Cardiologie. Endocarditis profylaxe. De vakgroep cardiologie volgt de richtlijn van de Nederlandse Hartstichting versie 2008.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Cardiologie. Endocarditis profylaxe. De vakgroep cardiologie volgt de richtlijn van de Nederlandse Hartstichting versie 2008."

Transcriptie

1 Cardiologie Maak uw keuze in de rechter kolom Endocarditis profylaxe De vakgroep cardiologie volgt de richtlijn van de Nederlandse Hartstichting versie Samenvattend: Alleen nog profylaxe bij 1. Patiënten die eerder een endocarditis hebben doorgemaakt 2. Patiënten met een hartklepprothese (inclusief bioprothese, allograft en conduit) Daarnaast is er nog een groep patiënten met congenitale hartafwijkingen. Hierbij wordt in de brief vermeld of het al dan niet geven van profylaxe geïndiceerd is. Belangrijk is dat niet geopereerde shunts, bicuspide aortakleppen en coarctaties geen profylaxe nodig hebben.

2 Voor de volledige versie klik hier ICD of pacemaker in de laatste levensfase Klik hier voor de patiënten brochure Klik hier voor de richtlijn NVVC Algemeen Verzoek van de patiënt Naderend levenseinde Het verzoek van een patiënt om de pacemaker/icd uit te zetten of het naderend overlijden van een patiënt met pacemaker/icd kan diverse vragen oproepen. Het betreft vragen over procedure, gevolgen en ethische dilemma s. De gehele richtlijn over dit onderwerp van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie is hier te lezen Elke wilsbekwame patiënt heeft het recht om een behandeling te weigeren ( artikel 11 grondwet). In het verlengde hiervan is de redenatie dat een patiënt ten alle tijden mag beslissen de ICD/pacemakerbehandeling te beëindigen correct. Indien de patiënt volledig pacemaker afhankelijk is kan het stoppen van de pacemaker direct tot de dood leiden of de patiënt kan acuut onwel worden. Het uitprogrammeren kan een bijzonder onaangename ervaring zijn voor de patiënt en er zal op geanticipeerd moeten worden door bijvoorbeeld adequate sedatie vooraf in te zetten. Indien hij niet volledig afhankelijk is van de pacemaker kan het uitzetten leiden tot een toename of het ontstaan van cardiale klachten. Van groot belang is dat de behandelend artsen ( huisarts/cardioloog) met de patiënt de gevolgen van het uitzetten van de pacemaker bespreken en samen met de patiënt kijken hoe een comfortabel levenseinde kan worden bewerkstelligd bij wens tot overlijden. Een functionerende ICD kan het overlijdensproces verstoren door het afgeven van shocks. Vanwege dit ongewenste effect dient de ICD tijdig gedeactiveerd te worden. Deactivering geeft geen toename van cardiale klachten. Een pacemaker verstoort het overlijdensproces niet. Een functionerende pacemaker kan van belang zijn voor het comfort van de stervende patiënt. Deactivering van een pacemaker is dus niet wenselijk.

3 Patiënten informatie Wet toets levens beëindiging ( euthanasiewet) Niet - reanimatiewens Wie beslist? Communicatie in palliatieve en terminale fase Reguliere procedure Patiënt wordt reeds bij plaatsing van de ICD geïnformeerd over de implicaties rond de laatste levensfase. De patientenfolder is hier te vinden. Het uitzetten van een pacemaker of ICD komt overeen met het staken van een behandeling en valt niet onder de euthanasiewet. Bij een reanimatie ontstaat schade aan geestelijk en lichamelijk functioneren onder andere door de tijd die het duurt tot herstel van ritme. Bij een ICD shock kan vervolgschade vaak voorkomen worden. Een patiënt kan een wens tot niet reanimeren hebben uit angst voor optredende schade. Aangezien dit niet hoeft op te treden bij een ICD shock kan de patiënt een niet reanimatie wens hebben en tevens kiezen de ICD in werking te laten. Een niet reanimatiewens kan dus goed verenigbaar zijn met de wens de ICD shock te behouden. Indien herstel van ritme medisch zinloos is De arts: uitgangspunt is consensus tussen behandelaars en patiënt. Indien herstel van ritme niet medisch zinloos is De wilsbekwame patiënt of bij wilsonbekwaamheid de wettelijke vertegenwoordiger. In onderstaande tabel 1 wordt globaal weergegeven wie wanneer het gesprek voert over de implicaties van een ICD voor de laatste levensfase. In de palliatieve fase is het meestal de huisarts die het gesprek met de patiënt voert over wensen t.a.v. niet reanimeren, euthanasie, terminale sedatie. Hier past ook het gesprek over het al dan niet uitzetten van de ICD bij. Dit gesprek kan ook door andere behandelaars gevoerd worden bv de cardioloog of oncoloog. Indien de cardioloog of oncoloog gesproken heeft met de patiënt over al dan niet deactiveren ICD vermeldt hij de uitkomst van het gesprek hierover in de brief naar de huisarts. Indien in de palliatieve fase gekozen wordt voor deactivatie kan de reguliere procedure in het ziekenhuis geschieden. Deactivatie in deze fase voorkomt een noodprocedure in de terminale fase. Indien in de terminale fase gekozen wordt voor deactivatie kan de huisarts de noodprocedure thuis aanvragen door te overleggen met de dienstdoende cardioloog. Deactivatie wordt door de cardioloog geregeld. De cardioloog informeert de huisarts over de procedure en legt het vast in het dossier. De ICD wordt in het ziekenhuis gedeactiveerd.

