ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 KAREL DENENBOURG CARLOS DE VOS MARC DILLEN FILIP VAN VOLSEM

Transcriptie

1 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 KAREL DENENBOURG CARLOS DE VOS MARC DILLEN FILIP VAN VOLSEM

2 De redactie streeft naar betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor ze echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk 2013 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B Mechelen Tel.: Fax: info@kluwer.be Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. D/2013/2664/556 ISBN BP/STRAF-PI13001

3 Woord vooraf V Ten geleide VII Lijst van afkortingen IX HET STRAFWETBOEK 1 HET STRAFWETBOEK: WAT IS HET EN HOE KAN JE HET GEBRUIKEN? 3 Strafwetboek 8 juni Eerste boek. De misdrijven en de bestraffing in het algemeen 5 Hoofdstuk I. Misdrijven 5 Hoofdstuk II. Straffen 6 Hoofdstuk III. Andere veroordelingen die wegens misdaden, wanbedrijven, of overtredingen kunnen worden uitgesproken 17 Hoofdstuk IV. Poging tot misdaad of tot wanbedrijf 18 Hoofdstuk V. Herhaling 18 Hoofdstuk VI. Samenloop van verscheidene misdrijven 19 Hoofdstuk VII. Deelneming van verscheidene personen aan eenzelfde misdaad of wanbedrijf 20 Hoofdstuk VIII. Rechtvaardigings- en verschoningsgronden 21 Hoofdstuk IX. Verzachtende omstandigheden 21 Hoofdstuk X. Tenietgaan van de straffen 22 Boek II. De misdrijven en hun bestraffing in het bijzonder 24 Eerste titel. Misdaden en wanbedrijven tegen de veiligheid van de Staat 24 Hoofdstuk I. Aanslag op en samenspanning tegen de Koning, de koninklijke familie en de regeringsvorm 24 Hoofdstuk II. Misdaden en wanbedrijven tegen de uitwendige veiligheid van de Staat 25 Hoofdstuk III. Misdaden tegen de inwendige veiligheid van de Staat 33 Algemene bepaling betreffende deze titel 35 [Titel Ibis. Ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht] 35 [Titel Iter. Terroristische misdrijven] 42 Titel II. Misdaden en wanbedrijven die door de Grondwet gewaarborgde rechten schenden 45 [...] 45 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 1

4 Hoofdstuk [I.] [Wanbedrijven betreffende de vrije uitoefening van de erediensten] 45 Hoofdstuk [II.] [Schending door openbare ambtenaren van rechten door de Grondwet gewaarborgd] 46 Titel III. Misdaden en wanbedrijven tegen de openbare trouw 48 Hoofdstuk I. Valse munt 48 Hoofdstuk II. Namaking of vervalsing van openbare effecten, aandelen, schuldbrieven, rentebewijzen en bij de wet toegelaten bankbiljetten 49 [Hoofdstuk IIbis. Bescherming van de geldtekens die wettig betaalmiddel zijn] 50 Hoofdstuk III. Namaking of vervalsing van zegels, stempels, merken, enz. 50 Bepaling aan de drie vorige hoofdstukken gemeen 53 Hoofdstuk IV. [Valsheid in geschriften, in informatica en in telegrammen] 54 Bepalingen aan de vier vorige hoofdstukken gemeen 57 Hoofdstuk V. Vals getuigenis en meineed 57 Hoofdstuk VI. Aanmatiging van ambten, van titels of van een naam 59 Titel IV. [Misdaden en wanbedrijven tegen de openbare orde, gepleegd door personen die een openbaar ambt uitoefenen of door bedienaren der erediensten in de uitoefening van hun bediening] 60 Hoofdstuk I. Samenspanning van ambtenaren 60 Hoofdstuk II. Aanmatiging van macht door administratieve en rechterlijke overheden 61 Hoofdstuk III. [Verduistering, knevelarij en belangenneming gepleegd door personen die een openbaar ambt uitoefenen] 61 Hoofdstuk IV. [Omkoping van personen die een openbaar ambt uitoefenen] 62 Hoofdstuk V. Misbruik van gezag 64 [Hoofdstuk Vbis. Afluisteren, kennisnemen en opnemen van privécommunicatie en -telecommunicatie] 65 Bepaling aan de vorige hoofdstukken gemeen 66 Hoofdstuk VI. Onwettig vervroegde of verlengde uitoefening van het openbaar gezag 66 Hoofdstuk VII. Enige wanbedrijven betreffende het houden van de akten van de burgerlijke stand 67 Hoofdstuk VIII. Misdrijven door de bedienaren der erediensten in de uitoefening van hun bediening gepleegd 67 Titel V. Misdaden en wanbedrijven tegen de openbare orde door bijzondere personen gepleegd 68 Hoofdstuk I. Weerspannigheid 68 Hoofdstuk II. Smaad en geweld tegen ministers, leden van de wetgevende kamers, dragers van het openbaar gezag of van de openbare macht 68 Inhoud 2 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

