/ÿzeeland PROViNCiE ZEELAND AFD.S6

Transcriptie

1 Gedeputeerde Staten de voorzitter van Provinciale Staten t.a.v. de statengriffier Provincie /ÿzeeland PROViNCiE ZEELAND AFD.S6 AFD. TERfcUN AMBT. Plo -Sf-c{ DATUM 1 6 NOV DOC.NR. ZAAK NR. CLASS. onderwerp voortgang proces strategietraject DELTA N.V. kenmerk uw kenmerk behandeld door Projectteam Delta (0118) verzonden Middelburg, 15 november NOV. 20(6 Geachte voorzitter, In de Statenvergadering van 4 november 2016 heeft mevrouw Schönknecht namens ons college toegezegd u schriftelijk te informeren over de verdere procedure rond de splitsing van DELTA NV. In deze brief infor meren wij u, gelet op de huidige tussenstand, daarnaast over het proces dat in de afgelopen maanden is doorlopen. In mei 2016 hebben de aandeelhouders van DELTA op verzoek van het Rijk een vertrouwelijk voorstel gedaan aan het Rijk om te komen tot een oplossing voor de problematiek bij DELTA. De bedoeling van dit voorstel was om enerzijds invulling te geven aan de splitsing van DELTA, die door het Rijk wordt beoogd, en tegelijkertijd een oplossing te bieden voor het - naar alle waarschijnlijkheid - tijdelijke probleem rondom de kerncentrale. De verplichting om tegen een vastgestelde prijs energie te kopen van EPZ, in combinatie met de extreem lage energieprijzen van de komende jaren, zou DELTA immers kunnen noodzaken tot verkoop van een groot deel van de gezonde bedrijfsonderdelen om te kunnen overleven. Dat betekent verlies aan werkgelegenheid, terwijl er bij de huidige inzichten wel perspectief is op een gezonde bedrijfs voering. Een openbare versie van ons voorstel die in juni 2016 is verzonden is als bijlage toegevoegd (bijlage 1). Het kabinet heeft in een openbare brief d.d. 8 juni 2016 aangegeven niet mee te willen gaan in het voorstel van de DELTA aandeelhouders. Wel heeft het kabinet een onderzoek laten uitvoeren naar de situatie rond DELTA en EPZ door het bureau Roland Berger. In het onderzoeksrapport zijn meerdere mogelijke scena rio s geschetst. Op 5 oktober 2016 vond een overleg plaats tussen een afvaardiging van de aandeelhouders DELTA met de ministers van Economische Zaken en Financiën inzake de kerncentrale Borssele. In dit overleg is na mens het kabinet informeel een tegenvoorstel gedaan. De belangrijkste hoofdlijnen van dat tegenvoorstel zijn af te leiden uit de aanbiedingsbrief van het kabinet bij het rapport van het bureau Roland Berger (bijlage 2). De oplossingsrichting van het Rijk valt uiteen in twee delen. Van DELTA wordt verwacht dat Enduris en het 50% belang in Evides worden verkocht, waarbij de verkoopopbrengst aan het amoveringsfonds van EPZ dient te worden toegevoegd. Daarmee is zeker gesteld dat, zelfs indien DELTA en vervolgens EPZ failliet zou gaan, in ieder geval de ontmantelingskosten gegarandeerd zijn. Voor het Rijk is dit van belang, omdat het Rijk financieel verantwoordelijk is voor de ontmanteling van de kerncentrale na een onverhoopt faillis sement van EPZ. Provinciehuis Abdij BK Middelburg Postbus LA Middelburg KvK IBAN NL08 BNGH

2 Enduris en het belang in Evides zouden vervolgens gekocht kunnen worden door een nieuw Zeeuws Nuts bedrijf, dat door de huidige aandeelhouders van DELTA, of de regionale overheden, wordt opgericht. Voor de financiering van deze aankoop wordt van de regionale overheden verwacht dat zij aan dit nieuwe nuts bedrijf - uit eigen middelen - een zo groot mogelijk eigen vermogen verstrekken. De garantstelling die door het Rijk is genoemd, staat in relatie tot de verder aan te trekken lening. De aanvullende voorwaarden met betrekking tot dit tegenvoorstel zijn door het Rijk niet openbaar gemaakt. Kort samengevat is de oplossing die het Rijk voorstelt dat de aandeelhouders twee bedrijven, die nu via DELTA hun eigendom zijn, van DELTA kopen, de verkoopopbrengst toevoegen aan het amoveringsfonds, en de aankoop zelf financieren met een maximale eigen bijdrage. Voor de financiering van de verdere dekking van die aankoop zou het Rijk dan (onder voorwaarden) gedeeltelijk garant willen staan. Daarmee zouden ca 200 arbeidsplaatsen behouden blijven voor de regio. Op 2 november 2016 is de oplossingsrichting van het Rijk besproken in een aandeelhoudersoverleg. In dit overleg hebben de aandeelhouders geconcludeerd dat de voorwaarden, verwoord in de kamerbrief bij het rapport van het adviesbureau Roland Berger, niet alleen geen oplossing bieden, maar inzetten op het sce nario dat DELTA vanwege de kerncentrale Borssele (vrijwel) alle gezonde onderdelen zal moeten verko pen. De reden dat de aandeelhouders hulp aan het Rijk hebben gevraagd, was nu juist om dat te voorko men. Maar bovendien staat de financiële positie van de regionale overheden in Zeeland niet toe dat zij op deze wijze risicodragend investeren in de aankoop van welk bedrijf dan ook, en zeker niet in bedrijven die nu via DELTA hun eigendom zijn. Op 1 november jl. heeft het gerechtshof Amsterdam een tussenarrest gewezen na verwijzing door de Hoge Raad inzake een procedure tussen de Staat en DELTA inzake het groepsverbod Won (de splitsingswet). In dit tussenarrest wordt geconcludeerd dat het groepsverbod DELTA noodzaakt om haar activiteiten te splitsen en het belang in één of meer groepsmaatschappijen af te stoten. Het Hof concludeert dat deze splitsing voor DELTA een onevenredige zware last kan betekenen, omdat het voor DELTA niet mogelijk is - op grond van het beleid van het Rijk - de verlieslatende kerncentrale in Borssele af te stoten. Wanneer inderdaad sprake blijkt te zijn van een onevenredig zware last zal het Rijk een adequate tegemoetkoming voor de splitsing moeten bieden aan DELTA. Het betreft hier een tussenarrest omdat het Hof zich nog niet voldoende voorgelicht voelt om antwoord te geven op de vraag of de last voor Delta inderdaad onevenredig zwaar is. Om die reden is DELTA in de gelegenheid gesteld om uiterlijk 13 december 2016 bij het Hof aan te tonen dat sprake is van een 'buiten sporige last' en dat dit nadeel niet wordt gecompenseerd door de Staat. Vervolgens heeft de Staat zes weken de tijd om op de uiteenzetting van DELTA te reageren. Daarna zal het Hof een eindarrest wijzen, dus niet eerder dan 23 januari Tegen het eindarrest kan cassatieberoep worden ingesteld bij de Hoge Raad. In dat geval zal het nog geruime tijd in beslag nemen voordat onomstotelijk vaststaat of het Rijk al dan niet gehouden is DELTA (financieel) tegemoet te komen vanwege de opgelegde splitsing. Mede met het oog op dit tussenarrest hebben de aandeelhouders, eveneens informeel, aan het kabinet laten weten dat het tegenvoorstel voor hen niet haalbaar is. Daarnaast zijn de aandeelhouders van mening dat het in deze fase voor de hand zou liggen dat het Rijk met DELTA in gesprek gaat over de mogelijkheden tot compensatie van de buitensporige last voor de vennootschap DELTA. De aandeelhouders blijven inzetten op een totaaloplossing voor de herstructurering van DELTA. Zij zullen daarom in een brief aan het Rijk uiteenzetten dat zij begrip hebben voor het belang van het Rijk, maar ook aangeven waarom het tegenvoorstel van het Rijk niet haalbaar is. In hun brief schetsen zij een aantal denkrichtingen waarlangs het probleem wellicht zo opgelost wordt, dat niet alleen aan belangen van het Rijk, maar ook aan die van de aandeelhouders en de Zeeuwse samenleving tegemoet wordt gekomen. Uitgangspunt daarbij blijft dat twee zelfstandig levensvatbare bedrijven overblijven en de risico's voor de aandeelhouders niet toenemen. Tevens zullen de aandeelhouders aangeven hier graag het bestuurlijk gesprek over te willen voeren met het Rijk. Zodra deze brief is verzonden zal ik u daarvan in kennis stellen. Behoort bij brief d.d. 15 november 2016 met ons kenmerk: van de afdeling Beleid en Advies 3

