raad van kinderen jaarverslag

Transcriptie

1 raad van kinderen jaarverslag 1

2 2 3

3 inhoud 1 Directeur aan het woord 2 De Raad van Kinderen aan het woord 3 Leerkracht aan het woord 4 Over de Missing Chapter Foundation 5 Het A-team 6 Even voorstellen a - Missing Chapter Foundation b - Raad van Kinderen van de O.G. Heldringschool 7 Onze aanbevelingen a - Onze tips b - Voorbeeld idee c - Aan de slag d - Reacties e - Onderzoeksproces 8 Wijsheden a - Leiderschap b - Ondernemen 9 Speciaal voor drukke mensen

4 De toekomst in de ogen kijken Samenwerking met een Raad van Kinderen is een geweldige kans om verfrist te worden met nieuwe ideeën en bestaande patronen te doorbreken. Kinderen denken vrij en leggen verrassende verbanden. Ze zijn praktisch, komen met creatieve ideeën en leggen inconsistenties bloot. Juist hier kunnen wij als volwassenen zoveel van leren. Precies dat ervoeren ook wij toen wij in gesprek waren met onze Raad van Kinderen. De afgelopen maanden bogen zij zich over de vraag: Volwassenen hebben niet alle antwoorden. Daarom is het belangrijk dat we luisteren naar kinderen, die met een frisse blik, een ander perspectief meedenken over onze toekomst. Hoe kunnen we zorgen dat het normaal wordt voor organisaties om naar de adviezen van kinderen te luisteren en écht iets met deze adviezen te doen? Dit is nodig, want zoals de Raad van Kinderen zelf zei: Bedrijven kunnen wel naar de kinderen luisteren maar als ze er niets mee doen, heeft het geen zin. Daar zijn wij het volledig mee eens. Laurentien van Oranje Oprichter en directeur Missing Chapter Foundation Marloes van der Have Managing Director Missing Chapter Foundation Het is onze droom dat de Raad van Kinderen de normaalste zaak van de wereld wordt. Het is daarvoor cruciaal om de magie en opbrengsten van alle individuele Raden van Kinderen zichtbaar te maken, zodat we nog meer kinderen en volwassenen in de samenleving inspireren. Hoe kunnen we dat realiseren? Wie kan ons hierbij beter helpen, dan onze eigen Raad van Kinderen? Tijdens de dialoog presenteerde de Raad hun gedachten en ideeën, vastgelegd in mindmaps en in creatieve voorbeelden van nieuwe brochures en websites. We waren diep onder de indruk van de helderheid, toewijding en concentratie waarmee de leerlingen het onderzoek hadden uitgevoerd. Wij zijn de kinderen van de O.G. Heldringschool heel erg dankbaar voor hun waardevolle inzichten en harde werk. Het was geweldig om naar hun adviezen te luisteren en met hen in gesprek te gaan. Dankzij hun ideeën kunnen wij ons werk beter doen en nog meer bereiken! 6 7

5 Hallo! Wij zijn 23 kinderen van groep 6, 7 en 8 van de O.G. Heldringschool in Den Haag en wij zijn de Raad van Kinderen van Missing Chapter Foundation. Wij hebben meegedacht met MCF hoe we ervoor kunnen zorgen dat het supernormaal wordt dat organisaties luisteren naar de adviezen van kinderen en er ook echt iets mee doen. Dat vonden we erg leuk en we hebben daar best veel ideeën over. Ideeën die we kregen door thuis, op school, op internet en op straat op onderzoek te gaan. We hebben vooral ideeën gedeeld over wat MCF kan doen, zeggen en veranderen. In dit Jaarverslag is van alles te lezen over Waarom MCF ons heeft gevraagd mee te denken met deze hulpvraag Onze tips en ideeën voor de hulpvraag Wie ons hebben geholpen bij het onderzoek De eerste reactie van MCF op onze tips en ideeën Wij vinden het heel bijzonder en leuk om de Raad van Kinderen te zijn. Wij zijn heel benieuwd wat u van ons onderzoek vindt. Wij hopen in ieder geval dat iedereen die dit Jaarverslag leest ons serieus neemt en dat onze adviezen helpen om oplossingen te bedenken voor belangrijke vragen. Niet al onze ideeën zijn helemaal af en we snappen best dat niet iedereen meteen met alle ideeën aan de slag gaat. Maar we hopen wel dat wat wij belangrijk vinden, u ook belangrijk vindt. Veel leesplezier met onze tips, adviezen en ideeën. Heeft u na het lezen nog vragen, laat het ons dan weten! 8 Veel groeten, De Raad van Kinderen: Pien, Elin, Bart, Rosa, Wik, Eva, Wim, Jennifer, Max, Jente, Jip, Jasmijn, Sabine, Hugo, Klaske, Sofiya, Jaydey, Suze, Eva, Martijn, Olivier, Sanne, Rosa, Babette, Imke, Lisa, Wietse, Sophie, Kiki, Rosa, Merel, Chenoa, Jane, Sophie-Carmen, Sem, Kris, Cheyenne, Bas, Julian, Beline, Yara, Lola, Anne Mariska 9

