Intermitterende katheterisatie bij kinderen De blaas op vaste tijden legen met behulp van een katheter

Transcriptie

1 Intermitterende katheterisatie bij kinderen De blaas op vaste tijden legen met behulp van een katheter PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Vrouw Moeder Kind-centrum

2 Intermitterende katheterisatie bij kinderen Uw kind heeft een probleem met het leegplassen van de blaas. Dit kan schadelijk zijn voor de blaas en/of de nieren. Om ervoor te zorgen dat de blaas goed leeg kan raken, starten u en uw kind met het aanleren van het leegmaken van de blaas. Dit gebeurt met behulp van een slangetje, een katheter. In deze folder leest u hoe het aanleren van katheteriseren in zijn werk gaat. Het aanleren zelf gebeurt op de polikliniek kindergeneeskunde, door de kindercontinentieverpleegkundige en de incontinentieverpleegkundige volwassenenzorg. Zij leggen de gang van zaken uit en leren de handeling stap voor stap aan. De eerste afspraak op de polikliniek duurt een uur. Afhankelijk van de vorderingen worden er meer afspraken gepland, zowel telefonisch als op de polikliniek. Katheteriseren Katheteriseren is het leegmaken van de blaas door middel van een dun slangetje. Dit slangetje moet zo schoon mogelijk worden ingebracht via de plasbuis. De behandelend arts bepaalt hoeveel keer per dag er moet worden gekatheteriseerd. De techniek is veilig en eenvoudig. Katheteriseren doet geen pijn, maar kan raar aanvoelen. De eerste paar keren kan het een branderig gevoel geven, omdat het slijmvlies is geïrriteerd. Dit gaat vanzelf weer over. Materiaal Katheteriseren wordt gedaan met een eenmalige katheter; deze wordt na een keer gebruiken weggegooid. Een eenmalige katheter is gemaakt van PVC of polyurethaan. Het heeft een coating of gel, die ervoor zorgt dat de katheter glad is en makkelijk kan worden ingebracht. De behandelend arts bepaalt de maat van de katheter. 1

3 Hygiëne Het is erg belangrijk dat er zo schoon mogelijk gewerkt wordt bij het katheteriseren. Dit betekent: goed handen wassen voor én na het katheteriseren; eventueel desinfecterende handzeep gebruiken; altijd een schone katheter gebruiken! Houding en handeling: bij meisjes Katheteriseren kan zowel zittend op het toilet, staand op het toilet als liggend op bed of een behandeltafel gedaan worden. Bij meisjes en vrouwen is de plasbuis recht. De uitgang van de plasbuis ligt tussen de clitoris en de vagina, het ziet eruit als een driehoekje. Het katheteriseren zal makkelijker gaan als uw dochter haar lichaam goed kent. Met behulp van een spiegeltje kunt u haar helpen het plasgaatje te vinden. Werkwijze bij meisjes Zet alle benodigde spullen klaar, en zorg dat de gladde katheter klaar hangt voor gebruik (plakker op het zakje verwijderen en bevestigen aan de muur). Trek de broek en onderbroek uit of doe deze naar beneden. Voor het katheteriseren moet het plasgaatje worden schoongemaakt met een nat washandje, doekje of wattenschijfje. Dit moet van boven naar beneden en van voor naar achter. Was de handen. Haal de katheter uit de verpakking en pak deze met een hand vast, als een potlood. U of uw dochter spreidt met de ander hand de schaamlippen en zoekt het plasgaatje. Als oriëntatiepunt kan uw dochter een vinger onder het plasgaatje (bovenaan de vaginaopening) leggen. De katheter kan nu in één glijdende beweging via het plasgaatje in de blaas worden gebracht. Als er urine komt, moet de katheter nog iets verder worden ingebracht. U weet dan zeker dat de katheter in de blaas zit. 2

4 Als de katheter per ongeluk in de vagina wordt ingebracht, is dat niet erg. Als u de katheter dan eerst afspoelt, kan hij nog een keer worden gebruikt voor het plasgaatje. Als er geen urine meer komt, mag de katheter stapsgewijs worden verwijderd. Er kunnen nog kleine beetjes urine komen tijdens het verwijderen. Hierna kunt u de katheter weggooien. Na het katheteriseren handen wassen. Houding en handeling: bij jongens Bij jongens en mannen is de plasbuis langer dan bij meisjes. Bovendien passeert hij de prostaat. Werkwijze bij jongens Zet alle benodigde spullen klaar, en zorg dat de gladde katheter klaar hangt voor gebruik (plakker op het zakje verwijderen en bevestigen aan de muur). Trek broek en onderbroek uit of doe deze naar beneden. Voor het katheteriseren moet het plasgaatje worden schoongemaakt met een nat washandje of doekje. Schuif hierbij de voorhuid voorzichtig naar achteren. Was de handen. Haal de katheter uit de verpakking en pak deze met een hand vast, als een potlood. U of uw zoon pakt met de andere hand de penis vast in gestrekte positie, waardoor de katheter makkelijk kan worden ingebracht. Als de katheter bij de kringspier komt, kan dit een onaangenaam gevoel geven. Laat uw zoon even zuchten en strek eventueel de penis richting de buik, de katheter kan dan in de blaas worden gebracht. Als er urine komt, richt u of uw zoon de penis naar beneden en moet de katheter nog iets verder worden ingebracht. U weet dan zeker dat u in de blaas zit. Als er geen urine meer komt, mag de katheter stapsgewijs worden verwijderd. Er kunnen nog kleine beetjes urine komen tijdens het verwijderen. Hierna kunt u de katheter weggooien. Na het katheteriseren handen wassen. 3

5 Heeft u vragen? Heeft u problemen met het katheteriseren of heeft u vragen, dan kunt u altijd contact opnemen met de kinderarts of met de kindercontinentieverpleegkundige. Uw kinderarts is: Uw kindercontinentieverpleegkundige is:.. De katheter die gebruikt gaat worden is:... De firma die de producten gaat leveren is: Het telefoonnummer van de polikliniek kindergeneeskunde (bereikbaar op werkdagen) is (040)

6 Máxima Medisch Centrum Locatie Eindhoven: Locatie Veldhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 de Run 4600 Postbus Postbus PD Eindhoven 5500 MB Veldhoven De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of behandelaar. MMC _04_11