3 Graag informeren wij u in een extra (besloten) commissievergadering, waarin we een nadere toelichting kunnen geven. Wij stellen u voor ook de overige aandeelhouders in de gelegenheid te stellen deze com missievergadering bij te wonen. Hoogachtend, gedeputeerde statiën, DSJ.M.M. Poll voorzitter * A.W:\5mit, secretaris Bijlage: Openbare brief van aandeelhouders aan de Leden van de Tweede Kamer en Eerste Kamer d.d. juni 2016; Aanbiedingsbrief van het kabinet bij het rapport van het bureau Roland Berger d.d. 21 oktober 2016 en Behoort bij brief d.d. 15 november 2016 met ons kenmerk: van de afdeling Beleid en Advies 3

4 l I Gedeputeerde Staten en colleges van B&W -i Archiefexemplaar Provincie Zeeland bericht op brief van: uw kenmerk: ons kenmerk.' afdeling: Beleid en Advies Leden Tweede Kamer der Staten-Generaal CC: Leden Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG bi lage(n): 1 behandeld door: doorkiesnummer: onderwerp: Drs. T.J. Kalverboer MBA RA (0118) Kerncentrale Borssele verzonden: 1 i» JUNI 2016 Middelburg. 14 juni 2016 Geachte Leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Via deze brief willen wij u informeren over onze inspanningen tot op heden om de toekomst van EPZ financieel zeker te stellen en onder uw aandacht brengen dat actief handelen in samenspraak met het Rijk in dat kader momenteel zeer gewenst is. Door de forse daling van de energieprijzen in de laatste jaren en de aanstaande verplichte splitsing van DELTA is een herstructurering van DELTA noodzakelijk. Voor die herstructurering ligt in de basis een gedegen plan klaar. Een onderdeel van dat plan betreft de kerncentrale Borssele (EPZ). Wij hebben de afgelopen 12 maanden intensief overleg gevoerd met het Rijk en alle relevante scenario s en oplossingen voor EPZ uitgewerkt. Op basis hiervan hebben wij een voorstel gedaan om in gezamen lijkheid met het Rijk nu een solide toekomst voor EPZ te kunnen waarborgen. Helaas en tot onze teleur stelling heeft het langdurige overleg en het vele onderzoek niet mogen baten: ondanks eerdere toezeg gingen in de Tweede Kamer ziet het Rijk momenteel nog geen noodzaak om bij te dragen aan een duur zame oplossing om de financiële stabiliteit van EPZ te waarborgen. Wij betreuren dit en zijn van mening dat het kabinet juist proactief zou moeten willen handelen. Dit is in het belang van EPZ, van de Zeeuwse regio en ook van nationaal belang. Onlangs heeft de Minister van Economische Zaken over de Voortgang en maatregelen rond de kerncen trale Borssele een openbare brief aan de Tweede Kamer gestuurd (brief d.d. 8 juni 2016, ). Aan deze brief ligt een vertrouwelijk verzoek van de aandeelhouders van DELTA ten grondslag. Wij zijn van mening dat u, voor zover de belangen van DELTA en EPZ dat toelaten, kennis moet kunnen nemen van ons verzoek, zodat u zelf een oordeel kunt vormen over de door ons gevoelde urgentie. Daarom sturen wij u een samenvatting van ons verzoek. Provinciehui'; Abdij 6 Middelburg Postbus LA Middelburg T: OliS www zceland.nl

5 De Minister van Economische Zaken geeft aan dat hij graag met ons in gesprek wil om scenario s uit te werken. Wij zijn steeds bereid om onze dialoog voort te zetten, maar willen benadrukken, dat op korte termijn tot een concrete oplossing komen essentieel is. Dat vereist een actieve opstelling van alle betrok ken ministeries. U kunt ons daarbij helpen door het Kabinet hiertoe aan te sporen! Hoogachtend. Namens. de aandeelhouders DELTA N.V.. directie en RvC DELTA N.V. \ /< De heerg. Uytdewilligen. Directievoorzitter DELTA N.V. De fer"cü\ÿlaÿs, voorzitter RvC %/!LTA N.V. V. ) Mevr. C/M.M. Schönknecht, Aandeelhouder De heer A. Schenk, Aandeelhouder Bijlage: Samenvatting eerder met kabinet gedeeld voorstel van delta aandeelhouders inzake EPZ Behoort bij brief d d 14 juni 2016 met ons kenmerk van de afdeling Beleid en Advies 2 J

