Slimme microgrids en virtual power plants: bouwstenen van het net van de toekomst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Slimme microgrids en virtual power plants: bouwstenen van het net van de toekomst"

Transcriptie

1 en virtual power plants: bouwstenen van het net van de toekomst dr. ir. Tine Vandoorn Universiteit Gent Vakgroep Elektrische Energie, Systemen & Automatisering (EESA) Laboratorium voor Elektrische Energietechniek (EELAB) Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

2 Driver Een veranderend elektriciteitssysteem: nuclear plant Large Power Plants coal plant hydro-electric plant netarchitectuur spanningsprofiel intermitterende gedrag generatoren wijzigingen lastzijde transformers industrial consumer households transmission grid distribution grid wind/pv Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

3 Driver Een veranderend elektriciteitssysteem: netarchitectuur spanningsprofiel intermitterende gedrag generatoren wijzigingen lastzijde Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

4 Driver Een veranderend elektriciteitssysteem: netarchitectuur spanningsprofiel intermitterend gedrag generatoren wijzigingen lastzijde Power output (W) Geel: zonnige dag Paars: bewolkte dag Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

5 Driver Een veranderend elektriciteitssysteem: netarchitectuur spanningsprofiel intermitterende gedrag generatoren wijzigingen lastzijde Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

6 Driver Een veranderend elektriciteitssysteem: netarchitectuur spanningsprofiel intermitterende gedrag generatoren wijzigingen lastzijde = Lokale aanpak: microgrids Slimme netten/smart grids? intelligentie toevoegen aan het elektrisch systeem microgrids als fundamentele bouwstenen Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

7 Overzicht Plaats in het netwerk Bestanddelen 1 Plaats in het netwerk Bestanddelen Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

8 Microgrids Plaats in het netwerk Bestanddelen Microgrids in het distributienetwerk G MV/LV distribution network G generators HV transformer transmission network (HV) HV/MV transformer DG MV/LV transformer DG DG PCC DG PCC DG microgrid microgrid Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

9 Microgrid Plaats in het netwerk Bestanddelen Wat? Klein elektrisch netwerk Cluster van DG eenheden (generatoren) opslagelementen lasten = power-electronic converter stand-alone mode Distributed Generation Units (DG) PV panel CHP wind turbine Fuel cell AC grid-connected mode energy storage (power-electronically interfaced) Utility grid PCC distributed loads Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

10 Microgrid Plaats in het netwerk Bestanddelen Eigenschappen? Eén connectiepunt met het distributienetwerk Netgekoppeld bedrijf Eilandbedrijf DG eenheden vnl. convertor-gekoppeld = power-electronic converter stand-alone mode Distributed Generation Units (DG) PV panel CHP wind turbine Fuel cell AC grid-connected mode energy storage (power-electronically interfaced) Utility grid PCC distributed loads Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

11 Microgrid Plaats in het netwerk Bestanddelen Eigenschappen? Optimaal energie-management op lokaal niveau: onafhankelijkheid flexibiliteit intelligentie Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

12 Microgrid Gebruikers? commerciële/ industriële sites campussen (ziekenhuis, universiteit) gemeenschap/ nutsbedrijf militair afgelegen Microgrid capaciteit per markt segment (wereldmarkt): 4Q 2012, Pike Research Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

13 Microgrid 1 Netgekoppeld marktwerking (schaalvoordelen) microgrid als een regelbare entiteit integratie DG zonder hoge investeringen in activa nieuwe aanpak distributienet planning 2 Eiland Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

14 Microgrid 1 Netgekoppeld 2 Eiland betrouwbaarheid, netkwaliteit Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

15 Microgrid 1 Netgekoppeld 2 Eiland betrouwbaarheid, netkwaliteit energieonafhankelijkheid Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

16 Microgrid 1 Netgekoppeld 2 Eiland betrouwbaarheid, netkwaliteit energieonafhankelijkheid onderhoud/herstelling aan net zonder lasten af te schakelen Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

17 Microgrid 1 Netgekoppeld 2 Eiland betrouwbaarheid, netkwaliteit energieonafhankelijkheid onderhoud/herstelling aan net zonder lasten af te schakelen integratie DG zonder hoge investeringen in activa nieuwe aanpak distributienet planning (upgrade) Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

18 Microgrid 1 Netgekoppeld 2 Eiland 3 Afgelegen gemeenschappen en eilanden basis elektriciteitsvoorziening lager dieselverbruik Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

19 Microgrid - smart grid SBD regeling 1 Plaats in het netwerk Bestanddelen 2 3 Microgrid - smart grid SBD regeling 4 Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

20 Slim microgrid Microgrid - smart grid SBD regeling Evolutionaire verandering naar het smart grid = microgrid als bouwsteen voor het slimme net = smart microgrid = Microgrid + slimme eigenschappen: intelligente software: monitoring, beheer en optimalisatie energie management systeem (gedistribueerde) regeling Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

21 Regelstrategie Microgrid - smart grid SBD regeling Spanningsgebaseerde droop (SBD) regeling Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

22 Regelstrategie Microgrid - smart grid SBD regeling Spanningsgebaseerde droop (SBD) regeling Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

23 1 Plaats in het netwerk Bestanddelen 2 3 Microgrid - smart grid SBD regeling 4 Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

