Schrijf mee met Earth Alarm Waar kunt u nog over schrijven?

Transcriptie

1 Het schrijfproject Earth Alarm steunt initiatieven ter verbetering van het milieu in het buitenland. Earth Alarm komt in actie op verzoek van lokale organisaties en vraagt altijd om een milieuvriendelijker alternatief. Earth Alarm wordt gesteund door Hivos Schrijf mee met Earth Alarm Schrijf mij in als briefschrijver voor F 7,50 per halfjaar. Ik ontvang dan de Alarms en het Alarm Nieuws. Ik wil Earth Alarm per ontvangen i.p.v. per post. Waar kunt u nog over schrijven? 93, Sachalin (augustus 2004) Naam 2134 Adres PC/Plaats Geb. datum Telefoon Stuur de bon op naar Milieudefensie, Antwoordnr. 8391, 1000 RA Amsterdam (Postzegel hoeft niet, mag wel.) Vraag de Alarms op via tel Colofon: Alarm Nieuws is een uitgave van Milieudefensie en verschijnt zes à acht keer per jaar. DRUKWERK Redactie: Campagne Globalisering en Milieu Adres:, T F Gedrukt op 100% gerecycled papier.

2 ZOMER 2000 Een uitgave van Milieudefensie U I T K A M E R O E N SEPTEMBER 2004 ILLEGAAL HOUT WORDT NOG STEEDS WITGEWASSEN Regering moet import van illegaal hout strafbaar maken Het langverwachte officiële rapport met data over illegale houtkap in Kameroen Enkele weken geleden werden er nieuwe officiële cijfers bekend over illegale houtkap in Kameroen 1. Er blijkt veel meer hout gekapt te worden dan is toegestaan. In het Kameroenese rapport staat een lijst van bedrijven die zich hieraan schuldig hebben gemaakt. Zo zijn er andere boomsoorten gekapt dan toegestaan, en is van verschillende boomsoorten teveel hout afgevoerd. Dit hout komt echter toch als legaal ons land binnen. Het rapport geeft opnieuw aan hoe moeilijk het is om op te treden tegen illegaal hout. Daarom is het belangrijk dat de recente Europese plannen zeer kritisch worden bekeken. Overheidsmaatregelen zijn immers hard nodig, maar dan moeten ze wel effectief zijn. Europese beleidsplannen: het FLEGT-proces Het afgelopen jaar is er een politieke doorbraak bereikt wat betreft illegaal hout. Het Forest Law Enforcement Government and Trade-proces (FLEGT) heeft in het najaar van 2003 geleid tot het Illegal Logging Action Plan. Dit is een beleidsplan van de Europese Commissie om producentenlanden te helpen in hun strijd tegen de illegale houtkap en de import van illegaal hout naar de Europese markt. Wat zowel Milieudefensie als onze partner-ngo s vinden ontbreken is een totaal importverbod op illegaal hout en een strafbaarstelling van betrokken bedrijven. Tot op de dag van vandaag wordt illegaal gekapt hout hier namelijk gewoon verkocht. De kap mag dan illegaal zijn in het land van herkomst, de handel in illegaal hout is in Europa momenteel niet strafbaar. In het Action Plan wil men alleen met die producentenlanden die dat willen afspraken maken. We denken dat houthandelaren in dat geval via andere landen hun illegale producten af zullen zetten. Hout uit goedwillende landen of regio s dat geen legaliteitsverklaring heeft kan dan in de Europese havens worden tegengehouden. Maar illegaal hout uit andere landen, of verwerkt in houtproducten als triplex of papier, komen zo nog altijd Europa binnen, desnoods via een ander land. Het goedkopere illegale hout concurreert dan Earth Alarm is een project van Milieudefensie, lid van Friends of the Earth International. T F e-alarm@milieudefensie.nl