6 Arcfcistox&mplaöf SAMENVATTING EERDER MET KABINET GEDEELD VOORSTEL VAN DELTA AANDEELHOUDERS INZAKE DE KERNCENTRALE BORSSELE (EPZ) 1. Aanleiding/ probleemsituatie EPZ is voor haar kostendekking afhankelijk van DELTA en RWE, die de door EPZ opgewekte stroom tegen betaling van EPZ's kosten kopen om het vervolgens (op dit moment met verlies) op de markt te verkopen. Indien DELTA niet langer in staat is om deze afspraak na te komen, zal het exploitatieverlies zich verplaatsen naar EPZ en komt de financiële stabiliteit van EPZ in gevaar. Door de forse daling van de energieprijzen in de laatste jaren, is de financiële situatie van DELTA verzwakt. De aanstaande wettelijk verplichte splitsing legt nog meer financiële druk op DELTA. Dit noopt tot een herstructurering van DELTA. Het is van belang daarbij ook een duurzame financiële stabiliteit van EPZ te waarborgen. De stelling van de Minister van EZ dat EPZ financieel solide is zolang DELTA en RWE aan hun tolling verplichting blijven voldoen is feitelijk dus juist. Echter, DELTA'S financiële positie is kwetsbaar en daarmee die van EPZ ook. Daarbij komt dat er meerdere redenen denkbaar zijn waardoor de financiële situatie van DELTA versneld kan verslechteren (zoals een downgrading door rating agencies). 2. Verkende scenario's Sluiting EPZ: uit verricht onderzoek blijkt sluiting financieel aanzienlijk onaantrekkelijker te zijn dan het in bedrijf houden van de kerncentrale tot Verkopen EPZ: dit is niet mogelijk gebleken binnen de gestelde kaders. Nationalisatie kerncentrale: in dialoog met het Rijk is gebleken dat dit momenteel geen optie is. Derhalve moet de kerncentrale in bedrijf blijven en dient een overbruggingsfinanciering gear rangeerd te worden voor de periode van verlieslatende exploitatie en om onvoorziene tegen vallers tot 2033 op te kunnen vangen. De aandeelhouders van DELTA zijn bereid binnen hun mogelijkheden maximaal financieel bij te dragen. Daarbij gelden echter twee belangrijke randvoorwaarden: (i) Het eigen vermogen van de DELTA aandeelhouders is zeer beperkt en daarmee ook de fi nanciële slagkracht om zelfstandig een oplossing te kunnen realiseren. (ii) Het verkopen van gereguleerde activiteiten met een grote lokale maatschappelijke bete kenis zou leiden tot blijvende schade aan de economische structuur van de Zeeuwse regio en is daarmee zeer ongewenst, te meer daar de problematiek rond EPZ in principe van tijde lijke aard is. 3. Voorgestelde oplossing De aandeelhouders van DELTA willen hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor een structuur waarin EPZ niet langer is blootgesteld aan de kwetsbare positie van DELTA. Dit kan door EPZ in een stichting te plaatsen die over voldoende financieringsmogelijkheden beschikt om de thans door marktexperts verwachte exploitatieverliezen de komende jaren op te vangen (totdat de energiemarkt weer aantrekt). EPZ zou volgens experts na 2021 weer winstgevend kunnen worden en voldoende reserves op moeten kunnen bouwen voor de geplande amovering na DELTA en haar aandeelhouders hebben voorgesteld samen met RWE (als gezamenlijke aan deelhouders van EPZ) het volledige thans voorziene exploitatietekort af te dekken.

7 4. Verzoek aan de Staat Aan de Staat is gevraagd om middels een borgstelling op een liquiditeitsfaciliteit / overbruggingsfinanciering als achtervang te functioneren voor de thans onvoorziene financiële tegen vallers. Die worden met de thans verwachte exploitatieresultaten daarna tot 2033 weer te rugverdiend. De beoogde oplossing zal uiteraard moeten passen binnen de Europese regels voor staatsbetrokkenheid (ter voorkoming van ongeoorloofde staatssteun) en zal technisch verder moeten worden uitgewerkt in dialoog tussen partijen. NB: het risico voor de Staat betreft uitsluitend het afdekken van een worst case scenario (wat betreft de ontwikkeling van de stroomprijs en de kosten van EPZ). Dit risico ligt uiteindelijk nu ook al bij de Staat. Bovendien zou de Staat marktconforme financiële compensatie voor zijn risico krijgen. In het thans voorziene exploitatietekort leidt de Staat in het geheel geen schade omdat de aandeel houders van EPZ het voorziene exploitatietekort volledig voor hun rekening nemen. In het worst case scenario zal de schade voor de Staat zich pas in 2033 voordoen. 5. Argumentatie voor betrokkenheid van het Rijk Het voorstel gaat uit van een solide en structurele oplossing voor EPZ die voorkomt dat EPZ in financiële problemen kan komen door een mogelijke versnelling c.q. opeenstapeling van pro blemen bij DELTA. Het is onwenselijk om pas in dergelijke probleemsituaties onder tijdsdruk alsnog een oplossing met staatsbetrokkenheid te moeten uitwerken. Vanwege de wettelijk verplichte splitsing en de daarmee samenhangende op handen zijnde herstructurering van Delta is dit het geschikte moment om samen tot een solide en structurele oplossing voor EPZ te komen. Het voorstel voorkomt het risico dat de aandeelhouders van DELTA (provincie en gemeenten) thans of op termijn activiteiten die wettelijk provincie en gemeenten toebehoren en een grote lokale maatschappelijke waarde hebben, zouden moeten verkopen en daarmee blijvende schade zouden ondervinden op het gebied van werkgelegenheid en financiële positie, terwijl de problematiek rond EPZ in principe van tiideliike aard is. 6. Wat als het Rijk geen medewerking verleent? In dat geval zal DELTA toch gesplitst en geherstructureerd moeten worden. Daarbij zal EPZ achterblijven in DELTA NV samen met de overige Wholesale activiteiten die momenteel ver lieslatend zijn. Ook al zou DELTA alle waardevolle onderdelen verkopen, wat de brief van de Minister van EZ lijkt te suggereren met 'maximale bijdrage aandeelhouders', dan nog zou de Staat nu moeten willen handelen: bij verkoop onder druk is de verwachte opbrengst namelijk beperkter en zeer waarschijnlijk niet toereikend om de benodigde achtervang faciliteit volledig af te dek ken. Bovendien zou deze maatregel onevenredig grote nadelige consequenties voor de Zeeuwse regio hebben, zowel financieel als qua werkgelegenheid. Kennelijk ervaart het kabinet nu geen noodzaak actie te ondernemen. Het pas ingrijpen als de grens van liquiditeit in zicht komt zal echter zeer nadelig zijn en levert onnodige risico's op, doordat de grip op het proces bij tijdsdruk beperkt is. 2

