SBO St. Paulusschool. Schoolondersteuningsprofiel

Transcriptie

1 SBO St. Paulusschool Schoolondersteuningsprofiel

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2. Deze school en leerlingen Contactgegevens Korte beschrijving van de school Het onderwijsconcept Leerlingenpopulatie en kengetallen Onderwijsbehoeften van de leerlingpopulatie Kwaliteit volgens de Onderwijsinspectie 9 3. Passend onderwijs nu Onderwijsaanbod en differentiatie Pedagogisch klimaat Planmatig en Opbrengstgericht werken Handelingsgericht werken Ondersteuningsstructuur Interventies basisondersteuning Extra ondersteuning Passend onderwijs straks Ambities en ontwikkelpunten Professionalisering Overige randvoorwaarden 19 School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

3 1. Inleiding Voorliggend document bevat het schoolondersteuningsprofiel (SOP) van Kolom SBO-zuid, locatie St. Paulusschool (Apollo- en Museumbuurt). In 2009 zijn drie scholen voor speciaal basisonderwijs, De Ruimte, Meander en de St. Paulusschool samengegaan tot één fusieschool: Kolom SBO-zuid. De Ruimte is niet alleen in naam, maar ook fysiek opgeheven. SBO Meander en SBO St. Paulus beschikken op dit moment ieder over een eigen brinnummer en een eigen locatie, maar zijn voornemens in de nabije toekomst in een nieuw gebouw samen verder te gaan. Omdat de twee locaties nu nog een eigen werkwijze en populatie hebben en hun beleid nog niet volledig geïntegreerd is, hebben zij er voor gekozen ieder een apart SOP op te stellen. SBO St. Paulusschool is een school voor Speciaal Basis Onderwijs (SBO) voor leerlingen van circa 6 t/m circa 12 jaar die moeilijk tot leren kunnen komen en/of moeilijk kunnen leren. Daarnaast is er bij onze kinderen vaak sprake van sociale en/of gedragsproblematiek. Veiligheid, rust en structuur staan op onze school daarom voorop. De St. Paulusschool is een kleine school, waar de medewerkers betrokkenheid en empathie uitstralen en waar gewerkt wordt volgens de uitgangspunten respect, vertrouwen en perspectief. In het kader van de Wet op het passend onderwijs wordt van iedere school verwacht dat zij een schoolondersteuningsprofiel opstelt. Daarin omschrijft de school welke basisondersteuning zij biedt aan de leerlingen en welke mogelijkheden er zijn om leerlingen te ondersteunen die extra onderwijsbehoeften hebben. In dit profiel geven wij aan in hoeverre onze school op dit moment al passend onderwijs biedt, dat wil zeggen: rekening houdt met (verschillen in) onderwijsbehoeften. Ook geven we in dit SOP aan waar wij momenteel nog handelingsverlegen zijn in het realiseren van een passend aanbod. We geven aan wat onze visie en ambities aangaande passend onderwijs zijn en wat wij nodig hebben om dit te realiseren. In hoofdstuk 2 staan de gegevens van onze school, de leerlingenpopulatie, het onderwijsconcept en de belangrijkste onderwijsbehoeften genoemd. We geven tevens het kwaliteitsoordeel van de Inspectie over onze school weer. In hoofdstuk 3 komt aan de orde op welke wijze de school op dit moment passend onderwijs biedt voor de huidige leerlingen, waar de basisondersteuning uit bestaat en welke extra ondersteuning de school op dit moment kan bieden. In hoofdstuk 4 beschrijven wij de visie van de school ten aanzien van passend onderwijs op de korte en langere termijn. Wij geven aan waar de school naar toe wil. We beschrijven wat daarvoor nodig is aan professionalisering en welke andere randvoorwaarden er nodig zijn om de ambities waar te maken. Directie KOLOM-SBO-Zuid, locatie St. Paulusschool Hans Labots School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

