Haalbaarheid regionalisering leerplicht en RMC subregio Utrecht-Zuid

Transcriptie

1 T. Eimers M. Roelofs Haalbaarheid regionalisering leerplicht en RMC subregio Utrecht-Zuid Bijlagen

2 HAALBAARHEID REGIONALISERING LEERPLICHT EN RMC SUBREGIO UTRECHT-ZUID

3

4 Haalbaarheid regionalisering leerplicht en RMC subregio Utrecht-Zuid Bijlagen T. Eimers M. Roelofs augustus 2012 Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt

5 KBA Nijmegen Professor Molkenboerstraat RN Nijmegen Tel / info@kbanijmegen.nl CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK DEN HAAG T. Eimers M. Roelofs Haalbaarheid regionalisering leerplicht en RMC subregio Utrecht-Zuid. Bijlagen/ ISBN NUR Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, en evenmin in een retrieval systeem worden opgeslagen, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van het Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt te Nijmegen. No part of this book/publication may be reproduced in any form, by print, photo print, microfilm or any other means without written permission from the publisher. 2

6 Inhoud 1 Inleiding 1 2 Normatief model Leerplicht Overzicht Lekstroomgemeenten en gemeente Utrecht Gemeente Nieuwegein Gemeente Houten Gemeente IJsselstein Gemeente Vianen Gemeente Lopik Gemeente Utrecht 25 3 Overzichten subregio per gemeente Formatie Leerplicht en RMC Overzicht verdeling VO-leerlingen per gemeente Overzicht resultaten VSV-reductie per gemeente 36 4 Overzicht interviews Overzicht van geïnterviewde personen: gemeenten Overzicht van geïnterviewde personen: (externe) stakeholders 40

7

8 1 Inleiding De RMC-subregio Utrecht-Zuid is één van de vier subregio s van de RMC-regio Utrecht. Binnen de subregio werken vijf gemeenten samen: Nieuwegein, Houten, IJsselstein, Vianen en Lopik. De gemeente Nieuwegein is de contactgemeente van de subregio Zuid en vertegenwoordigt de vijf gemeenten in bestuurlijk en ambtelijk overleg in de regio Utrecht. In de individuele gemeenten zijn leerplichtambtenaren werkzaam die zich richten op de begeleiding van leer-/kwalificatieplichtige jongeren tot 18 jaar. De trajectbegeleiding RMC voor jongeren tussen 18 en 23 jaar is subregionaal georganiseerd. Verschillende ontwikkelingen (VSV-convenant, invoering van het IB-verzuimloket) hebben geleid tot een intensievere samenwerking tussen gemeenten en scholen en tot een versterking van de aanpak gericht op het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten. De gemeenten in de subregio willen verkennen of de huidige, vooral lokale, organisatie van leerplicht in combinatie met de RMC-functie maximaal bijdraagt aan de regionale VSV-opdracht (het zorgen voor een sluitend systeem voor jongeren van school, werk en zorg) met als uiteindelijke doel het terugdringen van het aantal voortijdig schoolverlaters. Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt (KBA) heeft een onderzoek uitgevoerd naar de huidige situatie met betrekking tot leerplicht/rmc en naar de haalbaarheid van regionalisering van leerplicht/rmc. De rapportage bestaat uit twee delen. Het eerste deel is het eigenlijke onderzoeksrapport met de belangrijkste bevindingen en de afweging van vier verschillende scenario s voor regionale samenwerking. Het voorliggende tweede deel omvat de bijlagen, met als belangrijkste onderdeel de overzichten op basis van de quick scan per gemeente. In een apart hoofdstuk zijn enkele overzichten voor de subregio als geheel opgenomen, namelijk de formatie voor leerplicht en RMC, de spreiding van VO-leerlingen binnen en buiten de subregio en de resultaten in de VSV-aanpak. De basis van het onderzoek bestaat uit een quick scan, uitgevoerd bij alle zes gemeenten, waarmee per gemeente is gekeken op welke punten de uitvoering van de leerplicht verder zou kunnen worden verbeterd. In de quick scan komen zeventien onderwerpen met betrekking tot leerplicht aan bod. Per onderwerp is bekeken hoe de uitvoering in de gemeente zich verhoudt tot een bepaalde norm. De norm is gebaseerd op landelijke richtlijnen, zoals van Ingrado en het ministerie van OCW, op wettelijke taken en op meer algemene noties van kwaliteit, zoals met name op het punt van de samenhang tussen beleid en uitvoering. 1

9 De uitkomsten van de quick scan zijn gebaseerd op gesprekken met tenminste een leerplichtambtenaar, beleidsambtenaar, afdelingshoofd en wethouder per gemeente. In de gemeente Nieuwegein is daarnaast gesproken met de RMC-coördinator en een RMC-trajectbegeleider van de subregio Utrecht-Zuid. Naast de interviews met gemeentevertegenwoordigers is ook gesproken met verschillende andere betrokkenen. Een lijst van de geïnterviewde personen is opgenomen in de bijlagen. 2

10 2 Normatief model Leerplicht In deel 2 zijn de rapportages van de zes afzonderlijke gemeenten opgenomen. Voorafgaand aan de gegevens over de gemeenten wordt eerst het zogenaamde normatieve model leerplicht gepresenteerd in de vorm van vragen en antwoorden. De norm is een streefdoel, dat past bij een zo goed en duurzaam mogelijke inrichting en uitvoering van de leerplichtfunctie. Het normatief model geeft de richting aan die voor leerplicht en RMC wenselijk wordt geacht, op basis van wetgeving (wettelijke taken), richtlijnen en ervaringen (onderzoek, good practices). Hoofdelementen daarin zijn inpassing in een beleidscyclus, methodisch werken, systematisch evalueren en een professionele organisatievorm. Op onderdelen van het model is discussie mogelijk. Zo zijn verschillende organisatie- en aansturingvormen denkbaar. De richting is echter die van een beleidsmatig, professioneel en organisatorisch sterke leerplicht- en RMCorganisatie. Voor elk van de gemeenten is gekeken hoe de huidige situatie zich verhoudt tot het normatieve model. Hoe zijn respectievelijk beleid, taken, organisatie en resultaten ontwikkeld in de gemeente? Voor het antwoord op die vraag is per gemeente een quick scan uitgevoerd. Er is gesproken met wethouders, leidinggevenden, beleidsmakers en uitvoerders. De uitkomsten van de gesprekken zijn kort weergegeven. De korte omschrijving doet uiteraard niet volledig recht aan de vaak meer complexe en genuanceerde achtergrond en ontwikkeling per gemeente. Ze zijn dan ook vooral bedoeld als indicatie voor de punten waarop de gemeente de eigen leerplicht- en RMC-functie zou kunnen versterken. De scores worden per onderwerp weergegeven. Er zijn 17 onderwerpen. Elk onderwerp wordt op verschillende punten beoordeeld. De score per onderwerp omschrijven we als een fase van ontwikkeling. We onderscheiden ruwweg vier fasen: Fase I = nog zwak ontwikkeld, op vrijwel alle punten nog niet volgens de norm Fase = in ontwikkeling, op minder dan de helft van de punten (bijna) volgens de norm Fase I = in ontwikkeling, op meer dan de helft van de punten (bijna) volgens de norm Fase IV = op alle punten volgens norm Het gaat daarbij, nogmaals, om aan te geven waar actie zinvol en noodzakelijk is niet om de precieze score als maat voor de ontwikkeling. 1

