Evolutie Rabobank Architecturen. Op weg naar Model Driven Design. Dr. Adrie Rozendaal Enterprise Business Modeling Rozendaal EBM B.V.

Transcriptie

1 Evolutie Rabobank Architecturen Op weg naar Model Driven Design Dr. Adrie Rozendaal Enterprise Business Modeling Rozendaal EBM B.V.

2 Overzicht De Rabobank Architecturen: Office Paradigma Procesarchitectuur 3.x Planologie & Architectuur Enterprise Architecture Metamodel Iets over aanpak

3 De Rabobank Een profiel 3

4 De Rabobank in Nederland Lokaal Bankieren in 145 zelfstandige Rabobanken 1000 vestigingen Totaal fte 7,5 mln klanten Centraal Rabobank Nederland: Coöperatieve Centrale Raiffeisen- Boerenleenbank BA Vestigingen Utrecht, Eindhoven, Tilburg Computercentra Zeist, Best en Boxtel Verwant met Interpolis, Robeco en DLL 6.00 fte, waarvan ca in ICT 4

5 Het ICT-Bedrijf Historie Automatisering van administraties Automatisering van geldstromen Ambitie Automatisering van processen medewerkers 700 applicaties 7x4 operatie Continuïteit:Twin Centra 5

6 Terugblik op Architecturen 3.x Leren van het verleden 6

7 Procesarchitectuur 3.0: Hoofdplaat Rabobank Procesmodel 3.0 Observaties: -Vermenging concepten bedrijfsfuncties en processen -Scope over verschillende bedrijven 0.1 Ontwikkelen strategie 1.1 Onderzoeken markt 0 Sturen organisatie 0. Opstellen jaarplan 0.3 Doorvertalen jaarplandoelen 0.4 Meten & rapporteren 1 Ontwikkelen & beheren formule 1. Ontwerpen & Ontwikkelen formule 1.3 Bouwen & testen formule 1.4 Implementeren formule 0.5 Analyseren & bijsturen -Beperkt tot Planologie Genereren & afhandelen verkoop.1 Bewerken markt. Plannen verkoop.3 Realiseren verkoop.4 Afhandelen verkoop 3 Uitvoeren service & transacties 3.1 Aanpassen overeenkomst 3.5 Beheren klantrisico 3. Aanpassen klantgegevens 3.6 Factureren 3.3 Uitvoeren transacties 3.7 Verstrekken verantwoordingsinformatie 3.4 Behandelen vragen & klachten 4 Ondersteunen organisatie 4.1 Managen coöperatie 4. Managen financiële middelen 4.3 Managen fysieke middelen 4.4 Managen Human Resources 4.5 Managen externe relaties 4.6 Managen in- & externe communicatie 4.7 Managen ICT 4.8 Managen bedrijfsrisico 7

8 8

9 9 Architectuur en werkelijkheid: Applicaties

10 10 Infomatie Architectuur: vanuit IFW

11 11

12 1 Gegevens architectuur (uitwerking, voorbeeld)

13 13 Koppeling Kernobjecten en Applicatie Architectuur

14 Terugkijken in 7 schoten 14

15 Conclusies Architectuur 3.x heeft ons geleerd.... dat ontwerp volgens architectuur bestaat.. dat bruikbaarheid en toegevoegde waarde voor de eindgebruiker essentieel is.. dat sturing op architectuur een noodzakelijke voorwaarde is.. dat integratie van verschillende aspect architecturen een issue is 15

16 Planologie en Architectuur In Bouw en Processen 16

17 Planologie Architectuur 17

18 Procesplanologie: Lokale Bank Klantgroep: breed Kanaal: multichannel Private Banking Retail particulier Retail bedrijf Zakelijke Relatie Kantoor Telefoon Internet Product: All-Finanz Betalen Sparen Financieren Beleggen Verzekeren Procestypologie Marketing Afsluiten Wijzigen Beëindigen Transactie Service 18

19 Van planologie naar architectuur Gebaseerd op requirements 19

20 0 Eens een bank altijd een bank

21 Consequenties en requirements Klantgroep: breed Kanaal: multichannel Private Banking Retail particulier Retail bedrijf Zakelijke Relatie Kantoor Telefoon Internet Product: All-Finanz Betalen Sparen Financieren Beleggen Verzekeren Procestypologie Marketing Afsluiten Wijzigen Beëindigen Transactie Service Aantal processen, in beginsel: Klantgroepen x Kanalen x Producten x Procestypologie x Varianten Uniformiteit Herkenbaarheid voor klant (zelfbediening) Eenvoud voor de medewerker Herbruikbare bouwstenen Eisen vanuit de klant Snelheid, voorspelbaarheid en in 1 keer goed Eisen vanuit de bank Marktaandeel, risicobeheersing en kosten 1