8 7. Conclusie Kortom, wachten zoals het kabinet heeft aangegeven te zullen doen, brengt grote risico's met zich mee en kan leiden tot onomkeerbare zeer nadelige consequenties, terwijl nu proactief handelen een solide en maatschappelijk verantwoorde oplossing kan bieden met een zeer beperkt financieel risico voor de Staat en daarmee de samenleving. Ook al is er nu geen acuut risico en is er wetgeving en toezicht, bij een kerncentrale zou men het er niet op aan moeten willen laten komen. DELTA en haar aandeelhouders willen hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Zij zijn echter van mening dat de Staat ook een actieve rol moet spelen in het dossier EPZ om te voorkomen dat er onnodige risico's worden gelopen en onevenredig nadelige maatregelen moeten wor den genomen. In dat verband wijzen wij op de bevindingen van de Commissie Balkenende die stelt: "Het is overduidelijk dat de kerncentrale de draagkracht van de regio overstijgt en een Rijksverant woordelijkheid zou moeten zijn. Het apart zetten van de kerncentrale en het onderbrengen van het marktrisico van de centrale bij het Rijk levert, indirect, een zeer significante bijdrage aan de mogelijkheden van de regio om zelf economische structuurversterking ter hand te ne men." Wat ons betreft zijn alle scenario's onderzocht en is het nu tijd voor concrete oplossingen. Wij roepen het kabinet daarom op bij voorrang mee te werken aan concrete voorstellen die thans ter tafel liggen. Wij rekenen daarbij op steun van de Tweede Kamer. De door ons beoogde solide en defini tieve oplossing voor de kerncentrale past ook bij de toezegging van het Kabinet via de beant woording op 2 december 2015 van Kamervragen van de Kamerleden Vos en De Vries: "Zoals ik tijdens de behandeling van het Wetsvoorstel Elektriciteits- en gaswet meermaals heb bena drukt, voelt het kabinet zich medeverantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de kerncentrale Borssele op een verantwoorde manier blijft produceren tot aan de voorziene buitengebruik stelling eind Het is een gezamenlijk belang dat de kerncentrale in bedrijf blijft en inkom sten genereert om daarmee eigenstandig de buitengebruikstelling en amovering te bekosti gen. Zoals ik uw Kamer heb aangegeven, ben ik bereid om daar mijn bijdrage aan te leveren." Tot nadere toelichting van voorgaande zijn DELTA en haar aandeelhouders graag bereid. 3

9 Ministerie van Economische Zaken Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Bezoekadres Bezuidenhoutseweg AC Den Haag Postadres Postbus EK Den Haag Factuuradres Postbus BD Den Haag Overheidsidentificatienr T (algemeen) Ons kenmerk DGETM-EI / > Retouradres Postbus EK Den Haag Bijlage(n) 2 De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Datum Betreft Uitkomsten onderzoek naar situatie bij DELTA en de kerncentrale Borssele Geachte Voorzitter, Op 8 juni jl. heb ik uw Kamer naar aanleiding van zorgen over de financiële situatie van energiebedrijf DELTA geïnformeerd over de gevolgen voor de kerncentrale Borssele (KCB) en heb ik aangegeven dat het kabinet toen niet kon concluderen dat financiële ondersteuning vanuit het Rijk nodig was (Kamerstukken II 2015/16, /32 645, nr. 147). Om een beter beeld te krijgen van de precieze financiële situatie en de mogelijke inspanningen van de aandeelhouders zelf, heeft het kabinet toen aangekondigd om samen met DELTA, haar aandeelhouders, EPZ (vergunninghouder KCB) en Essent/RWE nader onderzoek te doen naar de precieze financiële situatie en scenario's uit te werken en extern te laten valideren. In juni heeft het kabinet onderzoeksbureau Roland Berger de opdracht gegeven dit onderzoek te verrichten. Daarbij is ook gevraagd om de kosten van een Pagina 1 van 4

10 Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Ons kenmerk DGETM-EI / eventuele vervroegde buitengebruikstelling van de KCB in beeld te brengen, zoals ik in reactie op een motie van het lid Van Tongeren (Kamerstukken II 2015/16, , nr. 56) in mijn brief van 1 juli 2016 (KamerstukkenII 2015/16, /32 645, nr. 151) heb toegezegd. In dit traject is op constructieve wijze samengewerkt met alle betrokken partijen. Conform de toezegging van de minister van Financiën tijdens het AO Economische Structuurverwerking en Werkgelegenheid Zeeland op 12 oktober jl. stuur ik uw Kamer, mede namens de ministers van Financiën, van Infrastructuur en Milieu en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, hierbij het onderzoeksrapport van Roland Berger en het daaraan gerelateerde rapport van de commissie Holtkamp. Onderzoek Roland Berger De uitkomsten van het onderzoek van Roland Berger bevestigen dat DELTA zich in een financieel moeilijke situatie bevindt. In bijna alle marktscenario's wordt een tijdelijk of blijvend liquiditeitstekort voorzien op de tollingovereenkomst met EPZ (omdat de groothandelsprijs voor elektriciteit lager is dan de kosten die EPZ doorberekent aan DELTA). Verkoop van minimaal twee gezonde bedrijfsonderdelen kan dit liquiditeitstekort opvangen en zorgen dat de publieke belangen geborgd zijn. Uit het onderzoek blijkt voorts dat acute sluiting van de KCB in 2017 of een geplande (vervroegde) sluiting in 2023 in alle in het onderzoek gehanteerde marktscenario's veel duurder is voor EPZ en haar aandeelhouders dan reguliere sluiting in De extra kosten ten gevolge van een vervroegde sluiting worden bij een acute sluiting in 2017 geschat op 1 tot 1,3 miljard euro en bij een sluiting in 2023 op 400 tot 700 miljoen euro. Behalve een tekort in de opbouw van het fonds voor ontmanteling worden deze extra kosten veroorzaakt door een langere post-operationele fase vanwege de verstoring van de splijtstofcyclus en de ontbinding van langlopende contracten en het afsluiten van nieuwe contracten rond de aankoop en afvoer van de brandstof. Pas bij een elektriciteitsprijs die structureel (ver) onder de huidige marktprijs ligt - hetgeen volgens het onderzoek van Roland Berger op basis van de bestaande informatie geen realistisch scenario is - is vervroegde sluiting financieel aantrekkelijker. Constructief overleg kabinet en aandeelhouders DELTA Het kabinet stelt het borgen van het publieke belang van nucleaire veiligheid centraal. Zoals gesteld door Roland Berger, zou verkoop van minimaal twee Pagina 2 van 4