4 Noodprocedure Uiterste nood procedure Overleg Indien in de terminale fase deactivatie van een ICD gewenst is belt de huisarts met de dienstdoende cardioloog. De technicus bezoekt de patiënt thuis om de procedure uit te voeren. In uiterste nood ( zeer snelle achteruitgang) is het mogelijk de shockfunctie te deactiveren middels een speciale magneet. Deze oplossing wordt als minst gewenste optie gezien. De ambulances van AAD Oost hebben beschikking over een geschikte magneet. Bij vragen over deactivatie van pacemakers en ICD kan de huisarts ten alle tijden overleggen met behandelend cardioloog via telefoonnummer of buiten kantooruren met de dienstdoende cardioloog via Algemene vragen kan de huisarts stellen via cardiologen@mst.nl Tabel 1: Uit richtlijn NVVC: Communicatie over gevolgen ICD/Pacemaker in de laatste levensfase Samengesteld op basis van richtlijn NVVC In overleg met J. van Opstal, cardioloog en A. van Kempen, huisarts maart 2014

5 Troponinetest bij verdenking Acuut Coronair Syndroom Algemeen Het begrip acuut coronair syndroom omvat zowel het acute myocardinfarct als instabiele angina pectoris. Bij een vermoeden van een myocardinfarct zal de patiënt over het algemeen met spoed worden verwezen naar het ziekenhuis. Aanvullende diagnostiek kan leiden tot een ongewenst doktersdelay. Deze werkafspraak beschrijft de indicaties wanneer door de huisarts, met in acht neming van bovenstaande, toch gekozen kan worden voor het bepalen van de troponine en op welke wijze dit georganiseerd is. Zowel de CK- MB als troponinetests zijn voor dit doel geschikt. Troponine is eerder positief en blijft langer positief. Daarom wordt aan deze test de voorkeur gegeven. Uitgangspunten Rationeel aanvragen van laboratoriumdiagnostiek LESA NHG 2012 NHG standaard Acuut Coronair Syndroom M80 Achtergrondinformatie bij bepalingen Troponine- CK- MB Drie tot negen uur na het optreden van het infarct zijn de waarden van troponine en CK- MB verhoogd. In de eerste zes uur na het begin van de klachten is de sensitiviteit van de tests nog onvoldoende, maar na twaalf uur is de sensitiviteit zeer hoog. De CK- MB- waarden normaliseren weer na twee à drie dagen; de troponine blijven enkele dagen langer verhoogd. Seriële metingen verhogen de betrouwbaarheid en worden op hartbewakingsafdelingen uitgevoerd. De specificiteit en sensitiviteit van CK- MB zijn, mits gemeten > 9 uur na het begin van het infarct, respectievelijk 98 en 99%. De getallen voor troponine liggen (6-12 uur na het begin van het infarct) in dezelfde orde van grootte of mogelijk hoger specificiteit 99% en sensitiviteit 99%. Stof Eerste verhoging (uren) Piek (uren) Herstel (dagen) CK- MB Troponine

6 Point of Care testen Indicaties Deze testen hebben tot op heden een onvoldoende betrouwbaarheid om in te zetten in de huisartsenpraktijk. Bij het aanvragen van een troponinetest weegt de huisarts zorgvuldig de implicaties van eventuele doktersdelay af. De huisarts kan besluiten een aanvraag voor tropine doen in de volgende situaties: Ter uitsluiting van een infarct bij een op klinische gronden zeer gering vermoeden Er is geen wens tot opname van de patiënt wegens bv ernstige co morbiditeit of leeftijd maar de diagnose is gewenst Bij klachtenvrije patiënten die zich na 24 uur maar binnen 5 dagen melden met een episode verdacht voor een ACS ter ondersteuning van de diagnostiek Verantwoordelijkheid Huisarts Medisch Laboratorium Oost Nederland (Medlon) Vraagt de troponinetest aan en spreekt met de patiënt af op welke wijze de patiënt de uitslag verneemt. De huisarts vermeldt bij voorkeur zijn/haar mobiele telefoonnummer op het aanvraagformulier om de uitslag van Medlon te vernemen. De eigen huisarts neemt na het vernemen van de uitslag zelf,indien noodzakelijk, actie. Verricht de troponinetest op de dag van aanvraag. De laboratoriummedewerker belt dezelfde dag de uitslag van de aangevraagde test door aan de huisarts die de aanvraag heeft gedaan. Verdere informatie omtrent spoedaanvragen kunt u hier lezen

7 Samengesteld maart 2013; L.Wagenaar, cardioloog, C.Doelman, klinisch chemicus, A van Kempen, huisarts. Besproken op WDH nascholing 21 maart 2013

ICD en pacemaker in de laatste levensfase: wat betekent dat voor de praktijk? Willem Agema, cardioloog JBZ

ICD en pacemaker in de laatste levensfase: wat betekent dat voor de praktijk? Willem Agema, cardioloog JBZ ICD en pacemaker in de laatste levensfase: wat betekent dat voor de praktijk? Willem Agema, cardioloog JBZ Cardiale devices in Nederland + Pacemakers: 80.000 + ICD: 30.000 + Na een reanimatie i.v.m. hartstilstand