11 Een belangrijk doel van het werken met een gemeenschappelijk normatief model is het creëren van een gelijkgerichte ontwikkeling in de vijf gemeenten. Wanneer de gemeenten, eventueel in verschillende snelheden, zich in gelijke richting ontwikkelen, dan wordt de huidige en toekomstige samenwerking en uitwisseling vele malen nuttiger en effectiever. Wat is de vraag? Wat is de norm? Beleid 1. Is er beleid geformuleerd op het gebied van onderwijs en jeugd? Is daarin aangegeven wat de rol van Leerplicht moet zijn? 2. Is er specifiek voor Leerplicht beleid geformuleerd? Denk aan: - welke taken, welke prioriteiten - doelstellingen voor LP - afspraken met onderwijsveld 3. Wordt regelmatig gekeken wat het beleid heeft opgeleverd (evaluatie) en hoe het beleid bijgesteld moet worden? 4. Wordt het beleid inzake Leerplicht afgestemd met andere partijen, zoals de andere gemeenten in de (sub)regio, het onderwijsveld, hulpverlening? 1. In het beleid is aangegeven hoe problemen rondom onderwijs en jeugd (verzuim, uitval) aangepakt worden en wat de rol van Leerplicht/RMC daarbinnen is. 2. Er is een duidelijk beleidskader voor Leerplicht, waarin is aangegeven welke taken en doelstellingen gerealiseerd moeten worden, welke prioriteiten gesteld worden in de taken/doelen. Op beleidsmatig en bestuurlijk niveau worden afspraken gemaakt met het onderwijsveld over bijv. preventie, melding. Vergelijkbare afspraken zijn er omtrent schoolmaatschappelijk werk en verwante werksoorten. 3. Het beleid met betrekking tot Leerplicht doorloopt een beleidscyclus en wordt periodiek beoordeeld en bijgesteld. 4. Bij de vaststelling en herijking van het beleid betrekt de gemeente de andere gemeenten in de (sub)regio om het beleid onderling af te stemmen. Bij de vaststelling en herijking van het beleid worden relevante partijen, zoals het onderwijs en de hulpverlening, betrokken. Taken 5. Welke taken worden uitgevoerd? - preventieve taken - curatieve taken - repressieve taken (procesverbaal) - administratieve taken - overige taken 6. Is er sprake van samenhang in de taken? Zijn er prioriteiten in de uitvoering van de taken? Hoe worden die prioriteiten gesteld? 5. De leerplichtuitvoering omvat drie kerntaken: preventie, curatie en repressie. Onder dat laatste wordt verstaan de juridische kant van het werk. Aan elk van de taken wordt uitvoering gegeven. Preventie en curatie/repressie wegen even zwaar. 6. De taken zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Er is sprake van een integrale taakuitvoering, waarbij alle instrumenten op het gebied van preventief, curatief/repressief werken ingezet worden. 2

12 Taken 7. Hoe is het werk georganiseerd? - hoe wordt de werklast verdeeld (caseload) - welke werkmethodieken worden gebruikt - hoe wordt samenwerking vormgegeven 8. Wat is de kwaliteit van de taakuitvoering? - wat zijn knelpunten - wat blijft er liggen - wat zijn sterke punten 7. Er is een duidelijk systeem voor bepaling van de werklastverdeling (normering per activiteit, monitoring caseload per medewerker). Er wordt gewerkt volgens afgesproken methodieken, waardoor het werk overdraagbaar en beter beheersbaar wordt. Er wordt gewerkt met protocollen, zodat er een zekere uniformiteit in de aanpak is. Er is een goede informatie-uitwisseling en werkoverdracht. 8. Er is altijd een spanning tussen de taken en ambities en de feitelijke mogelijkheden om die te realiseren. Knelpunten zijn bekend. Er is een plan om knelpunten aan te pakken. Er worden duidelijke keuzes gemaakt welke knelpunten wel of niet aangepakt worden. Sterke punten worden herkend en gewaardeerd. Organisatie 9. Hoe is de afdeling/medewerker Leerplicht gepositioneerd binnen de gemeentelijke organisatie? Waar is Leerplicht ondergebracht? 10. Hoe is de aansturing/management van Leerplicht vormgegeven? 11. Hoeveel formatie is er beschikbaar voor Leerplicht? Hoeveel voor RMC? Wat is de feitelijk bezetting van de beschikbare formatie (ziekte, onvervulde vacatures)? 12. Wat is de professionaliteit van de uitvoering? - zijn medewerkers geschoold - zijn alle medewerkers BOA - is er een plan voor professionalisering 13. Is er, op uitvoeringsniveau, afstemming of samenwerking met andere gemeenten binnen de (sub)regio? 9. Er is een inhoudelijke keuze gemaakt voor de positionering van de afdeling/medewerker Leerplicht. De positionering is zo gekozen dat Leerplicht goede verbindingen heeft met de relevante beleidsafdeling(en). 10. Het management van Leerplicht is zowel inhoudelijk als organisatorisch verantwoordelijk. Er is continuïteit in de aansturing. Het management is inhoudelijk op de hoogte en betrokken. Het management stuurt daadwerkelijk op beleid en taakuitvoering. 11. De omvang van de formatie voldoet tenminste aan de richtlijn van Ingrado. Voor preventieve taken en professionalisering is (tijdelijk) additionele formatie beschikbaar. De formatieplaatsen zijn daadwerkelijk ingevuld en de bezetting heeft continuïteit. 12. In een professionele Leerplicht-organisatie zijn de medewerkers geschoold en toegerust voor hun taak. Medewerkers zijn breed inzetbaar en kunnen elkaar vervangen. Alle Leerplichtmedewerkers zijn BOA. Er wordt planmatig gewerkt aan verder professionalisering. 13. Leerlingen zitten niet altijd binnen de eigen gemeente op school. Er is een goede samenwerking met andere gemeenten in de regio. Er zijn duidelijk afspraken over hoe zaken worden opgepakt. Er is regelmatig afstemming over de uitvoering. 3