22 Herontwerp primair proces Observatie Medewerker in het land leest geen schema s Heeft t liefst een lijstje met taken Geen info die niet nodig is bij de uitvoering Architectuureisen Strakke hiërarchie (grof naar fijn) Uniform toepasbaar Toegankelijk op basis van schema én lijstjes Rigide structuur voor additionele procesinformatie

23 Architectuur voor primair proces Wilsovereenstemming Clean Order Moment Adviseren klant Beheren afspraak Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Informeren klant Uitkeren tegoed Toegankelijkheid Helpen kiezen Afspraken nakomen 3

24 Referentiemodel Klantbedieningsprocessen Wilsovereenstemming Clean Order Moment Adviseren klant Beheren afspraak Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Informeren klant Uitkeren tegoed Toegankelijkheid Helpen kiezen Afspraken nakomen Strikte hiërarchie 4

25 Referentie en werkelijkheid 5 Bouwstenen architectuur Bouwstenen werkelijke wereld

26 Bankhal Mobiele apparatuur Interactie Referentiemodel voor Applicaties Authenticatie en autorisatie Vaste apparatuur Massa medium Klantvraag Externe partij 1 Ketens Geld Nodig Particulieren 1 1 Businessdomein Financieren 1 Geld Nodig Bedrijven 1 Distributie 1 Klantcontact Advies Opdracht Afspraak Ontvangen en betalen 1 Relatie Propositie (shared bedrijfsfuncties distributie en productie) Klantcontact Klantafrekening en informatie Klant (krediet) risico 1 Samengesteld product en overeenkomst (Master) 1 Geld over (sparen) Reclames Paymentengine Geld over (Beleggen) 1 Productie 1 Productadministra tie Basis product Afdekken risico 1 (Particulieren) Afdekken risico 1 (Bedrijven) Business function - level 1 1 Betalen 1 Sparen 1 1 Financieren (productfabriek) Beleggen 1 derden 1 Organisatie Financial Accounting Centrale Bedrijfsmanagem HR Marketing ent 1 Staven en diensten Management Accounting 6 Project Accounting

27 Enterprise Architecture Koppeling aspect architecturen 7

28 Definities Enterprise Architecture is the organizing logic for business processes and IT infrastructure reflecting the integration and standardization requirements of the firm s operating model. MIT Center for Information s Research Enterprise Architecture describes enterprise applications and systems with their relationships to enterprise business goals. Wikipedia.org Enterprise Architecture is a complete expression of the enterprise; a master plan which acts as a collaboration force between aspects of business planning such as goals, visions, strategies and governance principles; aspects of business operations such as business terms, organization structures, processes and data; aspects of automation such as information systems and databases; and the enabling technological infrastructure of the business such as computers, operating systems and networks. IFEAD (Institute for Enterprise Architecture Developments)

29 Scope van Enterprise Architecture * Alle aspecten worden gevoed vanuit de bedrijfsdoelen en strategie Business Rules Informatiearchitectuur Businessarchitectuur Cluster * Processen vormen de verbindende schakel tussen alle Principle aspecten Wet & Regelgeving en Beleid D attribute D attribute Objective Risico's en Beheersmaatregelen Network type Procesarchitectuur Applicatiearchitectuur IT-Infrastructuur

30 Waarom Enterprise Architecture Enabler voor ondersteuning van processen die onderdelen van Enterprise Architecture nodig hebben: Business Process Management Business Continuity Management Risk Management Voortbrengingsprocessen product, formule én ICT verandering én continuïteit Versneller voor de korte time-to-market en hogere efficiency van processen Controller voor het inzichtelijk maken en aantonen van de compliance van processen Bestuurder van de inrichting en uitvoering van de processen, incl. eigenaarschap en werkverdeling

31 Inhoudelijke samenvatting Business Processen Applicaties P roces sen Applicati Informatie Huidige situatie Elke deelarchitectuur is vanuit een autonome invalshoek ontwikkeld In de loop van het voortbrengingsproces zijn alle tussenresultaten vastgelegd in aparte documenten. De transformaties tussen deze documenten zijn nauwelijks traceerbaar. De werkmethode laat toe dat in de loop van het ontwikkeltraject steeds verder wordt afgeweken van het oorspronkelijke ontwerp op architectuurniveau en de ontwerpen daarna. Technologie

32 De procesarchitectuur is het ankerpunt voor onze integrale architectuur Integratieprincipe: een proces volgt op een klantvraag (markt), heeft gegevens als input/output, wordt ondersteund door een applicatie, die draait op een infrastructuur

