordelingsformulier van het CSPE Na de afnames worden de leerlingresultaten via Data retour naar Cito gestuurd. Eerste correctie praktische toetsen Bij het praktisch gedeelte van het CSPE is naast de examinator ook een tweede examinator aanwezig ten behoeve van de beoordeling. De school handelt volgens de volgende richtlijnen: De directeur draagt er zorg voor dat: de examinatoren na ontvangst van de examendocumenten een exemplaar van de opdrachten en beoordelingsnormen ontvangen. examinatoren tekenen voor geheimhouding van de examendocumenten. bij de uitvoering van het praktisch gedeelte van het CSPE de eerste en tweede examinator aanwezig zijn. de tweede examinator, voorafgaand aan de afname van het examen, een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal, alsmede de regels voor het bepalen van de score ontvangt. de examinator en de door de directeur aangewezen tweede examinator de prestaties van de kandidaten beoordelen volgens de beoordelingsnormen en onafhankelijk van elkaar hun bevindingen schriftelijk vastleggen conform de daarvoor geldende richtlijnen. de examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag Tweede correctie CSPE Bij een CSPE vindt geen tweede correctie van de digitale minitoetsen plaats. Zie voor de beoordeling van het praktisch gedeelte van het CSPE bovenstaand protocol. 16

17 5. Protocol verhindering bij een examen Wel of geen geldige reden In het Eindexamenbesluit wordt gesproken over verhindering met geldige reden en verhindering zonder geldige reden. De directeur stelt vast of er sprake is van verhindering met geldige reden of verhindering zonder geldige reden. De directeur beschouwt verhindering met geldige reden: ziekte die de kandidaat schriftelijk kan (laten) verantwoorden; verhindering wegens een bijzondere van zijn wil onafhankelijke omstandigheid, ter bepaling door de directeur. De vaststelling door de directeur of er sprake is van verhindering met geldige reden of verhindering zonder geldige reden is bepalend voor de consequenties voor de kandidaat. Het Eindexamenbesluit is daar heel duidelijk in. Inhalen digitale centrale examens en CSPE s Bij de digitale centrale examens op flexibele tijdstippen is, in tegenstelling tot bij papieren examen op een vast tijdstip, geen sprake van een eerste en tweede tijdvak. Het feit dat de school beschikt over diverse varianten van een digitaal examen, van minitoetsen en praktische opdrachten bij een CSPE, maakt het mogelijk dat de school het moment van inhalen zelf regelt. Als een leerling met een legitieme reden verhinderd is bij een digitaal examen of een CSPE, maakt de leerling in opdracht van de directeur een afspraak met de examensecretaris om het examen alsnog te doen. Kandidaten die het eindexamen in de door het College voor Examens (CvE) aangewezen examenperiode voor de digitale centrale examens op een flexibel tijdstip en CSPE s nog niet hebben afgerond, zijn aangewezen op de examenperiode in augustus (derde tijdvak). Het derde tijdvak wordt afgenomen onder verantwoordelijkheid van de commissie Staatsexamens VO van het CvE. Handelwijze bij verhindering De directeur ziet erop toe dat er tussen de school en de kandidaat en/of de ouders/verzorgers (indien mogelijk voorafgaand aan de feitelijke verhindering) adequaat is gecommuniceerd over de verhindering. De directeur maakt op het proces-verbaal melding van de verhindering. De directeur hoort de kandidaat en/of de ouders/verzorgers. De directeur stelt vast of de genoemde reden een al dan niet geldige reden is voor verhindering. Verhindering met geldige reden De directeur informeert de kandidaat en/of de ouders/verzorgers over de consequentie (het alsnog afleggen van een examenonderdeel in het volgende tijdvak) van de verhindering. Voor de flexibele digitale centrale examens algemene vakken BB en KB geldt: Indien de directeur beslist dat de kandidaat bij een digitaal examen een andere variant van hetzelfde examen kan maken, meldt hij dit aan de inspectie en aan het College voor Examens. Het CvE wijst in dat geval een andere variant aan die de school kan inplannen. 17

18 Verhindering zonder geldige reden De directeur besluit welke maatregel(en) genoemd in artikel 5 lid 2 van het Eindexamenbesluit genomen wordt (worden). De maatregel moet in verhouding zijn tot de onregelmatigheid. De directeur informeert de kandidaat en/of de ouders/verzorgers schriftelijk over de genomen maatregelen en de consequenties hiervan voor de verdere afronding van het examen. 18