13 Resultaten 14. Is de signalering van verzuim en uitval dekkend? Is van alle kinderen/jongeren in de gemeente bekend of zij naar school gaan en/of zij een startkwalificatie hebben behaald? Is de melding van scholen dekkend en accuraat? 15. Wat zijn de prestatiecijfers van Leerplicht (schooljaar 10/11)? - totale caseload Leerplicht 1 - totaal aantal absoluut verzuim - totaal aantal relatief verzuim - totaal aantal vrijstellingen - totaal aantal vervangende leerplicht - aantal PV s 16. Wat zijn de structurele effecten van Leerplicht? - opbouw preventieve structuur - opbouw curatieve structuur 17. Wat zijn de kwantitatieve effecten van Leerplicht? - terugdringen verzuim - terugdringen voortijdig schoolverlaten 14. Zicht op de werkelijk aard en omvang van het probleem is de eerste stap naar een oplossing. Er zijn duidelijke afspraken met de scholen over signalering en melding. De afspraken worden nageleefd. Leerplicht heeft een compleet overzicht van de scholingssituatie van alle inwoners die binnen de Leerplicht/Kwalificatieplicht en RMC-regelgeving vallen. 15. Er wordt gewerkt met heldere indicatoren die aangeven hoeveel en wat voor werk verzet is door Leerplicht. De cijfers zeggen niet alles over de inhoud, de zwaarte en het werkelijk succes van het werk. Zij geven echter wel houvast bij het bepalen welke doelen belangrijke en haalbaar zijn. De cijfers worden vergeleken met die van andere gemeenten om te zien waar afwijkingen zijn en wat de achtergrond daarvan is. 16. Leerplicht behandelt niet louter individuele gevallen. Er wordt met samenwerkingspartners gebouwd aan een goede structuur voor preventie in het onderwijs en aan een structuur voor opvang van verzuimers/uitvallers in samenwerking met onder meer de hulpverlening en partijen zoals Jongerenloket, CWI. 17. Uiteindelijk wordt het resultaat van Leerplicht bepaald door de mate waarin verzuim en uitval teruggedrongen zijn. Leerplicht zijn daarin wel een belangrijke, maar niet de meest bepalende partij. Dat is het onderwijs. Het behalen van succes of het uitblijven daarvan zijn beide niet louter aan Leerplicht toe te rekenen. Wel wordt er periodiek een analyse gemaakt, samen met de partners, over de bereikte effecten en ieders bijdrage daarin. 1 Caseload: totaal aantal cases waarbij een actie is ondernomen door de leerplichtambtenaar in de vorm van een contactmoment met of over de jongere (gesprek, mail). 4

14 2.1 Overzicht Lekstroomgemeenten en gemeente Utrecht De volgende tabel geeft een samenvatting van de scores van de gemeenten op de zeventien onderwerpen. In de paragrafen hierna worden de scores per gemeente nader toegelicht. De letters in de tabel geven de verschillende gemeenten weer: N = Nieuwegein H = Houten IJ = IJsselstein V = Vianen L = Lopik U = Utrecht Fase I Fase Fase I Fase IV Resultaten Organisatie Taken Beleid 1 V N H IJ L U 2 V N H IJ L U 3 V N H IJ L U 4 N H IJ V L U 5 IJ L N H V U 6 H IJ V L N U 7 L H IJ V N U 8 H IJ V L N U 9 N H IJ V L U 10 V L IJ H N U 11 N H IJ V L U 12 V L N H IJ U 13 N H IJ V L U 14 L N H IJ V U 15 V L N H IJ U 16 N H IJ V L U 17 L N H IJ V U 5

15 Stand van zaken leerplicht/rmc per thema Beleid Voor wat betreft het beleid scoren de Lekstroomgemeenten in fase 2 of lager: er is wel jeugd- of onderwijsbeleid, maar leerplicht wordt daarin niet expliciet uitgewerkt en er is geen leerplichtbeleid geformuleerd. De gemeente Utrecht heeft leerplicht/rmc expliciet in de beleidskaders opgenomen en uitgewerkt. Taken De meeste gemeenten hebben een brede taakopvatting van de leerplichtuitvoering en de meeste slagen er ook in aan alle aspecten (curatie, preventie, repressie) uitvoering te geven. De uitvoering van de leerplichttaken is veelal gebonden aan de (individuele) professionaliteit van de leerplichtambtenaren. In Nieuwegein is, mede door de grotere omvang van het team, sprake van een meer systematische en methodische benadering. Utrecht neemt een afwijkende positie in vanwege de omvang en faciliteiten van het team. De omvang laat een vergaande vorm van taakverdeling en specialisatie zien. Bovendien wordt er systematisch gemeten en geëvalueerd. Organisatie De meeste gemeenten kennen een relatief goede verbinding tussen uitvoering en beleid op basis van persoonlijke contacten. Alleen in Nieuwegein is er een coördinator specifiek voor leerplicht. Utrecht heeft een teammanager met integrale bevoegdheden. In Houten is bewust gekozen voor een model zonder directe coördinatie, maar met eigen verantwoordelijkheid voor de leerplichtambtenaren en met een senior beleidsmedewerker die met de leerplichtambtenaren overlegt. Alle gemeenten hebben een leerplichtformatie die voldoet aan de Ingrado-norm. De afstemming in de subregio op uitvoeringsniveau is aanwezig, maar functioneert niet optimaal. De afstemming tussen de subregio's Utrecht-Zuid en Utrecht is er vooral op RMC-niveau. Resultaten Over het algemeen is er bij de vijf Lekstroomgemeenten redelijk goed zicht op de resultaten van de leerplichttaak. Alle gemeenten scoren laag op signalering en melding (punt 14) vanwege de problemen met de leerplichthandhaving in het mbo. Op dat punt ontbreekt inzicht in de problematiek en is er onvoldoende mogelijkheid om het meldgedrag van de mbo-scholen te beïnvloeden. Utrecht heeft de zaken qua melding en controle redelijk goed op orde, maar worstelt nog met de VSV-problematiek in het mbo, mede doordat veel mbo-studenten van buiten de stad komen. 6