5 Hoofdstuk III. Zegelverbreking 70 Hoofdstuk IV. Belemmering van de uitvoering van openbare werken 71 Hoofdstuk V. Misdaden en wanbedrijven van leveranciers 71 Hoofdstuk VI. Uitgeven of verspreiden van geschriften zonder vermelding van naam en woonplaats van de schrijver of van de drukker 72 Hoofdstuk VII. Overtreding van de wetten en verordeningen op loterijen, speelhuizen en pandhuizen 72 Hoofdstuk VIII. Misdrijven betreffende nijverheid, koophandel en openbare veilingen 73 [Hoofdstuk VIIIbis. Misdrijven betreffende het geheim van privé-communicatie en -telecommunicatie] 74 Hoofdstuk IX. Enige andere misdrijven tegen de openbare orde 75 Titel VI. Misdaden en wanbedrijven tegen de openbare veiligheid 76 Hoofdstuk I. [Vereniging met het oogmerk om een aanslag te plegen op personen of op eigendommen en criminele organisatie] 76 Hoofdstuk II. [Bedreigingen met een aanslag op personen of op eigendommen en valse inlichtingen betreffende ernstige aanslagen] 77 Hoofdstuk III. Ontvluchting van gevangenen 78 Hoofdstuk IV. Banbreuk en enige gevallen van verberging 79 Hoofdstuk V. Wanbedrijven tegen de openbare veiligheid gepleegd door landlopers of door bedelaars 79 [Titel VIbis. Misdaden met betrekking tot het nemen van gijzelaars] 80 Titel VII. Misdaden en wanbedrijven tegen de orde der familie en tegen de openbare zedelijkheid 80 Hoofdstuk I. Vruchtafdrijving 80 Hoofdstuk II. [...] 82 Hoofdstuk III. Misdaden en wanbedrijven strekkende tot het verhinderen of vernietigen van het bewijs van de burgerlijke staat van kinderen 82 Hoofdstuk IV. [...] 83 Hoofdstuk V. Aanranding van de eerbaarheid en verkrachting 83 Hoofdstuk VI. [Bederf van de jeugd en prostitutie] 86 Hoofdstuk VII. Openbare schennis van de goede zeden 89 Hoofdstuk VIII. [Dubbel huwelijk] 92 [Hoofdstuk IX. Verlating van familie] 92 [Hoofdstuk X. Misdrijven en wanbedrijven inzake adoptie] 93 [Hoofdstuk XI. Gedwongen huwelijk] 93 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 3

6 Titel VIII. Misdaden en wanbedrijven tegen personen 94 Hoofdstuk I. [Opzettelijk doden, opzettelijk toebrengen van lichamelijk letsel, foltering, onmenselijke behandeling en onterende behandeling] 94 Hoofdstuk II. Onopzettelijk doden en onopzettelijk toebrengen van lichamelijk letsel 101 Hoofdstuk III. [Aantasting van de persoon van minderjarigen, [van kwetsbare personen] en van het gezin] 103 [Hoofdstuk IIIbis. Exploitatie van bedelarij] 107 [Hoofdstuk IIIter. Mensenhandel] 107 [Hoofdstuk IIIquater. Misbruik van andermans [kwetsbare toestand] door de verkoop, verhuur of terbeschikkingstelling van goederen met de bedoeling een abnormaal profijt te realiseren] 109 Hoofdstuk IV. Aanslag op de persoonlijke vrijheid en op de onschendbaarheid van de woning, gepleegd door bijzondere personen 111 [Hoofdstuk IVbis. Belaging] 112 [Hoofdstuk IVter. Misbruik van de zwakke toestand van personen] 112 Hoofdstuk V. Aanranding van de eer of de goede naam van personen 113 Hoofdstuk VI. Enige andere wanbedrijven tegen personen 115 Titel IX. Misdaden en wanbedrijven tegen eigendommen 117 Hoofdstuk I. Diefstal en afpersing 117 [Hoofdstuk Ibis. [Externe beveiliging van kernmateriaal en ander radioactief materiaal]] 123 Hoofdstuk II. Bedrog 124 Hoofdstuk III. Vernieling, beschadiging, aanrichting van schade 133 [Titel IXbis. Misdrijven tegen de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informaticasystemen en van de gegevens die door middel daarvan worden opgeslagen, verwerkt of overgedragen] 140 Titel X. [Overtredingen] 142 Hoofdstuk I. [...] 142 Hoofdstuk II. [...] 142 Hoofdstuk III. [...] 143 Hoofdstuk IV. [...] 143 [...] 144 COMMENTAREN 145 BOEK I. DE MISDRIJVEN EN DE BESTRAFFING IN HET ALGEMEEN Het misdrijf Definitie 147 Inhoud 4 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