6 Juf, dit is écht leren Als Raad van Kinderen hebben de kinderen zich kunnen verdiepen in een hulpvraag en kunnen ervaren dat hun ideeën en creatieve oplossingen er toe doen. Dat is buitengewoon waardevol. Het Raad van Kinderen proces prikkelt de natuurlijke maatschappelijke betrokkenheid en nieuwsgierigheid van kinderen. Het stimuleert ze om na te denken over hun eigen verantwoordelijkheid en is een boost voor hun zelfvertrouwen. Dit raakt de essentie van ontwikkeling en onderwijs. De Raad van Kinderen leert kinderen niet over burgerschap, het is burgerschap. hoe de wereld er later uitziet besluiten we nu VOELEN AAN WAT MENSEN ECHT RAAKT Je zag de kinderen gaandeweg groeien. Op het moment dat je ze juist als school en als organisatie de ruimte en vertrouwen geeft om zelf het onderzoeksproces in te richten en daarin hun eigen rol te pakken, werkt het stimulerend en is hun enthousiasme aanstekelijk. Een aantal kinderen heeft tijdens het onderzoek contact gezocht met partners van MCF. Anderen bekeken de website, het logo en informatiebrochure van de stichting en interviewden medewerkers. Ze deden van alles om erachter te komen hoe normaal het op dit moment wordt gevonden om kinderen te betrekken bij besluiten binnen organisaties. Ze gaven daarbij aan dat ze nog nooit van de Missing Chapter Foundation hadden gehoord, voordat ze de Raad van Kinderen waren. En daarmee hadden ze meteen hun eerste advies klaar: als je wilt dat je werk normaal wordt, is het nodig dat mensen je kennen. Zo simpel en treffend kan het zijn. Kinderen kijken anders, denken vanuit mogelijkheden en stellen verbinding en vertrouwen centraal. Zoals Olivier (11 jaar) zei: De toekomst komt, en daar spelen wij een rol in, dus die moeten wij meehelpen bepalen. Daar raakt Olivier precies de kern. Als we allemaal wat vaker naar kinderen luisteren, bedenken we samen nieuwe oplossingen voor lastige vragen, wordt de wereld heel wat minder ingewikkeld en komen we samen verder. José Vendel Leerkracht groep 8 OG Heldingschool Ria Schoonenboom Directeur OG Heldingschool 10 11

7 De Missing Chapter Foundation en O.G. Heldringschool zijn onderdeel van de Raad van Kinderenbeweging. Organisaties in Nederland en daarbuiten stellen een Raad van Kinderen in die meedenkt over strategische dilemma s en maatschappelijke vraagstukken. De Raad van Kinderen is je meest eerlijke adviseur en de jonge versie van je Raad van Commissarissen. In binnen- en buitenland wordt de Raad van Kinderen als innovatief en tastbaar voorbeeld gezien van toekomstgericht denken. 75 Raden van Kinderen 5000 kinderen zijn lid van de Raad van Kinderen 300 bestuurders ontvingen advies van de Raad van Kinderen de raad van kinderen is je meest eerlijke adviseur Er zijn Raden van Kinderen in Nederland, Aruba, Cuaracao, Frankrijk, Duitsland en op caribisch nederland de Raad van Kinderen is actief in 15 sectoren Al meer dan 1000 ideeën zijn door Raden van Kinderen aangedragen De Raad van Kinderen is gestart in x ging de Raad van Kinderen op onderzoek in het buitenland 200 leraren gingen met de Raad van Kinderen op onderzoek uit 100 x ging de Raad van Kinderen op bedrijfsbezoek De Raad van Kinderen geeft advies over veel verschillende maatschappelijke vraagstukken rondom: Mobiliteit, Gezondheid, Toerisme, Energietransitie, Veiligheid, Verspilling Vertrouwen 12 13

