Memo m.b.t. de aansluiting tussen het voorgezet onderwijs en de jeugdhulp

Transcriptie

1 Memo m.b.t. de aansluiting tussen het voorgezet onderwijs en de jeugdhulp Van: SWV Zuid Holland West, Karin Loggen / Ger de Visser Datum: Samenwerkingskader Op 1 augustus 2014 treedt de Wet op het passend onderwijs in werking. Het Samenwerkingsverband Zuid-Holland West beschrijft in haar ondersteuningsplan hoe zij hieraan invulling geeft. De nieuwe jeugdwet wordt per 1 januari 2015 van kracht. Dit betekent dat de gemeenten verantwoordelijk worden voor alle jeugdhulp. Het CJG is de kern van de gemeentelijke jeugdhulp-infrastructuur, waarbinnen de jeugdteams functioneren. De beide wetten beogen de uitvoering van zorg aan leerlingen / jeugdigen in nauwe samenhang tussen de twee sectoren uit te voeren. Onderwijs en jeugdhulp formuleren min of meer overeenkomstige doelen: Van probleemoplossend naar probleemvoorkomend Vroegsignalering Onderwijs wordt voor de jeugdhulp niet alleen vindplaats maar ook werkplaats Jeugdhulp: aanwenden eigen kracht van leerlingen / gezinssystemen. Onderwijs: van stoornis gericht denken naar het realiseren van het ontwikkelingsperspectief Niet communiceren over maar met ouders Versterken pedagogisch klimaat in de school en het gezin 1 plan, 1 jeugdige (gezin) 1 regisseur Zo nodig integrale beoordeling van de ondersteuningsbehoefte Inzet van gezamenlijke onderwijszorgtrajecten Het samenwerkingsverband vindt dat onderwijs en jeugdhulp onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Met name rond een specifieke groep leerlingen die zowel object van aandacht zijn van het onderwijs en de jeugdhulp. De samenwerking moet structureel en intensief zijn, maar met duidelijk onderscheiden taken en verantwoordelijkheden, die voortvloeien uit de opdracht van de verschillende sectoren en de expertise van de medewerkers. Dit noemen we het ontvlechtingsprincipe. Structuur van de samenwerking De eerste schil van jeugdhulp De ondersteuning vanuit de jeugdhulp dient in en om de school georganiseerd te worden. De eerste schil van jeugdhulp bestaat uit vaste functionarissen per school, die invulling geven aan de front office jeugdhulp in de scholen. Deze functionaris - in het voorloperstraject de CJG-OC- er genoemd, 1

2 maar misschien toch beter de SMW+ -er - is een jeugdhulpmedewerker, die het onderwijs kent. Hij /zij geeft consultatie en advies vanuit een specifieke expertise, verricht lichte uitvoerende (schoolmaatschappelijke) hulpverleningstaken en is de schakelaar naar het CJG als er meer specifieke hulp nodig is. Hij / zij bemiddelt ook in zaken van leerlingen die al bekend zijn in de jeugdhulpketen, maar waar de relatie met het onderwijs onvoldoende van de grond is gekomen. Het taakprofiel is (mede) gebaseerd op de opbrengsten van het Voorlopersproject. In de bijlage een voorstel voor de inzet vanuit het CJG voor deze functionaris. Tevens is de huidige inzet van het SMW daarin opgenomen. De inzet vanuit de jeugdhulp is gebaseerd op de omvang en de problematiek in de school. Tevens is in het achterhoofd meegenomen het aantal uren dat in het PO ( voor de combinatietaak SMW+-er) beschikbaar is, n.l. als richtlijn 4 uur op een school met 250 leerlingen. Uitzondering op de regel vormen de PrO-scholen, die vanwege de problematiek van de leerlingen kleinschalig zijn georganiseerd, maar vanuit de jeugdhulp extra inzet nodig hebben m.n. vanuit de lvb-expertise. In deze opzet kunnen de belangrijke uitgangspunten voor de vormgeving van het nieuwe stelsel van jeugdhulp worden vormgegeven: Meer inzet op preventie en vroegsignalering Verschuiving van jeugdhulp op afstand naar vroegtijdige interventie en lichte zorg in en om de vindplaats i.c. het VO De verwachting is dat binnen deze constructie minstens 85% van de leerlingen direct op de scholen geholpen kan worden. Het huidige schoolmaatschappelijk werk maakt deel uit van deze eerste schil. Om aan de ondersteuningsbehoefte van de scholen te voldoen, ontkomen we er echter niet aan een deel van de beschikbare jeugdhulpcapaciteit naar voren te schuiven en in de eerste schil in de scholen te positioneren. De tweede schil van jeugdhulp Vooral de aansluiting tussen het onderwijs en de meer intensieve en gespecialiseerde vormen van jeugdhulp kan eenvoudiger en slagvaardiger georganiseerd worden. Vanuit het Samenwerkingsverband VO is de suggestie gekomen een intergemeentelijk (Den Haag Rijswijk Leidschendam-Voorburg) VO - CJG team cq jeugdteam in te richten. Binnen dit team is de expertise beschikbaar die kan worden ingezet als de 1 e schil van jeugdhulp niet toereikend blijkt te zijn. De functionaris die de eerste jeugdhulpschil in de school uitvoert maakt in deze visie deel uit van dit VOjeugdteam. De inrichting van het intergemeentelijke VO -CJG team cq jeugdteam Van dit team maken in ieder geval de SMW+-ers deel uit. Deze nieuwe functionarissen kunnen gerekruteerd worden uit het huidige SMW, maar ook uit de huidige toegangsmedewerkers van BJZ en/of de huidige gezinscoaches. Daarnaast zijn in dit team medewerkers van de jeugdgezondheidszorg aanwezig en medewerkers met expertise op het terrein van de veiligheid en bescherming van het kind. Indien nodig ook door middel van de inzet van drang en bemoeizorg als jeugdigen en / of hun ouders de noodzakelijk geachte hulp weigeren of mijden. 2