4 2. Deze school en leerlingen In dit hoofdstuk presenteren we kort de school, de leerlingen en hun belangrijkste onderwijsbehoeften. Voor specifieke gegevens ten aanzien van ons onderwijsconcept, het ontwikkelingsprofiel, de uitstroomprofielen en de kijkwijzer leerroutes wordt verwezen naar de website ( de schoolgids en het schoolplan Op de locatie voor Speciaal Basisonderwijs (SBO) St. Paulusschool wordt specialistisch onderwijs gegeven aan kinderen met een SBO-beschikking van ca. 6 t/m circa 12 jaar. De locatie St. Paulusschool staat in Amsterdam Zuid en heeft rond de 80 leerlingen verdeeld over 6 groepen. De meeste leerlingen komen uit Amsterdam Zuid en uit het centrum van de stad. De leerlingen stromen uit naar alle vormen van voortgezet onderwijs. Het niveau waarop een leerling kan uitstromen wordt in eerste instantie bepaald door het intelligentieniveau van de leerling en is verder afhankelijk van de verwachting en het doel dat door de school wordt aangegeven bij aanmelding. Daarnaast spelen ambitie van de leerling zelf en de samenwerking tussen alle geledingen een grote rol bij het toewerken naar het doel van de uitstroom. Op onze school zit een relatief grote groep leerlingen die kunnen beschikken over een bovengemiddeld of hoog intelligentieniveau. Ons aanbod kenmerkt zich door: onderwijs in kleine groepen onderwijs met gespecialiseerde leerkrachten onderwijs ondersteund door experts: logopedisten, speltherapeuten, schoolpsycholoog, jeugdarts, maatschappelijk werker, remedial teachers en ambulant begeleiders vanuit REC 4 begeleiding op maat en een specifiek aanbod bij leerstoornissen (dyslexie, rekenproblemen) een aangepast aanbod voor leerlingen met stoornissen in het autistisch spectrum met extra aandacht voor structuur en duidelijkheid ruimte voor zelfstandigheid: leerlingen gaan, na instructie op maat, zelfstandig aan de slag. Handelingsgericht- en opbrengstgericht werken speltherapie, logopedie en fysiotherapie onder schooltijd 2.1 Contactgegevens Naam school SBO St. Paulusschool Adres school Dufaystraat GS Amsterdam Naam directeur Hans Labots Namen IB ers Peter Maasen, Esther Hafkamp Naam bestuur Stichting Kolom Naam contactpersoon Hans Labots contactpersoon directie@kolom-sbo-zuid.nl Tel. Contactpersoon Website Korte beschrijving van de school SBO St. Paulusschool heeft de volgende groepen: Groep 3/4 aanvangsgroep Groep 5 School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 M Groep 8 B Alle groepen hebben maximaal 16 leerlingen 2.3 Het onderwijsconcept De missie van onze school is: Vanuit vertrouwen samen bouwen! Op de Paulusschool gaan we uit van veiligheid en zelfvertrouwen als basis om te kunnen leren. Met een passend, veelzijdig en stimulerend onderwijsaanbod bieden wij onze leerlingen de kans hun mogelijkheden optimaal te ontwikkelen op weg naar vervolgonderwijs en volwassenheid. Wij rusten onze leerlingen zodanig toe dat zij zelfstandig, sociaal, verantwoordelijk en met plezier mee kunnen bouwen aan de samenleving. 2.4 Leerlingenpopulatie en kengetallen De St. Paulusschool is een speciale school voor basisonderwijs voor kinderen met leer- en/of gedragsproblemen. Op onze school is plaats voor zesennegentig kinderen. Zij zijn verdeeld over zes groepen die zoveel mogelijk ingedeeld zijn naar leeftijd. In een groep zitten maximaal zestien kinderen. De groepen zijn anders ingedeeld dan de groepen in het reguliere basisonderwijs. Hierdoor zullen kinderen op de St. Paulusschool nooit overgaan, (niet te verwarren met het veranderen van leerkracht, dat natuurlijk wel eens gebeurt). Het voordeel hiervan is dat kinderen ook niet kunnen blijven zitten. Op onze school zitten kinderen van 6 tot ca. 12 jaar. Voor sommige kinderen blijkt het tempo op de basisschool te hoog of is het leerprogramma te moeilijk. De intelligentie van de kinderen varieert sterk: van moeilijk lerend-, tot gemiddeld- of boven gemiddeld niveau. Vaak hebben onze leerlingen geen aanwijsbare handicaps, maar toch wil het leren, ondanks extra hulp van school en thuis, niet vlotten. Ook komt het voor dat de thuissituatie van leerlingen zo problematisch is dat ze niet aan leren toekomen. Zij hebben hulp nodig om hiermee om te kunnen gaan en voor zichzelf op te leren komen. Elk kind reageert anders. Sommige kinderen worden als lastig of onverschillig ervaren, anderen als teruggetrokken of verdrietig. Vaak geven bepaalde vakken problemen, zoals lezen, spelling of rekenen. Veelal zijn de kinderen niet in staat om zich goed te concentreren en lang achter elkaar te werken. Een aantal van onze kinderen heeft moeite met het onthouden, het automatiseren van letters en woorden, van sommen en tafels of van opdrachtjes en afspraken. Kenmerken van onze leerlingen kunnen zijn: een intelligentieniveau vanaf moeilijk lerend; een ontwikkelingsachterstand; een algehele didactische achterstand van ruim één jaar; specifieke leerproblemen, bijv. op het gebied van lezen, taal en/of rekenen; sociaal-emotionele problemen; gedragsproblemen; A.D.H.D.-problematiek (hyperactieve kinderen). A.S.S. (autisme spectrum stoornissen) School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

6 N groepen in schooljaar N groepen in schooljaar Schooljaar N leerlingen per N gewichtenleerlingen Leerlingen met diagnose dyslexie Leerlingen met diagnose ASS Geboden logopedische behandeling Geboden fijn- of grof motorische behandeling Geboden speltherapeutische behandeling Geboden intensieve leesbegeleiding nvt N schoolverlaters N uitstroom naar ZMOK/Bascule N uitstroom naar PRO N uitstroom naar VMBO+LWOO N uitstroom VMBO-bk N uitstroom VMBO-t N uitstroom HAVO N uitstroom VWO gymnasium Gemiddeld opleidingsniveau ouders 1 hoog gemiddeld laag NB. N betekent aantal 1 Gemiddeld opleidingsniveau ouders: Hoog = 1 of beide ouders academisch of hbo geschoold Gemiddeld = tussen hoog en laag in Laag = maximaal 1 ouder met mbo, andere ouder lager geschoold dan mbo School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