11 Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Ons kenmerk DGETM-EI / gezonde bedrijfsonderdelen moeten leiden tot voldoende financiële buffers voor de komende jaren waardoor de nucleaire veiligheid niet in het geding komt. DELTA komt de komende maanden dan echter wel in een verkoopproces met onzekere uitkomst terecht. Het voorstel van de aandeelhouders, waarbij de KCB in een stichting apart wordt gezet en waar naast een bijdrage van de aandeelhouders, het Rijk voor 600 mln. garant zou moeten staan, vinden wij onwenselijk1. DELTA en haar aandeelhouders dragen in dit geval geen verantwoordelijkheid meer voor het restrisico van EPZ. Deze verantwoordelijkheid zou bij het Rijk komen te liggen. Het kabinet heeft echter oog voor de moeilijke situatie waarin DELTA zich bevindt en omdat het kabinet met nucleaire veiligheid geen enkel risico neemt, is het bereid om overleg te voeren met de aandeelhouders van DELTA naar alternatieve mogelijkheden om tot een duurzame oplossing te komen. Mede op basis van de uitkomsten van het onderzoek van Roland Berger, zou een mogelijke oplossing kunnen zijn het netwerkbedrijf Enduris en het 50%-belang van DELTA in het waterbedrijf Evides in een nieuw Zeeuws nutsbedrijf onder te brengen. De verkoop van deze twee bedrijfsonderdelen leidt tot financiële buffers voor DELTA waardoor DELTA aan de tollingverplichtingen met EPZ kan blijven voldoen en de nucleaire veiligheid niet in het geding komt. Het kabinet is bereid om te onderzoeken hoe ze Zeeuwse overheden kan helpen met het oprichten van dit Zeeuwse nutsbedrijf. Belangrijke voorwaarde voor hulp vanuit het Rijk is dat zij zelf een maximale bijdrage leveren door het inbrengen van het benodigde aandelenkapitaal. Het kabinet zou de resterende financieringsbehoefte dan mogelijk kunnen maken door een staatsgarantie op een bancaire lening te verstrekken tegen zodanige voorwaarden dat er geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun. Voor het kabinet is het belangrijk dat DELTA en haar aandeelhouders de additionele liquiditeit die door deze transactie beschikbaar komt, aanwenden ten behoeve van de nucleaire veiligheid. Het kabinet zal in overleg met DELTA en haar aandeelhouders bezien hoe dit verankerd kan worden. 1 De Tweede Kamer is op 14 juni 2016 middels een brief geïnformeerd door de aandeelhouders van DELTA over het voorstel. Pagina 3 van 4

12 Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Ons kenmerk DGETM-EI / Over de verdere uitwerking van dit voorstel zal het kabinet de komende periode verder praten met de aandeelhouders van DELTA. Uw Kamer zal hierover uiterlijk over zes weken worden geïnformeerd. Mede namens de ministers van Financiën, van Infrastructuur en Milieu en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, H.G.J. Kamp Minister van Economische Zaken Pagina 4 van 4

13 < ' * ' Gedeputeerde Staten vgkf Provincie De minister van Economische Zaken De heer H.G.J. Kamp, Postbus EK DEN HAAG onderwerp voortgang proces strategietraject DELTA N.V. Kenmerk uw kenmerk behandeld door Projectteam DELTA (0118) verzonden Middelburg, 16 november NOV Excellentie, De situatie rondom DELTA N.V. blijft kritiek. Tot onze spijt hebben wij geconstateerd dat er na 5 oktober geen bestuurlijk overleg meer heeft plaatsgevonden over de situatie rond DELTAjOns bereiken signalen dat u hiertoe ook niet meer bereid zou zijn. Daarmee zou de weg om tot een aanvaardbare en haalbare oplossing voor DELTA en de kerncentrale te komen, worden afgesneden. Omdat wij nog steeds zoeken naar een constructieve oplossing, hechten wij eraan om in deze brief ons standpunt en onze denkrichtingen voor een oplossing uiteen te zetten als basis voor voortzetting van het bestuurlijk overleg van 5 oktober. DELTA heeft de verplichting om energie tegen een vastgestelde prijs te kopen van EPZ, mede om te voor zien in de kosten van ontmanteling van de kerncentrale na Ten gevolge van de- naar alle waar schijnlijkheid tijdelijk - extreem lage energieprijzen lijdt DELTA nu grote verliezen. Tegelijkertijd is duidelijk geworden dat de splitsing tussen het netwerkbedrijf enerzijds en de energieop wekking en -handel anderzijds doorgevoerd zal moeten worden. Verkoop van de kerncentrale onder ver breking van de tollingcontracten zou een oplossing kunnen zijn, maar die weg heeft het Rijk verboden. Dat betekent dat DELTA bij de invulling van de wettelijk verplichte splitsing de voorlopig verlieslatende ener gietak zal moeten behouden. Feitelijk gijzelt de kerncentrale de herstructurering van DELTA. In combinatie met de sombere financiële situatie vrezen wij een scenario waarbij DELTA gedwongen zal zijn (vrijwel) alle gezonde bedrijfsonderdelen te verkopen om te overleven tot herstel van de energiemarkt intreedt. Dat betekent verlies aan werkgelegenheid terwijl er bij de huidige inzichten wel perspectief is op een gezonde bedrijfsvoering. In mei 2016 hebben wij, als aandeelhouders van DELTA, op verzoek van het Rijk, u een vertrouwelijk voorstel gedaan om te komen tot een oplossing voor de problematiek bij DELTA. Een openbare versie van ons voorstel is als bijlage toegevoegd. De bedoeling van dit voorstel was om enerzijds invulling te geven aan de splitsing van DELTA, en tegelijkertijd een oplossing te bieden voor het- naar alle waarschijnlijkheid - tijdelijke probleem rondom de kerncentrale. Bij dat voorstel was zowel het behoud van werkgelegenheid als de adequate vulling van het amoveringsfonds voorzien, en konden twee zelfstandig levensvatbare be drijven overblijven. Het kabinet heeft in een openbare brief d.d. 8 juni 2016 aangegeven niet mee te willen gaan in ons voorstel. Wel heeft het kabinet een onderzoek laten uitvoeren naar de situatie rond DELTA en EPZ door het bureau Roland Berger. In het onderzoeksrapport zijn meerdere mogelijke scenario s geschetst op basis waarvan het kabinet een standpunt heeft ingenomen. Op 5 oktober 2016 vond een overleg plaats van een afvaardiging van de aandeelhouders DELTA met u en de heer Dijsselbloem inzake de kerncentrale Borssele. In dit overleg heeft u namens het kabinet informeel een alternatief voorstel gedaan. In deze brief gaan wij in op de hoofdlijnen van dat tegenvoorstel zoals die zijn af te leiden uit de aanbiedingsbrief bij het rapport van het bureau Roland Berger aan de Tweede Kamer, die u mede namens de ministers van Financiën, l&m en BZK aan de Tweede Kamer heeft gezonden. Derhalve sturen wij een afschrift van deze brief eveneens aan deze bewindspersonen en de Tweede Kamer. Provinciehuis Abdij 6 Postbus BK Middelburg 4330 LA Middelburg KvK IBAN NL08 BNGH