8 Basisscholen en toonaangevende organisaties door heel Nederland werken samen met de Raad van Kinderen

9 Ons A-team Dit is Nienke Hekket. Zij is project manager bij MCF. Zij kwam vaak bij ons langs in de klas om dingen uit te leggen. We hebben haar ook geïnterviewd tijdens ons onderzoek en ze stuurde ons grappige filmpjes over het werk van MCF. Hier Marloes van der Have (links). Ze is directeur van MCF. Ze doet dit samen met Laurentien van Oranje (rechts), die MCF heeft opgericht omdat ze het heel belangrijk vindt dat kinderen en jongeren meepraten over beslissingen die hun toekomst bepalen. dreamteam Dit is Anica. Zij begeleidde het gesprek toen we onze adviezen presenteerden gingen praten met de directeuren van MCF. Dit is onze juf José! Ze is juf van groep 8, en begeleidt ook de plusklas. Zij heeft met ons de Raad van Kinderen gedaan. Dit is Juf Ria. Zij is de directeur van school. Ze heeft ons geholpen tijdens het onderzoek en ging ook met ons mee toen we onze adviezen presenteerden aan MCF. En dit zijn wij! Deze foto is genomen tijdens de opening van ons nieuwe schoolgebouw

10 Dit certificaat hebben we allemaal ondertekend om te laten zien dat het echt serieus is 18 19

11 even Dit is de Missing Chapter Foundation Zij zorgen ervoor dat kinderen mee kunnen denken met bazen binnen bedrijven en organisaties. Want bazen zijn veel bezig met de toekomst, en daar spelen kinderen een rol in. Dus logisch dat kinderen daarover meedenken. voor- Er werken 13 vrouwen Er werken 17 mensen bij MCF Hun kantoor is in Den Haag Ze zijn gestart in 2010 En 4 mannen MCF heeft Ze werken in 2 directeuren 5 landen stellen Raad van Kinderen is het bekendste programma van MCF opgericht door prinses laurentien Hun logo is een beetje Het leukste aan het saai, jammer dat je MCF kantoor is de daarin niet kan zien dat gekleurde ze veel met kinderen vloerbedekking werken 20 21

12 De Missing Chapter Foundation als dier Als wij ons MCF proberen voor te stellen als een dier, denken wij aan een hamster. Kinderen vinden hamsters namelijk leuk en lief, net zoals kinderen de Raad van Kinderen en andere programma s van MCF leuk vinden. MCF lijkt ook op een hamster omdat een hamster ervan houdt om dingen te verzamelen, net zoals MCF alle adviezen en ideeën van kinderen probeert te verzamelen. En als kleur! Wij zien MCF als een regenboog, omdat iedereen mee mag doen bij MCF: volwassenen en kinderen. Ook komen in een regenboog alle kleuren samen, net zoals bij MCF alle ideeën van volwassenen en kinderen samenkomen. De kleuren groen en paars zijn extra groot Dit is de O.G. Heldring school Een basisschool in de Vogelwijk in Den Haag. In 2014 kregen we een nieuw schoolgebouw waar we supertrots op zijn. Het belangrijkste vinden de mensen die werken op de school dat leren ook plezier geeft. er zitten wij hebben onze school onze school is 450 kinderen op 32 juffen en staat in den haag opgericht in 1927 school 3 meesters in onze klas zitten 17 meisjes in onze klas zitten 6 jongens alle leerlingen zijn tussen de 4 en 12 jaar de plusklas heeft kinderen van 8-12 jaar het gaafste aan onze school de gymzaal Het is jammer dat andere kinderen niet ook mee konden doen met de Rvk wat grappig is aan onze school: als je binnen in de hal staat, is het door de grote wandfoto s net alsof je in de duinen staat 22 23