Nadere informatie

Programma. Pijn op de borst Hartkloppingen AF en Nieuwe behandelmethodes

Programma. Pijn op de borst Hartkloppingen AF en Nieuwe behandelmethodes Acute cardiologie Lodewijk Wagenaar, cardioloog Jurren van Opstal, cardioloog Cees Doelman, klinisch chemicus Anja van Kempen, huisarts Mirella Nijmeijer, huisarts Programma Pijn op de borst Hartkloppingen

Nadere informatie

Spoedonderzoek Medlon

Spoedonderzoek Medlon Spoedonderzoek Medlon Algemeen Spoedonderzoek Overleg Het klinisch laboratorium in het MST maakt deel uit van Medlon. Medlon verricht uniforme medische diagnostiek in de gehele regio Twente voor de eerste

Nadere informatie

Hij draagt in deze hoedanigheid zorg voor:

Hij draagt in deze hoedanigheid zorg voor: Inleiding Patiënten worden in het ziekenhuis regelmatig door meerdere medisch specialisten tegelijk behandeld. In het verleden is verschillende malen geconstateerd dat de onderlinge verantwoordelijkheden

Nadere informatie

Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak. Kern: risicofactoren en gemiste diagnose acuut coronair lijden

Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak. Kern: risicofactoren en gemiste diagnose acuut coronair lijden Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak Kern: risicofactoren en gemiste diagnose acuut coronair lijden Uit de onderstaande casus blijkt weer eens hoe belangrijk het is om als huisarts

Nadere informatie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Zorg en behandeling rondom het levenseinde Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Inleiding In deze folder kunt u het beleid van de Frankelandgroep

Nadere informatie

Informatie over euthanasie

Informatie over euthanasie Informatie over euthanasie Inleiding Euthanasie is een onderwerp waar mensen heel verschillend over kunnen denken. Wat u van euthanasie vindt, hangt onder meer af van uw (religieuze) achtergrond, opvoeding,

Nadere informatie

Richtlijn ICD/pacemaker in de laatste levensfase

Richtlijn ICD/pacemaker in de laatste levensfase Richtlijn ICD/pacemaker in de laatste levensfase INITIATIEF Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVvC) IN SAMENWERKING MET Nederlandse Internisten Vereniging (NIV) Vereniging van specialisten in ouderengeneeskunde

Nadere informatie

ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE

ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE 1. INLEIDING De beslissing nemen om te verhuizen naar een WZC is niet vanzelfsprekend. Vele zaken worden afgewogen vooraleer de beslissing valt. Dit ook voor wat het

Nadere informatie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Zorg en behandeling rondom het levenseinde Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Inleiding In deze folder kunt u de visie en het beleid van

Nadere informatie

Alleen geldig op printdatum

Alleen geldig op printdatum 1. DOEL Het waarborgen dat een besluit ten aanzien van het gedeeltelijk of geheel afzien van (verder) medisch handelen tijdig, met instemming van de patiënt of na instemming van diens wettelijke vertegenwoordiger

Nadere informatie

Pacemakers en ICD s in de late en de laatste levensfase

Pacemakers en ICD s in de late en de laatste levensfase Pacemakers en ICD s in de late en de laatste levensfase s-hertogenbosch, 7.2.2018 Alexander H. Maass Cardioloog, UMCG Disclosures Speaker s fees: Medtronic, LivaNova PM en ICD Zijn er richtlijnen? Kernpunten

Nadere informatie

Wat deze uitgangspunten betekenen voor behandeling en verzorging in de laatste levensfase, wordt in het navolgende omschreven.

Wat deze uitgangspunten betekenen voor behandeling en verzorging in de laatste levensfase, wordt in het navolgende omschreven. Medisch Beleid Medisch ethisch beleid De waardigheid van de mens en de kwaliteit van leven staan centraal in de zorg van De Blije Borgh. Zo ook in de zorg tijdens de laatste levensfase van onze bewoners

Nadere informatie

Richtlijn ICD/pacemaker in de laatste levensfase

Richtlijn ICD/pacemaker in de laatste levensfase Richtlijn ICD/pacemaker in de laatste levensfase INITIATIEF Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVvC) IN SAMENWERKING MET Nederlandse Internisten Vereniging (NIV) Vereniging van specialisten in ouderengeneeskunde

Nadere informatie

Pacemaker en ICD bij het levenseinde

Pacemaker en ICD bij het levenseinde Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Pacemaker en ICD bij het levenseinde Dienst kwaliteit E-mail: kwaliteit@jessazh.be Tel: 011 30 81 11 Jessa Ziekenhuis

Nadere informatie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie

Zorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Zorg en behandeling rondom het levenseinde Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Inleiding In deze folder leest u de visie en het beleid van

Nadere informatie

Samenvatting. Beleid en richtlijnen ten aanzien van beslissingen rond het levenseinde in Nederlandse zorginstellingen

Samenvatting. Beleid en richtlijnen ten aanzien van beslissingen rond het levenseinde in Nederlandse zorginstellingen Beleid en richtlijnen ten aanzien van beslissingen rond het levenseinde in Nederlandse zorginstellingen 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 196 Beleid en richtlijnen

Nadere informatie

Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand

Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand Prof.Dr. R.J.G. Peters Afdeling cardiologie Academisch Medisch Centrum Amsterdam Probleem patient komt onaangekondigd groot risico

Nadere informatie

POLIKLINIEK PIJN OP DE BORST

POLIKLINIEK PIJN OP DE BORST POLIKLINIEK PIJN OP DE BORST (POB) In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over de procedure op de polikliniek Pijn op de Borst van het Ruwaard van Putten Ziekenhuis.

