Woord vooraf bij de tweede druk 1 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Woord vooraf bij de tweede druk 1 1"

Transcriptie

1 Inhoud Woord vooraf bij de tweede druk 1 1 i context en begrippen 15 1 Inleiding Geschiedenis Toepassingen en doelgroepen Eenvoudig of complex? Diversiteit aan toepassingsgebieden Cliëntenpopulatie Beperkingen Theorie en filosofie Theorie De samenhang tussen gevoel, gedrag en gedachte De interactie met de situatie en de persoonlijke doelen Beïnvloeding van het denken Rationeel en irrationeel denken Filosofie Epictetus Filosofische uitgangspunten Empirische onderbouwing Inleiding Empirisch onderzoek Psychofysiologie Verschillen en overeenkomsten met andere psychotherapieën Specifieke kenmerken 4 9 BSL - ALG_BK_1KZM _

2 6 Rationeel-emotieve therapie 3 Het ABC-model in een notendop Inleiding Het diagnostisch proces Interventies Verandering is niet eenvoudig 5 9 ii de methode 65 4 De therapeutische setting De therapeutische relatie Inleiding Begrip en vertrouwen De doelstelling van de therapie Omgevingsfactoren RET en eigen stijl A: Aanleiding of Activerende gebeurtenis Inleiding Van Algemeen naar Specifiek Minder duidelijke A s Wat hoort bij de A? Subjectieve en objectieve werkelijkheid Een gedachte als A Een gevoel als A Een of meer A s Korte of uitgebreide beschrijving van de A Praktische versus emotionele problemen C: Emoties en gedrag Inleiding Moeten gevoelens veranderd worden? Adequate en inadequate negatieve gevoelens Emoties benoemen Ego-angst en angst voor ongemak Overige emoties De AC- of BC-connectie De AC-connectie BC-connectie overdragen Onderwijzen van het ABC-principe Aandikken van het oorzakelijke verband Herformuleren in combinatie met uitleg BSL - ALG_BK_1KZM _

3 Inhoud Andere mogelijke reacties navragen Omkering van reacties voorhouden Gevoelens zijn privé-eigendom De praktijk van de A en de C Het structureren van de problematiek Het specifiëren van de A en de C Openingsvraag voor de A en de C Vervolg Adders onder het gras Indirecte beschrijvingen van A en C Te veel over de A Moeilijkheden met emoties Moeilijkheden met gedrag Atypische gevoelens Mengeling van adequate en inadequate gevoelens B: de gedachten Inleiding Ontstaan en continueren van irrationele gedachten Gedachtepatronen Rationele en irrationele gedachten De kenmerken Evaluaties Gedachten en het ABC-model De drie-deling Elegante en onelegante oplossingen Belangrijkste irrationele gedachten Moeten irrationele gedachten veranderd worden? Moraal en dogma De praktijk van de B Openingsvraag voor de B Onderscheid tussen rationele en irrationele gedachten Doorvragen Direct inzoomen op de IB s Moeilijkheden met gedachten Informatie geven BSL - ALG_BK_1KZM _

4 8 Rationeel-emotieve therapie Psycho-educatie Afleiden uit de BC-connectie Irrationaliteit opstoken Overmatig denken Concreet of abstract De twaalf IB s Tweede-niveau-problemen Inleiding Structuur van de niveaus: enkele voorbeelden Parallelle ABC s Van eerste naar tweede niveau Technieken om aan een tweede-niveauprobleem te werken De cliënt presenteert brokstukken van niveaus Specifieke tweede-niveau-angsten Adequate gevoelens op niveau Nadelen van het werken met meer dan één niveau D: het uitdagen Wat is uitdagen? Het voorbereiden op uitdagen Strategieën van cognitief uitdagen Verschillende stijlen van cognitief uitdagen Didactisch uitdagen Socratisch uitdagen Uitdagen met behulp van metaforen/verhalen Uitdagen met behulp van humor Uitdagen met behulp van zelfonthulling Uitdagen met behulp van vergelijkingen met andere personen Uitdagen van gedrag Uitdagen van gevoel De praktijk van het uitdagen Inleiding Uitdagen van het Moeten Uitdagen van veroordelingen Uitdagen van lage frustratietolerantie Uitdagen van ramp-denken Uitdagen van overdreven generalisaties BSL - ALG_BK_1KZM _

5 Inhoud Moeilijkheden bij het uitdagen De belangrijkste IB s aanpakken Alleen irrationaliteit aanpakken Aanvullingen op cognitieve disputaties Omgevingsfactoren Vasthoudendheid E: effectieve nieuwe gedachten Inleiding Voorzeggen van gedachten Opstapje voor D Coping statements De adequate driehoek aanspreken Zelfcoaching Oefenen met anderen dan de therapeut De verkooptechniek Het coachen van anderen Het coachen door anderen Rationeel-Emotieve Imaginatie (REI) G: huiswerkopdrachten Het belang van huiswerk Plaats in het ABC-schema en timing in de sessie Verschillende soorten huiswerk Cognitieve oefeningen Gedragsoefeningen Gevoelsoefeningen Hoe gaan cliënten met huiswerk om? Aandachtspunten bij het afspreken van huiswerk Het verloop van de therapie Inleiding Het begin De voorbereiding Het eerste gesprek De beginfase De middenfase De eindfase Therapie als training Aandachtspunten voor de therapeut BSL - ALG_BK_1KZM _