13 24 25

14 hoe de toekomst eruit ziet 26 27

15 onze Om MCF goed advies te geven, hebben we eerst onderzoek gedaan naar de reputatie van MCF. Als je MCF of de Raad van Kinderen opzoekt op internet, welke informatie krijg je dan? Hoe praten anderen over MCF? Welke eigen verhalen van de Raad van Kinderen vertellen zij? Het viel ons op dat er niet zo heel veel over de Missing Chapter Foundation te vinden was op internet. Ze hebben natuurlijk wel hun eigen website, maar hier staan geen filmpjes op, of foto s en het is ook niet erg duidelijk. Zo staat er een stad op de homepage terwijl ze juist zoveel goede dingen voor de natuur en duurzaamheid willen doen! De bedrijven waar MCF mee samenwerkt, die een Raad van Kinderen hebben, zeggen ook niet veel over hen. We hebben een paar bedrijven gebeld en g d via de klantenservice, maar die wisten helemaal niet dat ze een Raad van Kinderen hadden! Dat vonden we erg opvallend. Nog iets wat ons opviel was dat op de website van MCF, in de brochure of zelfs in het logo, er niet zo veel kinderen voorkomen. Terwijl MCF heel veel samenwerkt met kinderen en die eigenlijk het belangrijkste zijn. We hebben al deze opvallende dingen verwerkt in onze adviezen. Want wij denken dat dat wel beter kan! aanbevelingen 28 29

16 Onze tips 30 31

17 #vertel je verhaal Om ervoor te zorgen dat het normaal wordt om naar kinderen te luisteren, moet de Missing Chapter Foundation goed zichtbaar zijn. Iedereen moet weten wie jullie zijn en wat jullie doen. Zichtbaar zijn heeft te maken met hoe je het verhaal vertelt, wie het verhaal vertelt, aan wie het verteld wordt en wat je vertelt. Begin met het maken van een nieuwe website. Hij is best ouderwets en er staan echt heel weinig kinderen op. Bedenk er ook een nieuw logo bij. Een vrolijker logo. Kinderen zijn vrolijk en het logo is saai. Maak een logo dat nooit hetzelfde is, want ieder kind en elk Raad van Kinderen advies is ook anders. En een laatste tip: hang een bordje op bij jullie voordeur zodat mensen weten dat MCF daar zit. Vertel de verhalen en ervaringen van de Raad van Kinderen op de website. Vertel verschillende verhalen. Iedereen wil iets anders weten over de Raad van Kinderen. Maak een website met aparte secties voor kinderen, leraren, ouders en managers. Vertel het verhaal van de Raad van Kinderen ook aan ouders. Verstuur aan elke ouder een brief als hun kind begint met een Raad van Kinderen. Zo horen zij waar hun kind aan meedoet en leren zij de Missing Chapter Foundation ook kennen. MCF vertelt zelf erg veel op de website. Geef vaker anderen het woord. Kinderen, mensen van organisaties, leerkrachten. Gebruik makkelijkere taal, zodat kinderen ook meteen begrijpen wat je bedoelt

18 Organiseer een onderzoek waarmee je kan zeggen dat organisaties met een Raad van Kinderen het beter doen dan organisaties zonder. Dat is bewijs dat een Raad van Kinderen goed is. Deel foto s en vlogs. laat zien wat je doet! Dit betekent dat je moet durven loslaten, maar zo verspreidt de boodschap zich sneller. logo ontwerpen >>> 34 35

19 MCF website tips 29 maart maak de site kindvriendelijker 10:30 Ik 2 zorg dat je makkelijk bij de verschillende soorten kinderraden kunt komen door middel van logo s Jip 3 zorg dat er een zoekbalk komt in de website, zodat je makkelijker kunt zoeken Joey 4 zet een inschrijf knop op de website en telefoonnummers van de Missing Chapter foundation Olivier 5-6 verwijder de stad. Je kunt die bijvoorbeeld inruilen voor een plaatje van kinderen Bart 8 maak een leuk statement Joey 9 zet een foto van jullie team op de voorpagina Olivier 10 zorg ervoor dat de site bij kinderen en bedrijven bekend wordt met folders, posters en meer Bart eindtip maak de site aantrekkelijker voor kinderen en bedrijven nog 1 vraagje: voor wie is de site eigenlijk bedoeld? 7 zet alle informatie duidelijk en met zo min mogelijk moeilijke woorden op de site Jip 36 37