16 Stand van zaken leerplicht/rmc per gemeente Gemeente Nieuwegein De gemeente Nieuwegein heeft een relatief sterke uitvoeringsorganisatie met een eigen, inhoudelijke leidinggevende. Er is sprake van methodisch werken. De beleidsmatige inbedding van leerplicht is daarentegen tamelijk zwak ontwikkeld. Dat geldt voor het beleid en voor de samenwerking tussen uitvoering en beleid. Net als de andere gemeenten heeft Nieuwegein problemen met de leerplichtuitvoering in het mbo. Gemeente Houten De leerplichtuitvoering in de gemeente Houten kenmerkt zich door de inzet van professionele leerplichtambtenaren, die in onderling overleg hun taken uitvoeren. De kwaliteit van het werk is geborgd in de professionaliteit van de uitvoerders en minder in een vastgelegde methodiek en organisatie van werken. De samenwerking tussen uitvoering en beleid is goed, maar ook hier is er geen sprake van een systematische inbedding van leerplicht in het (bredere) beleid. Zwak punt is de leerplichtuitvoering in het mbo. Gemeente IJsselstein Net als in Houten geldt ook hier dat de leerplichtuitvoering sterk gekoppeld is aan de professionaliteit van de uitvoerders. Voor IJsselstein geldt, vergelijkbaar met Houten, dat de samenwerking met beleid aanwezig is, maar dat er geen uitwerking van de rol van leerplicht in het beleid is. Net als in Vianen en Lopik is de uitvoering kwetsbaar bij het (tijdelijk) wegvallen van één van de uitvoerders. Gemeente Vianen De gemeente Vianen scoort relatief zwak op de beleidsmatige context voor de leerplichtuitvoering. Een ander zwak punt is het nagenoeg ontbreken van sturing aan de leerplichtuitvoering, anders dan door de uitvoerders zelf. Voor het overige is er sprake van professionele uitvoerders met een goed netwerk. Net als in de andere gemeenten is er niet of nauwelijks zicht op de verzuimproblematiek in het mbo. Gemeente Lopik Hoewel de formatie voor leerplichtuitvoering voldoet aan de Ingrado-norm is de uitvoeringscapaciteit zeer beperkt. Dat maakt het erg moeilijk om het werk professioneel te organiseren en op alle aspecten van de uitvoering voldoende te scoren. Gemeente Utrecht De gemeente Utrecht heeft er voor gekozen om leerplicht en RMC te integreren in één bureau. Met andere taken erbij omvat het bureau meer dan 30 fte. Er is een professionele organisatie. Er wordt veel gemeten, gecontroleerd en geëvalueerd. Beleid en uitvoering zijn structureel nauw met elkaar verbonden. 7

17 2.2 Gemeente Nieuwegein Bevindingen Gemeente Nieuwegein Beleid Toelichting Fase 1. Rol leerplicht in beleid 2. Specifiek leerplicht-beleid 3. Evaluatie en bijstelling beleid 4. Afstemming leerplicht-beleid met andere partijen Leerplicht maakt wel onderdeel uit van het bredere jeugd- en onderwijsbeleid, maar is daarin niet verder uitgewerkt. Er is geen eigen VSV-beleid in de gemeente. Er is geen specifiek beleid voor leerplicht. De ambtsinstructie uit 1994 is recent aangepast. Er is geen systematische evaluatie en terugkoppeling naar beleid. Er vindt geen terugkoppeling op basis van streefdoelen/resultaten naar de Raad plaats. Dat gebeurt bijv. wel met betrekking tot de aanpak van problemen bij Roma-kinderen in de gemeente. Daarvan is een groot deel bij leerplicht belegd. Er is een subregionaal afstemmingsoverleg (Strategisch Beleidsoverleg) en er zijn goede werkcontacten met partijen (onderwijs, hulpverlening) binnen de gemeente. De andere gemeenten in de regio, onderwijs en hulpverlening worden echter niet structureel betrokken bij de vaststelling en herijking van het beleid. Taken Toelichting Fase 5. Uitvoering taken De leerplichtuitvoering richt zich op alle taken (preventie, curatief handelen en repressie). Aanpak luxeverzuim heeft een lagere prioriteit. Relatief veel aandacht voor preventief werken (spreekuren op scholen, deelname ZAT). De administratie is op orde (Key2onderwijs - Centric). I 6. Samenhang in taken, prioriteit in uitvoering van taken 7. Organisatie werk (werklastverdeling, caseload, werkmethodieken) 8. Kwaliteit taakuitvoering (knelpunten, sterke punten) De leerplichtambtenaren bepalen samen waaraan zij prioriteit geven (zelfstandig team). Het team heeft een eigen coördinator. Er is geen planmatige manier van werken gebaseerd op vooraf bepaald beleid. Er is gekozen voor een breed werkpakket per LPA, alleen het mbo ligt specifiek bij twee personen. Werkprocessen liggen vast. Er wordt een globale werkverdeling/toedeling gemaakt, waarbij wel tussentijds in de gaten wordt gehouden hoe het gaat. Voor de Roma-kinderen is extra formatie beschikbaar. Er is duidelijke regie op de verdeling van deze werkzaamheden i.v.m. belasting en benodigde specifieke kennis. Er is regelmatig werkoverleg en feedback op het functioneren binnen het team. Met name de samenwerking rondom verzuim en uitval in het mbo tussen scholen en gemeenten vormt een aandachtspunt. I I I 8

18 Organisatie 9. Positionering leerplicht binnen gemeentelijke organisatie 10. Aansturing van leerplicht Toelichting Leerplicht is ondergebracht in een dienst waar ook andere uitvoeringstaken zijn onder gebracht. Er is een beleidsambtenaar met ook VSV in het pakket, maar dat is slechts een klein onderdeel en krijgt relatief weinig tijd. De afstemming tussen onderwijsbeleid en leerplichtuitvoering/ beleid is daardoor beperkt. Er wordt niet planmatig samengewerkt. Er is een coördinator voor het team leerling-zaken (leerplicht). Het afdelingshoofd is formeel manager van het team. IV 11. Formatie beschikbaar voor leerplicht en RMC Leerplichtuitvoering totaal 7 fte (inclusief extra inzet t.b.v. Romakinderen): uur LPA (5,2 fte), inclusief coördinatie - Ca. 65 uur leerplichtadministratie (1,8 fte) IV 12. Professionaliteit uitvoering (medewerkers geschoold, BOA, plan professionalisering) 13. Afstemming / samenwerking met andere gemeenten binnen (sub)regio op uitvoeringsniveau De LPA-en zijn BOA en hebben de vakopleiding leerplicht gevolgd. Zij zijn toegerust voor de leerplichttaken. Hoewel niet planmatig wordt voldoende aandacht besteed aan professionalisering en zijn er verschillende cursussen gevolgd. De LPA-en zijn zelf verantwoordelijk voor verdere professionalisering en daar is ook ruimte voor. Er is periodiek een subregionaal afstemmingsoverleg leerplicht (Platform Leerplicht), waarin onder andere gesproken wordt over het op elkaar afstemmen van de werkwijze. Dat wordt als te vrijblijvend ervaren, te lage prioriteit. Er is geprobeerd tot gezamenlijke visieontwikkeling te komen, maar dat was niet succesvol. I 9