7 1.2. Straffen Soorten misdrijven (art. 1 Sw.) Opmerkingen Regelgeving rond de gemeentelijke administratieve sancties (G.A.S.) Poging tot misdaad of wanbedrijf (art Sw.) Situering Voorwaarden Misdrijven waarvan de poging strafbaar is De bestanddelen van een misdrijf Het materieel (of stoffelijk) bestanddeel Het moreel (of zedelijk) bestanddeel Dader Slachtoffer Deelneming van verscheidene personen aan eenzelfde misdaad of wanbedrijf (art. 66, 67, 68 en 69 Sw.) Inleiding en definitie De daders De medeplichtigen Overzichtsschema s Voornaamste omstandigheden van aard de toepassing van de wet te wijzigen Overzicht Gronden van rechtvaardiging Gronden van verschoning (art. 78 Sw.) Verzachtende omstandigheden (art Sw.) Verzwarende omstandigheden 169 BOEK II. DE MISDRIJVEN EN DE BESTRAFFING IN HET BIJZONDER 171 TITEL II. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN DIE DOOR DE GRONDWET GEWAARBORGDE RECHTEN SCHENDEN 173 HOOFDSTUK II. SCHENDING DOOR OPENBARE AMBTENAREN VAN RECHTEN DOOR DE GRONDWET GEWAARBORGD Inleiding 175 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 5

8 2. Wederrechtelijke en willekeurige vrijheidsberoving Bestanddelen Bestraffing Schuldopheffingsgrond Bijzonder geval Woonstschennis Bestanddelen Bestraffing Schuldopheffingsgrond Bijzondere gevallen 180 TITEL III. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN DE OPENBARE TROUW 181 HOOFDSTUK IV. VALSHEID IN GESCHRIFTEN, IN INFORMATICA EN IN TELEGRAMMEN Criminele en correctionele valsheden Inleiding Bestanddelen van het misdrijf valsheid in geschriften Het gebruik van een vals stuk De hoedanigheid van de dader (art. 194, 195 en 196 Sw.) Poging (art. 52 en 53 Sw.) Deelneming (art. 66 en 67 Sw.) De bestraffing Verhouding met bijzondere strafwetten Valsheid in informatica (Afdeling IIbis)- (art. 210bis Sw.) Dader Bestanddelen Gebruik (art. 213 Sw.) Poging (art. 210bis 3 Sw.) Herhaling (art. 56, 210bis( 4), 259bis, 314bis, 504quater, 550bis en 550ter Sw.) Bestraffing Valsheid in telegrammen (Afdeling III) Bepalingen aan de vier vorige hoofdstukken gemeen 204 Inhoud 6 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

9 HOOFDSTUK V. VALS GETUIGENIS EN MEINEED Vals getuigenis in strafzaken Dader Slachtoffer Bestanddelen Onherroepelijk karakter Poging Verzwarende omstandigheden (art. 216 eerste en tweede lid, art. 224 Sw.) Bestraffing Valse verklaringen Algemeen (art. 215 en 216 Sw.) Strafuitsluitende verschoningsgrond (art. 225 Sw.) Bestraffing Vals getuigenis in burgerlijke zaken Dader Slachtoffer Bestanddelen Onherroepelijk karakter Poging Verzwarende omstandigheden (art. 224 Sw.) Bestraffing Samenloop met valsheid in geschriften Valse verklaringen door de tolk en de deskundige (art. 221 Sw.) Verleiden van getuigen, deskundigen of tolken (art. 223 Sw.) De dader Bestanddelen De eed in burgerlijke zaken (art. 226 eerste lid Sw.) Dader Bestanddelen Bestraffing (art. 226 eerste lid Sw.) De valse eed bij een verzegeling of een boedelbeschrijving (art. 226 tweede lid Sw.) Dader Bestanddelen De poging Deelneming (art. 66 en 67 Sw.) 217 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 7