20 #maak het niet bijzonder maar gewoon Als we willen dat iets normaal is, moeten we er voor zorgen dat het vaak gebeurt. Bij de Raad van Kinderen, is er vaak maar een of twee keer per jaar een moment waarop scholen en organisaties elkaar zien en met elkaar praten. Dat kan veel vaker. Dit kan je doen door andere manieren te verzinnen, bijvoorbeeld online en via mobiel. Tenslotte is alleen luisteren naar kinderen eigenlijk niet genoeg. Het allerbelangrijkste is dat volwassenen ook iets met de ideeën van kinderen gaan doen. Dat moet veel vaker gebeuren. Dit kan door kinderen ook te betrekken bij het verder uitdenken of maken van een idee. Elke Raad van Kinderen kan een Whatsapp groep starten met de Raad van Bestuur van een organisatie. Zo kunnen ze makkelijk praten en overleggen. Er zijn nu 75 Raden van Kinderen, dat is veel maar kan nog meer! Zorg ervoor dat alle organisaties, dus ook kleine, een Raad van Kinderen kunnen instellen 38 Kinderen kunnen ook adviseren en helpen bij de uitvoering van de adviezen van kinderen. Zelfs in een ander jaar als we in een andere klas zitten, kunnen we nog meedenken. 39

21 #Beleven = meedoen Hoe vaker je met jonge mensen praat, hoe meer je eraan gewend raakt en hoe normaler het is. Het gaat er om dat je het moet meemaken. Ervaren. Als je het meemaakt dat voel je hoe het is, dan ben je eerst misschien verbaasd maar dan is het zo gek niet meer. Je kan het op allerlei manieren meemaken: door echt tegenover elkaar te zitten, maar ook door soms een filmpje naar elkaar te sturen, te lezen wat kinderen hebben geschreven of eens bij elkaar op bezoek te gaan. Ervaring Iedereen maakt wat anders mee tijdens de Raad van Kinderen. Een directeur hoort nieuwe ideeën en adviezen. Kinderen maken mee hoe het is om mee te denken met belangrijke vragen en doen onderzoek in de klas. Iedereen is gelijk maar doet wel altijd iets anders. Om het mee te maken moet je niet aan de zijkant zitten kijken, je moet het gevoel hebben dat je ook echt iets mag doen. Dat je erbij hoort en dat je belangrijk bent. Als manager twijfelen of ze een Raad van Kinderen nodig hebben, kunnen ze een VR bril opzetten en beleven hoe het is om in een dialoogsessie te zitten. Ze ervaren hoe zo n gesprek gaat en welke ideeën er worden gedeeld. Online en offline Sommige mensen hebben het te druk om echt bij een dialoog met de Raad van Kinderen te zijn en zeggen dan: hier heb ik geen tijd voor. Door veel foto s en video s te delen, krijgen ze toch een goed beeld, maar ze moeten wel een rol hebben. Bijvoorbeeld erover nadenken en een filmpje terug sturen. Mensen die het nog niet zo geloven Nieuwe bedrijven, of mensen die nog niet zo geloven in de Raad van Kinderen, moet je ook zelf met kinderen in gesprek laten gaan. Je kan ze ook uitnodigen wanneer anderen dit doen, of hun filmpjes laten zien. Ga ze niet overhalen met woorden, maar laat ze zelf zien hoe het is om met kinderen te praten, dat is veel sterker. Nodig mensen uit bij een dialoogsessie die nog niet zo in de Raad van Kinderen geloven. Dan zien ze zelf wat het is. Maak filmpjes van dialoogsessies, waarbij vooral de kinderen aan het woord komen. Zo kan je anderen ook laten ervaren

22 Voorbeeld idee Wij hebben een voorbeeld brochure gemaakt voor MCF. Wij denken dat het vrolijker kan, met veel kleuren en zonder rechte lijnen. De contactgegevens van MCF moeten er duidelijk op staan zodat iedereen meteen naar jullie kan bellen. Zie hieronder ons voorbeeld: 42 43