24 Virtual power plants (VPP) Microgrid netgekoppeld, off-grid, eilandwerking resources in beperkte geografie primaire regeling VPP netgekoppeld resources niet samen secundaire regeling Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

25 Virtual power plants (VPP) Vele kleine DG eenheden geen visibiliteit aggregatie tot VPP Capture the value of flexibility contracten aangaan op de markten diensten leveren aan de netwerkoperator congestiemanagement reductie van commercieel risico Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

26 (Toekomstig) onderzoek microgrids & Demoprojecten Beveiliging Marktwerking Regelstrategieën (eilandwerking, congestiemanagement, last-regeling, etc.) Levering hulpdiensten (flexibiliteit) met microgrids als elementaire bouwstenen: T-VPP en E-VPP Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

27 Besluit Groot potentieel microgrids en : economisch en technisch & (slimme) microgrids: flexibiliteit Bottom-up approach voor integratie slimme concepten Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

28 Besluit Groot potentieel microgrids en : economisch en technisch & (slimme) microgrids: flexibiliteit Bottom-up approach voor integratie slimme concepten Bedankt voor jullie aandacht Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

29 Tine Vandoorn Smart Grid School Oktober /15

Slimme Netten, Slimme Meters en Slimme Huizen

Slimme Netten, Slimme Meters en Slimme Huizen Slimme Netten, Slimme Meters en Slimme Huizen Koen Kok ECN Power Systems and Information Technology Conferentie Energie, Metering en Billing, 26-27 mei 2009 www.ecn.nl 2 27 mei 2009 The Electric Revolution

Nadere informatie

Invloed (opslag) op het laagspanningsnet

Invloed (opslag) op het laagspanningsnet Invloed (opslag) op het laagspanningsnet Waar zorgt de netbeheerder voor? Veiligheid van de netten en de aangesloten installaties Betrouwbaarheid van het net (Belastbaarheid van het net) Kwaliteit van

Nadere informatie

I-Balance een eerste overzicht. Rolf Velthuys

I-Balance een eerste overzicht. Rolf Velthuys I-Balance een eerste overzicht Rolf Velthuys R.J.Velthuijs@pl.hanze.nl Overzicht Waarom is energievoorziening uberhaupt iets waar we aandacht aan moeten geven? Stabiliteit Continuiteit Betrouwbaarheid

Nadere informatie

Slimme netten net wel, of net niet? Presentatie Smart Grids MVO Bijeenkomst Oostburg Zeeland. Cofely Energy & Infra

Slimme netten net wel, of net niet? Presentatie Smart Grids MVO Bijeenkomst Oostburg Zeeland. Cofely Energy & Infra Slimme netten net wel, of net niet? Presentatie Smart Grids MVO Bijeenkomst Oostburg Zeeland Cofely Energy & Infra INHOUD Voorstellen Waarom eigenlijk Smart Grids? De transitie naar Smart Grids Verschillende

Nadere informatie

Vlaamse Complementariteit. SET5Y Ronnie Belmans

Vlaamse Complementariteit. SET5Y Ronnie Belmans Vlaamse Complementariteit SET5Y Ronnie Belmans EnergyVille en Campus EnergyVille EnergyVille = samenwerking tussen VITO, KUL en IMEC in onderzoek, ontwikkeling en valorisatie Geïmplementeerd via samenwerkingsovereenkomsten

Nadere informatie

EOS DEMOS Project Smart Storage Een flexibel net met decentrale opslag

EOS DEMOS Project Smart Storage Een flexibel net met decentrale opslag EOS DEMOS Project Smart Storage Een flexibel net met decentrale opslag Ir. A.J.M. Schouwenaar Dinsdag 8 oktober 2013 Innovator Asset Management Enexis B.V. 1 Enexis kerncijfers 2 Enexis heeft een faciliterende

Nadere informatie

Slimme energieoplossingen. EV-laden - Energieopslag - Smart grids

Slimme energieoplossingen. EV-laden - Energieopslag - Smart grids Slimme energieoplossingen EV-laden - Energieopslag - Smart grids EV-laden AC laadoplossingen voor elektrische voertuigen Sinds 2008 ontwikkelt Alfen slimme oplaadpunten voor elektrische voertuigen. Onze

Nadere informatie

Integratie van hernieuwbare energie in het laagspanningsnet Jan Desmet (Howest-Lemcko)

Integratie van hernieuwbare energie in het laagspanningsnet Jan Desmet (Howest-Lemcko) 8u Onthaal 8u50 Integratie van hernieuwbare energie in het laagspanningsnet Jan Desmet (Howest-Lemcko) 9u30 Ruimtelijke allocatie van het potentieel voor hernieuwbare energie in Vlaanderen Lien Poelmans

Nadere informatie

Water elektrolyse Van industrieel proces tot bouwsteen voor de integratie van hernieuwbare energie

Water elektrolyse Van industrieel proces tot bouwsteen voor de integratie van hernieuwbare energie Water elektrolyse Van industrieel proces tot bouwsteen voor de integratie van hernieuwbare energie BMG Workshop: Elektrochemische membraanprocessen voor energieopwekking en (bio)chemische conversie. Jan