Nadere informatie

Praten over behandelwensen en -grenzen. Informatie voor patiënten en familie over behandelbeperkingen

Praten over behandelwensen en -grenzen. Informatie voor patiënten en familie over behandelbeperkingen Praten over behandelwensen en -grenzen Informatie voor patiënten en familie over behandelbeperkingen Utrecht april 2019 Praten over behandelwensen en -grenzen Inleiding Bent u ziek of heeft u klachten?

Nadere informatie

Medische ethiek. Euthanasie

Medische ethiek. Euthanasie Medische ethiek Euthanasie Medische ethiek in het St. Anna Ziekenhuis Iedereen kan in een situatie terecht komen waarin een ingrijpende beslissing genomen moet worden. Om hierover goed met elkaar te kunnen

Nadere informatie

goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen

goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen IKNL, lid van coöperatie Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen Informatie voor mensen met hartfalen die palliatieve zorg krijgen of daar binnenkort voor in aanmerking

Nadere informatie

Ongeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen

Ongeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3

Nadere informatie

Algemeen. Euthanasie.

Algemeen. Euthanasie. Algemeen Euthanasie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG051 / Euthanasie / 09-11-2018 2 Euthanasie Artsen kunnen in bijzondere omstandigheden

Nadere informatie

Advanced care planning. Ketenzorg Arnhem

Advanced care planning. Ketenzorg Arnhem Advanced care planning Advance Care planning = Vroegtijdige zorg planning Continu proces van gesprekken over: Levensdoelen en wensen, hoe zorg daarbij past; Eventuele reanimatie; Opties voor palliatieve

Nadere informatie

Brochure. Medisch - ethische zaken

Brochure. Medisch - ethische zaken Brochure Medisch - ethische zaken Informatie vanuit Wittenbergzorg over medisch-ethische zaken In een veranderende maatschappij en een veranderend zorglandschap wil Wittenbergzorg kwalitatief hoogwaardige

Nadere informatie

Pastoraat Beslissingen rond het levenseinde

Pastoraat Beslissingen rond het levenseinde Pastoraat Beslissingen rond het levenseinde Inleiding Wie opgenomen wordt in het ziekenhuis, hoopt na de behandeling weer genezen te zijn en door te gaan met zijn of haar leven. Helaas verloopt een ziekte

Nadere informatie

Gefaseerde Tijdigheid

Gefaseerde Tijdigheid Gefaseerde Tijdigheid Marc Eyck, huisarts Gezondheidscentrum Neerbeek Consulent Palliatieve Zorg Hoofd Beleid NHG Belangenverstrengeling Geen Op tijd en proactief bespreken keuzes laatste levensfase Deze

Nadere informatie

Anticiperen op zorg rond het levenseinde. Brenda Ott, kaderhuisarts ouderengeneeskunde

Anticiperen op zorg rond het levenseinde. Brenda Ott, kaderhuisarts ouderengeneeskunde Anticiperen op zorg rond het levenseinde Brenda Ott, kaderhuisarts ouderengeneeskunde Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Advance Care Planning

Advance Care Planning Advance Care Planning 23 maart 2017 Gea Antonides, specialist ouderengeneeskunde, Beweging3.0 Marieke de Korte, praktijkverpleegkundige en coördinator zorgprogramma ouderenzorg HE Zorg Inhoud netwerkbijeenkomst

Nadere informatie

Beleid rondom het levenseinde

Beleid rondom het levenseinde Beleid rondom het levenseinde V1_2012 Inleiding Veel van onze cliënten zijn op vergevorderde leeftijd en dan komt het levenseinde dichterbij. Omdat veel cliënten binnen de muren van onze organisatie overlijden

Nadere informatie

De laatste levensfase. Hoe IJsselheem omgaat met een euthanasieverzoek

De laatste levensfase. Hoe IJsselheem omgaat met een euthanasieverzoek De laatste levensfase Hoe IJsselheem omgaat met een euthanasieverzoek In gesprek In de laatste levensfase krijgen mensen te maken met allerlei vragen. Misschien ziet u op tegen de pijn en benauwdheid die

Nadere informatie

COMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM???

COMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM??? Ik wil niet leven zoals een plant Als ik mijn familie niet meer ken, wil ik liever dood Ik wil niet afzien! Mijn broer denkt zus, en ik zo, wat moeten we nu doen? Hebben wij nu wel de juiste keuzes gemaakt?

Nadere informatie

ACP bij dementie. Eliane Perree, verpleegkundige Annemieke Wagemans, arts Expertisecentrum palliatieve zorg MUMC+

ACP bij dementie. Eliane Perree, verpleegkundige Annemieke Wagemans, arts Expertisecentrum palliatieve zorg MUMC+ ACP bij dementie Eliane Perree, verpleegkundige Annemieke Wagemans, arts Expertisecentrum palliatieve zorg MUMC+ Palliatieve zorg en dementie Zorg benoemen als palliatieve zorg resulteert in betere patiëntenzorg

Nadere informatie

PALLIATIEVE SEDATIE

PALLIATIEVE SEDATIE Ik heb er geen bezwaar tegen dat de mensen tijdens de voordracht naar hun horloge kijken, maar ik aanvaard niet dat ze met hun horloge beginnen te schudden om er zeker van te zijn dat het ding nog werkt.