23 Aan de slag We zijn heel blij en trots dat MCF met onze ideeën aan de slag is gegaan. Ze hebben de volgende dingen opgestart: #1 Er hangt een naambordje bij het MCF kantoor. #2 Er wordt een nieuwe MCF website gemaakt en wij denken mee. #3 Er wordt een nieuw, veel vrolijker logo ontworpen. #4 Er komt een speciale uitgave van het blad Naar School, speciaal voor ouders. #5 MCF heeft aangegeven dat het best lastig is om te meten of organisaties met een Raad van Kinderen beter zijn dan zonder. Het goede nieuws is dat MCF wel start met onderzoek. Ze hebben een vragenlijst uitgedaan naar al hun partners om te vragen naar de ervaringen met de Raad van Kinderen. En ze werken samen met een onderzoekster die enkele partners echt gaat interviewen. #6 Er is communicatie manager bij het team van MCF gekomen die zich helemaal bezig houdt met vertellen wie ze zijn. En ze hebben kinderen gevraagd om hun Instagram account te vullen. Slim! MCF heeft nu veel meer volgers op Facebook, Instagram en ander sociale media. Ook zijn ze best vaak op TV. Bijvoorbeeld bij Koffietijd. Dit is Frederike, de communicatiemanager! #7 MCF maakt nu heel veel foto s en filmpjes van en over haar werk. Ze hebben sinds kort ook 2 KidsReporters die MCF helpen filmpjes te maken over ons werk. Deze worden goed bekeken en helemaal gemaakt door kinderen. reacties Het heeft ons duidelijk gemaakt dat kinderen heel goed hun mening kunnen geven over een geboden probleemstelling. Ook zijn zij in staat om creatieve oplossingen te bedenken. Dat wisten we natuurlijk wel, maar dit was een probleemstelling die de kinderen niet snel tegen zouden komen in hun normale lesmateriaal. Ria, directeur O.G. Heldringschool De Raad van Kinderen inspireert mijn leerlingen om mee te denken en op die manier te participeren in de samenleving. Door op jonge leeftijd zo actief bij onze maatschappij betrokken te zijn, leren zij de ware betekenis van burgerschap kennen. Juf José, leerkracht groep 8 O.G. Heldringschool 44 45

24 het onderzoeksproces stap 1 dilemma De Missing Chapter Foundation heeft zelf nagedacht over het vraagstuk dat ze aan ons hebben gesteld. Nienke heeft dit met Laurentien en Marloes overlegd, en ook gevraagd aan het hele team of ze zich hierin herkenden. Ze waren het allemaal eens dus hebben ze dit aan ons gepresenteerd! directeuren en een paar mensen van het Raad van Kinderen zaten in de kring, die was bij het kantoor van de bank waar de Missing Chapter Foundation hun kantoor heeft. Het was erg cool want in een echte directiekamer, op een hoge verdieping met uitzicht over Den Haag. Er was een microfoon en Anica die begeleidde het gesprek. Daarna gingen we op de foto! stap 2 Presentatie in de klas > 3 februari 2016 Samen met Marloes van der Have en Nienke Hekket bespraken we de hulpvraag in de klas. Marloes en Nienke vertelden over de geschiedenis van MCF, de Raad van Kinderen en de andere programma s die MCF heeft, zoals WaterSpaarders. Nienke had een filmpje gemaakt over het kantoor van MCF, waarbij iedereen die er werkt in beeld kwam en ook Laurentien voor ons persoonlijk een boodschap had: stap 3 Onderzoek We hebben in de klas onderzoek gedaan en een paar van ons hebben het kantoor van MCF bezocht. Anderen hebben mails gestuurd naar bedrijven met Raden van Kinderen om hun mening te horen. Een groepje heeft Nienke geïnterviewd over de Raad van Kinderen. stap 5 Voortgang Samen met de Missing Chapter Foundation denken we nu na over hoe ze hiermee verder kunnen gaan. Ze hebben een plan bedacht om awards uit te reiken aan bedrijven, en die door kinderen uit te laten delen. Onze ideeen hebben ze serieus genomen door nu met dit jaarverslag ervoor te zorgen dat ze aan iedereen laten zien wat de Raad van Kinderen voor hen heeft gedaan. Dit laten ze aan alle bedrijven zien, ook de organisaties die nog geen Raad van Kinderen hebben. We blijven natuurlijk nog met ze meedenken! 46 stap 4 Dialoog > 5 april 2016 We zijn naar het kantoor van MCF gegaan en hebben daar onze ideeën gepresenteerd aan de directeuren. Ook hebben we het in een kring met hen hierover gehad. Zij luisterden hier naar. De twee 47