6 10 Rationeel-emotieve therapie 17 Irrationele gedachten van de therapeut Ego-problemen LFT-problemen Identificatie met de cliënt Werken aan IB s Weergave van drie sessies Bijlage 1 RET-supervisoren Bijlage 2 Post-hbo- en postdoctorale RETopleidingen 328 Bijlage 3 Informatie over het Albert Ellis Institute 330 Bijlage 4 Uitdagingsstrategieën en -stijlen Literatuur 332 De auteur 340 Register 34 1 BSL - ALG_BK_1KZM _

Rationeel-emotieve therapie

Rationeel-emotieve therapie Rationeel-emotieve therapie Rationeel-emotieve therapie Een praktische gids voor hulpverleners Gidia Jacobs Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij

Nadere informatie

Theorie en filosofie. 2.1 Theorie

Theorie en filosofie. 2.1 Theorie Theorie en filosofie 2 De belangrijkste uitgangspunten van de RET, het verband tussen gevoel, gedachte en gedrag; de centrale plaats van het denken, de filosofische grondslag, en de empirische onderbouwing.

Nadere informatie

EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA

EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA WAAROM IS EMOTIEREGULATIE BELANGRIJK??? VERSCHILLENDE MANIEREN OM NAAR DIAGNOSE TE KIJKEN Categorische diagnostische

Nadere informatie

Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis.

Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Beoordelaar: Datum: Naam beoordeelde therapeut: Naam/nummer beoordeeld fragment: Indien niet

Nadere informatie

Zelfcoaching? Gebruik de R.E.T.!

Zelfcoaching? Gebruik de R.E.T.! Zelfcoaching? Gebruik de R.E.T.! Individuele Coaching wordt steeds bekender tegenwoordig. Er wordt door veel mensen ingezien welke toegevoegde waarde het kan hebben. Een voordeel van coaching is onder

Nadere informatie

De mens lijdt niet zo zeer door de gebeurtenissen waarmee hij te maken krijgt, als wel door zijn waarneming van de werkelijkheid.

De mens lijdt niet zo zeer door de gebeurtenissen waarmee hij te maken krijgt, als wel door zijn waarneming van de werkelijkheid. De mens lijdt niet zo zeer door de gebeurtenissen waarmee hij te maken krijgt, als wel door zijn waarneming van de werkelijkheid. Epictetus 1 e eeuw na Christus Irrationeel denken is aangeboren. Albert

Nadere informatie

Oefening 3: Keuzes maken

Oefening 3: Keuzes maken Oefening 3: Keuzes maken In oefening 2 heeft u gezien dat keuzes gemaakt kunnen worden op basis van belangrijkheid en urgentie. Wat belangrijk is wordt deels extern bepaald en is deels persoonlijk. De

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13 Inleiding 15

Inhoud. Voorwoord 13 Inleiding 15 Inhoud Voorwoord 13 Inleiding 15 1 Een eerste oriëntatie 21 1 Algemene situering 21 2 Psychodynamische psychotherapie 29 3 De invloed van de setting 35 4 Steunende en ontdekkende groepstherapie 36 5 Daar

Nadere informatie

Beoordeel de twee vas-schalen. Indien niet van toepassing omcirkel: A. In hoeverre waren bovenstaande methoden en technieken op z n plaats?

Beoordeel de twee vas-schalen. Indien niet van toepassing omcirkel: A. In hoeverre waren bovenstaande methoden en technieken op z n plaats? Schaal voor therapietrouw en competentie van de therapeut (NL) (Afgeleid van de Therapy Adherence and Competence Scale voor Schema Focused Therapie voor de Borderline Persoonlijkheidsstoornis) Jeffrey

Nadere informatie

Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest

Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Van DSM IV naar DSM 5 DSM IV - somatisatie stoornis, - somatoforme

Nadere informatie

Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast?

Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast? Omgaan met een stoma: een versmald levenspad met een ongenode gast? An Lievrouw psycholoog Oncologisch Centrum UZ Gent Stellingen 2 We moeten de patiënt zover krijgen dat hij zijn stoma aanvaardt. Ja Ik

Nadere informatie

Delfin EMDR en hypnotherapie cognitieve therapie Page 1 of 5

Delfin EMDR en hypnotherapie cognitieve therapie Page 1 of 5 Delfin EMDR en hypnotherapie cognitieve therapie Page 1 of 5 DE THEORIE DE PRAKTIJK OVEREENKOMSTEN Cognitieve therapie Naast een paar grote verschillen heeft de moderne hypnotherapie veel overeenkomsten

Nadere informatie

DEEL 1: VERSCHIJNSELEN VAN STOTTEREN BIJ VOLWASSENEN

DEEL 1: VERSCHIJNSELEN VAN STOTTEREN BIJ VOLWASSENEN 4 Inhoud INLEIDING 10 DEEL 1: VERSCHIJNSELEN VAN STOTTEREN BIJ VOLWASSENEN 14 1. Inleiding 15 2. Probleemstelling en klacht 16 2.1. De groep van volwassenen 16 2.2.1. Aantal, leeftijd en geslacht 17 2.2.2.