Nadere informatie

Ethische vragen. Dick Willems. Medische ethiek / Huisartsgeneeskunde AMC

Ethische vragen. Dick Willems. Medische ethiek / Huisartsgeneeskunde AMC Ethische vragen Dick Willems Medische ethiek / Huisartsgeneeskunde AMC d.l.willems@amc willems@amc.uva.nl Voorbeelden van ethische vragen in de palliatieve zorg Toegankelijkheid van zorg Cognitieve problemen

Nadere informatie

High sensitive Troponin T, lust of last? Casuïsiek. Marianne Bootsma, cardioloog LUMC

High sensitive Troponin T, lust of last? Casuïsiek. Marianne Bootsma, cardioloog LUMC High sensitive Troponin T, lust of last? Casuïsiek Marianne Bootsma, cardioloog LUMC Inleiding Cardiaal troponine wordt ingezet bij de differentiaal diagnose van pijn op de borst. Myocardinfarct Acuut

Nadere informatie

Euthanasie en hulp bij zelfdoding vallen beiden onder de euthanasiewet.

Euthanasie en hulp bij zelfdoding vallen beiden onder de euthanasiewet. 00 Euthanasie 1 Inleiding Euthanasie of actieve levensbeëindiging is in dit ziekenhuis bespreekbaar en wordt serieus benaderd. Euthanasie is een onderwerp waar mensen heel verschillend over kunnen denken.

Nadere informatie

Grenzen van medisch handelen 1. Wat kán er medisch allemaal? 2. Mág alles wat medisch kan? 3. Móet alles wat mag?

Grenzen van medisch handelen 1. Wat kán er medisch allemaal? 2. Mág alles wat medisch kan? 3. Móet alles wat mag? Grenzen van e behandelingen Corinne Ellemeet (GroenLinks): Grenzen van 1. Wat kán er allemaal? 2. Mág alles wat kan? 3. Móet alles wat mag? Paul Lieverse, anesthesioloog en bestuurslid van CMF Nederland

Nadere informatie

Chronisch Atriumfibrilleren

Chronisch Atriumfibrilleren Chronisch Atriumfibrilleren Wanneer terugverwijzen naar de huisarts? Dr. C.J.H.J. Kirchhof, cardioloog Alrijne Zorggroep, Leiderdorp Disclosure potential conflicts of interest Geen Atriumfibrilleren 165

Nadere informatie

Tijdig spreken over het levenseinde

Tijdig spreken over het levenseinde Tijdig spreken over het levenseinde foto (c) Ben Biondina voor DNA-beeldbank op www.laatzeelandzien.nl Cliëntenbrochure van Goedleven foto (c) Jan Kooren voor DNA-beeldbank op www.laatzeelandzien.nl 1.

Nadere informatie

Wilsverklaringen vanuit de (huis)arts gezien. Els Roelofs kaderhuisarts palliatieve zorg

Wilsverklaringen vanuit de (huis)arts gezien. Els Roelofs kaderhuisarts palliatieve zorg Wilsverklaringen vanuit de (huis)arts gezien Els Roelofs kaderhuisarts palliatieve zorg Uitgebreide volmacht: Wie beslist namens een patiënt als deze dat zelf (tijdelijk) niet meer kan Voorkomen: Onder

Nadere informatie

PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE. Cor Spreeuwenberg

PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE. Cor Spreeuwenberg PRAKTISCHE VRAGEN OVER BESLISSINGEN ROND HET LEVENSEINDE Cor Spreeuwenberg HOE KOMT HET DAT OVER DIT SOORT BESLISSINGEN MEER WORDT GESPROKEN DAN VROEGER? vroeger dood door infectieziekten en ongevallen

Nadere informatie

Palliatieve zorg bij eindstadium van COPD. Mariska Koster, longarts, medisch adviseur

Palliatieve zorg bij eindstadium van COPD. Mariska Koster, longarts, medisch adviseur Palliatieve zorg bij eindstadium van COPD Mariska Koster, longarts, medisch adviseur Hadrianus zoals een zeeman die terugkeert naar de archipel, uit de nevelen de kustlijn ziet opdoemen, zo begin ik het

Nadere informatie

Zorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC

Zorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Zorg in de laatste levensfase Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Verschillen Nederland buitenland Palliatieve zorg is geen specialisme Palliatieve zorg is in principe

Nadere informatie

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,

Nadere informatie

Ethische kwesties. bij de Zorgboog. Behandeling en zelfbeschikking. Wat betekent dit voor u?