19 Resultaten 14. Signalering verzuim en uitval, melding scholen Toelichting Er is goede samenwerking met de scholen en door de aanwezigheid van LPA-en op de scholen is de melding van verzuim verbeterd. De verzuimmeldingen uit het mbo zijn beter dan voorheen, maar die kunnen en moeten nog veel beter. Er zijn nog grote verschillen tussen afdelingen, personen en locaties. 15. Prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) De prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) zijn als volgt: - totale caseload leerplicht: totaal aantal absoluut verzuim: 30 - totaal aantal relatief verzuim (incl. luxe verzuim): totaal aantal vrijstellingen: 25 - totaal aantal vervangende leerplicht: - - aantal PV s: 122 I 16. Structurele effecten van leerplicht (preventief, curatief) 17. Kwantitatieve effecten van leerplicht/ RMC (terugdringen verzuim en VSV) In het PO en VO is de aanwezigheid van leerplicht structureel en effectief. Speciale aandacht is er voor de doelgroep van Romakinderen. Structurele effecten zijn zichtbaar in de versterking van de zorgstructuur op de scholen, betere signalering en melding en betere samenwerking in geval van zwaardere problematiek. Kwantitatieve effecten in termen van het terugdringen van verzuim en uitval zijn redelijk in beeld. De VSV-cijfers zijn bekend en vormen een maatstaf voor het effect van leerplicht. Er is geen structurele monitoring van resultaten en geen expliciete cyclus van doelen, beleid, aanpak en resultaten. De aanpak voor de Roma wordt wel nauwgezetter gevolgd. I I 10

20 2.3 Gemeente Houten Bevindingen Gemeente Houten Beleid 1. Rol leerplicht/ RMC in beleid 2. Specifiek leerplicht/ RMCbeleid 3. Evaluatie en bijstelling beleid 4. Afstemming leerplicht-beleid met andere partijen Toelichting De gemeente heeft wel jeugd-/onderwijsbeleid. Leerplicht wordt daarin wel genoemd, maar heeft geen specifieke rol in beleid. Er is nog geen duidelijk beleidskader specifiek voor leerplicht, waarin is aangegeven welke doelstellingen gerealiseerd moeten worden en welke prioriteiten gesteld worden in de taken. Prestaties van leerplicht worden incidenteel wel bekeken (jaarverslag), maar er is geen systematische, concrete evaluatie en koppeling naar beleid. Er is een subregionaal afstemmingsoverleg (Strategisch Beleidsoverleg) en er zijn goede werkcontacten met partijen (onderwijs, hulpverlening) binnen de gemeente. De andere gemeenten in de regio, onderwijs en hulpverlening worden echter niet structureel betrokken bij de vaststelling en herijking van het beleid. Taken Toelichting 5. Uitvoering taken De uitvoering van leerplicht bestaat met name uit een goede/snelle opvolging van (signaal)meldingen. (Verbalisering n.a.v.) luxeverzuim heeft geen prioriteit. Er is ook aandacht voor preventieve taken (deelname ZAT, zorgnetwerk), maar verdere investering in preventie is wenselijk. De administratie is redelijk op orde, maar het lukt onvoldoende om de benodigde (management)informatie uit het systeem (Key2onderwijs - Centric) te genereren. I 6. Samenhang in taken, prioriteit in uitvoering van taken 7. Organisatie werk (werklastverdeling, caseload, werkmethodieken) 8. Kwaliteit taakuitvoering (knelpunten, sterke punten) De leerplichtambtenaren bepalen samen waaraan zij prioriteit geven (zelfstandig team). Er is geen planmatige manier van werken gebaseerd op vooraf bepaald beleid. Er is geen directe aansturing op de uitvoering van het werk door een leidinggevende. Het werk wordt in onderling overleg verdeeld. Een ambtsinstructie, opgestelde werkprocessen en goede informatie-uitwisseling tussen de leerplichtambtenaren (zitten bij elkaar op de kamer) leiden tot een uniforme aanpak. Er zijn enkele knelpunten (genereren informatie uit registratiesysteem, ontbreken van interne en subregionale afspraken omtrent omgang met beperkt aanbod tussentijdse instroommogelijkheden ROC s). De knelpunten zijn bekend, maar de aanpak ervan verdient extra aandacht. 11

21 Organisatie 9. Positionering leerplicht binnen gemeentelijke organisatie 10. Aansturing van leerplicht Toelichting Een van de leerplichtambtenaren houdt zich naast de leerplichtuitvoering ook bezig met het leerplicht-beleid. Het onderwijsbeleid wordt uitgevoerd door een andere medewerker. De afstemming tussen onderwijsbeleid en leerplichtuitvoering/ beleid is er vooral door persoonlijke contacten. Er wordt niet planmatig samengewerkt. Het hoofd van de afdeling Welzijn staat op relatief grote afstand van het inhoudelijke leerplichtwerk. Houten heeft bewust gekozen voor een model waarin de LPA-en veel eigen verantwoordelijkheid dragen. Een senior (beleids)medewerker vormt de schakel tussen het afdelingshoofd en leerplicht. Leerplicht heeft maandelijks overleg met deze senior. Tijdens dit overleg wordt ingegaan op de stand van zaken en eventuele problemen waar de leerplichtambtenaren tegenaan lopen. De senior heeft een advies- /bemiddelingsfunctie. Hij stuurt leerplicht niet aan (leerplicht is zelfsturend). I I 11. Formatie beschikbaar voor leerplicht en RMC Totaal 88 uur per week voor leerplicht: - 70 uur LPA (1,94 fte) - 18 uur leerplichtadministratie (0,5 fte) De leerplichtambtenaren verzorgen naast de leerplichttaken ook de kwalificatieplicht, coördinatie en beleidstaken leerplicht. IV 12. Professionaliteit uitvoering (medewerkers geschoold, BOA, plan professionalisering) 13. Afstemming / samenwerking met andere gemeenten binnen (sub)regio op uitvoeringsniveau De LPA-en zijn BOA en hebben de vakopleiding leerplicht gevolgd. Zij zijn toegerust voor de leerplichttaken. Hoewel niet planmatig wordt voldoende aandacht besteed aan professionalisering en zijn er verschillende cursussen gevolgd. De LPA-en zijn zelf verantwoordelijk voor verdere professionalisering en daar is ook ruimte voor. Er is periodiek een subregionaal afstemmingsoverleg leerplicht (Platform Leerplicht), waarin onder andere gesproken wordt over het op elkaar afstemmen van de werkwijze. Een LPA van de gemeente neemt deel aan dit overleg. I 12

22 Resultaten 14. Signalering verzuim en uitval, melding scholen Toelichting Er is geen goed zicht op verzuim in het mbo. Er kan geen goed zicht verkregen worden op het aantal VSV ers. De VSV-cijfers van de gemeente verschillen van de landelijke cijfers. De leerplichtmedewerkers zijn (vooralsnog) onvoldoende toegerust om de mogelijkheden van het registratiesysteem volledig te benutten. Het systeem is daarom (nog) niet ondersteunend aan de leerplichtuitvoering. 15. Prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) De prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) zijn als volgt: - totale caseload leerplicht: 502 meldingen (360 jongeren); 308 leerplichtigen, 123 kwalificatieplichtigen, 71 jongeren ouder dan 18 jaar. - totaal aantal absoluut verzuim: 15 - totaal aantal relatief verzuim: totaal aantal vrijstellingen: 8 - totaal aantal vervangende leerplicht: 3 - aantal PV s: 27 Het jaarverslag wordt opgestuurd naar de andere gemeenten in de subregio, maar de LPA-en krijgen geen jaarverslag van de andere gemeenten terug. I 16. Structurele effecten van leerplicht (preventief, curatief) 17. Kwantitatieve effecten van leerplicht/ RMC (terugdringen verzuim en VSV) Er zijn goede, directe lijnen met de instellingen en scholen binnen de gemeente. Leerplicht investeert samen met verschillende partijen in preventie (zorgnetwerken, ZAT s). Verder is er nauwelijks sprake van een echte structuur van preventieve of curatieve samenwerking. Kwantitatieve effecten in termen van het terugdringen van verzuim en uitval zijn redelijk in beeld. Er kan echter geen goed zicht verkregen worden op het aantal VSV ers. De VSV-cijfers van de gemeente verschillen van de landelijke cijfers. Er wordt niet periodiek, samen met de partners, een analyse gemaakt over de bereikte effecten en ieders bijdrage daarin. I I 13