14 ; Voor u staat centraal dat de aandeelhouders hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Wij zijn van mening dat wij ten volle onze verantwoordelijkheid hebben genomen door in onze brief van mei een creatieve oplossing voor te stellen die aan alle belangen tegemoet kwam. Naar ons oordeel hebben wij in dat voorstel grotere financiële inzet aangeboden dan van een aandeelhouder verwacht mag worden. Tegelijkertijd heb ben wij van het Rijk gevraagd zijn eigen verantwoordelijkheid voor het restrisico bij EPZ- dat bij het Rijk ligt - ook op zich te nemen en daadwerkelijk hulp te bieden. De aandeelhouders betwijfelen of u onze oplossing voldoende serieus heeft genomen. Wij voelen ons in ons voorstel gesteund door het tussenarrest van het Gerechtshof in Amsterdam. Het Hof geeft aan, dat vanwege de specifieke situatie waarbinnen de splitsing van DELTA gestalte moet krijgen, er sprake kan zijn van een onevenredig zware last voor DELTA. Wij concluderen daaruit dat een vorm van daadwerkelijke steun vanuit het Rijk ook redelijk zou zijn. Het tegenvoorstel, dat u heeft gedaan, voorkomt niet dat DELTA (vrijwel) alle gezonde onderdelen zal moeten verkopen om te kunnen overleven. In uw voorstel wordt dat proces juist versneld. De constructie dat de aandeelhouders van DELTA bedrijven aankopen die nu via DELTA hun eigendom zijn, achten wij om twee redenen niet realistisch. Vanuit het perspectief van DELTA lost dit het probleem niet op: nog steeds moeten (vrijwel) alle gezonde bedrijfsonderdelen worden verkocht en ontstaan geen twee zelfstandig levensvatbare bedrijven. Verkoop aan een nieuw nutsbedrijf of aan andere marktpartijen maakt daarbij voor DELTA geen verschil. Vanuit het perspectief van de aandeelhouders- ofwel de regionale overheden- is het niet realistisch om werkgelegenheidsdoelstellingen te realiseren door risicodragend bedrijven aan te kopen, zeker als die daarvoor risicoloos hun eigendom waren. Nog afgezien van het feit dat, hoezeer wij ook hechten aan ver ankering van de water- en energienetwerkbedrijven van DELTA in de Zeeuwse regio, onze financiële po sitie een substantiële vergroting van risico s niet toestaat. Dat geldt voor de aankoop van Enduris en het belang in Evides evenzeer als voor alle andere bedrijven. Uw aanvullende voorwaarden met betrekking tot een mogelijke staatsgarantie zijn dusdanig dat dit de financiële draagkracht van Zeeland te boven gaat. Zoals uw tegenvoorstel aan ons informeel is meegedeeld, hebben wij dit standpunt ook informeel aan u laten weten. Wij hebben als aandeelhouders aangegeven dat oplossingen, waarbij er extra risico ontstaat voor de aan deelhouders, niet haalbaar zijn. Wij blijven zoeken naar een oplossing waarbij twee zelfstandig levensvat bare bedrijven overblijven en verkoop van gezonde bedrijfsonderdelen zo lang mogelijk wordt uitgesteld. Daar is uw hulp voor nodig. Wij hebben begrip voor uw wens om maximale zekerheid te hebben dat het amoveringsfonds voldoende gevuld is wanneer de kerncentrale in 2033 sluit. Naar ons oordeel voorzag ons voorstel uit mei in een grote mate van zekerheid daarvoor. Wij zijn graag bereid om met u na te denken over de vraag hoe die zekerheid nog vergroot kan worden, zonder afbreuk te doen aan de belangen van de aandeelhouders en de Zeeuwse samenleving. Een denkrichting kan zijn dat- in aanvulling op ons voorstel uit mei - de aandeelhouders hun dividenduit keringen uit Evides en Enduris, na aflossing of onder opschorting van de staatsgarantie, voor 10jaar inzet ten voor het amoveringsfonds, indien - tegen onze verwachting in - zou blijken dat bij sluiting van de kern centrale het amoveringsfonds onvoldoende gevuld is. Maar ook andere denkrichtingen kunnen wellicht een oplossing bieden die wel aan alle belangen tegemoet komt. Een optie zou kunnen zijn dat het Rijk de kerncentrale overneemt (onder verbreking van de tollïngcontracten) of dat het Rijk de aandelen Evides en Enduris tijdelijk koopt, in afwachting van een definitieve gerechtelijke uitspraak. Wellicht zijn nog andere opties denkbaar, die leiden tot twee zelfstandig levensvat bare bedrijven en het risico voor de aandeelhouders niet verhogen. Rohnert hi! hriof H rl 1fi nnwomhpr 9D1R mat kfinmsrk- 1fif)

15 ( t Wij blijven van mening dat er voor alle partijen aanvaardbare oplossingen mogelijk moeten zijn. Als aan deelhouders zijn wij daarbij bereid het maximale bij te dragen wat mogelijk is binnen onze huidige risicopositie ten aanzien van DELTA. Wij willen de denkrichtingen die wij hebben aangegeven graag verder met u verkennen in een bestuurlijk overleg. Hoogachtend, namens de aandeelhouders, mevr. C.M.M. Schönknecht-Vermeulen, gedeputeerde. Bijlage: brief van aandeelhouders aan de Leden van de Tweede Kamer en Eerste Kamer d.d. juni Behoort bij brief d.d. 16 november 2016 met ons kenmerk: van de afdelinq Financiën 3