7 Culturele verschillen 2 veel gemiddeld weinig 2.5 Onderwijsbehoeften van onze leerlingpopulatie De SBO St. Paulus is een school voor speciaal basisonderwijs, een SBO-school. Kinderen met een SBO-beschikking kunnen bij ons terecht. We richten ons op leerlingen met leer- en of sociaal emotionele problemen. De meeste leerlingen worden verwezen vanuit het regulier onderwijs omdat deze leerlingen op de basisschool onvoldoende tot ontwikkeling komen en/of basisscholen over onvoldoende mogelijkheden beschikken om deze leerlingen te begeleiden. Naast leerlingen met een SBO beschikking biedt de SBO St. Paulus ook onderwijs aan leerlingen die naast een SBO beschikking een leerling-gebonden financiering (LGF) hebben. Ondersteuningsbehoeften van onze leerlingen kunnen zijn: Een veilig pedagogisch klimaat. Kinderen zien van elkaar dat ook andere kinderen problemen hebben met leren en/of gedrag. Acceptatie van en begrip voor het kind. Het feit dat je als school accepteert dat een kind ergens moeite mee heeft, kan voor het kind (en voor de ouders) een grote opluchting betekenen waardoor ruimte ontstaat voor verdere ontwikkeling. Onderwijsaanbod op maat. Aan elk kind worden eisen gesteld die in overeenstemming zijn met zijn/haar mogelijkheden en beperkingen. Het kind zelf is dus de norm voor het volgen en analyseren van de leerprestaties en de vorderingen op sociaal-emotioneel gebied. Individuele aandacht. Zowel in de groep als daar buiten worden kinderen op velerlei gebieden begeleid, bijv. behandeling van specifieke leerproblemen (dyslexie, taal- en rekenproblemen) en aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling (bijvoorbeeld in de vorm van speltherapie). Een positieve benadering. De kinderen doen positieve leer- en omgangservaringen op waardoor ze gemotiveerd raken. Hierdoor ontstaat weer ruimte voor zelfvertrouwen, het vertrouwen in anderen en het verbeteren van het zelfbeeld. Duidelijkheid en structuur. De kinderen voelen zich prettig en veilig binnen een gestructureerde omgeving waar het voor hen duidelijk is wat wel en wat niet mag. 2 Culturele verschillen Veel = meer dan 75% van de leerlingen heeft een niet-nederlandse culturele achtergrond Gemiddeld = tussen 25% en 75% van de leerlingen heeft een niet-nederlandse culturele achtergrond Weinig = minder dan 25% van de leerlingen heeft een niet-nederlandse culturele achtergrond School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

8 Aandacht voor sociale vaardigheden. Vele kinderen hebben ondersteuning nodig in het op een prettige wijze omgaan en communiceren met elkaar. Uitstroombestemmingen Op SBO St. Paulus wordt bij plaatsing voor alle kinderen een ontwikkelingsperspectief-formulier ingevuld. In dit formulier worden de protectieve en belemmerde factoren op diverse domeinen in kaart gebracht. Op basis van het totale IQ, gemeten met de WISC III, wordt een theoretische leerrendementsverwachtingbepaald. Dit is alleen mogelijk als het intelligentieprofiel harmonisch is. Om dat te kunnen vaststellen wordt gebruik gemaakt van een tabel (C.L. Nickelson 1980). Bij veel kinderen op de SBO St. Paulus is de intelligentie niet harmonisch opgebouwd of is er een andere intelligentietest afgenomen. Bij deze kinderen is het niet mogelijk om een theoretische leerrendementverwachting te geven. Bij hen wordt als theoretische leerrendementsverwachting slechts een indicatie gegeven van de cognitieve mogelijkheden. Dit wordt door de orthopedagoog/schoolpsycholoog gedaan. Naast de theoretische leerrendementsverwachting wordt bij een didactische leeftijd van 40 maanden de reële leerrendementsverwachting gegeven. Dit houdt in dat op basis van de verzamelde gegevens vastgesteld wordt welke uitstroombestemming in het voortgezet onderwijs haalbaar is voor een bepaalde leerling. Op SBO St. Paulus zijn de uitstroombestemmingen van de leerlingen: 1. VMBO-T t/m VWO 2. VMBO B/K al dan niet met LWOO 3. Praktijkonderwijs 4. ZML onderwijs Het merendeel van de leerlingen stroomt uit naar een vorm van VMBO. In het ontwikkelingsperspectiefformulier wordt tevens beschreven welke leerlijn en/of leerroute de leerling volgt voor de verschillende vakgebieden (spelling, rekenen en wiskunde, begrijpend lezen en technisch lezen). Er zijn vier verschillende leerlijnen die de kinderen op de SBO St. Paulus kunnen volgen. Voor plaatsing in de leerlijnen wordt zoveel mogelijk de volgende criteria gehanteerd: Voor leerlijn 1,0 geldt dat de leerlingen een leerrendement van % halen Voor leerroute 0,75 geldt dat leerlingen een leerrendement halen van 50-75% Voor leerroute 0,5 geldt dat leerlingen een leerrendement halen van < 50% Voor leerroute 0,25 geldt dat leerlingen een leerrendement halen < /=25 % Het is mogelijk dat de kinderen voor verschillende vakken in een andere leerlijn werken, ook is overstappen naar een andere leerlijn mogelijk, indien een leerling na drie toetsmomenten meer of minder blijkt aan te kunnen. Daarbij wordt uitgegaan van hoge, haalbare doelen. In de OPP bespreking, waarbij diverse disciplines aanwezig zijn, wordt bepaald welke leerlijn de leerlingen voor welk vakgebied gaan volgen. Leerlijnen/routes Op SBO St. Paulus wordt gewerkt aan de realisatie en implementatie van verschillende leerroutes die de leerlingen kunnen volgen. De leerjaarstof van de methoden wordt aangepast aan de School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