23 2.4 Gemeente IJsselstein Bevindingen Gemeente IJsselstein Beleid 1. Rol leerplicht/ RMC in beleid 2. Specifiek leerplicht/ RMCbeleid 3. Evaluatie en bijstelling beleid 4. Afstemming leerplicht-beleid met andere partijen Toelichting De gemeente heeft beleid geformuleerd, waarin onder andere aandacht is voor onderwijs en jeugd (onder andere Collegeprogramma , Kadernota 2012). Er is echter geen specifieke integrale beleidsvisie op onderwijs en jeugd. Leerplicht wordt wel genoemd in beleid, maar er is geen sprake van een duidelijk uitgewerkte rol/taak voor leerplicht. In de genoemde beleidsnota s is aangegeven welke prioriteiten gesteld worden in het kader van Programma Onderwijs (o.a. terugdringen VSV). Leerplicht wordt hierin genoemd als partij en er wordt ingezet op extra formatie. Er zijn echter geen specifieke eigen beleidsdoelen geformuleerd voor leerplicht. Jaarverslag leerplicht verschijnt jaarlijks. Er is geen systematische evaluatie en koppeling naar beleid. Er is een subregionaal afstemmingsoverleg (Strategisch Beleidsoverleg) en er zijn goede werkcontacten met partijen (onderwijs, hulpverlening) binnen de gemeente. De andere gemeenten in de regio, onderwijs en hulpverlening worden echter niet structureel betrokken bij de vaststelling en herijking van het beleid. 14

24 Taken Toelichting 5. Uitvoering taken Preventie in PO en VO is goed ontwikkeld. Spreekuren op scholen en actieve deelname in ZAT s en zorgnetwerken (12- en 12+). Aanpak luxeverzuim blijft liggen, omdat prioriteit gegeven wordt aan terugdringen VSV (16/17-jarigen). Vanwege de hoeveelheid werk moeten keuzes gemaakt worden. De administratie is op orde, maar het lukt onvoldoende om de benodigde (management)informatie uit het systeem (Key2onderwijs Centric) te genereren (administratief medewerker krijgt hierbij ondersteuning). 6. Samenhang in taken, prioriteit in uitvoering van taken 7. Organisatie werk (werklastverdeling, caseload, werkmethodieken) 8. Kwaliteit taakuitvoering (knelpunten, sterke punten) Prioriteiten in de uitvoering worden door de leerplichtambtenaren voorgesteld aan de coördinator. Vanwege de hoeveelheid werk moeten keuzes gemaakt worden. Inzet op prioriteiten betekent minder aandacht voor andere taken, waardoor een deel van het werk blijft liggen. De leerplichtambtenaren verdelen het werk in onderling overleg. In oktober 2011 is de ambtsinstructie aangepast n.a.v. opgetreden wetwijzigingen, convenantafspraken en nieuwe inzichten gevoed door praktijkervaringen. Tevens hebben de leerplichtambtenaren een protocol vastgesteld en sinds kort zijn er procesbeschrijvingen (gemaakt door kwaliteitsmedewerker). Er zijn enkele knelpunten (te weinig tijd waardoor taken blijven liggen, te weinig aandacht voor beleid, knelpunten wat betreft genereren informatie uit registratiesysteem). Om deze knelpunten op te lossen wordt onder andere extra formatie beschikbaar gesteld en gekeken naar een nieuwe wijze van registreren. De effecten van deze inzet zijn nog niet zichtbaar. 15

25 Organisatie 9. Positionering leerplicht binnen gemeentelijke organisatie 10. Aansturing van leerplicht Toelichting Vanwege reorganisaties is leerplicht de afgelopen jaren onderdeel geweest van verschillende afdelingen. Nu is leerplicht ondergebracht bij het Klantcontactcentrum. Er is een goede verbinding met beleid. De afstemming en samenwerking wordt vooral gevormd door persoonlijke contacten. Om een goede interactie tussen beleid en uitvoering te garanderen, vormt de Coördinator uitvoering Sociale Zaken de schakel tussen LPA - beleid en LPA - Afdelingshoofd Beleid en Strategie. De Coördinator stuurt procesmatig, maar niet vakinhoudelijk aan. De LPA-en hebben regelmatig overleg met de Coördinator (waar leggen we prioriteiten, waar zetten we de beschikbare tijd op in). Soms schuift bij dit overleg ook het Afdelingshoofd aan. I 11. Formatie beschikbaar voor leerplicht en RMC Totaal 93 uur per week voor leerplicht: - 74 uur LPA (2,05 fte) - 20 uur leerplichtadministratie (0,53 fte) De formatie voor LPA omvat tevens een deel voor operationeel beleid. De formatie voor leerplichtadministratie omvat tevens een deel voor applicatiebeheer. IV 12. Professionaliteit uitvoering (medewerkers geschoold, BOA, plan professionalisering) 13. Afstemming / samenwerking met andere gemeenten binnen (sub)regio op uitvoeringsniveau De LPA-en zijn BOA en hebben de vakopleiding leerplicht gevolgd. Zij zijn toegerust voor de leerplichttaken. Hoewel niet planmatig wordt voldoende aandacht besteed aan professionalisering en zijn er verschillende cursussen gevolgd. Er zijn scholingsmogelijkheden als daaraan behoefte bestaat. Er is periodiek een subregionaal afstemmingsoverleg leerplicht (Platform Leerplicht), waarin onder andere gesproken wordt over het op elkaar afstemmen van de werkwijze. Een LPA van de gemeente neemt deel aan dit overleg. I 16