16 r hdj-iÿc Archiefexemplaar. k ---- r... Gedeputeerde Staten en colleges van B&W i Provincie Zeeland t.-ti.'-.mt 00 U? üv* or.i k9r;n**rti afdskng Beleid en Advies Leden Tweede Kamer der Staten-Generaal CC: Leden Eerste Kamer der Staten-Generaa1 Postbus EA DEN HAAG t ijïagsc-i;. 1 ceba-'data cr.gf- dogri';e-r'i<'wr*s< onderwerp Drs. T.J. Kalverboer MBA RA (0118) Kerncentrale Borsseie verzonfiers. 1 k JUNI 2016 M-fcteit-urg. 14 juni 2016 Geachte Leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Via deze brief willen wij u informeren over onze inspanningen tot op heden om de toekomst van EPZ financieel zeker te stellen en onder uw aandacht brengen dat actief handelen in samenspraak met het Rijk in dat kader momenteel zeer gewenst is Door de forse daling van de energieprijzen in de laatste jaren en de aanstaande verplichte splitsing van DELTA is een herstructurering van DELTA noodzakelijk. Voor die herstructurering ligt in de basis een gedegen plan klaar. Een onderdeel van dat plan betreft de kerncentrale Borsseie (EPZ). Wij hebben de afgelopen 12 maanden intensief overleg gevoerd met het Rijk en alle relevante scenario's en oplossingen voor EPZ uitgewerkt. Op basis hiervan hebben wij een voorstel gedaan om in gezamen lijkheid met het Rijk nu een solide toekomst voor EPZ te kunnen waarborgen Helaas en tot onze teleur stelling heeft het langdurige overleg en het vele onderzoek niet mogen baten: ondanks eerdere toezeg gingen in de Tweede Kamer ziet het Rijk momenteel nog geen noodzaak om bij te dragen aan een duur zame oplossing om de financiële stabiliteit van EPZ te waarborgen Wij betreuren dit en zijn van mening dat het kabinet juist proactief zou moeten willen handelen. Dit is in het belang van EPZ, van de Zeeuwse regio en ook van nationaal belang. Onlangs heeft de Minister van Economische Zaken over de Voortgang en maatregelen rond de kerncen trale Borsseie een openbare brief aan de Tweede Kamer gestuurd (brief d d 8 juni 2016, ; Aan deze brief ligt een vertrouwelijk verzoek van de aandeelhouders van DELTA ten grondslag Wij zijn van mening dat u. voor zover de belangen van DELTA en EPZ dat toelaten. kennis moet kunnen nemen van ons verzoek, zodat u zelf een oordeel kunt vormen over de door ons gevoelde urgentie. Daarom sturen wij u een samenvatting van ons verzoek èa3vnr>ri*hit>laö$ 6 W.-ys'bura Postbus 600: 4330LA Mkkietburj T:Ci :2 www

17 * De Minister van Economische Zaken geeft aan dat hij graag met ons in gesprek wil om scenario's uit te werken Wij zijn steeds bereid om onze dialoog voort te zetten, maar willen benadrukken, dat op korte termijn tot een concrete oplossing komen essentieel is. Dat vereist een actieve opstelling van alle betrok ken ministeries. U kunt ons daarbij helpen door het Kabinet hiertoe aan te sporen! Hoogachtend. Namens. de aandeelhouders DELTA N.V.. directie en RvC DELTA N.V. \. De heerg. Uytdewilligen. Directievoorzitter DELTA N.V. \ 1 J Deÿh éër'önmatëis, voorzitter RvC DELTA N V. J K / Mevr C/M M Schönknecht Aandeelhouder! v De heer A. Schenk, Aandeelhouder Bijlage Samenvatting eerder met kabinet gedeeld voorstel van delta aandeelhouders inzake EPZ Behoort tot) brief d d 14 juni 2016 met ons kenmerk van de afdeling Beleid en Advies 2

18 ArcWetoxemptett SAMENVATTING EERDER MET KABINET GEDEELD VOORSTEL VAN DELTA AANDEELHOUDERS INZAKE DE KERNCENTRALE BORSSELE (EPZ) 1. Aanleiding / probleemsituatie EPZ is voor haar kostendekking afhankelijk van DELTA en RWE, die de door EPZ opgewekte stroom tegen betaling van EPZ's kosten kopen om het vervolgens (op dit moment met verlies) op de markt te verkopen. Indien DELTA niet langer in staat is om deze afspraak na te komen, zal het exploitatieverlies zich verplaatsen naar EPZ en komt de financiële stabiliteit van EPZ in gevaar. Door de forse daling van de energieprijzen in de laatste jaren, is de financiële situatie van DELTA verzwakt. De aanstaande wettelijk verplichte splitsing legt nog meer financiële druk op DELTA. Dit noopt tot een herstructurering van DELTA. Het is van belang daarbij ook een duurzame financiële stabiliteit van EPZ te waarborgen. De stelling van de Minister van EZ dat EPZ financieel solide is zolang DELTA en RWE aan hun tolling verplichting blijven voldoen is feitelijk dus juist. Echter, DELTA'S financiële positie is kwetsbaar en daarmee die van EPZ ook. Daarbij komt dat er meerdere redenen denkbaar zijn waardoor de financiële situatie van DELTA versneld kan verslechteren (zoals een downgrading door rating agencies). 2. Verkende scenario's Sluiting EPZ: uit verricht onderzoek blijkt sluiting financieel aanzienlijk onaantrekkelijker te zijn dan het in bedrijf houden van de kerncentrale tot Verkopen EPZ: dit is niet mogelijk gebleken binnen de gestelde kaders. Nationalisatie kerncentrale: in dialoog met het Rijk is gebleken dat dit momenteel geen optie is. Derhalve moet de kerncentrale in bedrijf blijven en dient een overbruggingsfinanciering gear rangeerd te worden voor de periode van verlieslatende exploitatie en om onvoorziene tegen vallers tot 2033 op te kunnen vangen. De aandeelhouders van DELTA zijn bereid binnen hun mogelijkheden maximaal financieel bij te dragen. Daarbij gelden echter twee belangrijke randvoorwaarden: (i) Het eigen vermogen van de DELTA aandeelhouders is zeer beperkt en daarmee ook de fi nanciële slagkracht om zelfstandig een oplossing te kunnen realiseren. (ii) Het verkopen van gereguleerde activiteiten met een grote lokale maatschappelijke bete kenis zou leiden tot blijvende schade aan de economische structuur van de Zeeuwse regio en is daarmee zeer ongewenst, te meer daar de problematiek rond EPZ in principe van tijde lijke aard is. 3. Voorgestelde oplossing De aandeelhouders van DELTA willen hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor een structuur waarin EPZ niet langer is blootgesteld aan de kwetsbare positie van DELTA. Dit kan door EPZ in een stichting te plaatsen die over voldoende financieringsmogelijkheden beschikt om de thans door marktexperts verwachte exploitatieverliezen de komende jaren op te vangen (totdat de energiemarkt weer aantrekt). EPZ zou volgens experts na 2021weer winstgevend kunnen worden en voldoende reserves op moeten kunnen bouwen voor de geplande amovering na DELTA en haar aandeelhouders hebben voorgesteld samen met RWE (als gezamenlijke aan deelhouders van EPZ) het volledige thans voorziene exploitatietekort af te dekken.