Nadere informatie

Energiedag voor lokale besturen VVSG. Heidi Lenaerts 26/10/2011

Energiedag voor lokale besturen VVSG. Heidi Lenaerts 26/10/2011 Energiedag voor lokale besturen VVSG Heidi Lenaerts 26/10/2011 Agenda 1. Huidig energiesysteem + evoluties 2. Wat zijn smart grids? 3. Link naar gebruikers & gebouwen 4. Wie is Smart Grids Flanders? Huidig

Nadere informatie

Hoorzitting Vlaams energienet in evenwicht

Hoorzitting Vlaams energienet in evenwicht Hoorzitting Vlaams energienet in evenwicht 24.02.2016 Marc Van den Bosch FEBEG Federatie van de Belgische Elektriciteits- en Gasbedrijven Fédération Belge des Entreprises Électriques et Gazières Federation

Nadere informatie

Groener door ICT. Erik Huizer Algemeen directeur TNO Informatiemaatschappij

Groener door ICT. Erik Huizer Algemeen directeur TNO Informatiemaatschappij Groener door ICT Erik Huizer Algemeen directeur TNO Informatiemaatschappij 2 Groener door ICT Smart energy systems door ICT Slimmer rijden door ICT Slimmer werken door ICT Vergroening van ICT Smart Grids

Nadere informatie

DE WAARDE VAN OPSLAG IN EEN SLIM ENERGY SYSTEEM. Zoetermeer 1 juni 2017

DE WAARDE VAN OPSLAG IN EEN SLIM ENERGY SYSTEEM. Zoetermeer 1 juni 2017 DE WAARDE VAN OPSLAG IN EEN SLIM ENERGY SYSTEEM Zoetermeer 1 juni 2017 Agenda voor vandaag Introductie Veranderingen in energiemarkt Locale flexibiliteit als game-changer Het energiesysteem USEF en opslag

Nadere informatie

Green Data Centers Energy efficiency vanaf de bron. Remco Sloothaak

Green Data Centers Energy efficiency vanaf de bron. Remco Sloothaak Green Data Centers Energy efficiency vanaf de bron Remco Sloothaak Deze lezing wordt u aangeboden door Items Drivers & performance indicatoren voor energie-efficiëntie Energieopwekking en rendement Lokale

Nadere informatie

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien Uitgebreid onderzoek

Nadere informatie

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien TenneT participeert in

Nadere informatie

SOPRA lokale opslag systemen in de elektriciteits-voorziening

SOPRA lokale opslag systemen in de elektriciteits-voorziening SOPRA lokale opslag systemen in de elektriciteits-voorziening onderwerpen Alfen Elektriciteitsvoorziening van de toekomst Alfen s rol in verschillende innovatie projecten ICU laadoplossingen Solar PV projecten

Nadere informatie

Beheersing piekverbruik

Beheersing piekverbruik Beheersing piekverbruik Cis Vansteenberge Smart Building Congres 5 maart 2015 Beheersing piekverbruik 5/3/2015 1 Inhoud Inleiding Congestie Windprofiel Profiel zonne-energie Oplossingen DSM Opslag Besluit

Nadere informatie

ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek

ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek Toekomst volgens TenneT Klaas Hommes Arnhem, 25 april 2012 Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen wij uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen:

Nadere informatie

De wijk als energieleverancier

De wijk als energieleverancier ENERGY De wijk als energieleverancier Homelab2050 Petra de Boer 27 november 2014 1 SAFER, SMARTER, GREENER The World of Energy: Six major trends 1. Increased electricity demand 2. Environmental responsibility

Nadere informatie

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Context 40% van alle energie wordt in de westerse wereld gebruikt in gebouwen [1] Elektriciteit is een duurzame energie drager Een nieuw type elektriciteitsnet

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

Infrax visie op smart grids. Jan Neyens 12 april 2010 Filip Truyens

Infrax visie op smart grids. Jan Neyens 12 april 2010 Filip Truyens Infrax visie op smart grids Jan Neyens 12 april 2010 Filip Truyens Infrax geografisch Belangrijkste nieuwe behoeftes waaraan distributienetten moeten voldoen Integratie van hernieuwbare DP verloopt sneller

Nadere informatie

Eandis smart metering uitdaging en uitrol

Eandis smart metering uitdaging en uitrol Eandis smart metering uitdaging en uitrol Agenda 2 Visionair Seminarie 2010 10 05 Eandis Cijfers Eandis actief in 239 gemeenten 1.5 milljoen LP gasaansluitingen 2.5 milljoen LV elektriciteitsaansluitingen

Nadere informatie

Smart Wind Farm ConTrol. Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014

Smart Wind Farm ConTrol. Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014 Smart Wind Farm ConTrol Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014 Eandis in de energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia Distributienetbeheerders Fluxys Leveranciers Klanten

Nadere informatie

Welkom bij het Machinebouw event 20

Welkom bij het Machinebouw event 20 Welkom bij het Machinebouw event 20 Digitale revolutie Slimme en verbonden mechatronische systemen Robert Vincente Robert Vincente Machinebouw event 2018 1 Uitdagingen van de machinebouw industrie Speed

Nadere informatie

Bijeenkomst 28 november Molen van Sloten Jan Scheepers

Bijeenkomst 28 november Molen van Sloten Jan Scheepers Bijeenkomst 28 november Molen van Sloten Jan Scheepers This project has received funding from the European Union's Seventh Programme for research, technological development and demonstration under grant