26 Resultaten 14. Signalering verzuim en uitval, melding scholen Toelichting Door gesprekken met schooldirecteuren in het PO, de invoering van het digitaal verzuimloket en spreekuren op scholen in VO/MBO is het melden verbeterd. Met name melding door het MBO kan nog veel beter (eerder). De leerplichtmedewerkers zijn (vooralsnog) onvoldoende toegerust om de mogelijkheden van het registratiesysteem volledig te benutten. Het systeem is daarom (nog) niet ondersteunend aan de leerplichtuitvoering. 15. Prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) De prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) zijn als volgt: - totale caseload leerplicht: 242 (in behandeling genomen meldingen) - totaal aantal absoluut verzuim: 9 - totaal aantal relatief verzuim: totaal aantal vrijstellingen: 5 - totaal aantal vervangende leerplicht: - - aantal PV s: 9 I 16. Structurele effecten van leerplicht (preventief, curatief) 17. Kwantitatieve effecten van leerplicht/ RMC (terugdringen verzuim en VSV) Er zijn goede, directe lijnen met de instellingen en scholen binnen de gemeente. Leerplicht investeert samen met verschillende partijen in preventie (zorgnetwerken, ZAT s), maar er is nog geen brede, samenhangende aanpak ontwikkeld. Kwantitatieve effecten in termen van het terugdringen van verzuim en uitval zijn redelijk in beeld. Er wordt niet periodiek, samen met de partners, een analyse gemaakt over de bereikte effecten en ieders bijdrage daarin. I I 17

27 2.5 Gemeente Vianen Bevindingen Gemeente Vianen Beleid 1. Rol leerplicht/ RMC in beleid 2. Specifiek leerplicht/ RMCbeleid 3. Evaluatie en bijstelling beleid 4. Afstemming leerplicht-beleid met andere partijen Toelichting Er is in de gemeente wel aandacht voor vraagstukken rondom jeugd en onderwijs, maar er is geen concreet onderwijs- of leerplichtbeleid. Er is geen specifiek leerplichtbeleid. In een kleine gemeente hebben ook de beleidsambtenaren brede takenpakketten. Andere zaken hebben vaak een hogere prioriteit. Leerplicht maakt eigen keuzes en daarmee feitelijk eigen beleid. Bij vraag om uitbreiding van de formatie voor leerplicht wel ondersteuning van beleidsambtenaar. Er is geen systematische evaluatie van beleid. Er is weinig aandacht voor leerplicht in de gemeenteraad. Er is een subregionaal afstemmingsoverleg (Strategisch Beleidsoverleg) en er zijn goede werkcontacten met partijen (onderwijs, hulpverlening) binnen de gemeente. De andere gemeenten in de regio, onderwijs en hulpverlening worden echter niet structureel betrokken bij de vaststelling en herijking van het beleid. I I I Taken Toelichting 5. Uitvoering taken Het takenpakket omvat alle aspecten van de leerplichtfunctie, met het accent op maatschappelijke zorg. Proces verbaal wordt ingezet als het nodig is. De administratie is redelijk op orde. De gemeente Vianen gebruikt als enige van de Lekstroomgemeenten het systeem Civision Onderwijs - Pinkroccade. I 6. Samenhang in taken, prioriteit in uitvoering van taken 7. Organisatie werk (werklastverdeling, caseload, werkmethodieken) 8. Kwaliteit taakuitvoering (knelpunten, sterke punten) De beide leerplichtambtenaren bewaken samen de uitvoering: wat wordt eerst opgepakt. Daarbij wordt altijd voorrang gegeven aan de leerlingen die gemeld worden. Er blijven nooit meldingen liggen. Er is geen directe aansturing op de uitvoering van het werk door een leidinggevende. De leerplichtambtenaren verdelen onderling het werk. Eén van de LPA-en werkt al 16 jaar in de functie en heeft dus veel ervaring. De andere is tijdelijk (ziektevervanging). Er is verder geen planmatige manier van werken gebaseerd op vooraf bepaald beleid. De uitvoering loopt op zich goed. Soms zijn er pieken in het werk, maar als er verder geen bijzonderheden zijn, dan is de huidige formatie toereikend. Zorg is wel dat de uitvoering kwetsbaar is. Bij uitval door ziekte blijft noodgedwongen werk liggen. Uitvoering van het mbo-deel van de taak is lastig vanwege de soms stroeve contacten met de scholen. 18

28 Organisatie 9. Positionering leerplicht binnen gemeentelijke organisatie 10. Aansturing van leerplicht 11. Formatie beschikbaar voor leerplicht en RMC 12. Professionaliteit uitvoering (medewerkers geschoold, BOA, plan professionalisering) 13. Afstemming / samenwerking met andere gemeenten binnen (sub)regio op uitvoeringsniveau Toelichting Leerplicht is onderdeel van de afdeling Ondersteuning en participatie. Leerplicht vormt binnen die afdeling een apart, klein groepje. De lijnen met beleid en andere uitvoeringstaken zijn binnen de gemeente kort. De leerplichtambtenaren functioneren relatief zelfstandig, zonder directe aansturing. De formatie is uitgebreid met inzet van de extra Rijksmiddelen i.h.k.v. de kwalificatieplicht. De huidige formatie geldt tot eind 2012 en wordt dit jaar geëvalueerd. Totaal leerplichtuitvoering: 1,5 fte: - 45 uur LPA (1,25 fte) - 16 uur leerplichtadministratie (0,44 fte), waarvan 8,7 uur (0,24 fte) voor leerplicht De LPA-en zijn BOA en hebben de vakopleiding leerplicht gevolgd. Zij zijn toegerust voor de leerplichttaken. Er is geen specifiek programma voor scholing of bijscholing. Er is periodiek een subregionaal afstemmingsoverleg leerplicht (Platform Leerplicht), waarin onder andere gesproken wordt over het op elkaar afstemmen van de werkwijze. Een LPA van de gemeente neemt deel aan dit overleg. Dat overleg wordt als positief ervaren: er wordt gesproken over het gezamenlijk optrekken, maar de praktijken liggen te ver uiteen. Wel is men de laatste jaren meer naar elkaar toegegroeid. I I IV 19

29 Resultaten 14. Signalering verzuim en uitval, melding scholen 15. Prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) 16. Structurele effecten van leerplicht (preventief, curatief) 17. Kwantitatieve effecten van leerplicht/ RMC (terugdringen verzuim en VSV) Toelichting Er is de nodige aandacht besteed aan het verbeteren van de meldingen door scholen, onder meer door alerter te reageren op luxeverzuim en door het houden van spreekuren op een school gericht op het terugdringen van te laat komen. De prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 08/09) zijn als volgt: - totale caseload leerplicht: 130 (in behandeling genomen meldingen) - totaal aantal absoluut verzuim: 5 - totaal aantal relatief verzuim: 99 - totaal aantal vrijstellingen: - - totaal aantal vervangende leerplicht: - aantal PV s: - Door jarenlange ervaring is er een goede structurele samenwerking opgebouwd met onderwijs en andere partijen. Er zijn netwerken 12- en 12+ waarin leerplicht participeert. De meldingen en contacten bij het mbo lopen nog niet goed. Er komt weinig van de ROC s en het is vaak ook moeilijk om contact te leggen. Vianen is een kleine gemeente met relatief weinig VSV. De afgelopen jaren zijn de aantallen VSV wel afgenomen. Er wordt niet periodiek, samen met de partners, een analyse gemaakt over de bereikte effecten en ieders bijdrage daarin. I I 20