Ethische kwesties. bij de Zorgboog. Behandeling en zelfbeschikking. Wat betekent dit voor u? Ethische kwesties bij de Zorgboog In deze folder leest u over een aantal levensaspecten die een rol kunnen spelen bij uw behandeling, verzorging en verpleging binnen de Zorgboog. Het gaat hierbij om vragen

Nadere informatie

Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ

Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ 1 Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ 2 ACS wat doe ik als huisarts? Wat doet de cardioloog? Wanneer komt de patient weer terug? Welke afspraken hebben wij gemaakt? 3 Dhr Pieterse

Nadere informatie

Onderzoek naar bloedtest voor de diagnose beroerte

Onderzoek naar bloedtest voor de diagnose beroerte Onderzoek naar bloedtest voor de diagnose beroerte MicroRNA als biomarker voor acute beroerte Inleiding Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek. Meedoen

Nadere informatie

Overdrachtsdocument palliatieve zorg

Overdrachtsdocument palliatieve zorg Overdrachtsdocument palliatieve zorg Naam: Betreffende Geboortedatum: Datum van invullen: Ingevuld door (naam + functie): Datum van aanvullen: Aangevuld door (naam + functie): Voor invullers van het palliatief

Nadere informatie

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN?

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? CONCRETE ZORGPLANNING WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? 1 ZORGZAME ZORG OP MEERDERE DOMEINEN OMTRENT MEDISCHE ZORGEN 3 OMTRENT HET BLIJVEN WONEN ALS JE EEN DAGJE OUDER WORDT DE KINDEREN NIET KORTBIJ WONEN

Nadere informatie

Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp. Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde

Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp. Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde Wat zegt de wet? Belangrijkste argument is wilsbekwaamheid

Nadere informatie

Samenvatting en conclusies

Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies 080237 Henneman boek.indb 171 03-11-2008 10:57:48 172 Samenvatting en conclusies In de algemene introductie van dit proefschrift worden de verschillende niet-invasieve technieken

Nadere informatie

DNR EEN ZORGVULDIGE AFWEGING VAN WAT MEDISCH NOG ZINVOL IS

DNR EEN ZORGVULDIGE AFWEGING VAN WAT MEDISCH NOG ZINVOL IS DNR EEN ZORGVULDIGE AFWEGING VAN WAT MEDISCH NOG ZINVOL IS Een zorgvuldige afweging van wat medisch (nog) zinvol is... Soms biedt een medische behandeling geen oplossing meer voor een bestaand medisch

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie Onderdeel van de patiëntenbrochure Spreek tijdig over het levenseinde. - www.knmg.nl/spreken-over-levenseinde Achtergrondinformatie Hieronder leest u achtergrondinformatie die u kan helpen om het gesprek

Nadere informatie

Wat kan de NVVE voor u betekenen?

Wat kan de NVVE voor u betekenen? Wat kan de NVVE voor u betekenen? at is euthanasie? Wat is geen euthanasie? Verzoek tot euthan el of niet behandelen Wilsverklaringen, volmacht en getuigen laring Bespreek uw wensen Niet-reanimeren penning

Nadere informatie

Juridische valkuilen bij medische beslissingen rond het levenseinde:

Juridische valkuilen bij medische beslissingen rond het levenseinde: Juridische valkuilen bij medische beslissingen rond het levenseinde: van Tuitjenhorn tot Levenseindekliniek Prof. dr. Joep Hubben, Rijksuniversiteit Groningen Catharina Ziekenhuis Eindhoven, 5 juli 2016

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Behandelbeperkingen ja/nee. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Behandelbeperkingen ja/nee. rkz.nl Patiënteninformatie Behandelbeperkingen ja/nee rkz.nl Waarom nadenken over behandelbeperkingen? Behandelbeperkingen in een ziekenhuis hebben te maken met afspraken die de dokter en de patiënt maken met

Nadere informatie

Folder Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland

Folder Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland Folder Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland Landelijke richtlijn, Versie: 1.0 Laatst gewijzigd : 01-01-2007 Methodiek: Consensus based Verantwoording: KNMG Inhoudsopgave Folder SCEN...1...3

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Titel van het onderzoek: Sneller behandelen van patiënten met een acute beroerte door een volgsysteem met directe visuele feedback

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Prasugrel behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder ook clopidogrel

Nadere informatie

Hartrevalidatie poliklinische patiënten

Hartrevalidatie poliklinische patiënten Hartrevalidatie poliklinische patiënten In verband met hart- en of vaatproblemen wordt u behandeld in het TweeSteden ziekenhuis. Een hartstoornis kan grote lichamelijke en psychische gevolgen hebben. Het

Nadere informatie

Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn

Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn Dr. Tobias Bonten huisarts i.o. en epidemioloog PUBLIC HEALTH & EERSTELIJNS GENEESKUNDE LUMC Regionale zorg voor de patiënt

Nadere informatie

Patiëntenrecht. Patiëntenrecht. Patiëntenrecht. Patiëntenrecht. Geheimhouding. Informatie Inzage Toestemming

Patiëntenrecht. Patiëntenrecht. Patiëntenrecht. Patiëntenrecht. Geheimhouding. Informatie Inzage Toestemming Patiëntenrecht Geen enkele medische behandelaar mag anderen vertellen wat jouw ziekte is. Dat geldt ook voor artsen en verpleegsters. Geheimhouding. Patiëntenrecht Een arts moet de patiënt vertellen: *

Nadere informatie

Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen

Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen Uw specialist heeft u verteld dat u ongeneeslijk ziek bent. Niet meer kunnen genezen is een bericht met ingrijpende gevolgen en het valt niet mee om hier

Nadere informatie

Advanced care planning in cardiogeriatrie. Gert Ghijsebrechts Huisarts Cardio 2010