3 Gespecialiseerde jeugdhulpverlening Via de SMW+-er ( en het intergemeentelijk jeugdteam) zou het hieronder vermelde aanbod inzetbaar moeten zijn. Helaas zijn we niet in staat om hier een volume aan te geven. De aanbieders hebben daar meer zicht op dan het SWV. Het huidige Jeugdformaat aanbod. Onderwijs Jeugdhulp Dit traject is in nauwe samenwerking tussen Jeugdformaat en het Samenwerkingsverband VO ontwikkeld en wordt inmiddels zeer door de scholen gewaardeerd en veelvuldig ingezet op verwijzing vanuit het SMW. Veel van de cliënten / leerlingen van OJ hebben matige tot ernstige problemen ten aanzien van motivatie, gedrag, agressie of hebben te maken met lichte psychosociale problemen die ervoor zorgen dat zij vastlopen in het onderwijs. In het hulptraject wordt aandacht gegeven aan het kind, de ouders én de school. Een aanpak op alle drie deze gebieden is nodig om te kunnen werken aan de problemen: het kind moet zelf leren omgaan met de problemen, en ouders en leerkrachten moeten weten hoe ze het beste met het kind om kunnen gaan in deze situatie. Het programma van OJ is kortdurend, maximaal 10 bijeenkomsten. In 2014 zijn er 450 trajecten beschikbaar voor de Haaglandse scholen. Ambulante hulp zonder indicatie Hat huidige traject Ambulante hulp zonder Indicatiebesluit is een vorm van geïndiceerde ambulante hulp, waarbij de hulp versneld ingezet kan worden en geen IB afgegeven hoeft te worden. Dit kan wanneer er geen sprake is van verblijf in een instelling en de veiligheid van de jeugdige niet in het geding is. BJZ blijft wel betrokken bij het traject en beoordeelt ook of de cliënt geschikt is voor deze vorm van hulp. Het functioneel ontwerp lijkt daarvoor ruimte te bieden. Ambulante spoedhulp Ambulante Spoedhulp (ASH), is een outreachende, kortdurende, intensieve, activerende hulpverleningsvorm, die ingezet wordt bij crisis en spoedeisende situaties in de opvoedingssituatie. Opvoeden in de buurt Opvoeden in de Buurt biedt laagdrempelig ambulante hulpverlening aan jeugdigen en hun gezinnen met vragen en problemen op het snijvlak van (ortho)pedagogiek en jeugd-ggz. Daarnaast biedt Opvoeden in de Buurt gedragsobservatie en - in het kader van kennismanagement - consultatie aan professionals in het lokale veld. De kracht van Opvoeden in de Buurt is de multidisciplinaire samenstelling van het team. Hiermee komt de deskundigheid en expertise van de tweedelijns jeugd-ggz en jeugdhulpverlening beschikbaar voor professionals in het CJG / het lokale veld. 3