10 7.5. Bestraffing (art. 226 tweede lid Sw.) Samenloop met valsheid in geschriften 217 HOOFDSTUK VI. AANMATIGING VAN AMBTEN, VAN TITELS OF VAN EEN NAAM Aanmatiging van ambten Dader Slachtoffer Bestanddelen (art. 227 Sw.) Poging Bestraffing (art. 227 Sw.) Aanmatiging van titels of het wederrechtelijk dragen van uniformen en eretekens Algemeen (art. 227bis-230 Sw.) Dader Bestanddelen Poging Deelneming (art. 66, 67 en 232 Sw.) Bestraffing Valse naam Dader Bestanddelen (art. 231 Sw.) Aard van het misdrijf Poging Deelneming (art. 66, 67 en 232 Sw.) Bestraffing (art. 231 Sw.) 226 TITEL IV. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN DE OPENBARE ORDE, GEPLEEGD DOOR PERSONEN DIE EEN OPENBAAR AMBT UITOEFENEN OF DOOR BEDIENAREN DER EREDIENSTEN IN DE UITOEFENING VAN HUN BEDIENING 227 HOOFDSTUK III. VERDUISTERING, KNEVELARIJ EN BELANGENNEMING GEPLEEGD DOOR PERSONEN DIE EEN OPENBAAR AMBT UITOEFENEN Verduistering Verduistering - algemeen (art. 240 Sw.) Verduistering van akten en titels door de bewaarder (art. 241 Sw.) De ontvreemding of vernietiging van bepaalde documenten wegens nalatigheid (art. 242 Sw.) 232 Inhoud 8 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

11 1.4. De poging (art. 52, 240, 241 en 242 Sw.) De deelneming (art. 66 en 67, 240 en 241 Sw.) Rechtvaardigingsgrond (art. 260 Sw.) Bestraffing Knevelarij (art. 243 Sw.) Definitie van het misdrijf Bestanddelen Een verzwarende omstandigheid: de geweldpleging en de bedreiging (art. 483 Sw.) De poging (art Sw.) De deelneming (art. 67 en 67 Sw.) Rechtvaardigingsgrond (art. 260 Sw.) Bestraffing Belangenneming (art. 245 Sw.) Inleiding Bestanddelen Verschoningsgrond (art. 245 tweede lid Sw.) De poging De deelneming (art. 66 en 67 Sw.) Rechtvaardigingsgrond (art. 70 en 260 Sw.) Bestraffing (art. 33 en 245 Sw.) 242 HOOFDSTUK IV. OMKOPING VAN PERSONEN DIE EEN OPENBAAR AMBT UITOEFENEN Inleiding Passieve ambtelijke corruptie Bestanddelen Verzwarende omstandigheden Actieve ambtelijke corruptie Bestanddelen Verzwarende omstandigheden De poging De deelneming (art. 66 en 67 Sw.) Rechtvaardigingsgrond (art 260 Sw.) Bestraffing 251 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 9

12 HOOFDSTUK V. MISBRUIK VAN GEZAG (ART. 257 SW.) Aard van deze bepaling Algemeen Verzwarende omstandigheid Rechtvaardigingsgrond Toepassingsvoorwaarden Dader... (art. 257 Sw.) die geweld gebruikt of doet gebruiken tegen personen... (art. 392, 393, 394, 398, 399, 400 en 401 Sw.) in de uitoefening of ter gelegenheid van de uitoefening van de bediening zonder wettige reden 254 HOOFDSTUK VBIS. AFLUISTEREN, KENNISNEMEN EN OPNEMEN VAN PRIVÉCOMMUNICATIE EN -TELECOMMUNICATIE (ART. 259BIS SW.) Inleiding (art. 259bis en art. 314bis Sw.) Gemeenschappelijke bestanddelen De dader Buiten de gevallen die de wet bepaalt of zonder inachtneming van de vormen die zij voorschrijft Het door art. 259bis 1, 1 Sw. bedoelde misdrijf Met behulp van enig toestel Privé(tele)communcatie Niet deelnemen Tijdens de overbrenging (Doen) afluisteren, kennis ervan nemen of opnemen Zonder de toestemming van alle deelnemers aan de (tele)communicatie Moreel bestanddeel Het door art. 259bis 1, 2 Sw. bedoelde misdrijf Het door art. 259bis 1, 3 Sw. bedoelde misdrijf Het door art. 259bis 2 Sw. bedoelde misdrijf 263 Inhoud 10 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