Advanced care planning in cardiogeriatrie. Gert Ghijsebrechts Huisarts Cardio 2010 Advanced care planning in cardiogeriatrie Gert Ghijsebrechts Huisarts Cardio 2010 Hartcentrum De wet op de patiëntenrechten (2002) Recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking Behandeling die meeste kwaliteit

Nadere informatie

Uit zetten ICD in terminale fase

Uit zetten ICD in terminale fase Uit zetten ICD in terminale fase CNE hartfalen 15 maart Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist cardiologie Richtlijn NVVC Nederlands vereniging voor cardiologie Deactiveren ICD/pacemaker in de laatste

Nadere informatie

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct NVVC-CONNECT In kaart brengen van zorg voor Nederlandse patiënt met myocardinfarct 1 NVVC-CONNECT Behandeling myocardinfarct Kan het beter? Regionale samenwerking Kan het beter? 4 mei 2012 2 NVVC-CONNECT

Nadere informatie

Afspraken maken over uw behandelgrenzen

Afspraken maken over uw behandelgrenzen Algemeen Afspraken maken over uw behandelgrenzen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG044 / Afspraken maken over uw behandelgrenzen / 06-10-2015

Nadere informatie

Procedure euthanasie ouderenzorg

Procedure euthanasie ouderenzorg Procedure euthanasie ouderenzorg 1. Euthanasie: Volgens de Belgische wetgeving wordt euthanasie omschreven als het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene op diens verzoek

Nadere informatie

Het levenseinde teruggeven aan de mensen

Het levenseinde teruggeven aan de mensen Het levenseinde teruggeven aan de mensen Manu Keirse Hoogleraar, Faculteit der Geneeskunde KU Leuven Ondervoorzitter Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen Sterven is zo oud als de mensheid Het levenseinde

Nadere informatie

Medisch Ethische Commissie NTBR. Algemene informatie

Medisch Ethische Commissie NTBR. Algemene informatie Medisch Ethische Commissie NTBR Algemene informatie 1 Geachte patiënt, Uw arts heeft met u gesproken over NTBR. In deze folder kunt u nalezen wat NTBR precies inhoudt. 2 Wat is NTBR? De afkorting NTBR

Nadere informatie

Praten over behandelwensen en -grenzen

Praten over behandelwensen en -grenzen Praten over behandelwensen en -grenzen Praten over behandelwensen en -grenzen Informatie voor patiënten en familie Inleiding Als patiënt komt u in het UMC Utrecht met een bepaalde behandelwens. Meestal

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Titel van het onderzoek: Sneller behandelen van patiënten met een acute beroerte door een volgsysteem met directe visuele feedback

Nadere informatie

Welkom op de Hart Hulp

Welkom op de Hart Hulp Welkom op de Hart Hulp Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent opgenomen op de Hart Hulp. Dit is een deel van de afdeling Observatorium. Het observatorium bestaat

Nadere informatie

ACS triage SEH. Effect op de door-to-balloon time voor patiënten met ST-elevatie myocardinfarct. Rolf Egberink MSc 29 maart 2011

ACS triage SEH. Effect op de door-to-balloon time voor patiënten met ST-elevatie myocardinfarct. Rolf Egberink MSc 29 maart 2011 ACS triage SEH Effect op de door-to-balloon time voor patiënten met ST-elevatie myocardinfarct Rolf Egberink MSc 29 maart 2011 Inhoud presentatie Aanleiding project ACS triage op de SEH Literatuurreview

Nadere informatie

Begeleiding bij het plaatsen van een Inwendige Cardioverter Defibrillator (ICD)

Begeleiding bij het plaatsen van een Inwendige Cardioverter Defibrillator (ICD) Cardiologie Begeleiding bij het plaatsen van een Inwendige Cardioverter Defibrillator (ICD) i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U ontvangt deze folder omdat u in aanmerking komt voor het

Nadere informatie

Hartrevalidatie post infarct. I n c l u s i e i n d e p ra k t i j k C i j fe rs u i t d e p ra k t i j k

Hartrevalidatie post infarct. I n c l u s i e i n d e p ra k t i j k C i j fe rs u i t d e p ra k t i j k Hartrevalidatie post infarct I n c l u s i e i n d e p ra k t i j k C i j fe rs u i t d e p ra k t i j k Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Hartrevalidatie Hartrevalidatie

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Titel van het onderzoek: Sneller behandelen van patiënten met een acute beroerte door een volgsysteem met directe visuele feedback

Nadere informatie

Doel van de palliatieve sedatie

Doel van de palliatieve sedatie Palliatieve sedatie U heeft met uw behandelend arts gesproken over palliatieve sedatie. In deze folder kunt u alles nog eens nalezen. Als u na het lezen nog vragen heeft kunt u deze met hem of haar bespreken.