Nadere informatie

Evolutie naar SmartGrids. Presentatie EasyFairs wo 24 maart 2010

Evolutie naar SmartGrids. Presentatie EasyFairs wo 24 maart 2010 Evolutie naar SmartGrids Presentatie EasyFairs wo 24 maart 2010 Agenda & doel 1.Introductie Elia 2.Wat is een SmartGrid? 3.Drivers en Uitdagingen 4.Smartness van vandaag 5.SmartGrid versus SmartMetering

Nadere informatie

Wat is VITO. » Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek. » Vision on Technology 01/10/2013 2 2013, VITO NV

Wat is VITO. » Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek. » Vision on Technology 01/10/2013 2 2013, VITO NV Wim Cardinaels Wat is VITO» Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek» Vision on Technology 01/10/2013 2 2013, VITO NV Onderzoek op maatschappelijke uitdagingen Minder afhankelijk fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening J.W. Tolkamp - SOLIDpower 23/01/2017 The research leading to these results has received funding from the European Union s 7 th Framework

Nadere informatie

SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring. Bereid u voor op de energie van de toekomst!

SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring. Bereid u voor op de energie van de toekomst! SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring Bereid u voor op de energie van de toekomst! 1 ACTIVITEITEN SOLARCLARITY ENERGIE MANAGEMENT OPLOSSINGEN WARMTE POMPEN INTELLIGENTE PV SYSTEMEN

Nadere informatie

bijeenkomst KNX professionals 17 maart 2011 Marten van der Laan - HUMIQ

bijeenkomst KNX professionals 17 maart 2011 Marten van der Laan - HUMIQ bijeenkomst KNX professionals 17 maart 2011 Marten van der Laan - HUMIQ 1 Experience you can trust. Even voorstellen HUMIQ is één van Nederlands grootste zelfstandige, beursgenoteerde software-ontwikkelaars.

Nadere informatie

Peter Wagener Voorzitter

Peter Wagener Voorzitter Peter Wagener Voorzitter Duurzame energie, omdat U de wereld niet heeft geёrfd van uw ouders, maar geleend van mijn generatie. 1/37 2 1 Dat van dat erven en lenen weet u nu dus wel, maar: Wat gaat U daar

Nadere informatie

Smart Grids Varianten en voorbeelden

Smart Grids Varianten en voorbeelden Smart Grids Varianten en voorbeelden Prof.dr.ir. Han Slootweg Enexis Technische Universiteit Eindhoven Nieuwjaarsbijeenkomst 26 januari 2011 Agenda Over Enexis en de TU/e Smart Grids: een definitie Doelstellingen

Nadere informatie

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Slimme Netten Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Netbeheer Nederland (1) Netbeheer Nederland brancheorganisatie van alle elektriciteit-

Nadere informatie

IWT TETRA-PROJECT NANOGRIDS IN DE PRAKTIJK. Startvergadering 25/03/2013 15u Geel

IWT TETRA-PROJECT NANOGRIDS IN DE PRAKTIJK. Startvergadering 25/03/2013 15u Geel IWT TETRA-PROJECT NANOGRIDS IN DE PRAKTIJK Startvergadering 25/03/2013 15u Geel Eestermans Bart Lector - Onderzoeker Thomas More Kempen Kenniscentrum Energie 1 Smart Grid Microgrid Nanogrid WHAT'S IN A

Nadere informatie

Q&A City-zen project

Q&A City-zen project Q&A City-zen project Vragen over het project City-zen Wat is het project? In het City-zen project worden 50 batterijen geplaatst bij huishoudens of MKB ers met zonnepanelen in Amsterdam. Deze 50 batterijen

Nadere informatie

ICU Charging Equipment levert slimme laadpunten aan grootste laadproject ter wereld voor elektrische auto s in Engeland

ICU Charging Equipment levert slimme laadpunten aan grootste laadproject ter wereld voor elektrische auto s in Engeland ICU Charging Equipment levert slimme laadpunten aan grootste laadproject ter wereld voor elektrische auto s in Engeland Het in Almere gevestigde ICU Charging Equipment een van Europa s grootste ontwikkelaars

Nadere informatie

Enphase Micro omvormers in een snel veranderende wereld. Frank Berets Country Manager NL April 2015

Enphase Micro omvormers in een snel veranderende wereld. Frank Berets Country Manager NL April 2015 Enphase Micro omvormers in een snel veranderende wereld Frank Berets Country Manager NL April 2015 Solar Power verandert Stand alone Geintegreerd 2 2 Solar Power verandert Stand alone Geïsoleerde systemen

Nadere informatie

Solar 2.0 Maximale energie uit zonnepanelen in de gebouwde omgeving

Solar 2.0 Maximale energie uit zonnepanelen in de gebouwde omgeving Solar 2.0 Maximale energie uit zonnepanelen in de gebouwde omgeving Achtergrond Huidige situatie solar land USP s Toolkit Achtergrond 1. Vermogenselektronica (maritieme omvormers) 2. Vermogensintelligentie

Nadere informatie

Green IT en de rol van supercomputers bij duurzaamheid

Green IT en de rol van supercomputers bij duurzaamheid Green IT en de rol van supercomputers bij duurzaamheid IT is deel van het CO2 probleem... maar vooral ook van de oplossing dr. ir. A. Osseyran Directeur SARA en Vancis Waarom Green IT? 50% meer energie