19 6. Protocol te laat komen bij een examen Te laat komen tot 30 minuten na aanvang van een zitting van het centraal examen De directeur laat een kandidaat tot maximaal 30 minuten na aanvang van een zitting van het centraal examen toe tot het examen. De eindtijd blijft gelijk, tenzij nog tijdens de zitting in overleg met de inspectie anders wordt besloten. Als tijdens de zitting geen contact met de inspectie mogelijk is, neemt de directeur zelf de beslissing en meldt deze aan de inspectie. De directeur maakt op het proces-verbaal melding van het te laat komen en de eventuele gevolgen hiervan (al dan niet verlenging van de eindtijd). Te laat komen vanaf 30 minuten na aanvang van een zitting van het centraal examen De directeur mag een kandidaat die meer dan 30 minuten te laat komt na aanvang van een zitting van het centraal examen niet meer tot het examen toelaten. Er is in dat geval sprake van verhindering. De directeur maakt op het proces-verbaal melding van het te laat komen. De directeur zorgt voor opvang van de kandidaat. De directeur beslist of er sprake is van te laat komen met geldige reden. De directeur informeert de kandidaat en/of ouders/verzorgers schriftelijk over de consequenties van het te laat komen. De directeur wijst de kandidaat en/of ouders/verzorgers op de beroepsmogelijkheid. Het feit dat de school beschikt over diverse varianten van een digitaal examen en van minitoetsen van een CSPE maakt het mogelijk dat de school het moment van inhalen voor een leerling die met een legitieme reden te laat is zelf regelt. De beslissing over wanneer de leerling kan inhalen ligt bij het bevoegd gezag. Voor de flexibele digitale centrale examens algemene vakken BB en KB geldt: Indien de directeur beslist dat de kandidaat een andere variant van hetzelfde examen kan maken, meldt hij dit aan de inspectie en aan het College voor Examens. Het CvE wijst in dat geval een andere variant aan die de school kan inplannen. 19

20 7. Protocol ziek of onpasselijk worden tijdens een examen Uitgangspunt Het uitgangspunt is: Eenmaal gemaakt is gemaakt. Kandidaten dienen zich bewust te zijn dat een melding achteraf dat zij zich toch niet helemaal fit voelden tijdens het maken van het examen, geen reden vormt om het gemaakte werk ongeldig te verklaren op basis van artikel 43, lid 1. Voor kandidaten van wie bekend is dat er in de thuissituatie grote spanningen zijn, bijvoorbeeld vanwege ziekte of overlijden van een familielid of vanwege andere ingrijpende persoonlijke omstandigheden, is het aan te raden van tevoren te peilen of deelname aan het examen op dat moment wel verstandig is. Zoiets kan variëren per dag. Verder is het raadzaam om bij de plaatsing in de zaal rekening te houden met kandidaten met een bepaalde ziekte of aandoening. Protocol ziek of onpasselijk worden bij digitale examens op een flexibel tijdstip en CSPE's Het feit dat de school beschikt over diverse varianten van een digitaal examen, minitoetsen en praktijkopdrachten, maakt het mogelijk dat de school het moment van inhalen voor een leerling, die ziek of onpasselijk wordt, zelf regelt. De beslissing over wanneer de leerling kan inhalen ligt bij het bevoegd gezag. Voor de flexibele digitale centrale examens algemene vakken BB en KB geldt: Indien de directeur beslist dat de kandidaat bij een digitaal examen een andere variant van hetzelfde examen kan maken, meldt hij dit aan de inspectie en aan het College voor Examens. Het CvE wijst in dat geval een andere variant aan die de school kan inplannen. 20