Nadere informatie

Gewrichtsprothese en Antibioticaprofylaxe

Gewrichtsprothese en Antibioticaprofylaxe Gewrichtsprothese en Antibioticaprofylaxe Uitgangspunt Algemeen CBO Richtlijn Diagnostiek en Behandeling van heup- en knieartrose Hematogene infecties van prothesen komen waarschijnlijk voor met een incidentie

Nadere informatie

Palliatieve sedatie 14 oktober 2015. Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl

Palliatieve sedatie 14 oktober 2015. Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl Palliatieve sedatie 14 oktober 2015 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl Palliatieve sedatie in het hospice Veel kennis en ervaring Wat weten we over de praktijk? Dilemma

Nadere informatie

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Presentatie vandaag Epidemiologie myocardinfarct Diagnostiek

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning: van studies naar klinische praktijk. Naomi Dhollander

Voorafgaande zorgplanning: van studies naar klinische praktijk. Naomi Dhollander Voorafgaande zorgplanning: van studies naar klinische praktijk. Naomi Dhollander Inhoud Wat is advance care planning (ACP) in kader van goede palliatieve zorg? Enkele cijfers voor Vlaanderen/België? ACP

Nadere informatie

Patiëntenrechten en -plichten

Patiëntenrechten en -plichten Patiëntenrechten en -plichten Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Rechten 1 Toestemming voor behandeling 2 Minderjarige patiënten 2 Het recht op inzage in uw dossier 3 Wetenschappelijk

Nadere informatie

Harttransplantatie - De voorbereiding

Harttransplantatie - De voorbereiding Harttransplantatie - De voorbereiding Inleiding U heeft te horen gekregen, dat u mogelijk een harttransplantatie zult ondergaan. De voorbereiding op een transplantatie is een lange en onzekere weg. U staat

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) EFIENT (prasugrel) behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Haalbaarheidsstudie naar het thuis meten van de bloeddruk bij patiënten met een hoge bloeddruk Geachte heer/mevrouw, Wij vragen

Nadere informatie

Thoraxcentrum Harttransplantatie

Thoraxcentrum Harttransplantatie Thoraxcentrum Harttransplantatie 1. De voorbereiding Thoraxcentrum Inleiding U heeft te horen gekregen, dat u mogelijk een harttransplantatie zult ondergaan. De voorbereiding op een transplantatie is

Nadere informatie

Stroke Risk Analysis

Stroke Risk Analysis Stroke Risk Analysis Alere Health Services introduceert een doorbraak in de non-invasieve diagnostiek van (paroxysmaal) atrium fibrilleren, de Stroke Risk Analysis. Omvang van het probleem Per jaar krijgen

Nadere informatie

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog Myocardinfarct MISSION! Infarct Protocol Sinds 2004 Doel: verlenen zorg volgens internationale richtlijnen voor

Nadere informatie

Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding. Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen

Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding. Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding Louise Bellersen UMC

Nadere informatie

Richtlijn Reanimatie. Richtlijn Reanimatie, De Lichtenvoorde, verpleegkundig adviseur, oktober 2012 1

Richtlijn Reanimatie. Richtlijn Reanimatie, De Lichtenvoorde, verpleegkundig adviseur, oktober 2012 1 Richtlijn Reanimatie Inleiding Binnen De Lichtenvoorde leven met enige regelmaat vragen met betrekking tot het reanimeren van cliënten: heeft De Lichtenvoorde beleid ten aanzien van reanimatie, wie mag

Nadere informatie

Denkt u wel eens na over uw levenseinde?

Denkt u wel eens na over uw levenseinde? Denkt u wel eens na over uw levenseinde? Advance care planning https://www.youtube.com/watch?v=rtjce7zlkos Spreken in het laatste stuk van Durven het praten leven over het levenseinde Daan van Maare, huisarts

Nadere informatie

Depressie na een beroerte

Depressie na een beroerte Afdeling: Onderwerp: 6B Neurologie 1 Voor wie is deze folder bedoeld? Deze informatiefolder is bedoeld voor zowel patiënten die in het Ikazia Ziekenhuis zijn opgenomen en/of hun naasten. Door middel van

Nadere informatie

ICD patiënten dag 25 september 2015

ICD patiënten dag 25 september 2015 ICD patiënten dag 25 september 2015 Wie krijgt welke ICD? Mikael Kortz, cardioloog Flevoziekenhuis Wie krijgt welke ICD? waarom heb ik deze ICD? Mikael Kortz, cardioloog Flevoziekenhuis wie krijgt een

Nadere informatie

Dankwoord 13. Achtergrond en opzet van de studie Inleiding Onderzoeksmethodes 21

Dankwoord 13. Achtergrond en opzet van de studie Inleiding Onderzoeksmethodes 21 Inhoud Dankwoord 13 DEEL 1 Achtergrond en opzet van de studie 15 1. Inleiding 17 2. Onderzoeksmethodes 21 1. SENTI-MELC studie (Hoofdstukken 6, 7, 8, 9, 15) 21 2. Studie naar de frequentie en kenmerken

Nadere informatie

De wilsverklaring: een ego- en een gespreksdocument

De wilsverklaring: een ego- en een gespreksdocument De wilsverklaring: een ego- en een gespreksdocument Rotterdam 2017 Jaap Schuurmans, huisarts, redacteur www.holosbulletin.nl Disclosure belangen Jaap Schuurmans (potentiële) belangenverstrengeling Voor

Nadere informatie

Algemene informatie rond de operatie bij een klinische opname op de kinderafdeling

Algemene informatie rond de operatie bij een klinische opname op de kinderafdeling Algemene informatie rond de operatie bij een klinische opname op de kinderafdeling Inleiding Deze folder geeft u enige algemene informatie wanneer uw kind een operatie moet ondergaan en wordt opgenomen

Nadere informatie

Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen

Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen In deze folder leest u over de behandelbeperkingen die u kunt afspreken met uw arts. Bekende voorbeelden van een behandelbeperking zijn niet reanimeren en

Nadere informatie