Nadere informatie

Wind Werkt ook in 2050

Wind Werkt ook in 2050 Wind Werkt ook in 2050 Prof.dr. Gerard van Bussel TU Delft, leerstoel windenergie 13 juni 2013 Delft University of Technology Challenge the future Er is meer dan voldoende wind op aarde 200 x meer wind

Nadere informatie

Wind Werkt ook in 2050

Wind Werkt ook in 2050 Wind Werkt ook in 2050 Prof.dr. Gerard van Bussel TU Delft, leerstoel windenergie Delft University of Technology Challenge the future Wind Werkt 10 GW Sinds 1990: groei van 30%/jr Europa leidend vanaf

Nadere informatie

Making new energy flow. Eén platform voor jouw energie

Making new energy flow. Eén platform voor jouw energie Making new energy flow Eén platform voor jouw energie Yuso, een nieuwe kijk op energie management INJECTIE. LEVERING. OPSLAG. YUSO, EEN NIEUWE KIJK OP ENERGIE MANAGEMENT 2012 OPRICHTING YUSO YUSO, EEN

Nadere informatie

Wereld in transitie. Drivers en trends

Wereld in transitie. Drivers en trends Wereld in transitie Drivers en trends Batterij vereisten Uitdagingen Veiligheid GRID EV ELECTRONICA Lange levensduur Hoge energiecapaciteit Snel laden Goedkoop Duurzaam 3 @VITO/EnergyVille Missie Doel:

Nadere informatie

Opslag van elektrische energie:

Opslag van elektrische energie: : Regelgevend kader Luc Decoster 17/02/2016 Gebruik van opslag Optimalisatie van het verbruik door de netgebruiker: Optimalisatie van het eigen verbruik In combinatie met lokale productie-installaties

Nadere informatie

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Innovatieprogramma Intelligente Netten - IPIN Presentatie geleerde lessen: 1. Vanuit proeftuinen en IPIN programma 2. Voor het innovatiesysteem

Nadere informatie

Decentrale productie. Inhoudstafel

Decentrale productie. Inhoudstafel Decentrale productie Inhoudstafel Editoriaal: Jacques Deuse, Tractebel Engineering Production distribuée et système électrique, une introduction, Gilles Bourgain, Jacques Deuse, Tractebel Engineering Vers

Nadere informatie

Smart Grids, toekomst in Vlaanderen? Stroomversnelling 16 juni 2016 Heidi Lenaerts

Smart Grids, toekomst in Vlaanderen? Stroomversnelling 16 juni 2016 Heidi Lenaerts Smart Grids, toekomst in Vlaanderen? Stroomversnelling 16 juni 2016 Heidi Lenaerts A. Beleid: Europees niveau 2020 doel - referentie = 1990 2030 Framework Broeikasgassen: - 40% (t.o.v. 1990) Efficiëntie:

Nadere informatie

Regionaal Technologisch Centrum Mechelen

Regionaal Technologisch Centrum Mechelen Welkom Regionaal Technologisch Centrum Mechelen Netstructuur zware industrie transformator industriële klant industrie directe klant residentiële klant elektriciteitcentrale transformator HS/MS transformator

Nadere informatie

Gebruikers en smart grids

Gebruikers en smart grids Gebruikers en smart grids KIvI NIRIA 23 Juni Gorinchem Geert Verbong Inhoud Belofte van Smart Grids: de actieve gebruiker Verschillende rollen Homo economicus De groene consument Nieuwe diensten De lastige

Nadere informatie

Systeemaspecten en Netintegratie. Ralph Hendriks (TU Delft, Siemens AG)

Systeemaspecten en Netintegratie. Ralph Hendriks (TU Delft, Siemens AG) Systeemaspecten en Netintegratie Ralph Hendriks (TU Delft, Siemens AG) Inhoud Systeemaspecten Balanshandhaving met wind Netintegratie Stand van de techniek Overzicht ontwerpaspecten Clusteren en combineren

Nadere informatie

The need for forecasting and flexibility: grid perspectives. Workshop MeteoRES 7 oktober 2013

The need for forecasting and flexibility: grid perspectives. Workshop MeteoRES 7 oktober 2013 The need for forecasting and flexibility: grid perspectives Workshop MeteoRES 7 oktober 2013 Agenda Introduction Case Waaslandhaven R3 dynamic profile Conclusions 2 07/10/2013 MeteoRes - Eandis Energy

Nadere informatie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen

Nadere informatie

Vermindering van de spanningsvervorming in distributienetten met resistieve shunt-harmonische impedanties

Vermindering van de spanningsvervorming in distributienetten met resistieve shunt-harmonische impedanties Vermindering van de spanningsvervorming in distributienetten met resistieve shunt-harmonische impedanties Cursus Power Quality: een uitdaging! KHBO 5 december 2007 Wouter Ryckaert Wouter Ryckaert Industrieel

Nadere informatie

Caro De Brouwer 27/11/2013

Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 2e Master Irw Energie, KUL Erasmus Imperial College London Thesis: Solvent storage for postcombustion CCS in coal fired plants Voorzitter YERA Young Energy Reviewers