9 leerroutes. Bij het realiseren van leerroutes is gestart met spelling, aan de hand van de methode Spelling op Maat. Voor rekenen wordt met het realiseren en implementeren van leerroutes gestart in schooljaar Daarbij wordt gebruik gemaakt van een nieuwe rekenmethode. 2.6 Kwaliteit volgens de Onderwijsinspectie Op 4 december 2013 heeft de inspectie van het onderwijs de St.Paulusschool een basisarrangement toegekend. Dit betekent dat de inspectie geen aanwijzingen heeft dat er belangrijke tekortkomingen zijn in de kwaliteit van het onderwijs.. 3. Passend onderwijs nu In dit hoofdstuk beschrijven we hoe onze basisondersteuning eruit ziet voor alle leerlingen en welke ondersteuning we kunnen bieden aan leerlingen met extra onderwijsbehoeften. De SBO St. Paulus is een school voor Speciaal Basis Onderwijs. Onze groepen zijn kleiner dan in het reguliere onderwijs. Om de leerkrachten te ondersteunen beschikt de school over: een orthopedagoog, co-teachers, speltherapeuten, schoolarts, schoolmaatschappelijk werker, logopediste, remedial teacher en interne begeleider. 3.1 Onderwijsaanbod en differentiatie In de school zijn de leerlingen in de midden- en bovenbouwgroepen in principe ingedeeld op leeftijd. Er wordt echter ook goed gekeken naar de leerroute die een leerling volgt en de daarmee samenhangende streefniveaus en onderwijsbehoeften. Dit is belangrijk omdat we in de groepen willen werken in drie niveaus. Op die manier kan er voldoende aandacht worden besteed aan de behoeften van elke leerling en kan elke leerling zo goed mogelijk begeleid worden. De differentiatie tussen de groepen kan zitten in het onderwijsaanbod maar ook in de mate en manier van intensivering en verdieping van het leeraanbod. In de groep wordt gewerkt met groepsplannen voor niveaugroepen. Wanneer uit de uitstroomgrafiek blijkt dat een kind op een bepaald vakgebied achterblijft op zijn of haar leerroute, dan zal de leerkracht hier extra aandacht aan besteden en komt de leerling in een ander arrangement. Werkwijze SBO St. Paulus: Basisarrangement (zorgniveau 1): voldoende voor 75% v/d leerlingen Leestijd (volgens vaste rooster richtlijnen) Kwaliteit instructie (diverse aanpakken) Juist en effectief gebruik van methodes Toetsen en monitoren (LVS, OPP) Wie: de leerkracht en de ondersteuners (logopediste, onderwijsassistenten) Intensief arrangement (zorgniveau 2): extra begeleiding en instructie voor de ongeveer 25% zwakste leerlingen) Stapelen: meer instructie en meer leertijd Differentiatie en aanpak binnen de klas of niveaugroep: inzet computerprogramma s, boekje bandje, pre-teaching, verlengde instructie, herhaling, niveaugroepen binnen de groep. Kortom:) alles wat niet regulier is Vaststellen potentiële uitvallers (LVS, OPP) Wie: de leerkracht en de ondersteuners (logopediste, onderwijsassistenten) en IB School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

10 Zeer intensief arrangement (zorgniveau 3) Na OPP en ZBO inzetten van specifieke intensieve begeleiding/rt en starten leerlingdossier (2 x 12 weken voor spelling en leesbegeleiding. Fysiotherapie en logopedie zo n 20 weken) Onder intensieve begeleiding wordt het volgende verstaan: minimaal 3 x per week 20 minuten voor spelling en lezen volgens een planmatige, effectief gebleken aanpak. Voor fysiotherapie en logopedie 1 x per week 30 minuten, extra begeleiding volgens een planmatige, effectief gebleken aanpak. De begeleiding kan zowel individueel als in een klein groepje worden gegeven. Vaststellen van achterstand en hardnekkigheid (o.a. dyslexie, dyscalculie, DCD) Wie: leerkracht, ondersteuners, RT, IB, Fysiotherapeut, logopedist. Zeer intensief arrangement + zorg (zorgniveau 4) Diagnostiek en behandeling (ongeveer zwakste 6-10 % van de leerlingen) Als blijkt dat er na het kwalitatieve goede onderwijsaanbod en de extra remediering nauwelijks een verbetering is van het leesniveau kan een psychodiagnostisch onderzoek worden afgenomen om na te gaan of er sprake is van dyslexie, dyscalculie, DCD etc.. Indien van toepassing kan een dyslexieverklaring afgegeven worden. Afstemmen van onderwijs en zorg: in het OPP vermelden waar leerlingen recht op hebben, dispensatie/compensatie, etc. Wie: externe behandelaar (i.v.m. vergoeding zorgverzekeraar) Dispenseren en compenseren (zorgniveau 5) Indien een diagnose is gesteld en de reguliere behandelingen zijn gestopt, zal er een afstemming voor onderwijs en zorg moeten komen. In een plan van aanpak zal dit beschreven moeten worden. Hierin zal staan op welke manier de leerling het beste kan leren en met welke materialen en of aanpassingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan: - vergroten van teksten, - meer tijd krijgen bij toetsen - materialen inzetten - rekentoetsen voorlezen, - gebruik van Kurzweil, - altijd gebruik maken van compenserende software (spraakfeedback) - het niet of deels schriftelijk laten verwerken van de leerstof, enz. Dit zal bij de betreffende leerling in het OPP formulier en als notitie binnen ParnasSys aangemaakt moeten worden. Deze notitie zal op de groepskaart te zien moeten zijn. Voor lees- en spellingsproblemen geldt dat indien er bij een leerling geen diagnose gesteld kan worden (IQ lager dan 70) maar wel duidelijk sprake is van kenmerken van dyslexie de bovenstaande aanpassingen óók voor deze leerling gedaan kunnen worden. Wie: leerkracht, IB en RT Vakgebied Methodes Rekenen - Wereld in Getallen Schriftelijke taal; lezen - Veilig leren lezen - Spelling op Maat School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

