SAMENVATTING RAADSVOORSTEL 10G / B.W.M. Nijboer GBT El. 2 e Wijziging legesverordening i.v.m. invoering Wabo.

Transcriptie

1 SAMENVATTING RAADSVOORSTEL CASENUMMER BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 10G / ONDERWERP B.W.M. Nijboer GBT El 2 e Wijziging legesverordening i.v.m. invoering Wabo. AGENDANUMMER BELEIDSPROGRAMMA/BELEIDSLIJN 10 Middelen REDEN VAN AANBIEDING Initiatief voorstel verordening SAMENVATTING VAN HET RAADSVOORSTEL EN HET VERVOLGTRAJECT De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) regelt de omgevingsvergunning die in de plaats komt van een reeks vergunningen, ontheffingen of toestemmingen voor het realiseren van een fysiek project. Naar verwachting treedt de Wabo 1 juli 2010 in werking. De Legesverordening moet daarom gewijzigd worden. De wijziging is tot stand gekomen na overleg met de drie GBT-gemeenten, de gemeente Almelo en het GBT. Van diverse kanten is in het verleden kritiek geuit op de tariefstelling voor de bouwvergunningen van de diverse gemeenten. Daarom is veel aandacht besteed aan de transparantie van kostentoerekening, de tariefstelling en de opbrengstberekening. Voor de kostentoerekening is gebruik is gemaakt van het Model kostenonderbouwing leges omgevingsvergunning van de VNG. Per categorie vergunningen is op basis van de gemiddelde tijdsbesteding per aanvraag de gemiddelde kostprijs per vergunning bepaald. De kosten worden verhaald op basis van de vastgestelde tarieven. Het voorgestelde tarief dat voor het onderdeel bouwen van toepassing is, bedraagt 2,3% van de bouwsom exclusief BTW met een minimum van 200. Door deze systematiek wordt de berekening van de bouwleges veel eenvoudiger en gaan de verschillende betrokken gemeenten op een uniforme wijze om met het berekenen van leges. Voor bouwaanvragen met een bouwsom tot circa blijft het tarief achter bij de kostprijs. Deze onderdekking mag worden gecompenseerd door de bouwaanvragen met hogere bouwkosten. Dit wordt ook voorgesteld, maar de meeste leges blijven achter bij de gemiddelde leges Naar verwachting zullen de totale inkomsten uit bouwleges volgens de nieuwe, transparante en eenvoudige systematiek, ongeveer gelijk zijn aan de totaal inkomsten uit bouwleges voorheen. De opbrengst is bepaald door uit te gaan van het gemiddelde aantal verleende vergunningen in 2006 t/m De geraamde opbrengst voor het voormalige onderdeel bouwen dekt voor 98,7% de kosten. De kostendekking voor de Wabo gerelateerde vergunningen wordt op 84% geraamd doordat de tarieven voor o.a. uitweg-, sloop- en kapvergunningen bij lange na niet kostendekkend zijn. De voorgestelde wijzigingen van de Legesverordening zijn gebaseerd op het door de VNG opgestelde model. Bij de voorbereiding van de wijziging bleek dat bij een aantal onderdelen onvoldoende duidelijk was wat met de bepaling kon worden bereikt of wat deze precies inhield. In deze gevallen is bij het desbetreffende onderdeel vermeld dat deze is gereserveerd, omdat geen onderbouwing is te geven van tarieven. De eerder genoemde deelnemers aan het vooroverleg hebben onderling afgesproken, om de ervaringen van de eerste maanden na invoering van de Wabo te delen. Indien mogelijk zal dit leiden tot verdere invulling van de Legesverordening. In de loop van 2011 worden de ervaringen nogmaals uitgewisseld en dit zal vermoedelijk leiden tot een nadere onderbouwde verdere aanvulling van titel 2 van de Legesverordening.