25 Leiderschap = verbinden wijsheden Sommige mensen zijn de baas, anderen spelen de baas. Iemand is pas echt de baas als de mensen om hem heen ook diep in hun hart dat zo vinden. Je bent altijd de baas over iets of iemand. Dus zonder de ander of iets anders, ben je de baas over niets. Daarom gaat de ander altijd voor, en moet je de baas kunnen vertrouwen dat hij eerst denkt aan de mensen over wie hij de baas is, en dan pas aan zichzelf. Anders zit hij zichzelf in de weg en kan hij nooit beslissingen nemen die goed zijn voor de mensen over wie hij de baas is. Om eerst aan anderen te denken en dan pas aan jezelf moet je wel heel stevig in je schoenen staan: je moet vanbinnen gelukkig en tevreden zijn met wat je hebt, anders ben je altijd afgeleid omdat je op zoek bent naar je eigen geluk, niet naar dat van anderen. Sommige mensen kunnen dit heel goed spelen, maar dat houd je nooit je hele leven vol, want het leven is geen theater. De baas zijn betekent niet dat je in alles de beste bent, of nooit fouten mag maken. Natuurlijk moet je wel weten wat je wilt en ook duidelijk zijn naar anderen, maar je mag soms juist ook aan anderen vragen of ze nog goede ideeen hebben. Dan geef je ze het gevoel dat ze belangrijk zijn en dat je belangrijk vindt wat ze vinden en zeggen. Sommige mensen zijn de baas, anderen spelen de baas is je meest eerlijke adviseur Je moet leren loslaten te denken dat je altijd de beste moet zijn. Als iedereen altijd zegt hoe geweldig je bent, raak je te veel gewend aan dat gevoel en is het dus lastig om los te laten. Maar als je je jezelf ziet als adviseur om anderen succesvol te laten zijn, zullen anderen je respecteren en zien als de baas. Een baas moet dus anderen veel gunnen. Als hij jaloers is op anderen, kan hij nooit echt met anderen verbinden en kan dus nooit echt de baas worden. En een baas mag dus ook nooit hebberig zijn; als hij het gevoel heeft niet genoeg te hebben, moet hij maar eens naar arme mensen gaan. Dan is hij meteen genezen. Winnen is belangrijk en leuk, maar meedoen is nog belangrijker en daar heb je veel langer plezier van. 48 De baas kan het dus niet alleen: hij heeft anderen nodig. Hij is een soort netwerkbeheerder. Sommigen zijn ver weg, anderen dichtbij. En van weer anderen weet je niet eens dat ze bestaan, vooral 49

26 als ze ver weg wonen. Maar toch kunnen ze en plek hebben in je leven zonder dat je het weet. Aan die mensen denk je ook minder snel, totdat iemand je over ze vertelt. Want dan is het alsof je ze wel kent. Een baas moet dus openstaan om allerlei verschillende mensen in zijn leven toe te laten. Soms moet de baas nou eenmaal iets veranderen omdat iets beter kan of anders moet. Daarvoor is hij tenslotte ook de baas. Maar hij moet wel goed vertellen en uitleggen wat er verandert en waarom. Want als hij de ene keer naar links wil en de andere keer naar rechts terwijl dat helemaal niet logisch lijkt, raken mensen in de war en worden ze misschien zelfs onzeker of bang. En daar heeft niemand iets aan. De mensen zelf worden niet gelukkig en het bedrijf kan alleen maar vooruit met goed teamwerk. Daarom zijn leiders zo belangrijk: mensen verbinden en helpen met elkaar het beste te doen en te bereiken. Want echt, de wereld is geen onbewoond eiland! Soms moet de baas nou eenmaal iets veranderen omdat iets beter kan of anders moet 50 Een leider luistert naar degenen die niet zoveel zeggenschap hebben. Lina, 11 jaar 51