Nadere informatie

GGZ aanpak huiselijk geweld

GGZ aanpak huiselijk geweld GGZ aanpak huiselijk geweld Wat is er nodig en wat helpt Jeannette van Borren Mei 2011 Film moeder en zoon van Putten Voorkomen van problemen is beter en goedkoper dan genezen Preventieve GGZ interventies

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 15. 1 Wat is stotteren? 19 Jan Bouwen

Inhoud. Inleiding 15. 1 Wat is stotteren? 19 Jan Bouwen Inhoud Inleiding 15 1 Wat is stotteren? 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Stotteren, verstoring en stoornis 20 1.3 Stotteren, een geïntegreerde visie 21 1.3.1 Het Erasmus-viercomponentenmodel Stournaras 23 1.3.2

Nadere informatie

Vier stromingen rondom paradigma s

Vier stromingen rondom paradigma s Vier stromingen rondom paradigma s De verdieping van het thema paradigma wordt hier langs vier stromingen nader uitgewerkt: (1) NLP neuro-linguïstisch programmeren (2) RET rationele effectiviteitstraining

Nadere informatie

Voor kinderen die graag willen leren hoe ze op een posi eve manier kunnen omgaan met las ge of vervelende situa es en gebeurtenissen!

Voor kinderen die graag willen leren hoe ze op een posi eve manier kunnen omgaan met las ge of vervelende situa es en gebeurtenissen! Voor kinderen die graag willen leren hoe ze op een posi eve manier kunnen omgaan met las ge of vervelende situa es en gebeurtenissen! Irene Dekker Werkboek ik RET het zelf! www.praktijkliberi.nl info@praktijkliberi.nl

Nadere informatie

Ten geleide: een brief van Bert Hellinger 9. Dank 10. Voorwoord 11. Inleiding 15. Van theorie... De ontwikkeling van 17

Ten geleide: een brief van Bert Hellinger 9. Dank 10. Voorwoord 11. Inleiding 15. Van theorie... De ontwikkeling van 17 Ten geleide: een brief van Bert Hellinger 9 Dank 10 Voorwoord 11 Inleiding 15 Van theorie... De ontwikkeling van 17 Wat is een opstelling? 20 Opstellingen in individuele setting of in een groep? 23 Voordelen

Nadere informatie

De oplossingsgerichte benadering

De oplossingsgerichte benadering Inhoud Inleiding 19 Leeswijzer 21 Deel I De oplossingsgerichte benadering 1 Principes van oplossingsgericht begeleiden 27 Inleiding 27 1.1 De oplossingsgerichte benadering in het onderwijs 28 1.2 De basisprincipes

Nadere informatie

Herstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010

Herstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Herstel en Balans De rol van de psycholoog Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Kanker zet je leven op zijn kop 1 Kanker, gevolgen voor de patiënt Heftige emoties. Verlies van controle

Nadere informatie

Interpersoonlijke psychotherapie

Interpersoonlijke psychotherapie Interpersoonlijke psychotherapie in een groep een behandelprotocol voor depressie Dina Snippe, Opleider-supervisor IPT en groepspsychotherapie Cora Versteeg, supervisor IPT en groepspsychotherapeut i.o.

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. Slotwoord van de auteur 75. Bijlage: De irritatiemanagementtraining (imt) 77. Literatuur 89 Over de auteur 91

Inhoud. Inleiding 9. Slotwoord van de auteur 75. Bijlage: De irritatiemanagementtraining (imt) 77. Literatuur 89 Over de auteur 91 Inhoud Inleiding 9 1 Optimaal functioneren 13 2 Optimaal geestelijk functioneren 19 3 Optimaal emotioneel functioneren 44 4 Optimaal functioneren en je gedrag 56 5 Persoonlijk onderhoud 64 Slotwoord van

Nadere informatie

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Even voorstellen Arq Psychotrauma Expert Groep is een groep

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij autisme

Cognitieve gedragstherapie bij autisme Cognitieve gedragstherapie bij autisme Caroline Schuurman, gz-psycholoog Centrum Autisme Rivierduinen Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van autisme bij volwassenen Utrecht, 14 juni 2011 CGT bij autisme

Nadere informatie

COACHING VAN MENSEN MET ARBEIDSGERELATEERDE STRESSKLACHTEN. ISMA Lezing 2 oktober 2006 Jaap Ozinga

COACHING VAN MENSEN MET ARBEIDSGERELATEERDE STRESSKLACHTEN. ISMA Lezing 2 oktober 2006 Jaap Ozinga COACHING VAN MENSEN MET ARBEIDSGERELATEERDE STRESSKLACHTEN ISMA Lezing 2 oktober 2006 Jaap Ozinga Voorbeeld 1: Medewerker 46 jaar, v.a. 18 jaar meegegroeid in de organisatie. 10 jaar geleden burnout. Nu

Nadere informatie

RET...Wat is het? Iedereen heeft wel eens last van zichzelf. Zit zichzelf in de weg, of baalt ervan dat hij dingen niet anders heeft gedaan.