21 8. Protocol fraude bij een examen door een kandidaat Inleiding In het eindexamenbesluit komt de term fraude niet voor. De wetgever gebruikt de veelomvattende term onregelmatigheid. Het plegen van fraude valt hieronder. Fraude die niet in relatie staat tot het examen valt buiten dit kader. Een kandidaat die zich schuldig maakt aan een vergrijp dat niets te maken heeft met het examen kan daardoor niet uitgesloten worden van deelname aan het examen. In het examenreglement van ZAAM zijn regels opgenomen die fraude moeten voorkomen Indien er sprake is van verdenking van fraude bij een onderdeel van het examen, worden formele kaders in acht genomen ter bescherming van de belangen van betrokken personen en het waarborgen van de kwaliteit van het examen. Vormen van fraude Welke vormen van fraude door een kandidaat kunnen worden onderscheiden? Enkele voorbeelden zijn: (delen van) het examenwerk niet inleveren en beweren het wel ingeleverd te hebben; examenwerk van een ander inleveren; gebruik maken van ongeoorloofde hulpmiddelen (materialen, digitaal); tijdens een examen afkijken of overleggen met anderen; tijdens een examen gelegenheid geven tot afkijken; aanwijzingen krijgen/geven bij toiletbezoek; digitaal verspreiden van examenmateriaal tijdens de examenperiode. Protocol fraude bij digitale examens op een flexibel tijdstip en CSPE s Indien een toezichthouder waarneemt dat een kandidaat zich schuldig maakt aan een frauduleuze handeling/onregelmatigheid stelt hij de betreffende kandidaat hier onmiddellijk van in kennis. De kandidaat wordt - als het enigszins mogelijk is - in staat gesteld om het werk af te maken. Dit om beroepsprocedures niet in de weg te staan. De toezichthouder maakt van het geconstateerde melding op het proces verbaal. Uiterlijk direct na afloop van het examen wordt de directeur/het bevoegd gezag van het voorval mondeling en schriftelijk in kennis gesteld. De directeur stelt een onderzoek in, waarbij de verschillende betrokkenen worden gehoord. Nadat het onderzoek is afgesloten, neemt de directeur een beslissing. Indien de directeur beslist dat de kandidaat een andere variant van hetzelfde examen kan maken, meldt hij dit aan de inspectie en aan het College voor Examens. Het CvE wijst in dat geval een andere variant aan die de school kan inplannen. De kandidaat en, bij minderjarigheid diens ouders, wordt schriftelijk van de beslissing van de directeur in kennis gesteld. De kandidaat wordt vanzelfsprekend gewezen op de beroepsmogelijkheid. De directeur stelt tevens de inspectie op de hoogte van zijn beslissing. 21

22 9. Protocol omgaan met examenwerk Inname, inzage en bewaren Het enige wat het examenbesluit over het omgaan met examenwerk voorschrijft is dat het werk van een centraal examen tot 6 maanden na de diplomering bewaard moet blijven, ter inzage voor belanghebbenden (artikel 57, lid 1). Kandidaten hebben geen recht op teruggave van gemaakt werk of een kopie daarvan. Inzage gebeurt meestal ter voorbereiding op een herkansing. Een kandidaat kan op basis van inzage van het door hem/haar gemaakte centraal examenwerk geen bezwaar maken bij de Commissie van Beroep tegen de beoordeling van het werk van het centraal examen. De correcte beoordeling is gewaarborgd door het inschakelen van de tweede corrector. Een kandidaat kan wel naar de rechter stappen. Uit jurisprudentie blijkt dat de rechter alleen in de beoordeling ingrijpt als blijkt dat sprake is van een apert onzorgvuldige beoordeling. Protocol omgaan met digitale centrale examens op een flexibel tijdstip en digitale minitoetsen CSPE Inname digitale centrale examens met een flexibel tijdstip De directeur ziet er op toe dat de kandidaat het examen heeft afgesloten. De directeur ziet er op toe dat in het geval zich technische problemen voordoen tijdens het examen, het examen niet voortijdig wordt afgesloten, maar eerst contact opgenomen wordt met de ICT examenhelpdesk. De directeur besluit tot voortijdig afsluiten van het examen en draagt er zorg voor dat in het logboek genoteerd wordt wat de aard van het probleem is en welke stappen de school (in samenwerking met de ICT examenhelpdesk) genomen heeft om het probleem te verhelpen De directeur ziet er op toe dat kandidaten bij het verlaten van de examenzaal geen examendocumenten en aantekeningen mee nemen. Beheren/bewaren digitale centrale examens op een flexibel tijdstip De directeur draagt er zorg voor dat digitaal opgeslagen werk tot 6 maanden na diplomering bewaard blijft in een datamap. Inzage digitale centrale examens op een flexibel tijdstip Inzage door docenten of leerlingen in het gemaakte werk is alleen toegestaan na laatste afname van de desbetreffende variant. De docent, die het gemaakte werk inziet, tekent voor geheimhouding Inzage door docenten of leerlingen vindt plaats onder toezicht van een aangewezen functionaris onder verantwoordelijkheid van de directeur. Tijdens de inzage mogen geen aantekeningen worden gemaakt 22