30 2.6 Gemeente Lopik Bevindingen Gemeente Lopik Beleid 1. Rol leerplicht/ RMC in beleid 2. Specifiek leerplicht/ RMCbeleid 3. Evaluatie en bijstelling beleid 4. Afstemming leerplicht-beleid met andere partijen Toelichting Er is een nota jeugdbeleid ( ). Leerplicht wordt wel genoemd, maar nadere uitwerking van de specifieke rol van leerplicht is een aandachtspunt. Er is nog onvoldoende een duidelijk beleidskader specifiek voor leerplicht, waarin is aangegeven welke doelstellingen gerealiseerd moeten worden en welke prioriteiten gesteld worden in de taken/doelen. Prestaties van leerplicht worden incidenteel wel bekeken (jaarverslag), maar er is geen systematische, concrete evaluatie en koppeling naar beleid. Er is een subregionaal afstemmingsoverleg (Strategisch Beleidsoverleg) en er zijn goede werkcontacten met partijen (onderwijs, hulpverlening) binnen de gemeente. De andere gemeenten in de regio, onderwijs en hulpverlening worden echter niet structureel betrokken bij de vaststelling en herijking van het beleid. 21

31 Taken Toelichting 5. Uitvoering taken Er is, behalve participatie in ZAT (VO), nauwelijks ruimte voor preventieve taken. Door beperkte capaciteit (één LPA) wordt met name aandacht besteedt aan een goede/snelle opvolging van meldingen en niet aan spreekuren op scholen en deelname in (gemeentelijke) zorgnetwerken. De administratie is redelijk op orde, maar het lukt onvoldoende om de benodigde informatie uit het systeem (Key2onderwijs Centric) te genereren (inmiddels wel ondersteuning bij aanbieder applicatie gevraagd). De LPA is BOA en schrijft, als nodig, een proces verbaal uit. 6. Samenhang in taken, prioriteit in uitvoering van taken 7. Organisatie werk (werklastverdeling, caseload, werkmethodieken) 8. Kwaliteit taakuitvoering (knelpunten, sterke punten) De LPA bepaalt zelf waaraan zij prioriteit geeft. Er is geen planmatige manier van werken gebaseerd op vooraf bepaald beleid. Er is geen directe aansturing op de uitvoering van het werk door een leidinggevende. De leerplicht wordt uitgevoerd door één medewerker en de gemeente is daardoor kwetsbaar voor situaties van uitval bij de uitvoering van leerplichttaken. De continuïteit van leerplicht is niet gewaarborgd. De LPA functioneert als kleine zelfstandige. De uitvoering van het werk is gebaseerd op eigen inzicht en ervaring. Er is vooralsnog geen sprake van een meer systematische, methodische manier van werken. Er wordt echter (in 2012) geïnvesteerd in het opstellen van werkprocessen voor de uitvoering van leerplicht. Het belangrijkste knelpunt is de beperkte uitvoeringscapaciteit. Daardoor kan onder andere weinig aandacht besteedt worden aan preventie. Het knelpunt is bekend (ervaren toen LPA ziek was), maar is tot nu toe niet structureel aangepakt. I 22

32 Organisatie 9. Positionering leerplicht binnen gemeentelijke organisatie 10. Aansturing van leerplicht Toelichting Afstemming tussen beleid en uitvoering is er vooral door persoonlijke contacten. Er wordt (nog) niet echt planmatig samengewerkt. Er is één afdelingshoofd voor een grote afdeling (Inwonerszaken), waar leerplicht onder valt. De verantwoordelijke leidinggevende blijft wel graag op de hoogte, maar de directe betrokkenheid bij leerplicht is beperkt en er is geen gerichte aansturing op leerplicht. I I 11. Formatie beschikbaar voor leerplicht en RMC Totaal 27 uur per week voor leerplicht: - 21 uur LPA (0,58 fte) - 4 uur leerplichtadministratie (0,11 fte) Vanwege ziekte van de LPA heeft de bezetting weinig continuïteit gehad. IV 12. Professionaliteit uitvoering (medewerkers geschoold, BOA, plan professionalisering) 13. Afstemming / samenwerking met andere gemeenten binnen (sub)regio op uitvoeringsniveau De LPA is BOA en heeft de vakopleiding leerplicht gevolgd. Zij is toegerust voor de leerplichttaken. Er wordt niet planmatig gewerkt aan verdere professionalisering. Er zijn individuele scholingsmogelijkheden als daaraan behoefte bestaat. De samenwerking met andere gemeenten wordt als positief ervaren. Er is periodiek een subregionaal afstemmingsoverleg leerplicht (Platform Leerplicht), waarin onder andere gesproken wordt over het op elkaar afstemmen van de werkwijze. De LPA neemt deel aan dit overleg. Wel blijft het moeilijk goed functionerende werkafspraken te maken. 23

33 Resultaten 14. Signalering verzuim en uitval, melding scholen Toelichting Vanuit het VO krijgt de LPA meldingen (te) laat (pas na 15 keer verzuim). Vaak is de jongere dan al op spreekuur geweest (bij andere LPA) en heeft hij al meerdere waarschuwingen gehad. In het PO is er vermoedelijk sprake van veel verzuim, maar dat wordt vaak niet gemeld. Er wordt wel gesproken met de schooldirecteuren over het belang van verzuimmeldingen. De LPA is (vooralsnog) onvoldoende toegerust om de mogelijkheden van het registratiesysteem volledig te benutten. Het systeem is daarom (nog) niet ondersteunend aan de leerplichtuitvoering. I 15. Prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) De prestatiecijfers van leerplicht (schooljaar 10/11) zijn als volgt: - totale caseload leerplicht: 100 (naar schatting) - totaal aantal absoluut verzuim: 2 - totaal aantal relatief verzuim: 48 - totaal aantal vrijstellingen: 17 - totaal aantal vervangende leerplicht: - - aantal PV s: Structurele effecten van leerplicht (preventief, curatief) 17. Kwantitatieve effecten van leerplicht/ RMC (terugdringen verzuim en VSV) Door de kleinschaligheid zijn er goede, directe lijnen met de instellingen en scholen binnen de gemeente. De LPA kan daardoor snel en effectief handelen als er een probleem wordt gemeld (LPA zit er dicht op ). De inzet is echter met name curatief en dat gaat ten koste van de aandacht voor preventie. De deelname in (bovenschoolse) zorgnetwerken heeft geen prioriteit. Kwantitatieve effecten in termen van het terugdringen van verzuim en uitval zijn niet goed in beeld (ligt deels aan onbekendheid met mogelijkheden registratiesysteem). Er wordt niet periodiek, samen met de partners, een analyse gemaakt over de bereikte effecten en ieders bijdrage daarin. I 24