11 - Nieuwsbegrip - Estafette Schriftelijke taal; schrijven - Taal op maat - Schrijven in de basisschool Sociaal emotionele ontwikkeling - Vreedzame school Wereldoriëntatie - Nieuwe Zaken - Hello World - Nieuws uit de Natuur 3.2 Pedagogisch klimaat Onze school staat voor een goed pedagogisch klimaat met een warme en open sfeer en steunend op gedragsregels die voor iedereen in de school duidelijk zijn. In de groepen, op de gangen en op het schoolplein zijn er duidelijke regels waardoor de kinderen leren respect te hebben voor elkaar en elkaars spullen. Door de structuur binnen de school is er een veilig klimaat voor de kinderen en het team. Dit is het kader van waaruit wij werken. We maken hierbij gebruik van methode de Vreedzame school. We creëren een stimulerende leeromgeving voor didactische en sociaal emotionele ontwikkeling door: het uitgangspunt te hanteren: iedereen mag er zijn; het kijken naar mogelijkheden en talenten van de kinderen; een rijke, stimulerende klasseninrichting Er is een incidentregistratie en er zijn binnen de school momenteel 5 BHV-ers. De school heeft een pest- en gedragsprotocol en werkt hier actief mee. Om de sociaal emotionele ontwikkeling van de kinderen te volgen wordt er twee keer per jaar een vragenlijst van ZIEN ingevuld. Naar aanleiding hiervan maken de groepsleerkrachten een groepsplan gedrag. Indien nodig kunnen er ook individuele plannen gemaakt worden. 3.3 Planmatig en Opbrengstgericht werken We proberen onze school en ons onderwijs op zo n manier te organiseren dat de resultaten die we willen behalen met onze leerlingen, maar ook met onze school, gerealiseerd kunnen worden. We gaan nauwkeurig en planmatig te werk om op die manier onze onderwijskwaliteit uit te bouwen. Voorafgaand aan ieder schooljaar wordt er een jaarplanning gemaakt. Hierin is opgenomen: - afname niet-methode toetsen (jan, juni) - na ieder blok of module volgen er methode toetsen - vier keer per schooljaar worden groepsplannen opgesteld voor vier domeinen - ieder groep heeft een map waarin een tweewekelijkse planning zit. Iedere les wordt geëvalueerd in de map. - Twee keer per schooljaar OPP gesprekken, tussen leerkracht en IB en directie - drie keer per schooljaar worden voortgangsgesprekken met ouders gevoerd - vier keer per schooljaar zijn er groepsbesprekingen tussen leerkracht en interne begeleider - tweewekelijks ZorgBreedteOverleg (ZBO) Hierbij gaan we uit van: School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

12 Het volgende doen wij planmatig: Ja i.o. Nee Het waarnemen van de voortgang van de ontwikkeling van de leerling Het bespreken van de voortgang van de ontwikkeling van de leerling Het analyseren van toetsresultaten Afstemmen van onderwijsleerproces op verschillen in ontwikkeling Het plannen van interventies gelet op onderwijsbehoeften Het uitvoeren van geplande interventies Evalueren van leerlingenresultaten Evalueren van het onderwijsleerproces NB. i.o. wil zeggen: in ontwikkeling, daar wordt aan gewerkt. Ook bij de onderdelen die wel aanwezig zijn blijven wij in ontwikkeling en blijven we gericht op verbetering van de kwaliteit. School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