13 7. Het door art. 259bis 2bis bedoelde misdrijf De poging Deelneming Herhaling (art. 259bis 4 en 314bis Sw.) Bestraffing 264 BEPALINGEN AAN DE VORIGE HOOFDSTUKKEN GEMEEN (ART. 70, 152 EN 260 SW.) 265 TITEL V. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN DE OPENBARE ORDE DOOR BIJZONDERE PERSONEN GEPLEEGD 267 HOOFDSTUK I. WEERSPANNIGHEID Bestanddelen (art. 269 Sw.) Algemeen Dader Slachtoffer Overige materiële bestanddelen Moreel bestanddeel De bestraffing Algemeen De verzwarende omstandigheden (art. 271 en 272 Sw.) Poging Verschoningsgrond (art. 134 en 273 Sw.) Bijzondere strafwetten 277 HOOFDSTUK II. SMAAD EN GEWELD TEGEN MINISTERS, LEDEN VAN DE WETGEVENDE KAMERS, DRAGERS VAN HET OPENBAAR GEZAG OF VAN OPENBARE MACHT Bestanddelen De dader Het slachtoffer (art Sw.) In de uitoefening of ter gelegenheid van de uitoefening van de bediening Specifieke bestanddelen bij smaad Specifieke bestanddelen bij geweld 283 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 11

14 2. De bestraffing Algemeen Verzwarende omstandigheden Poging Klachtmisdrijf 286 HOOFDSTUK III. ZEGELVERBREKING Bestanddelen Algemeen Gemeenschappelijke bestanddelen voor beide vormen van zegelverbreking Onopzettelijke zegelverbreking (art. 283 Sw.) Opzettelijke zegelverbreking Verband met ontdraging van beslagen goederen Verzwarende omstandigheden (art. 266, en 483 Sw.) Poging (art. 284 tweede lid, 286 tweede lid en 287 tweede lid Sw.) Deelneming Bestraffing 291 HOOFDSTUK VIIIBIS. MISDRIJVEN BETREFFENDE HET GEHEIM VAN PRIVÉCOMMUNICATIE EN -TELECOMMUNICATIE (ART. 314BIS SW.) Inleiding Bestraffing 293 TITEL VI. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN DE OPENBARE VEILIGHEID 295 HOOFDSTUK I. VERENIGING VAN BOOSDOENERS Inleiding Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel De bestraffing 298 Inhoud 12 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

15 4. Strafuitsluitende verschoningsgrond 299 HOOFDSTUK II. BEDREIGINGEN MET AANSLAG OP PERSONEN OF OP EIGENDOMMEN EN VALSE INLICHTINGEN BETREFFENDE ERNSTIGE AANSLAGEN Bedreigingen (art bis Sw.) Bestanddelen Sancties 302 HOOFDSTUK III. ONTVLUCHTING VAN GEVANGENEN Algemeen Bestanddelen Dader (art. 332 en 335 Sw.) Ontvluchting De gevangene Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden Poging Bestraffing 309 TITEL VIBIS. MISDADEN MET BETREKKING TOT HET NEMEN VAN GIJZELAARS Bestanddelen Algemeen (art. 347bis Sw.) Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden (art. 347bis Sw.) Verschoningsgrond (art. 347bis 3 Sw.) Poging (art. 51, 52 en 80 Sw.) De bestraffing 317 TITEL VII. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN DE ORDE DER FAMILIE EN TEGEN DE OPENBARE ZEDELIJKHEID 319 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 13

16 HOOFDSTUK I. VRUCHTAFDRIJVING (ART SW.) Zonder toestemming (art. 348 Sw.) Algemeen Bestanddelen Poging Onopzettelijk (art. 349 Sw.) Algemeen Bestanddelen Poging Met toestemming (art. 350 Sw.) Bestanddelen Poging (art. 351 Sw.) Toestemming geven tot abortus (art. 351 Sw.) Bestanddelen Poging 326 HOOFDSTUK V. AANRANDING VAN DE EERBAARHEID EN VERKRACHTING De aanranding van de eerbaarheid zonder geweld of bedreiging gepleegd op of met behulp van een minderjarige die jonger is dan 16 jaar (art. 372 eerste lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen De aanranding van de eerbaarheid door een bloedverwant in opgaande lijn of adoptant gepleegd op of met behulp van een minderjarige die niet ontvoogd is door het huwelijk (incest) (art. 372 tweede lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging (art. 374 Sw.) Gelijkgestelde bestraffing De aanranding van de eerbaarheid met geweld of bedreiging (art. 373 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging (art. 374 Sw.) Verzwarende omstandigheden 335 Inhoud 14 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