33 Operations Security Evolutie in de samenhang van Business en ICT Sturen organisatie Routeren klantvraag Formule Risico Product management management management Aannemen Verwerken Adviseren klant opdracht opdracht Klant Genereren klantcontact Informeren klant Beheren overeenkomst Incasseren vordering Uitkeren tegoed HRM Facilitair ICT Communicatie Business Coöperatie Inkoop Financiën Processen Externe relaties Opdracht verstrekt Procesfamilie xyz Uitvoeren Bevestigen opdracht uitvoering Opdracht uitgevoer d Verlenen nazorg Incasso opdracht verstrekt Processtap abc Product Ding, Bancair Lexicon begrip Ding, ICTbegrip Gegevens Handeling Risico Applicatie-Ding Autorisatie User Access Presentation Infrastructure Applications User Devices Standard Applications Infrastructuur Infrastructure Services Core Infrastructure Printing Identity Access Management Personal Communication Storage Portals Content Services Integration Services Application Middleware Server Platforms Applicaties Networks Locations

34 34 Gekoppelde objecten (handelingenniveau )

35 Primaire eis: één set standaards om deze verandering te kunnen bewerkstelligen Archimate: Marktstandaard voor het ontwerp van Business en ICT, vanuit een geïntegreerde architectuurbenadering: ARIS Platform: Marktstandaard voor het vastleggen van onze wereld conform Archimate in een object-relatie geörienteerde omgeving: Rabo-Metamodel en Conventies: Interne Rabo-standaard voor de manier waarop we deze twee standaards in onze organisatie toepassen: Referentie architecturen: Processen: Procesarchitectuur 4.0 (Rabobank) en ITIL versie 3 (marktstandaard) Gegevens: IFW (IBM) Applicaties: Applicatiearchitectuur 4.0 (Rabobank)

36 Rabobank Metamodel Conventies voor Enterprise Architecture 36

37 Archimate Metamodel (Summary) Businesslayer Applicationlayer Technologylayer

38 Business laag Producten/diensten Klanten Organisatie Bedrijfsfuncties Processen Bedrijfsobjecten GEEN APPLICATIES

39 Businesslaag in Archimate

40 Businesslaag Rabo-Metamodel Business service (klantvraag) Wet of Regel WR Hard goal Soft goal Business objective Principe P Business requirement 3 Business function - level 3 Risk

41 Applicatielaag in Archimate (incl. aansluiting Business)

42 Applicatielaag in Archimate (incl. aansluiting Technologie)

43 Applicatielaag Rabo-Metamodel Business requirement Risk User requirement Application component - level 1 Application component - level 3 Application component - - level 3 level 3 1 Application service Application authorization group Data object Application authorization function Application interface Application user interface

44 Technologielaag in Archimate

45 Technologielaag Rabo-Metamodel Business requirement User requirement Application component - level 1 Application component - level 3 Application component - - level 3 level 3 1 requirement software Application interface Application user interface Node Infrastructure service Device Artifact (executable)

46 Praktijk Casus Model voor ICT-unit Continuïteitsbedrijf Veranderbedrijf

47 Business Process Excellence Verankering in Architecturen 47

48 De Halsband van de IT Architectuur Adviseren klant Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Ordeningsprincipe Proces: delivery chain 48

49 De Halsband van de IT Architectuur Adviseren klant Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Marketing CRM Advisory Order Product Invoice Ordeningsprincipe Risk Mgt Financial Proces: delivery chain ICT: bedrijfsfuncties 49

50 De Halsband van de IT Architectuur Adviseren klant Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Marketing CRM Advisory Order Product Invoice Ordeningsprincipe Proces: delivery chain ICT: bedrijfsfuncties Verbonden door medewerkers Risk Mgt Financial 50

51 De Halsband van de IT Architectuur Adviseren klant Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Marketing CRM Improve Advisory New Order Product New Invoice Ordeningsprincipe Proces: delivery chain ICT: bedrijfsfuncties Verbonden door medewerkers Huidige ICT-strategie: vernieuwen en verbeteren 51 Risk Mgt Financial

52 De Halsband van de IT Architectuur Adviseren klant Genereren klantcontact Aannemen klantvraag Aannemen opdracht Verwerken opdracht Incasseren vordering Business Rules Workflow Engine Enterprise Service Bus Virtual Employee Marketing CRM Advisory Order Product Invoice Ordeningsprincipe Proces: delivery chain ICT: bedrijfsfuncties Verbonden door systemen Alternatieve strategie: procesoptimalisatie door inkapselen legacy 5 Risk Mgt Financial