2 PLAATSGEVONDEN COMMUNICATIE, DE RESULTATEN DAARVAN EN HET COMMUNICATIEPLAN VOOR HET VERVOLGTRAJECT De voorgestelde wijziging is besproken met vakafdelingen van de gemeenten Almelo, Borne, Enschede en Hengelo en medewerkers van het GBT. Na vaststelling van de 2 e wijzigingsverordening zal dit op de gebruikelijke wijze worden bekendgemaakt. VOORSTEL AAN DE RAAD Aan de raad wordt voorgesteld: De 2 e wijziging van de Legesverordening 2010 vast te stellen. OPSOMMING VAN BIJLAGEN 1. kostentoerekening 2. kostprijs en opbrengstbepaling 3. hoogte bouwleges omliggende gemeenten

3 RAADSVOORSTEL REGISTRATIENR. BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 10G B.W.M. Nijboer GBT El ONDERWERP Wijziging legesverordening i.v.m. invoering Wabo. AANLEIDING EN DOEL De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) regelt de omgevingsvergunning die in de plaats komt van een reeks vergunningen, ontheffingen of toestemmingen voor het realiseren van een fysiek project. De Wabo is 4 december 2008 in het Staatsblad gepubliceerd. De invoeringswet is op 1 april 2010 gepubliceerd in het Staatsblad. Naar verwachting treedt de Wabo op 1 juli 2010 in werking. In dit voorstel wordt de Wabo kort nader toegelicht en wordt ingegaan op het kostenverhaal en de tariefstelling in de voorgestelde wijziging van de Legesverordening OVERWEGINGEN Crisis- en herstelwet De Crisis- en herstelwet is 31 maart in werking getreden. Het is gepubliceerd in het Staatsblad van 30 maart 2010, nrs. 135, 136 en 137. Deze wet heeft gevolgen voor de legesverordening en de uitvoering daarvan. Op grond van de Crisis- en herstelwet kunt u op verzoek een projectuitvoeringsbesluit vaststellen voor de uitvoering van bepaalde projecten. Dit projectvoeringsbesluit vervangt bestaande vergunningen, ontheffingen en dergelijke. De wettelijke toetsingskaders blijven echter gelden. Om leges te kunnen heffen voor het projectuitvoeringsbesluit is wijziging van de legesverordening nodig. Artikel 1 van de wijzigingsverordening voorziet in de wijziging. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) De omgevingsvergunning is één integrale vergunning op het terrein van bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu die bij één loket kan worden aangevraagd. In de meeste gevallen zal dat de gemeente zijn. In de omgevingsvergunning zullen veel vergunningstelsels uit de VROM-wetten worden opgenomen. De meest bekende daarvan zijn: - de bouwvergunning; - de aanlegvergunning; - de sloopvergunning; - de monumentenvergunning; - de milieuvergunning - de kapvergunning. Eén aanvraag; één bevoegd gezag; één loket De aanvrager hoeft straks maar één aanvraag voor zijn project in te dienen. Deze aanvraag wordt door één bevoegd gezag beoordeeld en doorloopt één procedure. Ook de beslissing op de aanvraag kent één procedure van rechtsbescherming. De aanvrager geeft aan op welke activiteiten (bouw, aanleg, sloop enz.) zijn aanvraag betrekking heeft. Voor de legesverordening betekent dit: één belastbaar feit met verschillende grondslagen (de deelactiviteiten die worden getoetst). Meestal is het college het bevoegde gezag. Vaak zal afstemming met mede-overheden nodig zijn. Aanvraag omgevingsvergunning in twee fasen Men kan een omgevingsvergunning ook in twee fasen aanvragen. De aanvrager geeft zelf aan op welke activiteiten zijn aanvraag eerste fase betrekking heeft en na afronding van de eerste fase op welke activiteiten de tweede fase betrekking heeft. Op elke aanvraag wordt beslist bij beschikking. Beide positieve beschikkingen vormen samen de omgevingsvergunning. Specifieke toelichting op aantal onderdelen titel 2 Voordat wij op de kostentoerekening, tariefstelling en opbrengstberekening ingaan, wijzen wij op een viertal algemene aspecten die bij de legesheffing voor de omgevingsvergunning spelen:

4 - legesvrijstelling voor milieu-inrichtingen (artikel 2.9, eerste lid, Wabo) - opschorten invorderingsbevoegdheid (artikel 3.1, vierde lid, en 3.13 Wro) - omgevingsvergunning van rechtswege (lex silencio positivo) - transparantie van de legesheffing (artikel 2.9 Wabo) Legesvrijstelling voor milieu-inrichtingen (artikel 2.9, eerste lid, Wabo) In artikel 2.9, eerste lid, van de Wabo staat de vrijstelling van leges voor aanvragen om omgevingsvergunningen voor activiteiten met betrekking tot milieu als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder e, van de Wabo. Deze vrijstellingsbepaling is ontleend aan artikel 15.34a van de Wet milieubeheer. Hoewel wij in de verordening leges in het algemeen geen wettelijke vrijstellingen opnemen, hebben wij nu gemeend dat toch te moeten doen. Daarmee wordt duidelijk gemaakt, dat de kosten van de dienstverlening die betrekking hebben op deze inrichtingen, niet langs andere weg (via een andere activiteit) als leges kunnen worden doorberekend. Omgevingsvergunning van rechtswege (Lex silencio positivo) Voor het beslissen op de aanvraag om een omgevingsvergunning gelden beslistermijnen. De Wabo kent twee voorbereidingsprocedures: de reguliere (paragraaf 3.2 Wabo) en de uitgebreide (paragraaf 3.3 Wabo). Op de uitgebreide procedure is afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Artikel 3.10 van de Wabo geeft aan in welke gevallen deze procedure moet worden gevolgd. Dit is bijvoorbeeld het geval bij buitenplanse en tijdelijke afwijkingen van het bestemmingsplan. Meestal zal de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing zijn. Alleen bij de reguliere procedure kan sprake zijn van een omgevingsvergunning van rechtswege als de beslistermijn ongebruikt is verstreken. Dat betekent overigens niet dat dan al direct van de vergunning gebruik kan worden gemaakt. Om onomkeerbare gevolgen te voorkomen en ter bescherming van belangen van derden is de regeling met diverse waarborgen omkleed. Een belangrijke waarborg is dat gedurende de bezwaartermijn van zes weken, van de vergunning nog geen gebruik kan worden gemaakt. Indien er bezwaar is ingesteld mag pas van de vergunning gebruik worden gemaakt nadat op het bezwaar is beslist. Dit is geregeld in artikel 6.1, vierde lid, van de Wabo. Met die regeling wordt voorkomen dat derdebelanghebbenden die tegen het project bezwaar hebben, voor voldongen feiten worden geplaatst. (Kamerstukken II 2008/2009, 31953, nr. 3, pag. 12) Dit betekent naar onze mening echter niet dat legesheffing achterwege moet blijven als een bouwvergunning van rechtswege wordt verleend. De leges zijn immers al verschuldigd voor het in behandeling nemen van de aanvraag tot het verkrijgen van een bouwvergunning. Indien een bouwvergunning van rechtswege wordt verleend en de gemeente aannemelijk maakt dat de aanvraag in behandeling is genomen, kunnen leges worden geheven (vergelijk Hof Arnhem 1 februari 2002, nr. 01/00943, LJN-nummer AD9872). Wel wordt het normaliter verschuldigde legesbedrag gehalveerd (zie 2.5.7). Transparantie van de legesheffing (artikel 2.9, derde lid, Wabo) Artikel 2.9, derde lid, van de Wabo bepaalt dat de minister van VROM bij algemene maatregel van bestuur regels kan stellen over de berekening en de bedragen van de leges. Dit lid is er door een amendement ingekomen. De VNG heeft daarom het model kostenonderbouwing leges omgevingsvergunning opgesteld. Dit model hebben wij samen met andere GBT-gemeenten en de gemeente Almelo gebruikt en wordt in de volgende hoofdstukken nader toegelicht. Kruissubsidiering De mogelijkheden tot kruissubsidiëring wordt door de komst van de Wabo beperkt. Onder kruissubsidiëring wordt verstaan: het hoger stellen van tarieven van leges voor sommige diensten om daarmee de tarieven voor andere diensten laag te kunnen houden. Daarnaast kan bij de tariefstelling uitdrukking worden gegeven aan het profijtbeginsel. Dat is een aparte beleidsmatige afweging. De opbrengstnorm van artikel 229b van de Gemeentewet (maximaal 100% kostendekking) geldt op verordeningenniveau. Daarbinnen is het in principe dus geoorloofd om kruissubsidiëring of het profijtbeginsel toe te passen. De wetgever gaat er echter bij de introductie van de Wabo (omgevingsvergunning) van uit dat kruissubsidiëring tussen het cluster omgevingsvergunning en andere in de legesverordening opgenomen dienstverleningen niet mogelijk is (Kamerstukken /2006, nr. 140, pag. 26; Kabinetsplan aanpak administratieve lasten). De Wabo en de per 28 december 2009 de Europese Diensten Richtlijn doorkruisen daarmee de wettelijke regeling van artikel 229b Gemeentewet. In verband hiermee is de tarieventabel behorende bij de Legesverordening 2010 al in 3 titels onderverdeeld. In titel 2 zijn de diensten opgenomen die invloed hebben op de fysieke leefomgeving. Binnen deze titel bestaat beleidsruimte om kruissubsidiëring of het profijtbeginsel toe te passen. In het kader van het kabinetsplan aanpak administratieve lasten heeft de minister van Economische Zaken aan de