17 4. Verkrachting (art. 375 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging (art. 51 en 52 Sw.) Verzwarende omstandigheden met betrekking tot de leeftijd van het slachtoffer (art. 375 Sw.) Verzwarende omstandigheden gemeenschappelijk bij aanranding van de eerbaarheid en verkrachting 340 HOOFDSTUK VI. BEDERF VAN DE JEUGD EN PROSTITUTIE Ontucht van minderjarigen (aanzet tot ontucht van minderjarigen) (art. 379 Sw.) Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden (art. 379 tweede lid en art. 381 Sw.) Poging (art. 51 en 52 Sw.) Prostitutie van minderjarigen (art Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden (art en 5 en 381 Sw.) Poging (art. 51 en 52 Sw.) Bijkomende paragraaf (art Sw.) Prostitutie van meerderjarigen (art Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden (art en 3 en 381 Sw.) Poging (art Sw.) Aanzetten tot ontucht (art. 380bis Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden Poging (art. 53 Sw.) Reclame maken voor diensten van seksuele aard (art. 380ter 1 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen 353 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 15

18 5.3. Verzwarende omstandigheden (art. 380ter 1, eerste lid Sw.) Bijzonderheden (art Sw.) 355 HOOFDSTUK VII. OPENBARE SCHENNIS VAN DE GOEDE ZEDEN Openbare schennis van de goede zeden door handelingen (art. 385 eerste lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden (art. 385 eerste en tweede lid en art. 386 tweede lid Sw.) Openbare schennis van de goede zeden door woorden (art. 383 tweede lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden (art. 386 Sw.) Openbare schennis van de goede zeden door geschriften, afbeeldingen, zinnebeelden of voorwerpen (art. 383 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Handel in kinderpornografie (art. 383bis eerste lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden (art. 383bis 1 en 3 Sw.) Bezit van kinderpornografie (art. 383bis 2 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden De auteur van kinderpornografie (pornograaf) (art. 384 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Wettelijke verzwarende omstandigheden Bijzonderheden 366 Inhoud 16 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

19 TITEL VIII. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN PERSONEN 367 HOOFDSTUK I. OPZETTELIJK DODEN, OPZETTELIJK TOEBRENGEN LICHAMELIJK LETSEL, FOLTERING, ONMENSELIJKE BEHANDELING EN ONTERENDE BEHANDELING Moord, doodslag, doding en opzettelijke slagen - algemeen (art. 392 Sw.) Bestanddelen Familie, bloedverwanten en adoptie (art. 392bis Sw.) Doodslag en verschillende soorten van doodslag (Afdeling I) Doodslag (art. 393 Sw.) Moord (art. 394 Sw.) Oudermoord (art. 395 Sw.) Kindermoord (art. 396 Sw.) Vergiftiging (art. 397 Sw.) Euthanasie Opzettelijk doden, niet doodslag genoemd, en opzettelijk toebrengen van lichamelijk letsel (Afdeling II) Opzettelijk toebrengen van slagen of verwondingen (art Sw.) Kwaadwillige belemmering van het verkeer (art. 406 tot en met 408 Sw.) Bestanddelen Verzwarende omstandigheden Poging Folteren, verminken, onmenselijk en onterend behandelen (art. 417bis, ter, quater en quinquies en art. 409 Sw.) Folteren en onmenselijk behandelen Onterend behandelen (art. 417quinquies) Verminken van de vrouwelijke genitaliën (art. 409 Sw.) Opzettelijk toedienen van schadelijke stoffen (art. 402 tot en met 405 Sw.) 397 HOOFDSTUK II. ONOPZETTELIJK DODEN EN ONOPZETTELIJK TOEBRENGEN VAN LICHAMELIJK LETSEL (ART SW.) 401 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 17

20 1. Bestanddelen Dader Slachtoffer De voorafgaande fout (art Sw.) Poging 404 ONOPZETTELIJK VEROORZAKEN VAN ZIEKTE OF PERSOONLIJKE ARBEIDSONGESCHIKTHEID DOOR HET TOEDIENEN VAN SCHADELIJKE STOFFEN (ART. 421 SW.) Voorbeeld Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Poging 406 ONOPZETTELIJK EEN TREINONGEVAL VEROORZAKEN (ART. 422 SW.) Voorbeeld Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden Poging 408 ENKELE GEVALLEN VAN SCHULDIG VERZUIM (ART. 422BIS TOT 422QUATER SW.) Verzuimen hulp te verlenen of te verschaffen aan iemand die in groot gevaar verkeert (art. 422bis Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging Weigeren of nalaten iemand die in gevaar verkeert, hulp te bieden waartoe men wettelijk wordt opgevorderd (art 422ter eerste zinsnede Sw.) Voorbeeld 411 Inhoud 18 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