13 3.4 Handelingsgericht werken Met Handelingsgericht werken willen we de kwaliteit van het onderwijs en de begeleiding van alle leerlingen verbeteren. De volgende uitgangspunten staan daarbij centraal: onderwijsbehoeften van de leerlingen staan op de eerste plaats; afstemming en wisselwerking tussen kind en zijn omgeving; de leerkracht doet ertoe; positieve aspecten zijn van groot belang; constructieve samenwerking tussen school en ouders; doelgericht werken; de werkwijze van school is systematisch en transparant. Onderstaande tabel geeft een beeld van in hoeverre handelingsgericht werken op onze school is ingevoerd. Handelingsgericht werken elementen Ja i.o. Nee Leerkrachten verkennen en benoemen de onderwijsbehoeften van leerlingen o.a. door observatie, gesprekken en toetsanalyse. Leerkrachten reflecteren op hun eigen rol en het effect van hun gedrag op het gedrag van leerlingen, ouders, collega s. Leerkrachten zijn zich bewust van de grote invloed die zij op de ontwikkeling van hun leerlingen hebben. Leerkrachten zoeken, benoemen en benutten de sterke kanten en interesses van de leerlingen. Leerkrachten werken samen met de leerlingen. Ze betrekken hen bij de analyse, formuleren samen doelen en benutten ideeën van leerlingen. Leerkrachten werken samen met ouders. Ze betrekken hen als ervaringsdeskundige en partners bij de analyse van de situatie en het bedenken en uitvoeren van de aanpak Leerkrachten benoemen hoge, maar reële doelen voor de lange en de korte termijn. Deze doelen worden gecommuniceerd /geëvalueerd met leerlingen, ouders en collega s. Leerkrachten werken met een groepsplan, waarin ze de doelen en de aanpak voor de groep, subgroepjes en mogelijk een individuele leerling beschrijven. Leerkrachten bespreken minstens drie maal per jaar hun vragen rond de groepsplannen met de intern begeleider. De onderwijs- en zorgstructuur is voor ieder duidelijk. Er zijn heldere afspraken over wie wat doet, waarom, waar, hoe en wanneer. School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

14 3.5 Ondersteuningsstructuur (= zorgstructuur) Volgen van ontwikkeling In het zorgplan van onze school is vastgelegd hoe de school met de zorg omgaat en hoe het contact met de ouders wordt onderhouden. In het Leerling Volg Systeem, ParnasSys, dat onze school gebruikt zijn opgenomen: - de methodegebonden toetsen - niet methode gebonden toetsen - sociaal emotionele ontwikkeling (ZIEN) - groepsoverzichten en groepsplannen - individuele handelingsplannen voor rugzakleerlingen In het OPP formulier van de leerling staan de leerlijnen/route en de doelen voor de vier domeinen. De doelen worden twee keer per schooljaar geëvalueerd. De school gaat, bij het vaststellen van het groepsplan uit van vier fases die de kwaliteitscyclus van het handelingsgericht werken vormen (gebaseerd op de cyclus van Plan/Do/Check/Act). De volgende fases worden onderscheiden: Fase 1 waarnemen en signaleren; de leerling-gegevens worden verzameld in een groepsoverzicht om de niveaugroepen in te delen en de leerlingen te signaleren die extra begeleiding nodig hebben. Fase 2 begrijpen en analyseren; de onderwijsbehoeften van de leerlingen worden erkend en benoemd. Fase 3 plannen; leerlingen met dezelfde onderwijsbehoeften worden in niveaugroepen ingedeeld voor de hoofdvakken. Dit wordt in een groepsplan inzichtelijk gemaakt. Fase 4 realiseren en uitvoeren van het groepsplan Onderwijsbehoeften in kaart brengen De uitstroombestemming van een leerling geeft voor een groot deel zijn onderwijsbehoeften weer. Twee keer per jaar worden tijdens de OPP gesprekken onderwijsbehoeftes vastgesteld. Deze komen terug in de groepsoverzichten en groepsplannen Ondersteuning bij extra onderwijsbehoeften Tijdens verschillende overleggen (IB met leerkracht, OPP gesprekken) kan duidelijk worden dat een leerling meer nodig heeft dan wat tot nu toe is aangeboden. Dit kan zijn op sociaal emotioneel, didactisch of motorisch gebied. De leerling zal dan ingebracht worden in een ZBO. De groepsleerkracht maakt hiervoor de hulpvraag. De leden van het ZBO constateren, onderzoeken en adviseren, ieder op hun eigen terrein. Zo zal de arts onderzoeken of er sprake is van medische problemen terwijl de psycholoog psychologische en pedagogische adviezen geeft en de SMW-er de thuissituatie in kaart kan brengen. Tijdens de ZBO vergadering zal gekeken worden wat de leerling nodig heeft. Deze afspraken worden vastgelegd in ParnasSys. Indien de groepsleerkracht zelf niet aanwezig is bij een ZBO, informeert de IB-er de leerkracht. Alle teamleden met onderwijstaken alsmede externen die betrokken zijn bij een leerling kunnen worden uitgenodigd bij een ZBO. Het overleg wordt geleid door de directeur. School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