Nadere informatie

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM BIES BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM Naar een duurzaam en geïntegreerd energiesysteem voor een wijk in transitie Een onderzoek uitgevoerd door: Met ondersteuning van: Foto: AEROPHOTO-SCHIPHOL 1

Nadere informatie

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening Wilfried Ivens (wilfried.ivens@ou.nl) Herman Eijdems (h.eijdems@mijnwater.com) René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com)

Nadere informatie

WELKOM. Openbare verlichting in Doel: Gemeentes en beheerders de mogelijkheid geven om te anticiperen op hun rol in de toekomst:

WELKOM. Openbare verlichting in Doel: Gemeentes en beheerders de mogelijkheid geven om te anticiperen op hun rol in de toekomst: WELKOM Openbare verlichting in 2030 Doel: Gemeentes en beheerders de mogelijkheid geven om te anticiperen op hun rol in de toekomst: welke functie(s) heeft Openbare Verlichting in de toekomst,? wie zijn

Nadere informatie

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V.

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V. Smart Power Networks Energie Management Bas de Koningh - HARTING B.V. Motivatie Politieke doelen Reductie CO2-Uitstoot nucleare energie fase out Meer renewable energie duurzame energieefficiëntie in de

Nadere informatie

Smart Grids, het flexibele energienet van de toekomst? VEB 13 oktober Technopolis Heidi Lenaerts

Smart Grids, het flexibele energienet van de toekomst? VEB 13 oktober Technopolis Heidi Lenaerts Smart Grids, het flexibele energienet van de toekomst? VEB 13 oktober 2016 - Technopolis Heidi Lenaerts A. Beleid: Europees niveau 2020 doel - referentie = 1990 2030 Framework Broeikasgassen: - 40% (t.o.v.

Nadere informatie

Power to Power Energy management systems for local grids

Power to Power Energy management systems for local grids Power to Power Energy management systems for local grids MTSA Technopower MTSA Technopower ontwerpt en bouwt klantspecificieke installaties, machines en apparaten Pilot plants Demo plants Productie plants

Nadere informatie

Studiedag De slimme woning: Van toekomstbeeld naar realiteit

Studiedag De slimme woning: Van toekomstbeeld naar realiteit EnergyVille Studiedag De slimme woning: Van toekomstbeeld naar realiteit Hoe energiezuinig is een slimme woning? Wat is de rol van de consument? Ighor.vandevyver@vito.be Studiedag De Slimme Woning workshop

Nadere informatie

Inleiding in de wereld van energieopslag

Inleiding in de wereld van energieopslag FME-CWM themamiddag energieopslag Jasper Groenewegen Duurzame lokale opwekking verschuift de balans 2 Duitse elektriciteitsprijs volgt nu al de PV productie 3 met extremen tot gevolg! 4 Kortom, we live

Nadere informatie

LIJST VAN DE TOELATINGSVOORWAARDEN TOT DE BRUGPROGRAMMA S (HORIZONTALE INSTROOM)

LIJST VAN DE TOELATINGSVOORWAARDEN TOT DE BRUGPROGRAMMA S (HORIZONTALE INSTROOM) UNIVERSITEIT GENT ACADEMIEJAAR 2019-2020 LIJST VAN DE TOELATINGSVOORWAARDEN TOT DE BRUGPROGRAMMA S (HORIZONTALE INSTROOM) FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN ARCHITECTUUR STUDIEGEBIED: TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN

Nadere informatie

Mijnwater Heerlen Symposium: Smart Cities op wankele bodem

Mijnwater Heerlen Symposium: Smart Cities op wankele bodem 1 Mijnwater BV 2012 Mijnwater Heerlen Symposium: Smart Cities op wankele bodem Smart Cities door slim gebruik van energienetwerken: Mijnwater 3.0 7 René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com) Cluster Manager

Nadere informatie

Duwen en trekken aan het distributienet. 15 december 2010

Duwen en trekken aan het distributienet. 15 december 2010 Duwen en trekken aan het distributienet 15 december 2010 Ontwikkelingen Verduurzaming energie: better city, better life Toename e-vraagkant: Warmtepompen in plaats van gasketels E-auto in plaats van benzineauto

Nadere informatie

TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014

TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014 TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid Programmalijnen en speerpunten 2014 Programmalijnen en aandachtspunten 1. Energiemanagement voor fleibiliteit van energiesysteem 2. Informatie en control

Nadere informatie

Sunny Boy Storage 3.7/5.0/6.0. SMA Solar Technology

Sunny Boy Storage 3.7/5.0/6.0. SMA Solar Technology Sunny Boy Storage 3.7/5.0/6.0 1 SMA Residential Solutions Slim van in het begin. Steeds de passende oplossing. 2 SMA opslag oplossingen Hoogste flexibiliteit Sunny Boy Storage 2.5 Hoogspanningsbatterij

Nadere informatie

USB-C de sleutel naar gelijkstroom in de gebouwde omgeving

USB-C de sleutel naar gelijkstroom in de gebouwde omgeving Arno Bronswijk, System Application Specialist, ABB Ede ABB USB-C de sleutel naar gelijkstroom in de gebouwde omgeving May 26, 2016 Slide 1 Wie ben ik? Wie is ABB? Verleden - Heden - Toekomst May 26, 2016