21 2.2. Bestanddelen Poging Weigering van opvordering bij rampen en buitengewone gebeurtenissen (art. 422ter tweede zinsnede Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging 414 HOOFDSTUK III. AANTASTING VAN DE PERSOON VAN MINDERJARIGEN, VAN KWETSBARE PERSONEN EN VAN HET GEZIN Verlaten of in behoeftige toestand achterlaten van kinderen of kwetsbare personen (Afdeling I) (art. 423 sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging Het behoeftig achterlaten van kinderen doorde ouders (art. 424 Sw.) Bestanddelen Poging Onthouden van voedsel of verzorging aan minderjarigen en aan kwetsbare personen (Afdeling II) (art. 425 Sw.) Bestanddelen Poging Het onderhoud van minderjarigen en van kwetsbare personen nalaten (art. 426 Sw.) Bestanddelen Poging Ontvoering en verberging van minderjarigen en van kwetsbare personen (Afdeling IV) (art. 428 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging Niet-afgeven van kinderen (Afdeling V) Art. 431 Sw Art. 432 Sw. 425 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 19

22 7. Gebruik van minderjarigen en van kwetsbare personen met het oog op het plegen van een misdaad of een wanbedrijf (Afdeling VI) (art. 433 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging Mensenhandel (art. 433quinquies Sw.) 429 HOOFDSTUK IIIBIS. EXPLOITATIE VAN BEDELARIJ (ART. 433TER EN QUATER SW.) Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden Poging (art. 433ter laatste alinea Sw.) Mensenhandel (art. 433quinquies Sw.) 432 HOOFDSTUK IIITER. MENSENHANDEL (ART. 433QUINQUIES TOT 433NOVIES SW.) Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden Poging 434 HOOFDSTUK IIIQUATER. MISBRUIK VAN ANDERMANS KWETSBARE TOESTAND DOOR DE VERKOOP, VERHUUR OF TERBESCHIKKINGSTEL- LING VAN GOEDEREN MET DE BEDOELING EEN ABNORMAAL PROFIJT TE REALISEREN (ART. 433DECIES-433QUINQUIESDECIES SW.) Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden (art. 433undecies, duodecies en terdecies Sw.) 436 Inhoud 20 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

23 2. Poging Opmerking 437 HOOFDSTUK IV. AANSLAG OP DE PERSOONLIJKE VRIJHEID EN OP DE ONSCHENDBAARHEID VAN DE WONING, GEPLEEGD DOOR BIJZONDER PERSONEN Onwettige aanhouding of gevangenhouding (art bis Sw.) Bestanddelen Poging Woonstschennis (art Sw.) Bestanddelen Poging (art. 441 Sw.) Woonstschennis bij nacht (art. 442 Sw.) 444 HOOFDSTUK IVBIS. BELAGING (ART. 442BIS EN TER SW.) Onwettige aanhouding of gevangenhouding (art bis Sw.) Bestanddelen Poging Woonstschennis (art Sw.) Bestanddelen Poging (art. 441 Sw.) Woonstschennis bij nacht (art. 442 Sw.) 450 HOOFDSTUK IVTER. MISBRUIK VAN DE ZWAKKE TOESTAND VAN PERSONEN (ART. 442QUATER SW.) Bestanddelen Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden 452 HOOFDSTUK V. AANRANDING VAN DE EER OF DE GOEDE NAAM VAN PERSONEN Laster of eerroof (art. 443 Sw.) Bestanddelen Poging 457 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 21

24 2. Lasterlijke aangifte (art. 445 tweede lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging Lasterlijke aantijging (art. 445 derde lid Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging Beledigingen (art. 448 Sw.) Voorbeeld Niet-openbare gezagsdragers (art. 448 eerste lid Sw.) Openbare gezagsdragers (art. 448 tweede lid Sw.) Kwaadwillige ruchtbaarmaking (art. 449 Sw.) Voorbeeld Bestanddelen Poging 465 HOOFDSTUK VI. ENIGE ANDERE WANBEDRIJVEN TEGEN PERSONEN Schending van het beroepsgeheim (art. 458 en 458bis Sw.) Voorbeelden Bestanddelen Poging 471 TITEL IX. MISDADEN EN WANBEDRIJVEN TEGEN EIGENDOMMEN 473 HOOFDSTUK I. DIEFSTAL EN AFPERSING Inleiding Diefstal zonder geweld of bedreiging (Afdeling I) Eenvoudige diefstal Gebruiksdiefstal of diefstal voor kortstondig gebruik Huisdiefstal of loonbediendediefstal Zware diefstal zonder geweld of bedreigingen 488 Inhoud 22 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