15 3.5.4 Taken binnen SBO St. Paulusschool Naast leerkrachten die het primaire onderwijs verzorgen, hebben wij op school: een onderwijsassistent: zij assisteert de leerkrachten bij het onderwijs en de zorg rondom de leerlingen een psycholoog: hij geeft pedagogische adviezen in de klas en neemt (psychologische) onderzoeken af bij de leerlingen een speltherapeut: zij geeft een vorm van individuele hulp voor leerlingen die kampen met emotionele problemen. Het eigen spel van de leerling, de eigen speelwereld, vormt de basis van de speltherapie. Ouders en school zijn er nauw bij betrokken. een logopedist: zij geeft ondersteuning bij technisch lezen en woordenschatonderwijs en geeft logopedische behandelingen een vakleerkracht voor handvaardigheid; zij verzorgt lessen creatieve vorming schoolmaatschappelijk werkster: ondersteunt bij ouderbegeleiding twee intern begeleiders: zij spelen een belangrijke rol bij de ondersteuning van de groepsleerkrachten. Daarnaast zorgen zij voor de ondersteuningsstructuur en scholing van het team om voortdurende kwaliteitsverbetering te stimuleren. een schoolarts: zij onderzoekt de leerlingen en geeft opvoedingsadviezen aan de ouders een remedial teacher (RT): zij begeleidt leerlingen individueel en/of in kleine groepjes meerdere rugzakbegeleiders: zij begeleiden leerlingen waarvoor leerlinggebonden financiering (LGF) is afgegeven. De intern begeleiders zijn samen met de directeur en de groepsleerkrachten verantwoordelijk voor de uitvoering van het ondersteuningsplan. Door structureel in de groepen aanwezig te zijn hebben de intern begeleiders een belangrijke ondersteunende rol bij het klassenmanagement. De belangrijkste taken van de intern begeleiders zijn: coachen van leerkrachten borging van de onderwijsinhoud communicatie met externen Samenwerking met externen Kolom SBO-zuid valt onder het bevoegd gezag van stichting Kolom. Dit schoolbestuur heeft 14 speciaal onderwijsscholen onder haar beheer: 5 praktijkscholen, 4 scholen voor Speciaal Onderwijs (2 SO en 2 VSO ZMLK) en 5 SBO-scholen. Wij werken standaard samen met onze collega-kolom scholen. Regelmatig is er directie- en IB overleg. Verder werken wij samen met de ambulante begeleiders van REC 3 en 4. Daarnaast vindt er overleg plaats met directies en IB van reguliere basisscholen binnen de wijk, met SBO-collegae en collegae binnen de werkgroep Passend Onderwijs. Ook onderhouden wij contacten met: De Bascule, Opvoedpoli en Bureau jeugdzorg. Overzicht van onze samenwerkingspartners: Naam samenwerkingspartner Bascule MOC het Kabouterhuis Samenwerking bij: Onderzoek en begeleiding van leerlingen en begeleiding van leerkrachten Doorverwijzing kinderen die schoolrijp zijn School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

16 MEE Middelveld Bureau Jeugdzorg William Schrikkerstichting Kinderfysiotherapie Het ABC Logopedie REC boven Amstel De Opvoedpoli Overleg over thuisbegeleiding bij kinderen, cursusaanbod, naschoolse opvang Naschoolse dagbehandeling Advisering en eventuele verwijzing naar andere hulpverleners binnen de jeugdzorg Voogdijzaken Fysiotherapie behandeling geven aan kinderen met een indicatie Het ABC adviseert, onderzoekt en begeleidt Logopedie screening en behandeling Rugzakbegeleiding en begeleiding geven aan leerkrachten Onderzoek en begeleiding van leerlingen en advisering aan leerkrachten 3.6 Interventies basisondersteuning Binnen het samenwerkingsverband worden inhoudelijke afspraken gemaakt over de basisondersteuning die scholen worden geacht te bieden. In het Referentiekader passend onderwijs wordt een minimale opsomming gegeven van interventies die bij de basisondersteuning horen. In onderstaande tabel geven we aan in hoeverre deze interventies op onze school aanwezig zijn. Op onze school is het volgende aanwezig: Ja deels >50% Tijdige signalering van problemen Aanbod voor lln. met dyslexie Aanbod voor lln. met dyscalculie Aanbod voor lln. meer dan gemiddelde intelligentie Aanbod voor lln. minder dan gemiddelde intelligentie Aanbod voor lln. met meer dan gemiddelde intelligentie en diagnose ASS Fysieke toegankelijkheid (rolstoeltoegankelijk) Programma voor sociale veiligheid/voorkomen gedragsproblemen Protocol voor medische handelingen/medicijngebruik Curatieve zorg samen met ketenpartners deels <50% Nee 3.7 Extra ondersteuning We spreken over extra ondersteuning wanneer scholen bovenop de hiervoor beschreven basisondersteuning nog meer/andere ondersteuning bieden om tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van hun leerlingen. School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

17 Hier geven we aan op welk type extra ondersteuning (breedte ondersteuning) onze school biedt: Leer- en ontwikkelingsondersteuning Fysiek medische ondersteuning Sociaal-emotionele en gedragsondersteuning Ondersteuning in de thuissituatie N.B. Wij kunnen extra ondersteuning bieden met hulp van onze samenwerkingspartners zoals bv. Het ABC, RID, Iwal, Speciaal Onderwijs (SO), Bureau Jeugdzorg, Happy2move, Bascule, Skoolsupport, kinderfysiotherapie, speltherapie, logopedie en de Opvoedpoli. Op het gebied van leerstofaanbod bieden wij de leerlingen extra ondersteuning door het werken met de verschillende arrangementen binnen een niveau. Wanneer een leerling intensivering of verdieping nodig heeft voor een vakgebied, zal de leerkracht dit aanbieden binnen de groep. Deze verschillende arrangementen zijn terug te zien in het groepsplan. Hieronder ziet u welke (extra) ondersteuning de school in huis heeft. Arrangement De school heeft een aanpak voor zeer moeilijk lerende kinderen In ontwikkeling Arrangement De school heeft een aanpak voor kinderen met een aan autisme verwante stoornis Arrangement Invulling Deskundigheid Gespecialiseerde leerkrachten en onderwijsassistenten Aandacht en tijd Groepsgrootte maximaal 16 leerlingen. Voorzieningen Op de doelgroep afgestemde leerroutes Samenwerking Met de SO Alphons Laudy en O. heldringschool. Zij hebben de leerroutes gemaakt. Implementatie door collega SBO scholen. Invulling Deskundigheid Gespecialiseerde leerkracht en een Ambulant begeleider van REC 4. Aandacht en tijd Groepsgrootte van maximaal 16 leerlingen. Voorzieningen Aangepaste aanpak waarbij een veilige en begrijpelijke sociale omgeving wordt geboden voor de leerlingen. Onder ander gebruik maken van picto s en voorspelbaar zijn. Gebouw De klas is prikkelarm ingericht en leerlingen hebben een eigen werkplek. Er is visuele ondersteuning in de school om afspraken te verduidelijken en het dagritme te ondersteunen. Samenwerking De groep krijgt ondersteuning van een ambulant begeleider van REC-4. Daarnaast is er begeleiding van de Bascule in de vorm van advies. Invulling School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