5 Tweede Kamer geschreven dat het kabinet ervan uitgaat dat de totale legesomvang voor deze vergunning niet de totale kosten van verlening van deze vergunning mag overschrijden (Kamerstukken II , 29515, nr. 140, pag. 26). Dit betekent dat kruissubsidiëring of toepassing van het profijtbeginsel alleen binnen de kolom van de omgevingsvergunning is toegestaan. Kostentoerekening, tariefstelling en opbrengstberekening Van diverse kanten is in het verleden kritiek geuit op de tariefstelling voor de bouwvergunningen van de diverse gemeenten. Daarom is veel aandacht besteed aan de transparantie van kostentoerekening, de tariefstelling en de opbrengstberekening. Voor de kostentoerekening (bijlage 1) is gebruik is gemaakt van het Model kostenonderbouwing leges omgevingsvergunning van de VNG. Per categorie vergunningen is op basis van de gemiddelde tijdsbesteding per aanvraag de gemiddelde kostprijs per vergunning bepaald. De kosten worden verhaald op basis van de vastgestelde tarieven. Het voorgestelde tarief dat voor het onderdeel bouwen van toepassing is, bedraagt 2,3% van de bouwsom exclusief BTW met een minimum van 200. Voor bouwaanvragen met een bouwsom tot circa blijft het tarief achter bij de kostprijs. Deze onderdekking mag zoals hiervoor onder kruissubsidiëring al is vermeld, worden gecompenseerd door de bouwaanvragen met hogere bouwkosten. Dit wordt ook voorgesteld, maar de meeste leges blijven achter bij de gemiddelde leges 2008 (bijlage 2). De opbrengst is vervolgens bepaald door uit te gaan van het gemiddelde aantal verleende vergunningen in 2006 t/m De geraamde opbrengst voor het voormalige onderdeel bouwen dekt voor 98,7% de kosten. De kostendekking voor de Wabo gerelateerde vergunningen wordt op 84% geraamd doordat de tarieven voor o.a. uitweg-, sloop- en kapvergunningen bij lange na niet kostendekkend zijn. De nu voorgestelde tarieven zijn vergelijkbaar met voorgestelde tarieven in andere gemeenten (bijlage 3, tarieven ziijn door de gemeenteraden nog niet vastgesteld) Nieuw in de voorgestelde verordening is dat de bestaande vrijstellingsbepaling voor aanvragen kapvergunningen wordt beperkt tot aanvragen, die de gemeente zelf indient. Voor andere aanvragen wordt met ingang van 1 juli a.s. 50,- in rekening gebracht. Titel 3 Tarieventabel De diensten, die op grond van de brtandbeveiligingsverordening worden verleend, hebben niet allemaal betrekking op de Wabo. Daarom zijn onder titel 3, hoofdstuk 5, aanvullende bepalingen opgenomen om in deze gevallen leges te kunnen heffen. De voorgestelde bepalingen wijken inhoudelijk niet af van de huidige bepalingen. FINANCIËLE EN PERSONELE ASPECTEN Geen COMMUNICATIE EN INSPRAAK Dit voorstel wordt op de gebruikelijke wijze gepubliceerd en na vaststelling door de gemeenteraad van de 2 e wijzigingsverordening Leges 2010 wordt deze afzonderlijk bekendgemaakt. VERVOLGTRAJECT EN PRODUCTEN

6 VOORSTEL AAN DE RAAD Aan de raad wordt voorgesteld: De 2 e wijziging van de Legesverordening 2010 vast te stellen. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HENGELO, De secretaris De burgemeester