25 3. Diefstal door middel van geweld of bedreiging en afpersing (Afdeling 2) Diefstal met geweld of bedreiging Diefstal gelijkgesteld met diefstal met geweld of bedreiging Afpersing Verzwarende omstandigheden Poging Verschoningsgrond (art. 462 Sw.) Deelneming Bestraffing Diefstal en afpersing van kernmateriaal (Afdeling 2bis) 510 HOOFDSTUK II. BEDROG Misdrijven die verband houden met de staat van faillissement (Afdeling I) Gemeenschappelijke bestanddelen van de faillissementsmisdrijven Misdrijven strafbaar gesteld door art. 489 Sw Misdrijven strafbaar gesteld door art. 489bis Sw De misdrijven strafbaar gesteld door art. 489ter Sw De misdrijven strafbaar gesteld door artikel 489quinquies Sw Ontrouw in het beheer door de curator (art. 489sexies Sw.) Misbruik van vertrouwen (Afdeling 2) Misbruik van vertrouwen (art Sw.) Misbruik van vennootschapsgoederen (art. 492bis Sw.) Oplichting en bedriegerij (Afdeling 3) Private omkoping (Afdeling 3bis) Informaticabedrog (Afdeling 3bis) Heling (Afdeling 4) Enige andere soorten van bedrog (Afdeling 5) 550 HOOFDSTUK III. VERNIELING, BESCHADIGING, AANRICHTING VAN SCHADE Inleiding 565 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 23

26 2. Brandstichting Opzettelijke brandstichting Onopzettelijke brandstichting De vernieling van bouwwerken en voertuigen (art. 521 Sw.) Bestanddelen Verzwarende omstandigheden (art. 522 Sw.) Poging (art en 521 Sw.) Deelneming (art. 66 en 67 Sw.) Bestraffing De vernieling of beschadiging van graven, monumenten en kunstvoorwerpen (art. 526 Sw.) Bestanddelen Poging (art. 53 Sw.) Deelneming (art. 66 en 67 Sw.) Bestraffing De vernieling van roerende goederen door middel van geweld of bedreiging (art bis Sw.) Bestanddelen De verzwarende omstandigheden Poging (art en bis Sw.) Deelneming (art. 66 en 67 Sw.) Bestraffing Graffiti en de beschadiging van andermans onroerende eigendommen (art. 534bis en 534ter Sw.) Inleiding Graffiti De beschadiging van andermans onroerende eigendommen De vernieling van afsluitingen en de verplaatsing of verwijdering van grenspalen en hoekbomen (art. 545 Sw.) Bestanddelen De bestraffing Poging (art. 53 Sw.) Deelneming (art. 66 en 67 Sw.) 594 Inhoud 24 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER

27 TITEL IXBIS. MISDADEN TEGEN DE VERTROUWE- LIJKHEID, INTEGRITEIT EN BESCHIKBAARHEID VAN INFORMATICASYSTEMEN EN VAN DE GEGEVENS DIE DOOR MIDDEL DAARVAN WORDEN OPGESLAGEN, VERWERKT OF OVERGEDRAGEN Inleiding Algemeen Dader Hacking (art. 550bis Sw.) Externe hacking (art. 550bis 1 Sw.) Interne hacking (art. 550bis 2 Sw.) Moreel bestanddeel Verzwarende omstandigheden (art. 550bis 3 Sw.) Poging (art. 550bis 4 Sw.) Voorbereidingshandelingen (hacking tools) (art. 550bis 5 Sw.) Gevolghandelingen Opdrachtgevers Herhaling Bestraffing Informaticasabotage (art. 550ter Sw.) Bestanddelen Andere verzwarende omstandigheden (art. 550ter 2en 3 Sw.) Voorbereidingshandelingen (sabotagetools) (art. 550ter 4 Sw.) Poging (art. 550ter 6 Sw.) Herhaling (art. 550ter 5 Sw.) Bestraffing 602 TITEL X. OVERTREDINGEN Inleiding Vernieling roerende eigendommen (art. 559, 1 Sw.) Dader Slachtoffer Materiële bestanddelen Moreel bestanddeel Andere strafbepalingen Nachtgerucht of -rumoer (art. 561, 1 Sw.) Dader 605 KLUWER ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) Inhoud 25

28 3.2. Slachtoffer Materiële bestanddelen Moreel bestanddeel Andere strafbepalingen Beschadiging van afsluitingen (art. 563, 2 Sw.) Dader Slachtoffer Materiële bestanddelen Moreel bestanddeel Feitelijkheden (art. 563, 3 Sw.) Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Verbod onherkenbaar gezicht op publieke plaatsen (boerkaverbod) Inleiding Dader Slachtoffer Materieel bestanddeel Moreel bestanddeel Overzicht strafmaten 613 Even toetsen Index van het Strafwetboek 626 Trefwoordenregister Inhoud 26 ZAKBOEKJE STRAFRECHT 2013 (5 augustus 2013) KLUWER