3 nog steeds met het duurzame hout uit de markt. Welwillende landen en importeurs worden waardoor benadeeld, terwijl achterblijvers worden beloond. Kortom, het Europese Action Plan is weliswaar een interessant politiek signaal, maar geen effectief instrument om illegale kap tegen te gaan. Het kan er zelfs toe leiden dat er een wirwar van nieuwe houtcertificaten op de markt komt, waardoor consumenten nog meer in verwarring worden gebracht wanneer ze duurzaam geproduceerd hout willen kopen. Nederlandse politiek Zowel de Tweede Kamer als het Europees Parlement erkennen de risico s van een halfslachtig beleid. Daarom heeft de Europese Commissie de opdracht gekregen opties voor en de haalbaarheid van andere wet- en regelgeving te bestuderen waarmee de import van illegaal gekapt hout kan worden gecontroleerd. De Tweede Kamer heeft de Nederlandse overheid in een motie tot daadkracht opgeroepen en gevraagd om met een importverbod te komen 2. Het antwoord van Staatssecretaris Van Geel op deze motie was echter onduidelijk en onvolledig 3. Hij verschuilt zich achter de rol van Nederland als tijdelijk voorzitter van de Europese Unie om geen duidelijke uitspraken te hoeven doen. Ook het Ministerie van Justitie vertraagt het proces. De Nederlandse studie over de bestaande strafrechtelijke mogelijkheden om illegale handel aan te pakken had namelijk allang in Brussel moeten liggen. Naar effectief beleid Milieudefensie roept de Nederlandse regering op om het huidige FLEGT-proces te gebruiken om voor eens en voor altijd paal en perk te stellen aan de instroom van illegaal hout. Als tijdelijk voorzitter van de Europese Unie heeft ze de mogelijkheid om het thema prominent op de agenda te zetten en te voorkomen dat er een halfslachtig importverbod komt. Voor een effectieve bestrijding van de illegale houthandel zijn de volgende punten essentieel: De Europese Unie moet tot nieuwe wetgeving komen, waarmee het strafbaar wordt om illegaal verkregen hout en bosproducten op de Europese markt te brengen. De wetgeving moet het mogelijk maken dat de controlebeambten de illegaal verkregen bosproducten in beslag kunnen nemen en diegenen die er in handelen Hout dat wacht op verscheping naar Nederland in de haven van Douala Kameroen strafrechtelijk kunnen vervolgen. Het importverbod moet alle houtproducten omvatten. Het moet voor maatschappelijke belangengroepen mogelijk zijn om aangifte te doen tegen bedrijven die zich schuldig maken aan illegale kap of de handel in illegale houtproducten. Het licentiesysteem moet gebaseerd zijn op controle door een geloofwaardige controleketen, waar maatschappelijke organisaties deel van uit maken. Alleen met deze maatregelen komen er effectieve sancties tegen bedrijven die illegaal hout verhandelen. De Nederlandse regering moet op korte termijn met wetten komen die aan bovenstaande punten voldoen, desnoods eenzijdig. Daarmee wordt ook de besluitvorming in de Europese Unie een enorme impuls gegeven. Meer informatie: Ook houthandel wil wetgeving We staan met deze voorstellen niet alleen. De Vereniging van Nederlandse Houthandelaren (VVNH) wil af van het negatieve imago van tropisch hout 4 en heeft onze eisen aan de overheid onderschreven. De houthandel lijkt best iets meer te willen betalen voor legaal gecertificeerd hout zolang er geen concurrentie is van goedkoper illegaal hout. De overheid is dus aan zet. Ze moet er op korte termijn voor zorgen dat de handel in illegaal hout strafbaar wordt, en het voortouw nemen in de besluitvorming in Europa. Schrijf mee De Staatssecretaris van Milieu, de heer Van Geel, is verantwoordelijk voor dit dossier. Maak hem duidelijk dat u geen halfslachtig beleid accepteert. Er moeten effectieve maatregelen komen om er zeker van te zijn dat het hout dat u koopt legaal gekapt is. Haast is geboden, om te voorkomen dat het FLEGT-proces uitmondt in halfslachtige maatregelen. Porto 0,39 euro (NL) Noten 1: Global Witness, Rapport d Analyse des données produites par le Système Informatique de Gestion de l Information Forestière (SIGIF) au Cameroun, Exercice 2002/2003, Ministere de l Environment et des Forêts, Yaounde juli 2004; 2: Motie Nr. 51 (29200-XI), ingediend door Huizinga-Heringa (ChristenUnie), Duyvendak (GroenLinks), Samsom (PvdA), Spies (CDA), Van der Staaij (SGP) en Van Velzen (SP). 3: Van Geel, VROM, KvK , Voortgang beleidsdossiers hout, dd. 5 juli : FLEGT STATEMENT, Common European rules for fair competition and sustainable markets, Milieudefensie Greenpeace IUCN WNF ICCO - VVNH, 25 juni 2004 foto: Frederic Castell ALARM nummer 94 / september 2004