23 Richtlijnen omgaan met examenwerk CSPE Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het CSPE gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van CSPEmateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan. Inname werk in uitwerkbijlage De directeur ziet er op toe dat bij het innemen van examenwerk met uitwerkbijlage: De kandidaat zijn naam en kandidaatsnummer op het voorblad op de daarvoor bestemde plaats heeft genoteerd. gecontroleerd wordt dat het aantal ingeleverde blaadjes klopt met het aangeven aantal. op het proces-verbaal wordt genoteerd dat een kandidaat het werk heeft ingeleverd (dit kan eenvoudig door afvinken gebeuren). Richtlijnen beheren/bewaren van papieren centrale examens De directeur draagt er zorg voor dat: centraal examenwerk tot 6 maanden na diplomering bewaard blijft. de medewerker aan wie examenwerk wordt toevertrouwd dit zorgvuldig beheert. Richtlijnen inzage van beoordeelde papieren centrale examens De directeur geeft toestemming tot inzage in het centraal examenwerk. De directeur draagt er zorg voor dat inzage geschiedt onder toezicht. Bij deze inzage vindt geen discussie plaats over het toegekende aantal punten. 23

24 10. Protocollen en richtlijnen bij het noodscenario: de school stapt over van digitale naar papieren examens Protocol geheimhouding bij papieren centrale examens De geheimhouding bij papieren centrale examens op een vast tijdstip is formeel strak geregeld en ook praktisch goed uitvoerbaar: Handelwijze openen papieren examenwerk De verzegelde envelop met de opgaven wordt aan het begin van het examen geopend door de directeur in aanwezigheid van minimaal één medewerker, en in aanwezigheid van de kandidaten, op de op de envelop aangegeven datum en tijdstip 1. Indien de envelop eerder wordt geopend, op een moment dat de inhoud nog onder geheimhouding valt, handelt de directeur overeenkomstig de voorschriften en dit protocol; o de directeur houdt alle geopende documenten en/of bestanden onder zijn beheer tot het begin van de zitting; o de directeur houdt een logboek bij. Hierin noteert hij kort de verrichte handelingen alsmede de namen van de personen die erbij betrokken zijn. De directeur beheert het logboek. Alle bij de handelingen betrokken personen tekenen in het logboek voor geheimhouding van de examendocumenten. De directeur ziet erop toe dat in de voorbereiding op een examen, dat voorafgaand aan een examen wordt ingezien, geen vakdocenten betrokken worden. Dit om te voorkomen dat zij onbedoeld informatie over de inhoud van het examen aan de kandidaten kunnen doorgeven. Een envelop met een digitaal bestand, dat gelijk is aan het papieren examen, wordt alleen geopend indien dit digitale bestand voor de afname bij één of meer kandidaten nodig is. Handelwijze openen aangepaste examens Nieuw is de puntgrootte van de examens, waardoor een vergroting voor dyslectische kandidaten niet meer nodig is. Daarnaast wordt in 2013 het voor spraaksynthese (computerspraak) geleverde bestand beter geschikt gemaakt voor gangbare spraaksynthesesoftware. Enveloppen met examens, ook enveloppen met bestanden voor spraaksynthese of Daisy mogen niet vooraf worden geopend. Handelwijze bij downloaden examendocumenten via de beveiligde site Het CvE kan bij een calamiteit besluiten om een noodscenario in werking te stellen waarbij in laatste instantie gebruik gemaakt kan worden van de beveiligde site van DUO. Richtlijnen over de werkwijze m.b.t. te downloaden examendocumenten via de beveiligde site van DUO is opgenomen in het document Richtlijnen examendocumenten downloaden via de beveiligde site van DUO. 1 Indien het examen in meerdere ruimtes wordt afgenomen dienen de examenopgaven, vanwege de fraudegevoeligheid, door minimaal 2 door de directeur aangewezen personen naar de andere ruimte(s) te worden gebracht. Deze procedure wordt aangetekend in het logboek 24