RET...Wat is het? Iedereen heeft wel eens last van zichzelf. Zit zichzelf in de weg, of baalt ervan dat hij dingen niet anders heeft gedaan. Rationele Effectiviteits Training (RET) "Niet de dingen zelf maken de mensen van streek, maar hun gedachten erover." - Epictetus (filosoof, 55-135 n. Chr.) Wat is RET? De Rationele Effectiviteits Training

Nadere informatie

De kracht van Houd me Vast. Pieter Dingemanse en Karin Wagenaar NVRG 20 september, 2013

De kracht van Houd me Vast. Pieter Dingemanse en Karin Wagenaar NVRG 20 september, 2013 De kracht van Houd me Vast Pieter Dingemanse en Karin Wagenaar NVRG 20 september, 2013 Ervaring met Houd me vast : een echtpaar Wat is Houd me vast? Programma van 8 x 2 uur. Heldere structuur EFT proces

Nadere informatie

Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR?

Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR? Behandeling na seksueel trauma bij kinderen: STEPS, TF-CBT of EMDR? Renee Beer, klinisch psycholoog, Traumacentrum De Bascule Iva Bicanic, klinisch psycholoog i.o., Landelijk Psychotraumacentrum UMC Utrecht

Nadere informatie

WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water

WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water Anja van Onna & Carine Kappeyne van de Coppello Ingeborg Douwes Centrum, Amsterdam Inhoud: Ongeveer 24% volwassen kankerpatiënten hebben schoolgaande

Nadere informatie

Interpersoonlijke psychotherapie

Interpersoonlijke psychotherapie Interpersoonlijke psychotherapie in een ambulante groep een behandelprotocol voor depressie Dina Snippe, psychotherapeut Opleider-supervisor NVGP en NVIPT De genezing van de krekel Geacht somber gevoel,

Nadere informatie

Psychotherapie. brochure. Praktijk de Cocon

Psychotherapie. brochure. Praktijk de Cocon brochure Praktijk de Cocon Psychotherapie Brochure Psychotherapie helpt je af te rekenen met vervelende gevoelens, storende gedachten, sociale problemen, terugkerende problemen waar je veel last van hebt.

Nadere informatie

Beeldende therapie groep voor persoonlijkheidsproblematiek

Beeldende therapie groep voor persoonlijkheidsproblematiek Productbeschrijving Beeldende therapie groep voor persoonlijkheidsproblematiek Dialectische gedragstherapie en schemagerichte therapie als basis voor beeldende therapie suzanne haeyen zorgprogramma werkwijze

Nadere informatie

OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator

OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator OBSERVATIEFOCUS Oordeel observator. Structuur gesprek 6. Specifieke modellen. Non-verbale. Informeren. Emoties hanteren. Verbale Geef een globaal oordeel over elke dimensie op een -puntenschaal waarbij

Nadere informatie

HET RAAMWERK VAN DE TRAINING

HET RAAMWERK VAN DE TRAINING HET RAAMWERK VAN DE TRAINING Omdat faalangst een conflict veroorzaakt tussen gevoelens, gedrag en gedachten, bestaat dit programma uit drie clusters van aan te leren vaardigheden in deze drie verschillende

Nadere informatie

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen Het begrip Talent zegt vooral iets over de capaciteiten van een leerling. Sommige leerlingen hebben meer talent dan anderen.

Nadere informatie

Nicolette Martel, Bascule Manon Mostert Uijterwijk, Virenze Mariken Braber, GGZ-Centraal en Het Lindehuis

Nicolette Martel, Bascule Manon Mostert Uijterwijk, Virenze Mariken Braber, GGZ-Centraal en Het Lindehuis é Nicolette Martel, Bascule Manon Mostert Uijterwijk, Virenze Mariken Braber, GGZ-Centraal en Het Lindehuis Theoretische basis Pope (1989): Zelfbeeld is de omschrijving die iemand geeft van zijn eigen

Nadere informatie

1 De RET in vogelvlucht

1 De RET in vogelvlucht 1 De RET in vogelvlucht Cognitieve therapie en training Waarom voelt iemand zich angstig? Omdat hij aan angstaanjagende dingen denkt. Waarom wordt iemand boos? Omdat hij denkt dat mensen zich aan zijn

Nadere informatie

Post-hbo cursus Coachen van zelfregulatie en zelfmanagement van de patiënt

Post-hbo cursus Coachen van zelfregulatie en zelfmanagement van de patiënt Post-hbo cursus Coachen van zelfregulatie en zelfmanagement van de patiënt de bewogen fysiotherapeut Geaccrediteerd door het KNGF Doel De post-hbo nascholingscursus Coachen van zelfregulatie en zelfmanagement

Nadere informatie

Voorwoord 1 3. Inleiding 1 5 Inhoud van het boek 20

Voorwoord 1 3. Inleiding 1 5 Inhoud van het boek 20 Inhoud Voorwoord 1 3 Inleiding 1 5 Inhoud van het boek 20 deel i achtergronden 23 1 Beeldende therapie 2 5 1.1 Definiëring van het begrip beeldende therapie 2 5 1.2 Geschiedenis van het beroep in Nederland

Nadere informatie

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2 Bijlage Romeo Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Romeo, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies December

Nadere informatie

Gedachtecontrole

Gedachtecontrole Gedachtecontrole Wat is het? Gedachtecontrole is een belangrijke component van de mentale training. Een sporter kan zich namelijk lichamelijk prima voelen, hij is ontspannen en heeft de juiste beelden.