4 Gespecialiseerde Jeugd GGZ Onmisbaar is de aanwezigheid vanuit de Jeugd GGZ. Het huidige aanbod bestaat uit: de preventie activiteiten van de Golfbreker basis GGZ activiteiten van de Golfbreker: jeugdigen en hun ouders kunnen op basis van een verwijzing door een huisarts, terecht met alle klachten gerelateerd aan psychische stoornissen. De volgende activiteiten worden in de basis GGZ uitgevoerd: 1. diagnostiek bij cliënten die worden verwezen, bij het vermoeden van een enkelvoudige stoornis. (intake, diagnostiek, ROM) 2. kortdurende behandeling waarbij een groot gedeelte face tot face plaats vindt, maar ook e- health is een belangrijk onderdeel van de basis GGZ. 3. consultatie en terugvalpreventie voor chronische cliënten (laag intensieve behandeling), waaronder ook medicamenteuze behandeling, inclusief medicatie controle 4. Er wordt gewerkt vanuit de vraag/behoefte van de cliënt en er wordt een passend aanbod gedaan. De Golfbreker biedt datgene wat nodig is. Lichte, generalistische hulp waar mogelijk en schakelt met De Jutters voor de inzet van gespecialiseerde hulp vanuit centrale locaties waar nodig. Gespecialiseerde LVB Jeugd De inzet van de zorg voor de licht verstandelijk beperkte jeugd vanuit het VO-CJG team is onmisbaar voor een specifieke groep leerlingen uit het Praktijkonderwijs en de scholen voor Voortgezet Onderwijs, cluster 3 en 4. Dit betekent leerlingondersteuning vanuit MEE: - Begeleiding - Indiceren en arrangeren voor gespecialiseerde LVB - zorg - Crisisinterventie - Preventie - Onderdeel van de additioneel gefinancierde zorgstructuur op de drie ZML scholen van het SWVZHW Ondersteuning vanuit MIDDIN: - Advisering aan onderwijskrachten - Begeleiding van leerlingen in de klassen (momenteel op 2 Pro-scholen, Transvaal College en op de drie ZML - scholen - Diagnostiek - Opvang in activiteitencentra - Onderdeel van de additioneel gefinancierde zorgstructuur op de drie ZML scholen van het SWVZHW Ondersteuning op het gebied van veiligheid 4

5 1. Het is belangrijk dat de toetsende taak van BJZ in het onderwijs m.b.t. veiligheid in de nieuwe constellatie wordt overgenomen. Het nieuwe profiel van de gezinscoach zou hier aan moeten beantwoorden. De gezinscoach brengt een casus ook in op de jeugdbeschermingstafel als er met de cliënt geen overeenstemming over de aanpak wordt bereikt of de ingezette hulpverlening de veiligheidsproblematiek niet wegneemt. De scholen hebben de verantwoordelijkheid de wettelijke meldcode kindermishandeling / huiselijk geweld in de zorgstructuur te implementeren. In dat verband moet er een heldere verbinding worden gelegd met het bovenlokaal georganiseerde AMHK ( Advies en meldpunt kindermishandeling en huiselijk geweld). Deze verbinding moet worden gekenmerkt door heldere procesafspraken rond taken, rollen en verantwoordelijkheden van betrokken partijen. Daarnaast Veiligheid en bescherming zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Om dit te realiseren is er in een aantal gevallen een gedwongen kader nodig. Dan gaat het met name om de jeugdbescherming en de jeugdreclassering. Deze zware vormen van jeugdhulp moeten worden uitgevoerd door bovenlokaal georganiseerde gecertificeerde instellingen. Per 1 januari 2015 is BJZ Haaglanden omgevormd tot zo n instelling. Voor het onderwijs is het grootste belang dat jeugdbeschermers en jeugdreclaseerder daadwerkelijk in en om de school gaan opereren vanuit 1 kind (gezin), 1 plan, 1 regisseur. Binnen dit ene plan is het onderwijs een partner waarmee altijd samenwerkings- en procesafspraken worden gemaakt. Inzet jeugdhulp op bovenschoolse voorzieningen en speciaal onderwijs Flexcollege Voor specifieke doelgroepen is het arrangeren van gezamenlijke onderwijszorgtrajecten noodzakelijk. Dit gebeurt al op het Flex College. Daar wordt aan een groep van 70 leerlingen een duaal traject van onderwijs en jeugdhulp op basis van een (1) plan aangeboden. Vanuit de jeugdhulp wordt een ambulant begeleider ingezet die de twee andere levensgebieden (naast die van onderwijs) gezin en openbare ruimte van de leerling bedient. De gezamenlijke analyse van extra ondersteuning kan uitmonden in persoonlijke arrangementen voor leerlingen en in groepsarrangementen voor specifieke doelgroepen, zoals op het Flexcollege. Maar er zijn meer groepsarrangementen denkbaar. Bijvoorbeeld aan ZMOLKERS op de cluster 3 en 4 scholen. Het streven is Compact Plus, een bovenschoolse voorziening voor (uitgevallen) leerlingen met een lichtere (gedrags) problematiek waarvan de verwachting is dat ze het VMBO diploma niet zullen behalen op termijn volledig in het Flexcollege te integreren. Compact Plus biedt plaats aan 30 leerlingen, die twee dagen naar school gaan en drie dagen stage lopen. Rebound Het samenwerkingsverband heeft drie (bovenschoolse) Reboundvoorzieningen met een totale capaciteit van 45 plaatsen. Een reboundvoorziening biedt leerlingen die op school (tijdelijk) niet te handhaven zijn een niet vrijblijvend en gefaseerd programma onder schooltijd met het doel zo snel 5