4 voorbeeldbrief Aan Staatssecretaris Van Geel Ministerie van VROM Postbus EZ DEN HAAG Geachte heer Van Geel, Ik ben verontrust door berichten van Global Witness dat er nog steeds illegaal gekapt hout uit Kameroen Nederland binnenkomt. De recente plannen van de Europese Unie om de import van illegaal hout tegen te gaan, zijn onvoldoende om deze ontwikkeling te stoppen. In plaats van in te zetten op een algeheel importverbod op illegaal hout, komt de EU slechts met een importverbod op illegaal hout uit landen waarmee een (vrijwillige) overeenkomst wordt afgesloten. Dit creëert een situatie waarin illegaal hout uit andere landen een concurrentievoordeel krijgt. Onwillige landen en houthandelaren worden daarmee beloond. Ik verzoek u daarom tijdens het voorzitterschap van de EU alles op alles te zetten voor een effectief importverbod op illegaal hout. Afgelopen jaar is daar al op aangedrongen door zowel de Tweede Kamer als door een unieke coalitie van milieuorganisaties en de Vereniging voor Nederlandse Houthandelaren. Naast een effectief importverbod is het belangrijk dat maatschappelijke belangengroepen aangifte moeten kunnen doen tegen bedrijven die zich schuldig maken aan illegale kap of de handel in illegaal hout. Alleen met deze maatregelen zullen malafide bedrijven worden afgeschrikt en komen er effectieve sancties tegen handelen in illegaal hout. Wetgeving volgens bovenstaande principes zou door de Nederlandse regering op korte termijn en desnoods eenzijdig moeten worden ingevoerd, om daarmee de besluitvorming in de EU een impuls te geven. Hoogachtend, ALARM nummer 94 / september 2004

5 Een uitgave van Milieudefensie N I E U W S SEPTEMBER 2004 PontMeyer verkoopt geen meranti meer Alarm #88, juni 2003 In deze editie PontMeyer verkoopt geen meranti meer Klacht tegen Nutreco afgehandeld Foto: Eric Wakker Historische gemiste kans voor de Wereldbank Houthandel PontMeyer heeft besloten om geen meranti meer te verkopen. De negatieve publiciteit en de brieven van Earth Alarm schrijvers hebben dus resultaat gehad! In een brief aan haar afnemers geeft PontMeyer aan dat ze multiplex waarin meranti is verwerkt voortaan niet meer op de markt zal brengen. Dit komt mede vanwege de druk van milieu- Donkerrode meranti in Indonesië organisaties en de Indonesische overheid op de multiplexfabrikanten om uitsluitend legaal gekapte stammen als grondstof te gebruiken. Daardoor is de prijs van meranti sterk gestegen. Ook verwacht PontMeyer dat deze houtsoort uiteindelijk geheel van de Nederlandse markt zal verdwijnen. Earth Alarm is een project van Milieudefensie, lid van Friends of the Earth International. T F e-alarm@milieudefensie.nl