Nadere informatie

Shell NL & Shell New Energies

Shell NL & Shell New Energies Shell NL & Shell New Energies An outlook towards a clean and renewable energy system Dr.-Ing. Peter Breithaupt September 2017 1 Contents New Energies Themes New Fuels Renewable Power Connected Customer

Nadere informatie

Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst

Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst Prof. dr. ir. Jan Desmet Hoogleraar - Manager Lemcko Smart Grid School - Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst - 14/10/2015

Nadere informatie

Duurzame inzetbaarheid

Duurzame inzetbaarheid Duurzame inzetbaarheid Drs. Wouter Vlasblom Voormalig Directeur HR Siemens Nederland N.V. 1 25-05-2016 Drs. W. Vlasblom Siemens Nederland N.V. Human Resources Sectoren en Divisies Energy Healthcare Industry

Nadere informatie

Slim monitoren van nieuwe energietechnologieën Industrie & Milieu 30/3/2011. Joannes Laveyne, MSc Power Link, Universiteit Gent / The Energy Box

Slim monitoren van nieuwe energietechnologieën Industrie & Milieu 30/3/2011. Joannes Laveyne, MSc Power Link, Universiteit Gent / The Energy Box Slim monitoren van nieuwe energietechnologieën it ië 30/3/2011 Joannes Laveyne, MSc Power Link, Universiteit Gent / The Energy Box 1 Watervalprincipe Gecentraliseerde productie Bewezen en betrouwbaar in

Nadere informatie

UPS en batterij Meer en meer commodity of een hybride oplossing in een smart grid?

UPS en batterij Meer en meer commodity of een hybride oplossing in een smart grid? UPS en batterij Meer en meer commodity of een hybride oplossing in een smart grid? Socomec GNB Industrial Power Dennis Klein - Raf Bruggeman Our expertises: Socomec High quality power supply Ensuring the

Nadere informatie

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018 Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018 Onderwerpen Studieproject Kantorenstrook Amstel III Basis technisch concept Voorlopige

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Hoofdstuk 1. ENGIE & Digitalisering. Hoofdstuk 2. Digital Energy Solutions. Hoofdstuk 3. SDS Energy Cloud

INHOUDSOPGAVE. Hoofdstuk 1. ENGIE & Digitalisering. Hoofdstuk 2. Digital Energy Solutions. Hoofdstuk 3. SDS Energy Cloud INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 ENGIE & Digitalisering Digital Energy Solutions SDS Energy Cloud Hoofdstuk 1 ENGIE & Digitalisering ENGIE wereldwijd Activiteiten en kengetallen Topspeler

Nadere informatie

IS ENERGIEOPSLAG HET ANTWOORD?

IS ENERGIEOPSLAG HET ANTWOORD? IS ENERGIEOPSLAG HET ANTWOORD? JA! DE VOLGENDE STAP NAAR MEER ONAFHANKELIJKHEID WAAROM? 1. Eigen energie voorziening Geen impact meer van prijsstijgen en zelf in controle van je eigen elektriciteit, dag

Nadere informatie

The Power of Off. Verbind elke lamp, overal.

The Power of Off. Verbind elke lamp, overal. The Power of Off Verbind elke lamp, overal. Over Chess Wij hebben het onze missie gemaakt om elke lamp, op elke locatie, draadloos te verbinden. Als ingenieurs in hart en nieren geloven wij dat technologie

Nadere informatie

Vlaams smart grids platform De community rond smart grids. Peter Verboven, 24/03/2010

Vlaams smart grids platform De community rond smart grids. Peter Verboven, 24/03/2010 Vlaams smart grids platform De community rond smart grids Peter Verboven, 24/03/2010 Is Is dit dit ook ook uw uw straatbeeld? straatbeeld? 2 De De Tijd; Tijd; 20 20/02/2010 februari 2010 Tien glastuinbouwers

Nadere informatie

Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra.

Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra. Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra www.ecn.nl energiegebruik Alarmerende stijging energiegebruik klimaatproblemen duurzame energievoorziening noodzakelijk Ambitieus &

Nadere informatie

Get ready for the future of energy. Enphase Energy. Maarten Ribbens

Get ready for the future of energy. Enphase Energy. Maarten Ribbens Get ready for the future of energy Enphase Energy Maarten Ribbens De kernwaarden van Enphase Betrouwbaar Eenvoud Toekomstbestendig 2 Enphase van start-up tot wereldwijd marktleider Oprichters Raghu Belur

Nadere informatie

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012 Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing

Nadere informatie

Zonne-Energie voor Utrecht 2050

Zonne-Energie voor Utrecht 2050 20-06-2019 Zonne-Energie voor Utrecht 2050 Atse Louwen Met dank aan Wilfried van Sark, Eelke Bontekoe, Nico Brinkel Postdoctoral Researcher at the Copernicus Institute of Sustainable Development a.louwen@uu.nl

Nadere informatie

Waarom DC. DC is een feit. Alles waarvan we en zijn DC. We leven al in een gelijkspanningswereld

Waarom DC. DC is een feit. Alles waarvan we en zijn DC. We leven al in een gelijkspanningswereld is een feit Waarom Alles waarvan we en zijn We leven al in een gelijkspanningswereld Stappen naar een toekomst Harry Stokman Contact Email: harry@dcbv.eu Address: Stationsweg 38-BB, 1431 EG Aalsmeer, The