Nadere informatie

Kritiek Voorval bespreking

Kritiek Voorval bespreking Kritiek Voorval bespreking Een deelnemer vertelt aan de groep een moeilijk voorval dat hem is overkomen. Het verhaal eindigt op het moment dat de deelnemer een beslissing moest nemen. Daarna analyseert

Nadere informatie

SESSIE 24: OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG

SESSIE 24: OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG SESSIE 24: OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG Voorstellen Omgaan met opvallend gedrag en het ontstaan Doelen en werkwijze Deelnemers en opbouw cursus Inhoudelijk Afsluiting VOORSTELLEN

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 9. Inleiding 11

Inhoud. Voorwoord 9. Inleiding 11 Inhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 Hoofdstuk 1 De therapeutische relatie: een kritische verkenning 15 1 Inleiding 15 2 De therapeutische relatie: wat moet er onder worden verstaan? 16 3 (Hoe) kan de kwaliteit

Nadere informatie

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen SAMENVATTING Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen klinische populaties, waaronder ook de Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD). Ook al wordt

Nadere informatie

Omgaan met stemmen horen. Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks

Omgaan met stemmen horen. Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks Omgaan met stemmen horen Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks Hoort stemmen horen bij de Psychiatrie? Ja? Nee? JA Want: Het betreffen vocale, audiatieve hallucinaties. 85 % van de Mensen met een dissociatieve

Nadere informatie

Mindfulness. Aandacht voor de waarde van mindfulness binnen de c.g.t. en positieve psychologie

Mindfulness. Aandacht voor de waarde van mindfulness binnen de c.g.t. en positieve psychologie Mindfulness Aandacht voor de waarde van mindfulness binnen de c.g.t. en positieve psychologie Jos de Munnink. Preventiefunctionaris, praktijkondersteuner huisartsen in de GGZ, mindfulnesstrainer en gespreksleider

Nadere informatie

Programma. 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen

Programma. 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen Programma 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen ADHD BIJ ADOLESCENTEN problemen EF/motivatie ADHD gedrag Adolescentie: Middelbare school Minder oudercontrole

Nadere informatie

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren PTSS - diagnostiek en behandeling drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren Opbouw Diagnose PTSS Prevalentiecijfers PTSS en arbeid Preventie van PTSS Behandeling

Nadere informatie

RET Gezond verstand als therapie

RET Gezond verstand als therapie RET Gezond verstand als therapie De Psychologische Bibliotheek geeft een helder antwoord op allerlei vragen op het gebied van de psychologie en is gericht op de patiënt en zijn omgeving. Ook professionals

Nadere informatie

Meer informatie MRS 0610-2

Meer informatie MRS 0610-2 Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie en angststoornissen. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren, verlatingsangst,

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 11. Deel 1 Basisbegrippen 19

Inhoud. Voorwoord 11. Deel 1 Basisbegrippen 19 Inhoud Voorwoord 11 Inleiding 13 1 Waar dit boek over gaat 13 2 Waar dit boek niet over gaat 14 3 Doelgroep 15 4 Opzet van het boek 15 Noten 16 Literatuur 17 Deel 1 Basisbegrippen 19 Hoofdstuk 1 Patiëntgericht

Nadere informatie

Huid en hersenen de actieve rol van de verpleegkundige

Huid en hersenen de actieve rol van de verpleegkundige Huid en hersenen de actieve rol van de verpleegkundige L I L I A N F I G E E S E N I O R V E R P L E E G K U N D I G E P O L I D E R M A T O L O G I E U M C / W K Z U T R E C H T Kwaliteit van leven Definitie

Nadere informatie

Roderik Bender Alice Zandbergen. RET in actie. Groepsoefeningen voor trainers en begeleiders. Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen

Roderik Bender Alice Zandbergen. RET in actie. Groepsoefeningen voor trainers en begeleiders. Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen Roderik Bender Alice Zandbergen RET in actie Groepsoefeningen voor trainers en begeleiders Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen 1 INLEIDING Dit boek is geschreven voor trainers, therapeuten en andere

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 7. Literatuur 129. Over de auteur Rationeel Emotieve Therapie in een notendop 11

Inhoud. Inleiding 7. Literatuur 129. Over de auteur Rationeel Emotieve Therapie in een notendop 11 Inhoud Inleiding 7 1 Rationeel Emotieve Therapie in een notendop 11 2 Rationeel Emotieve Therapie, de startfase 19 3 Rationeel Emotieve Therapie, de veranderingsfase 45 4 Rationeel Emotieve Therapie, de

Nadere informatie

Richtlijnen voor de eindpaper voor het VHYP-opleidingstraject psychotherapeutische behandelingen

Richtlijnen voor de eindpaper voor het VHYP-opleidingstraject psychotherapeutische behandelingen Richtlijnen voor de eindpaper voor het VHYP-opleidingstraject psychotherapeutische behandelingen Inleiding Aan het einde van de opleiding tot hypnosedeskundige psychotherapeutische interventies, wordt

Nadere informatie

(de casus Van Kooten, deel III) 179

(de casus Van Kooten, deel III) 179 Inhoud Inleiding 11 Hoofdstuk 1 Intensieve gezinsbegeleiding: doelen, doelgroep & filosofie 17 1.1 Inleiding 17 1.2 IGB, doelgroep en doelen 18 1.2.1 Ambulante gezinsbegeleiding 18 1.2.2 Gezinsbegeleiding

Nadere informatie

FEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. David-Jan Punt ID 256-4 Datum 27.08.2014.

FEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. David-Jan Punt ID 256-4 Datum 27.08.2014. FEEL-KJ Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren HTS Report ID 256-4 Datum 27.08.2014 Zelfrapportage FEEL-KJ Profielformulier 3 / 27 PROFIELFORMULIER Vragenlijst over emotieregulatie bij

Nadere informatie

WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP

WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP Evelien Spelten Monash Universiteit Australie We praten veel over het implementeren van interventies in de praktijk. We zijn het erover

Nadere informatie

Toepassing van mindfulness in het ziekenhuis

Toepassing van mindfulness in het ziekenhuis Toepassing van mindfulness in het ziekenhuis Een pleidooi voor kortdurende interventies met duurzaam effect Willem Fonteijn Medische Psychologie Catharina Ziekenhuis, Eindhoven Een vorm van cognitieve

Nadere informatie

Ten geleide 1. 2 Algemene aspecten van cognitieve therapie 31

Ten geleide 1. 2 Algemene aspecten van cognitieve therapie 31 Inhoud Ten geleide 1 1 Cognitieve verwerking en psychopathologie: theorie en onderzoek 3 Filip Raes, Merel Kindt, Arnoud Arntz 1.1 Inleiding 3 1.2 Cognitieve psychologie 4 1.3 Cognitieve theorie van psychopathologie:

Nadere informatie

Doorbreek je depressie

Doorbreek je depressie Doorbreek je depressie Doorbreek je depressie Werkboek voor de cliënt Drs. P.J. Molenaar Drs. F.J. Don Prof. dr. J. van den Bout Drs. F. Sterk Prof. dr. J. Dekker Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó

Nadere informatie

Evidence-Based Gedragsverandering

Evidence-Based Gedragsverandering Doorstroming en Rijgedrag Evidence-Based Gedragsverandering Gerjo Kok Universiteit Maastricht 18-11-2014, ANWB, Den Haag 1 Planning Gedragsverandering Doel Gedragsverandering Programma De moeilijkste veranderingen

Nadere informatie

Psychiatrie. De Stemmenpolikliniek

Psychiatrie. De Stemmenpolikliniek Psychiatrie De Stemmenpolikliniek Inhoud Inleiding 0 Stemmen horen 0 Klachten en symptomen 0 Oorzaken De behandeling 0 Doel 0 Voor wie 0 Tijdsduur 0 De inhoud van de behandeling 0 Coping-training 0 Psycho-educatie

Nadere informatie

SYMPOSIUM NAJAARSCONGRES VGCT 2009

SYMPOSIUM NAJAARSCONGRES VGCT 2009 SYMPOSIUM NAJAARSCONGRES VGCT 2009 Interactiegericht behandelen bij persoonlijkheidsstoornissen in relatie tot comorbide angst-, stemmings- en impulscontrolestoornissen - de protocollen voorbij door Adriaan

Nadere informatie

Richtlijnen Reflectieverslag SeeTrue ACT specialisatie

Richtlijnen Reflectieverslag SeeTrue ACT specialisatie Richtlijnen Reflectieverslag SeeTrue ACT specialisatie Je kunt het verslag mailen naar: lt@seetrue.nl Voor het ACT specialisatie traject wordt gevraagd een reflectieverslag van minimaal 1500 en maximaal

Nadere informatie

Inhoud. mindfulness. Opleidingen, cursussen, workshops

Inhoud. mindfulness. Opleidingen, cursussen, workshops Inhoud mindfulness Opleidingen, cursussen, workshops LES 1 WAT IS MINDFULNESS? Inleiding Uitleg bij de meegeleverde cd s Wat is mindfulness? Geschiedenis van mindfulness Segal, Williams en Teasdale Een

Nadere informatie

Puzzelen. Aad van den Hoogen, klinisch psycholoog / K&J. Werken met ernstig slechthorende. NVA verg

Puzzelen. Aad van den Hoogen, klinisch psycholoog / K&J. Werken met ernstig slechthorende. NVA verg Puzzelen Aad van den Hoogen, klinisch psycholoog / K&J Werken met ernstig slechthorende jongeren binnen de GGZ NVA verg. 28 09 2007 Ontwikkelingsvraag voor jongeren Grote veranderingen op verschillende

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1 Zelf zorgen voor een gezond gevoelsleven 9

Inhoud. Deel 1 Zelf zorgen voor een gezond gevoelsleven 9 Inhoud Deel 1 Zelf zorgen voor een gezond gevoelsleven 9 1 Emotionele verantwoordelijkheid 11 2 Gevoelens analyseren 15 3 Adequate en inadequate gevoelens onderscheiden 19 4 Gevoelens veranderen 24 5 Gedachten

Nadere informatie

Narratieve Exposure Therapie

Narratieve Exposure Therapie Narratieve Exposure Therapie MANP jubileumcongres Patricia Strijk Even voorstellen Wat doet Stichting Centrum 45: Diagnostiek en behandeling complexe psychotraumaklachten VS-GGZ: Werkzaam op de polikliniek

Nadere informatie

Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer

Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer Inhoud Oefeningen Uitleg achtergrond en inhoud Vragen I Sta eens stil bij een moment in je jeugd dat je helemaal

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Wat is cognitieve gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie bestaat uit twee onderdelen; cognitieve therapie en gedragstherapie.