18 De school heeft een aanpak voor kinderen met lees en spellingproblemen Arrangement De school heeft een aanpak voor kinderen met sociaal emotionele problemen Arrangement De school heeft een aanbod voor leerlingen binnen het samenwerkingsverband door middel van preventief ambulante begeleiding Arrangement De school heeft een aanbod voor leerlingen binnen het samenwerkingsverband door specialisten op leesen spellinggebied Deskundigheid Gespecialiseerde leerkracht. Aandacht en tijd 3 keer 30 minuten per week individueel oefenen voor een periode van drie maanden (12 weken) Voorzieningen Methodiek: CITO lees/spellingtoetsen en leesteksten/boekjes Gebouw Er is een speciaal ingerichte ruimte waarin behandeld kan worden. In deze ruimte staan allerlei materialen die gebruikt kunnen worden. Invulling Deskundigheid Geregistreerde speltherapeuten. Aandacht en tijd 1 keer 45 minuten per week individueel Voorzieningen en Gebouw Er is een speciaal ingerichte ruimte (speelzolder) waarin behandeld kan worden. In deze prachtige ruimte staan allerlei uitdagende en stimulerende materialen die gebruikt kunnen worden. Invulling Deskundigheid Orthopedagogen en/of gespecialiseerde leerkrachten en of speltherapeuten Aandacht en tijd Wordt bepaald door de reguliere basisschool afhankelijk van het contract Voorzieningen en Gebouw M.b.t. speltherapie: Er is een speciaal ingerichte ruimte (speelzolder) waarin behandeld kan worden. In deze prachtige ruimte staan allerlei uitdagende en stimulerende materialen die gebruikt kunnen worden. Overige aanbod vindt plaats op een basisschool waarmee contract is aangegaan en richt zich op het zorgsysteem en zorgleerlingen Invulling Deskundigheid Orthopedagogen en/of gespecialiseerde leerkrachten Aandacht en tijd Wordt bepaald door de reguliere basisschool afhankelijk van het contract Voorzieningen en Gebouw Begeleiding kan zowel plaats vinden op de locaties Meander of St.Paulusschool als op de basisschool waar het contract mee wordt aangegaan. School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus

19 4. Passend onderwijs straks Op basis van onze visie en de ontwikkelpunten beschrijven we in dit deel onze ambities en geven we aan onder welke randvoorwaarden die te realiseren zijn. 4.1 Ambities en ontwikkelpunten Kansen en ontwikkelpunten worden voor onze school gezien in: verder uitbreiden van handelingsgericht werken het opbrengstgericht werken met de arrangementen, leerroutes en leerlijnen vergroten verder ontwikkelen van aanpak gericht op kinderen met ASS problematiek met gemiddeld IQ of hoger. We zien een toename van gedragsproblematiek. Wij willen ons verder bekwamen in de aanpak hiervan. Hiervoor maken we gebruik van het programma De Vreedzame School. De uitwerking van bovengenoemde ambities vindt plaats in de komende 2 schooljaren en wordt verder omschreven in het schoolplan Professionalisering Wij stellen ons als doel dat 80% van de leerkrachten relevante nascholing heeft gevolgd.. Het komende schooljaar wordt onder leiding van een externe gewerkt aan de professionalisering van de rekendidactiek. De komende jaren zullen wij passend onderwijs verder vorm geven op wijkniveau (Apollobuurt en Museumkwartier) Verder zullen wij de komende vier jaar aandacht houden voor continue professionalisering volgens Kolombeleid, startend met het voor eind 2014 vaststellen wat dat inhoudt voor SBO-Zuid (vanuit strategisch beleid Kolom en jaarplan Kolom 2014). Daarin is specifiek aandacht voor flexibiliteit en vraaggerichtheid van medewerkers. 4.3 Overige randvoorwaarden Onze ambitie is om zoveel mogelijk onderwijs op maat te bieden en tegemoet te komen aan de verschillen tussen kinderen. Tegelijkertijd realiseren wij ons dat hier een grens aan zit. Het invoeren van passend onderwijs betekent voor ons als SBO, dat de formatie krimpt. Daarom zal het schoolplan erop gericht zijn hoe wij toch onze aanpak kunnen borgen. Als blijkt dat ons huidig passend onderwijs niet meer betaalbaar is met de vaste inkomsten, zullen we keuzes moeten maken. School ondersteuningsprofiel SBO St.Paulus