6 mogelijk de schoolloopbaan binnen het reguliere voortgezet onderwijs te vervolgen, in principe op de eigen school of anders op een andere school voor voortgezet onderwijs. Op één van de Rebounds is nu een gedragswetenschapper actie of een andere een schoolmaatschappelijk werker. Het SWV opteert voor 1 augustus 2015 voor een herinrichting van de huidige voorzieningen. Binnen dit proces zal ook de aansluiting met de jeugdhulp, gebaseerd op de ondersteuningsbehoefte, aan bod komen. VSO: Cluster 3 en 4 scholen Het SWVZHW zal de ondersteuningsbehoefte m.b.t. de inzet van de jeugdhulp op de VSO scholen in beeld brengen. Het gaat om de volgende cluster 3 scholen: de Piramide, Inspecteur de Vriesschool, Bernardusschool, Koetsveldschool, de Witte Vogel en de cluster 4 scholen Westerbeek College en Transvaal College. De leerling-populatie op deze scholen vereist specifieke jeugdhulpinzet per school. Te denken valt aan expertise vanuit het LVB segment voor de cluster 3 scholen, aansluiting vanuit de jeugdbescherming en de jeugdreclassering voor het Transvaal College en de inzet van GGZ expertise voor het Westerbeek College. Onderwijs -zorgtrajecten Het betreft hier speciale trajecten voor leerlingen die zonder flankerende ondersteuning vanuit de jeugdhulp in de school, geen onderwijs kunnen volgen. Het gaat dan bijvoorbeeld om leerlingen die terugkeren uit residentiele jeugdhulp, maar nog intensieve begeleiding nodig hebben. Het bieden van trainingen Het VO-CJG cq jeugdteam kan trainingen ontwikkelen en schoolnabij inzetten. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten: De trainingen sluiten altijd aan op de vraag en ondersteuningsbehoefte vanuit de scholen Schoolfunctionarissen denken zo mogelijk mee bij de ontwikkeling van de trainingen De juiste leerlingen worden binnen de zorgstructuur van de school geselecteerd Ervaringen en resultaten worden aan de school teruggekoppeld De trainingen worden schoolnabij aangeboden Tenslotte. Onderwijs en jeugdhulp hebben één traject waar ze door de wetgever aan elkaar geklonken zijn en dat betreft de jongeren die op vrijwillige in de (semi)-residentiële instellingen verblijven In onze regio gaat het dan om: De Zefier (De Jutters) Het Palmhuis (De Jutters) 6

7 Schakenbosch (Jeugdformaat/Ipse de Bruggen) Stichting JJC (Jutters/Jeugdformaat) Plaatsing in deze instellingen vindt plaats via een arts of de jeugdzorg. Aan deze instellingen zijn onderwijsvoorzieningen verbonden. Zodra een jongere in de instelling wordt geplaatst, volgt plaatsing op de bijbehorende school. Deze school wordt bekostigd als VSOschool en de kosten komen voor het SWV. Het betekent dat het SWV geen invloed heeft op de plaatsing, maar wel verantwoordelijk is voor de bekostiging. Een soort open-einde regeling. Om die reden wil het SWV graag betrokken zijn bij de gesprekken die gaan over het vaststellen van het aantal plaatsen dat de Gemeente gaat inkopen in deze instellingen. Voorstel ureninzet: Den Haag ll.aantal ll.aantal uren SMW uren jeugd Totaal Naam plaats bestuur per week hulp/cjg SMW+ Voortgezet onderwijs Aloysius Stichting Aloysiuscollege Den Haag 877 5,0 3 8,0 877 SCO lucas Diamant College Den Haag 357 2,0 4 6,0 Edith Stein Den Haag 727 4,0 3 7,0 St Paul Den Haag 280 1,5 3 4,5 Esloo praktijkschool Den Haag 140 1,0 4 5,0 Montaigne Lyceum Den Haag 899 5,0 3 8,0 De Populier Den Haag 924 5,0 3 8,0 Zandvliet Den Haag 773 4,5 3 7,5 Heldring VMBO Den Haag 566 3,0 4 7,0 Hofstad Lyceum Den Haag 970 5,5 3 8,5 Hofstad Mavo Den Haag 551 3,0 3 6,0 Hofstede Den Haag 231 1,5 4 5, Stichting Spinoza Francois Vatel Den Haag 399 2,5 4 6,5 s Gravendreefcollege Den Haag 647 3,5 3 6, ,0 St Den Haag Zuid-West 0,0 Roemer Visscher College Den Haag 366 2,0 4 6,0 VMBO Zuidwest Den Haag 468 3,0 4 7,0 7