6 Historische gemiste kans voor de Wereldbank Alarm#91, februari 2004 De Wereldbank heeft een historische kans gemist om haar functioneren op het gebied van duurzame ontwikkeling en armoedeverlichting te verbeteren. Zij weigert namelijk de centrale aanbevelingen van de Extractive Industries Review over te nemen (De Extractive Industries Review Doorbraak of wassen neus?, Earth Alarm februari 2004). De Review, een evaluatie gedaan in opdracht van de Wereldbank, concludeert dat Wereldbank investeringen in de sectoren olie, gas en mijnbouw bijdragen aan corruptie, sociale problemen en milieuproblemen. Toekomstige investeringen zouden volgens de Review gekoppeld moeten worden aan strenge voorwaarden. Wordt aan deze voorwaarden niet voldaan, dan zou de Wereldbank niet moeten investeren. De Wereldbank zet de aanbevelingen van de Review echter niet om in concrete aanpassingen van haar investeringsbeleid. De Nederlandse minister van ontwikkelingssamenwerking Van Ardenne heeft haar steun voor de Review niet onder stoelen of banken gestoken. Volgens de minister moet de Wereldbank zich richten op projecten die niet of nauwelijks gefinancierd worden door private banken. Olie, gas en mijnbouw worden echter gedomineerd door de grootste multinationals in de wereld bedrijven die goed zonder steun van de Wereldbank kunnen. Hoewel de Nederlandse vertegenwoordiger bij de Wereldbank, Ad Melkert, zich profileerde als een van de meest progressieve krach- Klacht tegen Nutreco afgehandeld Alarm #74 en 82, april 2001 en juli 2002 ten binnen de Bank, heeft hij toch niet het standpunt van Van Ardenne overgenomen. De belofte van Van Ardenne om het kabinetsstandpunt aan de Kamer toe te sturen werd niet nagekomen. Onder andere daardoor heeft de Tweede Kamer er geen invloed op uitgeoefend. De gebrekkige aandacht van de Nederlandse volksvertegenwoordigers staat in schril contrast met de inzet van hun Duitse en de Europese collega s, die hun bewindsvoerders wel opriepen tot het overnemen van de aanbevelingen van de Review. Rectificatie Earth Alarm augustus 2004 (# 93) Excuses van de redactie voor de spelfouten en de foutieve vermelding van de portokosten in de vorige Earth Alarm. De klacht die milieuorganisaties in 2002 indienden tegen het bedrijf Nutreco is afgehandeld. Daarmee is de dialoog tussen Nutreco, NGO s en de Chileense overheid een succes gebleken. Nutreco startte deze dialoog als gevolg van de klacht van Milieudefensie en haar Chileense zusterorganisatie Ecoceanos. Ook over andere lopende klachten is inmiddels overeenstemming bereikt. In april 2003 werd een partij ingevroren zalm in beslag genomen door de Keuringsdienst van Waren (tegenwoordig onderdeel van de Voedsel- en Warenautoriteit, VWA). In deze zalm waren residuen van het verboden gif malachiet groen aangetroffen. Malachiet groen is verboden omdat het kankerverwekkend is. De VWA wilde geen mededelingen doen over de producenten van de giftige zalm. Uit documenten bleek dat Nutreco s dochteronderneming Marine Harvest in december 2002 veroordeeld is voor het gebruik van malachiet groen. In oktober van dat jaar is de stof aangetroffen op een van de kwekerijen van Marine Harvest in Chili. Nutreco liet Milieudefensie weten dat de stof sinds het verbod in Chili niet meer gebruikt wordt. Uit het rechtbankrapport bleek echter dat Marine Harvest malachiet groen in noodgevallen wel nog gebruikte en dat het bedrijf niet wist dat de wet intussen veranderd was. Malachiet groen is twintig keer goedkoper dan middelen die wel toegestaan zijn. In augustus 2002 diende Milieudefensie bij de Nederlandse overheid een klacht in tegen Nutreco. Het bedrijf hield zich immers niet aan de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen op het gebied van milieu, arbeidsomstandigheden en informatievoorziening. De Nederlandse overheid vond echter dat de klacht in behandeling genomen moest worden door de Chileense overheid. Onlangs publiceerde deze haar rapport over de klacht. Hierin erkent zij dat de zalmindustrie milieugevolgen heeft, maar het is volgens haar niet vast te stellen of vervuiling door Nutreco veroorzaakt wordt of door andere zalmkwekers. Verder heeft de overheid geen bewijzen gevonden dat Nutreco de vakbonden zou tegenwerken. ALARM NIEUWS nummer 94 / september 2004