Nadere informatie

Het begeleide individuele spel (BiS) als onderdeel van gedragstherapeutische processen. copyright: Dipl.Päd. Silvia Höfer

Het begeleide individuele spel (BiS) als onderdeel van gedragstherapeutische processen. copyright: Dipl.Päd. Silvia Höfer Het begeleide individuele spel (BiS) als onderdeel van gedragstherapeutische processen copyright: Dipl.Päd. Silvia Höfer 1 Waar gaan we het over hebben? Speltheoretische en neurobiologische beginselen

Nadere informatie

Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen

Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen mensenkennis Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker Kinderen en jeugdigen De docente geeft duidelijk en methodisch les, vertaalt vanuit eigen ervaring complexe theorie naar praktijk. Nu zet ik

Nadere informatie

Bijlage Weet en beweeg

Bijlage Weet en beweeg Bijlage Weet en beweeg Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Weet en beweeg, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies

Nadere informatie

De overtuigingskracht van emoties bij het rechterlijk oordeel

De overtuigingskracht van emoties bij het rechterlijk oordeel De overtuigingskracht van emoties bij het rechterlijk oordeel Een theoretisch onderzoek PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Tilburg, op gezag van de rector magnificus

Nadere informatie

Individuele coaching en groepsbijeenkomsten. Volwassenen met AD(H)D

Individuele coaching en groepsbijeenkomsten. Volwassenen met AD(H)D Individuele coaching en groepsbijeenkomsten Volwassenen met AD(H)D Behandeling en coaching Psycho-educatie cliënt en partner Staken alcohol en/of drugs Medicatie Coaching individueel Coaching in de groep

Nadere informatie

Leerlingen in verleiding en in conflict

Leerlingen in verleiding en in conflict Leerlingen in verleiding en in conflict Agressiviteit, seksualiteit, middelengebruik en conflicten op school beheersen de media. De vraag hoe hier mee om te gaan, houdt de samenleving en de politiek bezig.

Nadere informatie

Stel je eigen Toolkit samen en vul hem aan! Je kunt elk moment nieuwe middelen kiezen uit de Toolkit van GRAS. Kijk daarvoor op de site: www.gras.

Stel je eigen Toolkit samen en vul hem aan! Je kunt elk moment nieuwe middelen kiezen uit de Toolkit van GRAS. Kijk daarvoor op de site: www.gras. Inleiding Toolkit Om effectief te communiceren worden in trainingen veel verschillende modellen aangeboden. Je ziet dan soms door de bomen het bos niet meer. GRAS heeft voor jou een aantal communicatie-hulpmiddelen

Nadere informatie

Het belang van (ondersteuning van) communicatie bij personen met een verstandelijke handicap

Het belang van (ondersteuning van) communicatie bij personen met een verstandelijke handicap Het belang van (ondersteuning van) communicatie bij personen met een verstandelijke handicap Prof. dr. Bea Maes, Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek, K.U.Leuven 1. Centrale rol van taal en communicatie

Nadere informatie

Inhoud Inleiding DEEL 1 THEORIE 23

Inhoud Inleiding DEEL 1 THEORIE 23 Inhoud Inleiding 1 Waar dit boek over gaat 17 2 Waar dit boek niet over gaat 18 3 Een patiëntgerichte attitude 19 4 Doelgroep 20 5 Opzet van het boek en leeswijzer 20 Noten 21 Dank 21 Literatuur 22 DEEL

Nadere informatie

communicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren, besef het! (er is geen nooduitgang)

communicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren, besef het! (er is geen nooduitgang) Workshop Taal, veel meer dan praten. Koolhof Coaching en Training Over de complexiteit van communicatie Onderwerp: Uitgangspunt: communicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren,

Nadere informatie

Workshop NET: Narratieve Exposure Therapie. Ruud Jongedijk & Gerdie Eiting

Workshop NET: Narratieve Exposure Therapie. Ruud Jongedijk & Gerdie Eiting Workshop NET: Narratieve Exposure Therapie Ruud Jongedijk & Gerdie Eiting Wie werkt er met: Imaginaire Exposure? EMDR? CGT voor PTSS? BEPP? NET? Overige? Ruud Jongedijk - Narratieve Exposure Therapie -

Nadere informatie

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli NAH-poli Heliomare en E-mental health Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli Opzet workshop Wat doet de NAH-poli Heliomare? E-mental health: waarom en hoe? Ervaringen patiënten Ervaringen

Nadere informatie

Informatie voor supervisanten

Informatie voor supervisanten Informatie voor supervisanten Met dit document willen we je meer kennis en inzichten geven over het volgen van supervisie vanuit de PgD. Aan bod komt: 1. Wat is supervisie? 2. Vormen van supervisie? 3.