53 Iets over de implementatie Veranderen. 53

54 De scope - aspecten Requirements voor de beoogde verandering in het doelgebied Processen die herzien worden Gegevens die vereist zijn en gegevens die ontstaan of gewijzigd worden Bedrijfsfuncties die verbonden zijn met de gegevens en applicaties Applicatie onderdelen en interfaces naar andere systemen of services die nodig zijn in het proces Infrastructuur componenten, zodat CMS/BoM en de daarmee verbonden ICT-processen up-to-date blijft Specificatie van systemen nog te bezien

55 De scope producten in het ontwikkeltraject BIP: formele vastlegging. Daarnaast kunnen communicatiedocumenten in andere formaten gemaakt (en weer vernietigd) worden Domein architectuur: is geïntegreerd in een BIP Programma architectuur en Project Start Architectuur: zijn scoping documenten Business analyse: detaillering van requirements, proces, gegevens en applicatie (high-level design en BoC) Engineering: applicatie ontwerp Exploitatie: transformatie van ontwerp naar implementatie en synchronisatie met CMS/BoM Specificatie van systemen: nog niet bekeken, staat nog ter overweging

56 Beeldvorming ten aanzien van de implementatie De omslag in de manier van denken, van office-producten naar objectgeörienteerd werken, is groot. Karikatuur van deze paradigma verschuiving: Office-World Ik werk aan mijn opdracht, mijn document. Ik structureer dat op mijn manier. Ik neem dingen over, maar verander ze in overleg met de opdrachtgever. Wat er met de voorgaande documenten gebeurt is niet mijn probleem. Mijn werk zit beter in elkaar dan wat die architect destijds had bedacht. MDD-World Ik werk de modellen en objecten die door de architect gedefiniëerd zijn verder uit. Ik kijk wie er nog meer gebruik maakt van de objecten waaraan ik dingen verander. Ik neem in zo n geval even contact op met de ander. Als ik een probleem in de oorspronkelijke structuur ondervind, neem ik contact op met de architect en kijk samen met hem hoe we dat oplossen. De projectmanager bepaalt meer mijn manier van werken dan de architect. Tijd is minstens zo belangrijk als kwaliteit. Tijd is belangrijker dan conventies. Ik kan lezen en schrijven met Office. Dat schiet op. Ik wordt amper lastig gevallen met de relaties tussen mijn werk en dat van mijn collega s. Dingen die niet zo belangrijk zijn laat je toch gewoon weg! Ik ken het VBP: zo werken wij. Als het anders moet, dan ga ik daar ns over nadenken en vind mijn weg wel weer. De projectmanager is er voor de planning en organisatie. De architect gaat over de inhoud, daar gaat de projectmanager niet over. De conventies en kwaliteitsnormen staan hoog in het vaandel. In eerste instantie heb ik er alleen maar last van, dat ARISgedoe. Het duurt langer, is meer arbeidsintensief. Toegevoegde waarde van consistentie, volledigheid, transparantie of hergebruik zie ik (nog) niet. Voor de manier van werken hebben we conventies. Als ik het even niet weet, duik ik daarin, vraag het na of doe ik een verbetervoorstel.

57 Denkwijze voor het implementatie ontwerp Eén van de grootste risico s van deze verandering is het creëren van een ongeordende warboel van modellen en objecten in de repository Mogelijke consequenties: Fouten in ontwerp of specificaties door het linken van verkeerde varianten/versies Fikse reparatie inspanning op een later tijdstip Oorzaken, gebaseerd op ervaring met de procesmodellering in 009 en 010 Onervarenheid van medewerkers, onvoldoende tijd om het vak te leren Het niet naleven van afspraken (conventies). Dit kan het gevolg zijn van ik weet het beter of eigenlijk begrijp ik het niet, maar dat zeg ik niet. Maatregelen (wordt verderop per item toegelicht) Goede basistraining geven en zorgdragen voor (referentie)documentatie Coaching-on-the-Job in de eerste maanden van het gebruik door een expert, geleidelijk afnemend. Vraagbaak beschikbaar daarna. Onderlinge feedback in peer-groepen formeel organiseren, begeleid door expert Referentiemodellen ontwikkelen, onderhouden en de toepassing er van uitleggen Conventies onderhouden en uitdragen Regelmatig de thermometer steken in hetgeen medewerkers maken/gemaakt hebben

58 Tot slot: waar gaat het om Visie en strategie: business, proces of ICT? Paradigma verschuiving Verandermanagement Met dank aan: collegae Rabobank, Sopra Group en Software AG