8 Wateringseveld College Den Haag ,0 3 9, St VO Haaglanden Dalton Den Haag 982 5,5 3 8,5 Haags Montessori Lyceum Den Haag 928 5,5 3 8,5 JdW Hooftskade Den Haag 373 2,0 3 5,0 JdW Zusterstraat Den Haag 819 4,5 4 8,5 Maris Belgisch Park Den Haag 174 1,0 2 3,0 Maris Media & Design 166 1,0 2 3,0 Prisma College Den Haag 277 1,5 4 5,5 Segbroekcollege Den Haag ,0 5 18,0 De Einder Den Haag 273 1,5 4 5,5 Gymn. Haganum Den Haag 778 4,5 2,5 7,0 Maerlant Lyceum Den Haag 817 4,5 2,5 7,0 Lyceum Ypenburg Den Haag ,5 3 10,5 Maris Bohemen Den Haag 626 3,5 3 6,5 Maris Houtrust Den Haag 456 2,5 3 5,5 Maris Kijkduin Den Haag 227 1,0 2,5 3,5 Maris Statenkwartier Den Haag 261 1,5 2,5 4, Ver. De vrije School Vrije school/tobiasschool Den Haag 706 4,0 3 7,0 706 St. Chr. Onderw. Haagl. De Poort (Duinstraat) 75 Den Haag 185 1,0 4 5,0 De Poort (Landrepad) 51 Den Haag 185 St. Sorghvliet SG Sorghvliet 730 4,5 2 6,5 730 Ver. VCL VCL 741 4,5 2 6,5 741 Rijnlands Lyceum Intern. School of the Hague 902 5,5 2 7,5 902 St. Wellant Wellantcollege Westvliet Den Haag 537 3,0 3 6,0 Wellantcollege Madestein Den Haag 347 2,0 3 5,0 884 TOTAAL LL HAAGSE SCHOLEN ,0 126,0 269,0 8

9 Leidschendam/Voorburg (overeenkomstig berekeningswijze Den Haag) uren SMW uren jeugdhulp Totaal brinnr Naam plaats aantal ll per week per week per week Spinoza Onderwijsgroep 00HI00 Dalton Voorburg Leidschendam-Voorburg ,5 3 9,5 00XK00 Veurs College Leidschendam-Voorburg 869 4,5 3 7,5 00XK02 Veurs Voorburg Leidschendam-Voorburg 361 2,0 3 5,0 00XK08 STIP Dalton Leidschendam-Voorburg 152 1,0 3 4,0 02MU00 St Maartenscollege Leidschendam-Voorburg ,5 3 9,5 02VO00 Gymnasium Novum Leidschendam-Voorburg 658 3,5 2 5,5 SCO Lucas 21GU04 Corbulo College Leidschendam-Voorburg 360 2,5 3 5,5 Totaal 26, ,5 Rijswijk (overeenkomstig berekeningswijze Den Haag) uren SMW brinnr Naam plaats aantal ll per week Ver. V.Ger. VO v Westelijk Nederland uren jeugdhulp Totaal Geref SGM Randstad SCO Lucas 02DZ05 Stanislas College EL Rijswijk ,0 02DZ06 Stanislas College HRH Rijswijk 150 1,0 2 3,0 02DZ07 Stanislas College Pro Rijswijk 153 2,0 3 5,0 VO-Haaglanden 20CQ00 Rijswijks Lyceum MHV Rijswijk 891 5, CQ00 v.vredeburch College Rijswijk 454 3,0 3 6,0 Totaal Richtlijn uren Jeugdhulp cat 1 klein eenvoudig 2 cat 2 klein complex 3 cat 3 klein zeer complex 4 cat 4 groot zeer eenvoudig 2 cat 5 groot eenvoudig 3 cat 6 groot complex 5 cat 7 Pro 4 9