Nadere informatie

BeMind studie: Mindfulness bij kanker

BeMind studie: Mindfulness bij kanker BeMind studie: Mindfulness bij kanker Een vergelijking tussen online en face to face mindfulness versus standaardzorg Prof. Dr. A.E.M. Speckens, Radboud UMC en Dr. M. van der Lee, Helen Dowling Instituut

Nadere informatie

Gedragsactivatie Effectieve cognitieve gedragstherapie bij depressie. Katelijne Robbertz klinisch psycholoog/psychotherapeut

Gedragsactivatie Effectieve cognitieve gedragstherapie bij depressie. Katelijne Robbertz klinisch psycholoog/psychotherapeut Gedragsactivatie Effectieve cognitieve gedragstherapie bij depressie Katelijne Robbertz klinisch psycholoog/psychotherapeut Wat is het? Een therapievorm die de patiënt met depressie leert om een koppeling

Nadere informatie

Accreditatie supervisorencursus Versie Toetsingscriteria supervisorencursus

Accreditatie supervisorencursus Versie Toetsingscriteria supervisorencursus Accreditatie supervisorencursus Versie 22-02-2016 Een belangrijke voorwaarde voor inschrijving in het NVP-supervisorenregister is het met succes afgerond hebben van een supervisieopleiding (geaccrediteerd

Nadere informatie

Iedereen is anders: de invloed van persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten

Iedereen is anders: de invloed van persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten Iedereen is anders: de invloed van persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten Geprikkeld brein 19 okt. 2016, Swalmen Dept P&N, MHeNS, FHML Dept NP&PP, FPN Kent u haar? Kent u haar? Marlou

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch)

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) 159 Ouders spelen een cruciale rol in het ondersteunen van participatie van kinderen [1]. Participatie, door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als

Nadere informatie

Uit de knoop. Rationeel-emotieve therapie en andere cognitieve gedragstherapieën bij kinderen en adolescenten

Uit de knoop. Rationeel-emotieve therapie en andere cognitieve gedragstherapieën bij kinderen en adolescenten Uit de knoop Rationeel-emotieve therapie en andere cognitieve gedragstherapieën bij kinderen en adolescenten Uit de knoop Rationeel-emotieve therapie en andere cognitieve gedragstherapieën bij kinderen

Nadere informatie

Train-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA

Train-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA Train-the-Trainer: agressiebeheersing D-na voor ICOBA Vandaag INHOUD? Verschillende lagen Het CLIA-competence-model (prof. Decorte) Men dient te beschikken over domeinspecifieke kennis en vaardigheden

Nadere informatie

Op weg naar meer kennis over wat werkt voor multiprobleemgezinnen (MPG) MSc L. (Loraine) Visscher, Universitair Medisch Centrum Groningen

Op weg naar meer kennis over wat werkt voor multiprobleemgezinnen (MPG) MSc L. (Loraine) Visscher, Universitair Medisch Centrum Groningen Op weg naar meer kennis over wat werkt voor multiprobleemgezinnen (MPG) MSc L. (Loraine) Visscher, Universitair Medisch Centrum Groningen Consortium ZOP&MPG Aanleiding In de Databank Effectieve Interventies

Nadere informatie

A. Algemeen. B. Functioneel. C. Schools. D. Tips. E. Interventie

A. Algemeen. B. Functioneel. C. Schools. D. Tips. E. Interventie kinesitherapie A. Algemeen B. Functioneel C. Schools D. Tips E. Interventie A. Algemeen Grof motorisch bewegen vertrekt vanuit het eigen lichaam, maar vraagt ook heel wat organisatie in ruimte en tijd

Nadere informatie

VERMOEIDHEID na een CVA

VERMOEIDHEID na een CVA Vermoeidheidsrichtlijn in CVA-richtlijn 2 voorbeelden na een CVA De richtlijn Vermoeidheid in de praktijk Ernst Evenhuis & Isaline Eijssen Werk, p 100 Effectieve behandelmethoden voor het omgaan met de

Nadere informatie

Geheugenkliniek: Behandeling

Geheugenkliniek: Behandeling Als zorgverlener willen we graag helpen; tegemoet komen en adviezen aanreiken. We wensen de patiënt en zijn omgeving dan ook met dit document te informeren over de mogelijke behandelingen die plaatsvinden

Nadere informatie

Belemmerende gedachten vervangen door helpende

Belemmerende gedachten vervangen door helpende Belemmerende gedachten vervangen door helpende 1 Inleiding We beginnen met een voorbeeld: Gebeurtenis of situatie: Je vraagt je collega om je te helpen bij een klus, die over een uur klaar moet zijn. Je

Nadere informatie

Bijlage 1. Tabel 1. Doelenboom

Bijlage 1. Tabel 1. Doelenboom Bijlage 1 Tabel 1. Doelenboom Overkoepelend doel: 1. Een afname van het risico op een klinische depressieve stoornis (volgens de DSM-IV) door afname van bestaande subklinische of klinische depressieve

Nadere informatie

Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking

Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Doelgroep s Heeren Loo, Almere: Alle leeftijden: kinderen, jongeren & volwassenen (0 100 jaar) Alle niveaus van verstandelijke

Nadere informatie