Nadere informatie

De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study

De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study Kevin de Bont Joep van der Velden DE GEBOUWDE OMGEVING IS VERANTWOORDELIJK VOOR circa 40% van het totale Europese

Nadere informatie

Slimme investeringen en duurzame oplossingen. Gerwin Hament Sales Manager Business to Business E.ON Benelux

Slimme investeringen en duurzame oplossingen. Gerwin Hament Sales Manager Business to Business E.ON Benelux Slimme investeringen en duurzame oplossingen Gerwin Hament Sales Manager Business to Business E.ON Benelux Agenda Introductie E.ON De nieuwe energiewereld De rol van E.ON Trias Energetica Stepping Stones

Nadere informatie

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik ENGIE Infra & Mobility De daad bij het woord, de techniek bij de plannen Over een aantal jaren ziet de energievoorziening in Nederland er geheel anders

Nadere informatie

Zaal STUDIO Slimme warmteoplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur?

Zaal STUDIO Slimme warmteoplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Zaal STUDIO +1 5.5. Slimme warmteoplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? SMART ENERGY CITIES Op de uitkijk sinds 2013 enthousiasme actie 35 7 NODEN OBSTAKELS PROJECTEN groene warmte complexe

Nadere informatie

Alfen Connect TM Stroomnetautomatisering

Alfen Connect TM Stroomnetautomatisering Alfen Connect TM Stroomnetautomatisering Alfen Connect Het stroomnet verbinden met het internet der dingen Al in 2008 begon Alfen met de levering van oplossingen voor stroomnetautomatisering (Alfen Connect)

Nadere informatie

Get ready for the future of energy. Enphase Energy. Maarten Ribbens

Get ready for the future of energy. Enphase Energy. Maarten Ribbens Get ready for the future of energy Enphase Energy Maarten Ribbens De kernwaarden van Enphase Betrouwbaar Eenvoud Toekomstbestendig Micro-omvormers van Enphase maken het verschil Een Enphase-energiesysteem

Nadere informatie

Energie-efficiëntie en Energie-flexibiliteit in 2014: een jaar vol nieuwigheden

Energie-efficiëntie en Energie-flexibiliteit in 2014: een jaar vol nieuwigheden Energie-efficiëntie en Energie-flexibiliteit in 2014: een jaar vol nieuwigheden Greenbridge, Oostende, 21 januari 2014 Erik De Schutter, Business Relations Industry Greenbridge en EnergyVille EnergyVille:

Nadere informatie

Energietransitie 50 Hz, batterijen en flexibiliteit

Energietransitie 50 Hz, batterijen en flexibiliteit Energietransitie 50 Hz, batterijen en flexibiliteit R01234: van milliseconde tot maand Brussel, 25 mei 2018 - Dirk Meire 1760 1890 2018 1951 AC & DC 1951 AC & DC 2006 2003 US en 2007 Italië BO: > 1 dag

Nadere informatie

Welkom. VREG overlegplatform. Voorstelling netbeheerders. 13 december 2010

Welkom. VREG overlegplatform. Voorstelling netbeheerders. 13 december 2010 Welkom VREG overlegplatform Voorstelling netbeheerders 13 december 2010 Agenda Context / Inleiding Gefaseerde aanpak Basis versus optionele diensten Marktprocessen in functie van de tijd Smart Grid & Congestiemanagement

Nadere informatie

Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014. Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans

Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014. Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans Conferentie van Gouverneurs Bespreking van elektriciteitschaarste 3/9/2014 Frank Vandenberghe Tomas Gunst Christian Kerremans Overzicht 1.De rol van de Transmissienetbeheerder 2.Afschakelplan 2 1. De rol

Nadere informatie

Presentatie TKI Urban Energy

Presentatie TKI Urban Energy Presentatie TKI Urban Energy AquaBattery Date: 12 June, 2018 1 info@aquabattery.nl Kvk Nr. 60486015 Uiterstegracht 5, 2312 TB, Leiden NL info@aquabattery.nl Elektriciteitsproductie (MWh) Opslag van elektrische

Nadere informatie

Tien jaar vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt. SERV-raad

Tien jaar vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt. SERV-raad Tien jaar vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt SERV-raad 17 april 2013 Resultaten en resterende uitdagingen na 10 jaar RESULTATEN VREG VLAAMSE REGULATOR VAN DE ELEKTRICITEITS- EN GASMARKT P 2 RESULTATEN

Nadere informatie

All about Energy College Doel van dit ronde tafel gesprek

All about Energy College Doel van dit ronde tafel gesprek All about Energy College Doel van dit ronde tafel gesprek Een gezamenlijk project definiëren, dat samen met ons netwerk succesvol kan worden gerealiseerd. Het definiëren van uw Roadmap naar 26 mei 2025

Nadere informatie

De toekomst van omvormers, monitoring en energieopslag. Michiel Klees

De toekomst van omvormers, monitoring en energieopslag. Michiel Klees De toekomst van omvormers, monitoring en energieopslag Michiel Klees mklees@mastervolt.com 21-03-2017 Historie residentiele PV omvormers Mastervolt produceert al 25jr PV omvormers, met alle concepten ervaring.

Nadere informatie