27 Ondernemen = delen Als je net doet of jij het allemaal weet, en dat blijkt niet zo te zijn, dan verliest de ander zijn vertrouwen. mika, 11 jaar Als je een idee met iemand deelt, kun je er echt iets mee bereiken. Maar om te delen, moet je open zijn en goed in je vel zitten. Anders ben je misschien bang voor anderen. En als je bang bent, durf je geen vragen te stellen. En als je geen vragen stelt, of je het nu hardop doet of in jezelf, leer je nooit meer dan je al weet. En kom je ook niet zo snel op nieuwe ideeën. Dus als je geen vragen stelt, durf je eigenlijk niet te delen. Om iets nieuws te ontdekken moet je vooral creatief en nieuwsgierig zijn. Je moet fantasie hebben en jezelf steeds willen ontwikkelen (maar niet op een slechte manier!). En zoals alles eigenlijk, moet je er ook echt zin in hebben om iets te ontdekken. Je kunt pas goed met elkaar samenwerken, als je kunt delen: delen wat je weet, en delen wat je níet weet. Delen betekent respect hebben, aanmoedigen, aardig voor de ander zijn en iemand laten uitpraten, ook al vind je het saai wat die ander vertelt. Maar als je niet echt luistert, mis je misschien toch iets belangrijks. En delen betekent ook dat je iemand niet buitensluit. Niet iedereen durft toe te geven dat ze iets niet weten, omdat ze bang zijn dat anderen ze dan dom vinden. Dat is natuurlijk helemaal niet zo, want niemand weet alles. Maar dat voel je alleen zo als je goed in je vel zit, want dan twijfel je niet echt aan jezelf. Om te delen heb je dus altijd iemand anders nodig. Alleen daarom al is het leuk, want dan ontmoet je mensen die je nog niet kent en die je iets kunnen vertellen dat je nog niet weet. Ook als je idee nog niet af is, kun je het dus maar beter delen, want er loopt vast ergens iemand rond met de andere helft. Als die twee helften samenkomen, is het idee pas echt af. Dus als je alles voor jezelf houdt, kom je niet verder. als die twee helften samenkomen, is het idee pas echt af Als twee mensen hun ideeën delen, zijn ze eigenlijk allebei de baas de ene over de ene helft, en de andere over de andere helft. Als niemand de baas is, moet je wel goede regels afspreken over wie wat doet en wanneer. En hoeveel hij ervoor krijgt. Je moet ook goed afspreken dat allebei de helften even belangrijk zijn. Anders krijg je er misschien ruzie over en valt alles uit elkaar. Dan komt je idee nooit vooruit. En je moet natuurlijk wel goed uitkiezen met wie je je idee deelt. Want er zijn ook oneerlijke mensen die met je idee kunnen weglopen en zeggen dat het hun idee was. Dat wil je 52 53

28 natuurlijk niet. Je moet dus wel veel over iemand weten voordat je met iemand gaat samenwerken. Je voelt vaak wel of iemand eerlijk is. Maar dat is niet genoeg. Vraag het ook aan anderen en vraag om voorbeelden van dingen die hij al eerder heeft gedaan. Je kunt op twee manieren geld verdienen met een idee: door een half idee met iemand anders te delen, die er dan een heel idee van maakt en daar weer geld mee kan verdienen, én door samen geld te verdienen door de twee helften samen te brengen. Soms maakt de ene helft van een idee meer geld dan een ander idee. Dan moet je een derde persoon aanwijzen die bepaalt wat er met het totaal gebeurt en het geld verdeelt, en om te zorgen dat iedereen eerlijk blijft meedoen. je moet dus wel veel over iemand weten voordat je gaat samenwerken 54 Als je vastzit in een systeem, zoek dan altijd naar de uitgang, dat geeft rust. Anne Sofie, 12 jaar 55

29 speciaal voor drukke mensen Stel u heeft het te druk om alles te lezen, leest u dan in ieder geval de top 3 van onze tips op deze pagina: Hier vertellen we welke van onze tips jullie in elk geval moeten onthouden. De vraag was: Hoe kan de Missing Chapter Foundation ervoor zorgen dat het normaal wordt voor organisaties om naar de adviezen van kinderen te luisteren en écht iets met deze adviezen te doen? Top 3 tips: 1 Laat aan ALLES en IEDEREEN zien wat je doet en vertel erover met veel voorbeelden. Bijvoorbeeld in filmpjes, een folder, posters, bij je kantoor, op Instagram en Snapchat. 2 Als je het vaak doet wordt het normaal. Iedereen moet dus HEEL VAAK met kinderen kunnen praten. Iedereen betekent dus ook kleine organisaties en heel vaak betekent niet alleen één keer per jaar. Je kan mensen online met elkaar laten praten door met elkaar te chatten, of bijvoorbeeld filmpjes naar elkaar te sturen. Of veel meer dialogen en dan een livestream Maak een nieuwe website en nieuwe logo s. Het is belangrijk dat mensen die niets over jullie weten meteen kunnen zien waar het over gaat: kinderen. Er moeten dus veel kinderen in beeld komen en ook een kind in het logo. En zorg dat de website goed begrijpen! 57

30