19 4. Verzoek aan de Staat Aan de Staat is gevraagd om middels een borgstelling op een liquiditeitsfaciliteit / overbrug gingsfinanciering als achtervang te functioneren voor de thans onvoorziene financiële tegen vallers. Die worden met de thans verwachte exploitatieresultaten daarna tot 2033 weer te rugverdiend. De beoogde oplossing zal uiteraard moeten passen binnen de Europese regels voor staatsbetrokkenheid (ter voorkoming van ongeoorloofde staatssteun) en zal technisch verder moeten worden uitgewerkt in dialoog tussen partijen. NB: het risico voor de Staat betreft uitsluitend het afdekken van een worst case scenario (wat betreft de ontwikkeling van de stroomprijs en de kosten van EPZ). Dit risico ligt uiteindelijk nu ook al bij de Staat. Bovendien zou de Staat marktconforme financiële compensatie voor zijn risico krijgen. In het thans voorziene exploitatietekort leidt de Staat in het geheel geen schade omdat de aandeel houders van EPZ het voorziene exploitatietekort volledig voor hun rekening nemen. In het worst case scenario zal de schade voor de Staat zich pas in 2033 voordoen. 5. Argumentatie voor betrokkenheid van het Rijk Het voorstel gaat uit van een solide en structurele oplossing voor EPZ die voorkomt dat EPZ in financiële problemen kan komen door een mogelijke versnelling c.q. opeenstapeling van pro blemen bij DELTA. Het is onwenselijk om pas in dergelijke probleemsituaties onder tijdsdruk alsnog een oplossing met staatsbetrokkenheid te moeten uitwerken. Vanwege de wettelijk verplichte splitsing en de daarmee samenhangende op handen zijnde herstructurering van Delta is dit hetgeschikte moment om samen tot een solide en structurele oplossing voor EPZ te komen. Het voorstel voorkomt het risico dat de aandeelhouders van DELTA (provincie en gemeenten) thans of op termijn activiteiten die wettelijk provincie en gemeenten toebehoren en een grote lokale maatschappelijke waarde hebben, zouden moeten verkopen en daarmee blijvende schade zouden ondervinden op het gebied van werkgelegenheid en financiële positie, terwijl de problematiek rond EPZ in principe van tiideliike aard is. 6. Wat als het Rijk geen medewerking verleent? In dat geval zal DELTA toch gesplitst en geherstructureerd moeten worden. Daarbij zal EPZ achterblijven in DELTA NV samen met de overige Wholesale activiteiten die momenteel ver lieslatend zijn. Ook al zou DELTA alle waardevolle onderdelen verkopen, wat de brief van de Minister van EZ lijkt te suggereren met 'maximale bijdrage aandeelhouders', dan nog zou de Staat nu moeten willen handelen: bij verkoop onder druk is de verwachte opbrengst namelijk beperkter en zeer waarschijnlijk niet toereikend om de benodigde achtervang faciliteit volledig af te dek-. ken. Bovendien zou deze maatregel onevenredig grote nadelige consequenties voor de Zeeuwse regio hebben, zowel financieel als qua werkgelegenheid. Kennelijk ervaart het kabinet nu geen noodzaak actie te ondernemen. Het pas ingrijpen als de grens van liquiditeit in zicht komt zal echter zeer nadelig zijn en levert onnodige risico's op, doordat de grip op het proces bij tijdsdruk beperkt is. 2

20 7, Conclusie Kortom, wachten zoals het kabinet heeft aangegeven te zullen doen, brengt grote risico's met zich mee en kan leiden tot onomkeerbare zeer nadelige consequenties, terwijl MJ proactief handelen een solide en maatschappelijk verantwoorde oplossing kan bieden met een zeer beperkt financieel risico voor de Staat en daarmee de samenleving. Ook al is er nu geen acuut risico en is er wetgeving en toezicht, bij een kerncentrale zou men het er niet op aan moeten willen laten komen. DELTA en haar aandeelhouders willen hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Zij zijn echter van mening dat de Staat ook een actieve rol moet spelen in het dossier EPZ om te voorkomen dat er onnodige risico's worden gelopen en onevenredig nadelige maatregelen moeten wor den genomen. In dat verband wijzen wij op de bevindingen van de Commissie Balkenende die stelt: "Het is overduidelijk dat de kerncentrale de draagkracht van de regio overstijgt en een Rijksverant woordelijkheid zou moeten zijn. Het apart zetten van de kerncentrale en het onderbrengen van het marktrisico van de centrale bij het Rijk levert, indirect, een zeer significante bijdrage aan de mogelijkheden van de regio om zelf economische structuurversterking ter hand te ne men." Wat ons betreft zijn alle scenario's onderzocht en is het nu tijd voor concrete oplossingen. Wij roepen het kabinet daarom op bij voorrang mee te werken aan concrete voorstellen die thans ter tafel liggen Wij rekenen daarbij op steun van de Tweede Kamer. De door ons beoogde solide en defini tieve oplossing voor de kerncentrale past ook bij de toezegging van het Kabinet via de beant woording op 2 december 2015 van Kamervragen van de Kamerleden Vos en De Vries: "Zoals ik tijdens de behandeling van het Wetsvoorstel Elektriciteits- en gaswet meermaals heb bena drukt, voelt het kabinet zich medeverantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de kerncentrale Borssele op een verantwoorde manier blijft produceren tot aan de voorziene buitengebruik stelling eind Het is een gezamenlijk belang dat de kerncentrale in bedrijf blijft en inkom sten genereert om daarmee eigenstandig de buitengebruikstelling en amovering te bekosti gen. Zoals ik uw Kamer heb aangegeven, ben ik bereid om daar mijn bijdrage aan te leveren." Tot nadere toelichting van voorgaande zijn DELTA en haar aandeelhouders graag bereid. 3